Book Title: Pravachana sara
Author(s): Kundkundacharya, Himmatlal Jethalal Shah
Publisher: Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust
View full book text
________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
४४८
પ્રવચનસાર
[ भगवानश्री.पुं
अथास्य सिद्धागमज्ञानतत्त्वार्थश्रद्धानसंयतत्वयौगपद्यात्मज्ञानयोगपद्यसंयतस्य कीदृग्ल-क्षण मित्यनुशास्ति
समसत्तुबंधुवग्गो समसुहदुक्खो पसंसणिंदसमो। समलोट्ठकंचणो पुण जीविदमरणे समो समणो।। २४१ ।।
समशत्रुबन्धुवर्गः समसुखदःखः प्रशंसानिन्दासमः।
समलोष्टकाञ्चनः पुनर्जीवितमरणे समः श्रमणः।। २४१ ।। संयमः सम्यग्दर्शनज्ञानपुरःसरं चारित्रं, चारित्रं धर्मः, धर्मः साम्यं, साम्यं मोहक्षोभविहीन: आत्मपरिणामः। ततः संयतस्य साम्यं लक्षणम्। तत्र शत्रुबन्धुवर्गयोः सुखदुःखयोः प्रशंसानिन्दयो: लोष्टकाञ्चनयोर्जीवितमरणयोश्च समम् अयं मम परोऽयं स्वः, अयमाह्वादोऽयं परितापः, इदं ममोत्कर्षणमिदमपकर्षणमयं ममाकिञ्चित्कर इदमुपकारकमिदं ममात्मधारण
इत्युपदिशति कोऽर्थः इति पृष्टे प्रत्युत्तरं ददाति। एवं प्रश्नोत्तरपातनिकाप्रस्तावे क्वापि क्वापि यथासंभवमितिशब्दस्यार्थो ज्ञातव्यः-स श्रमण: संयतस्तपोधनो भवति। यः किंविशिष्टः। शत्रुबन्धुसुखदुःखनिन्दाप्रशंसालोष्टकाञ्चनजीवितमरणेषु समः समचित्तः इति। ततः एतदायातिशत्रुबन्धुसुखदुःखनिन्दाप्रशंसालोष्टकाञ्चनजीवितमरणसमताभावनापरिणतनिजशुद्धात्मतत्त्वसम्यक्श्रद्धान ज्ञानानुष्ठानरूपनिर्विकल्प
હવે આગમજ્ઞાન-તત્ત્વાર્થશ્રદ્ધાન-સંયતત્વના યુગપદપણાનું અને આત્મજ્ઞાનનું યુગપદપણું જેને સિદ્ધ થયું છે એવા આ સંયતનું કયું લક્ષણ છે તે ઉપદેશે છે:
निंह-प्रशंसा,दु:५-सुप, मरि-धुभाभ्यां साभ्य छ,
पणीतोष्ट-इनडे, वित-भ२५ साभ्य छ, ते श्रम छे. २४१. अन्वयार्थ :- [ समशत्रबन्धुवर्ग: ] शत्रु भने बंधु ने समान , [ समसुखदुःखः ] सुप भने दु:५५ ने समान छ, [प्रशंसानिन्दासम:] प्रशंसा भने निं. प्रत्ये ने समता छ, [समलोष्टकाञ्चनः] पोष्ट (माटीनुढेई) भने यन ने समान छ [पुनः] तम ४ [जीवितमरणे समः ] वित भने भ२९। प्रत्ये ४ने समता छ, [श्रमणः] ते श्रम। छे.
ટીકા - સંયમ સમ્યગ્દર્શનજ્ઞાનપૂર્વક ચારિત્ર છે; ચારિત્ર ધર્મ છે; ધર્મ સામ્ય છે; સામ્ય મોહક્ષોભરહિત આત્મપરિણામ છે. તેથી સંયતનું, સામ્ય લક્ષણ છે.
त्यां, (१) शत्रु-बन्धुपमi, (२) सुप-६:५मा, (3) प्रशंसा-निमi, (४) सोष्ट-siयनमा अने (५) वित-भरमा सहीसाथे. (१) मा भारी ५२. (-६श्मन) छ. या स्प छ', (२) २0 मामा छ, । परित॥५ छ', (3) 0 मा उत्प। (-हीति ) छ, ॥ अ५ (-14ति छ', (४) '॥ भने मिियत्६२ छ, ॥
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com

Page Navigation
1 ... 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548