________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
૧૯૬
પ્રવચનસાર
[ भगवान श्रीकुंकुं:
समवेतं खलु द्रव्यं संभवस्थितिनाशसंज्ञिताथैः । एकस्मिन् चैव समये तस्माद्रव्यं खलु तत्त्रितयम्।।१०२।।
इह हि यो नाम वस्तुनो जन्मक्षण: स जन्मनैव व्याप्तत्वात् स्थितिक्षणो नाशक्षणश्च न भवति। यश्च स्थितिक्षणः स खलुभयोरन्तरालदुर्ललितत्वाज्जन्मक्षणो नाशक्षणश्च न भवति। यश्च नाशक्षण: स तूत्पद्यावस्थाय च नश्यतो जन्मक्षण: स्थितिक्षणश्च न भवति। इत्युत्पादादीनां वितर्यमाणः क्षणभेदो हृदयभूमिमवतरति। अवतरत्येवं यदि
ज्ञानादिपर्यायत्रयं चान्वयद्रव्यार्थिकनयेन सर्वं द्रव्यं भवति। पूर्वोक्तोत्पादादित्रयस्य तथैव स्वसंवेदनज्ञानादिपर्यायत्रयस्य चानुगताकारेणान्वयरूपेण यदाधारभूतं तदन्वद्रव्यं भण्यते, तद्विषयो यस्य स भवत्यन्वयद्रव्यार्थिकनयः। यथेदं ज्ञानाज्ञानपर्यायद्वये भङ्गत्रयं व्याख्यातं तथापि सर्वद्रव्यपर्यायेषु यथासंभवं ज्ञातव्यमित्यभिप्रायः।। १०१।। अथोत्पादादीनां पुनरपि प्रकारान्तरेण द्रव्येण सहाभेदं समर्थयति समयभेदं च निराकरोति-समवेदं खलु दव्वं समवेतमेकीभूतमभिन्नं भवति खलु स्फुटम्। किम्। आत्मद्रव्यम्। कैः सह। संभवठिदिणाससण्णिदढेहिं सम्यक्त्वज्ञानपूर्वकनिश्चलनिर्विकारनिजात्मानुभूतिलक्षणवीतराग-चारित्रपर्यायेणोत्पाद: तथैव रागादिपरद्रव्यैकत्वपरिणतिरूपचारित्रपर्यायेण नाशस्तदुभया
अन्वयार्थ:- [द्रव्यं] द्रव्य [एकस्मिन् च एव समये] मे ४ समयमा [संभवस्थितिनाशसंज्ञितैः अर्थः] उत्पाद, स्थिति भने नाश नमन। म साथे [खलु] ५२५२ [समवेतं] समवेत (मेऽभे) छ; [ तस्मात् ] तेथी [तत् त्रितयं] से त्रि. [ खलु ] ५२५५२. [ द्रव्यं] द्रव्य छे.
21st:- ( प्रथम 51 उपस्थित ४२वाम पाये छ: ) 18 (विश्वमi), वस्तुनी ४ ४-मक्ष હોય તે, જન્મથી જ વ્યાસ હોવાથી, સ્થિતિક્ષણ અને નાશક્ષણ ન હોય (-જુદી હોય ); જે સ્થિતિક્ષણ
બન્નેના અંતરાળમાં (અર્થાત ઉત્પાદક્ષણ અને નાશક્ષણની વચ્ચે) દઢપણે રહેતી હોવાથી, જન્મક્ષણ અને નાશક્ષણ ન હોય; અને જે નાશક્ષણ હોય તે, વસ્તુ ઊપજીને અને ટકીને પછી નાશ પામતી હોવાથી, જન્મક્ષણ અને સ્થિતિક્ષણ ન હોય.-આમ દલીલથી વિચારતાં ઉત્પાદાદિકનો ક્ષણભેદ હૃદયભૂમિમાં ઊતરે છે (અર્થાત ઉત્પાદનો સમય, સ્થિતિનો સમય અને નાશનો સમય ભિન્નભિન્ન होय, मेन होय-गेम पात हयम से छ).
-
१. अर्थो = ५हार्थो. (८७ भी uथामा समव्या प्रभारी पर्याय ५९ अर्थ छ.) २. समवेत = सभवायवाणु; तत्भ्य पूर्व ये; अमेठ. 3. त्रि = त्रानो समुदाय (34६, व्यय भने धौव्य सत्रानो समुदाय ५२५२. द्रव्य ४ छ.)
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
