________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
કહાનજૈનશાસ્ત્રમાળા ]
सातत्त्व-प्रशान
૧૩૩
एवं विदितार्थो यो द्रव्येषु न रागमेति द्वेषं वा। उपयोगविशुद्धः सः क्षपयति देहोद्भवं दुःखम्।।७८।।
यो हि नाम शुभानामशुभानां च भावानामविशेषदर्शनेन सम्यक्परिच्छिन्नवस्तुस्वरूप: स्वपरविभागावस्थितेषु समग्रेषु ससमग्रपर्यायेषु द्रव्येषु राग द्वेषं चाशेषमेव परिवर्जयति स किलैकान्तेनोपयोगविशुद्धतया परित्यक्तपरद्रव्यालम्बनोऽग्निरिवायःपिण्डादननुष्ठितायःसार:प्रचण्डघनघातस्थानीयं शारीरं दुःखं क्षपयति। ततो ममायमेवैकः शरणं शुद्धोपयोगः।। ७८।।
निश्चितशुद्धात्मतत्त्वः सन् दुःखक्षयाय शुद्धोपयोगानुष्ठानं स्वीकरोति-एवं विदिदत्थो जो एवं चिदानन्दैकस्वभावं परमात्मतत्त्वमेवोपादेयमन्यदशेष हेयमिति हेयोपादेयपरिज्ञानेन विदितार्थतत्त्वो भूत्वा यः दव्वेसु ण रागमेदि दोसं वा निजशुद्धात्मद्रव्यादन्येषु शुभाशुभ-सर्वद्रव्येषु राग द्वेषं वा न गच्छति उवओगविसुद्धो सो रागादिरहितशुद्धात्मानुभूतिलक्षणेन शुद्धोपयोगेन विशुद्धः सन् स: खवेदि देहब्भवं दक्खं तप्तलोहपिण्डस्थानीयदेहागवं अनाकुलत्वलक्षणपारमार्थिकसुखाद्विलक्षणं परमाकुलत्वोत्पादकं लोहपिण्डरहितोऽग्निरिव घनघातपरंपरास्थानीयदेहरहितो भूत्वा शारीरं दुःखं क्षपयतीत्यभिप्रायः।। ७८।। एवमुपसंहार-रूपेण तृतीयस्थले गाथाद्वयं गतम्। इति शुभाशुभमूढत्वनिरासार्थं
अन्वयार्थ:- [ एवं ] मे शत [विदितार्थः] वस्तुस्५३५ पाने [ यः] ४ [द्रव्येषु ] द्रव्यो प्रत्ये [ रागं द्वेषं वा] २॥ द्वषने [न एति] मतो नथी, [ सः] ते [उपयोगविशुद्धः ] उपयोगविशुद्ध वर्ततो यो [ देहोद्भवं दुःखं ] हेहोत्य दु:५नो [क्षपयति] क्षय ७२. छे.
ટીકાઃ- જે જીવ શુભ અને અશુભ ભાવોના અવિશેષદર્શનથી ( સમાનપણાની શ્રદ્ધાથી) વસ્તુસ્વરૂપને સમ્યક પ્રકારે જાણીને સ્વ અને પર એવા બે વિભાગમાં રહેલાં જે સમસ્ત પર્યાયો સહિત સમગ્ર દ્રવ્યો તેમના પ્રત્યે રાગ અને દ્વેષને નિરવશેષપણે છોડે છે, તે જીવ, એકાંતે ઉપયોગવિશુદ્ધ (સર્વથા શુદ્ધોપયોગી) હોવાને લીધે જેણે પરદ્રવ્યનું આલંબન છોડયું છે એવો વર્તતો થકો-લોખંડના ગોળામાંથી લોખંડના * સારને નહિ અનુસરતા અગ્નિની માફક-પ્રચંડ ઘણના ઘા સમાન શારીરિક દુ:ખનો ક્ષય કરે છે. (જેમ અગ્નિ લોખંડના ઉષ્ણ ગોળામાંથી લોખંડના સત્ત્વને ધારણ કરતો નથી તેથી અગ્નિને પ્રચંડ ઘણના ઘા પડતા નથી, તેમ પરદ્રવ્યને નહિ અવલંબતા આત્માને શારીરિક દુ:ખનું વેદન હોતું નથી.) માટે આ જ એક શુદ્ધોપયોગ મારું શરણ છે. ૭૮.
* सा२. = सत्य; धनता; हिनता.
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com