________________
| ૨૮ ] પરિ છેદ થાય–તે અવધિ અને જ્ઞાનને સમાસ કરતાં અવધિજ્ઞાન છે, તેમાં જે શબ્દ ગાથામાં છે, તેનું કારણ આ છે, કે પૂર્વના બે જ્ઞાન સાથે એને સ્થિતિ (કાળ) વિગેરેથી સરખાપણને સંબંધ છે.
પ્ર–કેવી રીતે?
ઉ–જ્યાં સુધી જીવને મતિકૃત હોય. તે પ્રવાહની અપેક્ષાએ તથા અપ્રતિ પતિતપણું એક જીવન આધારની અપેક્ષાએ ૬૬ સાગરેપમથી કાંઈક અધિક પૂર્વે બતાવ્યા પ્રમાણે છે, માટે સ્થિતિમાં ત્રણેનું સાધમ્ય ( સરખા) પણું છે, વળી જેમ મતિઘુતમાં વિપર્યયપણું છે, તેમ અહિં પણ મિથ્યાષ્ટિનું વિસંગ જ્ઞાન છે, તથા મતિશુતને સ્વામી તેજ અવધિજ્ઞાનને છે, એ સ્વામીનું સામ્યપણું છે, તેમજ વિભંગ જ્ઞાની દેવ વિગેરેને સમ્યગ દર્શન પ્રાપ્તિ થતાંજ મતિ મુતઅને અવધિ એ ત્રણે જ્ઞાનને સાથે લાભ થાય, તે સરખાપણું છે.
મનપર્યવજ્ઞાન અવધિજ્ઞાન પ્રમાણે મન:પર્યવજ્ઞાન છે, તેને ભાવાર્થ આ છે, કે પરિ=સર્વથા ભાવમાં અને અવ=તે ગમન, વેદન વિગેરે પર્યા છે, તે બે મળતાં પર્યવ છે, અથવા પર્યવન તે પણ પર્યવ છે, મનમાં અથવા મનને પર્યવ તે મન:પર્યવા છે, સર્વથી (પદાર્થને દેખ્યા વિના અજ્ઞાનવડે વિશેષ) પરિ. છેદ (બંધ) થાય, તે છે, અને તે જ મનપર્યવ સંબંધી