________________
[ ૭૪ ]
ક્રિયા પણ તેવું સૂચવે છે માટે ક્રિયા આશ્રયી તે પણ શ્રત જ્ઞાનમાં લેવા)
(અહીં સાર એ છે, કે શ્રુતજ્ઞાનવાળે જે ક્રિયા કરે, તેને અવાજ તેને અથવા બીજાને સંભળાય, તે પ્રકટ અક્ષર રૂપ ન હોવાથી પણ બેધનું કારણ હોવાથી તેને અનક્ષર શ્રુત કહ્યું.
હવે સંજ્ઞીશ્રુત કહે છે. સંજ્ઞાન તે સંજ્ઞા છે, તે જેને હોય તે સંજ્ઞી કહે છે, તે ત્રણ પ્રકારની સંજ્ઞાઓ છે, દીર્ઘકાલિક હેતુવાદ દષ્ટિવાદના ઉપદેશથી તે નંદીસૂત્રમાં બતાવી છે, તે પ્રમાણે જાણવી. તે સંજ્ઞાવાળા સંસીજીવનું શ્રુત તે સંજ્ઞીશ્રુત છે, અને તે અસંજ્ઞનું શ્રુત તે અસંજ્ઞીશ્રુત છે.
સમ્યક કૃત, * બારસંગ તથા અંગવિનાનું આચારાંગ તથા આવશ્યક વિગેરે છે અને તે સિવાયનું લૌકિકમાં પુરાણું સમાયણ ભારત વિગેરે મિથ્યા શ્રત છે, અથવા બધું શ્રુતજ્ઞાન સમ્યગ દર્શન વાળાનું સમ્યગ શ્રત છે, અને અસમ્યક્ દર્શનવાળે યથા વસ્થિત ન સમજવાથી મિથ્યાશ્રુત છે.
સાદિ સાંત અને અનાદિ અનંત. તે નયના અનુસારે જાણવું, તેમાં દ્રવ્યાસ્તિક નયને મતે અનાદિ અપર્યવસિત (અનાદિ અનંત) છે, કારણ કે તે અસ્તિ