________________
[ ૯૮ ]
काले चउण्ड वुड्ढी, कालो भइ यव्वो खित्तवुड्ढीए; वुड्ढीइ दव्व पज्जव, भइयव्वा खित्तकालाउ ॥ नि. ३६ ॥
અવધિજ્ઞાનની કાળમાં વૃદ્ધિ થતાં દ્રવ્ય વિગેરે બધાંની વૃદ્ધિ થાય છે, આ સામાન્ય કહેલ છે તેથી પણ કાલની ભુજના ક્ષેત્રની વૃદ્ધિમાં જાણવી, એટલે ક્ષેત્રની વૃદ્ધિ છતાં પણુ કાળની વૃદ્ધિ થાય પણ ખરી, ન પણુ થાય, શા માટે ? –ક્ષેત્રનું સૂક્ષ્મપણું છે, અને કાળનું સ્થુલપણુ' છે, દ્રવ્ય પર્યાયે તા વધે છે, અહીં સાતમી વિભક્તિ અંતે છે,
66
प होंति अयारंते, पयंमि विइयाए बहुसु पुंलिगे तइयाइसु छट्ठी सतमीण एगंमि महिलत्थे ॥ શ્॥
""
એકાર અકારાંત પદમાં દ્વિતીયા વિભક્તિમાં તથા પુલિંગના અહુવચનમાં આવે છે, તથા મહિલાના અમાં ત્રીજી વિગેરે વિભક્તિમાં તથા ઠ્ઠી સાતમીના એકવચનમાં છે. અર્થાત્ પુલિ’ગમાં દ્વિતીયાના મહુવચનમાં અકારના એકાર થાય છે, તથા સ્ત્રીલિંગમાં અને ત્રીજી વિભક્તિ વગેરેમાં તથા છઠ્ઠી સાતમીના એકવચનમાં એકાર સર્વત્ર થાય છે, આવેા માગ શ્રીના નિયમ છે, માટે આવા લક્ષણથી સિદ્ધ થાય છે, એ પ્રમાણે જ્યાં પ્રાકૃત ગાથા હાય, ત્યાં ઇષ્ટ વિભક્તિ પદ્માના અંતમાં લેવી ( માગધીમાં સંસ્કૃત માફ્ક અમુકજ રૂપ વિભક્તિમાં થાય તેવુ નથી માટે યેાગ્ય અર્થ જે રીતે ઘટે તે પ્રમાણે ફેરફાર કરવા ) તે પ્રમાણે લેતાં ચાલુ વાતમાં દ્રવ્ય અને પર્યાયની વૃદ્ધિ થવા છતાં પણ ક્ષેત્ર કાળની ભજના
!)
