________________
[૧૪] રમ (નચરમતે સિધ્ધ કારણ કે બીજા ભવમાં જવાના નથી) ઉપર કહેલ બધાને કેવળજ્ઞાન છે, અર્થાત્ ૧૩-૧૪ મે ગુણસ્થાને, તથા સિધસ્થાનમાં કેવળજ્ઞાન છે, પૂર્વ પ્રતિપન્ન તથા પ્રતિપદ્યમાનની યેજના સ્વબુધિએ કરવી, દ્રવ્ય પ્રમાણને આશ્રયી વિચારતાં પ્રતિપદ્યમાન ઉત્કૃષ્ટથી ૧૦૮ છે, પૂર્વ પ્રતિપન્ન કેવળિ તે અનંતા જાણવા. ક્ષેત્ર જઘન્યથી લેકને અસંખ્યય ભાગ, ઉત્કૃષ્ટથી લેક પૂરો (કેવળી સમુદ્ ઘાતની અપેક્ષાએ) જાણ, એ પ્રમાણે સ્પર્શના પણ જાણવી, કાળથી સાદિ અનંત છે, પ્રતિપાતના અભાવથી અંતર નથી, ભાગ દ્વારા મતિ જ્ઞાન માફક જાણવું, ભાવમાં ક્ષાયિક જાણો, અ૫બહુત્વ મતિ જ્ઞાન માફક જાણવું, કેવળ જ્ઞાન સમાપ્ત થયું. તે જ્ઞાનના નામથી નંદી, થયું, તે નદી નામ મંગળ છે આ પ્રમાણે મંગળના સ્વરૂપમાં તેના નામ દ્વારે જ્ઞાનપંચક કહ્યું, પણ અહીં ચાલુ અધિકાર શ્રુતજ્ઞાન સંબંધી છે, તેનિ યુક્તિકાર કહે છે.
इत्थंपुण अहिगारो, सुयनाणेणं जओसुएणंतु। सेसाणमप्पणाऽविअ अणुओगु पईवदिठ्ठन्ता ॥ नि ७९ ॥
અહિં અધિકાર શ્રુતજ્ઞાન વડે છે, કારણ કે શ્રુતજ્ઞાન વડેજ બાકીના મતિ વિગેરે જ્ઞાન તથા આત્મા તથા શ્રુત જ્ઞાનને પણ અનુગ (વ્યાખ્યાન કરાય છે, કારણ કે સ્વપર પ્રકાશક પણું દુત જ્ઞાનને છે, જેમ દી પિતાને તથા બીજાને પ્રકાશે છે, એ ૭૯ . આ પ્રમાણે આવશ્યક સૂત્રમાં પીઠિકા વિવરણ સમાપ્ત થયું