________________
[૫૬] માસ કરતાં શ્રતધર્મ થયે, અથવા સુગતિને ધારણ કરવાથી શ્રુત તેજ ધર્મ છે, તીર્થને અર્થ પૂર્વે કહી ગયા છીએ, અને તે ચતુર્વિધ સંઘ તરીકે છે, અહીં પ્રવચન સંઘને અનન્યપણે પ્રવચનને ઉપગ હોવાથી પ્રવચન તે તીર્થ છે, તથા જેના વડે આત્મા શોધાય તે માર્ગ છે, અથવા માર્ગણ કરવી તે માર્ગ છે, શિવને શોધવું તથા અભિવિધિએ પ્રગટ થએલું છેવાદિ પદાર્થોમાં વચન માટે વપરાતું પ્રવચન, તથા પ્રવચન પૂર્વે કહેલું છે, એટલે પ્રવચનના પાંચ નામને વિભાગ કહ્યો, શ્રતધર્મ, તીર્થ, માર્ગ, પ્રવચન અને પ્રવચન એમ પાંચ થયાં.
હવે સૂત્ર વિભાગ કહે છે. સૂચના કરવાથી સૂત્ર છે, એનાવડે એનાથી એનામાં અર્થ વિસ્તારાય તે તંત્ર છે, તે પ્રમાણે ગુંથાય તે ગ્રંથ છે, અને પઠન (ભણવું) થાય માટે પાઠ છે, અથવા એનાવડે એનાથી એનામાં પઠન થાય માટે પાઠ છે, તેને અર્થ ખુલ્લું કરવું થાય છે, તથા એનાવડે એનાથી કે એનામાં શાસન થાય, તે શાસ્ત્ર છે, અથવા આત્માવડે જાણવા ગ્ય છે, માટે શાસ્ત્ર છે, એટલે સૂત્ર તંત્ર ગ્રંથ પાઠ અને શાસ્ત્ર એ પાંચ એક અર્થમાં છે, ગાથામાં ફરી એકાર્થિક કહેવાનું કારણ એ છે કે સામાન્ય વિશેષમાં પણ કઈ અંશે ભેદ દેખાય છે તે સૂચવ્યું છે ૧૩૦
સૂત્ર સાથે અર્થ જે તે અનુગ છે, અથવા સૂત્રનું અભિધેય વ્યાપાર તથા અનુકુળયોગ તે અનુગ