________________
[ ૨૬૬] માટે બીજાને નિદ્રામાં ખલેલ પડે માટે મારી ભૂલ થઈ, એથી દેવીના સંમુખ મિચ્યા દુષ્કૃત દીધું, દેવીએ કહ્યું કે હે મુગ્ધ! ફરી આવું ન કરીશ; કારણકે મોડી રાત્રે નીકળેલી કેઈ મિસ્યાદ્રષ્ટિ દેવી તને પીડા કરશે, આ અકાલે જોરથી ગેખવું તે અનનુયોગ છે. (પણ જે નિદ્રા ન આવે અને એકાંતમાં બેસીને ધીરે ગણે તે હરકત નથી, પણ જે યેગ્ય સમયે એકાંતમાં પાઠ જેરથી પણ કરે, તે અનુગ છે. વચન સંબંધી અનrગ અનુગનાં દૃષ્ટાંત તેમાં
પ્રથમ બહેરાના ઉલ્લાપનું દ્રષ્ટાંત.
એક ગામમાં એક બહેરું કુંટુંબ રહે છે, તેમાં ડિસેડોશી તેમને પુત્ર અને તેની વહુ છે, તે પુત્ર ખેતી કરે છે, ત્યાં હળ ચલાવતાં વટેમાર્ગુએ રસ્તે પૂછયે, પેલે બહેરે હેવાથી ન સમજવાથી ઉત્તર આપ્યો કે આ મારા બે બળદીયા તે ઘરે જન્મેલા છે. તેવામાં તેની સ્ત્રી ખાવાનું લાવી, તેને કહે છે, બળદીઆનાં શીંગડાં સમાય? સ્ત્રી બેલી, આ દહીં મેં મચ્યું નથી કે તેમાં લુણ નાંખ્યું છે કે નહિ, તમારી માએ મચ્યું છે. વહુએ ઘેર જઈને પૂછ્યું કે લુણ નાંખ્યું છે કે નહિ ? તે ડેશી બોલી કે આ સ્થલ કે ખરબચડું વસ્ત્ર ગમે તે હે, તે ફેસાની પોતડી હશે, તે ડેસીએ બુઢાને પૂછયું, તે બે કે હું તારા સેગન ખાઈને કહું છું કે મેં એક તલને દાણે પણ ખાધે નથી. આ પ્રમાણે અણસમજે જે બેલાય તે અનનુગ છે, તે પ્રમાણે એકવચનને બદલે દ્વિવચન બેલે,