________________
[ ૨૯૪] जहचालणीपउदयं छुब्भंतं तक्खणं अधोणीति तह सुत्तत्थ पयाई जस्स तु सोचालणि समाणो ॥१॥
જેવી રીતે ચાલમાં પાણી નાંખતાં તુર્ત નીચે જાય છે, તે પ્રમાણે બેદરકારી દુષ્ટ શિષ્યને ભણાવવાથી સૂત્ર અર્થને વીસરી જાય, અથવા દુરૂપયેગ કરે, તે ચાળણુ જેવા જાણવા.
તેને માટે ભાષ્યકાર મહારાજ કહે છે. सेलेयच्छिद चालणि, मिहोकहा सोउ उठ्ठियाणंतु । छिद्दाह तत्थ बेट्ठो सुमरिंसु सरामि णेयाणी ॥१॥
શૈલ, છિદ્ર, ચાલણ ત્રણેની ભેગી કથા સાંભળીને ઉઠેલા શિષ્ય છિદ્ર જેવા હોય તે કહે, કે મને આપે શીખવ્યું હતું ખરું, પણ હું હમણુ ગણતું નથી, તેથી યાદ આવતું નથી. एगेण विसति बितिएण नीतिकण्णेण चालणी आह । धणुत्थ आहसेलो, जं पविसइ णीइवा तुब्भं ।। २॥
કેટલાક શિષ્ય એક કાનથી પ્રવેશ કરાવી બીજા કાનથી કાઢી નાંખે, ત્યારે ચાલણી કહે છે, કે તે મારા જેવા ધન્યવાદને
ગ્ય છે! ત્યારે મગસેલીયા જેવા શિષ્યો કહે છે કે ધન્ય છે. અમને છે કે અમે જરા પણ કાનમાં સાંભળતાં જ નથી કે કાઢવાની (વીસરવાની) પણ તકલીફ ન પડે !!! પણ તાપસનું કમંડળ ચાલણીનું પ્રતિપક્ષ છે, તેમાં પ્રવાહી પદાર્થ ગમે તે નાખે તે પણ બિંદુ માત્ર ગળતું નથી, તેમ સુશિષ્ય અપ્રમાદી થઈ ભણેલું સૂત્રાર્થને સંપૂર્ણ યાદ રાખે છે.
--પરિપૂકનું ઉદાહરણ-- ઘી કે દૂધ ગાળવાની ગળણું અથવા સુગ્રહી (સુઘરી)