________________
[ ૨૫૪ ]
પ્ર—સૂત્ર અને અર્થ એ ખનેની પ્રવચન સાથે એકાથતા યુક્ત છે, કારણ કે તે તેના વિશેષપણે છે, પણ સૂત્ર અર્થ અને પરસ્પર ભિન્ન હાવાથી એકાતા ઘટતી નથી ? અને સૂત્ર વ્યાખ્યેય છે, અને અર્થ વ્યાખ્યાન છે, અથવા આ ત્રણેમાં પણ ભિન્ન અ`તાજ ઘટે છે; કારણ કે આ દરેકને વિભાગાના સદ્ભાવ છે, જો ભિન્ન અતા ન માનીએ તે એકાર્થિક થતા ભેદવડે એકાર્થિક ત્રણેના જુદા જુદા શા માટે કહેવા
ઉજેમ એ કમળા છે, એક ખીલ્યુ નથી, ખીજું ખીલ્યુ છે, એ દરેકમાં સકાચ વિકાસના પર્યાયને ભેદ હાવા છતાં પણ કમળના સામાન્યપણાથી અભેદ ઘટે છે, એ પ્રમાણે સૂત્રાર્થનું પણ પ્રવચનની અપેક્ષાએ અને અનેને માંહા માંહે અભેદપણ છે, તે આ પ્રમાણે બીડાયલા કમળ જેવુ સૂત્ર છે, તે ખીલેલુ અર્થ છે, અને પ્રવચન તા ખનેમાં કમળની માફક ઘટે છે, અને આ ત્રણેના એકાર્થિક વિભાગા પણ દેખાય છે, જેમકે કમળ, અરિવંદ, પંકજ એ ત્રણે પદ્મનાં એકાર્થિક છે, તથા કુડમલ, વૃંદ સંકુચિત ન ખીલેલાના એકાર્થિક છે, તથા વિકચ, કુલ, વિષ્ણુદ્ધ એ ખીલેલાના એકાર્થિ ક છે, તેમ પ્રવચન સૂત્ર અના એકાર્થિક વિભાગૈા પણ કમળ બીડાયેલ ખીલેલ માક વિરૂદ્ધ છે.
અથવા ખીજી રીતે કહે છે, એકાર્થિક ત્રણજ છે, તેને આશ્રયી કહેવાં, એટલે પ્રવચનના એકાર્થિક તથા સૂત્ર અના એકાર્થિ ક કહેવાં, બાકી બધું પૂર્વ પેઠે છે, (મામાં પ્રવચન, સૂત્ર, અર્થાં પરસ્પર એકાકિ પણે ન ઘટાળ્યાં )—