________________
[૧૮] તે આશ્રયી પર્વતના પત્થરને દષ્ટાંત કહે છે, જેમ પર્વતની નદીના પત્થરે પરસ્પર ઘસાઈને કેઈની મહેનત વિના પણ વિચિત્ર આકૃતિવાળા (ગળુંઆ) થાય છે, તે પ્રમાણે યથા પ્રવૃત્તિકરણે જીવે તેવી કર્મની સ્થિતિવાળા વિચિત્ર રૂપવાળા થાય છે.
કીડીઓનું દૃષ્ટાંત. જેમકે કીડીઓનું પૃથ્વીમાં સ્વભાવથીજ ગમન થાય છે, પછી ઝાડના ઠુંઠા (સ્થાણુ) ઉપર ચડે છે, અને પાંખે આવેથી તેમાંથી પણ ઉડી જાય છે, પછી સ્થાણુના મથાળે ચડે છે, ત્યાંથી કેટલીક ટેચે ચડીને પાછી ઉતરે છે, આ પ્રમાણે છે.
નું પણ કીડીઓના ક્ષિતિમાં ગમનના સ્વભાવની પેઠે યથા પ્રવૃત્ત કરણ થાય, સ્થાણુએ ચડવા માફક અપૂર્વ કરણ છે, ઉડવા માફક અનિવર્તિ કરણ છે, સ્થાણુના મથાળા માફક ગ્રંથિનું અવસ્થાન છે, ટેચથી પાછા ફરવા માફક કર્મની સ્થિતિ ઘટાડેલી, તે વધારવા જેવું છે.
હવે પુરૂષનું દષ્ટાંત કહે છે. કઈ પણ ત્રણ માણસે મેટા નગરે જવાની ઈચ્છાથી પિનાના ગામથી નીકળીને એક અટવીએ આવ્યા, ઘણે લાંબે રસ્તો ઓળંગીને થોડા વખતમાં પહોંચવાની ઇચ્છાએ ભયનું સ્થાન (ગેરેની પલ્લી આગળ) જેઈને ઘણું જોરથી ચાલતાં બંને બાજુએ ઉઘાડી તલવારવાળા બે ચેરેને જોયા, તેમાં એક સામે થયે, બીજે ચેરેએ પકડી લીધે, ત્રીજે મુસાફર