________________
[૧૯૮] સાર પણ ચરણ છે, અથવા શ્રુત જ્ઞાનને સાર પણ નિર્વાણ છે.
તેમ અર્થ ન લઈએ તે નિર્વાણમાં જ્ઞાનનું હેતુપણું ન થાય, અને તે અનિષ્ટ છે, કારણકે તત્વાર્થમાં અ-૧સૂ-૧ માં કહ્યું છે. કે
સમ્યગ દર્શને જ્ઞાન ચારિત્ર એ ત્રણે મળીને મોક્ષ માર્ગ આપે છે, જે કે મૃતથી નિર્વાણને હેતુ સામાન્ય રીતે છે, છતાં પણ ચરણથી મોક્ષ અને કૃતથી ચરણ એટલે શ્રતથી મેક્ષ પરંપરા એ છતાં પણ જ્ઞાન ચરણ એ બંનેનું મેક્ષમાં પ્રધાનભાવપણું છે, તે બતાવવા આ ઉપન્યાસ (ક્રમ) કર્યો છે, કે મૃતથી ચરણ અને ચરણથી મેક્ષ છે, અહીં ચરણ તે સંયમ અને તપ રૂપે છે, અને નિર્વાણ તે બધાં કર્મ રૂપ રેગને મળ દૂર થવાથી જીવનું પિતાના રૂપમાં નિરંતર મુક્તિ પદમાં રહેવું છે, (જેમ દીવો બુઝાયા પછી તેની બળવાની ક્રિયા થતી નથી તેમ આત્માને કર્મ છુટયા પછી સંસાર ભ્રમણની ક્રિયા થતી નથી,) અહીં પણ નિયમથી
લેશી અવસ્થા (૧૪ મું ગુણ સ્થાન) ફરસીને તુર્ત મોક્ષ પામે, પણ ચાર ઘન ઘાતિ કર્મ ક્ષય થયા પછી કેવળજ્ઞાન વિગેરે ઉત્તમ ગુણો આત્મામાં પ્રકટ થયા છતાં પણ લેશી અવસ્થા વિના મેક્ષ ન મળે, માટે અહીં કહેવું પડયું કે ચરણ (૧૪ મુ ગુણ સ્થાન મળ્યાને સાર નિવણ છે, પણ જે તેમ ન માનીએ શેલેશી અવસ્થામાં ક્ષાયિક જ્ઞાન દર્શન
શૈલેશી અને સારવાર પડયું
