________________
[૧૯] ઉ૦–-એમ નથી, અહીં પણ દ્રવ્યના ઉપનિબંધનના સામર્થ્યનું વ્યાસપણું છે, કે ક્ષેત્રકાળની વૃદ્ધિમાં દ્રવ્યોની અ. વચ્ચે વૃદ્ધિ છે, અને તેથી એમ જાણવું, કે મને વર્ગણની ઉપર પણ ધ્રુવ વર્ગણ વિગેરે દ્રવ્યને દેખનારા અવધિજ્ઞાનીને ક્ષેત્ર કાળની પણ વૃદ્ધિ જાણવી છે ૪૨ છે
તેજોમય તે તેજસ, સાથે શરીર શબ્દ બધામાં જેડ, તે તેજસ શરીરને દેખનાર અવધિજ્ઞાનીને ક્ષેત્રથી અસંખ્યય દ્વીપ સમુદ્રો જણાય, કાળપણ અસંખ્યાતે જાણુ, મિથ્યાદર્શન વિગેરેથી જે સંસાર ભ્રમણના બીજરૂપ ક્રિયા કરાય તે જ્ઞાનાવરણીય વિગેરે આઠ પ્રકારનું છે, તેનાથી નિવૃત્ત અને થવા તન્મય છે, તે કામણ શરીર જે, (કામણ સાથે શરીર શબ્દ જેડ) તેજસ શરીર માફક કામણમાં પણ ક્ષેત્રથી અસંખ્યય દ્વીપ સમુદ્રો જાણે, ભાષા વિષયમાં પણ તે પ્રમાણે જાણવું. કાળ પણ અસંખ્યય સંખેય પલ્યોપમ જેટલું જાણે, આ બધામાં અસંખ્યયપણું આવે છે, છતાં પણ યથા ચેગ દ્વીપ સમુદ્રનું અ૫ બહુત્વ સૂફમ તથા બાદર દ્રવ્યના દ્વારવડે જાણવું, (તેજસ દ્રવ્યથી કામણ દ્રવ્ય સૂક્ષમ છે, એટલે જ્યાં સુધી બંધાયાં ન હોય ત્યાં સુધી તેજસ કાર્મણથી બંધાયેલાં તેજસ કાર્મણ સ્થળ છે તેથી પ્રથફ વચન છે.)
પ્ર --આ પ્રમાણે હોય તે ગાથા ૩૮માં બતાવેલું
तेया भासा दव्वाण अंतरा एत्थ लहइ पट्ठवओ, તેની સાથે તેજસ ભાષાનું અંતરાળ દ્રવ્ય બતાવનાર અંગુળ