________________
[૧૯] ઉત્કૃષ્ટથી તે ઉપર બતાવેલ સંભિત્રલેક નાડિને અનુત્તર દે જુએ, તે પ૧મી ગાથામાં કહ્યું છે, તેજ બસ છે પરા
હવે આ અવધિ જેઓને વિષે સર્વ ઉત્કૃષ્ટ ભેદથી ભિન્ન છે, તે બતાવે છે;
उक्कासो मणुएसुं, मणुस्स तिरिएसुय जहण्णाय उक्कोस लेोगमित्तो, पडिवाइ परं अपडिवाइ ॥ नि ५३॥
દ્રવ્યથી ક્ષેત્રથી કાળથી અને ભાવથી ઉત્કૃષ્ટ અવધિ મનુષ્યમાંજ છે, પણ અમર વિગેરેમાં નથી, તથા જઘન્ય પણ મનુષ્ય અને તિર્યંચમાંજ છે, પણ નારકી દેવતામાં તેટલું જઘન્ય નથી, તેમાં સૌથી ઉત્કૃષ્ટ લેક માત્ર અવધિ છે, કે જે પાછું પડી પણ જાય, ત્યાર પછી જે અવધિ વધે, તે અપ્રતિપાતિજ છે.
લેક માત્ર આદિ અવધિનું માન બતાવતાં પ્રસંગથી પ્રતિપાતિ અપ્રતિપાતિનું સ્વરૂપ બતાવ્યું તેમાં કંઈ દેષ નથી; ૫૩ .
ક્ષેત્ર પરિમાણદ્વાર કહ્યું, હવે સંસ્થાનદ્વાર કહે છે. शिबुया यार जहन्नो, वट्टो उक्कोस मायओ किंची अजहण्ण मणुक्कोसाय खित्तओणेग संठाण ॥ नि ५४॥
સ્તિબુક તે પાણીનું બિંદુ તેને આકાર તેવું જઘન્ય અવધિ છે, તેને ખુલાસાથી કહે છે, તે બધી બાજુથી વૃત્ત (ગાળ) હોય છે, કારણ કે પનકક્ષેરાનું વર્તુળ પડ્યું છે, ઉ
