________________
[૧૨૯] પછી અનુત્તર વિમાનમાં મિથ્યાષ્ટિ ઉત્પન્ન ન થાય, તેથી અવધિજ્ઞાન દર્શનજ હોય છે, તે અવધિ ક્ષેત્રની અપેક્ષાએ અસંખ્યય જન હોય છે, પાપા હવે દેશદ્વાર વર્ણવે છે,
रहय देव तित्थंकराय ओहिस्सऽबाहिराहुंति । पासंतिसव्वओ खलु, सेसादेसेण पासंति ॥ नि ६६ ॥
નારકી દેવ તીર્થકર અવધિજ્ઞાનથી અબાહા હોય છે, તેને સાર આ છે, કે તેઓ અવધિએ દેખે ત્યારે ક્ષેત્રની અં. હર વર્તે છે, કારણ કે જેમ દીવ ચારે બાજુ પ્રકાશે તેમ આ ત્રણેનું અવધિ બધી બાજુએ દેખે છે, તેથી તેઓ પદાર્થમાં અબાટ્ટા અવધિવાળા છે, પણ તેમને બાહ્ય અવધિ નથી (એક આજુ દેખે બીજી બાજુ નહિ એમ નથી) પણ તેઓ તે બ. ધીજ દિશામાં દેખે છે.
પ્ર–અવધિની અબાહા, એથી જ સિદ્ધ થાય છે, કે બધી દિશામાં દેખે છે એ કહેવું વધારે (નકામું) છે.
ઉ–એમ નથી, અવધિનું અબાહ્યત્વ કહેવાથી અને અત્યંતર અવધિપણું છતાં પણ બધા અવધિજ્ઞાની બધી દિશાએ જોઈ શકતા નથી, કારણ કે અવધિના વિચિત્રપણાથી દિગંતરાલ (વચલા ભાગે જાળીયા માફક) દેખાતા નથી, માટે તે લખવું ઉચિત છે, બાકીના મનુષ્ય તિર્યંચો એક દેશથી દેખે છે, અહીં એમ સમજવાનું કે બધાજ અવધિજ્ઞાની નર તીય દેશથી દેખે છે, એમ નહિ, પણ અવ