________________
[ ૧૪૦ ]
તા જાણે ખરા, પણ દેખે નહિ, અથવા જેથી જેનાથી સાકાર તે જ્ઞાન અને જેનાથી દેખે તે દર્શન એ પ્રમાણે સૂત્રમાં સભવ થાય તે આશ્રયી દર્શીન પણ લીધું છે, જો તેમ ન માનીએ તા ચક્ષુ અચક્ષુ અધિઅને કેવળ એ ચાર દર્શીન છે, તેમાં વિરાધ આવે ( અર્થાત્ મન: પર્યાયજ્ઞાની જાણે છે, પણ દેખતા નથી ) ક્ષેત્રથી રા દ્વીપ એ સમુદ્ર સુધી, કાળથી પડ્યેાપમના અસ ધ્યેય ભાગનું ભવિષ્ય સખ ધી ઇચ્છેલું અથવા પૂર્વે ભાગવેલુ વિચારે તે જાણે, ભાવથી મન: દ્રવ્યના અનંત પર્યાયાને જાણે, તેમાં મન દ્રવ્ય પર્યાયનેજ સાક્ષાત્ જુએ ( જાણે ) પણ ખાદ્ય એટલે તે વિષય ભાવને પામેલા ભાવેાને તેા અનુમાનથી જાણે,
પ્ર—કેવી રીતે ?
ઉ—મનમાં મૂત્ત અમૂત્ત દ્રવ્યનું આ લખન હાય છે, તેમાં અમૂત્તને છદ્મસ્થ ન દેખે,(મૂત્તે જ દેખી શકે)તથા સત્પદ પ્રરૂપણા વિગેરે અવધિજ્ઞાન માફક જાણવું, અને અનાહારક અપર્યામક હાય ત જીવા પ્રતિ પદ્યમાનક ન હોય, તેમ પ્રતિપન્ન પણ ન હોય એટલું અવધિજ્ઞાનથી જુદા પણ છે, મન: પર્યાય કહીને હવે કેવળ જ્ઞાન કહે છે,
अह सव्व दव्व परिणाम भाव विष्णत्ति कारणमणतं । सासयमप्पडिबाइ एगविहं केवलन्नाणं ॥ नि ७७ ॥
હવે મન:પર્યાયજ્ઞાન પછી સૂત્રમાં બતાવેલા ક્રમના ઉદ્દે શથી શુદ્ધિ તથા લાભથી પૂર્વે કેવળ જ્ઞાન બતાવેલુ, તેના વિષય બતાવવા અથ શબ્દ ગાથામાં કહ્યો છે. કહ્યુ છે, કે “મથ
