________________
[૧૨૩] પણ છેલ્લા સમયે સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત થાય અને પછી ચડી જતાં એક સમયનું વિભંગ જ્ઞાનથી અવધિજ્ઞાન થાય, તેમાં પણ કઈ વિરોધ નથી, ૫૮
અવસ્થિત દ્વાર કહીને ચલ દ્વાર કહે છે, __ वुढीवाहाणीवा, चउविहा हाइ खिसकालाणं । दव्वेसुहाइ दुविहा, छव्विह पुण पन्जवे हाइ ॥ नि ५९ ॥
ચલ અવધિ તે વધારે કે ઘટના હોય છે, તે વૃદ્ધિ હાનિ ક્ષેત્ર કાળ આશ્રયી ચાર પ્રકારની જિનેશ્વરે બતાવી છે, તે આ પ્રમાણે અસંખ્યય ભાગ વૃદ્ધિ સંખ્યય ભાગ વૃદ્ધિ તથા સંમેય ગુણ વૃદ્ધિ અસંખ્યય ગુણ વૃદ્ધિ એ પ્રમાણે હાનિમાં પણ જાણવું, પણ અનંત ભાગ વૃદ્ધિ કે અનંત. ગુણ વૃદ્ધિ ન થાય, તેમ હાનિ પણ ન થાય, કારણકે ક્ષેત્ર કાળમાં અનંતે અવધિજ્ઞાનથી દેખાતું નથી, પણ તે ચાર સિવાયની પણ અનંત ભાગ વૃદ્ધિ અનંત ગુણ વૃદ્ધિ દ્રવ્યમાં થાય છે, તેમ હાનિનું પણ અનંત ગુણ અનંત ભાગ થાય છે, કારણકે પુદગળ દ્રવ્ય અનંતા છે, અને તે અવધિજ્ઞાની જુએ છે, તથા પર્યાયમાં પણ છ ભેદ ઉપર બતાવેલા દ્રવ્ય જેવા છે, કારણકે પર્યાયે પણ અનંતા છે, તે છે આ પ્રમાણે.
અનંત ભાગ વૃદ્ધિ, અસંખ્યય ભાગ વૃદ્ધિ, સંખેય ભાગ વૃદ્ધિ, તેમજ સંખેય ગુણ, અસંખેય ગુણ, અનંત ગુણ વૃદ્ધિ થાય છે, તેમ હાનિનું પણ સમજવું.
પ્ર–ક્ષેત્રની અસંખ્યય ભાગાદિની વૃદ્ધિમાં તેના