________________
[૧૬] ઉ૦–અપ્રતિપાતિ આનુગામુકજ હોય, પણ આનુગામુક તે પ્રતિપાતિ કે અપ્રતિપાતિ પણ હોય, તથા જે પડે તે પ્રતિપાતિ છે, અને પડેલ હોય તે દેશાંતરમાં ઉત્પન્ન પણ થાય (માટે તે અનુગામુક કહેવાય) પણ આવી રીતે અનનુગામુક ન હોય, આ પ્રમાણે તીવ્રમંદ દ્વાર કહ્યું. હવે પ્રતિપાત તથા ઉત્પાદ દ્વાર કહે છે.
बाहिर लंभे भजो, दवे खिरोय काल भाषेय । उप्पा पडिवाओऽविय, तं उभयं एग समएणं ॥ नि ६२॥
अभितर लद्धीए, उ तदुभयं नत्थि एग समपणं । उप्पा पडिवाओविय एगयरो एग समपणं ॥ नि ६३॥
દેખનાર બહાર જે અવધિ તે એક દિશામાં અથવા ઘણી દિશામાં વિછિન્ન હોય તે બાહ્યા છે, તેને લાભ તે બાહા લાભ અવધિ કહેવાય, આ બાહ્ય લાભ થયો હોય ત્યારે ભજના જાણવી.
પ્ર–શાની?
ઉ–ઉત્પાદ પ્રતિપાત તે બંનેને ગુણ એક સમચમાં થાય.
પ્ર–શા વિષયમાં?
ઉ૦––દ્રવ્યના વિષયમાં, એ પ્રમાણે ક્ષેત્ર કાળ ભાવના વિષયમાં પણ જાણવું, (ગાથામાં અપિ તથા ચ શબ્દ પૂરણ તથા સમુચ્ચયના અર્થમાં છે,) આ બધાને ભાવાર્થ કહે છે, એક સમયમાં દ્રવ્ય વિગેરેના વિષયમાં બાહા અવધિજ્ઞાનને