________________
[૧૮] હવે પછીની બે ગાથાઓ સાથે સંબંધ છે, પ્રથમ ક્ષેત્ર કાળનું અવધિજ્ઞાન સંબંધી ફક્ત અંગુલ આવલિકાના અને સંખ્યય વિગેરે ભાગની કલ્પનાવડે પરસ્પર ઉપલંભની વૃદ્ધિ બતાવવાવડે કહ્યું, હવે તે બેનું ઉક્ત લક્ષણવાળા દ્રવ્ય સાથે પરસ્પર ઉપનિબંધ બતાવે છે. संखिजमणो व्वे, भागो लोग पलियस्स बोद्धव्यो । સંવિઝ જન્મ સુધે, આાપ ચિં છે.નિ-ઇર ! तेया कम्म सरीरे, ते आ दव्वे अ भास दव्वे अ%; बोधव्वम संखिजा, दीव समुद्दा य कालाअ॥ नि-४३ ॥
સંખ્યા ગણાય તે સંખેય છે, મન સંબંધીનું યે દ્રવ્ય તે મને દ્રવ્ય છે, તે મને દ્રવ્યને જાણનારૂં અવધિક્ષેત્રથી સંખેય લેક ભાગ જાણે, અને કાળથી પણ સંખ્યય ભાગ પલ્યોપમને જાણે, તેને સાર આ છે, કે જે અવધિજ્ઞાની મને દ્રવ્યને જાણે તે ક્ષેત્રથી લેકના સંપેય ભાગને અને કાળથી પલ્યોપમના સંખેય ભાગને જાણે. તથા કર્મ દ્રવ્યને જાણનારા અવધિજ્ઞાની હોય, તે લોકના તથા પલ્યોપમના જુદા જુદા સંખ્યય ભાગે જાણે. લોકના તથા સંપૂર્ણ ચોદ રાજ પ્રમાણ લોક ક્ષેત્રને જે અવધિજ્ઞાની જાણે, તે કાળથી થોડું ઉણું પલ્યોપમ જાણે, - પ્રવે--દ્રવ્યના સંબંધી ક્ષેત્ર કાળના અવધિજ્ઞાનના અવધિજ્ઞાનનું વર્ણન કરવાનું છે, તે વખતે ફક્ત એકલા લેક ક્ષેત્રનું અને પપમ કાળનું ગ્રહણ કરવું અયુક્ત છે.