________________
[
૩]
सव्व बहु अगणि जीवा निरंतरं जत्तियं भरिजासु। खित्तं सव्वदिसागं, परमोही खित्त निविट्ठो॥ नि ३१ ॥
વિવક્ષિત કાળમાં અવસ્થાયિ રહેલ અગ્નિના જીવો સેથી વધારે વિદ્યમાન હોય તે, પણ ભૂત ભવિષ્યના નહિ, તેમ બીજા જીવ પણ નહિ, કારણ કે અસંભવ છે, તેથી પ્રથમ બતાવેલ સૌથી વધારે અગ્નિના છ છે, તે જેટલા પ્રમાણના ક્ષેત્રમાં વ્યાપે, તે આંતરા રહિત વિશિષ્ટ સૂચી ( સુઈ) ની રચનાએ ભરાય, આ ગાથામાં ભૂતકાળ એટલા માટે લીધે છે, કે પ્રાયે અજીતનાથ પ્રભુના વખતમાં આ અવસર્પિણમાં અગ્નિના છ વધારે હતા, આ વિશેષણ વખતે એક દિશાના ક્ષેત્ર આશ્રયી પણ લેવાય, તેથી કહ્યું કે સર્વ દિશામાં આથી સૂઈનું પરિભ્રમણના પ્રતિવાળું છે, તે પરમ અવધિનું ક્ષેત્ર છે, માટે પરમાવધિ ક્ષેત્ર ઉપર બતાવેલ ઘણું અગ્નિના જી આશ્રયી ગણધર વિગેરેએ દેખાડયું છે, તેથી પર્યાયવડે પરમાવધિનું આટલું ક્ષેત્ર છે, એમ કહ્યું, અથવા સર્વ બહુ અગ્નિ જીવે આંતરારહિત જેટલું ક્ષેત્ર રોકે, તે સર્વ દિશાવાળા ક્ષેત્રમાં જેટલાં દ્રવ્ય રહે, તેના પરિચ્છેદના સામર્થ્ય યુક્ત પરમાવધિ ઉત્કૃષ્ટથી બતાવ્યા છે, ભાવાર્થ એકજ છે, પણ અક્ષરાર્થમાં થોડે ભેદ છે; હવે વૃદ્ધવાદ, કહે છે, કે સર્વ બહુ અગ્નિકાયના બાદર છ પ્રાયે અછુતનાથ તીર્થકરના વખતમાં હતા, કારણ કે તે સમયે તેના આરંભક જીવે ઘણુ હતા, અને ઉત્કૃષ્ટ પદવાળા સૂક્ષય . બાદર છવમાં ઉમેરી, તે સર્વે બહુ થાય છે, એટલે