________________
[ ૮૩ ] તેને પરમાર્થ આ છે, કે ગુરૂએ પ્રથમ સૂત્રને અર્થ માત્રના નામવાળો અનુગ કહે, કારણકે નવા શીખનારા શિએની મતિ તેમાં મુંઝાઈને કંટાળે ન ખાય, ત્યાર પછી સૂત્ર સ્પેશિક નિર્યુક્તિ સહિત બીજે અનુગ ગુરૂએ કહે, આવું જિનેશ્વર તથા વૈદપૂવીઓ કહે છે, અને ત્રીજી વખતે સંપૂર્ણ એટલે પ્રસક્ત અનુપ્રસક્ત પણ જ્યાં જેવું લાગુ પડે તેવું બધું કહી બતાવે, એવા ત્રણે પ્રકારને અનુગ ગુરૂએ કહે તેવું જિનેશ્વર વિગેરે કહે છે. - પ્રવ-કયાં?
ઉ–સૂત્રના પિતાના અભિધેય (નામ) સાથે અનુકુળ છે. તે અનુગ (સૂત્રનું વ્યાખ્યાન) છે, તે અનુગના વિષયમાં આ ત્રણ પ્રકાર ધ્યાનમાં રાખવાના છે. . | ઉપર પ્રમાણે શ્રુતજ્ઞાનનું સ્વરૂપ કહ્યું, હવે કહેલ પ્રસ્તાવમાંનું અવધિજ્ઞાનનું વર્ણન કરે છે. संखाई आओ खलु, ओहीनाणस्स सव्व पयडीओ काओ भव पञ्चइया, खओव समिआओ काओऽवि ॥नि. २५॥
ગણાય તે સંખ્યા, તે સંખ્યાથી અતીત તે અસંખ્યય છે, તે સંખ્યાતીતમાં અનંત પણ થાય છે, તેથી તે અનંતપણું છે, ખલુ શબ્દ વિશેષણ છે, તે એમ બતાવે છે, કે ક્ષેત્રકાળ નામના પ્રમેયની અપેક્ષાએજ સંખ્યાતીત છે, દ્રવ્યભાવ સેયને આશ્રયી અનંતા પણ છે, તે અસંખ્યય અને અનંત ભેદે પૂર્વે બતાવેલ શબ્દાર્થવાળા અવધિજ્ઞાનના છે, (ભેદ