________________
[ 9 ]
(વિશેષ આવશ્યક ૧૪૩ ગાથામાં ) તે પણ મતિના વિશેષ ભેદો શ્રુતજ્ઞાનને અનુસારે છે,તે શ્રુતજ્ઞાનના ભેદોમાં જાણી લે. ( એવુ શુરૂ શિષ્યને કહે છે) તે બધા ભેાને ઉત્કૃષ્ટથી શ્રુતધર ( શ્રુતકેવળી ) પશુ સર્વ અભિલાષ્ય ભેદોને પણ તેઓ અનંત હાવાથી ન કહી શકે, કારણ કે આયુષ્ય પરિમિત પ્રમાણનુ હાય છે, અને ખેલવું ક્રમે કરીને ( એક પછી એક શબ્દ ) ખેલાય છે, માટે નિયુક્તિકાર કહે છે કે મારી બેલવામાં અશક્તિ છે, તેથી તેઓ ૧૪પ્રકારના નિક્ષેપા શ્રુતજ્ઞાન સંબંધી બતાવે છે, અને ચ શબ્દથી શ્રુત અજ્ઞાનના વિષય પણ બતાવશે; તથા અપિ શબ્દથી તે બન્નેના સંબંધી ભેદે પણ ખતાવશે, શ્રુતજ્ઞાન તે સમ્યગ્દન વાળાનું અને શ્રુતઅજ્ઞાન તે અસંજ્ઞિનું તથા મિથ્યાટષ્ટિનું તથા ઉભય ( મિશ્ર ) શ્રુત તે દર્શન ( મતબ્યા ) ના વિશેષ અભિગ્રહથી છે તે, તથા અક્ષર મનક્ષર શ્રુત વિગેરે ભેદ્યોને કહીશ ॥૧૮ા હવે ઉપર કહેલ ૧૪ પ્રકારના શ્રુતજ્ઞાનના નિક્ષેપાનું સ્વરૂપ ( ભેદા ) બતાવે છે.
अक्खर सण्णी सम्मं, साईय खलु सपज्जवसिअं च;
गमियं अंग पविट्ठ, सत्तवि ए ए सपडिवक्खा ॥ नि १९ ॥
',
આ અક્ષર શ્રુતદ્વાર એવી સૂચના કરેલ હોવાથી સ દ્વારામાં પણ શ્રુત શબ્દ જોડવા, તેમાં પ્રથમ અક્ષર બતાવે છે, ક્ષર તે ખરે, અને ન ખરે તે અક્ષર છે, અને જ્ઞાન એટલે ચેતના છે, તેના પરમા` આ છે, કે જે સમયે ઉપયાગ ન હાય તે
