________________
[૭૪]. પરમાણુ, બે પ્રદેશવાળો, તથા અનંતા પ્રદેશવાળ સ્કંધ વિગેરે ભેદે છે, અથવા એકત્ર પણ અનેક અભિધાનની પ્રવૃત્તિના અભિધેય ધર્મ ભેદે છે, જેમકે પરમાણુ નિરંશ (અંશ ભાગ વિનાને) છે, નિપ્રદેશ (પ્રદેશ વિનાને) છે,. નિભેદ (ભેદ વિનાને) છે, નિરવયવ (અવયવ વિનાને) વિગેરે છે, અને આ બધા સર્વથા એક અભિધેયના વાચક
ધ્વનિઓ નથી, કારણ કે બધા શબ્દની કાંઈ અંશે ભિન્ન પ્રવૃત્તિનું નિમિત્તપણું છે; આ પ્રમાણે બધા દ્રવ્ય પયામાં
જવું, તથા સૂત્રમાં પણ કહ્યું છે, “અનંતા ગમે અનંતાપર્યાયે ” છે, આજ અર્થને એ અક્ષરેમાં આરોપણ કરીને કહે છે, કે આટલા પરિમાણવાળા પ્રવૃત્તિના નિમિત્તપણાથી સર્વે ભેદે શ્રુતજ્ઞાનમાં થાય છે, જે ૧૭ મે હવે સામાન્યથી બતાવેલા અનંત શ્રુતજ્ઞાનની પ્રકૃતિ (ભેદે) ને યથાવત (જેટલા હોય તે બધા) બતાવવાને આત્માનું સામર્થ્ય ન હવાથી થોડામાં બતાવે છે.
कत्तो मे वण्णेउ, सत्ती सुयणाण सव्व पयडीओ। चउदस विह निक्खेव, सुयनाणे आवि वाच्छामि ॥१८॥
શ્રુતજ્ઞાનની બધી પ્રવૃતિઓ (ભેદ) બતાવવાને મારી શક્તિ ક્યાંથી હોય?
પ્ર.–શામ માટે ?
ઉ–અહીં જે શ્રુત ગ્રંથને અનુસારે જે મતિનાવિશેષ ભેદે છે, તે પણ શ્રુતજ્ઞાન તરીકે વર્ણવ્યા છે, કહ્યું છે કે