________________
[ પ ] દ્રવ્ય ગ્રહણ કર્યા તે બધાંજ બીજા સમયે છોડી દે છે અથવા એક સમયવડેજ ગ્રહણ કરે છે, પણ તે પહેલા સમયે મૂર્તિ નથી. તથા છેલ્લા સમયે છેડે છે, પણ ગ્રહણ કરતું નથી. બાકીના વચલા સમયમાં તે ગ્રહણ અને મૂકવું અર્થ પ્રમાણે છે, બાકી લેવું મૂકવું પ્રત્યેક સમયે સાથે ચાલે છે.
પ્ર–આત્માના ગ્રહણ અને નિસર્ગ એ બે પ્રયતને પરસ્પર વિરોધીઓ એક સમયે કેવી રીતે થાય?
ઉ–આ દોષ નથી, કારણકે એક સમયે કર્મનું આ દાન નિસર્ગ તે ચૌદમા ગુણસ્થાનક સુધી બંધ અને મોક્ષ થોડે થોડે સાથેજ થાય છે, તથા ઉત્પાદ વ્યયની ક્રિયા માફક તથા આંગળીના આકાશના દેશના સંગ વિભાગની ક્રિયા માફક બે ક્રિયાના સ્વભાવની ઉપપત્તિ સાથે થાય છે. છા
કાયાવડે ગ્રહણ કરે છે, તે કાયિક વેગ પાંચ પ્રકારને છે. દારિક, વૈક્રિય, આહારક, તેજસ અને કાર્પણ એ પાંચ ભેદે ભીન્ન છે. તે પાંચ પ્રકારે પણ કાયા ગ્રહણ કરે છે, કે બીજી રીતે છે? તેને ખુલાસે કરે છે. तिविहंमि सरीरंमि, जीवपएसा हवन्ति जीवस्स । जेहि उ गिण्हइ गहणं, तो भासइ भासओ भासं ॥ ८ ॥
જે સડે તે શરીર છે, ઉપર કહેલ પાંચ પ્રકારમાંથી પ્રથમનાં ત્રણ શરીર ભાષા માટે પુલે ગ્રહણ કરે છે, એટલે જીવે છે, તે જીવ તેના પ્રદેશ શરીરવડે ચડણ કરે છે, જીવન પ્રદેશ એમ બોલતાં જેમ ભિક્ષુનું પાતરૂં ભિક્ષુથી જુદું છે.