________________
[ ૨૬ ]
તાત્ત્વિક લેખસંગ્રહ
આરોગ્યતા મેળવવા ત્યાગરૂપ ભાવ ઔષધિ વાપરનાર ભાવ રાગ વધારનાર જડાસક્તિરૂપે કુપથ્ય વાપરે તા ભાવરેગ મટાડી શાશ્વતી આરેાગ્યતા મેળવી શકે નહિ' નિરંતર રાગગ્રસ્ત રહેનાર માનવી રાગથી ટેવાઇ ગયેલા હાવાથી અને આરેાગ્યતાના અનુભવથી સર્વથા 'ચિત રહેવાથી રાગપોષક સ્વાદિષ્ટ માનેલી મનભાવતી વસ્તુઓ વાપરે છે અને રોગથી દુ:ખી હોવા છતાં પણ પેાતાને સુખી માને છે, તેવી જ રીતે અનાદિ ભાવ રાગથી રંગાયલા આત્મા ભાવરાગપાષક જડ વસ્તુઓને અત્યંત આસક્તિભાવે વાપરીને પાતાને સુખી માને છે. એટલે જ પૌદ્ગલિક સુખના સાધનરૂપ જડ વસ્તુઓના ત્યાગની ઈચ્છા કરતા નથી. અને જે ત્યાગે તે વધારે સારાં પૌલિક સુખની ઈચ્છાથી બાહ્ય ત્યાગ કરીને પેાતાને કષ્ટ વેઠવાનુ માને છે અર્થાત્ ત્યાગથી દુ:ખ માને છે.
પ્રભુની દૃષ્ટિથી જોનારને ત્યાગથી સુખ મળી શકે છે એમ સાચું જણાય છે પણ સાચું માનવારૂપ શ્રદ્ધાના બાંધક કર્મ આડાં આવવાથી જાણ્યા પ્રમાણે માનતા નથી અને જડના ભાગમાં જ સુખ માની રહ્યો છે. કમજન્ય અનેક પ્રકારના દુઃખામાંથી છૂટી જવાના આશયથી જ પુન્યકર્મથી પ્રાપ્ત થયેલા પૌદ્ગલિક સુખના સાધનોના ત્યાગીને છેડેલી જડાત્મક વસ્તુઓના ભાગની સ્ફુરણા સરખીચે થતી નથી. જેમ મળપણે પરિણત થયેલ અન્નાદિ ખાદ્ય વસ્તુઓના મળેાત્સગ રૂપ ત્યાગ કરીને તેને વાપરવાની કોઈને પણુ ઈચ્છા થતી નથી; એટલુ જ નહિ પણ તેનું સ્મરણ પણુ કાઈ કરતું નથી. અણુસમજી બાળક અનુપયોગથી વિષ્ટામાં હાથ
