________________
[ ૨૩૮ ]
તાત્ત્વિક લેખસ'ગ્રહ
જ જેટલા પરિણામ છે તેટલા ભિન્ન દ્રવ્યેાના સંકેત છે. પરિામી મૂલ દ્રવ્ય દૂધ તેના ઉત્તરાત્તર પરિણામ દ્રવ્ય, દહીં, માખણુ અને ઘી કહેવાય છે. મૂળ પરિણામી દ્રવ્ય શુદ્ધ હાય છે અને અવાંતર પરિણામી દ્રવ્ય તથા પરિણામ સ્વરૂપ દ્રવ્ય શુદ્ધ છે. જે દ્રવ્ય કાઈ પણ દ્રવ્યના પરિણામસ્વરૂપ ન હોય તે તાત્ત્વિક મૂળ પરિણામી દ્રવ્ય કહેવાય છે અને સથા પરિણામાંતરને પામેલા પરિણામને અવાંતર પરિણામી દ્રવ્ય કહેવામાં આવે છે. અને જ્યાં સુધી જે દ્રવ્ય સર્વથા પરિણામાંતર પામે નહિ ત્યાં સુધીના પરિણામે પરિણામ દ્રવ્ય કહેવાય છે. મૂળ પરિણામી દ્રવ્ય તાત્ત્વિક અક્ષર છે અને અવાંતર પરિણામી દ્રવ્ય અતાત્ત્વિક અક્ષર છે અને જે પરિણામે ( પર્યંચા) છે તે મૂળ દ્રવ્યના હાય કે અવાંતર દ્રવ્યના હાય તે ક્ષર કહેવાય છે. તાત્પર્ય કે પરિણામી અક્ષર છે અને પરિણામ ક્ષર છે.