________________
[ ૨૧૦ ]
તાત્ત્વિક લેખસ ગ્રહ
માટે આત્મા દેહ ભોગવવાની અનિચ્છાથી તેને જીવથી છૂટો પાડતા નથી, હિંસા કરતા નથી.
આત્મા સ્વરૂપે અહિંસક હોવા છતાં પણ અનાદિ કાળના માહનીય કર્મના સંસગને લઇને અજ્ઞાનતાના ઢોષથી પોતાનાથી ભિન્ન ગુણુ-ધર્મવાળા દેહમાં પોતાના આરેપ કરીને આનંદ, સુખ તથા જીવનનું સાચું સ્વરૂપ વિસરી ગયા છે અને જડાત્મક દેહની સાથે થવાવાળા પૌદ્ગલિક વસ્તુઓના અનુકૂળ તથા પ્રતિકૂળ સધાગાને જ સુખ-દુઃખ માની રહ્યો છે અને તેથી કરીને પાતે જડાસક્ત થવાથી અને તેને જડ સ્વરૂપ દેહની અત્યંત આવશ્યક્તા રહેતી હાવાથી જીવાના દેહ--વિયેાગ કરાવવારૂપ હિ'સાના આશ્રિત બન્યા છે; કારણ કે પાંચ ઇંદ્વિચાના વિષયાને પાષવાને જીવાએ શરીરપણે ગ્રહણ કરેલા પુદ્ગલ સ્કંધા વિષયવૃતિ પોષવાને કે જીવ તથા દેહના સયાગ જાળવી રાખવારૂપ જીવવાને કામ આવી શકતા નથી. ખાવામાં, પીવામાં, પહેરવામાં તેમજ અન્ય પણ જીવવાના સાધનામાં જીવાએ ગ્રહણ કરેલા પુદ્ગલે જ ઉપયાગી બની શકે છે અને એટલા માકે જ લૌકિક ભાષામાં ખેલતા માનવીએ નજરે પડે છે કે-જીવ જીવનું લક્ષ છે. ગાઢતમ અજ્ઞાનતાને લઇને જીવ તથા દેહને અભિન્ન માનનાર જીવા સુખ, દુ:ખ તથા જીવનને જડના જ ધર્મ માને છે અને તેથી કરીને તેમના માટે જીવહિંસા જેવું કશુય હાતું નથી. મેાજશેાખ માટે દેહને સુંદર બનાવવાને તથા પાષવાને માટે તેમજ જીવવાને માટે અનેક જીવાના સહાર કરવામાં આવે તે તેથી હિંસા થાય છે-પાપ લાગે છે એવું માનતા જ નથી પણ માનવીના ધર્મ છે એમ માને છે.
