________________
[ 10 ]
તાત્ત્વિક લેખસંગ્રહ
માટે પ્રભુના સિદ્ધાંતગર્ભિત શાસ્ત્રો વાંચે વિચારે છે અને જનતામાં પેાતાનુ જાણપણુ" બતાવીને અજ્ઞાની જીવાને પાતાના અનુયાયી બનાવી, તેમની પાસેથી વૈયિક સુખના સાધન મેળવી, પાંચે ઇન્દ્રિયાના વિષયાને પાષીને સતાષ માને છે, પણ પ્રભુની વાણીના આત્મવિકાસના સાધન તરીકે ઉપયોગ કરતા નથી. માટે જ પુદ્ગલાનઢી જીવાને સભ્યશાસ્ત્ર વાંચવા છતાં પણ મિથ્યાશાસ્ત્રપણે પરિણમે છે, તેવી જ રીતે પ્રભુને પણ પૌદ્ગલિક સુખના સાધન મેળવવાને માટે જ નમે છે, પૂજે છે તેથી તે જડસ્વરૂપ પ્રતિમાના ઉપાસક કહેવાય પણ શુદ્ધાત્મ સ્વરૂપ પ્રભુનેા ઉપાસક બની શકે નહિ; કારણ કે તેની જડાત્મક દૃષ્ટિ હાવાથી ચૈતન્યસ્વરૂપ પ્રભુની ઉપાસના બની શકતી નથી. જ્ઞાન, દર્શન, જીવન, સુખ આદિ ગુણસ્વરૂપ આત્મવિકાસની દૃષ્ટિથી ઉપાસના કરનાર પ્રતિમાની ઉપાસના કરતા નથી પણ પ્રભુની જ ઉપાસના કરે છે, કારણ કે પ્રભુ અનંત જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર, વીર્ય, સુખ, જીવન આદિ ગુણાના ધારણુ કરનારા છે, તે સ્વરૂપ છે માટે અનંતચતુષ્ય મેળવવાના આશયથી-અધ્યવસાયથી પ્રભુપ્રતિમાનું પૂજન તથા નમન થાય તે જ “ જિનપડિયા જિનસારિખી માની યથાર્થ કહી શકાય અને પ્રભુપૂજન તથા નમન સાચી રીતે કર્યું" કહી શકાય પણ માત્ર જડસ્વરૂપ વૈયિક સુખાના સાધન મેળવવાના હેતુથી જ પ્રભુપ્રતિમા પૂજનાર માત્ર પ્રતિમાના જ પૂજક કહી શકાય અને તેના માટે જિનપ્રતિમાને જિન તુલ્ય માનવાનું ઘટી શકે નહિં પણ જડ હાથી જડના ઉપાસક બની શકે.
પ્રભુ વીતરાગ છે માટે વીતરાગ દશા પ્રાપ્ત કરવામાં નિમિત્ત