________________
૨૨
આત્માએ આત્મપ્રશ'સા તેમ જ પાપકષ ક ઉભયથી પર હાય છે. આવી ઉચ્ચ અવસ્થાની પ્રાપ્તિના ઇલાજ આ અષ્ટકમાં છે.
(૧૯) તત્ત્વષ્ટિ અષ્ટક
જ્યાં સુધી મનુષ્યને તત્ત્વવૃષ્ટિ પ્રાપ્ત થઈ નથી ત્યાં સુધી જ તે આત્મપ્રશ ંસા કરે છે. તત્ત્વદૃષ્ટિ પ્રાપ્ત થયા પછી શરીર આદિ પરપર્યાય વડે પેાતાના ઉત્કષ થી કલપના થતી નથી તેથી અનાત્મશ સાષ્ટક પછી તત્ત્વષ્ટિ અષ્ટક કહેવામાં આવ્યું છે
જોવું એ આંખના વિષય છે, તેથી બાહ્ય રૂપાદિ પ્રત્યે નજર પડી જવી તે સ્વાભાવિક છે. જોવા માત્રથી ક્રમ બંધ થતા નથી, પણ તે રૂપાદિમાં લેાભાઇને રાગી દ્વેષી બનવું તે કમ ખંધનનું કારણ છે. કામિનીનુ ગમે તેટલુ સુદર રૂપ પણ આત્માના રૂપ પાસે રાખના ઢગલા જેવુ` છે. તત્ત્વ દૃષ્ટિવાળાને આત્મા સિવાય કયાંય તિ થતી નથી. આ અષ્ટક કહે છે કે જગતને આત્માની દૃષ્ટિએ નિહાળવામાં જ ખરા માનદ છે.
(૨૦) સર્વીસમૃધ્યટક
d
માહ્યષ્ટિના પ્રચાર બંધ પડે છે અને આંતરદૃષ્ટિ એટલે કે તત્ત્વદૃષ્ટિ જાગૃત થાય છે ત્યારે અંતરમાં સ સમૃદ્ધિ પ્રગટ થાય છે. તેથી તત્ત્વદૃષ્ટિ પછી સર્વ સમૃધૈયટક કહેવામાં આવ્યુ છે.
