________________
૨૭ સુધી એ નિર્ણય થયે નથી માટે તે ભિન્ન ભિન્ન દર્શનના ભિન્ન ભિન્ન પરસ્પર વિરુદ્ધ (ખંડન–મંડનાત્મક) અભિપ્રારૂપ શાસ્ત્રો ચાલ્યાં આવે છે. જે શુદ્ધ નિશ્ચય થયે હેત તે ભિન્ન ભિન્ન દર્શને કેમ હોત ?
અહીં એ આશય છે કે આત્મા પદાર્થ અતીન્દ્રિય છે અને તેના ગુણ-પર્યાયે પણ અતીન્દ્રિય છે માટે તેને જણાવનાર શ્રુતજ્ઞાનથી પણું વિશિષ્ટ કઈ જ્ઞાન (સાધન) માનવું જ જોઈએ અને એ જ અનુભવજ્ઞાન અથવા સામર્થ્યવેગ છે.
પુન અનુભવજ્ઞાનને મહિમા દષ્ટાન્તપૂર્વક જણાવે છે– માં ન વાન, શલાનધિની ? | विरलास्तद्रसास्वाद-विदोऽनुभवजिह्वया ॥५॥
અર્થ : શાસ્ત્રરૂપી ક્ષીરમાં કેની કોની કલપના રૂપી કડછી પ્રવેશ નથી કરતી? ઘણાની કરે છે, પણ અનુભવજ્ઞાન રૂપી જિહ્વા દ્વારા તેને (શાસ્ત્રરૂપી ખીરને) રસ ચાખનારા તે વિરલા હોય છે. | ભાવાર્થ : ખીરને બનાવતા કડછી કલાક સુધી દૂધને ડહેળે છે પણ તેનો સ્વાદ તે લેશ પણ પામતી નથી અને જિહ્વા સ્પર્શમાત્રથી ખીરના સ્વાદને પામે છે. એ ન્યાય અહીં ઘટાવીને જણાવે છે કે કલ્પનાશક્તિથી શાસ્ત્રોનાં ગંભીર તને ચિરકાળ શોધનારા પણ તેના
