________________
૨૯૨ જ્ઞાન સૂર્યતુલ્ય આત્મપ્રકાશક હેવાથી તે અનુમોદનીય છે, કારણ કે પરિણામે વિરતિ દ્વારા મુકિતની પ્રાપ્તિ કરાવે છે.
અહીં એટલું વિશેષ કે ક્રિયા રહિત પણ ક્રિયાના આદરવાળું જ્ઞાન સૂર્ય તુલ્ય છે અને જ્ઞાનના અનાદરવાળી ક્રિયા હોય તે કિયા ખજૂઆ તુલ્ય સમજવી. પરંતુ માલતુષ મુનિ વગેરેની ક્રિયા જ્ઞાન રહિત હોવા છતાં પણ તે ક્રિયા જ્ઞાનના આદરવાળી હેવાથી મુક્તિપ્રાપક બની શકી છે.
એ રીતે જ્ઞાન પણ ક્રિયાના આદરવાળું ન હોય તે તે મિથ્યાજ્ઞાન હોવાથી અભવ્યના જ્ઞાનની જેમ તેનું લેશ પણ મહત્ત્વ નથી. અન્યથા કિયાવાદીને શુકલપાક્ષિક કહ્યો છે તે મિથ્યા કરે.
હવે નિશ્ચયથી ચારિત્ર પણ જ્ઞાનને જ ઉત્કર્ષ છે તે
चारित्रं विरतिः पूर्णा, ज्ञानस्योत्कर्ष एव हि । ज्ञानाऽद्वैतनये दृष्टिदया तद्योगसिध्धये ॥१२॥
અર્થ : નિશ્ચયનયથી જ્ઞાનને ઉત્કર્ષ એ જ પૂર્ણ વિરતિરૂપ ચારિત્ર છે, માટે ભેગની (જ્ઞાન-ક્રિયારૂપ ચારિત્રની) સિદ્ધિ માટે જ્ઞાન નયમાં જ દષ્ટિ રાખવી, જ્ઞાનનું લક્ષ્ય રાખવું.
