________________
૨૪૦
યથાર્થ રૂપે થાય તે (૪) અસંગ અનુષ્ઠાન જાણવું. અર્થાત વચન અનુષ્ઠાન શાસ્ત્ર મરણપૂર્વક શાસ્ત્રાનુસારી હોય અને અસંગમાં શાસ્ત્ર મરણ વિના પણ દઢ અભ્યાસથી યથાર્થતા હોય એમ ભેદ જાણ.
આ પ્રીતિ-ભક્તિ અનુષ્ઠાને ગૃહસ્થસાધુ ઉભયને હેય, વચન અનુષ્ઠાન અપ્રમત્ત મુનિને હેય અને અસંગ. અનુષ્ઠાન તે જિનકપી વગેરે મહામુનિઓને જ હોય કે જેઓ અંતે તેર-ચૌદ ગુણસ્થાનકને પ્રાપ્ત કરવાના હેય.
હવે આગમસૂત્રે કોને આપી શકાય ? તે કહે છેस्थानाद्ययोगिनस्तीर्थों-च्छेदाद्यालम्बनादपि । सूत्रदाने महादोषः, इत्याचार्याः प्रचक्षते ॥८॥
અર્થ : “તીર્થને ઉચ્છદ થશે એમ માનીને પણ સ્થાન વગેરે વેગથી (સર્વથા) રહિતને સૂત્રદાન કરવામાં મહાદેષ છે, એમ આચાર્યો કહે છે.
ભાવાર્થ : આગમસૂત્રે મહામંત્રરૂપ છે તે યેગ્યા આત્માને જ ભણાવવાથી પર હિતકર થાય. તે માટે કહ્યું છે કે “જે નહિ ભણાવીએ તે પરિણામે આગમ. અને તીર્થને (શાસનનો) પણ વિચ્છેદ થશે” એમ માનીને પણ સ્થાન–વર્ણ વગેરે ભેગથી (સર્વથા) રહિત આત્માને સૂત્રદાન કરવામાં મહાદોષ છે, એમ શ્રી હરિભદ્રસૂરિજી વગેરે આચાર્યોએ (તેમના રચેલા લલિત વિસ્તરા વગેરે તે તે ગ્રન્થમાં) કહ્યું છે.
હવે નિરોગનું (એટલે ભાવયજ્ઞનું) વરૂપ જણાવે છે.