________________
ર૫૭
અર્થ : ભેદોપાસનારૂપ દ્રવ્યપૂજા ગૃહસ્થોને ઉચિત છે, અને અભેદોપાસનારૂપ ભાવપૂજા તે સાધુઓને ઉચિત છે.
ભાવાર્થ: બાહા જળ, ચંદનાદિ દ્રવ્ય દ્વારા કરાતી દ્રવ્યપૂજા કે જે ભેદ પાસનારૂપ છે, તે ગૃહસ્થને કરણીય છે, અને આત્મગુણરૂપ પિતાના ભાવ દ્વારા કરાતી ભાવપૂજા કે જે અભેદ પાસનારૂપ છે, તે સાધુઓને કરણીય છે. જો કે ગૃહસ્થને પણ ભવનેપવીત માનસા નામે ભાવપૂજા હોય છે, તે પણ કાયિકી ભાવપૂજા તે ચારિત્રવંતને જ હોય એટલી વિશેષતા સમજવી.
અહીં પરમાત્મા સેવ્ય અને પોતે સેવક, એવા સેવ્ય –સેવક ભાવે કરાતી પૂજા તે ભેદે પાસના જાણવી અને પરમાત્મા સાથે આત્માની એકતાની સિદ્ધિ માટે કરાતી પૂજા તે અભેદોપાસના જાણવી. પુનઃ પુનઃ ભેદે પાસના કરતાં આત્મા અભેદોપાસનાને અધિકારી બને છે. ભેદોપાસના વિના અભેદોપાસનાની પ્રાપ્તિ થતી નથી.
હવે ધ્યાનાષ્ટકને કહે છે. જ્ઞા. સા. ૧૭