________________
૩૨. સર્વેનયાશ્રયણ અષ્ટક
धावन्तोऽपि नयाः सर्वे, स्युर्भावे कृतविश्रमाः । चारित्रगुणलीनः स्या-दिति सर्वनयाश्रितः ॥१॥
અથ : પિત પિતાની માન્યતાને સિદ્ધ કરવા દોડતા પણ સર્વ ન વસ્તુના ત તે કઈ સ્વભાવમાં જ સ્થિર થાય છે તેથી ચારિત્રગુણમાં રક્ત સાધુ, સર્વ નાનો આશ્રિત
બને !
ભાવાર્થ : વસ્તુમાત્ર અનંત ધર્મવાળી હોવાથી પોતે માનેલા કોઈ એક ધર્મને સિદ્ધ કરવા અન્ય નાને અપલાપ કરતા પણ તે દરેક ને આખરે તે તે વસ્તુના જ કઈને કઈ ધર્મને સિદ્ધ કરે છે, અમુક નય અમુક ધર્મને સિદ્ધ કરે છે તે બીજે સ્વમાન્ય અમુક બીજા ધર્મને સિદ્ધ કરે છે. એમ પ્રત્યેક નયે તે જ પદાર્થના ભિન્ન ભિન્ન ધર્મોને સિદ્ધ કરવા પ્રયત્ન કરે છે, માટે વસ્તુના પૂર્ણ સ્વરૂપને જાણવાની ઈચ્છાવાળા મુનિએ તે સર્વનયોને આશ્રય કરવો (માનવા) જોઈએ, કે જેથી પક્ષ–પ્રતિપક્ષથી રહિત મુનિને સમતા--સામાયિકરૂપ ચારિત્રગુણ નિરાબાધ અને કોઈ એક નયને સવીકાર કે પરિહાર કરવાથી રાગદ્વેષ થાય. વસ્તુતત્વનું પૂર્ણ જ્ઞાન ન થાય. અને એવા અપૂર્ણ જ્ઞાનીનું જ્ઞાન દૂષિત હવાથી ચારિત્ર પણ દૂષિત