________________
૨૩
નક તપ વરે છે આ સંસારમાં અભષ્પને પણ દુર્લભ નથી. અર્થાત્ તે પણ કરે છે, છતાં ધ્યાનના અભાવે તૈમને તે નિષ્ફળ બને છે. આ કથનથી અહીં વિંશતિસ્થાનક તપની આરાધના વગેરે ધ્યાન સ્વરૂપ બને તે રીતે કરવી જોઈએ, એમ સૂચવ્યું છે. માત્ર કાયકષ્ટ રૂપે કરવાથી તેનું ફળ મળતું નથી.
હવે ત્રણ ટ્વેકથી ધ્યાની મહાત્માનું સ્વરૂપ અને તેના આનંદનું વર્ણન કરે છે – વિન્દ્રિયસ્થ ધસ્ય, કરામ્ય સ્થિરમાર ! सुखासनस्य नासाग्रन्यस्तनेत्रस्य योगिनः ॥६॥ रुद्धबाह्यमनोवृत्ते - र्धारणाधारयारयात् । પ્રક્રિયામય, વિદ્યાવસુધા૪િ Iણા साम्राज्यमप्रतिद्वन्द्व-मन्तरेव वितन्वतः । . ध्यानिनो नोपमा लोके, सदेवमनुजेऽपि हि ॥८॥
અર્થ: (૧) ઈન્દ્રિયોને વિજેતા, (૨) ધૈર્યશાળી, (૩) પ્રશાન્ત, () સ્થિરતાને પામેલે, (૫) સુખાસને બેઠેલ, (૬) નાકના અગ્રભાગે દૃષ્ટિને સ્થાપી છે જેણે એ, (૭) પ્રવૃત્તચક્રયેગી, (૮) ધારણુની સતત ધારાના વેગથી બહાર ઈન્દ્રિયેના વિષયમાં જતી મને વૃત્તિને રોકનાર, (૯) રાગાદિથી રહિત, (૧) અકલુષિત ચિત્તવાળે, (૧૧) પ્રમાદ રહિત, (૧૨) જ્ઞાનરૂપ અમૃતના આનંદને અનુભવ અને (૧૩) નિજ આત્મામાં
