________________
૮૨૪૮
ભક્ષણને ઉદેશ હોવાથી એકે એહિંસા અને બીજી હિંસા છે, તેમ અહી પણ સમજવું જેમ પુત્રપ્રાપ્તિ વગેરે ભિન્ન ફળની કલપનાવાળે (પુત્રેષ્ટિકા એટલે) પુત્ર માટે કરાતે યજ્ઞ તે કર્મક્ષય કરી શકતા નથી, તેમ સંસારસુખની પ્રાપ્તિ કે શત્રુના પરાભવ માટે કરાતું યજ્ઞકર્મ પણ કર્મક્ષય કરી શકે નહિ.
પુનઃ દોષ જણાવે છે– ब्रह्मार्पणमपि ब्रह्मयज्ञान्तर्भावसाधनम् । ब्रह्माग्नौ कर्मणा युक्त, स्वकृतत्वस्मये हुते ॥६॥
અર્થ: બ્રહ્મયજ્ઞમાં અંતર્ભાવનું સાધન એવું જે બ્રહ્માર્પણ એટલે પરમાત્માને (યજ્ઞનું ફળ) અર્પણ કરવું, તે પણ પિતાના કતૃત્વપણારૂપ અહંકારને હેમે છે. (અર્થાત્ અહંકારને છેડયા પછી) બ્રહ્મ એટલે આત્મજ્ઞાનરૂપ અગ્નિમાં (જ્ઞાનાવરણીયાદિ કર્મોને હેમવાથી યોગ્ય બને.
ભાવાર્થ: વેદાંતીઓ માને છે કે અમે જે કંઈ અનુઠાન કરીને તેમાં “મેં કર્યું” એવા સ્વતૃત્વરૂપ અહંકારને તજીને એનું ફળ બ્રહ્મને પરમાત્માને) અર્પણ કરીએ છીએ, એથી દરેક અનુષ્ઠાનમાં નિરહંકાર વૃત્તિ રહેવાથી કર્મયજ્ઞને બ્રહ્મયજ્ઞમાં અંતર્ભાવ થાય છે, (જ્ઞાનયજ્ઞની જેમ) કર્મ યજ્ઞથી પણ આધ્યાત્મિકભાવરૂપે ફળ મળવાથી તે બ્રહ્મયજ્ઞ બને છે.
આ
