________________
આ વિષયને સમજવા શે વિશેષ વિચારીએ. શાસ્ત્રોમાં કેગના ઈછાયેગ, શાસ્ત્ર અને સામગ એમ ત્રણ પ્રકારે કહ્યા છે. અહીં એગ એટલે ધર્મવ્યાપાર એ અર્થ સમજવો. તેમાં ૧-ઈચ્છાગ એટલે ધર્મ આરાધવાની ઈચ્છા હોય પણ પૂર્ણ –શુદ્ધ આરાધી ન શકે તેવા આત્માને સાતિચાર ધર્મવ્યાપાર. ૨-શાસૂગ એટલે શક્તિ અનુસાર અપ્રમાદીને શાસ્ત્રાનુસારી દોષરહિત અખંડ ધર્મવ્યાપાર અને ૩-સામગ એટલે શાસ્ત્રમાં સામાન્ય રૂપે કહેલ હોય છતાં સાધક પિતાના સામર્થ્યથી વિશિષ્ટ રૂપે કરે, તે ધર્મવ્યાપાર.
આ સામગના (૧) ધર્મ સંન્યાસ અને (૨) ગસંન્યાસ એમ બે ભેદે છે. તેમાં વળી ધર્મસંન્યાસના તાત્વિક અને અતાવિક એમ બે ભેદ છે. ઉપર કહ્યા તે કર્મના ઉદયન (રાગાદિના) બળે જોડેલા સંબંધોને ત્યાગ કરે તે પ્રત્રજ્યાકાળે અતાત્વિક ત્યાગ અને મહિના આંશિક ક્ષયથી (ક્ષપશમથી) પ્રગટેલા છાઘર્થિક (આંશિક) ગુણોને ત્યાગ તે તાત્વિક ધર્મ સંન્યાસ કહ્યો છે. તે ક્ષેપક શ્રેણિમાં અપ્રમત્તભાવમાં વર્તતા જીવન મેહને ક્ષય થતાં સુધી હોય છે.
બીજા પ્રકારને સંન્યાસ જીવને શેલેશી અવસ્થામાં ત્રણે યોગના નિરોધરૂપ હોય છે.
. ! ઉપર ત્રણ લોકોમાં અતાવિક ધર્મસંન્યાસ કહ્યો. હવે ચેથી કલેકમાં તાવિક ધર્મસંન્યાસનું અને સાતમાં
