________________
この
સ્વહિતના લક્ષ્યવાળા ખીન્નનું હિત કરી શકે છે. સાધ્ય સ્વહિત છે, અને પરહિત તેનુ સાધન છે. જેમ સ્વહિતના લક્ષ્ય વિનાના પેાતાનું હિત સાધી શકે નહિ, તેમ સ્વહિતનું સાધન જે પરહિત છે, તેની ઉપેક્ષા કરે તે પણ પેાતાનું હિત સાધી શકે નહિ. આ જ વાતને અપેક્ષાએ પરહિતને સાથે તે પેાતાનુ હિત સાધે છે, એમ ‘ચઉપન્ન પુરુષ ચરિય' વગેરે ગ્રંથામાં જણાવી છે.
હવે દૃષ્ટાન્તપૂર્વક ક્રિયારહિત જ્ઞાનની નિરર્થકતાને જણાવે છે—
क्रियाविरहितं વન્ત ज्ञानमात्रमनर्थकम् । गति विना पथज्ञेाऽपि नाप्नोति पुरमीप्सितम् ॥२॥
અ: મા ના જાણુ પણ ગમનની ક્રિયા (વના ઇચ્છિત નગરે પહોંચતા નથી, તેમ ક્રિયા વિનાનું એકલુ જ્ઞાન મેાક્ષરૂપ ફળ સાધવાને અસમર્થ છે.
ભાવાર્થ : બે હાથ વિના તાલી લાગે નહિ, એ પગ વિના ચલાય નહિ, એ ચક્ર વિના રથ ચાલી શકે નહિ, તેમ જ્ઞાન અને ક્રિયા ઉભયના ચેાગ વિના કાર્યની સિદ્ધિ થાય નડે. એકલું જ્ઞાન નિષ્ફળ છે. અલખત્ત, ક્રિયા જ્ઞાનપૂર્ણાંકની જ સફળ છે, પણ એથી ક્રિયાની મહત્તા ઘટતી નથી. પ્રમાદને વશ કોઈ જ્ઞાની ક્રિયાનાં કષ્ટોથી ગભરાઈ ને દૂર ભાગે તે શું કાય સિદ્ધ થઈ શકે ? રાગનુ' નિદાન અને ઔષધ જાણ્યા પછી પણ શું ઔષધ લીધા વિના આરાગ્ય