________________
૨૨૦
ભાવાર્થ: સર્વ પાપનું મૂળ પરિગ્રહ છે. તે જેમ પાળી તૂટતાં સરોવરમાંથી પાછું ચાલ્યું જાય છે તેમ પરિગ્રહને છોડી દેતાં સાધુના સઘળાં પાપ અટકી જાય છે. પરિગ્રહ-મમતા એ સર્વ પાપનું કારણ છે, તે કારણ દૂર થતાં પાપરૂપી કાર્ય થઈ શકતું નથી. માટે પાપથી મુક્ત થવા પરિગ્રહને-મમતાનો ત્યાગ કરવો જોઈએ.
त्यक्तपुत्रकलत्रस्य, मूर्छामुक्तस्य योगिनः । चिन्मात्रप्रतिबद्धस्य, का पुद्गल नियन्त्रणा ? ॥६॥
અર્થ: સ્ત્રી-પુત્રાદિના ત્યાગી, મૂર્ણરહિત અને એક માત્ર જ્ઞાનાનંદમાં જ લીન છે એવા ભેગીને પુગલનું બંધન કેમ હોય ? (ન હોય).
ભાવાર્થ : બહારથી સ્ત્રી-પુત્રાદિ સર્વને ત્યાગ કરનાર અને અત્યંતર મૂછને પણ ત્યાગ કરનાર, માત્ર જ્ઞાનમાં જ રમણતા કરનાર યોગીને પુદગલને (કર્મ) બંધ કેમ થાય ? અર્થાત્ ન થાય.
અહીં એટલું વિશેષ સમજવું કે આવા મહામાને મમતાના અભાવે રાગ-દ્વેષ નિમિત્તે કર્મ બંધ ન થાય, પણ ગુસ્થાનક નિમિત્તે તે થાય. છતાં એમાં રસ-સ્થિતિ વગેરે અત્યપ બંધાવાથી તેના વિપાક નહિવત્ હોય એ અપેક્ષાએ અહીં પુગલબંધ ન થાય તેમ કહ્યું છે. ગુણસ્થાનક નિમિત્તે બંધ થાય તે પણ પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય વરૂપ થવાથી વિપાકેદય થતાં આત્માને તે બંધન (રાગ