________________
૧૨૪
અને માનવા છતાં સુરાપાનને કે નહિ, તે તેના જાણુવા માનવાનું કઈ ફળ નથી, તેની સમજણ અને શ્રદ્ધા મિથ્યા છે, તેમ આ નયના મતે જ્ઞાનન્દન પ્રગટવા છતાં આત્મરમણુતારૂપ ચારિત્ર સિદ્ધ ન થાય, ત્યાં સુધી તે સાન, દેશન નિષ્ફળ છે. માટે શુદ્ધ જ્ઞાનનય સ્વરૂપરમણુતાથી જ્ઞાન, શન અને ચારિત્રની સિદ્ધિ માને છે.
એ જ વાતને હવે એ લેાકાથી જણાવે છે કે
',
यतः प्रवृत्तिर्न मणौ, लभ्यते वा न तत्फलम् । अतात्त्विकी मणिज्ञप्ति - मणिश्रद्धा च सा यथा ॥ ४ ॥ तथा यतेो न शुद्धात्म-स्वभावाचरणं भवेत् । फलं दापनिवृत्तिर्वा न तज्ज्ञानं न दर्शनम् ||५||
"
અં : જેમ મણિનું જ્ઞાન હૈ।વા છતાં મણિ મેળવવાની પ્રવૃત્તિ ન થાય, અથવા પ્રવૃત્તિ કરવા છતાં (મણિની પ્રાપ્તિરૂપ) ફળ ન મળે તે મણિનું જ્ઞાન અને મણિની શ્રદ્ધા અતાત્ત્વિકી (અવાસ્તવિક–મિથ્યા) છે.
તેમ જેનાથી શુદ્ધ આત્મ સ્વભાવમાં ચરણ એટલે રમગુતારૂપ આચરણ ન થાય અથવા (આચરણ કરવા છતાં) રાગાદિ દ્વેષની નિવૃત્તિ ન થાય, તે જ્ઞાન જ્ઞાન નથી અને દર્શન દર્શન નથી.
ભાવાથ : અહીં નિશ્ચયનયના મતે ક્રિયાનયની અને જ્ઞાનનયની મુખ્યતાથી જ્ઞાન-દશન-ચારિત્રની સિદ્ધિ માની