________________
૧૩૯
જ તત્ત્વથી જ્ઞાની કરતાં પણ વિવેકીને મહાન કહેવામાં આન્યા છે.
હવે અવિવેકનુ ફળ જણાવે છે
शुद्धेऽपि व्याम्नि तिमिराद्, रेखाभिर्मिंश्रिता यथा । विकारैर्मिंश्रिता મતિ, તથામવિવતઃ ॥॥
અર્થ : જેમ તિમિરના રાગથી શુદ્ધ પણ આકાશમાં રેખાએથી મિશ્રપણું (આકાશ રેખાવાળુ) દેખાય છે તેમ અવિવેકના કારણે શુદ્ધ પણ આત્મામાં વિકારોથી મિશ્રતા દેખાય છે.
ભાવાથ : જીવને આત્મા રાગી-દ્વેષી-ક્રાધી–માની– કપટી–લેાભી-કામી વગેરે દેખાય છે, તે તેના અવિવેકનુ કારણુ છે. અવિવેકથી પુદ્ગલના (કમ`ના) વિકારાને તે આત્માના વિકારે માની લે છે, તેથી આત્મા ક્રોધાદિ વિકારવાળા દેખાય છે. “તત્ત્વથી આત્મા શુદ્ધ યુદ્ધ નિરજન નિરાકાર છે, જે ક્રોધાદિ દેખાય છે, તે તે ક જન્ય વિકારો છે' એવી વિવેકદૃષ્ટિ ખૂલે તે આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપ દેખાય. પછી તે શુદ્ધ સ્વરૂપને પ્રગટાવવાની રુચિ તીવ્ર અને અને તેના સમ્યગ્ ઉપાયેામાં પ્રવૃત્ત ખની પેાતાના શુદ્ધ સ્વરૂપને પ્રાપ્ત કરનારા મને.
શુદ્ધ આકાશમાં પણ જેમ નેત્રના તિમિર નામના રાગથી વિવિધ રંગની રેખાઓ દેખાય છે, તેમ અવિવેકના
