________________
૧૮૫ रत्नस्त्रिभिः पवित्रा या, स्रोतोभिखि जाह्नवी । सिद्धयोगस्य साऽप्यहत्पदवी न दवीयसी ॥८॥
અર્થ : ત્રણ પ્રવાહથી પવિત્ર જે ગંગા તેની જેમ ત્રણ રસ્તેથી પવિત્ર તે અરિહંતપદવી પણ ગસિદ્ધ મહાત્માને દૂર નથી.
ભાવાર્થ : ગંગા ત્રણ પ્રવાહથી સ્વર્ગ–મૃત્યુ અને પાતાલરૂપ ત્રણ લેકમાં વહે છે, તેમ લોકોમાં મનાય છે. તેની સામે તીર્થંકરપણાને પ્રભાવ પણ ત્રણ લેકમાં વતે છે, તેની સમાનતા વડે ગીનું વર્ણન કરે છે કે – ત્રણ પ્રવાહથી પવિત્ર એવી જે ગંગા, તેના જેવી જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રરૂપ ત્રણ રત્નોથી પવિત્ર અરિહંતપદવી (તીર્થંકરપણું) તે પણ ગસિદ્ધ મહાત્માને દૂર નથી. - અહીં અરિહંતપણાને ગંગાની સાથે સરખાવવામાં
એ હેતુ સંભવે છે કે અન્ય ધર્મવાળાઓ ગંગાને સમગ્ર વિશ્વને પવિત્ર કરનારી માને છે. પણ તે પવિત્રતા માત્ર બાહ્ય શરીરની શુદ્ધિરૂપ છે, ત્યારે અહીં અરિહંતપણું ત્રણે લોકના આત્માને કર્મરૂપી મેલથી રહિત–પવિત્ર બનાવે છે. માટે તે પવિત્રતા તાત્વિક છે, આધ્યાત્મિક છે.
આ રીતે બહિરાત્મ દષ્ટિનો લેપ થતાં પ્રગટતી અંતરાત્મદષ્ટિથી મળતી સર્વ સમૃદ્ધિનું સ્વરૂપ જણાવી તેને પ્રગટ કરવામાં હેતુભૂત કર્મવિપાક ચિંતનનું વર્ણન કરે છે.
