________________
૧૦. તૃપ્તિ અષ્ટક पीत्वा ज्ञानामृत भुक्त्वा, क्रियासुरलताफलम् । साम्यताम्बूलमास्वाद्य, तृप्तिं याति परां मुनिः ॥१॥
અર્થ : મુનિ ક્રિયારૂપ કલ્પવેલીનું ફળ ખાઈને, જ્ઞાનરૂ૫ અમૃતનું પાન કરીને અને સમતારૂપી તાંબૂલ આરોગીને અત્યન્ત તૃપ્તિને પામે છે.
ભાવાર્થ: શરીર-જીવન માટે આહાર-પાણી અને તેની ઉપર લેકમાં તાંબૂલ જરૂરી મનાય છે. તેમ અરૂપી આત્માને પણ તે તે આહાર–પાણી વગેરે જરૂરી છે. શરીરની પુષ્ટિથી આત્મા પુષ્ટ થતું નથી, આત્માની તૃપ્તિ માટે તે તેને અનુકૂળ ભજન જોઈએ. સત્ ક્રિયા આત્માનું ભજન છે, જ્ઞાન એ અમૃતજળ છે અને એ બને પચાવનાર સમતા એ તાંબૂલ છે. તત્વથી જ્ઞાનનું ફળ ક્રિયા અને ક્રિયાનું ફળ સમતા છે. મુનિએ પાંચ પ્રકારના સ્વાધ્યાયમાં લીન રહી, સમિતિ-ગુપ્તિ આદિ સત્ ક્રિયાનું સેવન કરી સમતાને એ અવર્ણનીય આનંદ અનુભવે છે, કે જેની સામે વિશ્વના સર્વ બાહ્ય પદાર્થોને આનંદ તુચ્છ છે. - આ જીવે બાહ્ય વિવિધ ભેજને કરીને અને વિવિધ પીણુનું પાન કરીને રાગ-દ્વેષના લેગ બની અશાન્તિની એવી આગ સળગાવી છે, કે જે અનંતાનંત જન્મ થવા