________________
જ્ઞાનીઓ જ્ઞાનથી આ હકિકતને જાણે છે, તેથી તુચ્છમિથ્યા તૂ તને કરનારા વિષયેને તજીને તેઓ જ્ઞાન, ક્રિયા અને સમતારૂ૫ પાન-ભોજન અને તાંબૂલ આરોગે છે, અને તેના પ્રભાવે શાશ્વતી તૃપ્તિને પામે છે. સાચા ગીને જ્ઞાનક્રિયાને આનંદ ઉત્તરોત્તર વધે છે, અને વિષયેની ઇચ્છા મરતી જાય છે. જેના પરિણામે તે શાશ્વતી તૃપ્તિને શાશ્વત આનંદ અનુભવે છે. અહીં જ્ઞાનને જળ, ક્રિયાને ભોજન અને સમતાને તાબૂલ કર્યું છે, તે આધ્યાત્મિક વિજ્ઞાનથી સિદ્ધ છે. ' ઉપશમભાવના અનુભવથી ઇન્દ્રિયોને અગેચર એવી જે તૃપ્તિ થાય છે, તે વરસના ભોજનથી પણ શક્ય નથી, તે કહે છે –
या शान्तैकरसास्वादाद्, भवेत्तृप्तिरतीन्द्रिया । सा न जिव्हेंद्रियद्वारा, षड्रसास्वादनादपि ॥३॥
અથ : શાન્ત રસરૂપ અદ્વિતીય રસના અનુભવથી ઈન્દ્રિયેને અગોચર (અગમ્ય) એવી જે આત્મ-તૃપ્તિ થાય છે, તે જિહ્વા દ્વારા ષસેના આસ્વાદનથી પણ થતી નથી. | ભાવાર્થ : અનુપમ શાન્તરસના અનુભવથી કેવળ અનુભવગમ્ય ઈન્દ્રિયેથી ન સમજાય તેવી જે પરમાનંદરૂપ તૃપ્તિ થાય છે, તે જિહૂવા ઈન્દ્રિયથી કરેલાં ફૂરસ ભેજનથી પણ થતી નથી.