________________
૫o તેનાં ૧. કામ-ક્રોધાદિ વિકપની નિવૃત્તિ, ૨. જ્ઞાનાદિ ગુણેના ચિંતનની પ્રવૃત્તિ અને ૩. શુદ્ધ રતન્યની વૃદ્ધિ, એ ત્રણ ફળે છે.
(૩) પવનરહિત ઘરમાં રહેલા સ્થિર દીપકની જેમ કેઈ એક વિષયમાં ઉપગ રૂપ ચિત્તની સ્થિરતા, તે ત્રીજો થાનગ છે અને તેનાં ૧ સર્વ કાર્યોમાં અન્ય આલંબન રહિત સ્વાશ્રયીભાવ, ૨ ચિત્તની સ્થિરતા અને ૩ ભવપરંપરાને વિચ્છેદ, એ ત્રણ ફળે છે. - (૪) અન્ય વિષયમાં અજ્ઞાનથી થતી ઈચ્છાનિષ્ટપણાની કલપનાને તજી સમભાવ ધારણ કરે, તે થે સમતા યોગ છે. એને જ અહીં શમ જાણ. તેનાં ૧ તપજન્ય લબ્ધિઓને સ્વાર્થે ઉપગ ન કરે, ૨ ઘાતકમેને ક્ષયે પશમ અને ૩ પરાપેક્ષા રૂપ બંધનને સવથા નાશ, એ ત્રણ ફળ છે.
(૫) કર્મ રૂપ અન્ય સંગથી થતી માનસિક ચંચળતા (વિકલ્પો)ને અને શારીરિક હલનચલનાદિ ક્રિયાને સમૂળ નિરોધ, તે પાંચમે વૃત્તિસંગ છે. અહીં માનસિક વિકલ્પના નિરોધથી કેવળજ્ઞાન અને શારીરિક ક્રિયાઓના નિધથી શૈલેશી અવસ્થા પ્રગટે છે. આ ગનાં કેવળજ્ઞાન, શૈલેશી અને નિર્વાણ એ ત્રણ ફળો કહ્યાં છે.
વળી શમને મહિમા વર્ણવે છે કે – શનિન વષિષ્ય, બ્રહ્મસેન સમં आत्माभेदेन यः पश्येदसौ मोक्ष गमी शमी ॥२॥
