Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ WANA AAN / / namotthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa / / / / siddhAntamahodadhi zrImadvijayapremasUrIzvaragurubhyo namaH / / viSamapadaTIppaNasamalaGkRtama zrI mahAnizItha sUtram sampAdakaH pU. paM. zrI padmasenavijayajI ma. sA. saMzodhakaH TIppaNakArazca pU. paM. zrI kulacandravijayajI ma. sA. prakAzaka zrI jaina saMgha, pinDavADA (rAjasthAna) zeTha kalyANajI saubhAgacanda jaina peDhI - 307 022 VOYANVOYd Vao Vbooo YOOOV Voodootoooooooove ENENENENINENE VGooooo ENENENINENT
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ / / namotthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa / / / / siddhAntamahodadhi zrImadvijayapremasUrIzvaragurubhyo namaH / / viSamapadaTIppaNasamalaGkRtama zrI mahAnizItha sUtram sampAdakaH pU.paM. zrI pAsenavijayajI ma. sA. saMzodhakaH TIppaNakArazca pU.paM. zrI kulacandravijayajI ma. sA. prakAzaka zrI jaina saMgha, pinDavADA (rAjasthAna) zeTha kalyANajI saubhAgacanda jaina peDhI - 307 022
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ punaH prakAzana : vi. saM. 2053 prAptisthAna zrI jaina saMgha, piMDavADA (rAja.) zeTha kalyANajI saubhAgacandajI jaina peDhI piMDavADA - 307022 - divyadarzana TrasTa C/o. kumArapALa vi. zAha 36, kalikuMDa sosAyaTI dhoLakA 387810 bharatakumAra caturadAsa zAha 868, kALuzInI poLa, ahamadAbAda- 380001. mudraka duMdubhI prinTarsa phona : 079 - 658 4186
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ che zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH | | zrI prema-bhuvanabhAnu-dharmaghoSa gurubhyo namaH | che meM namaH | (Amukha siddha thatAM anAmI jIvanA upakArathI anAdinigodamAMthI bahAra nIkaLelo bhavya jIva acaramAvartakALanA anaMtA pudgalaparAvarto bhaTakavAmAM pUrA kare che. sahajamaLanA kAraNe karmono vaLagADa jIva pAse jAtajAtanAM nATako karAve che. e arasAmAM jIvane satAvato sauthI moTo doSa hoya che moha. A mohane AdhIna thayelo jIva "huM ane "mAruMnI aMdhArI koTaDImAM athaDAya che. ane rAga-dveSa nAmanA jallAdo dvArA vAraMvAra kapAya che. te vakhate sauthI vadhu satAve che dehAdhyAsa - zarIranI mamatA. zarIranI mamatAnA pariNAme dareka bhavano AraMbha kare che AhArathI. A satata AhAranI pravRtti jANe ke enI prakRti banI jAya che, ane oLakhAya che AhArasaMjJA tarIke. enI sAthesAthe bhaya vagere saMjJAo paNa jora pakaDatI jAya che. bIjI bAju ajJAna ane abhinivezanA kAraNe mithyA darzana-mithyA jJAna ane mithyA AcaraNa saMsAramArgane lIlochama rAkhe che. mithyAtva, avirati, pramAda, kaSAya ane yoga, karmAzravanA A AtyaMtara kAraNo pAMca anAcArarUpe pragaTa thatAM rahe che. Ama ne Ama acaramAvartakALa pUro karato jIva caramAvartamAM AvIne tathA bhavyattvarUpa svabhAva, sArI bhavitavyatA, kALakRta sahajamalahAsanI prakriyA anukULa thayelAM karmo, jAgRta thayelo zubha puruSArtha ane arihaMtanA anugrahathI apunabaMdhaka Adi avasthAmAM aucitya vyavahAra vagere zubhAcaraNo Adare che. ardhapudgala parAvartathI paNa kaMIka ocho kALa bAkI rahe te pachI ja jIva samyagdarzana, samyajJAna ane samyakyAritra pAmI zake che. mohanIya karmanA kSayopazamayukta jJAnAvaraNIya karmanA kSayopazamanA kAraNe jinAgamane sArI rIte pAmI zake che, samajI zake che, svIkArI zake che. A jinAgamo paNa te-te jIvanI yogyatAne anusAre traNa vibhAgamAM vibhAjita thaI zake : (1) caturvidha saMghanI dareka vyakti je bhaNI na zake, jema ke, navakAra vagere (2) yogo dvAhI sAdhu ke sAdhvI ja jenA abhyAsanA adhikArI bane, jemake AcArAMga vagere (3) yogovAhI susAdhuomAM paNa amuka zAstradarzita priyadharma, daDhadharma vagere viziSTa yogyatAdhAraka ja je sUtrono abhyAsa karI pAragAmI banI zake, jema ke bRhatkalpabhASya, vyavahArasUtra, nizIthacUrNi vagere. mahAnizIthasUtra paNa trIjA mahAnizItha sUtrama
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAgamAM Ave che. ilAyacIkumAra doraDA para cAlato hato. doraDAnI bemAMthI eka paNa bAju jo vadhu jhUkI jAya to paDavAnuM ane maravAnuM thAya. hAthamAM bAMbu rAkhelo, tethI samatulA jALavI zakyA. basa A ja rIte utsarga-apavAda aMge, nizcaya-vyavahAra aMge samajavAnuM che. eka paNa bAju jo vadhu paDato jhoka Avyo to samajI levuM ke AtmAnuM guNasthAnakamAMthI patana nizcita che. apariNata jIvo mAtra utsarga para bhAra Ape che, ane pote sevelA utsargamArganA abhimAnamAM sakAraNa apavAda sevanAranI niMdA karI cAritradharmathI pote mRta thAya che, to atipariNata jIvo Avazakyapade sevelA apavAdane pramAda paravaza banI kAyamI banAvI detA hoya che. dhorImArgamAM kyAMka rasto tUTI gayo hoya, khADA paDI gayA hoya, to DAivarjhananI jarUra paDe, paNa DAivarjhana khADA vagere pUrA thAya eTale tarata dhorImArgane maLI jAya che. mAtra utsargane pakaDanArA apariNato dhorImArgano ekavAra pakaDelo rasto choDavA taiyAra thatAM nathI, pachI bhalene rasto tUTI javAnA kAraNe-khADAonAM kAraNe paga bhAMgI jAya, hADakAM khokharAM thaI jAya, ane pachI e khADAmAMthI bahAra AvavAnI zakyatA ja na rahe. ema atyaMta Avazyaka avasare paNa mAtra utsargane pakaDI rAkhavAmAM AtmavirAdhanA-zAsanahIlanAnA moTA doSo UbhA thaI jAya ane pariNAme durgati UbhI thAya. apavAdamArgIo ekavAra DAivarjhananA nAme mULamArgathI phaMTAI gayA pachI e dizAmAM ja cAlIne bhUlA paDe che, dizA cUkI jAya che. ema atipariNata jIvo apavAdanA nAme DAivarjhana lIdhA pachI mAtra apavAdanA mArge ja cAlatA rahI Atmazuddhi-saMyamasAdhanAnA mArgathI vimukha banI saMsAra tarapha laI janArI dizA tarapha vahI jAya che. jeo pariNata che, teo ilAyacIkumAra jevA che. utsarga-apavAdanA bemAMthI eka paNa tarapha jhUkavAnA prasaMgamAM jinAgamarUpI bAMbune barAbara upayogamAM laI samatulA jALavI rAkhe che. ane sAdhanAnA mArga salAmata vicarI mukAme pahoMce che. e DAivarjhanano upayoga paNa IjA pAmyA vagara zIdhra mULamArgane pakaDI AgaLa vadhavA mATe ja kare che. je AvA pariNata jIvo che, te ja utsargasthAno, apavAdasthAno ane prAyazcittasthAnone batAvanArAM chedasUtro mATe adhikArI che. Avo pariNata AtmA ja pApabhIru che, yogo dvAhI che, guruAjJA-nizrAmAM rahelo che. yogyatA vikase tyAM sudhI rAha jovAnI dhIrajavALo che, ane jinavacana para, sAmAcArI para, guruparaMparA para, ane guruvacana para pUrNa zraddhAvALo che. jema siMhaNanuM dUdha sonAnA pAtramAM ja TakI zake, tema chedasUtro yogya pAtramAM ja TakI zake. sAikala calAvatAM AvaDe eTalA mAtrathI ene kAra calAvavA na ApI mahAnizItha sUtram
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakAya, ane kAra calAvatAM AvaDe eTalA mAtrathI ene plena uDADavA na soMpI zakAya. tama thoDA adhakacarA jJAnathI adhUrA ghaDAnI jema chalakAtA jIvone ati gopanIya chedasUtro ApI na zakAya. kAcA ghaDAmAM pANI bharavA jatAM pANI to DhoLAI javAnuM ja, e kAco ghaDo paNa vinAza pAmavAno. ema yogyatA vinAnA jIvo chedasUtro bhaNavA ke jAte vAMcavA bese to sUtranAza to thavAno ja. e jIva paNa utsarga-apavAdanA vivekane na pArakhI zakavAthI ane sUtranI sAcA guruparaMparAthI AvelAM AmnAya-maMtra samAna gupta rahasyone pAmI nahIM zakavAthI unmatta thaI durgatigAmI thavAno. mahAnizItha'no artha ja che - ghora aMdhArAmAM = atyaMta gupta rAkhavA yogya sUtra. A sUtrano gurugama artha nahIM pAmavAthI ane "ardhajaratIya' nyAyathI aDadhuM pakaDavAthI unmArgapralApI thayelA pratimAlopakoe A sUtranA AdhAre kevA kevA locA mAryA che ? te jovA mahopAdhyAya yazovijayajIkRta pratimAzataka graMtha jovA jevo che. tethI A, jinAgamanAM atyaMta sArabhUta ane rahasyothI bharelo graMtha je-tenA hAthamAM na Ave ane enI gopanIyatA-pavitratA jaLavAI rahe, te atyaMta icchanIya che. graMthaparicaya: pUrve A mahAgraMtha ATha adhyAyamAM vibhakta hato. emAM dareka adhyAyanA kramazaH 0, 9, 13, 17, 12, 4, 7, 20 uddezA hatA. e pachI kALaprabhAve ghasAro pAmelA ane veravikhera dazAne pAmelA A graMthanI upalabdha aMzonuM saMkalana sUripuraMdara pUjya AcAryazrI haribhadrasUrijIe karyuM. hAla uddeza rahita cha adhyAya ane be cUlikA upalabdha che. A kAlika AgamanA jogamAM 45 kAlagrahaNa che. A AgADha joga AuTTavANaya che ane 45 divasa uparAMta sAta vRddhi dina ema bAvana divasanA AMbelathI A joga thAya che ane A zrata mATenI tapayogyatA prApta thAya che. vartamAna upalabdha A graMthanA cha adhyAya ane be cUlikAmAM AvatA padArthonI upalaka dRSTie vigata A che - (A) prathama zalyoddharaNa adhyayanamAM (1) niHzalya banavA para khAsa bhAra mUkavAmAM Avyo che. (2) zuddha AlocanA vicArathI mAMDI alaga-alaga kaI dazAmAM jIvo kevaLajJAna pAmyA tenuM suMdara vivaraNa che. (3) kevA-kevA Alocako kharekhara to anAlocaka ja ane sazalya ja rahe che te batAvyuM che. (4) kevI-kevI zramaNIo bhAva AlocanAthI zuddha thaI zake ane mULathI ja AlocanA nahIM karanArI ke tevA-tevA kyA malina bhAvothI AlocanA karanArI zramaNIo pApazramaNI banI durgatigAmI bane che te sUcita karyuM che. (5) zalyoddhAra karanAranI mahAnizItha sUtrama
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazaMsA ane zalyoddhAra nahIM karanAranI ayogyatAno vistRta nirdeza karI A adhyayana pUruM karyuM che. (B) karmavipAka nAmanA bIjA adhyayanamAM vividha prakAranAM pApone AcarI jIve nAnAvidha bhavomAM sahelAM AkarAM duHkhonuM mArmika varNana che. vizeSamAM maithunadoSanI sUkSma vicAraNA karavAmAM AvI che. kyAMka, kevI rIte maithunadoSa lAgI zake ? tenI sAvadhAnI batAvI che. ane maithunadoSathI anaMtakAyamAM vAsanI saMbhAvanA batAvI che. (C) kuzIlavarNanAtmaka tRtIya adhyayanamAM mukhya dhvani che vividha kuzIlonuM varNana karavAno. emAM paDhamaM nANuM tao dayA... paMktine laI prathama jJAna kema ? e prazna uThAvI jJAnathI dayA ane dayAthI uttarottara guNonI prAptino suMdara krama batAvyo che. ane vajasvAmIe uddhAra karelI cUlA (cAra pada)thI yukta namaskAra mahAmaMtranI upadhAnavidhi batAvI che. enAM ja dravyastava-bhAvastavanuM vivaraNa mUkI bhAvastavanI mahattA darzAvI che. bhAvastava chakAyasaMyamarUpa hovAthI gauravabhUta che. paMcamaMgala mahAzrutaskaMdha tarIke oLakhAtA A mahAmaMtranA dareka padanA vivaraNamAM arihaMtapadanuM viziSTa vivaraNa khAsa mananIya che. zrutano jeTalo bhAga anupalabdha hoya, te mATe pUrvazrutadharone doSa na Apavo. paNa udhaI vagere nAzaka kAraNo vicAravAM ane jeTaluM maLyuM che tenA para ane te ApaNA sudhI pahoMcADanAra zratadharo para pUrNa bahumAnabhAva rAkhavo. namaskAra mahAmaMtra pachI iryAvahiyAsUtra abhyAsapAtra che. tathA iryAvahiyAsUtra kyAM kyAM upayogI che ? teno ullekha che. pachI zastava vagere caityavaMdana sUtro upadhAnayogya batAvyAM. namaskAra mahAmaMtranuM mahimAvarNana dhyAnAkarSaka che. ahIM ja gocarInA 42 ane mAMDalInA pAMca doSa ane AhAranAM 6 kAraNo paNa darzAvyAM che. vividha kuzIlonA varNana sAthe A adhyAya samApta thAya che. (D) kuzalasaMsargamAM sumatinuM dRSTAMta hRdayasparzI che. jalacara manuSyonuM varNana che. A aMgenA vivAdano khulAso paNa A ja adhyayananA aMte che. parapAkhaMDa ane nicvanI prazaMsA vageremAM doSo batAvI paramAdhAmI banavAnA kAraNa tarIke e batAvyuM che. kuzalasaMsargI cothuM adhyayana che. (E) upanIyasAra nAmanA pAMcamA adhyayanamAM kyA gacchamAM rahevuM ane kevA gacchamAM na rahevuM - enI vAta che. gacchavAsanI mahattAnuM ane gacchamaryAdAnI mahattAnuM vaividhyasabhara varNana che. guru kevA hoya ? eno khulAso che. zrIduppasahasUri mahAnizItha sUtram
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane viSNuzrI sAdhvInuM varNana che. emAM ja zrI zayyabhavasUrie manakamuni hetu racelA zrI dasavaikAlika graMthano paNa nirdeza che. dIrgha atIta covIsImAM thayelA saMvigna vajrasUri tenA eka ArAdhaka ane 499 virAdhaka ziSyo tathA 2000 ArAdhaka sAdhvIonuM varNana che. cAra nikSepathI AcAryonI vicAraNA karI bhAvAcAryanI AjJAne jinAjJAtulya batAvI che. zrIprabhu sAdhunuM dRSTAMta che. tathA pramAda-maithuna ane utsarga- apavAda mATe jinavacananuM oThuM laI potAnA pramAdano bacAva karavA jatAM anaMtabhava rakhaDelA sAvaghAcAryanuM dRSTAMta che. (F) gItArthavihAra nAmanA chaThThA adhyayanamAM zrutanuM mAhAtmya darzAvyuM che. dasapUrvI amAyAvI naMdISeNa muninuM patana kema thayuM ? vagere vAta che. mAyAnA viSayamAM AsaDanuM dRSTAMta che. mAyAthI AlocanAnA doSa batAvI prAyazcitta kyAM ? kevI rIte ? kayAM sthAnothI levuM ? guNakArI bane teno nirdeza che. meghamALA sAdhvInuM dRSTAMta che. gItArthavacananI mahAmUlyatA ane agItArtha-vacananI bhayaMkara anarthakAritA batAvI. zAsana-zruta AdinA virodhI thavA aMge Izvara (gozAlakano ghaNA vakhata pUrvano bhava) dRSTAMtabhUta che. agItArtha rajju sAdhvIe ukALelA pANI aMge viparIta prarUpaNA karI. pachI pazcAttApa sAthe prAyazcitta karavA jAya che tyAre kevaLIe ene prAyazcitta mATe ayogya batAvI. A muddAnI vicAraNA khAsa noMdhapAtra che. mAyA AlocanA aMge lakSmaNA sAdhvInuM dRSTAMta che. e 80 covIsI bhaTakI, have AvatI covIsInA prathama tIrthaMkarakAle mokSe jaze. tIrthaMkaronA utkRSTa puNyaprabhAva vAraMvAra dhyAna ApavApAtra cheH madhubiMdu dRSTAMtabhUta viSayalubdha lokonI hAlata vairAgyapreraka che. 'je zakya hoya te karavuM' A vacanamAM rahelo doSa batAvyo che. ane mahApApavacana tarIke navAjyuM che. 'icchA mujaba karo' e kahevAmAM doSa batAvyo. mokSa jANavA chatAM saMyama-tapa-brahmacaryAdi yogomAM arihaMta apramatta rahe che - e muddo khAsa noMdhI levA jevo che. kAcabAnA dRSTAMtathI viSayalolupa jIvone mAnavabhava kevI rIte durlabha che ? tenI vicAraNA karI che. (G) cUlikA 1 : dharma AcaraNa vidhi darzana. guNayukta jIva jo saMyama pratye AdarabhAva akhaMDa hoya, to ja pramAdAcaraNanI prAyazcittathI vizuddhi pAme che. A jIva prAyazcitta upadezano adhikArI che. prAyazcittasUtranA adhikArIne ja te sUtra apAya. je-tene ApavAmAM ApanAra paNa doSita bane. dasa prakAranAM prAyazcitto mATenuM prathama sthAna che rojiMdI Avazyaka kriyAomAM thatI garabaDo. kaI garabaDamAM kayuM prAyazcitta Ave tenI vicAraNAmAM gacchAdhipatine paNa AvatAM prAyazcittanI mahAnizItha sUtrama 7
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAta che. kevA guru pAse dIkSA levI vagere bAbatanA vimarzamAM upasaMpadA vicAraNA paNa che. bhagavAna mahAvIra svAmInA nirvANathI sAdhika teraso varasa pachI kuguru thaze teno nirdeza. ekAMta nirjarA nAmaka A cUlikAmAM aMte AlocanAnI cAra nikSepAthI carcA che. (H) bIjI cUlikAmAM ghaNI AlocanA karavA chatAM ane prAyazcitta levA chatAM azuddha rahelA susaDha sAdhunuM dRSTAMta che. AmAM ja aMtargata beAbarunA DarathI AlocanA chupAvatI pUrve rAjakumArI ane pachI sAdhvI banelI ArthikA (anyatra rukSmI rAjakumArI tarIke prasiddha)nuM dRSTAMta che. A cUlikAmAM jayaNAnuM batAveluM mahattva khAsa upayogI che. zrI gautamasvAmIe karelA praznonA bhagavAna mahAvIra svAmIe ApelA javAbo... A paddhatithI saMkalita thayelA A cheda-AgamagraMthamAM mukhyatayA AlocanA-prAyazcitta aMgenAM rasaprada dRSTAMto che. e dRSTAMta aMtargata ja zrI gautamasvAmIjI mahattvanA dareka muddA mATe prazna uThAve che, ane prabhu vIra enA suMdara spaSTIkaraNa ApatA javAbo Ape che. e khUba ja prakAza Ape che. kharekhara, kyAM bhUla thaI ? kevI bhUla thaI ? enuM pariNAma zuM AvyuM ? ane e pariNAma mATe e bhUla ATalI badhI javAbadAra kema ? A badhI bAbatonA khulAsA AMkha kholavA samartha che. ema kahI zakAya ke zramaNa avasthAmAM AhArAdi nava saMjJA karatAM paNa bhAre muzkelI sarje che lokasaMjJA, pramAdAdithI doSa sevAI jAya pachI enuM zuddha prAyazcitta na karavA denAra mukhya tattva che A lokasaMjJA. "duniyA zuM kaheze ?" "lokomAM mAruM kevuM lAgaze ?' 'lokomAM mArI jAmelI AbarunuM zuM thaze ?' "atyAra sudhI je bAbatamAM loko mane Adarza gaNe che, e ja bAbatamAM mArI garabaDa jANIne loko mane kevo gaNaze ?' "mArA bhakto-anuyAyIo vageremAM mArI chApa kevI paDaze ?" basa AvI ne AvI gaNatrI sAdhu-sAdhvIne sAcA zuddha thatAM aTakAve che. kadAca A ja kAraNa haze ke ghora pApIo tarIke prasiddha thayelAo sAcA pazcAttApa-prAyazcitta karI karme zUrAmAMthI dharme zUrA banI jaladI kalyANa pAmI jAya che, jyAre dharmanA dhuraMdharo saMsAramAM rakhaDatAM thaI jAya che, ghora pApIne lokasaMjJA je prazna Ubho nathI karI zakatI te prazna utkRSTa dharma mATe sarjI zake che. prAyaH A ja eka kAraNasara jyAre zrI sAvadyAcAryanuM tIrthakara nAmakarma jatuM rahyuM hoya, ane anaMtabhava vadhI gayA hoya, lakSmaNA sAdhvIne 80 covIsI sudhI bhavabhramaNa karavA paDyAM hoya ane rukSmIne lAkha bhava kaSTa sahevAM paDyAM hoya, tyAre enAthI kharekhara khUba ja sAvadha thavA jevuM che. mahAnizItha sUtram
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruvacana-AcAramAM taphAvata jovA jatAM Izvara jyAre gozALo thato hoya, ane jinavacananA pariNata jJAna vinA tatkAla jovA-anubhavavA mAtrathI kArya-kAraNabhAva joDI jinokta AcArakriyAmAM doSa-nukasAna batAvanArI agItArtha rajju sAdhvI, pAchaLathI pazcAttApa thavA chatAM prAyazcittanI yogyatA na dharAvatI hoya, ke saMyamayAtrAnuM kacuMbara karI jIvavirAdhanApUrvaka tIrthayAtrA karavA jatAM zrI vajrasUrinA 499 ziSyo virAdhaka thatAM hoya tyAre ApaNe badhAe keTalA badhA sAvadha-gItArtha ane saMvigna thavAnI jarU2 che ? teno bodha karI levAnI jarU2 che. atyaMta gopanIya ane sArabhUta A mahAnizItha graMtha prakAzita karI jAheramAM mUkavo emAM jinAjJAbhaMgano doSa to che ja. jIvo paNa potAnI tevI ayogyatAnA kA2Ne ta2vAne badale DUbI jAya tevI pUrI saMbhAvanA che. to bIjI bAju yogya-lAyakabhavya-sAdhu bhagavaMtone vartamAnamAM ane bhaviSyamAM sAdhanAno sarasa mArga prakAzato ane bhavasamudramAM dIvAdAMDInI garaja sArato A graMtha aprakAzita rahIne vinAza na pAme te jovuM paNa jarUrI che. tethI A graMthanI alpa nakalo ja yogyapAtra pAse ja jAya, tevI goThavaNa karavAno vicAra karyo. maLatI pratomAM aneka pAThAMtaro-matAMtaro jotAM ucita pAThAMtarone sthAna maLe ane graMtha zakya zuddha ane vadhu upAdeya bane te hetuthI paMnyAsa zrI kulacaMdravijyajI gaNivare evAM pAThAMtaro meLavI ucita pAThAMtarone A nUtana prakAzanamAM sthAna ApyuM che. meM e pAThAMtaronI cakAsaNI karI che. amArA kSayopazama mujaba satya pAThanI vadhu najIka lAgatA pAThone mukhyarUpatA ApI che. ane paMnyAsa zrI padmasenavijya gaNivare sArI mahenata karI saMpAdana karyuM che. chatAM saMkalanasaMzodhana ke saMpAdana kSetre je kaMI kacAza-adhurAza-azuddhi- vItarAgavacana viruddha rahI gayuM hoya te badala ame traNeya kSamAyAcanA sAthe micchAmi dukkaDam mAMgIe chIe. A. jyaghoSasUri - zrAvaNa suda-15 piMDavADA mahAnizItha sUtrama zAsanamrATa tapAgacchAdhipati AcArya kI vijyanemisUrIzvarajI sAma, nadAvAda-1
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSaya 1. salluddharaNa nAma- prathama adhyayana 2. kammavivAga nAma dvitIya adhyayana - 10 anukramaNikA 3. kusIlalakkhaNa nAma - tRtIya adhyayana 4. cautthajjhayaNaM (sumaikahA ) 5. navaNIyasAra nAma paJcama adhyayana 6. gIyatthavihAra nAma - SaSTha adhyayana 7. pacchittasuttaM nAma saptama adhyayana - 8. bIia cUliyA susaDha aNagArakahA aSTama adhyayana - pRSThAGkaH ................ 1 .24 .57 .96 112 157 202 235 mahAnizItha sUtram
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram salluddharaNaM nAma paDhamamajjhayaNaM : OM namo titthassa / OM namo arahaMtANaM / suyaM me AusaMteNaM bhagavayA evamakkhAyaM-iha khalu chaumatthasaMjamakiriyA vaTTamANe jeNaM keI sAhU vA sAhuNI vA se NaM imeNaM paramatattasArasabbhUyatthapasAhagasumahatthAtisaya-pavaravara-mahAnisIhasuyakhaMdhasuyANusAreNaM tivihaMtiviheNaM 'savvabhAvaMtaraMtarehiM NaM NIsalle bhavittANaM AyahiyaTThAe accaMtaghoravIruggakaTThatavasajamANuTThANesuM savvapamAyAlaMbaNavippamukke aNusamayamahaNNisama'NAlasattAe sayayaM aNivviNNe'NNa saMvega-veraggamaggagae NiNNiyANe aNigUhiyabala - viriyapurisakkAraparakkame agilANIe vosaTTacattadehe suNicchie egaggacitte abhikkhaNaM abhiramijjA ||1|| paramasaddhA No NaM rAgadosamohavisayakasAyanANAMlaMbaNANegappamAyaiDDhirasasAyAgAravarodda'TTajjhANavigahAmicchattA'viraiduTTajogaaNAyayaNasevaNAkusIlAdisaMsaggIpesuNNa'bbhakkhANa- kalaha 'jAtAdimayamaccharAmarisamamIkAra- ahaMkArAdiaNegabheyabhiNNatAmasabhAvakalusieNaM hiyaeNaM hiMsAliyacorikka- mehuNapariggahAraMbhasaMkappAdigoyara-ajjhavasie ghorapa - asaMvuDAsavadAre yaMDamahAroddaghaNacikkaNapAvakammamalalevakhava'Die ekkakhaNalavamuhuttaNimisaNimisaddhabdhaMtaraMtaramavi sasalle virattejjA // 2 // taM jahA uvasaMte savvabhAveNaM, viratte ya jayA bhave / savvattha visae AyA rAgetaramohavajire || 1 // 9. 'savva bhAva bhAvaMtaraMtare hiM' iti kvacid / 2. jAtyAdimada iti / 3. DalayoH sAmyAt kupito yadivA skhalita iti / 4. sazalyo na kSaNamapi tiSThediti /
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrA mahAnizItha sUtram-adhya01 tayA saMvegamAvaNNe, pAraloiyavattaNi / 'egaggeNNesatI saMmaM, hA mao kattha gacchihaM ? / / 2 / / ko dhammo ko vao Niyamo, ko tavo me'NuciTThio / kiM sIlaM dhAriyaM hojjA ko puNa dANo payacchio ? // 3 / / jassANubhAvao'NNattha, hINamajjhuttame kule / sagge vA maNuyaloe vA sokkhaM ridviM labhejja'haM / / 4 / / ahavA 2kiMtha visAeNaM ? savvaM jANAmi attiyaM / duccariyaM jAriso vA'haM, je me dosA ya je guNA / / 5 / / ghoraMdhayArapAyAle, gamisse'hamaNuttare / / jattha dukkhasahassAiM aNubhavissaM ciraM bahU / / 6 / / 3 / / evaM savva viyANaMte, dhammAdhammaM suhAsuhaM / atthege goyamA ! pANI, je mohA''yahiyaM na ciTThae / / 7 / / je yA'vA''yahiyaM kujjA, katthaI pAraloiyaM / mAyADaMbheNa tassAvI, sayamavI taM na bhAvae / / 8 / / AyA sayameva attANaM, niuNaM jANe jahaTThiyaM / AyA ceva duppattijje, dhammamavi ya attasakkhiyaM / / 9 / / jaM jassANumayaM hiyae so taM ThAvei suMdarapaesu / sadUlI niyataNae tArisa kUrevi mannai visiTTe / / 10 / / 3 attattIyA samiccA sayalapANiNo kappayaMta'ppa'NappaM ekAgraH sananviSyatIti / 2. kimatreti / 3. ye AtmataptikA udarambhariNaste sakalaprANinaH sarvAn jIvAn sametya saMprApya 'ayamAtmIyaH ayamanAtmIyaH' iti kalpayantazcarantIti yogaH yadi vA 'lpamanalpaM vA kaluSaM manasi saMyujya duSTAM vAkkAyaceSTAmAcaranti / evamatyantapApaH svakIyayA duzceSTayA jIvAn vikSaNvan vividhaM vraNayannapi kathayet, tathAhi-vyapagata kaluSaH pakSapAtaM vimucyAhamAcaritavAn tAM nirdoSAM ceSTAm / evambhUtasya kaluSitahRdayaM doSajAlainaSTamiti saMbhAvyate'rthaH /
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 9. duTTaM vaikAyaceTTaM maNasi ya kalu jujjayaMte caraMte / niddosaM taM ca siTTe vavagayakaluse pakkhavAyaM vimuccA, vikkhaMtaccaMtapAve kalusiyahiyayaM dosajAlehiM NaTTaM ||11|| paramattha-tattasiddhaM, sabbhUyatthapasAhagaM / tabbhaNiyANuTTANeNaM, je AyA raMjae sakaM ||12|| tesuttamaM bhave dhammaM, uttamA tavasaMpayA / uttamaM sIlacArittaM, uttamA ya gatI bhave || 13|| yugmam / / atthege goyamA ! pANI, je erisamavi koDiM gae / sasalle caratI dhammaM, AyahiyaM nAvabujjhaI ||14|| sasallo jaivi kaTTuggaM, ghoraM vIraM tavaM care / divvaM vAsasahassaMpi, tato'vI taM tassa niSphalaM / / 15 / / sallaMpi bhannaI pAvaM, jaM nAloiyaniMdiyaM / na garahiyaM na pacchittaM, kayaM jaM jaha ya bhANiyaM ||16|| mAyADaMbhama'kattavvaM, mahApacchannapAvayA / 'ayajjamaNAyAraM ca, sallaM kammaTThasaMgaho ||17|| asaMjama - ahammaM ca, nisIlavvatatA vi ya / sakalusattamasuddhI ya, sukayanAso taheva ya || 18 || duggaigamaNa'NuttAraM, dukkhe sArIramANase / avvocchinne ya saMsAre viggovaNayA mahaMtiyA ||19|| kesi viruvaruvattaM dAriddadohaggayA / hAhAbhUyasaveyaNayA, paribhUyaM ca jIviyaM ||20|| nigghiNa-nittiMsa - kUrattaM, niddaya - nikkivayA viya / nilajjata - gUDhahiyattaM vaMkaM vivarIyacittayA ||21| avadyamanAcAraM ceti / yadivA'kAryamityAdi / 3
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1. 4 zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 1 gago doso ya moho ya micchattaM ghaNacikkaNaM / saMmaggaNAso taha ya, ege'jassittameva ya // 22 // ANAbhaMgamabohI ya, sasallattA ya bhave bhave / evamAdI pAvasallassa, nAme egaTThie bahU || 23 // jeNaM salliyahiyayassa, egassI bahu bhavaMtare / savvaMgovaMgasaMdhIo, pasallati puNo puNo ||24|| se yaduvihe samakkhAe, salle suhume ya bAyare / ekkke tivihe e, ghorugguggatare tahA ||25|| ghoraM caubvihA mAyA, ghoruggaM mANasaMjuyA mAyA / mAyA lobho ya koho ya, ghorugguggayaraM muNe ||26|| suhumabAyarabheeNaM, sappabheyaM pimaM muNI / airA samuddhare khippaM, sasalle No vase khaNaM ||27|| khuDDalagitti' ahipoe, siddhatthayatulle sihI / saMpalalge khayaM Nei, Narapure vijjhAi ||28|| evaM taNutaNuyaraM, pAvasallamaNuddhiyaM / bhava-bhavaMtarakoDIo, bahusaMtAvapadaM bhave / / 29 / / bhayavaM sududdhare esa, pAvasalle duhampae / uddhariuMpi Na yANaMtI, bahave jahamuddhari ||30|| goyama ! nimmUlamuddharaNaM, niyayametassa bhAsiyaM / sududdharassasAvi sallassa, savvaMgovaMgabhediNo ||31|| sammaddaMsaNaM paDhamaM, sammaM nANaM biijjiyaM / taiyaM ca sammacAritaM, egabhUyamimaM tigaM // 32 // ayazasvitvamiti / 2. khuDalage vi pAThAntaramiti / 3. narayuktaM puraM vyApnotIti / 4. duHkhapradamiti /
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizIva sUtram khettI bhUtevi je jitte, je gUDhe'daMsaNaM gae / je atthIsuM Thie keI, je'tthimanbhaMtaraM gae // 33 / / savvaMgovaMgaM saMkhutte, je sabbhaMtarabAhire / sallaMti jeNa sallaMtI, te nimmUle samuddhare / / 34 / / hayaM nANaM kiyAhINaM, hayA annANao kiyA / pAsaMto paMgulo daDDo, dhAvamANo ya aMdhao / / 35 / / saMjogasiddhIo goyamA phalaM, nahu egacakkaNa raho payAi / aMdho ya paMgU ya vaNe samiccA, te saMpauttA nagaraM paviTThA / / 36 / / nANaM payAsayaM sohao tavo saMjamo ya guttikaro / - tiNhapi samAoge goyamA ! mokkho na aNNahA tu // 37 / / tA NIsalle bhavittANaM, savvasallavivajjie / je dhammamaNucedvejjA, 'savvabhUya'ppakaM pi vA / / 38 / / tassa taM saphalaM hojA, jammamaMtaresu vi / viulA sampaya-riddhI ya, labhejA sAsayaM suhaM / / 39 / / sallamuddhariukAmeNaM, supasatthe sohaNe diNe / tihi-karaNa-muhutta-nakkhatte, joge lagge sasIbale / / 40 / / kAyavvAyaMbilakkhamaNaM, dasa diNe paMcamaMgalaM / parijaviyavva'TThasayaM sayahA, taduvariM aTThamaM kare / / 41 / / aTThamabhatteNa pArittA, kAuNAyaMbilaM tao / ceiya sAhU ya vaMdittA, karijja khaMtamarisiyaM / / 42 / / je keI duTuM saMlatte, jassuvariM duTuM ciMtiyaM / jassa ya duTuM kayaM jeNaM, paDiduTuM vA kayaM bhave / / 43 / / 1. sarvabhUteSu AtmabhUta iva /
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 1 tassa savvassa tiviheNaM, vAyA maNasA ya kammuNA / NIsallaM savvabhAveNaM, dAuM micchAmi dukkaDaM ||44 // puNovi vIyarAgANaM, paDimAo ceiyAlae / patteyaM saMthuNe vaMde, egaggo bhattinibha || 45 // vaMdittu ceie sammaM, chaTuMbhatteNaM parijave / imaM suyadevayaM vijjaM, lakkhahA ceiyAla || 46 || uvasaMto savvabhAveNaM, egacitto sunicchio / Autto 'avvavakkhitto, rAgaraiaraivajio ||47|| kauTTabauddhaINaam amaNa amao aumNamo payaANDas AINam aumN amo saambhaiNNasaoINaam aumNaamo khar AsavaladdhaINaam aumNamao savvausahiladdhaINaam aumNamo akkhaN am ahANasaladdhaINaam aumNamo bhagavao arahao mahai mahAvIra vaddhamANassa dhammatitthaMkarassa aumaNamao savvadhammatitthaMkarANaM aumNam o savvasiddhANaM aumNam o savvasAhUNaM aumNam o bhagavao maiNANassa aumNamo bhagavao suyaN ANassa aumNamo bhagavao auhiNANassa aumNamo bhagavao maNapajjavaNANassa aumNamo bhagavao kaevalaNANassa aumNamo bhagavatIe suyadeva ayAe sijjhau mae sAhiyA esA mahAvijjA aumNamo bhagavao aumNamo vaam aumNamo uaAm am aaA aum Namo Aum abhivattilakkhaNaM sammadaMsaNaM aum Namo aTThaArasasaIla amgasahassAhiTThiyassa NaIs amgaNiNNiyaANa NIsalla NImayasallagattaNa saraaNNa savvadukkhaNimhaNe paramanivvuIkArissa NaM pavayaNassa paramapavittuttamasse ti // 4 // 1. 'appavakkhitto' saMbhAvyate
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram ___ esA vijA siddhatiehiM akkharehiM lihiyA, esA ya siddhatiyA livI amuNiyasamayasabbhAvANaM suyadharehiM Na paNNaveyavvA tahaya. kusIlANaM ca / / 5 / / imAe pavaravijjAe, savvahA u attANagaM / ahimaMteuNa sovijA, khaMto daMto jiiMdio / / 48 / / NavaraM suhAsuhaM sammaM, suviNagaM samavadhArae / jaM tattha suviNage pAse, tArisagaM taM tahA bhave / / 49 / / jai NaM suMdaragaM pAse, sumiNagaM to imaM mahA / paramatthatatthasAratthaM, salluddharaNaM muNettuNaM / / 50 / / dejjA AloyaNaM suddhaM, aTThamayaTThANavirahio / raMjeMto dhammatitthayare, siddhe logaggasaMThie / / 51 / / AloettANa NIsallaM, sAmaNNeNa puNo vi ya / vaMdittA ceie sAhU, vihipuvveNa khamAvae ||52 / / khAmittA pAvasallassa, nimmUluddharaNaM puNo / karejA vihipuvveNa, raMjeMto sasurAsuraM jagaM / / 53 / / / evaM houNa nissallo, savvabhAveNa puNaravi / vihipuvvaM ceie vaMde, khAme sAhammie tahA / / 54 / / navaraM jeNa samaM 'vuccho, jehiM saddhiM pavihario / kharapharusaM coio jehiM, sayaM vA jo ya coio / / 55 // jo'vi ya kajamakajje vA, bhaNio kharapharusaniTTharaM / paDibhaNiyaM jeNa vI kiMci, so jai jIvai jai mao / / 56 / / khamiyavvo savvabhAveNa, jIvaMto jattha ciTThaI / tattha gaMtUNa viNaeNa, mao'vI sAhusakkhiyaM / / 57 / / 1. uSita iti /
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9. 8 1 zrI pahAnizItha sUtram - adhya0 1 evaM khAmaNamarisANaM kAuM, tihuyaNassa vi bhAvao / suddho maNavaikAehiM eyaM ghosijja nicchao // 58 // "khamAvemi ahaM savve, savve jIvA khamaMtu me / mittI me savvabhUesuM, veraM majhaM Na keI || 59 / / khamAmihaMpi savvesiM, savvabhAveNa savvahA / bhave bhavesuvi jaMtUNaM, vAyA maNasA ya kammuNA" ||60|| evaM ghosittuM vaMdijjA ceiya, sAhU vihIyao' / gurussAvi vihIpuvvaM, khAmaNamarisAmaNaM kare / / 61 / / khamAvettuM guruM sammaM, nANamahimaM sasattio / kAUNaM vaMdiUNaM ca vihipuvveNaM puNo'viya // 62 // paramatthatattasAratthaM, salludhdharaNamimaM muNe / muNettA tahamAloe jaha AloyaMto ceva, uppae kevalaM nANaM // 63 // dinnerisabhAvatthehiM, nIsallA AloyaNA / jeNAloyamANeNa ceva, uppannaM tattheva kevalaM ||64 || kesi ci sAhemo nAme, mahAsattANa goyamA / jehiM bhAveNAloyaMtehiM, kevalanANamuppAiyaM // 65 // hAhA duTu kaDe sAhU, hAhA duTTu vicitire / hAhA duTTu bhANire sAhU, hAhA maNumate ||66 || saMvegAloyage tahaya, bhAvAloyaNa kevalI / payakheva kevalI ceva, muhaNaMtagakevalI tahA // 67 // pacchittakevalI sammaM, mahAveraggakevalI / AloyaNA kevalI taha ya, hA'haM pAvitti kevalI // 68 // sAdhUnapi hRdayata iti yadivA vidhitastato gurorapIti / 2. 'tANa mahimaM' pAThAntaramiti / . ,
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram usssuttummaggapannavae, hAhA aNAyAra-kevalI / sAvajaM na karemitti, akkhaMDiyasIlakevalI / / 69 / / tavasaMjamavayasaMrakkhe, niMdaNe garihaNe tahA / savvato sIla-saMrakkhe, koDIpacchitte vi ya / / 70 / / nipparikamme akaMDuyaNe, aNimisacchI ya kevalI / egapAsitta do pahare, mUNavvaya-kevalI tahA / / 71 / / na sakko kAuM sAmannaM, aNasaNe ThAmi kevalI / navakArakevalI taha ya, niccAloyaNa kevalI // 72 / / nissallakevalI taha ya, salluddharaNakevalI / dhannomitti' sapunno, satAhaMpi kinna kevalI ||73 / / sasallo'haM na pAremi, 'calakaTThapaya kevalI / pakkhasuddhAbhihANe ya, cAummAsI ya kevalI / / 74 / / saMvaccharamahapacchitte, hA cala jIvite tahA / aNicce khaNaviddhaMsI, maNuyatte kevalI tahA / / 75 / / AloyaniMdavaMdiyae, ghorpcchittdukkre| lakkhovasaggapacchitte, samahiyAsaNa kevalI / / 76 / / hatthosaraNanivAse ya, aTThakavalAsi kevalI / egasitthagapacchitte, dasa vA se kevalI tahA / / 77 / / pacchittADhavage ceva, pacchittaddhakaya kevalI / pacchittaparisamattI ya, aTThasaukkosa-kevalI / / 78 / / 1. 'saMpuno' pAThAntaramiti / 2. AlocanArhasya kASThAM-dizAM prati padamapi calana padamAtraM vA kevalIti saMbhAvyate / 3. vitrANi yAvad daza sikthAnIti /
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 1 na suddhIvi na pacchittA, tA varaM khippakevalI / egaM kAuNa pacchittaM, bIyaM na bhave jaha ceva kevalI // 79 // taM nAyarAmi pacchittaM, jeNAgacchai kevalI / taM cAyarAmi jeNa tavaM saphalaM hoi kevalI ||80|| kiM pacchittaM caraMto'haM, ciTTha No tava kevalI / jiNANamANaM Na laMghe'haM, pANapariccayaNa- kevalI // 81 // annaM hohI sarIraM me, no bohI ceva kevalI / suladdhamiNaM sarIreNaM, pAvaNiddahaNaM kevalI // 82 // aNAipAvakammamalaM niddhovemIha kevalI / bIyaM taM naM samAyariaM, pamAyA kevalI tahA // 83 // 'de de ! khavau sarIraM me, nijarA bhavau kevalI / sarIrassa saMjamaM sAraM, nikkalaMkaM tu kevalI // 84 // masAvi khaMDie sIle, pANe Na dharAmi kevalI | evaM vaikAyajogeNaM, sIlaM rakkhe ahaM kevalI // 85 // evamAI aNAdIyA, kAlAoNate muNI / keI AloyaNA ! siddhe, pacchittA keI goyamA ! ||86|| khaMtA daMtA vimuttAya, jiiMdI saccabhAsiNo / chakkAya-samAraMbhAo viratte tiviheNa u // 87 // 2tidaMDAsavasaMvariyA ya itthikahAsaMgavajjiyA / itthIsaMlAvavirayA ya, agovaMga'NirikkhaNA ||88|| nimmamattA sarIre vi, appaDibaddhA mahAyasA / bhIyA chIchI gabbhavasahINaM, bahudukkhAo bhavAo tahA // 89 // 1. AmantraNa iti / 2. 'tidaMDAsavavirayA ya' pAThAntaramiti /
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 zrI mahAnizItha sUtram / to eriseNaM bhAveNaM, dAyavvA AloyaNA / pacchittaM piya kAyavvaM, tahA jahA ceva ehiM kayaM / / 90 / / na puNo tahA AloeyavvaM, mAyADaMbheNa keNaI / jaha AloemANANaM, ceva saMsAravuDr3hI bhave / / 91 / / aNaMte'NAikAlAu, attakammehiM dummaI / bahu vikappakallole, AloeMte vI aho gae / / 92 / / goyama ! kesiMci nAmAI, sAhimo taM nibodhaya / jesAloyaNapacchite, bhAvadosikkakalusie / / 93 / / sasalle ghoramahaM dukkhaM, durahiAsaM sudUssahaM / aNuhavaMte vi ciTThati, pAvakamme narAhame / / 94 / / gurugAsaMjame nAma, sAhU niddhaMdhase tahA / * diTThIvAyAkusIle ya, maNakusIle taheva ya / / 95 / / suhumAloyage tahaya, paravavaesAloyage tahA / kiM kiM vAloyagA taha ya, Na kiMcAloyage tahA // 96 / / akayAloyaNe ceva, jaNaraMjavaNe tahA / nAhaM kAhAmi pacchittaM, 'chammAloyaNameva ya / / 97 / / mAyAdaMbhapavaMcI ya, purakaDatavacaraNa kahe / pacchittaM natthi me kiMci, na kayAloyaNuccare / / 98 / / AsaNNA''loyaNakkhAi, lahu lahupacchittajAyage / amhANAloiyaM ceTe muhabaMdhAloyage tahA / / 99 / / gurupacchittAhamasakke ya, gilANAlaMbaNaM kahe / ArabhaDAloyage sAhU, suNNAsuNNI taheva ya / / 100 / / 1. mAyApUrvakamAlocanamiti / 2. naTa iva kRtrimA''locako yadivA 'AraDAloyage' iti pAThAntaramAzrityA''rATiM kurvan vilapan vA pradarzanameva kurvANa iti /
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 1 nicchinnevi ya pacchitte, na kAhaM vuDDhajAyage / raMjavaNametta logANaM, vAyApacchitte tahA // 101 // paDivajraNapacchitte, cirayAla pavesage tahA / aNaNuTThiyapAyacchitte, aNubhaNiya'NNahAyare' tahA / / 102 / / AuTTIya mahApAve, kaMdappA dappe tahA / ajayaNA sevaNe taha ya 'suyasuyapacchitte tahA // 103 // diTThapotthayapacchitte, sayaM pacchittakappage / evaiyaM ittha pacchittaM, puvvAloiyamaNussare // 104 // jAImayasaMkie ceva, kulamayasaMkie tahA / jAtikulobhayamayAsaMke, sutalAbhessariyasaMkie tahA ||105|| tavomayA saMkie ceva, paMDiccamayasaMkie tahA / sakkAramayaluddhe ya, gAravasaMdUsie tahA || 106 || apujo vAvi haM jaMme, egajammeva ciMtage / pAviTThANapi pAvatare, sakalusacittAloyage // 107 // para kahAvage ceva, aviNayAloyage tahA / avihI Aloyage sAhU, evamAdI durappaNo || 108|| aNaMte'NAikAleNaM, goyamA ! attadukkhiyA / aho aho jAva sattamiyaM, bhAvadosekkao gae / 109 / / goyamaNaMte ciTThati je, aNAdie sasallie / niyabhAvadosasallANaM, bhuMjaMte virasaM phalaM // 110 // ciTTaissaMti ajjAvi, teNa salleNa sallie / aNataM pi aNAgayaM kAlaM, tamhA sallaM na dhAra -khaNaM muNitti bemi / / 111 / / 1. anyathA''caret kuryAdveti / 2. suyA'suyapacchitte pAThAntaramiti /
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram goyama ! samaNINa No saMkhA jAo nikkalusanIsallavisuddhasunimmalavayaNamANasAo ajjhappavisohI AloittANa supariphuDaM nIsaMkaM nikhilaM ' niravayavaM niyaduccariyamAiyaM savvaMpi bhAvasallaM ahArihaM tavokammaM pAyacchittamaNucarittANaM niddhoyapAvakammamalalevakalaMkAo uppannadivvavarakevalaNANAo mahANubhAgAo mahAyasAo mahAsattasaMpannAo sugahiyanAmadheyAo aNaMtuttamasokkha- mokkhaM pattAo || 6 || kAsiM ca goyamA ! nAme, punnabhAgANa sAhimo / jAsimAloyamANINaM, uppaNNaM samaNINa kevalaM ||112 / / hAhAhA pAvakammAhaM, pAvA pAvamatI ahaM / pAviTThANaMpi pAvayarA, hAhAhA duTTha ciMtimo | | 113 // hAhAhA itthibhAvaM me, tAvihva jaMme uvaTThiyaM / tahAvI Na ghoravIruggaM, kaTTaM tavasaMjamaM dharaM ||114 || aNatapAvarAsIo saMmiliyAo jayA bhave / taiyA itthittaNaM labbhe'suddhaM pAvANa kammANa | | 115 / / 13 ettha piMDIbhUtANaM, samudayaM taNuttaM / taha karemi jaha na puNo, itthI'haM homi kevalI // 116 // yugmam // diTThie vi na khaMDAmi, sIlaM haM samaNikevalI // 117 // hA hA maNeNa me kiMpi, aTTaduhaTTaM ciMtiyaM tamAloittA lahuM suddhi, giNhe'haM samaNikevalI ||118 / / daNa majjha lAvaNNaM, ruvaM kaMtiM ditti siriM / mA NarapayaMgAhamA jaMtu, khayamaNasaNasamaNI ya kevalI // 119 // 1. 'nirAvayavaM ' pAThAntaramiti / 2. 'caraM' pAThAntaramiti / 3. taNu tA pAThAntaramiti / mA kSayaM yAntu narapataGgA'dhamA iti / 4.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 J zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 1 vAtaM mottUNa no anno, nicchyaM maha taNuMcchive / chakkAyasamAraMbhaM na kare'haM samaNi kevalI // 120 // poggalakakkhorugujjhaMtaM, NAhijahaNaMtare tahA / jaNI viNa daMsemi, susaMguttaMgovaMgA samaNI ya kevalI // 121 // bahubhavaMtarakoDIo, ghoraM gabbhaparaMparaM / pariyaTTaMtIe suladdhaM me, NANaM cArittasaMjuyaM // 122 // mANusajammaM sasaMmattaM, pAvakammakkhayaM karaM / tA savvaM bhAvasallaM, Aloemi khaNe khaNe || 123 // pAyacchittamaNuTThAmi, bIyaM taM na samAraMbhaM / jeNAgacchai pacchittaM, vAyA maNasA ya kammuNA / / 124 / / puDhavidagAgaNivAUhariyakAyaM taheva ya / bIyakAyasamAraMbhaM, biticaupaMciMdiyANa ya // 125 // musApi na bhAsemi, 'sasarakkhaMpi adinnayaM / nahiM sumitevi, Na patthaM maNasA vi mehuNaM ||126|| pariggahaM na kAhAmi, muluttara - guNakhalaNaM tahA / mayabhayakasAyadaMDesuM, guttIsamitiMdiesu ya // 127 // taha aTThArasasIlaMgasahassAhiTThiya-taNU / sajjhAyajjhANajogesuM, abhiramaM samaNikevalI || 128 / / telukkarakkhaNakkhaMbhadhammatitthaMkareNa jaM / tamahaM liMgaM dharemANA, jaivi hu jaMte nivIliuM // 129 // 1. dhUliM rakSAM bhUtiM veti / 2. 'simaNaMte' pAThAntaramiti /
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 15 majjhomajjhIya do khaMDA, phAlijjAmi taheva ya / aha pakkhippAmi dittaggi, ahavA chijje caI siraM / / 130 / / to'vI'haM niyamavayabhagaM, sIlacArittakhaMDaNaM / maNasA vI ekkajammakae, Na kuNaM samaNikevalI / / 131 / / trikam / / kharuTTasANajAIsuM, sarAgA hiMDiyA ahaM / vikammaM pi samAyariyaM, aNaMte bhavabhavaMtare / / 132-133 // tameva kharakammamahaM, 'pavvajApaTThiyA kuNaM / ghoraMdhayArapAyAlA jeNaM No NIharaM puNo / / 134 / / be diyahe mANusaM jammaM, taM ca bahudukkhabhAyaNaM / aNiccaM khaNaviddhaMsI, bahudaMDaM dosasaMkaraM / / 135 / / tatthAvi itthI saMjAyA, sayalatelokkaniMdiyA / tahA vi pAviuM dhammaM, NivvigghamaNaMtarAiyaM / / 136 / / tAhaM taM na virAhemi, pAvadoseNa keNaI / siMgArarAgasavigAraM, sAhilAsaM na ciTThimo / / 137 / / pasaMtAe vi diTThIe, mottuM dhammovaesagaM / annaM purisaM na nijjhAyaM, nAlavaM samaNikevalI / / 138 / / taM tArisaM mahApAvaM, kAuM akkahaNIyayaM / taM sallamavi uppannaM, jahadattAloyaNasamaNi kevalI / / 139 / / emAdi aNaMtasamaNIo, dAuM suddhAloyaNaM nisallA / kevalaM pappa siddhAo, anAdikAleNa goyamA ! / / 140 / / khaMtA-daMtA-vimuttAo, jiiMdiAo saccabhANirIo / chakkAyasamAraMbhA, virayA tiviheNa u / / 141 // 1. pravrajyAprasthiteti /
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 zrI mahAnizItha sUtram - adhya. 1 tidaMDAsavasaMvuttA, purisakahAsaMgavajjiyA / purisasaMlAvavirayAo, purisaMgovaMga' nirikkhaNA / / 142 / / nimmamattAu sasarIre, appaDibaddhAu mahAyasA / bhIyA chI chI gabbhavasahINaM, bahudukkhAu bhavasaMsaraNA u tahA / / 143 / / tA eriseNaM bhAveNaM, dAyavvA AloyaNA / pAyacchittaM pi kAyavvaM, taha jaha eyAhi samaNIhiM kayaM || 144 / / Na uNa taha AloeyavvaM, mAyAdaMbheNa keNaI | jaha AloyaNamANINaM pAvakammavuDI bhave || 145 / / aNaMtANAikAleNaM, mAyAdaMbhachammadoseNaM / kavaDAloyaNaM kAuM, samaNIo sasallAo / AbhiogaparaMpareNaM, chaTTiyaM puDhaviM gayA || 146 // kAsiMci goyamA ! nAme sAhimo taM nibodhaya / jAo AloyamANAo bhAvadoseNa suTTutaragaM pAvakammamalakhavaliya ||146-a / / tavasaMjamasIlaMgANaM, NIsallattaM pasaMsiyaM / taM paramabhAvavisohIe, viNA khaNaddhapi no bhave / / 147 || to goyamA ! kesimitthINaM, cittavisohI sunimmalA / bhavaMtarevi no hohI, jeNa sillayA bhave // 148 / / chaTThaTThamadasamaduvAlasehiM sukkhaMti ke vi samaNIo / taha viya sarAgabhAvaM, NAloyaMtI Na chati // 149 // bahuvihavikappakallolamAlAukkaligAhiNaM / viyaraMtaM teNa lakkhijjA, duravagAhamaNasAgaraM / / 150 / /
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 17 te kahamAloyaNaM 'deMtu, jAsi cittaM pi no vase / sallaM jo tANamuddharae, sa vaMdaNIo khaNe khaNe / / 151 / / asiNehapIipuvveNa, dhammasaDullasAviyaM / sIlaMga-guNaTThANesu, uttamesuM dharei jo / / 152 / / itthIbahubaMdhaNA vimukkaM, gihakalattAdicAragA / suvisuddha-sunimmala-cittaM, NIsallaM so mahAyaso ||153 / / daTThavvo vaMdaNIo ya, deviMdANaM sa uttamo / 'dINakayatthI savvaparibhUya, viraiTThANe jo uttame dhare / / 154 / / NAloemi ahaM samaNI, de kahaM kiMci sAhuNI / bahudosaM na kahaM samaNI, jaM diTuM samaNIhiM taM kahe / / 155 / / asAvajakahA samaNI, bahuAlaMbaNA kahA / *pamAyakhAmagA samaNI, pAviTThA 'balamoDIkahA / / 156 / / logaviruddhakahA taha ya, paravavaesAloyaNI / suyapacchittA taha ya, jAyAdImayasaMkiyA / / 157 / / mUsAgAra'bhIruyA ceva, gAravatiyadUsiyA tahA / evamAdiaNegabhAvadosavasagA pAvasallehiM pUriyA / / 158 / / aNaMtAaNaMteNaM kAlasamaeNa, goyamA ! aikkateNaM / aNaMtAo samaNIo, bahudukkhAvasahaM gayA / / 159 / / goyama ! aNaMtAo ciTThati, jA'NAdIsallasalliyA / bhAvadosekkasallehiM jamANIokaDuvirasaMghorugguggataraM phalaM / / 160 / / 1. 'demu' pAThAntaramiti / 2. aparibhUtena dInAH kRtAH striyo yena sa tatheti / 3. AmaMtraNe pAdapUrtI veti / 4. pramAdena saMyamadehApekSayA kSAmakA durbaleti / 5. balAtkArakatheti kathyate yayeti / 6. jAtyAdimadazaGkiteti /
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 zrI mahAnizItha sUtram-adhya01 ciTThaissaMti ajjAvi, tehiM sallehiM salliyA / aNaMtaMpi aNAgayaM phalaM, tamhA sallaM suhumamavi samaNI No dhArejjA khaNaMti / / 161 // dhagadhagadhagassa panalie, jAlAmAlAule daDhaM / huyavahe vi mahAbhIme, sasarIraM Dajjhae suhaM / / 162 / / payaliMtiMgArarAsIe', egasi jhaMpaM puNo jale / ghalliMto girito sariyaM, jaM marijiuM pi sukkaraM / / 163 / / khaMDiyakhaMDiya, sahatthehiM, ekkekkamaMgAvayavaM / jaM homijjai aggIe, aNudiyaha pi sukkaraM / / 164 / / kharapharusatikkhakaravattadaMtehiM phAlAviuM / loNUsasajjiyAkhAraM, jaM ghattAveuM pi sasarIre accaMtasukkaraM / jIvaMto sayamavI sakaM, khallaM uttAriUNa ya // 165 / / javakhArahaliddAdihiM, jaM AliMpe niyaM taNumeyaMpi sukaraM chiMdeUNaM sahattheNaM jo ghatte sIsaM niyaM / / 166 / / eyaMpi "sukkaramanIhaM, dukkaraM tavasaMjamaM / nIsallaM jeNa taM bhaNiyaM, sallo ya niyadukkhio / / 167 / / mAyAdaMbheNa pacchanno, taM pAyaDiuM Na sakkae / rAyA duccariyaM pucche, aha sAhaha deha savvassaM / / 168 / / savvassaM pi "paejjAu, no niyaduccariyaM kahe / rAyA duccariyaM pucche, sAha puhaI pi demi te / / 169 / / puhaiM rajjaM taNaM manne, no niyaduccariyaM kahe / rAyA jIyaM nikiMtAmi, aha niyaduccariyaM kaha / / 170 // 1. prajvaladaGgArarAzAviti / 2. kSipyamANa iti / 3. carmeti / 4. nispRhamiti 'malIhaM' pAThAntaraM ceti / 5. pradayAditi /
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram pANehiM pi khayaM jato, niyaduccariyaM kahei no / savvassaharaNaM ca rajjaM ca pANe vi pariccaesu NaM / / 171 / / mayA vi jaMti pAyAle, niSaduccariyaM kaheMti no / je 'pAvAhammabuddhIyA, kAurisA egajaMmiNo / te govaMti saduccariyaM, no sappurisA mahAmatI / / 172 / / sappurisA te Na vuccaMti, je 'dANavaIha dujaNe / sappurisA Navari te bhaNiyA, je nisallA tave rayA / / 173 / / AyA aNicchamANo'vI, pAvasallehiM goyamA ! NimisaddhANaMtaguNiehiM, purijje niyadukkhiyA / / 174 / / tAI ca jhANasajjhAyaghoratavasaMjameNa ya / nirdebheNa amAeNaM, takkhaNaM jo samuddhare / / 175 / / AloettANa NIsallaM, niMdiuM garahiuM daDhaM / taha caraI pAyacchitaM, jaha sallANamaMtaM kare / / 176 / / annajammapahuttANaM khetIbhUyANa vI daDhaM / NimisaddhakhaNamuhutteNaM, AjammeNeva nicchio / / 177 / / yugmam / / so suhaDo so ya puriso, so tavassI sa paMDio / khaMto daMto vimutto ya sahalaM tasseva jIviyaM / / 178 / / sUro ya so salAho ya, daTThavvo ya khaNe khaNe / jo suddhAloyaNaM deto, niyaduccariyaM kahe phuDaM / / 179 / / yugmam / / attheNe goyamA ! pANI, je sallaM addhauddhiyaM / mAyA lajjA bhayA mohA, 'jhasakArA hiyae dhare / / 180 / / _ 'pAvA hassabuddhiyA' pAThAntaramiti / 2. iha-loke dAnapatirdurjana iti / 3. nijakena pApena duHkhitA yadivA nityaduHkhitA iti / 4. ayazaHkIrtikarA iti /
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 1 taM tassa gurutaraM dukkhaM, jhINasattassa saMjaNe / sa ciMte annANadosAo, NoddharaM dukkhihiM kila / / 181 / / egadhAro dudhAro vA, lohasallo aNuddhi / salle 'gatthAma jaMmegaM, ahavA maMsIbhavei so / / 182 / / pAvasallo puNAsaMkha, tikkhadhAro sudAruNo / bahubhavaMtare savvaMge, bhiMde kuliso girI jahA // 183 // atthege goyamA ! pANI, je bhavasayasAhassie / sajjhAyajjhANajogeNa, ghoratavasaMjameNa ya / 184 / / sallAiM uddhareUNaM, 3virayA tA dukkhakesao / pamAyA biuNatiuNehiM, pUrijjaMtI puNo vi ya / / 185 / / jammaMtaresu bahue, tavasA niddaDhakammuNo / saluddharaNassa sAmatthaM, bhavaMtI kahavi jaM puNo // 186 // taM sAmaggilabhittANaM, je pamAyavasaM gae / te musie savvabhAveNaM, kallANANaM bhave bhave / / 187 / / atthege goyamA ! pANI, je pamAyavasaM gae / caraMte vI tavaM ghoraM, sallaM goveMti savvahA / / 188 / / yaM tattha viyANaMti, jahA kimamhehiM goviMya ? jaM paMcalogapAla'ppA, paMcediyANaM ca na goviyaM // 189 // paMcamahAlogapAlehiM, appA paMceMdiehi ya / ekkArasehiM etehiM, jaM diTThe sasurAsureNaM jageNa vI / / 190 / / 1. grAmo grasyAmo vA janmani - ekasminniti / 2. 'saMsIbhaveimo' pAThAntaramAzritya tat zalbam aMzI-avayavIbhUtaM bhavediti / 3. 'cirayAlA' pAThAntaramiti /
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram tA goyama ! bhAvadoseNaM, AyA vaMcijai paraM / jeNaM caugaisaMsAre, hiMDai sokkhehi vaMcio / / 191 / / evaM nAUNa kAyavvaM, nicchiyadaDhahiyayadhIriyA / mahauttimasattakuMteNaM, bhiMdeyavvA mAyArakkhasI / / 192 / / bahave ajjavabhAveNaM, nimmahiUNa aNegahA / viNayAtIaMkuseNa puNo, mANagaiMdaM vasIkare / / 193 / / maddavamusaleNa tA cUre, 'vasiyariyaM, jAva durao / dahNaM kohalohAhImayare niMde saMghaDe / / 194 / / koho ya mANo ya aNiggahIyA, mAyA ya lobho ya pavaDDamANA / cattAri ee kasiNA kasAyA, 'poyaMti salle suduruddhare bahuM / / 195 / / uvasameNa haNe kohaM, mANaM maddavayA jiNe / mAyaM ca'jjavabhAveNaM, lobhaM saMtuTThie jiNe / / 196 / / evaM nijjiyakasAe je, sattabhayaTThANavirahie / aTThamayavippamukke ya, dejjA suddhamAloyaNaM / / 197 / / supariphuDaM jahAvattaM, savvaM niyadukkiyaM kahe / NIsaMke ya asaMkhuddhe, nibbhIe gurusaMtiyaM / / 198 / / bhUNe muddhae govAle, jaha palave ujju-paddharaM / avi uppannaM tahA savvaM, AloyavvaM jahaTThiyaM / / 199 / / jaM pAyAle pavisittA, aMtarajalamaMtarei vA / kayamaha rAto'dhakAre vA, jaNaNIe vi samaM bhave / / 200 / / 1. vazIkRtamIti / 2. 'bahu' itisthAne kacit 'pahuM' iti pAThAntaramAzritya prabhuM-jIvaM protayanti yadivA 'pAyaMti' iti pAThAntaraM pratItya pAlayanti tIkSNIkurvanti veti / 3. duSkRtaM duSkriyAM veti /
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 1 taM jahavattaM kaheyavvaM, savvamaNNaM pi NikkhilaM / niyadukkiya sukkiyamAdI, AloyaMtehiM guruNe // 201 // guru vititthayarabhaNiyaM, jaM pacchittaM tahiM kahe / nIsallIbhavati taM kAuM, jai pariharai asaMjamaM // 202 // asaMjamaM bhannaI pAvaM, taM pAvamaNegahA muNe / hiMsA asacaM corikkaM mehuNaM taha pariggahaM // 203 // saddAiMdiyakasAe ya, maNavaitaNudaMDe tahA / ete pAve achaDuMto, NIsallo No ya NaM bhave // / 204|| hiMsA puDhavAdichabbheyA, ahavA NavadasacoddasahA u / ahavA aNegahA NeyA, kAyabhedatarehi NaM // 205 // hiovadesaM pamottUNa, sabvuttamapAramatthiyaM / tattadhammassa ' savvaM aNNaM, musAvAyaM aNegahA || 206|| uggamauppAyaNesaNayA, bAyAlIsAe taha ya / paMcehiM dosehiM dUsiyaM, jaM bhaDovagaraNapANamAharaM / navakoDIhiM asuddhaM, paribhuMjaMte bhave teNo // 207 // divvaM kAmaraIsuhaM, tivihaM tiviheNa ahava urAlaM / maNasA ajjhavasaMto, aMbabhayArI muNeyavva // 208 // navabhaceragutI virAhae jo ya sAhu samaNI vA / diTThimahavA sarAgaM, pauMjamANo aiyare baMbhaM // 209 // gaNaNA pamANaairittaM, dhammovagaraNaM piya / pariggahaM viyANejjA taha ya mucchA jahiM ca vatthuhiM // 210|| duTTha'pasatthajogehiM pariNAmaM bhavai dAruNaM / tappariNAmajhavasAeNaM hiMsA taNumavi AraMbhamasamiyattaNaM tahA / / 211 // 1. 'savvaM sallaM' pAThAntaramiti /
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram sakasAyakUrabhAveNaM, jA vANI kulusiyA bhave / sAvajjavaidosesuM, jA puTThA taM musA muNe || 212|| sasarakkhamavi avidiNNaM, jaM giNhe taM corikkayaM / mehuNaM karakammeNaM, saddAdINa viyAra || 213 || pariggahaM jahiM mucchA, loho kaMkhA mamattayaM || aNuNoyariyamAkaMThaM, bhuMje rAIbhoyaNaM ||214 || sadassANiTTha - iyarassa, ruvarasagaMdhapharisassa vA / Na rAgaMNa ppadosaM vA, gacchejjA u khaNaM muNI || 215 / / kasAyassa cau caukkassa, maNasi vijjhAvaNaM kare / dumaNovaIkAyAdaMDe No NaM paraMjae || 216 || aphAsupANaparibhogaM, bIyakAyasaMghaTTaNaM / achato ime pAve, No NaM NIsallo bhave || 217 / / eesiM mahaMtapAvANaM, dehattha jAva katthaI / ekkaM pi ciTThae suhumaM NIsallo tAva No bhave || || 218 / / tamhA AloyaNaM dAuM, pAyacchittaM kareUNaM / nikhilaM tava-saMjamaM dhammaM nillamaNuciTThiyavvayaM // 219 / / eyaM nikkavaDaM niddabhaM, sillaM kAuM tavaM / 23 jattha jatthovavajjejjA, devesu mANusesu vA // 220 // tattha tatthuttamA jAI, uttamA riddhi saMpayA / bhejA uttamaM ruvaM sohaggaM jaI NaM no sijjhijjA tabbhavetti bemi / / 221 / / mahAnisIhasuyakkhaMdhassa paDhamaM ajjhayaNaM samuddharaNaM nAma / eyassa ya kulihiyadoso na dAyavvo suyaharehiM, kiMtu jo ceva eyarasa
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 2 puvvAyariso Asi tattheva katthaI silogo, katthaI silogaddhaM, katthaI payakkharaM, katthaI akkhara paMtiyA, katthaI pattagapuTThiyaM, katthaI ega be tinni pattagANi evamAi bahugaMdhaM parigaliyaMti // 7 // 1. 24 kammavivAga - vAgaraNaM nAma bIyajjhayaNaM ( paDhamo uddeso) nimmUluddhiyasalleNaM, savvabhAveNa goyamA ! jhANe pavisettu sammeyaM paccakkhaM pAsiyavvayaM // 1 // je saNNI je vi yAsannI, bhavvAbhavvA u je jage / suhatthI tiriyamuDDhAhaM, ihamihADeMti dasadisiM ||2| asannI duvihe e, viyaliMdI egidie / viyale kimikuMthumacchAdI, puDhavAdI egidie ||3|| pasupakkhImigA saNNI, neraiyA maNuyA'marA / bhavvAbhavvAvi atthesuM 'nIrae ubhayavajjie || 4 | 2 ghammattA jati chAyAe viyaliMdI sisirA''yavaM / hohI sokkhaM kila'mhANaM, tA dukkhaM tattha vI bhave ||5|| sukumAlaMgagattAo, khaNadAhaM sisiraM khaNaM / na imaM na imaM ahiyAseuM, sakkaM NaM evamAdiyaM || 6 || mehuNasaMkapparAgAo, mohA aNNANadosao / puDhavAdIsu gaegiMdI, Na yANaMtI dukkhaM suhaM ||7|| parivvattaMte'NaMtevi, kAle beiMdiyattaNaM / keI jIvA Na pAveMtI, keI puNo'NAdiyA viya ||8|| sIuNhavAyavijjhaDiyA, miyapasupakkhIsirIsivA / simiNaMte vi na labbhaMte te NimisaddhabdhaMtaraM suhaM // 9 // nIrajaskaH - siddha iti / 2. dharmArtA iti /
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 zrI mahAnizItha sUtram kharapharusatikkhakaravattAiehiM, phAlijaMtA khaNekhaNe / nivasaMti nArayA narae, tesiM sokkhaM kuo bhave ? / / 10 / / suraloe amarayA sarisA, savvesiM tatthimaM duhaM / uvaiDhe vAhaNattAe, ego aNNo tamAruhe / / 11 / / samatulle pANipAdeNaM, hAhA me attaveriNA / mAyAdaMbheNa dhiddhiddhi paritappehaM AyavaMcio / / 12 / / suhesI kisi-kaMmataM, sevA vANijjasippayaM / kuvvaMtA'hannisaM maNuyA, dhuppaMte esiM kuo suhaM ? / / 13 / / paragharasirIe divAe, ege DajhaMti bAlise / anne apahuppamANIe, anne khINAe lacchIe / / 14 / / punnehi vaDDamANehiM, jasakittI lacchI ya vaDDaI / punnehiM hAyamANehi, jasa kittI lacchI ya khIyaI / / 15 / / vAsasAhassiyaM keI, mannaMte egadiNaM puNo / kAlaM gati dukkhehiM, maNuyA punnehiM ujjhiyA / / 16 / / saMkhevatthamimaM bhaNiyaM, savvesiM jagajaMtuNaM / dukkhaM mANusajAINaM, goyamA ! jaM taM nibodhaya / / 17 / / jamaNusamayamaNubhavaMtANaM, sayahA' uvveviyANa vi / nimvinnANaM pi dukkhehiM, veraggaM na tahA vi bhave / / 18 / / ' duvihaM samAsao 'muNasu, dukhaM sArIramANasaM / ghoraM paMcaDamaharoiM, tivihaM ekkekaM bhave / / 19 / / ghoraM jANa muhattaMtaM ghorapayaMDaMti samayavIsAmaM / ghoraM payaMDamahArodaM, aNusamayamavissAmagaM muNe / / 20 / / 1. zatati / 2. 'suNasu' pAThAntaramiti /
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 zrI mahAnizItha sUtram-adhya02 ghoraM maNussajAINaM ghorapayaMDaM muNe tiricchAsu / ghoraM payaMDamahArodaM, nArayajIvANa goyamA ! // 21 // mANasaM tivihaM jANe, jahannamajjhuttamaM duhaM / natthi jahannaM tiricchANaM, duhamukkosaM tu nArayaM / / 22 / / jaM taM jahannagaM dukkhaM, mANasaM taM duhA muNe / suhumabAyarabheeNaM, nivibhAge itare duve / / 23 / / samucchimesu maNuesuM suhumaM devesu bAyaraM / cavaNakAle mahiDDINaM, AjammaM AbhiogANa u / / 24 / / sArIraM natthi devANaM, dukkheNaM mANaseNa u / aibaliyaM 'vajjimaM hiyayaM, sayakhaMDaM jaM na vI phuDe // 25 / / NivibhAge ya je bhaNie, donni majjhuttame duhe / maNuyANaM te samakkhAe, gabbhavatiyANa u // 26 // asaMkheyAumaNuyANaM, dukkhaM jANe vimajjhimaM / saMkheAumaNussANaM tu, dukkhaM cevukkosagaM / / 27 / / asokkhaM veyaNA bAhA, pIDA dukkhamaNivvuI / aNarAmamaraI kesaM, evamAdI egaTThiyA bahU // 28 // aha biio uddeso sArIreyara bhedaM ti, jaM bhaNiyaM taM pavakkhaI / sArIraM goyamA ! dukkhaM, supariphuDaM tamavadhAraya / / 29 / / vAlaggakoDIlakkhamayaM, bhAgamittaM chive muhA / 2athiraaNaNNapadesasaraM, kuMthumaNahavittiM khaNaM / / 30 / / teNavi karakattisalleuM, hiyayamuddhasae taNU / sIyaMtI aMgamaMgAI guru, uvei savvasarIrassabbhaMtaraM, kaMpe tharatharassa ya // 31 // 1. vajramayamiveti / 2. asthiramanyonyapradezaM sarantaM kuMthumanaghavRttimiti /
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram kuMthupharisiyamettassa, jaM salasalasale tanuM / tamavasaM bhinnasavvaMge, kalayalaDajjhatamANase // 32 // ciMtiMto hA kiM kimeyaM, bAhe gurupIDAkaraM ? dIhuNhamukkanIsAse, dukkhaM dukkheNa nitthare ||33|| kimeyaM ? kiyaciraM bAhe ? kiyacireNeva NiTThihI ? kahaM vA'haM vimuccIsaM ? imAu dukkhasaMkaDA || 34 // gacchaM ceTTaM suvaM uTTaM, dhAvaM gAsaM palAmi u / kaMDugayaM ? kiM va pakkhoDaM ? kiM vA itthaM karemi'haM ? ||35|| evaM tivagavAvAraM ciccorudukkhasaMkaDe / paviTTho bADhaM saMkhejjA, AvaliyAo kilissiuM ||36|| muNe huM kaDuyamesa 'kaMDUye, aNNahA No uvassame / tA eyajjhavasAeNaM goyama ! nisuNesu jaM kare || 37 // aha taM kuMthuM vAvAe, jai No annattha gayaM bhave / kaMDUyamANo'ha bhittAdI, aNughasamANo kilammae ||38|| jai vAvAeja taM kuMthuM kaMDUyamANo va iyarahA / to taM airoddajjhANaMmi, paviTTaM Nicchayao muNe ||39|| aha kilAmetao bhayaNA, roddajjhANeyarassa u / kaMDuyamANassa uNa dehaM, suddhamaTTajjhANaM muNe ||40| samajhe rojjhANaTTo, ukkosaM nAragAuyaM / dubhagitthIpaMDatericchaM, aTTajjhANA samajaNe ||41|| kuMthupadapharisajaNiyAo, dukkhAo uvasamicchayA / ettha hallaphalIbhUte jamavatthaMtaraM vae || 42 || 1. 'kaMDU me' pAThAntaramiti / 2. klAmyatIti / 3. udvigna iti / 27 "
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 zrI mahAnizItha sUtram-adhya02 vivaNNamuhalAvaNNe, aidINe vimaNadummaNe / suNNe vuNNe ya mUDhadise maMdadaradIhanissase / / 43 / / avissAmadukkhaheUhiM, asuhaM tericchanArayaM / kammaM nibbaMdhaittANaM, bhamihI bhavaparaMparaM / / 44 / / evaM khaovasamAo, taM kuMthuvaiyarajaM duhaM / kaha kahavi bahukileseNaM, jai khaNamekkaM tu uvasame // 45 / / tA mahakilesamuttinnaM, suhiyaM se attANayaM / mannaMto pamuio hiTTho, satthacito viciTThaI // 46 / / ciMtaI kila nivvuomi ahaM niddaliyaM dukkhaMpi me / kaMDuyaNAdIhiM sayameva, na muNe evaM jahA mae / / 47 / / roddajjhANagaeNaM ihaM, aTTajjhANe taheva ya / saMvaggaittA u taM dukkhaM, aNaMtANaMtaguNaM kaDaM / / 48 / / yugmam / / jaM vANusamayamaNavarayaM, jahA rAI tahA diNaM / / duhamevANubhavamANassa, vIsAmo no bhaveja mo // 49 // khaMNaMpi narayatiriesuM, sAgarovamasaMkhayA / rasarasa vilijjae hiyayaM, jaM 'cAyaNNaMtANa vi / / 50 // ahavA kiM kuMthujaNiyAu, mukko so dukkhasaMkaDA / khINaTThakammasarisA more, bhavena jaNumetteNeva u / / 51 / / kuMthumuvalakkhaNaM ihaI, savvaM paccakkhaM dukkhadaM / aNubhavamANo vi jaM pANI, Na yANaMtI teNa vakkhaI / / 52 / / annevi u guruyare, dukkhe savvesiM saMsAriNaM / sAmanne goyamA ! tA kiM, tassa teNodae gae ? // 53 / / 1. AkarNayatAmapIti 'vAitthaM tattANa vi' pAThAntaramiti / 2. 'pariNAmo' pAThAntaramiti / 3. etajjanmanaiveti /
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram haNa maraha jaM annajammesuM, vAyA vi u kei bhANire / tamavIha jaM phalaM dejA, pAvaM kammaM 'pavujjhayaM / / 54 / / tassudayA bahubhavaggahaNe, jattha jatthovavajjai / tattha tattha sa hammaMto, mArijaMto bhame sayA / / 55 // je puNa aMgauvaMgaM vA, akkhi kaNNaM ca NAsiyaM / kaDiaTTipaTThibhaMgaM vA, kIDapayaMgAipANiNaM / / 56 / / kayaM vA kAriyaM vAvi, kajaMtaM vA'ha aNumayaM / tassudaya cakkanAlivahe, pIlIhI so tile jahA / / 57 / / Na ikkaM No duve tiNNi, vIsaM tIsaM na yAvi ya / saMkhejje vA bhavaggahaNe, labhate dukkhaparaMparaM / / 58 / / asUyamusA'niTThavayaNaM, jaM pamAyaannANa dosao / kaMdappanAhavAeNaM abhiniveseNa vA puro / / 59 / / bhaNiyaM bhaNAviyaM vAvi, bhannamANaM ca aNumayaM / kohA lohA bhayA hAsA, tassudayA eyaM bhave / / 60 / / mUgo pUimuho mukkho, kallavilallo bhave bhave / vihalavANI suyaDDho vi, savvattha'bbhakkhaNaM labhe / / 61 // avitahabhaNiyaM na taM saccaM, aliyavayaNaM pi nAliyaM / jaM chajjIvanikAyahiyaM, niddosaM saccaM tayaM / / 62 / / evaM corikkA nipphalaM savvaM, kammAraMbhaM kisAdiyaM / laddhatthassA vi bhave hANI, annajammakayA ihaM / / 63 / / ___ aha taio uddeso / evaM mehuNadoseNaM, vedittA thAvarattaNaM / kesiNamaNaMtakAlAu, mANusajoNI samAgayA / / 64 / / 1. prachannamiti / 2. 'cakanAbhivahe' ityapi pAThaH sabhAvyate / 3. zrutADhyo'pIti /
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 zrI mahAnizItha sUtram-adhya02 dukkhaM jaraMti AhAraM, ahiyaM sitthaM pi bhuMjiyaM / pIDaM karei tesiM tu, taNhA bAhe khaNe khaNe // 65 / / addhANamaraNaM tesiM, bahujappaM 'kaTThAsaNaM / 2thANuvvAlaM NivinnANaM, nidAe jaMti No vaNiM // 66 / / evaM pariggahAraMbhadoseNaM naragAuyaM / tettIsasAgarukkosaM, veittA iha samAgayA / / 67 / / chuhAe pIDijaMti, bhuttabhuttuttare'viya / caMratA'hannisaM tittiM, no gacchaMtI pasave jahA / / 68 / / kohAdINaM tu doseNaM, ghoramAsIvisattaNaM / veittA nArayaM bhUo, roddA micchA bhavaMti te / / 69 / / saDhakUDakavaDaniyaDIe, DaMbhAo suvairaM guruM / veittA cittatericchaM, mANusajoNiM samAgayA / / 70 / / keI bahuvAhirogANaM, dukkhasogANaM bhAyaNaM / dariddakalahamabhibhUyA, khiMsaNijjA bhavaMtihaM / / 71 / / takkammodayadoseNaM, niccaM pajaliyaboMdiNaM / IsAvisAyajAlAhiM, dhaga dhaga dhaga dhagassa / / 72 / / jaMmaMpi goyamA ! bole bahuduhasaMdhukkiyANa ya / tesiM duccariyadoso, kassa rusaMtu te iha ? ||73 / / evaM vayaniyamabhaMgeNaM, sIlassa u khaMDaNeNa vA / asaMjamapavattaNayA, ussuttamaggAyaraNeNa hi / / 74 / / NegehiM vitahAyaraNehiM, pamAyAsevaNAhi ya / 1. kaSTenA'zanaprAptiriti / 2. sthANurivAtIva nirvijJAnamiti / 3. nidrAyAmapi zAnti na yAntItyartha saMbhAvyate / 4. 'suiraM' 5. 'sevaNehiM' pAThAntare /
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 31 maNeNaM ahavA vAyAe, ahavA kAeNa katthaI / kayakAragANumaehiM vA, pamAyAsevaNehiM ya / / 7 / / tiviheNamaNiMdiyamagarahiyamaNAloiyamapaDikaMtamakayapAyacchittamavisuddhAsayadosao sasalle AmagabbhesuM pacciya pacciya aNaMtaso viyalaMte dutiyacaupaMcachaNhaM mAsANaM asaMbaddhaTThIkarasiracaraNachavI / / 1 / / laddhevi mANuse jamme, kuTThAdIvAhisaMjue / jIvaMte ceva kimiehiM, khajaMti macchiyAhi ya, aNudiyahaM khaMDakhaMDehiM, saDahaDassa saDe taNu / / 76 / / evamAdIdukkhAbhibhUe, lajjaNijje khisaNijje, niMdaNijje garahaNijje, uvvevaNijje aparibhoge, niyasuhisayaNabaMdhavANaMpi bhavaMtI te durappaNo / / 77 / / ajjhavasAyavisesaM taM paDucca kei tArisaM / akAmanijjarAe u, bhUyapisAyattaNaM labhate / / 7 / / tappuvvasalla-doseNaM, bahubhavaMtaratthAiNA / ajjhavasAyavisesaM taM, paDuccA keI tArisaM / / 79 / / dasasuvi disAsu 'uddhaddho, niccadUrappae' daDhaM / 3NirutthallanirussAso, nirAhAramapANie / / 80 / / sapiMDiyaMgamaMgo ya, mohamadirAe ghammarie / adiduggamaNaatthamaNe, bhave puDhavIe golayAkimI / / 81 / / bhavakAyaTTitIe veittA, taM tehiM kimiyattaNaM / jai kahavi lahaMti maNuyattaM, tao te huMti NapuMsage / / 82 / / 1. vaJcito yadivA niSiddho nityaM durAtmeti / 2. 'durappie' pAThAntaramAzritya dUraM priyaM yasya sa iti / 3. nirvastrazca nirucchvAsazceti / 4. matta AdhmAto veti /
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 zrI mahAnizItha sUtram-adhya02 ajjhavasAyavisesaM taM, pavahaMte aikUraghorarudaM / / tArisaM 'vaMmahasaMdhukkiyA, marituM jammaM jaMti vaNassaiM // 83 / / vaNassaiM gae jIve uddhapAe ahomuhe / viciTThati aNaMtayaM kAlaM, no labhe beidiyattaNaM / / 84 / / bhavakAyadvitIe veettA, tamegabiticauriMdiyattaNaM / taM puvvasalladoseNaM, tericchesUvavajiuM / / 85 / / jai NaM bhave mahAmacche, pakkhIvasaha-sIhAdao / ajjhavasAyavisesaM taM, paDucca acaMtakUrayaraM // 86 / / kuNimamAhArattAe, paMceMdiyavaheNa ya / aho aho pavissaMti, jAva puDhavI u sattamA / / 87 / / taM tArisaM mahAghoraM, dukkhamaNubhaviuM ciraM / puNovi kUratiriesu, uvavajjiya narayaM vae // 88 / / evaM narayatiricchesuM, pariyaTTato viciTThaI / vAsakoDIevi no sakkA kahiuM, jaM taM dukhaM aNubhavamANage / / 89 / / aha kharuTTabaillesuM, bhavejA tabbhavaMtare / sagaDAyaDDaNa bharuvvahaNakhuttaNhasIyAyavaM / / 90 / / vahabaMdhaNaMkaNaM DahaNaM NAsAbhedaNillaMchaNaM tahA jamalArAIhiM kuccAhiM kuccijjaMtANa ya, jahA rAI tahA diyahaM, savvaddhA u sadAruNaM / / 91 / / evamAdIdukkhasaMghaTTa, aNuhavaMti cireNa u / pANe payahiMti kahakahavi, aTTajjhANaduhaTThie / / 92 / / 1. manmathasaMdhukSitA iti / 2. yamalena sahavartibalivardena saha razmibhiryadivA ArAyuktaiH - lohazalAkAyuktaiH kUrcakAkAraizcarmadavarakamayaizca prAjanakaiH preryamANAnAmiti / 3. prajahatIti /
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 33 ajjhavasAyavisesaM taM paDucca kei kahakahavi labdhaMte mANusattaNaM / tappuvvasalladoseNaM, mANusattevi AgayA || 13 || bhavaMti jammadAriddA, vAhI-khasa-pAma-parigayA / evaM adikallANe, savvajaNassa siriM hAiuM' ||94 // saMtappaMte daDhaM maNasA, akayatave NihaNaM vae / ajjhavasAyavisesaM taM paDuccA kei tArisa ||95|| puNovi puDhavimAIsuM, bhamaMtI te duticauropaMceMdieSu vaH / taM tArisaM mahAdukkhaM, suruddaM ghoradAruNaM / / 96 || caugaisaMsArakaMtAre, aNubhavamANe sudUsahaM / bhavakAyadvitIe hiMDate savvajoNIsa goyamA ! || 97 // ciTThati saMsaremANA jammajarAmaraNa-bahuvAhi-veyaNAroga-sogadAliddakalahabbhakkhANasaMtAva-gabbhavAsAdi- dukkhasaMdhukkie / tappuvvasalladoseNaM niccANaMda-mahUsavadhAma-jogga-aTThArasasIlaMga-sahassAhiTThiyassa savvAsuhapAvakammaTTharAsiniddahaNa-ahiMsA-lakkhaNa-samaNa-dhammassa bohiM No pAveMti te // 2 // ajjhavasAyavisesaM taM paDuccA keI tArisaM / poggalapariyaTTalakkhesuM bohiM kaha kaha vi pAvae ||18|| evaM sudullAhaM bohiM, savvadukkhakhayaMkaraM / laNaM je pamAjjA, taMtahutaM so puNo va // 99 // tAsuM tAsuM ca joNIsuM, puvvatteNa kameNa u / paMtheNaM teNaI ceva, dukkhe te ceva aNubhave ||100 || evaM bhavakAyaTThitIe, savvabhAvehiM poggale / savve sapajjave loe, savvavannaMtare hi ya // 101 // 1. hApayitveti / 2. tAMtaH khedaH sa ca saMsArabhramaNarUpastadabhi, 'tayahutaM' pAThAntaramAzritya pudgalaparAvartA - bhimukhamiti / -
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 zrI mahAnizItha sUtram-adhya02 gaMdhattAe rasattAe phAsattAe sNtthaannttaae| pariNAmettA sarIreNaM, bohiM pAvija vA Na vA / / 102 / / evaM vayaniyamabhaMga, je kajjamANamuvekkhae / aha sIlaM khaDijjaMtaM ahavA saMjamavirAhaNaM / / 103 / / ummaggapavattaNaM vAvi, ussuttAyaraNaMpi vA / so'viya aNaMtarutteNa, kameNaM caugaI bhame / / 104 / / rusau tusau paro mA vA, visaM vA pariyattao' / bhAsiyavvA hiyA bhAsA, sapakkhaguNakAriyA // 105 / / evaM laddhAmavi bohiM, jai NaM no bhavai nimmalA / tA saMvuDAsavadAre pagaiThiipaesANubhAviyabaMdho no hAso no ya nijare / / 106 / / emAdI-ghorakammaTThajAleNaM kasiyANa bho / savvesimavi sattANaM, kuo dukkhavimoyaNaM ? // 107 // puci dukkayaducciNNANaM duppaDikkaMtANaM niyayakammANaM Na aveiyANamokkho ghorataveNa ajjhosiyANa vA / 3 / aNusamayaM vajjhae kammaM, Natthi abaMdho u pANiNo / mottuM siddhe ajogI ya, selesIsaMThie tahA / / 108 / / suhaM suhajhavasAeNaM, asuhaM duTThajjhavasAyao / tivvayareNaM tu tivvayaraM, maMdaM maMdeNa saMciNe / / 109 / / savvesiM pAvakammANaM egIbhUyANaM jettiyaM rAsiM bhave tamasaMkhaguNaM vayatavasaMjamacArittakhaMDaNavirAhaNeNaM ussuttamaggapannavaNa-pavattaNaAyaraNovekkhaNeNa ya samajjiNe / 4 / 1. paryayAt-bhakSayediti / 2. hrAsa iti /
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 'aparimANagurutuMgA, mahaMtA ghaNaniraMtarA / pAvarAsI khayaM gacche, jahA taM savvovAehimAyare ||110|| cha / AsavadAre niruMbhittA, appamAdI bhave jayA / 'baMdhe sappaM bahu vede, jaI sammattaM sunimmalaM // 111 // AsavadAre niruMbhettA, ANaM no khaMDae jayA / daMsaNanANacarittesuM, ujjutto jo daDhaM bhave ||112|| tayA vee khaNaM baMdhe, porANaM savvaM khave / aNuiNNamavi uIrittA, nijjiyaghoraparisaho // 113 // AsavadAre niraMbhittA, savvAsAyaNavirahio / sajjhAyajjhANajogesuM, ghoravIratave o / / 114 | pAlijjA saMjamaM kasiNaM, vAyA maNasA u kammuNA / jayA tayA Na baMdhijjA, ukkosamaNaMtaM ca nijare ||115 / / savvAvassagamujatto, savvAlaMbaNa virahio / vimukkA savvasaMgehiM, sabajjhabdhaMtarehi ya ||116 || gayarAgadosamohe ya. ninniyANe bhave jayA / niyatto visayatattIe, bhIe gabbhaparaMparA | 117 / / AsavadAre niruMbhittA, khaMtAdI - dhaMme Thie / sukkajjhANaM samAruhiya, selesiM paDivajjae ||118|| tayA na baMdhae kiMci, cirabaddha asesaMpi 35 nihiya jhANajogaaggIe bhasamI kare daDhaM ||119|| lahupaMcakkharuggiraNamitteNa kAlena bhavovaggAhiyaM / 1. baghnIyAt svalpamiti /
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9. 36 zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 2 evaM sajIvavIriyasAmatthA, paraMparaeNa goyamA / pavimukkakammamalakavayA', samaeNaM jaMti pANiNo // 119-a|| sAsayasokkhamaNAbAhaM, rogajaramaraNavirahiyaM / adiTTadukkhadAriddaM, niccANaMdaM sivAlayaM // 120 // atthege goyamA ! pANI, je 'eyamaNupavesiya / AsavadAranirohAdI, iyaraheya sokkhaM care // 121 // tA jAva kasiNaTThakaMmANi, ghoratavasaMjameNa u / No NiDDhe suhaM tAva, natthi siviNe'vi pANiNaM / / 122 / / dukkhamevamavissAmaM, savvesiM jagajaMtUNaM / ekkaM samayaM na samabhAve, jaM sammaM ahiyAsiyaM tare ||123|| thevamavi thevataraM, thevayarassAvi thevayaM / jeNaM goyamA ! tA peccha, kuMthU tasseva ya taNU // 124 // pAyatalesu na tassAvi, simegadesaM "suNa / pharisaMto kuMthU jeNaM caraI kassai sarIrage || 125 / / kuMthuNaM sayasahasseNaM, toliyaM No palaM bhave / egassa kittiyaM gattaM ?, kiM vA tullaM bhaveja se ? / / 126 / / tassa ya pAyaladeseNaM, tassa pharisio tamavatthaMtaraM / puvvattaM goyamA ! gacche, pANI to NaM imaM suNe // 127 // bhamaMtasaMcaraMto ya, hiMDi no maile taNU / na kare kuMthU khayaM tANaM, Na yAvAsIya ciraM vase // 128|| kavacAditi / 2. etadAzravanirodhAdikamanupravizya itarat heyaM sAMsArikaM saukhyaM cared yadivA 'eyaM maNue viSaM' pAThAntaramAzrityaitadA zravanirodhAdikaM manute viSamiti / 3. ' ahiyAsiuM' pAThAntaramiti / 4. zaknotIti / 5. 'muNa' pAThAntaramiti / 6. na cA'pyAsitveti / -
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 zrI mahAnizItha sUtram aha cir3he khaNamegaM tu, bIyaM no parivase khaNaM / aha bIyaMpi 'virattejjA, tA 'bujeyaM tu goyamA ! / / 129 / / ' rAgeNaM no paoseNaM, macchareNaM na keNaI / na yAvi puvvavereNaM, kheDDAto kAmakArao / / 130 / / kuMthU kassai dehissa, Aruhei khaNaM taNuM / viyaliMdI bhUNa pANe vA, jalaMtaggi vAvI vise / / 131 / / na ciMte taM jahA mesa, puvvaverI'havA suhI / tA kiMcI khema pAvaM vA, saMjaNemi eyassa'haM / / 132 / / puvvakaDapAvakammassa, virase bhuMjato phale / tiriuDDAhadisANudisaM, kuMthU hiMDe varAya se / / 133 / / caraMtevamabAhAe, sArIraM dukkhamANasaM / kuMthUvi dUsahaM jatte, roddaTTajjhANavaDhDhaNaM / / 134 / / tA u sallamAraMbhettANa, maNajogaNNayareNa vA / samayAvaliyamuhUttaM vA, sahasA tassa vivAgayaM / / 135 // kaha sahihaM bahubhavaggahaNe, duhamaNusamayamahaNNisaM / ghorapayaMDaM va mahAroiM ? hAhA''kaMdaparAyaNA / / 136 / / nArayatiricchajoNIsu, attANAsaraNA'viya / egAgI sasarIreNaM, asahAyA kaDu virasaM ghaNaM / / 137|| asivaNa-veyaraNI-jaMte, karavatte kUDasAmaliM / kuMbhI-vAyasA-sIha, emAdI nArae duhe / / 138 / / NAtthaMkaNa vahabaMdhe ya, palukkaMtavikattaNaM / sagaDAkaDDaNa bharuvvahaNaM, jamalA ya taNhA chuhA / / 139 // 1. cirAyateti / 2. 'juLeuya pAThAntaramiti / 3. icchAkArato'pi neti / 4. khaNDanamiti / -
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 2 kharakhuracamaDhaNasatthaggI 'khobhaNabhaMjaNamAie / parayattA'vasaNittiMse, dukkhe tericche tahA || 140|| kuMthUpayapharisajaNiyaMpi, dukkhaM na'hiyAsiuM tare / tA taM mahadukkhasaMghaTTaM, kaha nitthirihi sudAruNaM ? / / 141 / / nArayatericchadukkhAu, kuMthUjaNiyAu aMtaraM / maMdaragiri aNaMta guNiyassa, paramANussAvi no ghaDe / / 142 / / cirayAle samuha pANI, kaMkhaMto AsAe nivvuo / bhave dukkhamaIyapi, sarato'caMtadukhio || 143 || bahu-dukkha-saMkaTThetthaM AvayA - lakkhaparigae / saMsAre parivase pANI, ayaDe mahubiMdu jahA || 144 / / patthApatthaM ayANaMte, kajjAkajjuM hiyA'hiyaM / savvo sivva-masevvaM ca caraNijjAcaraNijjaM tahA || 145 // evaiyaM vaiyaraM soccA, dukkhassaMtagavesiNo / itthIpariggahAraMbhe, ceccA ghoraM tavaM care || 146 // ThiyAsssaNatthA sayiyA paraMmuhI, suyalaMkariyA vA / analaMkiyA vA / nirikkhamANA pamayA hi dubbalaM, maNussamAlehagayAvi karisaI / / 147 / / cittabhittiM na nijjhAe, nAriM vA sualaMkiyaM / bhakkharaM piva davaNaM, diTThi paDisamAhare || 148|| hatthapAyapaDicchinnaM, kannanAsoTThaviyappiyaM / saDamANI kuTThavAhIe, tamavitthIyaM durayareNaM baMbhayArI vivajjae / 149 / / therabhajjA ya jA itthI, paccaMgubbhaDajovvaNA / junnakumAriM pautthavaiyaM, bAlavihavaM taheva ya // 150 / / 1. 'khobhaNaMjaNamAie' pAThAntaramiti / 2. 'nitthariha' pAThAntaramiti / 3. 'saMsuhaM' pAThAntaramiti yadivA ' se suhaM' iti sabhAvyate pAThaH / 4 saMkaTe'tretthamiti /
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram aMteuravAsiNI ceva, 'saparapAsaMDasaMsiyaM / dikkhiyaM sAhuNI vAvI, vesa tahaya napuMsagaM / / 151 / / kaNhi goNiM khariM ceva, vaDavaM avilaM avi tahA / sippitthiM paMsuliM vAvi, jaMmarogamahilaM tahA / / 152 / / 2ciresaMsaTThamacelikkaM, emAdI pAvitthio / pagamaMtI jattha rayaNIe, aha pairikke diNassa vA / / 153 / / taM vasahiyaM saMnivesaM vA, savvovAehiM savvahA / durayaraM sudUradUreNaM, baMbhayArI vivajjae / / 154 / / eesi saddhiM saMlAvaM, addhANaM vAvi goyamA ! annAsu vAvi itthIsu, khaNaddhapi vivajae / / 155 / / se bhayavaM ! kimitthIyaM, No NaM NijjhAejjA ? goyamA ! No NaM NijjhAejjA, se bhayavaM ! kiM suNiyatthavatthAlaMkariyavihUsiyaM itthIyaM no NaM nijjhAejA uyAhuNaM "viNiyaMsaNiM ?, goyamA ! * ubhayahAvi NaM No NaM NijjhAejA, se bhayavaM ! kimitthIyaM no AlavejjA ?, goyamA ! no NaM AlavejA, se bhayavaM ! kimitthIsu saddhiM khaNaddhamavi No saMvasejjA ? goyamA ! no NaM saMvasijjA, se bhayavaM ! kimitthIsu saddhiM no addhANaM paDivajjejjA ? goyamA ! ege baMbhayArI egitthIe saddhiM no paDivajjejjA / 6 / se bhayavaM ! keNaM aTeNaM evaM vuccai - jahA NaM no itthINaM nijjhAejA no NamAlavejA no NaM tIe saddhiM parivasejA no NaM addhANaM paDivajejjA ?, goyamA ! savvappayArehiM NaM savvitthIyaM accatthaM "maukkaDattAe rAgeNaM saMdhukvijamANI kAmaggIe saMpalittA sahAvao ceva 1. 'saparapAsaMDamaMmiyaM' pAThAntaramAzritya svaparapASaNDamarmikAM marmajJAmiti / 2. savasanAM nirvasanAM veti / 3. vilokayediti 4. nirvasanAmiti / 5. madotkaTatayeti /
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 zrI mahAnizItha sUtram-adhya02 visaehiM bAhijai, tao savvappayArehiM NaM savvitthiyaM accatthaM maukkaDattAe rAgeNa saMdhukkijamANI kAmaggIe sahAvao ceva visaehiM bAhijjamANI aNusamayaM savvadisividisAsuM NaM savvattha visae patthijA / jAva NaM savvattha visae patthejA tAva NaM savvapayArehiM NaM savvahA purisaM saMkappejjA, jAva NaM purisaM saMkappejA, jAva NaM soiMdiovaogattAe cakkhuriMdiovaogattAe rasaNiMdiovaogattAe ghANiMdiovaogattAe phAsiMdiovaogattAe jattha NaM keI purise kaMtaruvei vA akaMtaruvei vA paDupannajovvaNei vA apaDupannajovvaNei vA gayajovvaNei vA diTThapuvvei vA adiTTapuvvei vA iDDimaMtei vA aNiDDimaMtei vA iDDipattei vA aNiDDipattei vA visayAurei vA nimvinnakAmabhogei vA uddhayaboMdIei vA aNuddhayaboMdIei vA mahAsattei vA hINasattei vA mahApurisei vA kApurisei vA samaNei vA mAhaNei vA annayarei vA niMdiyAhamahINajAie vA tattha NaM IhApohavImaMsaM pauMjittANaM jAva NaM saMjogasaMpattiM jAejA jAva NaM saMjogasaMpattiM parikappe tAva NaM se citte saMkhuddhe bhavejA, jAva NaM se citte saMkhuddhe bhavejA tAva NaM se citte visaMvaejA, jAva NaM se citte visaMvaejjA tAva NaM se dehe 'seeNa addhAsejjA tAva NaM se daravidare ihaparalogAvAe pamhusejA, jAva NaM se daravidare ihaparalogAvAe pamhusejjA tAva NaM cecA lajjaM bhayaM ayasaM akittiM meraM uccaTThANAo NIyaTThANaM ThAejjA, jAva NaM uccaTThANAo nIyaTThANaM ThAejA tAva NaM vaccejjA asaMkhejjAo samayAvaliyAo, jAva NaM nijaMti asaMkhejAo samayAvaliyAo, tAva NaM jaM paDhamasamayAo kammaTTiiyaM taM bIyasamayaM paDucca taiyAdiyANaM samayANaM saMkhenaM asaMkhenaM aNaMtaM vA aNukkamaso kammaThiI saMciNijjA, jAva NaM aNukkamaso aNaMtakammaTTiiM saMciNai tAva NaM asaMkhejjAiM 1. svedenA'dhyAsIta-Azrayeta yadivA 'maeNaM' iti pAThAntaramAzritya madeneti / 2. 'NIyaMti' NiiMti iti pAThAntare ekArthika iti /
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 41 avasappiNIosappiNIkoDilakkhAI jAvaieNaM kAleNaM parivattaMti tAvaiyaM kAlaM dosuM ceva nirayatiricchAsu gatIsuM ukkosaTTiiyaM kamma AsaMkalejjA, jAva NaM ukkosaThitiyaM kammamAsaMkalejjA tAva NaM se vivaNNajutti-vivaNNakaMtivicaliyalAyaNNasirIyaM ninnaTThadittiteyaM boMdI bhavejjA, jAva NaM cuyakatilAvaNNasirIyaM Nitteya-boMdI bhavejjA tAva NaM se sIijjA pharisiMdie, jAva NaM sIejA pharisidie tAva NaM savvahA vivaDvejjA savvattha cakkhurAge, jAva NaM savvattha vivaDDejA cakkhurAge tAva NaM rAgAruNe nayaNajuyale bhavejA, jAva NaM rAgAruNe nayaNajuyale bhavejA tAva NaM rAgaMdhattAe Na gaNejA sumahaMtagurudose vayabhaMge na gaNejjA sumahaMtagurudose niyamabhaMge na gaNejA sumahaMtaghorapAvakammasamAyaraNaM sIlakhaMDaNaM na gaNejA sumahaMtasavvagurupAvakammasamAyaraNaM saMjamavirAhaNaM na gaNejjA ghoraMdhayAraparalogadukkhabhayaM na gaNejjA AyaI na gaNejjA sakammaguNa-dvANagaM na gaNejA sasurAsurassAvi NaM jagassa alaMghaNijjaM ANaM na gaNejjA aNaMtahutto culasIijoNilakkhaparivattagabbhaparaMparaM aladdhaNimisaddhasokkhaM caugaisaMsAradukkhaM Na pAsijjA jaM pAsaNijjeM, pAsijjA NaM jaM apAsaNijjaM, savvajaNasamUhamajjhasaMnividruTThiyA NivannacaMkamiya nirikkhajjamANI vA dIpaMtakiraNajAladasadisIpayAsiyatavaMtateyarAsI sUrIevi tahAvi NaM pAsejA sunnadhayAre savve disAbhAe, jAva NaM rAgaMdhattAe Na gaNejjA sumahallagurudosavayabhaMge niyamabhaMge sIlakhaMDaNe saMyamavirAhaNe paralogabhae ANAbhaMgAikkame aNaMtasaMsAra-bhae, pAsejA apAsaNije, savvajaNapayaDadiNayare vi NaM mannejA sunnadhayAre savve disAbhAe tAva NaM bhavejjA acaMtanibbhaTThasohaggAisae, vicchAe rAgAruNapaMDure duiMsaNijje aNirikkhaNijje vayaNakamale bhavejjA, jAvaM ca NaM accaMtanibbhaTTha jAva bhavejjA tAva NaM phuruphurejjA saNiyaM saNiyaM 'poMDrapuDaMniyaMbavacchoruha bAhulaiurukaMThapaese, jAva NaM phuruphureMti poMDra1. yonideza iti saMbhAvyate / 2. bAhulatiketi /
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 2 puDaniyaMba-vacchoruhabAhulaiurukaMThappaese tAva NaM 'moTTAyamANI aMgapAliyAhiM niruvalakkhe vA sovalakkhe vA bhaMjejjA savvaMgovaMge, jAva NaM moTTAyamANI aMgapAliyAhiM bhaMjejjA savvaMgovaMge tAva NaM mayaNasarasannivAeNaM jajjariyasaMbhinne savva - romakuve taNU bhavejjA jAva NaM mayaNasarasannivAraNaM viddhaMsie boMdI bhavejjA tAva NaM tahA pariNamejjA taNU jahA NaM maNagaM payalaMti dhAtUo, jAva NaM maNagaM payalaMti dhAtUo tAva NaM accatthaM bAhijjati poggalaniyaMborubAhulaiyAo, jAva NaM accatthaM bAhijjai niyaMbe tAva NaM dukkheNaM dharejjA gattayaTThi, jAva NaM dukkheNaM dharejA gattayaTThi tAva NaM se govalakkhejjA attIyaM sarIrAvatthaM, jAva NaM NovalakkhejjA attIyaM sarIrAvatthaM tAva NaM duvAlasehiM samaehiM daranicciTTaM bhave boMdI, jAva NaM duvAlasehiM daranicci bhave boMdi tAva NaM paDikhalejA se UsAsanIsAse, jAva NaM paDikhalejjA UssAsanIsAse tAvaNaM maMda maMdaM UsasejjA maMdaM maMdaM nIsasejjA, jAva NaM eyAI itiyAI bhAvaMtaraM avatthaMtarAI vihArejjA tAva NaM jahA gahagghatthe kei purisei vA ithie vA visaMThulAe pisAyAe bhAratIe asaMbaddhaM saMlaviyaM visaMThula taM accaMtaM ullavijjA evaM siyA NaM itthIyaM visamAvattamohaNamammallAveNaM' purise diTThapuvvei vA adiTThapuvvei vA kaMtaruvei vA akaMtaruvei vA gayajovvaNei vA paDuppannajovvaNei vA mahAsattei vA hINasattei vA sappurisei vA kApurisei vA iDDhimaMtei vA aNiDDhimaMtei vA 3visaoddhaevA nivittakAmabhogei vA samaNei vA jAva NaM annayare vA keI niMdiyAhamahINajAie vA ajjhattheNaM sasajjhaseNaM AmaMtemANI ullAvejjA, jAva NaM saMkhe bhedabhinneNaM sarAgeNaM sareNaM diTThIei vA purise ullAvejjA nijjhAejjA tAva NaM jaM taM asaMkhejjAiMavasappiNI ussappiNIkoDilakkhAI dosuM narayatiricchAsu gatIsuM ukkosadvitIyaM kammaM 1. ramamANA'GgapAlikAbhiH dhAtrIbhiryadivA''liGganikAbhiriti / 2. 'mammaNAllAveNaM' pAThAntaramiti / 3. viSayoddhata iti 'visayAurei vA' pAThAntaramiti / 42
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram AsaMkaliyaM Asi o taM nibaMdhijjA, no NaM baddhapuTThe karejA, se'vi NaM jaM samayaM purisassa NaM sarIrAvayavapharisaNAbhimuhaM bhavejjA No NaM pharisejjA taM samayaM ceva taM kammaTTiI baddha-puTThe karejA, no NaM baddhaTTanikAyaMti |7| 43 eyAvasarammi u goyamA ! saMjogeNa saMjujjejjA, se'vi NaM saMjoe purisAyatte, purise'vi NaM je NaM Na saMjujje se dhanne je NaM saMjujje se adhaNe |8| se bhayavaM ! keNaM aTTeNaM evaM buccai jahA purise vi NaM jeNaM na saMju se dhane jeNaM saMjujje se NaM adhanne ? goyamA ! jeNaM se tIe itthIe pAvAe baddhapuTTakammaTThi ciTThA se NaM purisasaMgeNaM nikAijjai, teNaM tu baddhapuTThanikAieNaM kammeNaM sA varAI taM tArisaM ajjhavasAyaM pacA egidiyattA puDhavAdIsuM gayA samANI anaMta kAlapariyaTTeNavi NaM No pAvejA beidiyattaNaM / evaM kahaMkahavi bahukeseNa anaMtakAlAo egidiyattaNaM khaviya beiMdiyattaM evaM teiMdiyattaM cauridiyattamavi keseNaM veyaittA paMceMdiyattaNaM AgayA samANI dubbhagitthiyaM paMDatericchaM veyamANI hAhAbhUyakaTThasaraNA siviNevi adiTThasokkhA niccaM saMtAvuvveviyA suhisayaNabaMdhavavivajiyA AjammaM kucchaNijjaM garahaNijjaM niMdaNijjaM khisaNijjaM bahukammaM hiM aNegacADusaehiM laddhodarabharaNA savvalogaparibhUyA caugaIe saMsarejjA / annaM ca NaM goyamA ! jAvaiyaM tI pAvaitthI baddhaTThanikAiyaM kammaTTiiyaM samajjiyaM tAvaiyaM itthiyaM abhilasiukAme purise ukkikTThiyaraM aNaMtaM kammaTTiiM baddhapuTThanikAiyaM samajjiNijjA / eteNaM aTTheNaM goyamA ! evaM vuccai jahA NaM purise'vi NaM jeNaM no saMjujje se NaM dhanne je NaM saMjujje se NaM adhanne |9| bhayavaM ! kesa NaM purisesa NaM pucchA jAva NaM dhannaM vayAsI ? goyamA ! chavvihe purise neye, taM jahA - ahamAhame, ahame, vimajjhime, uttame, uttamuttame, savvuttame |10|
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 2 1. tattha NaM je savvuttame purise se NaM paccaMgubbhaDajovvaNasavvuttamaruvalAvaNNakaMtikaliyAeva itthIe niyaMbAruDho vAsasayaMpi ciTThijjA No NaM maNasAvi taM itthiyaM abhilasejjA 199 | 44 2. jeNaM tu se uttamuttame se NaM jai kahavi 'tuDitihANaM maNasA samayamekaM abhilase tahAvi bIyasamae maNaM saMnirubhiya attANaM niMdejjA garahejjA, na puNo bIeNaM tajaMme itthIyaM maNasA vi u abhilasejjA / 3. z2e NaM se uttame purise se NaM jai kahavikhaNaM muhuttaM vA itthiyaM kAmijjamANiM pekkhijjA tao maNasA abhilasaMjA jAva NaM jAmaM vA addhajAmaM vA No NaM itthIe samaM vikammaM samAyarejjA | 12 | jai NaM baMbhayArI kayapaccakkhANAbhiggahe, ahA NaM no baMbhayArI no kayapaccakkhANAbhiggahe to NaM niyakalatte bhayaNA, Na uNaM tivvesu kAmesuM abhilAsI bhavijjA, tassa eyassa NaM goyamA ! asthi baMdhe, kiM tu anaMtasaMsAriyattaNaM no nibaMdhijjA |13| 4. jeNaM se vimajjhime se NaM niyakalatteNa saddhiM viyaMmaM samAyarejA, No NaM parakalatteNaM, ese ya NaM jai pacchA uggabaMbhayArI no bhavejjA to NaM ajjhavasAyavisesaM taM tArisamaMgIkAuNa aNaMtasaMsAriyattaNe bhayaNA, jao NaM je keI abhigayajIvAipayatthe bhavvasatte AgamANusAreNaM susAhUNaM dhammo bhadAnAI dANasIlatavabhAvaNAmaie cauvvihe dhammakhaMdhe samaNuTThejjA se NaM jai kahavi niyamavayabhaMgaM na karejjA tao NaM sAyaparaMparaeNaM sumANusattasudevattAe jAva NaM aparivaDiyasammatte nisaggeNa vA abhigameNa vA jAva aTThArasasIlaMgasahassadhArI bhavittANaM niruddhAsavadAre vihuyarayamale pAvayaM kammaM khavettANaM sijjhijjA / 14 / 1. truTizabdaH alpakAlavAcI tasyApi tribhAgeneti / 2. maithunamiti /
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 zrI mahAnizItha sUtram 5. je ya NaM se ahame se NaM saparadArAsattamANase aNusamayaM kUrajhavasAyajjhavasiyacitte hiMsAraMbhapariggahAisu abhirae bhavejjA ! 6. tahA NaM je ya se ahamAhame se NaM mahApAvakamme savvAo itthIo vAyA maNasA ya kaMmuNA tivihaM tiviheNaM aNusamayamabhilasejjA tahA acaMtakUrajjhavasAyaajjhavasie hiMsAraMbhapariggahAsatte kAlaM gamajjA eesi dohaMpi NaM goyamA ! aNaMtasaMsAriyattaNaM NeyaM / 15 / ___ bhayavaM ! je NaM se ahame je'vi NaM se ahamAhame purise tesiM ca doNhaMpi aNaMtasaMsAriyattaNaM samakkhAyaM to NaM ege ahame ege ahamAhame eteli doNhapi purisAvatthANaM ke paivisese ? goyamA ! je NaM se ahamapurise se NaM jaivi u saparadArAsattamANase kUrajjhavasAyajjhavasie hisAraMbhapariggahAsattacitte tahAvi NaM dikkhiyAhiM sAhuNIhiM annayarAsuM (hiM) ca sIlasarakkhaNaposahovavAsa-nirayAhiM dukkhiyAhiM gArasthIhiM vA saddhiM AvaDiyapilliyANaMtievi samANe No ya 'viyaMmamAyarejA / je ya NaM se ahamAhame purise se NaM niyajaNaNipabhiI jAva NaM dikkhiyAhiM sAhuNIhiMpi samaM viyaMmaM samAyarijjA, teNaM ceva se mahappAvakamme savvAhamAhame samakkhAe, se NaM goyamA ! paivisese, tahA ya je NaM se ahamapurise se NaM aNaMteNaM kAleNaM bohiM pAvejA, je ya uNa se ahamAhame mahApAvakArI dikkhiyAhiMpi sAhuNIhiMpi samaM 'ciyamasaM samAyarijjA se NaM aNaMtahutto vi aNaMtasaMsAramAhiMDiUNaMpi bohiM no pAvejA, esa NaM goyamA ! bitie paivisese / 16 / ___ tattha NaM je se savvuttame se NaM chaumatthavIyarAge Neye, je NaM tu se uttamuttame se NaM aNiDDipattapabhitIe jAva NaM reuvasAmage vA khavae tAva NaM nioyaNIe je NaM ca se uttame se NaM appamattasaMjae Nee, evameesiM niruvaNA kujA / 17 / 1. maithunamiti / 2. kacit 'uvasamage' iti / 3. niyojanIya iti /
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 zrI mahAnizItha sUtram-adhya02 ___je uNa micchaddiTThI bhaviUNaM... uggabaMbhayArI bhaveMjA hisAraMbhapariggahAINaM virae se NaM micchaddiTTI ceva Nee No NaM sammadiTThI / tesiM ca NaM aviiyajIvAipayatthasabbhAvANaM goyamA ! no NaM uttamatte abhinaMdaNijje pasaMsaNijje vA bhavai jao NaM aNaMtarabhavie divvorAlie visae patthejjA / annaM ca kayAdI te divvitthiyAdao 'saMvikkhiyA tao NaM baMbhavvayAo paribhaMsijjA NiyANakaDe vA havejjA / 18 / je ya NaM se vimajjhime se NaM tArisamajjhavasAyamaMgIkiccA NaM virayAvirae daTThavve / 19 / tahA NaM je se ahame tahA je NaM se ahamAhame tesiM tu egaMteNaM jahA itthIsuM tahA NaM nee jAva NaM kammaTTiiyaM samajjejA, NavaraM purisassa NaM 'saMvikkhaNagesuM vaccharuhovaritalapakkhaesuM liMge ya ahiyayaraM rAgamuppajje, evaM ete ceva cha purisavibhAge / 20 / kAsiM ca itthINaM goyamA ! bhavvattaM sammattadaDhattaM ca aMgIkAUNaM jAva NaM savvuttame purisavibhAge tAva NaM ciMtaNijje, no NaM savvesimitthINaM / 21 / evaM tu goyamA ! jIe itthIe tikAlaM purisasaMjogasaMpattI Na saMjAyA ahA NaM purisasaMjogasaMpattIevi sAhINAe jAva NaM terasame coddasame pannarasame NaM ca samae NaM puriseNaM saddhiM Na saMjuttA No viyaMmaM samAyariyaM se NaM jahA dhaNakaTThataNadArusamiddhe kei gAmei vA nagarei vA rannei vA saMpalitte caMDAnilasaMdhukkhie payalittANa 2 NiDajjhiya 2 cireNaM uvasamejA evaM tu NaM goyamA ! se itthIkAmaggI saMpalittA samANI NiDajjhiya 2 saMbhaya-caukkeNaM uvasamejA / evaM igavIsaime bAvIsaime jAva NaM sattatIsaime samae, jahA NaM padIvasihA 1. saMvIkSitA iti / 2. prekSaNakeSu nRtya-nATakAdiSviti / 3. vikarmeti /
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47 zrI mahAnizItha sUtram vAvannA puNaravi sayaM vA tahAviheNaM cunnajogeNaM vA payalejjA evaM sA itthI purisadasaNeNa vA purisAlAvagakarisaNeNa' vA maMdeNaM kaMdappeNaM kAmaggIe puNaravi uppayalejjA / 22 / ___etthaM ca goyamA ! jamitthIyaM bhaeNa vA lajjAe vA kulaMkuseNa vA jAva NaM dhammasaddhAe vA taM veyaNaM ahiyAsejA no NaM viyaMmaM samAyarijjA se NaM dhannA se NaM punnA se ya NaM vaMdA se NaM pujA se NaM daTThavvA se NaM savvalakkhaNA se NaM savvakallANakArayA se NaM savvuttamamaMgalanihI se NaM suyadevayA se NaM sarassatI se NaM aMbahuMDI se NaM accuyA se NaM iMdANI se NaM paramapavittuttamA siddhI muttI sAsayA sivagaitti / 23 / jamitthiyaM taM veyaNaM no ahiyAsejA viyaMmaM vA samAyarejjA se NaM adhannA se NaM apuNNA se NaM avaMdA se NaM apujA se NaM adaTThavvA se NaM alakkhaNA se NaM bhaggalakkhaNA se NaM savva-amaMgala-akallANa- bhAyaNA se NaM bhaTTasIlA se NaM bhaTThAyArA se NaM paribhaTTacArittA se NaM niMdaNIyA se NaM garahaNIyA se NaM khiMsaNijjA se NaM kucchaNiccA se NaM pAvA se NaM pAvapAvA se NaM mahApAvapAvA se NaM apavittatti / evaM tu goyamA ! caDulattAe bhIruttAe kAyarattAe lolattAe ummAyao vA dappao vA kaMdappao vA aNappavasao vA AuTTiyAe vA jamitthiyaM saMjamAo paribhassiya dUraddhANe vA gAme vA nagare vA rAyahANIe vA vesaggahaNaM acchaDDiiya puriseNa saddhiM viyaMmaM samAyarejjA bhujo 2 purisaM kAmeja vA rameja vA / ahA NaM tameva 2adoyatthiyaM kajamii parikappettANaM tamAiMcejA, taM ceva AiMcamANI 'passiyA NaM ummAyao vA dappao vA kaMdappao vA aNappavasao vA AuTTiyAe vA kei Ayariei vA 1. 'savaNeNa' pAThAntaramiti / 2. devIvizeSa iti / 2a. dautyastrIkaM kAryamiti / 3. parikalpayyeti / 4. tAmAkrameteti / 5. dRSTveti /
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 zrI mahAnizItha sUtram-adhya02 sAmannasaMjaei vA rAyasaMsiei vA vAyaladdhijuttei vA tavoladdhijuttei vA jogacunnaladdhijuttei vA vinnANaladdhijuttei vA jugappahANei vA pavayaNappabhAvagei vA tamitthiyaM annaM vA rAmeja vA kAmeja vA abhilaseja vA bhuMjeja vA paribhuMjeja vA jAva NaM viyaMmaM vA samAyarejA se NaM duraMtapaMtalakkhaNe ahanne avaMde adaTThavve apavitte apasatthe akallANe amaMgalle niMdaNijje garahaNijje khiMsaNijje kucchaNijje se NaM pAve se NaM pAvapAve se NaM mahApAve se NaM mahApAvapAve se NaM bhaTThasIle se NaM bhaTThAyAre se NaM nibhaTTacAritte mahApAvakammakArI, jayA NaM pAyacchittamabbhuTThijjA tao NaM maMdaratuMgeNaM vaireNaM sarIreNa uttameNaM saMghayaNeNaM uttameNaM poruseNaM uttameNaM satteNaM uttameNaM 'tattaparinnattaNeNaM uttameNaM vIriyasAmattheNaM uttameNaM saMvegeNaM uttamAe dhammasaddhAe uttameNaM AukkhaeNaM taM pAyacchittamaNucarejA / teNaM tu goyamA ! sAhUNaM mahANubhAgANaM aTThArasa parihAraTThANAiM Nava baMbhaceraguttIo vAgarijaMti / 24 / / se bhayavaM ! kiM pacchitteNaM sujjhejA ? goyamA ! atthege je NaM sujjhejjA, atthege je NaM no sujjhejA / se bhayavaM ! ke NaM aTeNaM evaM vuccai- jahA NaM goyamA ! atthege je NaM sujjhejA atthege je NaM No sujjhejA goyamA ! atthege je NaM niyaDIpahANe saDhasIle vaMkasamAyAre se NaM sasalle AloittANaM sasalle ceva pAyacchittamaNucarejjA, se NaM avisuddhasakalusAsae No sujjhejA, atthege je NaM 2 ujjupaddharasaralasahAve jahAvattaM NIsallaM nIsaMkaM supariphuDaM AloittANaM jahovai8 ceva pAyacchittamaNuceTThijjA se NaM nimmalanikkalusa visuddhAsae visujjhejjhA, eteNaM aTeNaM evaM vuccai jahA NaM goyamA ! atthege je NaM sujjhejA atthege je NaM no sujjhejjA / 25 / tahA NaM goyamA ! itthI ya NAma purisANamahammANaM savvapAvakammANaM vasuhArA, tamarayapaMkakhANI, soggaimaggassa NaM 1, 'tattapariNINeNaM' pAThAntaramiti / 2. RjuprAdhvarasaralasvabhAva iti / 3. bhUmiriti /
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram aggalA, narayAvayArassa NaM samoyaraNavattaNI, abhumayaM visakaMdaliM aNaggiyaM caDuliM, abhoyaNaM visUiyaM, aNAmiyaM vAhiM, aveyaNaM mucchaM, aNovasaggi mAriM, aNiyaliM guttiM, arajjue pAse, aheue macchu, tahA ya NaM goyamA ! itthisaMbhoge purisANaM maNasAvi NaM aciMtaNijje aNajjhavasaNije apatthaNije 'aNIhaNije aviyappaNijje asaMkappaNijje aNabhilasaNije asaMbharaNije tivihaMtiviheNaMti, jao NaM itthINaM nAma purisassa NaM goyamA ! savvaSpagAresuMpi dussAhiyaM vipiva dosuppAyaNaM saMraMbhasaMjaNagaMpiva apuTThadhammaM khaliyacArittaM piva aNAloiyaM aNidiyaM agarahiyaM akayapAyacchittajjhavasAyaM paDucca aNaMtasaMsArapariyaTTaNaM dukkhasaMdohaM kayapAyazcittavisohiM piva puNo asaMjamAyaraNaM mahaMtapAvakammasaMcayaM hiMsaMpiva sayalatelokkaniMdiyaM adiTThaparalogapaccavAyaM, ghoraMdhayAraNarayavAso iva NiraMtarANegadukkhanihitti / " aMgapaccaMgasaMThANaM, cArullaviyapehiyaM / itthINaM taM na nijjhAe, kAmarAgavivaDaNaM || 156 / / takkhaNapasUyajIvaMta-muddha bhavaMti, tahA ya itthIo nAma goyamA ! palayakAlarayaNImiva savvakAlaM tamovalittAo bhavaMti vijju iva khaNadiTThanaTTapemmAo bhavaMti, saraNAgayaghAyago iva ekkajaMmiyAo, niyasisu-bhakkhIo iva mahApAvakammAo kharapavaNuccAliyalavaNodahIvelA iva bahuvihavikappakallolamAlAhiM khaNaMpi egattha asaMThiyamANasAo bhavaMti sayaMbhuramaNodahImiva duravagAhakaitavAo bhavaMti, pavaNo iva caDulasahAvAo bhavaMti, aggI iva savvabhakkhAo, vAU iva savvapharisAo, iva savvapharisAo. takkaro iva 49 1. aspRhaNIya iti / 2. 'sAraMbhasaMjaNagaMpiva puNo asaMjamAyaraNaM apuTTa.' pAThAntaramiti / 3 sarpiNya iveti /
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 2 iva havvaparicattanehAo, vaMgasabhitaravAhirANaM paratthalolAo, sANo iva dANamettamittIo, maccho evamAi aNegadosalakkhapaDipuNNasavvaMgoaviNayavisamaMjarINaM mahApAvakammANaM itthI aNavarayanijjharaMta 50 'tatthuppanna aNattha-'gacchapasUINaM duggaMdhAsuIcilINa'kucchaNijjaniMdaNijjakhiMsaNijjasavvaMgovaMgANaM sabbhaMtarabAhirANaM paramatthao mahAsattANaM nivinnakAmabhogANaM goyamA ! savyuttamuttamapurisANaM ke nAma sayanne suvinnAyadhammAhamme khaNamavi abhilAsaM gacchijjA ? |26| jAsiM ca NaM abhilasiukAme purise tajjoNisaMmucchimapaMceMdiyANaM ekkapasaMgeNaM caiva NavaNhaM sayasahassANaM NiyamA u uddavage bhavejjA, te ya accaMtasuhumattAu maMsacakkhuNo Na pAsiyA |27| eeNaM adveNaM evaM vuccai jahA NaM goyamA ! No itthIyaM AlavejjA no saMlavejjA no ullavejjA no itthINaM aMgovaMgAI saMNirikkhejjA jAva NaM no itthIe saddhiM ege baMbhayArI addhANaM paDivajejjA |28| se bhayavaM ! kimitthIe saMlAvullAvaMgovaMganirikkhaNaM vajjejjA uyAhu mehuNaM ? goyamA ! ubhayamavi / se bhayavaM ! kimitthisaMjogasamAyaraNe mehuNe parivajiyA uyAhu NaM bahuvihesuM sacittAcittavatthuvisaesu mehuNapariNAme tivihaMtiviheNaM maNovaikAyajogeNaM savvahA savvakAlaM jAvajIvAetti ? goyamA ! savvaM savvahA vivajjijjA |29| se bhayavaM ! je NaM keI sAhU vA sAhUNI vA mehuNamAsevijA se NaM vaMdejjA ? goyamA ! je NaM keI sAhU vA sAhUNI vA mehuNaM sayameva appaNA sevejja vA parehiM uvaisettuM sevAvijjA vA sevijamANaM samaNujANijjA yA divvaM vA mANusaM vA tirikkhajoNiyaM vA jAva NaM 1. yatrotpannastatrAnarthasamudAyaprasUtiryAbhyastAstathAtAsAM prAkRtatvAt padavyatyaya iti / 2. 'gattha. ' pAThAntaraM / 3. malamUtramiti /
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 51 zrI mahAnizItha sUtram karakammAiM sacittAcittavatthuvisayaM vA vivihajjhavasAeNaM kArimAkArimovagaraNeNaM maNasA vA vayasA vA kAeNa vA se NaM samaNe vA samaNI vA duraMtapaMtalakkhaNe adaTTavve amaggasamAyAre mahApAvakamme No NaM vaMdijjA No NaM vaMdAvijA no NaM vaMdijamANaM vA samaNujANejjA tivihaMtiviheNaM jAva NaM visohikAlaMti / se bhayavaM ! je vaMdejA se kiM labhejA ? goyamA ! je taM vaMdejA se aTThArasaNhaM sIlaMgasahassadhArINaM mahANubhAgANaM titthayarAdINaM mahatI AsAyaNaM kujA, je NaM titthayarAdINaM AsAyaNaM kujA se NaM ajjhAvasAyaM paDuccA jAva NaM aNaMtasaMsAriyattaNaM labhejA / 30 / / 'vippahiccitthiyaM samma, savvahA mehuNaMpi ya / atthege goyamA ! pANI, je No cayai pariggahaM / / 157 / / jAvaiyaM goyamA ! tassa, sacittAcittobhayattagaM / pabhUyaM vA'Nu jIvassa, bhavejjA u pariggahaM / / 158 / / tAvaieNaM tu so pANI, sasaMgo mokkhasAhaNaM / NANAitigaM Na ArAhe, tamhA vajje pariggahaM / / 159 / / atthege goyamA ! pANI, je payahittA pariggahaM / AraMbhaM no vivajjejjA, jaMcIyaM bhavaparaMparA / / 160 / / AraMbhe patthiyassegaviyalajIvassa vaiyare / saMghaTTaNAiyaM kammaM, jaM baddhaM goyamA ! muNe 3 / / 161 / / ege beiMdie jIve egaM samayaM aNicchamANe balAbhiogeNaM hattheNa vA pAeNa vA annayareNa vA salAgAiuvagaraNajAeNaM je keI pANI agADhaM saMghaTTija vA saMghaTTAveja vA saMghaTTijamANaM vA agADhaM parehi 1. viprahAya striyamiti / 2. yadyeyamiti / 3. 'suNa' pAThAntaramiti /
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram-adhya02 samaNujANejA se NaM goyamA ! jayA taM kamma udayaM gacchejA tayA NaM mahayA keseNaM chammAseNaM vedijjA, gADhaM duvAlasahiM saMvaccharehi, tameva agADhaM pariyAvejA vAsasahasseNaM, gADhaM dasahiM vAsalakkheNaM, kilAmijjA tameva agADhaM vAsasahassehiM gADhaM dasahiM vAsalakkhehiM, ahA NaM uddavejjA tao vAsakoDIe evaM ticaupaMciMdiesu daTThavvaM / 31 / suhumassa puDhavijIvassa, jatthegassa virAhaNaM / appAraMbhaM tayaM beMti, goyamA savvakevalI // 162 / / suhumassa puDhavijIvassa, vAvattI jattha saMbhave / mahAraMbhaM tayaM beMti, goyamA ! savvakevalI / / 163 / / evaM tu saMmilaMtehiM, 'kammukkaraDehiM goyamA ! se 'soTThabhe aNaMtehiM je AraMbhe pavattae / / 164 / / AraMbhe vaTTamANassa, baddhapuTThanikAiyaM / kammaM vaddhaM bhave jamhA, tamhA''raMbhaM vivajae ||165 / / puDhavAiajIvakAyaMtA, savvabhAvehiM savvahA / AraMbhA je niyaTTejA, se airA jammajarAmaraNasavvadAriddadukkhANaM vimuccai / / 166 / / tti atthege goyamA ! pANI ! je evaM paribujjhiuM / egaMtasuhatallicche, Na labhe sammaggavattaNiM / / 167 / / jIve saMmaggamoinne, ghoravIratavaM care / acayaMto ime paMca, kujA savvaM niratthayaM / / 168 / / .. 1. karmotkarairiti / 2. sAvaSTambhaH sAbhimAna iti /
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram kusIlosannapAsatthe, sacchaMde sabale tahA / diTTIevi ime paMca, goyamA ! na nirikkhae || 169 / / savvannudesiyaM maggaM, savvadukkhappaNAsagaM / sAyAgAravagarue, annahA bhaNiumujjhae || 170 || payamakkharaMpi jo egaM, savvannUhiM pavediyaM / na roennA bhAse, micchaTTiI sa nicchiyaM // 171 // evaM nAUNa saMsariMga, darisaNAlAvasaMthavaM / saMvAsaM ca hiyAkaMkhI, savvovAehiM vajjae || 172 / / bhayavaM nibhaTTasIlANaM, darisaNaM taMpi nicchasi / pacchitaM vAgaresI ya, iti ubhayaM na jujjae ? / / 173 // goyamA ! bhaTTasIlANaM, duttare saMsArasAgare / dhuvaM tamaNukaMpittA, pAyacchitte padarisi || 174|| bhayavaM ! kiM pAyacchitteNa, chiMdijjA nAragAuyaM ? / aNucariUNa pacchittaM, bahave duggaI gae || 175 || goyamA ! je samajjejjA, aNaMttasaMsAriyattaNaM / pacchitteNaM dhuvaM taMpi, chiMde kiM puNo narayAuyaM ? || 176 / / pAyacchittassa bhuvaNe'ttha, nAsajjhaM kiMci vijjae / bohilAbhaM pamottUNaM, hAriyaM taM na labbhae || 177 / / taM cAukAyaparibhoge, teukAyassa nicchiyaM / abohilAbhiyaM kammaM, vajjae mehuNeNa ya || 178 || 53
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 2 mehuNaM AukAyaM ca, teukAyaM taheva ya / tamhA taovi jatteNaM, vajrejjA saMjaiMdie / / 179 / / se bhayavaM ! gAratthINaM, savvamevaM pavattai / to jai abohI bhavejja esu tao sikkhAguNANuvvayadharaNaM tu niSphalaM / / 180|| goyamA ! duvihe pahe akkhAe, susamaNe a susAvae / mahavyayadhare paDhame, bIe'NuvvadhAra ||18|| tivihaM tiviheNaM samaNehiM savvasAvajramujjhiyaM / jAvajjIvaM vayaM ghoraM, paDivajjiyaM mokkhasAhaNaM / / 182 / / duvihegavihaM va tivihaM vA, thUlaM sAvajjamujjhiyaM / uddiTTakAliyaM tu vayaM deseNa na ' saMvase gAratthIhiM || 183 || taheva tivihaM tiviheNaM, icchAraMbhapariggahaM / vosiraMti aNagAre, jiNaliMgaM tu dhareMti te / / 184 / / iyare u NaM aNujjhittA, icchAraMbhapariggahaM / sadArAbhirae sa gihI, jiNaliMgaM tU pUyae Na dhArayati / / 185 / / to goyamegasassa, paDikkaMte gAratthe bhave / taM vayamaNupAlayaMtANaM, no siM AsAyaNaM bhave || 186 / / je puNa savvassa paDikkaM dhAre paMcamahavvae / : jiNaliMgaM tu samuvvahai, taM tigaM no vivajjae / / 187 / / to mahayAsAyaNaM tesiM, ithi'ggI AusevaNe | aNaMtanANI jiNe jamhA, eyaM maNasAvi Na'bhilase || 188 || 1. 'savvase' pAThAntaraM tathApi 'savvaMse' iti kalpyata iti /
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram tA goyamA ! sahiyaeNaM, evaM vImaMsiuM darda / / vibhAvaya jai baMdhijjA, gihiNo 'u abohilAbhiyaM / / 189 / / saMjae puNa nibaMdhijA, eyAhiM heUhiM ya / ANAikkama vayabhaMgA, taha ummaggapavattaNA / / 190 / / mehuNaM cAukAyaM ca teukAyaM taheva ya / havai tamhA titayaMti, jatteNaM vajjejjA savvahA muNI / / 191 / / je caraMte va pacchitaM, maNeNaM saMkilissae / jaha bhaNiyaM vA'ha NANuDhe nirayaM so teNa vaccaI / / 192 / / bhayavaM ! maMdasaddhehiM, pAyacchittaM na kIraI / aha kAhaMti kiliTThamaNe tA'NukaMpaM virujjhae ? / / 193 / / nArAyAdIhiM saMgAme, goyamA sallie nare / salluddharaNe bhave dukkhaM nANukaMpA virujjhae / / 194 / / . evaM saMsArasaMgAme, aMgovaMgata-bAhiraM / bhAvasalluddharitANaM, aNukaMpA aNovamA / / 195 / / bhayavaM ! sallaMmi dehatthe, dukkhie hoti pANiNo / . jaM samayaM nipphiDe sallaM, takkhaNA so suhI bhave / / 196 / / evaM titthayare siddhe, sAhU dhammaM vivaMciuM / jaM akajjaM kayaM teNaM, nisirieNaM suhI bhave / / 197 / / pAyacchitteNa ko tattha, kArieNaM guNo bhave ? , jeNaM thevassa vI desi, dukkaraM duraNuccaraM / / 198 / / uddhariuM goyamA ! sallaM, vaNabhaMge jAva No kaye / vaNapiMDIpaTTabaMdhaM ca, tAva No kiM parujjhae ? / / 199 / / 1. na u pAThAntaramiti /
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram-adhya02 bhAvasallassa vaNapiMDIpaTTabhUo imo bhave / pacchitto dukkharohaMpi, pAvavaNaM khippaM parohae / / 200 / / bhayavaM ! kimaNuvijaMte, suvvaMte jANie i vA ? sohei savvapAvAiM, pacchitte savvannudesie ? // 201 / / 'susAU sIyale udage, goyamA ! jAva No pie / Nare gimhe viyANaMte, tAva taNhA Na uvasame / / 202 / / evaM jANittu pacchittaM, asaDhabhAve Na jA care / tAva tassa tayaM pAvaM, vaDDae u Na hAyae / / 203 / / bhayavaM ! kiM taM vaDDejA, jaM pamAdeNa katthaI / AgayaM ? puNo Auttassa, tettiyaM kiM na ThAyae ? / / 204 / / goyamA ! jaha pamAeNaM, 'nicchaMto ahiDaMkie / Auttassa jahA pacchA visaM, vaDDhe taha ceva pAvagaM / / 205 / / bhayavaM ! je vidiya-paramatthe, savvapacchittajANage / te kiM paresiM sAhaMti, niyamakajaM jahaTThiyaM ? // 206 / / goyamA ! maMtataMtehiM, diyahe jo koDimuTThave / sevi daTTe viNicciTTe, dhAriyallehiM bhallie / / 207 / / evaM sIlujale sAhU, pacchittaM tu daDhavvae / 2annesiM niuNaladdhaTuM sohe, sasIsaM va NhAvIo jaha tti / / 208 / / mahAnisIyasuyakkhaMdhassakammavivAgavAgaraNaMnAmabIyamajjhayaNaM / / 2 / / eesiM tu doNhaM ajjhayaNANaM vihIpuvvageNaM savvasAmannaM vAyaNaMti / 1. susvAdviti / 2. sakAzAditi zeSa iti / 3. nApita iti /
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha taiyaM ajjhayaNaM 'ao paraM caukkannaM, sumahatthAisayaM paraM / ANAe saddaheyav, suttatthaM jaM jahaTTiyaM / / 1 / / je ugghADaM paruvejA, dejA 'va'sujogassa u / vAeja abaMbhacArI vA, avihIe aNuddiTThapi vA / / 2 / / ummAyaM va labhejA rogAyaM ca pAuNe dIhaM / bhaMseja saMjamAo sa maraNaMte vA NayAvi ArAhe / / 3 / / etthaM tu jaM vihI puvvaM, paDhamajjhayaNe paruviyaM / tIe ceva vihI evaM, vAejjA sesANimaM vihiM / / 4 / / bIyajjhayaNe'bile paMca, navuddesA tahiM bhave / taie solasa uddesA, aTTha tatthevaM aMbile / / 5 / / jaM taie taM cautthe'vi, paMcamavi chAyaMbile / chaTTe do sattame tinni, aTThame AyaMbile dasa / / 6 / / aNikkhitta-bhattapANeNa, saMghaTTeNaM imaM mahAnisIhavaraM suyakkhadhaM, voDhavvaM ca AuttagapANageNaMti / / 7 / / gaMbhIrassa mahAmaiNo ujjuyassa tavoguNe / suparikkhiyassa kAleNaM, sayamajjhegassa vAyaNaM / / 8 / / khettasohIe niccaM tu, uvautto bhaviyA jayA / tayA vAejja eyaM tu annahA u chalijjai / / 9 / / 1. 'va ajogassa' pAThAntaramiti / 2. zatamadhye ekasyeti /
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 saMgovaMgasuyasseyaM, NIsaMdaM tattaM paraM / mahAnihivva avihie, giNhateNaM chalijjae / / 10 / / ahavA savvAiM seyANaM, bahuvigghAiM bhavaMti u / seyANaM paraM seyaM, suyakkhaMdhaM nivigdhaM je dhanne punne mahANubhAge se vAiyA // 11 // se bhayavaM ! kerisaM tesiM kusIlAdINa lakkhaNaM ? sammaM vinnAya jeNaM tu, savvahA te vivajae / / 12 / / goyamA ! sAmannao tesiM, lakkhaNameyaM nibodhaya / jaM naccA tesiM saMsaggI, savvahA parivajae / / 13 / / kusIle tAva 'dussayahA, osanne duvihe muNe / pasattha-nANamAdINaM, sabale bAvIsatIvihe // 14 // tattha je te u dusayahAu, vocchaM te tAva goyamA ! kusIle jesiM saMsaggIdoseNaM bhassaI muNI khaNe / / 15 / / tattha kusIle tAva samAsao duvihe Nee - paraMparakusIle ya'paraMparakusIle ya, tattha NaM je te paraMparakusIle te duvihe Nee - sattaTTaguruparaMparakusIle egadutiguruparaMparakusIle ya / / jevi ya te aparaMparakusIle te vi u duvihe Nee Agamao NoAgamao ya / / 1. dvizatadheti / 2. 'khaNA' pAThAntaramiti /
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 59 tattha Agamao guruparaMparieNaM AvaliyAe Na keI kusIle AsI u te ceva kusIle bhavaMti / 3 / noAgamao aNega vihA, taM jahA - NANakusIle daMsaNa-kusIle cArittakusIle tavakusIle vIriakusIle / 4 / / __tatthaM NaM je se nANakusIle se NaM tivihe Nee - pasatthApasatthanANakusIle apasattha-nANa-kusIle supasatthanANakusIle / 5 / tattha je se pasatthApasatthanANakusIle se duvihe Nee Agamao noAgamaNo ya / tattha Agamao vihaMganANIpannaviyapasatthA'pasatthapayatthajAla-ajjhayaNa'jjhAvaNakusIle, no Agamao aNegahA pasatthApasattha-parapAsaMDasattthatthajAlAhijaNa'jjhAvaNa-'vAyaNANupehaNakusIle / 6 / tattha je te apasatthanANakusIle te egUNatIsaivihe daTTavve, taM jahA - sAvajavAyavijAmaMtataMta-pauMjaNa-kusIle / vijAmaMtataMtAhijaNakusIle / 2 / vatthuvijApauMjaNAhijjhaNakusIle gaharikkhacArajoisasatthapauMjaNAhijjaNakusIle |3|nimittlkkhnnpuNjnnaahijnnkusiile / 4 / sauNalakkhaNapauMjaNAhijjaNa-kusIle 5 / hatthisikkhApauMjaNAhijjaNa-kusIle 6 / dhaNuvveyapauMjaNAhijaNakusIle 7 gaMdhavveya-pauMjaNA-hijjaNakusIle / 8 / purisitthIlakkhaNa- pauMjaNajjhAvaNa kusIle / 9 / kAmasatthapauMjaNAhijjaNa-kusIle / 10 / kuhugiMdajAlasattha-pauMjaNAhijaNa-kusIle / 11 / AlekkhavijjAhijaNa-kusIle / 12 / leppakamma-vijAhijjaNa-kusIle / 13 / 1. 'vAyaNApehaNakuM' pAThAntaramiti /
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 60 zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 vamaNa-vireyaNa-bahuvelliMdajAlasamuddharaNakaDhaNa-kADhaNavaNassaivallimoDaNa-tacchaNAi-bahudosa-vijjagasatthapauMjaNA-hijjaNajjhAvaNa-kusIle / 14 / evaM jANavaMjaNA / 15 / jogacunna / 16 / 'vannadhAuvvAya / 17 / rAyadaMDaNII / 18 / sattha'saNipavva / 19 / agghakaMDa / 20 / rayaNaparikkhA / 21 / rasavehasattha / 22 / amaccasikkhA / 23 / gUDhamatataMta / 24 / kAladesa / 25 / saMdhiviggahovaesa / 26 / sattha / 27 / mamma / 28 / jANavavahAra / 29 / niruvaNatthasattha-pauMjaNAhijaNa- apasatthanANakusIle / evameesiM ceva pAvasuyANaM vAyaNApehaNAparAvattaNA-aNusaMdhaNAsavaNAyannaNaapasattha- nANakusIle / 7 / tattha je ya te supasatthanANa-kusIle tevi ya duvihe Nee - Agamao NoAgamao ya, tattha Agamao supasatthaM paMcappayAraM NANaM AsAyaMte supasattha-nANadhare vA AsAyaMte supasatthanANakusIle / 8 / no Agamao ya supasatthanANakusIle aTThahA Nee, taM jahA-akAleNaM supasatthanANahijajjhAvaNakusIle / aviNaeNaM supasatthanANAhijjaNajjhAvaNAkusIle / abahumANeNaM supasatthanANAhijaNakusIle / aNovahANeNaM supasattha- nANAhijaNajjhAvaNa-kusIle / jassa ya sayAse supasatthaM suttatthobhayamahIyaM taM niNhavaNasupasatthanANakusIle / saravaMjaNahINakkhariyaccakkhariyahijjaNajjhAvaNa-supasatthanANakusIle / vivarIyasuttatthobhayAhijjaNajjhAvaNasupasatthanANakusIle / saMdiddhasuttatthobhayAhijjaNajjAvaNa-supasatthaNANa-kusIle / tattha eesiM aTThaNDaMpi payANaM goyamA ! je kei aNovahANeNaM supasatthaM NANamahIyaMti ajjhAvayaMti vA ahIyaMte i vA ajjhAvayaMte i vA samaNujANaMti te NaM mahApAvakamme mahatIM supasatthanANassA''sAyaNaM pakuvvaMti / 9 / ____ se bhayavaM ! jai evaM tA kiM paMcamaMgalassa NaM uvahANaM kAyavvaM ? 1. dhAtUtpAdo dhAtuvAdo veti /
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram ya goyamA ! paDhamaM nANaM tao dayA, dayAe ya savvajagajjIvapANabhUyasattANaM attasama-darisittaM, savvajagajIvapANabhUyasattANaM attasamadaMsaNAo ya tesiM ceva saMghaTTaNapariyAvaNa-kilAvaNoddAvaNAidukkhuppAyaNa-bhaya-vivajjaNaM / tao aNAsavo, aNAsavAo ya saMvuDAsavadArattaM, saMvuDAsavadAratteNaM ca 'damo pasamo, tao ya samasattumittapakkhayA, samasattumittapakkhayAe ya arAgadosattaM, tao ya akohayA amANayA amAyayA alobhayA, akohamANamAyAlobhayAe ya akasAyattaM, tao ya sammattaM, sammattAo ya jIvAi payatthaparinnANaM, tao savvattha apaDibaddhattaM, savvatthA'paDibaddhatteNa annANamohamicchattakkhayaM, tao vivego, vivegAo ya heyauvAevatthaviyAlaNegaMtabaddha-lakkhattaM tao ya ahiyapariccAo hiyAyaraNe ya accaMtamabbhujjamo, tao ya paramapavittuttamakhaMtAdidasavihaahiMsAlakkhaNadhammANuTThANikkakaraNakAravaNAsattacittayA, tao ya khaMtAdidasavihaahiMsA-lakkhaNadhammANuTThANikkakaraNakArAvaNAsattacitta savvuttamA khaMtI savyuttamaM miuttaM savvuttamaM ajavabhAvattaM savvuttamaM sabajjhabbhaMtarasavvasaMgapariccAgaM savvuttamaM sabajjhabbhaMtara duvAlasavihaM accaMta ghoravIruggakaTThatavacaraNANuTThANAbhiramaNaM savvuttamaM sattara savihakasiNasaMjamANuTThANaparipAlaNekkabaddhalakkhattaM savvuttamaM saccuggiraNaM chakkAyahiyaM aNigUhiyabalavIriyapurisakkAraparakkamaparitolaNaM ca savvuttamasajjhAyajjhANa-salileNa pAvakammamalalevapakkhAlaNaMti savyuttamuttamaM AkiMcaNaM savvuttamamuttamaM paramapavittuttama - savvabhAva-bhAvaMtarehiM NaM suvisuddhasavvadosavippamukkaNavaguttIsaNAha-aTThArasaparihAraTThANa-pariveDhiya sududdhara-ghorabaMbhavaya-dhAraNaMti, / 10 / tao eesiM ceva savvuttamakhaMtImaddavaajjavamuttItavasaMjamasaccasoya-AkiMcaNasududdharabaMbhasavvasamAraMbhavivajjaNaM 1991 tao vayadhAraNasamuTThANeNaM ca 1. indriyanoindriyadamapradhAnopazama iti / 61
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 62 zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 ya-puDhavi-dagAgaNi-vAu-vaNapphaI-bi-ti-cau-paMciMdiyANaM taheva ajIvakAyasaMraMbhasamAraMbhAraMbhANaM ca maNovaikAyatieNaM tivihaM tiviheNaM soiMdiyAdisaMvaraNa-AhArAdisannAvippajaDhattAe vosiraNaM, / 12 / ____tao ya aTThArasasIlaMgasahassa dhArittaM amaliyaaTThArasasIlaMgasahassa-dhAraNeNaM ca akhaliya-akhaMDiyaamaliya-avirAhiyasuTugguggayara-vicittAbhiggahanivvAhaNaM / 13 / ___ tao ya suramaNuyatiricchoIriyaghora-parisahovasaggAhiyAsaNaM 'saMmakaraNeNaM, tao ya ahorAyAipaDimAsuM mahApayattaM / 14 / ___ tao nippaDikammasarIrayA nippaDikammasarIragattAe ya sukkajjhANe nippakaMpattaM, tao ya aNAibhavaparaMparasaMciya-asesakammaTTharAsikhayaM aNaMtanANa- daMsaNadhArittaM ca caugaibhavacAragAo nippheDaM savvadukkhavimokkhaM mokkhagamaNaM ca, / 15 / tattha adiTThajamma-jarAmaraNANiTTha-saMpaogiTTa-vioyasaMtAvuvvegaayasa'bbhakkhANamahAvAhiveyaNA-rogasoga-dAridda-dukkha-bhaya- vemaNassattaM / 16 / tao a egaMtiyaM acaMtiyaM sivamayalamakkhayaM dhuvaM paramasAsayaM niraMtaraM savvuttamasokkhaMti, tA savvameveyaM nANAo pavattejjA / tA goyamA ! egatiya-acaMtiya-paramasAsatadhuvaniraMtara- savvuttamasokkhakaMkhuNA paDhamayarameva, tAvAyareNaM sAmAiyamAiyaM logabiMdusArapajjavasANaM duvAlasaMgaM suyanANaM kAlaMbilAdijahuttavihiNovahANeNaM hiMsAdiyaM ca tivihaMtiviheNa paDikkateNa ya saravaMjaNamattAviMdupayakkharANUNagaM payacchedaghosabaddhayANupubvipuvvANupubviaNANupuvvIe suvisuddhaM acorikkAya paNa egattaNeNaM suvinneyaM, taM ca goyamA ! aNihaNa'NorapAra suvicchinnacaramoyahiM piva ya 1. samyak samatayA veti / 2. indriyapaJcakaikatveneti / 3. kacit 'suvitthiNNa' iti /
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram suduravagAhaM sayalasokkhaparamaheubhUyaM ca, tassa ya sayalasokkhaheubhUyAo na iThThadevayAnamokkAravirahie keI pAraM gacchejjA, iTTadevayANaM ca namokkAraM paMcamaMgalameva goyamA !, No NamannaMti, tA Niyamao paMcamaMgalasseva paDhamaM tAva viNaovahANaM kAyavvaMti / 11 / . ___ se bhayavaM ! kayarAe vihIe paMcamaMgalassa NaM viNaovahANaM kAyavvaM ? goyamA ! imAe vihIe paMcamaMgalassa NaM viNaovahANaM kAyavvaM, taM jahA-supasatthe ceva sohaNe tihikaraNamuhuttanakkhattajogalaggasasIbale vippamukkajAyAimayA-saMkeNa saMjAyasaddhAsaMvegasutivvataramahaMtullasaMta-suhajjhavasAyANugayabhattIbahumANapuvvaM NiNiyANaM duvAlasabhattaTTieNaM ceiyAlae jaMtuvirahiogAse bhattibharanibbharuddhasiya-sasIsaromAvalIpapphullavayaNasayavattapasattasomathiradiTTINavaNavasaMvegasamucchalata-saMjAya-bahalaghaNaniraMtara-aciMtaparamasuhapariNAmavisesullAsiyasajIvavIriyANusamaya-vivaDhuMtapamoyasuvisuddhasunimmala-vimalathiradaDhayaraMtakaraNeNaM khitiNihiyajANuNAmiuttamaMgakarakamalamaulasohaMjali-puDeNaM siriusabhAipavaravaradhammatitthayarapaDimAbiMbaviNivesiyaNayaNa-mANasegaggataggayajjhavasAeNaM samayaNNudaDhacarittAdiguNasaMpaovaveya-guru-saddatthANuTThANakaraNekkabaddhalakkhatta'vAhiyaguruvayaNaviNiggayaM viNayAdibahumANapariosANukaMpovaladdhaM aNegasogasaMtAvubvega-mahAvAhiveyaNAghoradukkhadAridakilesarogajammajarAmaraNagabbhavAsanivAsAiduTThasAvagA''gAhabhImabhavodahitaraMDagabhUyaM iNamo sayalAgamamajjhavattaggassa micchattadosovahayavisiTTabuddhIparikappiyakubhaNiyaaghaDamANaasesaheudiTuMtajuttIviddhaMsaNikkapaccalapoDhassa paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhassa paMcajjhayaNegacUlAparikkhittassa pavarapavayaNadevayAhiTThiyassa tipadaparicchinnegAlAvagasattakkharaparimANaM aNaMtagamapajjavatthapasAhagaM savvamahAmaMtapavaravijANaM paramabIyabhUyaM 'namo 1. zvApadairagADhaH agAdha iti /
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 3 arahaMtANaM'ti paDhamajjhayaNaM ahijjeyavvaM, taddiyahe ya AyaMbileNaM pAreyavvaM I taheva yadi aNegAisayaguNasaMpaovaveyaM aNaMtarabhaNiyatthapasAhagaM anaMtarutteNeva kameNaM dupayaparicchinnegAlAvagapaMcakkharaparimANaM 'namo siddhANaM' ti bIyajjhayaNaM ahijjeyavvaM, taddiyahe ya AyaMbileNa pAreyavvaM / evaM aNaMtarabhaNieNeva kameNaM anaMtaruttattha pasAhagaM tipadaparicchinne gAlAvagaM satakkharaparimANaM 'namo AyariyANaM' ti taiyamajjhayaNaM AyaMbileNaM ahijjeyavvaM / tahA anaMtaruttatthapasAhagaM tipayaparicchinnegAlAvagaM sattakkharaparimANaM 'namo uvajjhAyANaM' ti cautthamajjhayaNaM cautthadine AyaMbileneva / taheva anaMtarabhaNi atthapasAhagaM paMcapayaparicchinne gAlAvaga - navakkhara parimANaM ' Namo loe savvasAhUNaM ti paMcamamajjhayaNaM paMcamadiNe AyaMbileNa / taheva tayatthANugAmiyaM ekkArasapayaparicchinnatiyAlA- vagatittIsakkharaparimANaM 'eso paMcanamokkAro, savvapAvappaNAsaNo / maMgalANaM ca savvesiM, paDhamaM havai maMgalamiticUlaMti chaTTasattamaTTamadiNe teNeva kamavibhAgeNaM AyabilehiM ahijjeyavvaM / evameyaM paMcamagalamahAsuyakkhaMdhaM saravannapayasahiyaM payakkharabiMdumattAvisuddhaM guruguNovaveyaguruvai kasiNamahijittANaM tahA kAyavvaM jahA puvvANupubbIe pacchANupubbIe aNANupuvvIe jIhagge tarejjA / tao teNevANaMtarabhaNiyatihikaraNamuhuttanakkhattajogalagga sasIbala - jaMtuvirahiogAsaceiyAlagAikameNaM aTTamabhatteNaM samaNujANAviUNaM goyamA ! mahayA pabaMdheNa supariphuDaM NiuNaM asaMdiddhaM suttatthaM aNegahA soUNAvadhAreyavvaM / eyAe vihIe paMcamaMgalassa NaM goyamA ! viNaovahANo kAyavyo |12| 64 se bhayavaM bhayavaM ! kimeyassa aciMtaciMtAmaNikappabhUyassa NaM paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhassa suttatthaM pannataM ? goyamA ! emAiyaM eyassa aciMtacitAmaNikappabhUyassa NaM paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhassa NaM suttatthaM paNNattaM taM jahA je NaM esA paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhe se NaM
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 65 sayalAgamaMtarAvattI tilatelakamalamayaraMdavva savvaloe paMcatthikAyamiva jahatthakiriyANurAyasabbhUyaguNakittaNe jahicchiyaphalapasAhage ceva paramathuivAe / se ya paramathuI kesiM kAyavvA ? savvajaguttamANaM ! savvajaguttamamuttame ya je keI bhUai je keI bhavisu je kei bhavissaMti te savve ceva, arahaMtAdao ceva, No Namannetti, te ya paMcahA arahaMte siddhe Ayarie uvajjhAe sAhavo ya / tattha eesiM ceva gabbhatthasabbhAvo imo taMjahA- sanarAmarAsurassa NaM savvasseva jagassa aTThamahApADiherAipUyAisaovalakkhiyaM aNaNNasarisamaciMtamappameyakevalAhiTThiyaM pavaruttamaM arahaMtitti arahaMtA, asesa kammakkhaeNaM niddaDDabhavaMkuratAo na puNeha bhavaMti jaMmaMti uvavajaMti vA aruhaMtA vA, NimahiyanihayaniddaliyavilUyaniTThaviyaabhibhUyasudujjayAsesa-aTThapayArakammariuttAo vA arihaMte i vA, evamete aNegahA pannavijaMti paruvijjaMti AghavijaMti paTTavijaMti daMsirjati uvadaMsirjati / tahA siddhANi paramANaMdamahasava-mahakallANaniruvamasokkhANi NippakaMpasukkajjhANAiaciMtasatti-sAmatthao sajIvavIrieNaM joganirohAiNA mahApayatteNitti siddhA, aTThappayArakammakkhaeNa vA siddhaM sajjhametesiMti siddhA, siMya jhAyamesimiti vA siddhA, siddhe niTThie pahINe sayalapaoyaNavAyakayaMbametesimiti siddhA, evamete itthIpuruSanapuMsasaliMga'NNaliMgagihiliMgapatteya-buddhabohiya jAva NaM kammakkhaya siddhA ya bheehiM NaM aNegahA pannavija'ti / tahA aTThArasasIlaMgasahassAhiTThiyataNU chattIsaivihamAyAraM jahaTThiyamagilAe ahannisANusamayaM AyaraMtitti pavattayaMtitti AyariyA, paramappaNo ya hiyamAyaraMtitti AyariyA, bhavvasattassa sIsagaNANaM vA hiyamAyaraMti AyariyA, pANapariccAe'vi u puDhavAdINaM samAraMbha nAyaraMti NArabhaMti nANujANaMti vA AyariyA, sumahAvaraddhe'vi Na
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 66 kassaI maNasAvi pAvamAyaraMtitti NAmaThavaNAdIhiM aNegahA pannAviti / vA - zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 3 AyariyA, evamete tahA susaMvuDAsavadAre maNovayakAyajogattauvautte vihiNAsaravaMjaNamattA biMdupayakkharavisuddha duvAlasaMga suyanA - NajjhayaNajjhAvaNaM paramappaNo a mokkhovAyaM jhAyaMtitti uvajjhAe, thirapariciyamaNaMtagamapajjavatthehiM vA duvAlasaMgaM suyanANaM ciMtaMti aNusaraMti egaggamANasA jhAyaMtitti vA uvajjhAe, evametehiM aNegahA pannavijrjjati / tahA accaMtakaTThaugguggayara ghoratavacaraNAi aNegavayaniyamo - vavAsanANAbhiggahavisesasaMjamaparivAlaNa-sammaMparIsahovasaggAhiyAsaNeNaM savva- dukkhavimokkhaM mokkhaM sAhayaMtitti sAhavo / ayameva imAe cUlAe bhAvija - etesiM namokkAro / eso paMcanamokkAro kiM karejjA ? savvaM pAvaM - nANAvaraNIyAdikammavisesaM taM payariseNaM disodisaM NAsayai savvapAvappaNAsaNo, esa cUlAe paDhamo uddesao, eso paMcanamokkAro savvapAvappaNAsaNo kiM viheu ?, maMgo - nivvANasuhasAhaNekkakhamo sammaddaMsaNAiArAhao ahiMsAlakkhaNo dhammo taM me lAejatti maMgalaM / mamaM bhavAo saMsArAo galejjA - tArejjA maMgalaM, baddhapuTTanikAiyaTTappagArakammarAsiM me gAlijjA 'vilijjavejjatti vA maMgalaM / eesi maMgalANaM annesiM ca maMgalANaM savvesiM kiM ? paDhamaM-AdIe arahaMtANaM thuI ceva havai maMgalaM, iti esa samAsattho, vittharatthaM tu imaM taMjahA vA teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM goyamA ! je keI puvvaM vA vanniya-saddatthe araMheta bhagavaMte dhammatitthagare bhavejjA se NaM paramapujjANaMpi pujjayare bhavejjA, jao NaM te savve'vi eyalakkhaNasamannie bhavejjA, taMjahA-aciMta appameyaniruvamANaNNa- sarisapavaravaruttamaguNo 1. ' vileje' kvacit pAThAntaramiti /
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 67 zrI mahAnizItha sUtram hAhiTThiyatteNaM tihaMpi logANaM saMjaNiya-garuya- mahaMtamANasANaMde, tahA ya maMtarasaMciya - garuyapuNNapabbhAra - saMviDhattatitthayaranAmakammodaeNaM dIharagimhAyavasaMtAva- kilaMtasihiulANaM va paDhamapAusadhArAbharavarisaMtaghaNasaMghAyamiva paramahiovaesapayANAiNA ghaNarAgadosamohamicchattAviraipamAyaduTTakiliTTajjhavasAyAisamajjiyAsuha- ghorapAvakammAyavasaMtAvassa NiNNAsage bhavvasattANaM aNegajammatarasaMvir3hattaguruyapunnapadabhArAisayabaleNaM samajjiyAulabalavIriesariya sattaparakkamAhiTThiyataNU sukaMtadittacArupAyaMguDhaggaruvAisaeNaM sayalagahanakkhattacaMdapaMtINaM sUrie iva payaMDappayAvadasadisapayAsavipphuraMtakiraNapabbhAreNaM NiyateyasA vicchAyage sayalaggavijAharaNarAmarI'NaM sadevadANaviMdANaM suralogANaM sohaggakaMtidittilAvannaruvasamudayasirIe sAhAviyakammakkhayajaNiyadivvakayapavaraniruvamANannasarisavisesAisayAisayalakalAkalAvavicchaDDuparidasaNeNaM bhavaNavaivANamaMtarajoisavemANiyAhamiMdasaiMdaccharAsakinnaraNaravijAharassa sasurAsurassAvi NaM jagassa aho 3 ajja adiThThapuvvaM diTThamamhehiM iNamo savisesAulamahaMtAciMtaparamaccherayasaMdohaM samaggalamevegaTThasamuiyaM dilRti takkhaNauppannaghaNaniraMtarabahalamappameya'ciMtaaMtosaharisapIyANurAyavasapaviyaMbhaMtANusamaya-ahiNavAhiNavapariNAmavisesatteNaM mahamahati jaMpiraparopparANaM visAyamuvagayahahahaha dhIdhiratthu adhannA apunnA vayamiiNiMdiraattANagamaNaMtarasaMkhuhiyahiyayamucchira suladdhaceyaNasupuNNasiDhiliyasagattaAuMTaNa-pasAraNA-uMmesanimesAisArIriyavAvAramukkevalaM aNovalakkhakkhalaMtamaMdamaMdadIhahu~huMkAravimissamukkadIhauNhavahalanI- 'sAsegatteNaM aiabhiniviTThabuddhI suNicchiyamaNassa NaM jagassa, kiM puNa taM tavamaNuciTThemo jeNerisaM pavariddhiM labhijjatti, taggayamaNassa NaM daMsaNA ceva NiyaNiyavacchatthalanihijaMta karayaluppAiyamahaMta-mANasacamakkAre, tA goyamA ! -NaM evamAiaNaMtaguNagaNAhiTThiyasarIrANaM tesiM 1. 'rA' kacit 2. nidhIyamAneti tathA 'nihippaMta' pAThAntaramapIti /
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 sugahiyanAmadhejANaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM dhammatitthagarANaM saMtie guNagaNoharayaNasaMdohasaMghAe ahannisANusamayaM jIhAsahasseNaMpi vAgaraMto suravaIvi annayare vA keI caunANI mahAisaI ya chaumatthe sayaMbhuramaNoyahissa va vAsakoDIhiMpi No pAraM gacchejjA, jao NaM aparimiyaguNarayaNe goyamA ! arahate bhagavaMte dhammatitthagare bhavaMti, tA kimitthaM bhannau ? jattha ya NaM tiloganAhANaM jagaguruNaM bhuvaNekkabaMdhUNaM telokkalaggaNakhaMbhapavaradhammatitthaMkarANaM keI suriMdAipAyaMguTThaggaegadesAo aNegaguNagaNAlaMkariyAo bhattibharanibbharikkarasiyANaM savvesipi vA 'purIsANaM aNegabhavaMtarasaMciya aNiTThaduTThaTTakammarAsi jaNiyadogacca - domaNassAdisayaladukkhadAridda - kilesajammajarAmaraNarogasoga-saMtAvuvveyavAhiveyaNAINa khayaTThAe egaguNassANaMtabhAgamegaM bhaNamANANaM jamagasamagameva diNayarakarei vA aNegaguNagaNohe jIhagge viphuraMti tAiM ca na sakkA siMdAvi devagaNA samakAlaM bhANiUNaM, kiM puNa akevalI maMsacakkhuNo ?, tA goyamA ! NaM esa itthaM paramatthe viyANeyavyo, jahA NaM jai titthagarANaM saMtie guNagaNohe titthayare ceva vAyaraMti, Na uNa anne, jao NaM sAtisayA tesiM bhAratI, ahavA goyamA ! kimittha pabhUyavAgaraNeNaM ? sAratthaM bhannae / 13 / taMjahA- nAmapi sayalakammaTThamalakalaMkehiM vippamukkANaM / tiyasiMdacciyacalaNANa jiNavariMdANa jo sarai / / 16 / / tivihakaraNovautto khaNe khaNe siilsNjmujutto| avirAhiyavayaniyamo so'vi hu aireNa sijjhejA / / 17 / / jo puNa duhaubviggo suhataNhAlU alivva kamalavaNe / thayathuimaMgala jayasaddavAvaDo 'jhaNajhaNe kiMci / / 18 / / 1. 'surIsANaM' iti pAThAntaraM tu cintyamiti / 2. 'ruNaruNe' pAThAntaramiti /
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram bhattibharanibbharo jiNavariMdapAyAraviMdajugapurao / bhUmi niTTaviyasiro kayaMjalI vAvaDo caritto || 19 // ekkaMpi guNaM hiyae dharei saMkAisuddhasammatto / akkhaMDiyavayaniyamo titthayarattAe so sijhe ||20|| jesiM ca NaM sugahiyanAmaggahaNANaM titthayarANaM goyamA ! esa jagapAyaDamahaccherayabhUe bhuvaNassavi payaDapAyaDe mahaMtAisayapaviyaMbho, taM jahA - 69 khINaTThapAyakammA mukkA bahudukkhagabbhavasahINaM ! puNaravi apatta kevala-maNapajjavaNANacarimataNU ||21|| 'mahajoiNo vivihadukkha-mayarabhavasAgarassa uvviggA / daTThUNa'rahAisae bhavahuttamaNA khaNaM jaMti // 22 // yugmam // ya ahavA ciTTau tAva sesavAgaraNaM goyamA ! evaM caiva dhammatitthaMgareti nAma sannihiyaM pavarakkharuvvahaNaM tesimeva sugahiyanAmadhijJjANaM bhUvaNekkabaMdhUNaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM jiNavariMdANaM dhammatitthaMkarANaM chajje, Na annesiM, jao NegajaMmaMtaraM'`bbhatthamohovasamasaMveganivveyaNukaMpA' atthittAbhivattIsalakkhaNapavarasammaddaMsaNullasaMta-viriyANigUhiya ugga- kaTThaghoradukkaratava-niraMtarajjiyauttuMga-punnakhaMdhasamudaya-mahapabbhArasaMvidattavarapavitta vissakasiNabaMdhuNA-hasAmi- sAla-aNaMta-kAlavattabhavabhAvaNacchinnapAvabaMdhaNekka abiija - tittha-yara-nAma-kammagoyaNisiyasukaMtaditta-cAruruvadaMsadisipayAsa-niruvamaTTha-lakkhaNasahassa-maMDiyajagutta uttamapa muttamasirI-nivAsa-vAsavAi-devamaNuyadiTTha- metta-takkhaNaMta-karaNalAiyacamakkanayaNamANasAula-mahaMta - vimhayapamoya - kAraya asesa kasiNa pAvakamma malakalaMka-vippamukka-samacauraMsapavara-paDhamavajjari-sahanArAya-saMghayaNAhiTThiyaparamapavittuttamamuttidhare, te ceva bhagavaMte mahAyase mahAsatte 1. mahAyogina iti / 2. abhyasteti / 3. AstikyAbhivyaktiriti 4. mUrtidhara iti /
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 mahANubhAge paramiTTI saddhammatitthaMkare bhavaMti / 14 / annaM casayalanarAmaratiyasiMdasuMdarIruvakaMtilAvannaM / savvaMpi hoja jai egarAsi saMpiNDiyaM kahavi / / 23 / / taM ca jiNajalaNaMguDhaggakoDidesegalakkhabhAgassa / saMnijjhevi na sohai jaha'chArauDaM kaMcaNagirissa ||24||||yugmm|| ahavA nAUNa guNaMtarAiM annesiM UNa savvattha / titthayaraguNANamaNaMtabhAgamalabbhaMtamannattha / / 25 / / jaM tihuyaNaMpi sayalaM egIhoUNa'mubbhamegadisaM / bhAge guNAhio'mhaM titthayare paramapujetti // 26 // tecciya acce vaMde pUe ArAhe gai mai saranne ya / jamhA tamhA te ceva bhAvao Namaha dhammatitthayare // 27 // logevi gAmapuranagara-visaya-jaNavayasamaggabharahassa / jo jittiyassa sAmI tassANattiM te kareMti / / 28 / / navaraM gAmAhivaI suTu sutuDhe ekkagAmamajjhAo / kiM deja ?- jassa niyage teloe ettiyaM puvvaM / / 29 / / cakkaharo lIlAe suTu suthevaMpi dei bahumanne jamagaNNaM / teNa ya kamAgaya gurudariddanAmaM sa nAsei sayalabaMdhuvaggassatti / / 30 / / sAmaMto cakkaharaM cakkaharo suravaittaNaM kaMkhe / 1. bhasmakUTamiti / 2. tiSThediti / 3. 'niyagaM chelAe tattiyaM chelAe tattiyaM pucchaM' pAThAntaramiti
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram iMdo titthayarattaM titthayare uNa jagassA vi jahicchiyasuhaphalae // 31 // 71 tamhA jaM iMdehI vikaMkhijjai egabaddhalakkhehiM | aisANurAgahiyaehiM uttamaM taM na saMdeho ||32|| tA sayala devadANavagaharikkhasuriMda-caMda-mAdINaM / titthayare pujjayare te ciya pAvaM paNAsaMti ||33|| tesi ya tilogamahiyANa dhammatitthaMkarANa jagaguruNaM / bhAvaccaNadavvaccaNabhedeNa duhacaNaM bhaNiyaM ||34|| bhAvaccaNa cArittANuTThANakaDuggaghoratavacaraNaM / davvaccaNa virayAvirayasIlapUyAsakkAraMdANAdI ||35|| tA goyamA ! NaM ese'ttha paramatthe taM jahA bhAvaccaNamuggavihArayA ya davvaccaNaM tu jiNapUyA / paDhamA jaINa donnivi gihINa paDhamacciya pasatthA ||36|| etthaM ca goyamA ! keI amuNiya-samaya- sababhAve osannavihArI NiyavAsiNo adiTThaparalogapaccavAe sayaMmatI irisasAyagAravAimucchie rAgadosamohAhaMkAramamIkArAisu paDibaddhe kasiNasaMjamasaddhamma-paraMmuMhe niddayanittiMsanigghiNa-akaluNanikkive pAvAyaraNekka- abhiniviTTabuddhI eteNaM aicaMDaroddakurAbhiggahie micchaddiTTiNo kayasavvasAvajjajogapaccakkhANe vippamukkAsesasaMgAraMbhapariggahe tivihaMtiviheNaM paDivannasAmAie ya davvattAe, na bhAvattAe, nAmamettamuMDe aNagAre mahavvayadhArI samaNe'vi bhavittANaM evaM mantramANe savvahA ummaggaM pavattaMti, jahA kila amhe arahaMtANaM bhagavaMtANaM =
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ lADIbaMdhI ANAikkameNa 72 zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 gaMdhamalla-padIvasaMmajjaNovalevaNavicittavatthabalidhUvAiehiM pUyAsakkArehiM aNudiyahamabbhaccaNaM pakuvvANA titthucchappaNaM karemo, taM ca No NaM tahatti goyamA ! taM vAyAevi No NaM tahatti samaNujANejjA / se bhayavaM ! keNaM aTeNaM evaM vuccai-jahA NaM taM ca No NaM tahatti samaNuANejA ?goyamA ! tayatthANusAreNaM asaMjamabAhulleNaM ca thUlaM sAsavaM dhUlakummAsavAo ya ajjhavasAyaM paDucca dhUlebarasuhAsuhakAphyuDIbaMdho savvasAvajavirayANaM ca vayabhaMgo, lyAmaMgeNa ca ' ANAikkamme, ANAikkameNaM tu ummaggagAmittaM, umegAmilaNaM ca sammaggavippalovaNaM ummagmapavattaNaM, sammaggavippasovaNega / ca jaINaM mahatI AsAyaNA, tao a aNaMtasaMsArAhiGaga, eeNaM aTeNaM goyamA ! evaM vuccai jahA NaM goyamA ! No NaM taM tahatti samaNujANejjA / 15 / davvatthavAo bhAvatthavaM tu davvatthao bahuguNo bhAvao tamhA / abuhajaNe buddhIyaM chakkAyahiyaM tu goyamA'NuDhe // 37 // akasiNapavattagANaM virayAvirayANa esa khalu jutto / je kasiNasaMjamaviU pupphAdIyaM na kappae tesiM tu // 38 / / kiM manne goyamA ! esa, 'battIsiMdANuciTThie / jamhA-tamhA u ubhayaMpi, aNuTejjetthaM 'nu bujjhasI / / 39 / / viNiogamevaM taM tesiM, bhAvatthavAsaMbhavo tahA / bhAvaccaNA ya uttamayaM, dasannabhaddeNa pAyaDe // 40 // 1. 'vittI siMdANuTThie' pAThAntaramiti / 2. 'na' pAThAntaramiti /
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 73 zrI mahAnizItha sUtram jaheva dasannabhaddeNa, uyAharaNaM tadeva ya / cakkaharabhANusasidattadamagAdIhiM, viNiddise / / 41 / / pucchaMto goyamA ! tAva, jaM suriMdehiM bhattIo savviDDie aNaNNasame, pUyAsakkAre ya kae / / 42 // tA kiM taM savvasAvajaM tivihaM viraehiM'NuTThiyaM / uyAhu savvathAmesuM, savvahA aviraesu u / / 4 / / NaNu bhayavaM ! suravariMdehi, savvathAmesu savvahA / aviraehiM subhattIe, pUyAsakkAre kae // 44 / / / / / tA jai evaM tao bujjha, goyamemaM nIsesayaM, desaviraya avirayANaM tu, viNiogamubhayatthavi / / 4 sayameva savvatitthaMkarehiM jaM goyamA ! samAyariyaM kasiNaTTakammakkhayakArayaM tu bhAvatthayamaNuDhe / / 46 / / bhavabhIo gamAgamajaMtupharisaNAIpamaddaNaM jattha / sapara-hiovarayANaM Na maNaMpi pavattae tattha / / 47 / / tA sapara-hiovaraehiM - savvahA''NesiyavvaM visesaM / jaM paramasArabhUyaM visesavaMtaM ca aNuTTeyaM / / 48 / / tA paramasArabhUyaM visesavaMtaM ca sAhuvaggassa egaMtahiyaM patthaM suhAvahaM eyaparamatthaM / / 49 / / taMjahA-meruttuMga maNigaNamaMDiekka-kaMcaNamae paramaraMme / nayaNamaNANaMdayare pabhUya vinnANasAisae / / 50 / / 1. neSTavyamiti / -
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 susuliThTha-visiTThasulaTThachaMdasuvibhattasuTusuNivese / 'bahu siMdhayattaghaMTAdhayAule pavaratoraNasaNAhe / / 51 / / suvisAla-suvitthinne pae pae picchiyavvayasirIe / maghamaghamaghetaDajhaMta agarukappUracaMdaNAmoe // 52 / / bahuvihavicitta bahupupphamAipUyAruhe supUe ya / NiccapaNacciraNADayasayAule mahuramuravasaddAle / / 53 / / kuiMtarAsayajaNasayasamAule jiNa-kahAkhittacitte / pakahaMtakahagaNacaMtacchatta-gaMdhavvatUra-nigghose / / 54 / / emAdiguNovee pae pae savvameiNIvaDhe / niyabhUyaviDhattapunnajieNa nAyAgaeNa attheNa / / 55 / / kaMcaNamaNisomANe thaMbhasahassUsie suvaNNatale / jo kAraveja jiNahare tao vi tavasaMjamo aNaMttaguNotti / / 56 / / tavasaMjameNa bahubhavasamajjiyaM pAvakammamalalevaM / niddhoviUNa airA aNaMtasokkhaM vae mokkhaM / / 57 / / kAuMpi jiNAyayaNehiM maMDiyaM savvameiNIvaDheM / dANAicaukkeNaM suTuvi gacchejja accuyaM / Na parao goyama ! gihitti / / / 58 / / jai tA lavasattasuravimANavAsIvi parivaDaMti surA / sesaM ciMtijaMtaM saMsAre sAsayaM kayaraM ? ||59 / / 1. bahucihnachatraghaNTAdhvajAkulamiti / 2. murajazabdAla iti 3. kAJcanamaNisopAnamiti /
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ 75 zrI mahAnizItha sUtram kaha taM bhannai sukkhaM sucireNavi jattha dukkhamalliyai / jaM ca maraNAvasANe suthevakAlIya-tucchaM tu ? ||60 / / savveNa vi kAleNa jaM sayalanarAmarANa havai suhaM / taM na ghaDai sayamaNubhUya-mokkha-sukhassa-aNaMtabhAgevi / / 61 / / saMsAriya-sokkhANaM sumahaMtANaMpi goyamA ! Nege / majjhe dukkhasahasse ghorapayaMDe Nanu huMti // 62 / / tAiM ca sAyaveoyaeNa Na yANaMti maMdabuddhIe / maNikaNagaselamayaloDhagaMgalI'jaha va vaNidhUyA // 63 // mokkhasuhassa uvammaM sadevamaNuyAsure jage itthaM / to bhANiuM Na sakkA nagaraguNe jaheva ya puliMdo // 64 / / kaha taM bhannai punnaM sucireNavi jassa dIsae aMtaM / jaM ca virasAvasANaM jaM saMsArANubaMdhi ca ? // 65 / / taM suravimANa-vihavaM ciMtiyacavaNaM ca devalogAo / aibaliyaM ciya hiyayaM jaM navi sayasikkaraM jAi / / 66 / / naraesu jAiM aidussahAI dukkhAiM paramatikkhAiM / ko vanneI tAI jIvaMto vAsa koDiMpi / / 67 / / tA goyama ! dasavihadhamma-ghoratavasaMjamANuTThANassa | bhAvatthavamiti nAmaM teNeva labhejja akkhayaM sokhaMti // 68 / / 1. 'gaMgale' pAThAntaramiti / 2. pUrNamiti / 3. zatakhaNDamiti /
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 nAraga-bhavatiriyabhave amarabhave susvaittaNe vAvi / no taM labbhai goyama ! jattha va tattha va maNuyajamme // 69 / / sumahaccaMtapahINesu saMjamAvaraNanAmadhejesu / tAhe goyama ! pANI bhAvatthayajoggayamuvei / / 70 / / jammaMtarasaMciya-garuyapunnapabbhArasaMviDhatteNaM / mANusajameNa viNA No labbhai uttamaM dhammaM / / 71 / / jassANubhAvao sucariyassa nissalladaMbharahiyassa / labbhai aulamaNaMtaM akkhaya-sokkhaM tiloyagge // 72 / / taM bahubhavasaMciyatuMga-pAvakammaTTharAsiDahaNaTuM / laddhaM mANusajammaM vivegamAIhiM saMjuttaM / / 73 / / jo na kuNai attahiyaM suyANusAreNa AsavanirohaM / chattIgasIlaMgasahassadhAraNeNaM tu apamatte // 74 / / so dIharaavvocchinnaghoradukkhaggidAvapajjalio / uvveviyasaMtatto aNaMtahutto subahukAlaM / / 75 / / duggaMdhAmejjhacilINakhArapittojjha'siMbhapaDahatthe / vasAjalusapUyaduddiNaciliccile ruhiracikkhalle / / 76 / / kaDhakaDhakaDhaMta calacalacalassaDhalaDhalaDhalassa rajjaMto / saMpiMDiyaMgamaMgo joNI joNI vase gabbhe / ekkakka gavbhavAsesu, jaMtiyaMgo puNaravi bhamejA / / 77 / / 1. ojhazabdo malinArtha iti / 2. pUrNa iti / 3. Ardra iti / 4. yantritAGga iti /
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 77 zrI mahAnizItha sUtram tA saMtAvuvveyagajammajarAmaraNa gabbhavAsAiM / saMsAriya-dukkhANaM vicittaruvANa bhIeNaM / / 78 / / bhAvatthavANubhAvaM asesabhavabhayakhayaMkaraM nAuM / tattheva mahatA ujjameNa daDhamaccaMtaM payaiyavvaM' / / 79 / / / / yugmam / / iya vijAhara-kinnaranareNa sasurAsureNa vi jageNa / saMthuvvaMte duvihatthavehiM te tihuyaNukkose goyamA ! dhammatitthaMkare jiNe arihaMtetti, / / 80 / / aha tArisevi iDDIpavitthare sayalatihuyaNAulie / sAhINe jagabaMdhU maNasAvi Na je khaNaM luddhe / / 81 / / tesiM paramIsariyaM ruvasirIvaNNabalapamANaM ca / sAmatthaM jasakittI suralogacue jaheva avayarie / / 82 / / jaha kAUNa'nnabhave uggatavaM devalogamaNupatte / / 82 / / titthayaranAmakammaM jaha baddhaM egAivIsaithAmesu jaha sammattaM pattaM sAmannArAhaNA ya annabhave / / / 83 // jaha tisalAo siddhatthaghariNI coddasamahAsumiNalaMbhaM jaha sura higaMdha pakkheva gabbhavasahIe asuhamavaharaNaM / / 84 / / jaha suranAho aMguTThapavvaNasiyaM mahaMtabhattIe amayAhAraM bhattIe dei saMthuNai jAva ya pasUo / / 85 / / jaha jAyakammaviNiogakAriyAo disikumArIo savvaM niyakattavvaM nivvattaMtI jaheva bhattIe / / 86 / / 1. prayatitavyamiti / 2. 'u' pAThAntaramiti / 3. nyastamiti 'pavvaM namiya' kvaciditi /
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 battIsasuravariMdA guruyapamoeNa savvariddhIe . romaMcakaMcupulaiyabhattibbharamAiyasagattA' // 87 / / mannate sakayatthaM jaMmaM amhANa merugirisihare hohI khaNamapphAliyasUsaragaMbhIraduMduhinigghosA / / 88 / / jayasaddamuhalamaMgalakayaMjalI jaha ya khIrasalileNaM bahusurahigaMdhavAsiyakaMcaNamaNituMgakalasehiM / / 89 / / jammAhiseyamahimaM kareMti jaha jiNavaro giriM cAle // 89 / / jaha iMdaM vAyaraNaM bhayavaM vAyarai aTThavariso vi / jaha gamai kumArattaM pariNe bohiMti jaha va logaMtiyA devA / / 90 / / jaha vayanikkhamaNamahaM kareMti savve surAsurA muiyA / jaha ahiyAse ghore parIsahe divvamANusatiricche // 91 // jaha ghaNaghAicaukkaM kammaM Dahai ghortvjhaannjog-aggiie| . logAlogapayAsaM uppAe jaha va kevalaM nANaM / / 92 / / kevalamahimaM puNariva kAUNaM jaha surAsurAIyA / pucchaMti saMsae dhammaNIitavacaraNamAIe / / 93 / / jaha va kahei jiNiMdo surakayasIhAsaNovaviTTho ya / / 93 / / taM cauvihadevanikAyanimmiyaM, jaha pavarasamavasaraNaM, turiyaM kareMti devA, jaM riddhIe jagaM tulai / / 94 / / 1. mAtasvagAtrA iti / 2. 'pariNeNe' kvaciditi /
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram jattha samosario so bhuvaNekkaguru mahAyaso arahA / aTThamahapADiherayasuciMdhiyaM vahai ya titthayaM nAmaM / / 95 / / jaha niddala asesaM micchattaM cikkaNaMpi bhavvANaM / paDibohiUNa magge Thavei jaha gaNaharA dikkhaM / / 96 / / giNhaMti mahAmaiNo suttaM gaMthaMti jaha va ya jiNiMdo / bhAse kasiNaM atthaM aNaMtagamapajjavehiM tu // 97|| jaha sijjhai jaganAho mahimaM nivvANanAmiyaM jaha ya / savvevi suravariMdA asaMbhave tahavi mocca'ti / / 98 / / sogattA pagalaMtaMsu-dhoyagaMDayala-sarasai-pavAhaM / kaluNaM vilAvasaddaM hA sAmi ! kayA aNAhatti ||19|| jaha surahigaMdhagabbhINamahaMta-gosIsacaMdaNadumANaM / kaTThehiM vihipuvvaM sakkAraM suravarA savve ||100 || kAU sogattA sunne dasadisipahe paloyaMtA / jaha khIrasAgare jiNavarANaM aTThI pakkhAliUNaM ca // 101 // suraloe neUNaM AliMpeMUNa pavaracaMdaNaraseNaM / maMdArapAriyAyayasayavatta-sahassapattehiM // 102 // jaha acceUNa surA niyaniya bhavaNesu jaha va ya thuNaMti, taM savvaM mayA vitthareNaM arahaMtacariyAbhihANe | aNaMtakaDadasANaM taM, majjhAu kasiNaM vineyaM // 103 // 79
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 etthaM puNa jaM pagayaM taM mottuM jai bhaNeja tAveyaM / havai asaMbaddharuyaM' gaMthassa ya vittharamaNaMtaM / / 104 / / eyaMpi apatthAve sumahaMtaM kAraNaM samuvaissa / jaM vAgariyaM taM jANa bhavvasattANa'NuggahaTThAe / / 105 / / jaha vA jatto jatto bhakkhijai moyago susaMkario / tatto tattovi jaNe aiguruyaM mANasaM pIiM // 106 / / evamiha apatthAvevi bhattibharanibbharANa pariosaM / jaNayai guruyaM jiNaguNa gahaNekkarasakkhittacittANaM / / 107 / / eyaM tu jaM paMcamaMgala-mahAsuyakkhaMdhassa vakkhANaM taM mahayA pabaMdheNaM aNaMtagamapajjavehi suttassa ya pihabhUyAhiM nijuttIbhAsacuNNIhiM jaheva aNaMtanANadaMsaNadharehiM titthayarehiM vakkhANiyaM taheva samAsAo vakkhANijjaMtaM Asi / aha'nnayA kAlaparihANidoseNaM tAo nijuttIbhAsacunnIo vocchinnAo / 16 / io ya vaccaMteNaM kAlasamaeNaM mahiDDIpatte payANusArI vairasAmI nAma duvAlasaMgasuyahare samuppanne, teNeyaM paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhassa uddhAro mUlasuttassa majjhe lihio, mUlasuttaM puNa suttattAe gaNaharehiM atthattAe arahaMtehiM bhagavaMtehiM dhammatitthagarehiM tilogamahiehiM vIrajiNiMdehiM pannaviyaMti esa vuDDasaMpayAo / 17 / / ettha ya jattha jattha payaMpaeNANulaggaM suttAlAvagaM na saMpajjai tattha tattha suyaharehiM kulihiyadoso na dAyavvotti, kiMtu jo so eyassa aciMta-ciMtAmaNikappabhUyassa mahAnisIhasuyakkhaMdhassa puvvAyariso 1. uktamiti / 2. pRthagbhUtAbhiriti /
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram AsI tahiM ceva khaMDAkhaMDIe uddehiyAiehiM heUhiM bahave pttH| parisaDiyA tahAvi accaMtasumahatthAisayaMti imaM mahAnisIhasuyakkhadhaM kasiNapavayaNassa paramasArabhUyaM paraM tattaM mahatthaMti kaliUNaM pavayaNavacchallattaNeNaM bahubhavvasattovayAriyaM ca kAuM tahA ya AyahiyaTThayAe AyariyaharibhaddeNaM jaM tatthAyarise diLaM taM savvaM samatIe sAhiUNaM lihiyaMti, annehipi siddhaseNadivAkaravuddhavAijakkhaseNadevaguttajasavaddhaNa-khamAsamaNa-sIsaraviguttaNemicaMda-jiNadAsa- gaNi-khamagasaccarisi-pamuhehiM jugappahANasuyaharehiM bahumanniyamiNaMti / 18 / ___ se bhayavaM ! evaM jahuttaviNaovahANeNaM paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhamahijjittANaM puvvANupuvvIe pacchANupuvvIe aNANupuvvIe saravaMjaNamattA biMdu-payakkhara-visuddhaM thirapariciyaM kAUNaM mahayA pabaMdheNaM suttatthaM ca vinnAya tao ya NaM kimahijejjA ?, goyamA ! IriyAvahiyaM, se bhayavaM ! keNaM aTeNaM evaM vuccai- jahA NaM paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdha-mahijjittANaM puNo IriyAvahiyaM ahIe ? goyamA ! je esa AyA se NaM jayA gamaNAgamaNAipariNAmapariNae aNegajIvapANabhUyasattANaM aNovauttapamatte saMghaTTaNaavadAvaNa-kilAmaNaM kAUNaM aNAloiya apaDikaMte ceva asesakammakkhayaTThayAe kiMci ciivaMdaNasajjhAyajjhANAiesu abhiramejjA tayA se egacittA samAhI bhavejjA Na vA, jao NaM gamaNAgamaNAiaNegaannavAvArapariNAmAsattacittayAe keI pANI tameva bhAvaMtaramacchaDDiya aTTaduhaTTajjhavasie kaMcikAlaM khaNaM virattejjA' tAhe taM tassa phaleNaM visaMvaejA, jayA uNa kahiMci annANa-moha-pamAya-doseNa sahasA egiMdiyAdINaM saMghaTTaNaM pariyAvaNaM vA kayaM bhavejjA tayA ya pacchA 1. anusaoditi /
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 3 hAhAhA duTTukayamamhehiM ti ghaNarAgadosamoha-micchatta-annANaMdhehiM adiTThaparalogapaccavAehiM kUrakammanigghiNehiMti paramasaMvegamAvanne supariphuDaM AloittANaM niMdittANaM garahittANaM pAyacchittamaNucarittANaM NIsalle aNAulacitte asuhakammakkhayaTTA kiMci AyahiyaM ciivaMdaNAi aNuTTejjA tayA tayaTTe ceva uvautte se bhavejjA, jayA NaM se tayatthe uvautte bhavejjA tayA tassa NaM paramegaggacittasamAhI havejjA, tayA ceva savvajagajIvapANabhUyasattANaM jahiTThaphalasaMpattI bhavejjA, tA goyamA ! NaM apaDikkaMtAe IriyAvahiyAe na kappai ceva kAuM kiMci ceiyavaMdaNasajjhAyAiyaM 'phalAsAyamabhikaMkhugANaM, eeNaM aTTeNaM goyamA ! evaM buccai jahA NaM goyamA ! sasuttatthobhayaM paMcamaMgalaM thirapariciyaM kAUNaM tao IriyAvahiyaM ajjhIe / 19 / 'se bhayavaM ! kayarAe vihIe tamiriyAvahiyamahIe ?, goyamA ! jahA NaM paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhaM / 20 / se bhayavamiriyAvahiyamahijittANaM tao kimahije ?, goyamA ! sakkatthayAiyaM ceiyavaMdaNavihANaM, NavaraM sakkatthayaM egeNa'TTameNa battIsAe AyaMbilehiM, `arahaMtatthayaM egeNa cauttheNaM 3 paMcahiM AyaMbilehiM, cauvIsatthayaM egeNaM chaTTeNaM egeNa cauttheNaM paNuvIsAe AyaMbilehiM, 4 NANatthayaM egeNaM cauttheNaM paMcahiM AyaMbilehiM, evaM saravaMjaNamattAbiMdu payaccheyapayakkharavisuddhaM avaccAmeliyaM ahijittANaM goyamA ! tao kasiNaM suttatthaM vinneyaM, jattha ya saMdehaM bhavejjA taM puNo 2 vImaMsiya NIsaMkamavadhAreUNa NIsaMdehaM karijjA | 21| 82 evaM suttatyAbhayattagaM ciivaMdaNAivihANaM ahijettA NaM tao supasatthe sohaNe tihikaraNamuhuttanakkhattajogalaggasasIbale jahAsattIe phalAsvAdamiti / 2. arihaMtaceiyANaM sUtramiti / 3. 'tihiM' pAThAntaramiti / 4. zrutastavamiti / 1.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ ___83 zrA mahAnizItha sUtram jagaguruNaM saMpAiyapUovayAreNaM paDilAhiyasAhuvaggeNa ya bhattibbharanibbhareNaM 'romaMcakaMcuyapulaijamANataNU saharisavisaTTavayaNAravindeNaM saddhAsaMvega-vivegaparamaveraggamUlaM viNihayaghaNarAgadosamohamicchattamalakalaMkeNa suvisuddhasunimmala-vimala-subhasubhayara'NusamayasamullasaMtasupasattha'jjhavasAyagaeNaM bhuvaNagurujiNaiMdapaDimAviNivesiyaNayaNamANaseNaM aNaNNamANasegagga- cittayAe dhanno'haM punno'haMti jiNavaMdaNAisahalIkayajammotti ii mannamANeNaM viraiyakarakamalaMjaliNA hariyataNabIyajaMtuvirahIyabhUmIe nihiobhaya- jANuNA supariphuDasuviiyaNIsaMkIkayajahatthasuttatthobhayaM pae pae bhAvemANeNaM daDhacarittasamayannuappamAyAiaNegaguNasaMpaovaveeNaM guruNA saddhiM sAhusAhuNIsAhammiyaasesabaMdhuparivaggapariyarieNaM ceva paDhamaM ceie vaMdiyavve, tayaNaMtaraM ca guNaDDhe ya sAhuNo tahA sAhamiya jaNassa NaM jahAsattIe paNivAyajAeNaM sumahagghayamauyacokkha-vattha-payANAiNA vA mahAsaMmANo kAyavvo, eyAvasaraMmi suviiyasamayasAreNaM guruNA pabaMdheNaM akkhevanikkhevAiehiM pabaMdhehiM saMsAranivveyajaNaNiM saddhAsaMveguppAyagaM dhammadesaNaM kAyavvaM / 22 / tao paramasaddhAsaMvegaparaM nAUNaM AjammAbhiggahaM ca dAyavvaM, jahA NaM sahalIkayasuladdhamaNuyabhavA bho bho devANuppiyA ! tae ajjappabhiie jAvajjIvaM tikAliyaM aNudiNaM aNuttAvalegaggacitteNaM ceie vaMdeyabve, iNameva bho maNuyattAu asuiasAsayakhaNabhaMgurAo sAraM ti, tattha puvvaNhe tAva udagapANaM na kAyavvaM jAva ceie sAhU ya Na vaMdie, tahA majjhaNhe tAva asaNakiriyaM na kAyavvaM jAva ceie Na vaMdie, tahA avaraNhe ceva tahA kAyavvaM jahA avaMdiehiM ceiehiM No saJjhAyAlamaikkamejA / 23 / evaM cAbhiggahabaMdhaM kAUNaM jAvajjIvAe, tAhe ya goyamA ! imAe 1. 'romakaMcupu pAThAntaramiti 2. atvarayeti /
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrA mahAnizItha sUtram - adhya0 3 ceva vijjAe ahimaMtiyAo satta gaMdhamuTThIo tassutamaMge nitthAragapArago bhavejjAsitti uccAremANeNaM guruNA khettavvAo, aumNamau bhagavao arahao sijjhau mae bhagavatI mahAvijjA vIe mahAIe jayavIe seNavIrae vaddhamaANavaIe jaye vijaye jay aMte apaAie svAhA, upacAro cautthabhatteNaM sAhijjai, eyAe vijjAe savvagao nitthAragapArago hoi, uvaTThAvaNAe vA gaNissa aNunnAe vA satta vArA parijaveyavvA nitthAragapArago hoi, uttimaTThapaDivaNe vA abhimaMtijjai ArAhago bhavai, vigghaviNAyagA uvasamaMti, sUro saMgAme pavisaMto aparAjio bhavai, kappasamattIe maMgalavahaNI khemavahaNI havai | 24| 84 f tahA sAhusAhuNIsamaNovAsa- gasaDDhigA' sesA''sannasAhammiyajaNacauvviNaMpi samaNasaMgheNaM nitthAragapArago bhavejjA, dhanno sapunnasa lakkhaNo'si tumaMti uccAremANeNaM gaMdhamuTThIo ghettavvAo, tao jagaguruNaM jiNiMdANaM pUegadesAo gaMdhaDDhAmilANasiyamalladAmaM gahAya sahattheNobhayakhaMdhesumArovayamANeNaM guruNA NIsaMdehamevaM bhANiyavvaM jahA bho bho jammaMtarasaMciya- garuyapunnapabbhAra suladdhasuvidattasusahalamaNuyajamma ! devANuppiyA ! ThaiyaM ca NarayatiriyagaidAraM tujjhaMti, abaMdhago ya ayasa' kittInIyAgottakammavisesANaM tumaMti, bhavaMtaragayassAvi u Na dulaho tujjha paMcanamokkAro bhAvijammaMtaresu paMcanamokkArapabhAvao ya jattha jatthovavajjijjA, tattha tatthuttamA jAI uttamaM ca kularuvAroggasaMpayaMti, eyaM te nicchaio bhavejjA / annaM capaMcanamokkArapabhAvao Na bhavai dAsattaM, Na dAriddadohaggahINa - joNiyattaM, Na vigaliMdiyattaMti, kiM bahueNaM ? goyamA ! je keI eyAe vihIe paMcanamokkArAdisuyaNANamahijjittANaM tayatthANusAreNaM payao savvAvassagAiNiccANuTThaNijjesu aTThArasasIlaMgasahassesuM abhiramejjA se gaM sarAgattAe jai NaM Na nivvuDe tao gevejaNuttarAdIsu ciramabhirameUNeha uttamakUlappasUI ukkiTThalaTThasavvaMgasuMdarattaM savvakalApattaTThajaNa "
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 85 maNANaMdayAriyattaNaM' ca pAviUNaM suriMdovamAe riddhIe egaMteNaM ca dayANukaMpApare nimvinnakAmabhoge saddhammamaNuDheUNaM vihuyarayamale sijjhejjhA / 25 / se bhayavaM ! kiM jahA paMcamaMgalaM tahA sAmAiyAiyamasesaMpi suyanANamahijiNeyavvaM ? goyamA ! tahA ceva viNaovahANeNamahIeyavvaM, NavaraM ahinjiNiukAmehiM aTThavihaM ceva nANAyAraM savvapayatteNaM kAlAdI rakkhijjA, annahA, mahayA''sAyaNatti, annaM ca duvAlasaMgassa suyanANassa paDhamacarimajAmaahannisamajjhayaNajjhAvaNaM paMcamaMgalassa asolasaddhajAmiyaM ca annaM ca paMcamaMgalaM kayasAmAie vA akayasAmAie vA ahIe sAmAiyamAiyaM tu suyaM cattAraMbhapariggahe jAvajIvakayasAmAie ahijiNai, Na uNa sAraMbhapariggahe akayasAmAie, tahA paMcamaMgalassa AlAvage 2 AyaMbilaM tahA sakkatthavAisu vi, duvAlasaMgassa puNa suyanANassa uddesagajjhayaNesu / 26 / ___ se bhayavaM ! sudukkaraM paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhassa viNaovahANaM pannattaM, mahatI ya esA NiyaMtaNA kahaM bAlehiM kajai ?, goyamA ! je NaM keI Na icchejjA evaM niyaMtaNaM aviNaovahANeNaM ceva paMcamaMgalAi suyanANaM ahijjiNe ajjhAvei vA ajjhAvayamANassa vA aNunnaM vA payAi se NaM Na bhavijA piyadhamme, Na havejjA daDhadhamme, Na bhavejjA bhattIjue, hIlijjA suttaM, hIlijjA atthaM, hIlijjA suttatthaubhaye, hIlijjA guruM, je NaM hIlijjA suttatthobhae jAva NaM guruM se NaM AsAejA atItANAgayavaTTamANe . titthayare, AsAijjA AyariyauvajjhAyasAhUNo, je NaM AsAijA suyaNANamarihaMtasiddhasAhU se tassa NaM sudIhayAlamaNaMtasaMsArasAgaramAhiMDemANassa tAsu tAsu saMvuDaviyaDAsu culasIilakkha-parisaMkhANAsu sIosiNamissa-joNIsu 1. AnandakAritvamiti / 1 a. aSTapraharAtmakAhorAtramiti / 2. 'jahA' pAThAntaramiti /
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 timisaMdhayAgduggaMdhA'mijjha' - cilINa - khAramuttojjha - siMbhapaDa'. hatthavasAjalula pUyaduddiNa-cilicillaruhira-cikkhalladuIsaNa-jaMbAlapaMkabIbhacchaghoragavbhavAsesu kaDhakaDhakaDheMtacalacalacalassaTalaTalaTalassa rajjaMtasaMpiM- DiyaMgamaMgassa suiraM niyaMtaNA, je uNa eyaM vihiM phAsejA no NaM maNayaMpi aiyarejA jahuttavihANeNaM ceva paMcamaMgalapabhiisuyanANassa viNaovahANaM karejjA se NaM goyamA ! no hIlijjA suttaM, No hIlijjA atthaM, No hIlijjA suttatthobhAe, se NaM no AsAijjA tikAlabhAvI titthakare No AsAijA tilogasiharavAsI vihuyarayamale siddhe, No AsAijA AyariyauvajjhAyasAhUNo, suTTayaraM ceva bhavejjA piyadhamme daDhadhamme bhattIjutte egaMteNaM bhavejA suttatthANuraMjiyamANase saddhAsaMvegamAvanno, se esa NaM Na labhejA puNo 2 bhavacArage gabbhavAsAiyaM aNegahA jaMtaNaMti / 27 / ____NavaraM goyamA ! je NaM bAle jAva avinnAyapunnapAvANaM visese tAva NaM se paMcamaMgalassa NaM goyamA ! egaMteNaM aoge", Na tassa paMcamaMgalamahAsuyakkhaMdhassa egamavi AlAvagaM dAyavvaM, jao aNAibhavaMtarasamajjiyAsuhakammarAsidahaNaTThamiNaM labhettANaM na bAle sammamArAhejjA lahuttaM ca 6ANeI, tA tassa kevalaM dhammakahAe goyamA ! bhattI samuppAijai, tao nAUNaM piyadhammaM daDhadhamma bhattijuttaM tAhe jAvaiyaM paccakkhANaM nivvAheuM samattho bhavai tAvaiyaM kAravejjai, rAibhoyaNaM ca duvihativihacauvviheNa vA jahAsattIe paccakkhAvijjai / 28 / / tA goyamA ! NaM paNayAlAe namokkArasahiyANaM cautthaM, cauvIsAe porusIhiM, bArasahiM purimaDDhehiM, dasahiM avaDDhehiM, tihiM nivvIiehiM, cauhiM egaTThANagehiM, dohiM AyaMbilehiM, egeNaM suddhacchAyaMbileNaM 1. azuciriti / 2. malina iti / 3. pUrNa iti / 4. Adra iti / 5. 'gge' pAThAntaramiti / 6. 'jaNei, pAThAntaramiti /
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 87 avvAvArattAe roddaTTajjhANavigahAvirahiyassa sajjhANaegaggacittassa goyamA ! egamevAyaMbilaM mAsakhamaNaM visesejjA, tao ya jAvaiyaM tavovahANagaM vIsamaMto karejA tAvaiyaM aNugaNeUNaM jAhe jANejjA jahA NaM ettiyamitteNaM tavovahANeNaM paMcamaMgalassa jogIbhUo tAhe Autto paDhejA, Na annahatti / 29 / __se bhayavaM ! pabhUyaM kAlAikkamaM eyaM, jai kayAi avaMtarAle paMcattamuvagacchejjA tao namokkAravirahie kahamuttimaDhe sAhejA ? goyamA ! jaM samayaM ceva suttovayAranimitteNaM asaDhabhAvattAe jahAsattIe kiMci tavamArabhejjA taM samayameva tadahIyasuttatthobhayaM daTTavvaM, jao NaM so taM paMca-namokkAraM suttatthobhayaM Na avihIe giNhe, kiMtu tahA geNhe jahA bhavaMtaresuM pi Na vippaNasse, eyajjhavasAyattAe ArAhago bhavejA |30| se bhayavaM ? jeNa puNa annesimahIyamANANaM suyAvaraNakkhaovasameNa kaNNahADittaNeNaM paMcamaMgalamahIyaM bhavejjA se'viya kiM tavovahANaM karejjA ? goyamA ! karejA, se bhayavaM ! keNaM ahemaM ! goyamA ! sulabhabohilAbhanimitteNaM / evaM 'ceyAiM akuvvamANe . NANakusIle Nee / 31 / ___tahA goyamA ! NaM pavvajAdivasappabhiIe jahuttaviNaovahANeNaM je keI sAhU vA sAhUNI vA apuvvanANagahaNaM na kujjA tassAsaI virAhiyaM suttatthobhayaM, saramANe egaggacitte paDhamacaramaporisIsu diyA rAo ya NANuguNejjA se NaM goyamA ! NANakusIle Nee / se bhayavaM ! jassa aiguruyanANAvaraNodaeNaM ahaMnisaM pahosemANassa saMvacchareNAvi silogaddhamavi No thirapariciyaM bhavejA se kiM kujA ? goyamA ! teNAvi jAvajIvAbhiggaheNaM sajjhAya-sIlANaM veyAvaccaM tahA aNudiNaM aDDhAijje sahasse paMcamaMgalANaM suttatthobhae 1. caitAnIti / 2. praghoSayata iti /
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 3 saramANegaggamANase pahosijjA / se bhayavaM ! keNaM aTTeNaM ? goyamA ! je bhikkhU jAvajIvAbhiggaNaM cAukkAliyaM vAyaNAi jahAsattIe sajjhAyaM na karejA se NaM NANasI |32| annaM ca- je keI jAvajjIvAbhiggaheNa apuvvaM nANAhigamaM karejA tassAsattIe puvvAhiyaM guNejjA, tassAviyAsattIe paMcamaMgalANaM aDDhAije sahasse parAvatte sevi ArAhage taM ca nANAvaraNaM khavettANaM titthayare i vA gaNahare i vA bhavettA NaM sijjhejjA |33| se bhayavaM ! keNa aTTeNaM evaM vRccai jahA NaM cAukkAliyaM sajjhAyaM kAyavvaM ? goyamA ! 'maNavayaNa kAyagutto nANAvaraNaM khavei aNusamayaM / sajjhAe vaTTaMtokhaNe khaNe jAi veraggaM || 108 // uDDhamahe tiriyaMmi ya joisavemANiyA ya siddhI ya / savvo loga logo sajjhAyaviussa ' paccakkhaM // 109 // duvAlasavihaMmivi tave sabbhitarabAhire kusaladiTThe / vi atthi Na vi ya hohI sajjhAyasamaM tavo-kammaM // 110 // egadutimAsakkhamaNaM saMvaccharamavi ya aNasio hojjA / sajjhAya - jhANarahio egovAsaphalaM pi Na labhejjA // 111 // uggamaupAyaNaesaNAhiM suddhaM tu nicca bhuMjato / jai tiviheNAutto aNusamaya - bhaveja sajjhAe | 112 / / tA taM goyama ! egaggamANasattaM Na uvamiuM sakkA / saMvaccharakhavaNeNavi jeNa tahiM NiJjarA'NaMtA // 113 // 1. ' paccakkho' pAThAntaramiti /
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram paMcasamio tigutto khaMto daMto ya nijarApehI / egaggamANaso jo kareja sajjhAyaM so muNI bhanne / / 114 / / jo vAgare pasatthaM suyanANaM jo suNei suddhabhAvo / ThaiyAsavadArattaM takkAlaM goyamA ! doNhaM / / 115 / / egaMpi jo 'duhattaM sattaM paDibohiuM Thavai magge / sasurAsuraMmi vi jage teNeha ghosio amAghAo / / 116 / / dhAupahANo kaMcaNabhAvaM na ya gacchaI kiyAhINo / evaM bhavvovi jiNovaesahINo na bujjhejA / / 117 / / gayarAgadosamohA dhammakahaM je kareMti samayannU / aNudiyahamavIsaMtA savvappAvANa muccaMti / / 118 / / nisuNaMti a bhayaNijjaM, egaMtaM nijaraM kahatANaM / jai annahA Na suttaM atthaM vA kiMci vAejjA / / 119 / / eeNaM adveNaM goyamA ! evaM vuccai jahA NaM jAvajIvaM abhiggaheNaM cAukkAliyaM sajjhAyaM kAyavvaMti, tahA a goyamA ! je bhikkhU vihIe supasatthanANamahijeUNa nANamayaM karejA se vi nANakusIle, evamAinANakusIle aNegahA pannavija'ti / 34 / se bhayavaM ! katare te daMsaNakusIle ? goyamA ! te daMsaNakusIle duvihe nee Agamao NoAgamao a, tattha Agamao sammaiMsaNaM saMkaMte' kaMkhate' vidugucchaMte diTThImohaM gacchaMte aNovavUhAe' parivaDiyadhammasaddhA-sAmannamujjhiukAmANaM athirIkaraNeNaM sAhammiyANaM avacchallataNeNaM appabhAvaNAe, etehiM aTThahiM thANaMtarehiM kusIle Nee / 35 / NoAgamao ya daMsaNakusIle aNegahA taMjahA- cakkhukusIle ghANakusIle savaNakusIle jibmAkusIle sarIrakusIle / tattha 1. duHkhAta sattvamiti /
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 cakkhukusIle tivihe Nee, taMjahA- pasatthacakkhukusIle pasatthApasatthacakkhukusIle apasatthacakkhukusIle / tattha je kei pasatthaM usabhAdititthayaraviMbaM purao cakkhugoyaraTThiaM tameva pAsemANe aNNaM kiMpi maNasA apasatthamajjhavase se NaM pasatthacakkhukusIle, tahA je pasatthApasatthacakkhukusIle titthayarabiMba hiyaeNaM acchIhiM annaM kiMpi pehijjA se NaM pasatthApasatthacakkhukusIle, tahA pasatthApasatthAI davvAiM, kAgabagaDhaM katittiramayUrAiM sukaMtadittitthiyaM vA dalUNaM tayahuttaM cakheM visajje se vi pasatthApasattha cakkhukusIle, tahA apasatthacakkhukusIle tisaTTehiM payArehiM apasatthA sarAgA cakkhUtti / se bhayavaM ! kayare te apasatthe tisaTThI cakkhubhee ? goyamA ! ime taM jahA 'sabbhukaDakkhA, tArA, maMdA, maMdAlasA, vaMkA, vivaMkA, kusIlA, 2addhikkhiyA, kANikkhiyA, bhAmiyA 10 udbhAmiyA, caliyA, valiyA, calavaliyA, adbhummillA, milimilA, mANusA, pAsavA, pakkhA, sarIsivA 20 asaMtA, apasaMtA, athirA, bahuvigArA, sANurAgA, rAgoIraNI, rAgajannA, mayuppAyaNI, mayaNI, mohaNI 30 vammohaNI, bhauIraNI, bhayajannA, bhayaMkarI, hiyayabheiNI, saMsayAvaharaNI, cittacamakkuppAyaNI, NibaddhA, aNibaddhA, gayA 40 AgayA, gayAgayA, gayagayapaccAgayA, niddhADaNI, ahilasaNI, araikarA, raikarA, dINA, dayAvaNA, sUrAdhIrA 50 haNaNI, mAraNI, tAvaNI, saMtAvaNI, kuddhA-pakuddhA, ghorA-mahAghorA, caMDA, ruddA suruddA, hA hA bhUyasaraNA 60 rukkhA 61 saNiddhA 62 rukkhasaNiddhatti 63 ___mahilANaM calaNaMguTThakoDiNahakaraNasuvilihiyadinnAlattagAya ca NahamaNikiraNanibaddhasakkacAvaM kummunnayaM calaNaM saMmagganimaggavaTTagUDhajANuM jaMghApihulakaDiyaDabhogajahaNaNiyaMba-NAhI-thaNa-gujhaMtara-kaTThA bhUyalaTThI1. sabhrUkaTAkSeti / 2. ardhekSiteti / 3. madotpAdanIti / 4. bhayodIraNIti / 5. gAtramiti saMbhAvyate / * '' pAThAntaramiti / 6. 'kacchA' iti syAttarhi kakSeti /
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram o aharo?-dasaNapaMtI kannanAsanayaNajuyalabhamuhAnilADasiraruhasImaMta' yAmoDayapeDhatilagakuMDalakavolakajjalatamAlakalAvahArakaDisuttagaNeurabAhurakkhagamaNirayaNakaDagakaMkaNa-muddiyAisukaMta-dittAbharaNa-dugullava-saNanevatthA kAmaggisaMdhukkhaNI nirayatiriyagaisuM aNaMtadukkha- dAyagA esa sAhilAsasarAgadiTThitti esa cakkhukusIle / 36 / ___ tahA ghANakusIle je keI surahigaMdhesu saMgaM gacchai durahigaMdhe duguMche se NaM ghANakusIle, tahA savaNakusIle duvihe Nee pasatthe appasatthe ya / tattha je bhikkhU appasatthAI kAmarAgasaMdhukkhaNuddIvaNujjAlaNa-pajjAlaNasaMdIvaNAI gaMdhavvanaTTadhaNuvveyahatthisikkhAkAmaratIsatthANi gaMthANi soUNaM NAloejA jAva NaM No pAyacchittamaNucarejjA se NaM apasatthasavaNakusIle Nee / tahA je bhikkhU pasatthAI siddhaMtAcariyapurANadhammakahAo ya annAI ca ganthasatthAiM suNettA NaM na kiMci AyahiyaM aNuDhe 2NANamayaM ca karei se NaM pasatthasavaNakusIle nnee| ___ tahA jibbhAkusIle se NaM aNegahA taMjahA - tittakaDuyakasAyamahuraMbilalavaNAI rasAiM AsAyaMte adiTThAsuyAiM iha-para-logobhayAvaruddhAiM sadosAiM mayArajayAruccAraNAiM ayasa'bbhakkhANAsaMtAbhiogAI vA bhaNaMte asamayannU dhammadesaNA-pavattaNeNa ya jibbhAkusIle Nee / se bhayavaM ! kiM bhAsAevi bhAsiyAe kusIlattaM bhavati ?, goyamA ! bhavai / se bhayavaM / jai evaM tAva dhammadesaNaM na kAyavvaM ? goyamA ! 'sAvaja'NavajANaM vayaNANaM jo na jANai visesaM / vuttuMpi tassa na khamaM kimaMga puNa desaNaM kAuM ? ||120 / / / 37 / tahA sarIrakusIle duvihe Nee- ceTThAkusIle vibhUsAkusIle ya, tattha _ 'AmoDaga' kusumaiH kezabandhavizeSa iti / 2. jJAnamadamiti / ___3. - azlIlabhASaNamiti /
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 je bhikkhU evaM kimikulanilayaM sauNasANAibhattaM saDaNapaDaNaviddhaMsaNadhammaM asuiM asAsayaM asAraM sarIragaM AhArAdIhiM NiccaM ceTejA No NaM iNamo bhavasayasuladdhanANadaMsaNAisamannieNaM sarIreNaM accaMtaghoravIruggakaTTaghoratavasaMjamamaNuDhejA se NaM ceTThAkusIle / tahA je NaM vibhUsAkusIle se'vi aNegahA, taM jahA-tellAbbhaMgaNavimaddaNasaMbAhaNasiNANuvvaTTaNaparihasaNa-taMbola-dhUvaNavAsaNa-dasaNugghasaNa-asamAlahaNa-puSphomAlaNa kesa-samAraNa-'sovAhaNa duviyaDDhagaibhaNirahasira-uvavidruTThiya-sannivannekkhiya-vibhUsAvattisavigAra-NIyaMsaNuttarIyapAuraNa-daMDagagahaNamAI sarIra-vibhUsA-kusIle Nee, ete ya pavayaNauDDAhapare duraMtapaMtalakkhaNe adaTThavve mahApAvakammakArI vibhUsAkusIle bhavaMti, gae daMsaNa kusIle / 38 / tahA cAritta kusIle aNegahA mUlaguNauttaraguNesu, tattha mUlaguNA paMca-mahavvayANi rAibhoyaNacchaTThANi, tesuM je pamatte bhavejjA, tattha pANAivAyaM puDhavIdagAgaNimAruyavaNapphaibiticaupaMciMdiyAINaM saMghaTTaNapariyAvaNa-kilAmaNoddavaNe musAvAyaM suhumaM bAyaraM ca, tattha suhumaM "payalA ullA marue' evamAdI, bAdaro kannAlIgAdi / adinnAdANaM suhumaM bAdaraM ca, tattha suhumaM taNaDagalacchAramallagAdINaM gahaNe, bAyaraM hiraNNasuvaNNAdINa / mehuNaM divvorAliyaM maNovayakAyakaraNa- kArAvaNANumaibhedeNa aTThArasahA, tahA karakammAdI sacittAcittabhedeNaM, NavaguttIvirAhaNeNa vA, vibhUsAvattieNa vA / pariggahaM suhumaM bAyaraM ca tattha suhumaM kappaTThagarakkhaNamamatto bAdaraM hiraNNamAdINa gahaNe dhAraNe vA / rAI bhoyaNaM diyAgahiyaM diyAbhuttaM, 1. sopAnaditi / 2. sanniSaNNekSitamiti / 3. payalAsi kiM divA ? Na payalAmi, ulle kiM vacasi vAsaMte ? Na gacche, tathA marue-bhuMjaMti maruA, amhe vi tattha gacchAmo / te sAhu uggAhiyabhAyaNA bhaNaMti-kahiM te maruyA bhujaMti ? teNa bhaNiyaM NaNu savvagehehiti / 1a. vilepanamiti /
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram rAo gahiyaM diyA bhuttaM (diyA gahiyaM rAIbhuttaM) evamAdi / uttaraguNA piMDassa jA visohI samitIo bhAvaNA tavo duviho / paDimA abhiggahAvi ya uttaraguNamo viyANAhi ||121 / / tattha piMDavisohI - solasa uggamadosA solasa uppAyaNA ya dosA u / dasa esaNAe dosA saMjoyaNamAi paMceva // 122 // tattha uggamadosA_ AhAkammuddesiyapUIkamme yamIsajAye ya / ThavaNA pAhuDiyAe pAoyara kIya pAmicce ||123|| pariyaTTie abhihaDe ubhine mAlohaDe iya / acchijje aNisaTTe ajjhoyarae ya solasame || 124 / / ime upAyaNAdosA - dhAI duI nimitte AjIva vaNImage tigicchAe / kohe mANe mAyA lobhe ya haMvati dasa ee // 125 / puvvipacchAsaMthava vijjAmaMte ya cuNNajoge ya / uppAyaNA ya dosA solasame mUlakamme ya || 126|| esaNAdosA - saMkiya-makkhiya-nikkhittapihiyasAhariyadAyagummIse / apariNayalittachaDDiya esaNadosA dasa havaMti // 127 // 93 tatthuggamadose gihatthasamutthe, gihatthasamutthe, uppAyaNAdose sAhusamutthe, esaNAdose ubhayasamutthe, saMjoyaNA pamANe iMgAla dhUma kAraNe paMca maMDalIyadose bhavaMti / tattha saMjoyaNA uvagaraNa-bhattapANasabbhaMta
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram-adhya03 rabahibheeNaM / pamANaM - 'battIsaM kira kavale AhAro kucchipUrao bhaNio / rAgeNa saiMgAlaM doseNa sadhUmagaMti nAyavvaM / / 128 / / kAraNaM - 'veyaNa veyAvacce iriyaTThAe ya saMjamaTTAe / taha pANavattiyAe chaTheM puNa dhammaciMtAe / / 129 / / natthi chuhAe sarisiyA viyaNA bhuMjijja tappasamaNaTThA / 'chAo veyAvaccaM Na tarai kAuM ao bhuMje / / 130 // iriyapi na sohissaM pehAiyaM ca saMjamaM kAuM / thAmo vA parihAyai guNaNa'NuppehAsu ya asatto / / 131 / / piMDa visohI gayA / iyANi samitIo paMca taMjahA - IriyAsamiI bhAsAsamiI esaNAsamiI AdANabhaMDamattanikkhevaNAsamiI uccArapAsavaNakhelasiMghANajallapAriTThAvaNiyAsamiI / tahA guttIo tinni-maNaguttI vayaguttI kAyaguttI / tahA bhAvaNAo duvAlasa taMjahA- aNiccattabhAvaNA asaraNabhAvaNA egattabhAvaNA annattabhAvaNA asuibhAvaNA vicittasaMsArabhAvaNA kammAsavabhAvaNA saMvarabhAvaNA vinijjarabhAvaNA logavittharabhAvaNA dhamma suyakkhAyaM supannattaM titthayarehiMti tattaciMtA bhAvaNA bohIsudullabhA jammatarakoDIhivitti bhAvaNA, evamAdi thANaMtaresuM je pamAyaM kujA se NaM cArittakusIle Nee / 39 / tahA tavakusIle duvihe Ne bajjha-tavakusIle abhitaratavakusIle ya / tattha je keI vicittaaNasaNaUNodariyAvittIsaMkhevaNarasapariccAya1. bubhukSita iti /
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram kAyakilesasaMlINayatti chaTThANesuM na ujjamejA se NaM bajjhatavakusIle / tahA je keI vicittapacchittaviNayaveyAvacca-sajjhAyajhANaussaggaMmi ceesuM' chaTThANesuM na ujjamejA se NaM abhitaratavakusIle / 40 / tahA paDimAo bArasa taMjahA - 2'mAsAdI sattaMtA egadugatiga sattarAidiNa tinni / aharAtI egarAtI bhikkhUpaDimANa bArasagaM / / 132 / / tahA abhiggahA-davvao khettao kAlao bhAvao, tattha davve kummAsAiyaM davvaM gaheyavvaM, khettao gAme bahiM vA gAmassa, kAlao paDhamaporisImAIsu, bhAvao kohamAisaMpanno jaM dehii taM gahissAmi / evaM uttaraguNA saMkhevao samattA / samatto ya saMkheveNaM carittAyAro / tavAyAro'vi saMkheveNehataragao / tahA vIriyAyAro eesu ceva jA ahANI / eesuM paMcasu AyArAiyAresuM jaM AuTTiyAe. dappao pamAyao kappeNa vA ajayaNAe vA jayaNAe vA paDiseviyaM taM tahevAloittANaM jaM maggaviU guru uvaisaMti taM tahA pAyacchittaM nANucarei / evaM aTThArasaNhaM sIlaMgasahassANaM jaM jattha pae pamatte bhavejA se NaM teNaM teNaM pamAyadoseNaM kusIle Nee / 41 / tahA osannesu jANe, Nittha lihijjai / pAsatthe NANamAdINaM sacchaMde ussuttamaggagAmI sabale NetthaM lihijjati, gaMthavittharabhayAo / bhagavayA uNa etthaM patthAve kusIlAdI mahApabaMdheNaM pannavie, etthaM ca jA jA katthaI aNNaNNavAyaNA sA sumuNiyasamayasArehito pauMjeyavvA, jao mUlAdarise ceva bahugaMthaM vippaNaTuM tahiM ca jattha 2 saMbaMdhANulaggaM 1. caiteSviti 2. mAsAyAH saptAntAH sapta tataH prathamA dvitIyA tRtIyA ca pratyekaM saptarAtrikI tata ekAdazI ahorAtrikI dvAdazI caikarAtrikIti / 3. nAtra grantha iti / 'NitthaM' naivaM-nA'nenaprakAreNeti / 4. prayojitavyA yathA yuktA syAditi / 'pasoeyavvA' prazrotavyA tathA 'paoseyavvA' iti pAThAntaraM tu cintyamiti /
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram-adhya04 gaMthaM saMbajjhai tattha tattha bahuehiM suyaharehiM saMmiliUNaM saMgovaMgaduvAlasaMgAo suyasamuddAo annamannaaMgauvaMgasuyakkhaMdhaajjhayaNuddesagANaM samucciNiUNa kiMci kiMci saMbajjhamANaM etthaM lihiyaMti, Na uNa sakavvaM kayaMti / 42 / paMcee sumahApAve, je Na vajjejja goyamA ! saMlAvAdIhiM kusIlAdI, bhamihI so sumatI jahA / / 133 / / bhava kAyaThitie saMsAre, 'ghora-dukkhasamotthao / alahaMto dasavihe dhamme, bohimahiMsAilakkhaNe / / 134 / / etthaM tu kIra-diTuMtaM, saMsaggIguNa dosao / ' risibhillAsamavAseNaM, NipphaNNaM goyamA ! 2suNe ||135 / / tamhA kusIlasaMsaggI, savvovAehiM goyamA ! vajijA''yahiyAkaMkhI, aMDajadiTuMtajANage / / 136 / / atha cautthajjhayaNaM (sumai kahA) se NaM bhayavaM kahaM puNa teNa sumaiNA kusIlasaMsaggI kayA AsI u jIe a eyArise aidAruNe avasANe samakkhAe jeNa bhavakAyaTTiIe aNorapAraM bhavasAyaraM bhamihI se varAe dukkhasaMtatte alabhaMte savvaNNuvaesie ahiMsAlakkhaNe khaMtAdidasavihe dhamme bohiMti ? goyamA ! NaM ime taMjahA - atthi iheva bhArahe vAse magahA nAma jaNavao, tattha kusatthalaM nAma puraM, taMmi ya uvaladdhapunnapAve sumuNiyajIvAjIvAdipayatthe sumaiNAilaNAmadheje duve sahoyare mahaDDIe saDDhage ahesi / aha'nnayA aMtarAyakammodaeNaM viyaliyaM vihavaM tesiM, Na uNa sattaparakkamaMti / evaM tu acaliyasattaparakkamANaM tesiM accaMtaM paralogabhIruNaM virayakUDakavaDAliyANaM paDivannajahovaiTThadANA1. ghoraduHkhaiH samavastRtaH channa iti / 2. 'mu' pAThAntaraM /
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram icaukkhaMdhauvAsagadhammANaM apisuNAmaccharINaM amAyAvINaM, kiM bahuNA ? goyamA ! te uvAsagA NaM AvasahA guNarayaNANaM, pabhavA khaMtIe, nivAse suyaNamettINaM, evaM tesiM bahuvAsaravannaNijjaguNarayaNANaMpi jAhe asuhakammodaeNaM Na pahuppae saMpayA tAhe Na pahuppaMti aTThAhiyAmahimAdao iTThadevayANaM jahicchie pUyAsakkAre sAhammiyasaMmANo baMdhuyaNasaMvavahAre ya / 1 / aha'nnayA acalaMtesu atihisakkAresu, apUrijjamANesu paNaiyaNamaNorahesuM, vihaDatesu ya suhisayaNamittabaMdhava-kalattaputtaNatuyagaNesu, visAyamuvagaehiM goyamA ! ciMtiyaM tehiM saDDhagehi, taMjahA - 'jA vihavo tA purisassa hoi ANApaDicchao loo / galiudayaM ghaNaM vijjulAvi dUraM pariccayai / / 1 / / evaM ca ciMtiUNa paropparaM bhaNiumAraddhe, tattha paDhamo - puriseNa mANadhaNavajjieNa parihINabhAgadhejeNaM / te desA gaMtavvA jattha 'savAsA Na dIsaMti / / 2 / / tahA bIo - 'jassa dhaNaM tassa jaNo jassa'ttho tassa baMdhavA bahave / dhaNarahio u maNUso hoi samo dAsapesehiM / / 3 / / aha evamaparopparaM saMjojei, saMjojeUNa goyamA ! kayaM desapariccAyanicchayaM tehiM ti jahA vaccAmo desaMtaraM ti, tattha NaM kayAI pujaMti ciraciMtie maNorahe, havai pavvajAe saha saMjogo, jai divyo bahu mannejA, jAva NaM ujjhiUNaM taM kamAgayaM kusatthalaM paDipannaM videsagamaNaM / 2 / 1. samAnavAsA iti /
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 zrI mahAnizItha sUtram-adhya04 aha'nnayA aNu paheNaM gacchamANehiM diTThA tehiM paMca sAhuNo chaThaM samaNovAsagaMti, tao bhaNiyaM NAileNa jahA bho bho sumatI ! bhaddamuha ! peccha keriso sAhusattho ? tA eeNaM ceva sAhusattheNaM gacchAmo, jai puNo vi nUNaM gaMtavva, teNa bhaNiyaM - evaM hou tti, tao saMmiliyA tattha satthe, jAva NaM payANagamegaM vahaMti tAva NaM bhaNio sumatI NAileNaM, jahA NaM bhaddamuha ! mae harivaMsatilayamaragayacchaviNo sugahiyanAmadhejassa bAvIsaimatitthagarassa NaM ariThThaneminAmassa pAyamUle suhanisaNNeNaM evamavadhAriyaM AsI jahA je evaMvihe aNagAraruve bhavaMti te ya kusIle, je ya kusIle te diTTIevi nirikkhiuM na kappaMti, tA ete sAhuNo tArise, maNAgaM na kappae etesiM samaM amhANa gamaNasaMsaggI, tA vayaMtu ete, amhe appasattheNa ceva vaissAmo, na kIrai titthayaravayaNassAtikkamo, jao NaM sasurAsurassAvi jagassa alaMghaNijA titthayaravANI / annaM ca jAva etehiM samaM gammai tAva NaM ciTThau tAva darisaNaM, AlAvAdI NiyamA bhavaMti, tA kimamhehiM titthayaravANi ulaMghittANaM gaMtavvaM ? evaM tamaNubhAviUNaM taM sumati hatthe gahAya nivvaDio nAilo sAhusatthAo / 3 / niviTTho ya cakkhuvisohIe phAsuga-bhUpaese, tao bhaNiyaM sumaiNA, jahA - guruNo 'mAyAvittassa jeTThabhAyA taheva bhaiNINaM / jatthuttaraM na dijjai hA deva ! bhaNAmi kiM tattha ? / / 4 / / Aese'vi imANaM pamANapuvvaM tahatti nAyavvaM / maMgulamamaMgulaM vA tattha vicAro na kAyavvo / / 5 / / NavaraM ettha ya me dAyavvaM ajamuttaramimassa / kharapharusa-kakkasANiThThaduTThaniTTharasarehiM tu / / 6 / / 1. pitroriti / 2. 'AesamavImANaM' pAThAntaramiti /
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram ahavA kaha ucchala jIhA me jeTTabhAuNo purao ? jassucchaMge viNiyaMsaNo'ha ramio suivittio ||7|| ahavA kIsa Na lajjai esa sayaM ceva eva pabhaNaMto ? jaM kusIle ete diTThIevINa daTThavve sAhuNoti // 8 // jAva na evaiyaM vAyare tAva NaM iMgiyAgArakusaleNaM muNiyaM NAileNaM, jahA NaM aliyakasAio esa maNagaM sumatI, tA kimahaM paDibhaNAmitti ciMtiuM samADhatto / jahA - 'kajjreNa viNA akaMDe esa pakuvio hu tAva saMciTThe / saMpai aNuNito Na yANimo kiM ca bahu manne ? ||9|| tA kiM aNuNemimiNaM uyAhu volau ' khaNaddhatAlaM vA / jevasamiyakasAo paDivajjai taM tahA savvaM ||10|| ahavA patthAvamiNaM eyassavi saMsayaM avaharemi / esa Na yANai bhaddaM jAva visesaM Na parikahiyaM // 11 // tti citeUNaM bhaNiumADhatto - 99 no demi tubha dosaM Na yAvi kAlassa demi dosamahaM / jaM hiyabuddhIe sahoyarAvi bhaNiyA pakuppati ||12 / / jIvANaM ciya etthaM dosaM kammaTTajAlakasiyANaM / je caugainiSphiDiNaM hiovaesaM na bujjhati // 13 // ghaNarAgadosa - kuggaha-moha-micchattakhavaliyamaNANaM / bhAi visaM kAlauDa hiovaesAmai pannaM ||14|| ti, 'haM' pAThAntaramiti / * ' va mahu pAThAntaramiti / 1. kSaNArdhakAla ityartha saMbhAvyata iti / 2: prAkRtatvena padavyatyayAt pradattahitopadezAmRtamiti / + 'ya' pAThAntaraM /
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya04 evamAyanniUNa tao bhaNiyaM sumaiNA, jahA tumaM ceva saccavAdI bhaNasu eyAI, NavaraM Na juttameyaM jaM sAhUNaM avannavAyaM bhAsijjai, annaM tu kiM taM na pecchasi tumaM eesiM mahANubhAgANaM ciTThiyaM ? chaTThaTThamadasama-duvAlasa-mAsa-khamaNAIhiM AhAraggahaNaM 'gimhAsuyAvaNaTThA vIrAsaNa-ukkuDuyAsaNanANAbhiggaha- dhAraNeNaM ca kaTThatavo'NucaraNeNaM ca 2pasukkhaM maMsasoNiyaMti, mahAuvAsagoM si tumaM mahAbhAsAsamitI viiyA tae, jeNerisaguNovauttANaMpi mahANubhAgANaM sAhUNaM kusIlatti nAmaM saMkappiyaMti / tao bhaNiyaM nAileNaM - jahA mA vaccha ! tumaM eteNaM pariosamuvayAsu. jahA ahayaM 3 AsavAreNa parimusioakAmanijarAevi kiMci kammakhayaM bhavai, kiM puNa jaM bAlataveNaM ? tA ete bAlatavassiNo daTThavve, jao NaM kiM kiMci ussuttamaggayArittameesiM na paise ? annaM ca-vaccha sumai ! Natthi mamaM imANovariM kovi suhumovi maNasA vi u paoso jeNAhameesiM dosagahaNaM karomi, kiMtu mae bhagavao titthayarassa sagAse erisamavadhAriyaM jahA kusIle adaTThavve, tAhe bhaNiyaM sumaiNA, jahA jAriso tumaM nibbuddhIo tAriso sovi titthayaro jeNa tujjhameyaM vAyariyaMti, tao evaM bhaNamANassa sahattheNaM "jhaMpiyaM muhakuharaM sumaissa NAileNaM, bhaNio ya jahA bhaddamuha ! mA jagekkaguruNo titthayarassAsAyaNaM kuNasu, mae puNa bhaNasu jahicchiyaM, nAhaM te kiMci paDibhaNAmi, tao bhaNiyaM sumaiNA, jahA jai etevi sAhuNo kusIlA tA ettha jage Na koI susIlo atthi, tao bhaNiyaM NAileNaM, jahA bhaddamuha ! sumai ! itthaM jayAlaMghaNijjavakkassa bhagavao vayaNamAyareyavvaM jaM 100 1. ' gimhAyavaNaTThANa' gimhAyAva - NaTThANa ceti pAThAntaramiti / 2. prazuSkamiti / 3. ' AsucAreNaM parAmusio'jja' iti pAThAntaram / atrArthaH A prAtaH kAlAt vicAritavAnahamiti / 4. pravizediti / 5. AcchAditamiti /
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 'ca'tthakkiyAe na visaMvaejjA, No NaM bAlatavassINa ceTThiyaM, jao NaM jiNaiMdavayaNeNa niyamao tAva kusIle ime dIsaMti, pavvajjAe puNa gaMdhapi No dIsae esiM, jeNaM piccha 2 tAveyassa sAhuNo biijjayaM muhaNaMtagaM dIsai tA esa tAva ahigapariggahadoseNaM kusIlo, Na evaM sAhUNa bhagavayA''iTTaM jamahiyapariggahavi dhAraNaM kare, tA vaccha ! hINasattehiM no esevaM maNasA'jjhavase jahA jai mameyaM muhaNaMtagaM vippaNassihii tA bIyaM kattha kahaM pAvejA ? no evaM ciMtei mUDho jahA ahigAva ogovahIdhAraNeNaM majjhaM pariggahavayassa bhaMgaM hohI, ahavA kiM saMjame'bhirao esa muhaNaMtagAisaMjamova ogadhammovagaraNeNa vIsIejjA ? niyamao Na visAe *, NavaramattANayaM hINasatto'hami pAyaDe ummaggAyaraNaM ca payaMsei, pavayaNaM ca maileitti / 101 eso u Na pecchasi sAmannacatto, eeNaM kallaM tIe viNiyaMsaNA itthIe aMgayaTThi nijjhAiUNa jaM nAloiyaM paDikkataM taM kiM tae Na vinnAyaM ? esa u Na picchasi paruDhaviSphoDagavimhiyANaNo ? eteNaM saMpayaM ceva loyaTThAe sahattheNamadinnachAragahaNaM kayaM, taeva diTThayaMti / eso u Na pecchasi saMghADie kalle eeNaM aNuggae sUrie uTTheha vaccAmo uggayaM sUriyaMti tayA vihasiyamiNaM / eso u pecchasImesiM jise ho eso ajja rayaNIe aNovautto patto vijukkAe phusio, Na eteNaM kappagahaNaM kayaM tahA pabhAe hariyataNaM vAsAkappaMcaleNaM saMghaTTiyaM, tahA bAhirodagassa NaM paribhogaM kayaM, bIyakAyarasoppareNaM parisakkio, avihIe esa khArathaMDilAo mahuraM thaMDilaM saMkamio, tahA pahapaDivaneNaM sAhuNA kamasayAikkame IriyaM 'paDikkamiyavvaM / tahA careyavvaM, tahA ciTTheyavvaM, tahA bhAseyavvaM, tahA saeyavvaM, chakkAyamaigayANaM jIvANaM suhumabAyarapajjattApajjatta jahA 9. arthakriyayA na visaMvadediti / 2. yogAntarAriSSuNeti zeSaH saMbhAvyate / * visIe, pAThAntaramiti /
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 4 gamAgamasavvajIvapANabhUyasattANaM saMghaTTaNapariyAvaNakilAmaNoddavaNaM vA Na bhavejjA / tA etesiM evaiyANaM eyassa ekkamavi Na etthaM dIsae jaM puNa muhaNaMtagaM paDilehamANo aja mae esa coio jahA erisaM paDilehaNaM karesi jeNa vAukkAyaM phaDaphaDassa saMghaTTejjA / 'sariyaM ca paDilehaNAe saMtiyaM kAraNaM ti / jasserisaM jayaNaM erisaM sovaogaM bahu kAhisi saMjamaM Na saMdehaM jasserisamAuttattaNaM tujjhati / etthaM ca tae'haM viNivArio jahAM NaM mUgo ThAhi, Na amhANaM sAhUhiM samaM kiMci bhaNeyavvaM kappe / tA kimeyaM taM visumariyaM ? tA bhaddamuha ! eeNa saMmaM saMjamatthANaMtarANaM egamavi No parirakkhiyaM / tA kimesa sAhU bhannejjA jasserisaM pamattattaNaM ? Na esa sAhU jasserisaM 2NiddhammasaMpalattaNaM / bhaddamuha ! peccha 2 suNo iva NittiMso chakkAyanimaddaNo kahAbhirame eso ? ahavA varaM sUNo jassa NaM susumamavi niyamavayabhaMgaM No bhavejjA / eso u niyamabhaMgaM karemANo keNaM uvamejjA ? tA vaccha sumai bhaddamuha ! Na erisakattavvAyaraNAo bhavaMti sAhU / etehiM ca kattavvehiM titthayaravayaNaM saremANo ko etesiM vaMdaNagamavi karejA ? 102 annaM ca eesiM saMsaggeNaM kayAI amhANaMpi caraNakaraNesu siDhilattaM bhavejjA jeNaM puNo 2 AhiMDemo ghoraM bhavaparaMparaM / tao bhaNiyaM sumaiNA, jahA jai ee kusIle jai vA susIle tahAvi mae gaMtavva eehiM samaM jAva eehiM samaM pavvajjA kAyavvA / jaM puNaM tumaM karesi tameva dhammaM, NavaraM ko ajja taM samAyariuM sakkA ? tA muyasu karaM, mae etehiM samaM gaMtavvaM jAva NaM No dUraM vayaMti te sAhuNoti / tao bhaNiyaM NAileNaM bhaddamuha ! sumai No kallANaM etehiM samaM gacchamANassa tujjhaMti, ahayaM ca tubbhaM hiyavayaNaM bhaNAmi / evaM Thie 9 'sAriyaM' 'kAriyaM' iti pAThAntare / 2. nirdharmasaMpralapitatvamiti /
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 103 zrI mahAnizItha sUtram jaM ceva bahuguNaM tamevANusevaya, NAhaM 'tae dukkheNaM dharemi / ____ aha annayA aNegovAehipi nivArijaMto Na Thio / gao so maMdabhaggo sumatI goyamA ! pavvaio ya / aha annayA vaccaMteNaM mAsapaMcageNaM Agao mahAroravo duvAlasasaMvachario dubbhikkho / tao te sAhuNo takkAladoseNaM aNAloiyapaDikaMtA mariUNovavannA' bhUyajakkharakkhasapisAyAdINaM vANamaMtaradevANaM vAhaNattAe / tao caviUNaM micchajAtIe kuNimAhArakUrajjhavasAyadosao sattamAe / tao uvvaTTiUNaM taiyAe cauvIsIgAe sammattaM pAvehiti / tao ya sammattalaMbhabhavAo taiyabhave cauro sijjhihiMti, ego Na sijjhihii jo so paMcamago savvajeTTho, jao NaM so egaMtapicchaddiTThI abhavyo ya / se bhayavaM ! je NaM se sumatI se bhavve uyAhu abhabve ?, goyamA ! bhavve / se bhayavaM ! jai NaM bhavve tA NaM mae samANe kahiM samuppanne ? goyamA ! paramAhammiyAsuresuM / 4 / se bhayavaM / kiM bhavye paramAhammiyAsuresu samuppajjai ? goyamA ! je keI ghaNarAgadosamohamicchattodaeNaM suvavasiyaMpi paramahiovaesaM avamannettANaM duvAlasaMgaM ca suyanANamappamANIkariya ayANittA ya samayasabbhAvaM aNAyAraM pasaMsiyANaM tameva ucchappejjA jahA sumaiNA ucchappiyaM 'na bhavaMti ee kusIle sAhuNo, ahANaM ee'vi kusIle to etthaM jage na koI susIlo atthi nicchiyaM mae etehiM samaM pavvajjA kAyavvA tahA jAriso taM nibbuddhIo tAriso so'vi titthayaro' ti evaM uccAramANeNaM se NaM goyamA ! mahaMtaMpi tavamaNuDhemANe paramAhammiyAsuresuM uvavajjejjA / se bhayavaM ! paramAhammiyAsuradevANaM uvvaTTe samANe se sumatI kahiM uvavajjejjA ? goyamA ! teNaM maMdabhAgeNaM aNAyArapasaMsucchappaNaM kare- mANeNaM sammaggapaNAsaNaM abhiNaMdiyaM, takkammadoseNaM aNaMtasaMsAriyattaNamajjiyaM, to kettie uvavAe tassa 1. 'te' pAThAntaramiti / 2. 'nne' pAThAntaraM / 3. sunizcitamapIti /
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 zrI mahAnizItha sUtram-adhya04 sAhejjA ? jassa NaM aNegapoggalapariyaTTesuvi Natthi caugaisaMsArAo avasANaMti tahAvi saMkhevao suNasu goyamA ! ... iNameva jaMbUdIvadIvaM parikkhiviUNaM Thie je esa lavaNajalahI eyassa NaM jaM thAmaM siMdhUmahAnadI paviTThA tappaesAo dAhiNeNaM disAbhAeNaM paNapannAe joyaNesuM veiyAe majhaMtaraM asthi paDisaMtAvadAyagaM nAma addhaterasajoyaNapamANaM hatthikuMbhAyAraM thalaM / tassa ya lavaNajalovareNaM adbhuTThajoyaNANi usseho / tahiM ca NaM accaMtaghoratimisaMdhayArAo-ghaDiyAlagasaMThANAo 'sIyAlIsaM guhAo / tAsuM ca NaM juga jugeNaM niraMtare jalayAriNo maNuyA parivasaMti / te ya vajarisahanArAyaNasaMghayaNe mahAbalaparakkame addhaterasarayaNIpamANeNaM saMkheja-vAsAU mahumajjamaMsappie sahAvao itthIlole paramaduvannasuumAlaaNiTThakhararusiyataNU mAyaMgavaikayamuhe sIhaghoradiTThI kayaMtabhIsaNe adAviyapaTThI asaNivva nidrurapahArI dappuddhare ya bhavaMti / 5tesiM ti jAo aMtaraMDagagoliyAo tAo gahAya camarINaM saMtiehiM seyapucchavAlehiM guMthiUNaM je keI ubhayakannesu nibaMdhiUNa mahagghuttamajaccarayaNatthI sAgaramaNupavisejjA se NaM jalahatthimahisa-gohiga-mayara-mahAmaccha-taMtusuMsumArapabhitIhiM duTThasAvatehiM 6abhesie ceva savvaMpi sAgarajalaM Ahi~DiUNa jahicchAe jaccarayaNasaMgahaM kariya ahavasarIre Agacche / tANaM ca aMtaraMDagoliyANa saMbaMdheNa te varAe goyamA ! 'aNovamaM sughoraM dAruNaM dukkhaM puvajjiyaroddakammavasagA aNubhavaMti / se bhayavaM ! keNaM aTeNaM ? goyamA ! tesiM jIvamANANaM kosamajhe tAo goliyAo gaheuM je jayA uNa te gheppaMti tayA bahuvihAhiM niyaMtaNAhiM mahayA sAhaseNaM 1. saptacatvAriMzaditi / 2. pratiyugamiti / 3. cANDAlasyeva vikRtamukhA vikRtameva vaikRtamiti / 4. adarzitapRSThA iti / 5. teSAmiti-vakSyamANaprakAreNeti / 6. 'abhisie' 'abhie' ca pAThAntaramiti /
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 105 sannaddha-baddha-karavAla-kuMta-cakkAipaharaNA''DovehiM bahusUradhIrapurisehi buddhipuvvageNaM 'sajIviyaDolAe gheppaMti / tesiM ca ghippamANANaM jAiM sArIramANasAiM dukkhAiM bhavaMti tAI savvesu nArayadukkhesu jai paraM uvmejaa| se bhayavaM ! ko uNa tAo aMtaraMDagoliyAu geNhijjA ? goyamA ! tattheva lavaNasamudde asthi rayaNadIvaM nAma aMtaradIvaM / tasseva paDisaMtAvadAyagAo thalAo egatIsAe joyaNasaehiM taM nivAsiNo maNuyA / bhayavaM ! kayareNaM paogeNaM ? khettasabhAvasiddheNaM puvvapurisasiddheNaM ca vihANeNaM / se bhayavaM ! kayare uNa se puvvapurisasiddhe vihI tesiM ti ? goyamA ! tahiyaM rayaNadIve asthi vIsaeguNavIsaaTThArasadasaTThasattadhaNUpamANAI gharaTTasaMThANAiM vara-vaira-silA-saMpuDAI, tAiM ca vighADeUNaM te rayaNadIvanivAsiNo maNuyA puvvapuruSa-siddhakhettasahAvasiddheNaM ceva jogeNaM pabhUyamacchiyA mahUe abbhaMtareuM accaMtalevADAiM kAUNaM tao tesiM pakkamaMsakhaMDANi bahUNi jaccamahumajjabhaMDagANi pakkhivaMti / tao eyAiM kariya suruMdadIhamahadumakaTTehiM AraMbhettANaM susAuporANamajjamacchigAmahuo ya paDipunne bahue lAuge gahAya paDisaMtAvadAyagathalamAgacchaMti / jAva NaM tatthAgae samANe te guhAvAsiNo maNuyA pecchaMti tAva NaM tesiM rayaNadIvagaNivAsimaNuyANaM vahAya paDidhAvaMti / tao te tesiM mahupaDipunnaM lAugaM payacchiUNaM abbhatthapaogeNaM taM kaTThajANaM "jaiNayaravegaM duvaM kheviUNaM rayaNaddIvAbhimuhe vaccaMti / iyare 1. svajIvitadolayA-svajIvitapaNeneti / 2. antaH kSiptaveti / 3. Asandhyeti / 4. abhyastaprayogeNeti 5. jayitaravegaM drutaM preryeti /
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 4 1 ya NaM taM mahumAMsAdIyaM puNo suTuyaraM tesiM piTThIe ' ( vikkhiramANA ) dhAvaMti / tAhe goyamA ! jAva Na accAsanne bhavaMti tAva NaM susAumahugaMdhadavvasakkAriyaporANamajjaM lAugamegaM pamuttUNa puNo vi jaiNayaravegeNaM rayaNadIvahutto vaccaMti I iyare ya taM susAumahugaMdhadavvasakkariyaM porANamajjamAsAiyaM puNo sudakkhayare tesiM piTThIe dhAvaMti / puNo vi tesiM mahupaDipunnalAugamegaM muMcati / 106 evaM te goyamA ! mahumajjalolie saMpalagge tAvANayaMti jAva NaM taM gharaTTasaMThANe va rasilAsaMpuDe / tA jAva NaM tAvaiyaM bhUbhAgaM saMparAvaMti tAva NaM jamevAsannaM vairasilAsaMpuDhaM jaMbhAyamANapurisamuhAgAraM vihADiyaM ciTThai / tattheva jAI mahumajjapaDipunnAiM samuddhariyAI sesalAugAI tAI tesiM picchamANANaM te tattha mottUNaM niyaniyanilaesu vaccati / iyare ya mahumajjalolie jAva NaM tattha pavisaMti tAva NaM goyamA ! je te puvvamukke pakkamaMsakhaMDe je ya te mahumajja paDipunne bhaMDage jaM ca mahUe cevAlittaM savvaM taM silAsaMpuDhaM pekkhaMti tAva NaM tesiM mahaMtaM pariosaM, mahaMtaM tuTThIM, mahaMtaM pamodaM bhavai / evaM tesiM mahumajjapakkamaMsaM paribhuMjemANANaM jAva NaM gacchaMti sattaTTa- dasapaMceva vA diNANi tAva NaM te rayaNadIva nivAsI maNuyA ege sannaddhasAuhakaraggA taM vairasilaM *veDhiMUNaM sattaTTapaMtIhiM NaM ThaMti, anne taM gharaTTasilAsaMpuDamAyalittANaM egaTTaM melaMti, taMmi ya melijamANe goyamA ! jai NaM kahiMci " tuDitibhAgao tesiM ekssa dopahaMpi vA NippheDaM bhavejjA tao tesiM rayaNadIvanivAsimaNuyANaM 6saviDavi-pAsAya-maMdirassavauppAyaNaM, takkhaNA ceva tesiM hatthA saMghArakAlaM bhavejjA / evaM tu goyamA ! tesiM teNaM vajrasilAgharaTTasaMpuDeNaM giliyANaMpi tahiyaM ceva jAva NaM savvaTThie 1. kvacit pATho dRzyate / 2. sudakSatarA iti / 3. saMprApnuvantIti / 4. saMpuTaM veSTayitvA sthagayantIti / 5. kAlasya sUkSmAMzeneti / 6. prAsAda eva mandiramiti savRkSaprAsAdamandirasyotpATanaM bhavediti zeSaH /
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram daliUNaM Na saMpIsie sukumAliyA ya tAva NaM tesiM No pANAikkamaM bhavejA / te ya aTTI vairamiva duddale / tesiM tu tattha ya vairasilAsaMpuDhaM 'kaNhagagoNagehiM AuttamAdareNaM AuttamAdareNaM arahaTTagharaTTakharasaNDiMga'-cakkamiva parimaMDalaM bhamAliyaM tAva NaM khaMDaMti jAva NaM saMvaccharaM / tAhe taM tArisaM accaMtaghoradAruNaM sArIramANasaM mahAdukkhasannivAyaM samaNubhavemANANaM pANAikkamaM bhavai / tahAvi te tesiM aTTIo No phuDaMti, no dophale bhavaMti No saMdalijaMti, No vidalicaMti, No pagharisaMti, navaraM jAI kAivi saMdhi saMdhANabaMdhaNAI tAI savvAiM vicchuDettANaM vijajjarIbhavaMti, 107 tao NaM iyaruvalagharaTTasseva parisaviyaM cuNNamiva kiMci aMgulAiyaM aTThikhaMDaM daddUNaM te rayaNadIvage pariosamuvvahaMte sillAsapuDAI *ucciyADiUNaM tAo aMtaraMDagoliyAo gahAya je tattha " tucchahaNe te aNegaritthasaMghAeNaM vikkiNaMti / eteNaM vihANeNaM goyamA ! te rayaNadIvanivAsiNo maNuyA tAo aMtaraMDagoliyAo gehaMti / se bhayavaM ! kahaM te varAe taM tArisaM accaMtaghoradAruNasudussahaM dukkhaniyaraM visahamANe nirAhArapANage saMvaccharaM jAva pANe vi dhArayati ? goyamA ! sakayakammANubhAvAo / sesaM tu paNhavAgaraNavRddhavivaraNAdavaseyaM |5| se bhayavaM ! o'vI mae samANe se sumatI jIve kahiM uvavAyaM labhejjA ? goyamA ! tattheva paDisaMtAvadAyagathale, teNeva kameNaM satta bhavaMtare, taovi duTThasANe, taovi ' kaNhe tao vi vANamaMtare, taovi liMbattAe vaNassaIe, tao vi maNuesuM itthittA, o 1. kRSNabalIvarderAyuktamiti 2. kharapASANAdikaM zlakSNIkAraNaM cakra i 3. bhramayitveti / 'bhamADiya pAThAntara miti / 4. udghATyeti / 5. tucchadhanA daridrA iti / 6. mahiSa ityartha saMbhAvyata iti /
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 __ zrI mahAnizItha sUtram-adhya04 chaTThIe,tao vi maNayattAe kuTThI, tao vi vANamaMtare,tao vi mahAkAe jUhAhivatI gae, taovi mariUNaM mehuNAsatte aNaMtavaNapphatIe, tao vi aNaMtakAlAo maNuesu saMjAe, tao vi maNue mahAnemittI, tao vi sattamAe taovi mahAmacche carimoyahiMmi, tao sattamAe, taovi goNe, taovi maNue, taovi viDava-koiliyaM, taovi jaloyaM, taovi mahAmacche, taovi taMdulamacche, taovi sattamAe, taovi rAsahe, taovi sANe, taovi kimI, taovi daddure, taovi teukAe, taovi kuMthU, taovi mahuyare, taovi caDae, taovi uddehiyaM, taovi vaNapphaIe, taovi aNaMtakAlAo maNuesu itthIrayaNaM, taovi chaTThAe, tao kaNeru, tao vesAmaMDiyaM nAma paTTaNa, tatthovajjhAyagehAsanne liMbatteNa vaNassaI, taovi maNuesuM khujjitthI, taovi maNuyattAe paMDage, taovi maNuyatteNaM duggae, taovi damae taovi puDhavAdIsuM bhavakAyaTTiIe patteyaM tao maNue, tao bAlavatassI, tao vANamaMtare, taovi purohIe, taovi sattamAe, taovi macche, taovi sattamAe, taovi goNe, taovi maNue mahAsammaddiTThI avirae cakkahare, tao paDhamAe, taovi ibbhe, taovi samaNe aNagAre, taovi aNuttarasure, taovi cakkahare mahAsaMghayaNe bhavittANaM nimvinnakAmabhoge jahovai8 saMpunnaM saMjamaM kAUNa goyamA ! se NaM sumaijIve paDinivvuDejjA / 6 / tahA ya je bhikkhU vA bhikkhuNI vA parapAsaMDINaM pasaMsaM karejA je yAvi NaM NiNhagANaM pasaMsaM karejA je NaM niNhagANaM aNukUlaM bhAsejjA je NaM niNhagANaM AyayaNaM pavesejA je NaM niNhagANaM gaMthasatthapayakkharaM vA paruvejA je NaM niNhagANaM saMtie kAyakilesAie tave i vA saMjame i vA nANe i vA vinnANe i vA sue i vA paMDicce i vA 1. hastinIti / 2. viTape kokila iti / 3. hastinI /
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 109 abhimuhamuddhaparisAmajjhagae salAhejA se'viya NaM paramAhammiesu uvavajjejjA jahA sumatI / 7 / se bhayavaM ! teNaM sumaijIveNaM takkAlaM samaNattaNaM aNupAliyaM tahA vi evaMvihehiM nArayatiriyanarAmaravicittovavAehiM evaiyaM saMsArAhiMDaNaM ? goyamA ! NaM jaM AgamabAhAe liMgaggahaNaM kIrai taM DaMbhameva kevalaM sudIhasaMsAraheubhUyaM, No NaM taM 'pariyAyaM likkhai, teNeva saMjamaM dukkara manne / annaM ca samaNattAe se ya paDhame saMjamapae jaM kusIlasaMsaggINirihaNaM ahA NaM No Nirihare tA saMjamameva Na ThAejA, tA teNaM sumaiNA tamevAyariyaM, tameva pasaMsiyaM, tameva ussappiyaM, tameva salAhiyaM, tamevANuTThiyaMti / eyaM ca suttamaikkamittANaM etthaM pae jahA sumatI tahA annesimavi suMdara-viurasudaMsaNa-seharaNIlabhadda-sabhomeyakhaggadhAri-teNaga-samaNa-duiMtadevarakkhiya-muNiNAmAdINaM ko saMkhANaM karejjA ? tA eyamaTuM viittANaM kusIlasaMbhoge savvahA vajaNIe / 8 / ___ se bhayavaM ! kiM te sAhuNo tassa NaM NAilasaDDhagassa chaMdeNaM kusIle uyAhu AgamajuttIe ? goyamA ! kahaM saDDhagassa varAyasseriso sAmattho ? jeNaM tu sacchaMdatAe mahANubhAvANa susAhUNaM avannavAyaM bhAse, teNaM saDDhageNaM harivaMsatilayamaragayacchaviNo bAvIsaimadhammatitthayaraariThThaneminAmassa sayAse vaMdaNavattiyAe gaeNaM AyAraMgaM aNaMtagamapajjavehiM pannavijamANaM samavadhAriyaM, tattha ya chattIsaAyAre pannavijaMti, tesiM ca NaM je kei sAhU vA sAhUNI vA annayaramAyAramaikkamejjA se NaM gArasthIhiM uvameyaM, aha'nnahA samaNuDhe vA''yarejjA vA paNNavijjA vA tao NaM aNaMtasaMsArI bhavejA, tA goyamA ! je NaM tu muhaNaMtagaM ahigaM pariggahiyaM tassa tAva paMcamamahavvayassa bhaMgo, je NaM tu itthIe aMgovaMgAiM NijjhAiUNa 1. 'pariyAyaM saMjame likkhai' kvacit pAThAntaramiti / 2. kuzIlasaMsargato nissaraNamiti /
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 zrI mahAnizItha sUtram-adhya04 NAloiyaM teNaM tu baMbhaceraguttI virAhiyA, tabbirAhaNeNaM jahA egadesadaDDho paDo daDDho bhannai tathA cautthamahavvayaM bhaggaM, jeNaM ya sahattheNuppAiUNAdinnA bhUI paDisAhiyA teNaM tu taiyamahavvayaM bhaggaM, jeNa ya aNuggao sUrio uggao bhaNio tassa ya bIyavayaM bhaggaM, jeNa uNa aphAsugodageNa acchINi pahoyANi tahA avihIe pahathaMDillANaM saMkamaNaM kayaM bIyakAyaM ca aktaM vAsAkappassa aMcalageNaM hariyaM saMghaTTiyaM vijUe phusio muhaNaMtageNa ajayaNAe phaDaphaDassa vAukAyamudIriyaM teNaM tu paDhamavayaM bhaggaM, tabbhaMge paMcaNDaMpi mahavvayANaM bhaMgo kao, tA goyamA ! AgamajuttIe ete kusIlA sAhUNo, jo NaM uttaraguNANaM pi bhaMgaM Na iTuM, kiM puNa jaM mUlaguNANaM ? se bhayavaM ! tA eyaNAeNaM viyAriuNaM mahavvae ghettavve ?, goyamA ! ime aDhe samaDhe / se bhayavaM ! keNaM adveNaM ? goyamA ! susamaNei vA susAvaei vA, Na taiyaM bheyaMtaraM, ahavA jahovaiTuM susamaNattamaNupAliyA ahA NaM jahovai8 susAvagattamaNupAliyA, No sabhaNo samaNattamaiyarejjA, no sAvae sAvayattamaiyarejjA, niraiyAraM vayaM pasaMse, tameva ya samaNuDhe, NavaraM je samaNadhamme se NaM. accaMtaghoraduccare teNaM asesakammakkhayaM, jahanneNaMpi aTThabhavabhaMtare mokkho, iyareNaM tu suddhaNaM devagaI sumANusattaM vA sAyaparaMpareNaM mokkho, navaraM puNovi taM saMjamAo, tA je se samaNadhamme se a viyAre suviyAre 'paNaviyAre tahattimaNupAliyA, uvAsagANaM puNa sahassANi vidhANe jo jaM parivAle tassAiyAraM ca Na ' bhave tameva giNhe / 9 / ___ se bhayavaM ! so uNa NAilasaDDhago kahiM samuppanno ? goyamA ! siddhIe / 1. paJcamahAvrataviSayakavicAravAn yadivA 'puNNaviyAre' pAThAntaraM pratItya purNo vicAro vimarzo yadviSayakaH sa zramaNa dharma iti / kacit 'paNNa' ityapi /
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizAtha sUtram se bhayavaM kahaM ?, goyamA ! teNaM mahANubhAgeNaM tesiM 'kusIlANaM NiuTTeUNaM tIe ceva bahusAvayatarusaMDasaMkulAe ghorakaMtArADaIe savvapAvakalimalakalaMkavippamukkaM titthayaravayaNaM paramahiyaM sudullAhaM bhavasaesuMpitti kaliUNaM accaMta-visuddhAsaeNaM phAsuyadesaMmi nippaDikammaM niraiyAraM paDivannaM pAyavovagamaNamaNasaNaMti, aha annayA teNeva paeseNaM viharamANo samAgao titthayaro ariTThanemI tassa ya aNuggahaTThAe teNa ya acaliyasatto bhavvasattotti kAUNaM, uttimaTThapAhaNI desaNA, tamAyannamANo sajalajalaharaninAyadevaduMduhInigghosaM titthayarabhAraiM suhajjhavasAyaparo AruDho khavagaseDhIe auvvakaraNeNaM, aMtagaDakevalI jAo, eteNaM adveNaM evaM vuccai jahA NaM goyamA ! siddhIe, tA goyamA ! kusIlasaMsaggIe vippahiyAe evaiyaM aMtaraM bhavaitti | 10 | mahAnisIhassa cautthamajjhayaNaM // kayA sAisayA " atra caturthAdhyayane bahavaH saiddhAMtikAH kecidAlApakAnna samyak zraddadhatyeva, tairazraddadhAnairasmAkamapi na samyak zraddadhAnaM ityAha haribhadrasUriH, na punaH sarvamevedaM caturthAdhyayanaM, anyAni vA adhyayanAni, asyaiva katipayaiH parimitairAlApakairazradadhAnamityarthaH yat sthAnasamavAyajIvAbhigamaprajJApanAdiSu na kathaMcididamAcakhye yathA pratisaMtApakasthalamasti, tadguhAvAsinastu manujAsteSu ca paramAdhArmikANAM punaH punaH saptASTavArAn yAvadupapAtaH teSAM ca tairdAruNairvajrazilAgharaTTasaMpuTairgilitAnAM paripIDyamAnAnAmapi saMvatsaraM yAvatprANavyApattirna bhavatIti, vRddhavAdastu punaryathA tAvadidamArSaM sUtraM, vikRtirna tAvadatra praviSTA, prabhUtAzcAtra zrutaskaMdhe arthAH suSTvatizayena sAtizayAni gaNadharoktAni ceha vacanAni, tadevaM sthite na kiMcidAzaMkanIyaM |11| 1. 'kusIlANaM saMsagiMga' iti kvacit pAThAntaramAzritya kuzIlANaM saMsargato nivRtyeti / 111
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha navanIyasAra nAma paMcamajjhayaNaM evaM kusIlasaMsaggi, savvovAehiM 'payahiuM / ummaggapaTThiyaM gacchaM, je vAse liMgajIviNaM / / 1 / / se NaM nivigghamakiliTuM, sAmannaM saMjamaM tavaM / Na labhejA tesi yAbhAve', mokkhe dUrayaraM Thie / / 2 / / atthege goyamA ! pANI, je te ummagapaTThiyaM / gacchaM saMvAsaittANaM, bhamatI bhavaparaMparaM / / 3 / / jAmaddhajAmaM diNapakkhaM, mAsaM saMvaccharaMpi vA / sammaggapaTThie gacche, saMvasamANassa goyamA ! / / 4 / / lIlAya'lasamANassa, nirucchAhassa dhImaNaM / 3pekkhovikkhIe annesiM, mahANubhAgANaM sAhuNaM / / 5 / / ujjamaM savvathAmesu, ghoravIratavAiyaM / "IsakkhAsaMkabhayalajjA, tassa vIriyaM samucchale / / 6 / / vIrieNaM tu jIvassa, samucchalieNa goyamA ! jaMmaMtarakae pAve, pANI hiyaeNa niTThave / / 7 / / tamhA niuNaM nibhAleuM, gacchaM sammaggapaTThiyaM / nivaseja tattha AjammaM, goyamA ! saMjae muNI / / 8 / / se bhayavaM ! kayare NaM se gacche je NaM vAsejjA ? evaM tu gacchassa pucchA jAva NaM vayAsI ? goyamA ! jattha NaM samasattumittapakkhe 1. 'payahiu~' pAThAntaramAzritya prahAyeti / 2. teSAM cA'bhAva iti / 3. prekSayA copekSayA - sAmIpyenekSaNena ca pravRttA syAt spardhA yayA sA prekSopekSI tayA bhASAyAM dekhAdekhItI / 4. anesuM pA. / 5. IrSA''khyAzaGkAbhayalajjAta iti /
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram accaMtasunimmalavisuddhaMtakaraNe AsAyaNAbhIru saparovayAramabbhujjae accaMtaM chajjIvanikAyavacchale savvAlaMbaNavippamukke accaMtamapamAdI savisesacetiyasamayasabbhAve roddaTTajjhANavippamukke savvattha aNigUhiyabalavIriyapurisakAraparakkame egaMteNa saMjaIkappaparibhogavirae egaMteNaM dhammaMtarAyabhIru egaMteNaM 'sattaruI egaMteNaM itthikahA- bhattakahA-teNakahA-rAyakahA-jaNavayakahA- paribhaTThAyArakahA evaM tinni-tiyaaTThArasa-battIsaM vicittasappabheyasavvavigahAvippamukke egaMteNaM jahAsattIe aTThArasaNhaM sIlaMgasahassANaM ArAhage sayalamahannisANusamayamagilAe jahovaiTThamaggaparuvae bahuguNakalie maggaTThie saparovayAramabbhujjae akhaliyasIle mahAyase mahAsatte mahANubhAge nANadaMsaNa-caraNaguNovavee gaNI 191 113 se bhayavaM ! kimesa vAsejjA ?, goyamA ! atthege je NaM vAsejjA atthege je NaM No vAsejjA, se bhayavaM ! keNaM aTTeNaM evaM buccai jahA NaM goyamA ! atthege je NaM vAsejjA atthege je NaM no vAsejjA ? goyamA ! atthege je NaM ANAe Thie atthege je NaM ANAvirAhage, je NaM ANAThie se NaM sammaddaMsaNanANacarittArAhage, je NaM sammaddaMsaNanAgacarittArAhage se NaM goyamA ! acchaMtaviU supaddharakaMDujjae mokkhamagge, je ya uNa ANAvirAhage se NaM aNaMtANubaMdhI kohe se NaM aNaMtANubaMdhI mANe se NaM aNaMtANubaMdhI kaiyave se NaM atANubaMdhI lobhe, jeNaM aNaMtANubaMdhIkohakasAyacaukke se NaM ghaNarAgadosamohamicchatapuMje, je NaM ghaNarAgadosamohamicchattapuMje se NaM aNuttaraghorasaMsArasamudde je NaM aNuttaraghorasaMsArasamudde, se NaM puNo 2 jaMme puNo 2 jarA puNo 2 macchU je NaM puNo 2 jammajarAmaraNe se NaM puNo 2 bahubhaMvataraparAvatte je NaM puNo 2 bahubhavaMtaraparAvatte se NaM puNo culasIijoNilakkhamAhiMDaNaM, je NaM puNo 2 culasIijoNi 1. ' tattaruI' pAThAntaramiti /
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 zrI mahAnizItha sUtram-adhya05 lakkhamAhiMDaNaM se NaM puNo 2 sudUsahe ghoratimisaMdhayAre ruhiracciliccile vasApUyavaMtapittasiMbhacikkhalladuggaMdhAsuicilINajaMbAlakeya'kivvisakharaMTapaDipunne aNiThThaubviyaNijjaaighoracaMDamahAroddadukkhadAruNe gabbhaparaMparApavese je NaM puNo 2 dAruNe gabbhaparaMparApavese se NaM dukkhe se NaM kese se NaM rogAyaMke se NaM sogasaMtAvuvveyage je NaM dukkhakesarogAyaMkasogasaMtAvuvveyage se NaM aNivvuttI je NaM aNivyuttI se NaM jahiTThamaNorahANaM asaMpattI je NaM jahiTThamaNorahANaM asaMpattI se NaM tAva paMcappayAra-aMtarAyakammodae jattha paMcappayAra-aMtarAyakaMmodae tattha NaM savvadukkhANaM aggaNIbhUe paDhame tAva dAridde je NaM dAridde se NaM ayasabbhakkhANa-akittikalaMkarAsINaM melAvagAgame, je NaM ayasa'bbhakkhANaakittikalaMkarAsINaM melAvagAgame se NaM sayalajaNalajaNije niMdaNijje garahaNijje khisaNijje duguMchaNijje savvaparibhUe , jIvie je NaM savvaparibhUe jIvie se NaM sammaiMsaNanANacarittAiguNehiM sudUrayareNaM vippamukke ceva maNuyajamme annahA vA savvaparibhUe ceva Na bhavejA, je. NaM sammaiMsaNanANacarittAiguNehi sUdUrayareNaM vippamukke ceva, 'nilavo se NaM aNiruddhAsavadAratte ceva, je NaM aNiruddhAsavadAratte ceva se NaM bahalathUlapAvakammAyayaNe je NaM bahalathUlapAvakammAyayaNe se NaM baMdhe se NaM baMdI se NaM guttI se NaM cArage se NaM savvamakallANamamaMgalajAle dubvimokkhe kakkhaDaghaNabaddhapuTThanikAie kammagaMThI je NaM kakkhaDaghaNabaddhapuTThanikAiyakammagaMThI se NaM egidiyattAe beiMdiyattAe teiMdiyattAe cauridiyattAe paMciMdiyattAe nArayatiricchakumANusesu aNegavihaM sArIramANasaM dukkhamaNubhavamANe NaM veiyavve, eeNaM aTeNaM 1. ketaM gRhaM yadivA 'kesa' pAThAntara miti / 2, niravakAzo vividhArambhasamArambheSu pravRttatvAt yadivA 'nisave' iti pAThAntaramAzritya kaJcana na zrRNotIti nizravAH saMbhAvyate /
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 115 goyamA ! evaM vuccai jahA atthege je NaM vAsejA atthege je NaM no vAsejA / 2 / se bhayavaM ! kiM micchatteNaM ucchAie kei gacche bhavejjA ? goyamA ! je NaM se ANAvirAhage gacche bhavejjA se NaM nicchayao ceva micchatteNaM ucchAie gacche bhavejA, se bhayavaM ! kayarA uNa sA ANA jIe Thie gacche ArAhage bhavejjA ? goyamA ! saMkhAiehiM thANaMtarehiM gacchassa NaM ANA pannattA jIe Thie gacche ArAhage bhavejA / 3 / se bhayavaM ! kiM tesiM saMkhAtItANaM gacchamerAthANaMtarANaM atthi kei annayare thANaMtare je NaM ussaggeNa vA avavAeNa vA kahavi pamAyadoseNaM asaI aikkamejA, aikkateNa vA ArAhage bhavejA ? goyamA ! NicchayAo natthi / ___ se bhayavaM ! keNaM aTTeNaM evaM vuccai jahA NaM nicchayao natthi ? goyamA ! titthayare NaM tAva titthayare titthe puNa cAuvanne samaNasaMghe, se NaM gacchesu paiTThie, gacchesuvi NaM sammaiMsaNanANacaritte paiTThie, te ya sammadaMsaNanANacaritte paramapujANaM pujayare paramasaraNNANaM saraNNe paramasevvANaM sevvayare, tAI ca jattha NaM gacche annayare ThANe katthai virAhijjaMti se NaM gacche sammaggapaNAsae ummaggadesae, je NaM gacche sammaggapaNAsae ummaggadesae se NaM nicchayao ceva aNArAhage, eeNaM aTeNaM goyamA ! evaM vuccai jahA NaM saMkhAdIyANaM gacchamerAThANaMtarANaM je NaM gacche egamannayaraTThANaM aikkamejA se NaM egaMteNaM ceva aNArAhage / 4 / / se bhayavaM ! kevaiyaM kAlaM jAva gacchassa NaM merA pannaviyA ? kevaiyaM kAlaM jAva NaM gacchassa merA NAikkameyavvA ? goyamA ! jAva - NaM mahAyase mahAsatte mahANubhAge duppasahe NaM aNagAre tAva NaM gacchamerA pannaviyA jAva NaM mahAyase mahAsatte mahANubhAge duppasahe aNagAre tAva NaM gacchamerA nAikkameyatvA / 5 / --
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 5 paribhoiM se bhayavaM ! kayarehiM NaM liMgehiM vaikkamiyameraM AsAyaNA - bahulaM ummagga-paTThiyaM gacchaM viyANejjA ? goyamA ! je asaMThaviyaM sacchaMdayAriM amuNiyasamayasabbhAvaM liMgovajIvi pIDhaphalagapaDibaddhaM aphAsubAhirapANagaparibhoiM amuNiyasattamaMDalIdhammaM savvAvassagakAlAikkamayAriM AvassagahANikaraM UNAirittAvassagapavattaM gaNaNApamANaUNAirittarayaharaNapattadaMDagamuhaNaMtagAiuvagaraNadhAriM guruvagaraNauttaraguNavirAhagaM gihatthachaMdANuvittAisammANa- pavittaM puDhavIdagAgaNivAUvaNapphaIbIyakAyatasapANabiticaupaMceMdiyANaM kAraNe vA akAraNe vA asatI pamAyadosAo saMghaTTaNAdIsuM adiTThadosaM AraMbhapariggahapavittaM adinnAloyaNaM vigahAsIlaM akAlayAriM avihisaMgahiyauvagahiya aparikkhiyapavvAviovaTTAviya asikkhaviyadasavihaviNayasAmAyAriM liMgiNaM iDDhi-rasasAyAgArava-jAyAimayacaukkasAya-mamakAra-ahaMkAra - kali-kalahajhaMjhADamara - rodda'TTajjhANovagayaM aThAviya bahu-mayaharaM dedehittinicchoDiyakaraM bahudivasakayaloyaM vijjAmaMtataMtajogajANAhijjaNikkabaddhakakkhaM avUDhamUlajoga - NiogaM dukkAlAi AlaMbaNamAsajja akappakIyagAi- paribhuMjaNasIlaM jaM kiMci rogAyaMkamAlaviya tigicchAhiNaMdaNasIlaM jaMkiMci rogAyaMkamAsIya diyA tuyaTTaNasIlaM kusIla- saMbhAsaNANuvittikaraNasIlaM muhaviNiggaya'aNegadosapAyaDDhivayaNANuTThA - NasIlaM khagga-gaMDIva-kuMta-cakkAipaharaNapariggahiyAhiMDaNasIlaM annavesaparivattakayAhiMDaNasIlaM evaM jAva NaM aTThAo payakoDIo tAva NaM goyamA ! asaMThaviyaM ceva gacchaM vAyarejjA | 6 | agIyattha asi-dhaNu sAhuvesujjhiya 116 tahA aNNe ime bahuppagAre liMge gacchassa NaM goyamA ! samAsao pannavijjUMti / 1. anekadoSapravartakamiti 'pAyaDi' iti pAThamAzritya cAnekadoSaprakaTakamiti /
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram ete ya NaM eyArise NaM guruguNe vinnee taM jahA guru tAva savvajagajIvapANabhUyasattANaM mAyA bhavai, kiM puNa jaM gacchassa ? se NaM sIsagaNANaM egaMteNaM hiyaM miyaM patthaM ihaparalogasuhAvahaM AgamANusAreNaM hiovaesaM payAi, se NaM deviMdanariMdariddhIlaMbhANaMpi pavaruttame guruvaesappayANalaMbhe, taM cANukaMpAe paramadukkhie jammajarAmaraNAdIhiM NaM ime bhavvasattA kahaM Nu NAma sivasuhaM pAvaMtittikAUNaM guruvaesaM payAi, No NaM vasaNAhibhUe jahA NaM gahagghatthe ummatte, 'athie i vA jahA NaM mama imeNaM hiovaesapayANeNaM amugaTTalAbhaM bhavejjA, No NaM goyamA ! guru sIsANaM nissAe saMsAramuttarejjA, No NaM parakkaehiM savvasuhAsuhehiM kassai saMbaddhaM asthi |7| 'tA goyama ! ettha evaM ThiyaMmi jai daDhacarittagIyattho / guruguNakalie ya guru bhaNejja asaI imaM vayaNaM ||9|| miNa goNasaMgulIe gaNehi vA daMtacakkalAI se / taM tahameva karejjA kajjaM tu tameva jANaMti ||10|| AgamaviU kayAI seyaM kAyaM bhaNijja AyariyA | taM taha saddahiyavvaM bhaviyavvaM kAraNeNa tahiM // 11 // jo gehai guruvayaNaM bhannaMtaM bhAvao pasannamaNo / osahamiva pijjaMtaM taM tassa suhAvahaM hoi ||12|| punnehiM coiyA 'purakaehiM siribhAyaNaM bhaviyasattA / gurumAgamesibhaddA devayamiva pajjuvAsaMti ||13|| bahusokkhasayasaharasANa dAyagA moyagA duhasayANaM / AyariyA phuDameyaM kesi paesIya te heU ||14|| 1. arthiko vA prayojanavAn veti / 2. purA kRtaiH puNyaizcoditA iti / 117
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 zrI mahAnizItha sUtram-adhya05 narayagaigamaNaparihatthae kae taha paesiNA rannA / amaravimANaM pattaM taM AyarippabhAveNaM / / 15 / / dhammaiehiM aisumahurehiM kAraNaguNovaNIehiM / palhAyaMto hiyayaM sIsaM coijja Ayario / / 16 / / etthaM cAyariANaM paNapannaM hoMti koDilakkhAo / koDI sahasse koDI sae ya taha ettie ceva / / 17 / / etehiM majjAo ege nivvuDai guNagaNAinne / savvuttamabhaMgeNaM titthayarassA'Nusarisa guru / / 18 / / se'viya goyamA ! 'deyavayaNa sUritthaNA ya sesAiM / taM taha ArAhejA jaha titthayare cauvvIsaM / / 19 / / savvamavI ettha pae duvAlasaMgaM suyaM tu bhaNiyavvaM / bhavai tahAvi miNamo samAsasAraM paraM bhanne / / 20 / / taM jahA - muNiNo saMghaM titthaM gaNa pavayaNa mokkhamagga egaTThA / daMsaNanANacaritte ghoruggatavaM ceva gacchaNAme ya // 21 // payalaMti jattha dhagadhagadhagassa guruNAvi coie sIse / rAgaddoseNaM aha aNusaeNaM taM goyama ! Na gacchaM / / 22 / / gacchaM mahANubhAgaM tattha vasaMtANa nijarA viulA / sAraNa vAraNa coyaNamAdIhiM Na dosapaDivattI / / 23 / / guruNo chaMdaNuvatte suviNIe jiyaparIsahe dhIre / Navi thaddhe Navi luddhe Navi gAravie na vigahasIle / / 24 / / 1. Adeyavacana iti / 2. sUristanAH sUririva garjAravA eveti /
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram khaMte daMte mutte gutte veraggamaggamallINe / dasavihasAmAyArI AvassagasaMjamutte ||25|| kharapharusakakkasANiduTThaniDura-girAe sayahutaM / nibbhacchaNa niddhADaNamAdIhiM na je paosaMti ||26|| je ya Na akittijaNa NAjasa-jaNae Na'kajjakArI ya / na ya pavayaNuDDAhakare kaMThagayapANasese vi ||27|| sajjhAyajhANanirae ghoratavaccaraNasosiyasarIre / gayakohamANakaiyava-durujjhiyarAgadose ya ||28|| viNaovayArakusale 'solasavihavayaNa bhAsaNe kusale / NiravajjavayaNabhaNire Na ya bahubhaNire Na puNa'bhaNire ||29|| guruNA kamaka kharakakkasapharusaniDuramaNiTTaM / bhaNie tahatti icchaM bhAMti sIse tayaM gacchaM ||30|| durujjhiya- pattAisu-mamatta niSpihe sarIrebi / jAyAmAyAhAre bAyAlIsesaNAkusale ||31|| taMpi Na ruvarasatthaM bhuMjaMtANaM na ceva dappatthaM / akkhovaMganimittaM saMjamajogANa vahaNatthaM ||32|| veyaNa veyANacce iriyaTThAe ya saMjamaTThAe / taha pANavattiyAe chaTTaM puNa dhammaciMtA ||33|| appuvvanANagahaNe thirapariciyadhAraNekkamujjutte / suttaM atthaM ubhayaM jANaMti aNuTThayaMti sayA ||34|| 1. pratyakSa-parokSa-kAlatrika - vacanatrika liGgatrika upanayA'pa- nayacatuSkA'dhyAtmeti / 119
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 zrI mahAnizItha sUtram-adhya05 aTTha nANadaMsaNacArittAyAra 'NavacaukkaMmi / aNigRhiyabalavIrie agilAe dhaNiyamAutte // 35 // guruNA kharapharusANiTThaduTTaniguragirAe sayahuttaM / bhaNire No paDisUriti jattha sIse tayaM gacchaM // 36 / / tavasA aciMtauppannaladdhisAisayariddhikalie vi / jattha na hIlaMti guruM sIse taM goyamA ! gacchaM / / 37 / / tesaTThitisayapAvAuyANa vijayA viDhattajasapuMje / jattha na hIlaMti guruM sIse taM goyamA ! gacchaM / / 38|| jatthAkhaliyamamiliyaM avvAiddhaM payakkharavisuddhaM / viNaovahANapuvvaM duvAlasaMgaM pi suyanANaM / / 39 / / guruclnnbhttibhrnibbhrikkprioslddhmaalaave| ajjhIyaMti susIsA egaggamaNA sa goyamA ! gacchaM / / 40 / / sagilANasehabAlAulassa gacchassa dasavihaM vihiNA / kIrai veyAkcaM guruANattIe taM gacchaM / / 41 / / dasavihasAmAyArI jattha Thie bhavvasattasaMghAe / sijhaMti ya bujhaMti ya Na ya khaMDijai tayaM gacchaM // 42 / / icchA micchA tahakkAro, AvassiyA ya nisIhiyA / / ApucchaNA ya paDipucchA, chaMdaNA ya nimaMtaNA / / 42 / / / / uvasaMpayA ya kAle samAyArI bhave dasavihA u / / 43 / / 1. jJAnadarzana - cAritrAcAra satkAzcatuviMzatistathA tapaso dvAdaza sarve militAH SaTtriMzad bhedAsteSviti / 2. pratikUlayantIti /
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121 zrI mahAnizItha sUtram jattha ya jiTTakaNiTTho jANijjai jeTTaviNayabahumANaM / divaseNavi jo jeTTho No hIlijai tayaM gacchaM / / 44 / / jattha ya ajjAkappaM pANaccAevi roravadubhikkhe / Na ya paribhujjai sahasA goyama ! gacchaM tayaM bhaNiyaM / / 45 / / jattha ya ajAhiM samaM therAvi Na ullavaMti gayadasaNA / Na ya NijjhAyaMti tthIaMgovaMgAI taM gacchaM / / 46 / / jattha ya sannihiukkhaDaAhaDamAdINa nAmagahaNe'vi | pUIkammA bhIe AuttA 'kappatippaMmi // 47 / / jattha ya paccaMgubbhaDadujaya jovvaNamaraTTadappeNaM / vAhijjaMtAvi muNI NikkhaMti tilottamaMpi taM gacchaM / / 48 / / vAyAmetteNavi jattha bhaTThasIlassa niggahaM vihiNA | bahuladdhijuyassAvi kIrai guruNA tayaM gacchaM / / 49 / / maue nihuyasahAve hAsadavavivajjie vigahamukke / asamaMjasamakareMte goyarabhUma'TTa viharati / / 50 / / muNiNo NANAbhiggahadukkarapacchittamaNucaraMtANaM / jAyai cittacamakaM deviMdANaMpi taM gacchaM / / 51 / / jattha ya vaMdaNapaDikkamaNamAimaMDalivihANaniuNannU / guruNo akhaliyasIle sayayaM kaTuggatavanirae / / 52 / / jattha ya usabhAdINaM titthayarANaM suriMdamahiyANaM / kammaTThavippamukkANa ANaM na khalijai sa gaccho / / 53 / / 1. kalpadAne-triH pAtraprakSAlana iti / 2. yauvanotkRSTadarpaNa - bAdhyamAnA api munayo nekSante tilottamAM-apsarovizeSamapIti /
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 zrI mahAnizItha sUtram-adhya05 titthayare titthayare titthaM puNa jANa goyamA ! saMghaM / saMghe ya Thie gacche gacchaThie nANadaMsaNacaritte / / 54 / / NAdasaNassa nANaM daMsaNanANe bhavaMti savvattha / bhayaNA cArittassa tu daMsaNanANe dhuvaM atthi / / 55 / / nANI daMsaNarahio carittarahio u bhamai saMsAre / jo puNa carittajutto so sijjhai natthi saMdeho / / 56 / / nANaM pagAsayaM sohao tavo saMjamo ya guttikaro / tiNhaMpi samAoge mokkho Nekkassavi abhAve / / 57 / / tassavi ya 'sakaMgAiM nANAditigassa khaMtimAdINi / tesiM cekkekkapayaM jatthANuDhejai sa gaccho // 58 // puDhavidagAgaNivAUvaNapphaI taha tasANa vivihANaM / maraNaMte'vi Na maNasA kIrai pIDaM tayaM gacchaM // 56 // jattha ya bAhirapANassa bidumettaMpi gemhamAdIsuM / taNhAsosiyapANe maraNevi muNI Na icchaMti / / 60 / / jattha ya sUlavisUiya annayare vA vicittamAyake / uppanne jalaNujAlaNAI Na kareMti muNI tayaM gacchaM // 61 / / jattha ya terasahatthe ajAo pariharaMti NANahare / maNasA suyadevayamiva 'savvamivitthI pariharaMti ||62 / / 3itihAsakheDDa-kaMdappaNAhiyavAdaM Na kIrae jattha / dhAvaNa DevaNalaMghaNa Na 'mayArajayAra-uccaraNaM // 63 // 1. kSAntyAdIni jJAnAditrikasya svAGgAnIti / 2. sArvAmiva sarvajJAmiva striyaM pariharanti jJAnadharA iti / 3. purAvRttamiti / 4. nAstikavAda iti / 5. makArajakAra-azlIla zabdocAraNamiti /
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 123 zrI mahAnizItha sUtram jatthitthI-karapharisaM aMtariyaM kAraNevi uppanne / diTThIvisadittaggIvisaM va vajijai sa gaccho // 64 / / jatthitthIkarapharisaM liMgI arahAvi sayamavi karejjA / taM nicchayao goyama ! jANijjA mUlaguNabAhA / / 65 / / mUlaguNehiM u khaliyaM bahuguNakaliyaMpi laddhisaMpannaM / uttamakulevi jAyaM niddhADijai jahiM tayaM gacchaM / / 66 / / jattha hiraNNasuvaNNe dhaNadhanne kaMsadUsa'phalahANaM / sayaNANa AsaNANa ya na ya paribhogo se tayaM gacchaM / / 67 / / jattha hiraNNasuvaNNaM hattheNa parAgayaMpi no chippe / kAraNasamappiyaMpi hu khaNanimisaddhapi taM gacchaM / / 68 / / duddharabaMbhavvayapAlaNaTTa ajjANa cavalacittANaM / satta sahassA parihAraThANavI jatthatthi taM gacchaM / / 69 / / jatthuttaravaDapaDiuttarehiM ajAo sAhuNA saddhiM / palavaMti sukuddhAvI goyama ! kiM teNa gaccheNa ? / / 70 / / jattha ya goyama ! bahuvihavikappakallolacaMcalamaNANaM / ajANamaNuTThijai bhaNiyaM taM kerisaM gacchaM ? / / 71 / / jatthekkaMgasarIrA sAhU saha sAhuNIhiM hattha sayA / uDDhe gacchejja bahiM goyama ! gacchaMmi kA merA ? / / 72 / / jattha a ajAhiM samaM saMlAvullAvamAivavahAraM / mottuM dhammuvaesaM goyama ! taM kerisaM gacchaM / / 73 / / 1. sphaTikamaNInAmiti /
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 5 bhayavamaNiyatavihAraM NiyayavihAraM Na tAva sAhUNaM / kAraNanIyAvAsaM jo seve tassa kA vattA / ||74|| nimmamanirahaMkAre ujjutte nANadaMsaNacarite / sayalAraMbhavimukke appaDibaddhe sadehevi ||75 || AyAramAyaraMte egakkhettevi goyamA ! muNiNo / vAsasayapi vasaMte gIyatthe'' rAhage bhaNie || 76 // jattha 'samuddesakAle sAhUNaM maMDalIe ajAo / goyama ! ThavaMti pAde itthIrajjuM na taM gacchaM ||77 // jattha ya hatthasaevi ya rayaNIcAraM cauNhamUNAo / uDDhaM dasaNhamasaiM se kareMti ajjA u No tayaM gacchaM ||78|| avavAeNavi kAraNavaseNa ajjA cauNhamUNAu / gAUyamavi parisakkaMti jattha taM kerisaM gacchaM ? // 79 // jattha ya goyama ! sAhU ajAhiM samaM pahaMmi aNA / avavAeNavi gacchejja tattha gacchaMmi kA merA ? ||80|| jattha ya tisaTTibheyaM cakkhurAgaggiudIraNiM sAhU | ajjAu nirikkhejjA taM goyama ! kerisaM gacchaM ? // 81 // jattha ya ajJjAladdhaM paDiggahadaMDAdivivihamuvagaraNaM / paribhujai sAhUhiM taM goyama ! kerisaM gacchaM // 82 // aidulahaM bhesacaM balabuddhivivaddhapi puTTikaraM / ajjAladdhaM bhuMjai kA merA tattha gacchaMmi ? || 83 || 1. bhojanakAla iti / 2. paDiggahamAdi pAThAntaramiti /
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram soUNa gaI sukumAliyAe taha sasagabhasagabhaiNIe / tAva na vIsasiyavvaM seTThI dhammio jAva // 84 // daDhacArittaM mottuM AyariyaM mayaharaM ca guNarAsiM / ajjA vaTTAveI taM aNagAraM na taM gacchaM || 85 // 'ghaNagajjiyahayakuhukuhuyavijjuduggejjhamUDhahiyayAo / hojA vA'vAriyAo itthIrajjaM na taM gacchaM ||86|| paccakkhA suyadevI tavaladdhIe surAhivaNuyAvi / jattha 'riejekkajjA itthIrajaM na taM gaccha // 87 // goyama ! paMcamahavvaya guttINaM tiha paMcasamiINaM / dasaviha dhammassekkaM kahavi khalijjai na taM gacchaM ||88|| didikkhiyassa damagassa abhimuhA ajacaMdaNA ajjA / nicchai AsaNagahaNaM so viNao savvaajANaM // 89 // vAsasayadikkhiyAe ajjAe ajjadikkhio sAhU | bhattibharanibbharAe vaMdaNaviNaNa so jo || 90 / / ajjiyalAbhe giddhA saeNa lAbheNa je asaMtuTThA / bhikkhAyariyAbhaggA annayauttaM girA''heMti ||11|| gayasIsagaNaM ome bhikkhAyariyA apaccalaM theraM / gaNihiMti Na te pAve ajayalAbhaM gavesaMtA / / 92 / / ome sIsapavAsaM appaDibaddhaM ajaMgamattaM ca / Na gaNeja egakhette gaNeja vAsaM NiyayavAsI / / 93 / / 125 1. ghanagarjitamiva dhAvaddhayodarapradezasamIpotpannavAyuvizeSa iva vidyudiva durgrAhyagUDhahRdayAH striya iti / 2. pravizediti /
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 zrI mahAnizItha sUtram-adhya05 .. AlaMbaNANa bhario loo jIvassa ajaukAmassa / jaM jaM picchai loe taM taM AlaMbaNaM kuNai / / 94 / / jattha muNINa kasAe camaDhijaMtevi parakasAehiM / Neccheja samudruuM suNiviTTho paMgulavva tayaM gacchaM / / 95 / / dhammaMtarAyabhIe bhIe saMsAragabbhavasahINaM / NodIrija kasAe muNI muNINaM tayaM gacchaM / / 96 / / sIlatavadANabhAvaNacauviha dhammaMtarAyabhavabhIe / jattha bahU gIyatthe goyama ! gacchaM tayaM vAse / / 97 / / jattha ya kammavivAgassa ciTThiyaM caugaIe jIvANaM / NAUNa mahavaraddhe'vI no pakuppaMti taM gacchaM / / 98 / / jattha ya goyama ! 'paMcaNha kahavi sUNANa ekkamavi hojjA / taM gacchaM tiviheNaM vosiriya vaijja annattha // 19 // sUNAraMbhapavittaM gacchaM vesujalaM va Na vasejjA / jaM cArittaguNehiM tu ujjalaM taM nivAsejjA / / 100 / titthayarasamo sUrI dujayakammaTThamallapaDimalle / ANaM aikkamaMte te kApurise na sappurise / / 101 / / bhaTThAyAro sUrI bhaTThAyArANuvikkhao sUrI / ummaggaThio sUrI tiNNivi maggaM paNAsaMti / / 102 / / ummaggaTie sUriMmi nicchayaM bhavvasattasaMghAe / jamhA taM maggamaNusaraMti tamhA Na taM juttaM / / 103 / / 1. khaNDanI, peSaNI, cullI, pAnIyagRhaM pramArjanI ceti /
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram ekkaMpi jo duhattaM sattaM paribohiuM Thave magge / sasurAsuraMmivi jage teNehaM ghosiyaM amAghAyaM || 104 / / bhUe atthi bhavissaMti keI jagavaMdaNIya-kamajuyale / jesiMparahiyakaraNekkabaddhalakkhANa volihI kAlaM // / 105 || bhU aNAikAle keI hoheMti goyamA ! sUrI / nAmaggahaNeNavi jesiM hoja niyameNa pacchitaM // 106 // eyaM gacche vavatthaM duppasahANaMtaraM tu jo khaMDe / taM goyama ! jANa gaNi nicchayao'NaMtasaMsArI ||107 || jaM sayalajIvajagamaMgalekkakallANaparamakallANe / siddhi-pahe vocchiNNe pacchittaM hoi taM gaNiNo || 108 || tamhA gaNiNo samasattumittapakkheNa parahiyaraeNaM / kallANakaMkhuNA appaNI ya ANA Na laMgheyA || 109 / / 127 evaM merA Na laMgheyavvatti, eyaM gacchvavatthaM laMghettu tigAravehiM paDibaddhe / saMkhAIe gaNiNo ajjavi bohiM na pAvaMti ||110 // Na labhehiMti ya anne aNaMtahuttovi paribhamaMtitthaM / caugaibhava-saMsAre ciTThijja ciraM sudukkhate // 111 // cohasara loge goyama ! vAlagga koDimettaMpi / taM natthi paesaM jattha aNaMtamaraNe na saMpatte ||112 // culasI jolikkhe sA joNI natthi goyamA ! ihaI / jattha Na aNaMtahutto savve jIvA samuppannA ||113 || sUIhiM aggivannAhiM, saMbhinnassa niraMtaraM / jAvaiyaM goyamA ! dukkhaM, gabbhe aTThaguNaM tayaM // 114 //
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 5 gabbhAo nipphiDaMtassa, joNIjaMtanipIlaNe / koDIguNaM tayaM dukkhaM, koDAkoDiguNaMpi vA / / 115 / / jAyamANANa jaM dukkhaM, maramANANa jaMtuNaM / te dukkhavivAgeNaM, jAI na saraMti attaNi | | 116 // nANAvihAsu joNIsu, paribhamaMtehiM goyamA ! teNa dukkhavivAgeNa, saMbharieNa vi jivva // 117 / / jammajarAmaraNadogaccavAhIo ciTTaMtu tA / lajjA gabbhavAseNaM, koNa buddho mahAmaI ? | | 118|| bahuruhirapUijaMbAle asuIkalimalapUrie / aNiTTe ya dubbhigaMdhe, gabbhe ko dhinaM labhe ? ||119 // tA jattha dukkhavikkhiraNaM, egaMta suhapAvaNaM / se ANA no khaMDejjA, ANAbhaMge kuo suhaM ? || 120 // se bhayavaM ! aTTahaM sAhUNamasaI ussaggeNa vA avavAeNa vA cauhiM aNagArehiM samaM gamaNAgamaNaM niyaMThiyaM tahA dasahaM saMjaINaM heTThA ussaggeNaM cauNhaM tu abhAve avavAeNaM hatthasayAo uddhaM gamaNaM NANuNNAyaM ANaM vA aikkamaMte sAhU vA sAhUNIo vA aNaMtasaMsArie samakkhAe tA NaM se duppasahe aNagAre asahAe bhavejjA sAvi ya viNDusirI aNagArI asahAyA ceva bhavejjA evaM tu te kahaM ArAhage bhavejjA ? goyamA ! NaM dussamAe pariyaMte te cauro jugappahANe khAigasammattanANadaMsaNacarittasamannie bhavejjA, tattha NaM je se mahAyase mahANubhAge duppasahe aNagAre se NaM accaMta visuddha - sammaddaMsaNanANacarittaguNehiM uvavee sudiTThasugaimagge AsAyaNAbhIru accaMtaparamasaddhAsaMvegaveraggasammaggaTTie NirabbhagayaNAmalasarayakomuIpunnimmAiMdukaravimalaparaparamajase vaMdANaM paramavaMde pujjANaM paramapuje
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129 zrI mahAnizItha sUtram bhavejjA tahA sAvi ya sampattanANacarittapaDAgA mahAyasA mahAsattA-mahANubhAgA erisaguNajuttA ceva sugahiyanAmadhejA viNhusirI aNagArI bhavejjA, taMpi NaM jiNadattaphaggusirInAma sAvagamihuNaM bahuvAsaravannaNijjaguNaM ceva bhavejjA, tahA tesiM solasa-saMvaccharAiM paramaM AuM aTTha ya pariyAo AloiyanIsallANaM ca paMcanamokkAraparANaM cautthabhatteNaM sohamme kappe uvavAo, tayaNaMtaraM ca hiTThimagamaNaM tahAvi te eyaM gacchavavatthaM No vilaMpriMsu / 8 / se bhayavaM ! keNaM aTeNaM evaM vuccai jahA NaM tahAvi evaM gacchavavatthaM No vilaMdhiMsuM ? goyamA ! io AsannakAleNaM ceva mahAyase mahAsatte mahANubhAge sejaMbhave NAmaM aNagAre mahAtavassI mahAmaI duvAlasaMgasuyaghArI bhavejA, se NaM apakkhavAeNaM 'appAukkhe savvasatte suyaatisaeNaM vinnAya ekkArasaNhaM aMgANaMcaudasaNhaM puvvANaM paramasAraNavaNIyabhUyaM supauNaM supaddharujjayaM siddhimaggaM dasaveyAliyaM NAma suyakkhadhaM NiUhejA, se bhayavaM ? kiM paDucca ? goyamA ! maNagaM paDuccA, jahA kahaM nAma eyassa NaM maNagassa pAraMparieNaM thevakAleNeva mahaMtaghoradukkhAgarAo caugaisaMsArasAgarAo niSpheDo bhavatu ? bhavaduguMchevaNa, se'vi Na viNA savvannuvaeseNaM, se ya savvannuvaese aNorapAre duravagADhe aNaMtagamapajjavehiM no sakkA appeNaM kAleNaM avagAhiuM tahA NaM goyamA ! aisaeNaM evaM ciMtejA, evaM se NaM sejabhave jahA - 'aNaMtapAra bahu jANiyavvaM, appo a kAlo bahule a vigghe / jaM sArabhUtaM taM giNhiyavvaM, haMso jahA khIramivaMbumIsaM / / 121 / / teNaM imassa bhavvasattassa maNagassa tattaparinnANaM bhavauttikAuNaM jAva NaM dasaveyAliyaM suyakkhadhaM NijjUhejA, taM ca vocchinneNaM 1. alpAyuSkAn bhavyasattvAn zrutAtizayena vijJAyeti /
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya05 takkAladuvAlasaMgeNaM gaNipiDageNaM jAva NaM dUsamAe pariyaMte duppasahe tAva NaM suttattheNaM vAjjA, se a sayalAgamanissaMdaM dasaveyAliya- suyakkhaMdhaM suttao ajjhIhIya goyamA ! se NaM duppasahe aNagAre, tao tassa dasaveyAliyasuttassANugayatthANusAreNaM tahA ceva pavattijjA, No NaM sacchaMdayArI bhavejjA, tattha dasaveyAliya-suyakkhaMdhe takkAlamiNamo duvAlasaMge sukkhaMdhe paiTThie bhavejjA, eeNaM aTTeNaM evaM vuccai jahA tahAvi NaM goyamA ! te evaM gacchavavatthaM no viladhiMsu | 9 | 130 se bhayavaM ! jai NaM gaNiNovi accaMtavisuddhapariNAmassa vi ke dussIle sacchaMdattAe i vA gAravattAe i vA jAyAimayattA i vA ANaM aikkamejjA se NaM kimArAhage bhavejjA ? goyamA ! je NaM guru samasattumittapakkho guruguNesuM Thie sayayaM suttANusAreNaM ceva visuddhA e viharejjA tassANamaikkatehiM NavaNauehiM cauhiM saehiM sAhUNaM jahA tahA ceva aNArAhage bhavejjA 190 | se bhayavaM ! kayare NaM te paMcasae ekkavivajjie sAhUNaM jehiM caNaM tArisaguNovaveyassa mahANubhAgassa guruNo ANaM aikkamiuM NArAhiyaM ? goyamA ! NaM imAe ceva usabhacauvIsigAe atItAe tevIsaimAe cauvIsigAe jAva NaM parinivvuDe cauvIsaime arahA tAva NaM aikaMteNaM kevaieNaM kAleNaM guNaniSpanne kammaselamusumUraNe mahAyase mahAsatte mahANubhAge sugahiyanAmadhe vaire NAma gacchAhivaI bhUe, tassa NaM paMcasayaM gacchaM niggaMthIhiM viNA, niggaMthIhiM samaM do sahasse ya ahesi, tA goyamA ! tAo niggaMthIo accaMtaparalogabhIruyAo suvisuddhanimmalaMtakaraNAo khaMtAo - daMtAo muttAo jiiMdiyAo accaMta' - bhaNirIo niyasarIrassAviya chakkAyavacchalAo jahovaigu accaMtaghoravIratavaccaraNasosiyasarIrAo jahA NaM titthayareNaM pannaviyaM tahA ceva adINamaNasAo mAyAmayahaMkAramamakArai1. atyantA'dhyayanazIlA iti /
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 131 (ra)-tihAsakheDDakaMdappaNAhiyavAyavippamukkAo tamsAMyariyassa sayAse sAmannamaNucaraMti, te ya sAhuNo savve vi goyamA ! na tArIse 'maNAgA, aha'nnayA goyamA ! te sAhuNo taM AyariyaM bhaNaMti jahA jai - NaM bhayavaM ! tumaM ANavehi tA NaM amhehiM titthayattaM kariya caMdappahasAmiyaM vaMdiya dhammacakkaM gaMtUNamAgacchAmo, tAhe goyamA ! adINamaNasA aNuttAvalagaMbhIramahurAe bhAratIe bhaNiyaM teNAyarieNaM jahA icchAyAreNaM na kappai titthayattaM gaMtuM suvihiyANaM, tA jAva NaM volei jattaM tAva NaM ahaM tumhe caMdappahaM vaMdAvehAmi, annaM ca jattAe gaehiM asaMjame paDivAi, eeNaM kAraNeNaM titthayattA paDisehijai, tao tehiM bhaNiyaM - jahA bhayavaM ! keriso uNa titthayattAe gacchamANANaM asaMjamo bhavai ?, so puNa icchAyAreNaM biijjavAraM erisaM ullAvejjA bahujaNeNaM vAulago bhannihisi, tAhe goyamA ! ciMtiyaM teNaM AyarieNaM jahA NaM mamaM vaikkamiya nicchayao ee gacchihiMti teNaM tu mae samayaM caDuttarehi vayaMti / aha annayA subahuM maNasA saMdhAreUNaM ceva bhaNiyaM teNa AyarieNaM-jahANaM tubbhe kiMcivi suttatthaM viyANaha cciya to jArisaM titthayattAe gacchamANANaM asaMjamaM bhavai tArisaM sayameva viyANeha kiM ettha bahupalavieNaM ? annaM ca vidiyaM tumhehiMpi saMsArasahAvaM jIvAipayatthatattaM ca / ___ aha'nnayA bahuuvAehiM NaM viNivAritassavi tassAyariyassa gae ceva te sAhuNo kuddheNaM, kayaMteNaM perie titthayattAe, tesiM ca gacchamANANaM katthai aNesaNaM, katthai hariyakAyasaMghaTTaNaM, katthai bIyakamaNaM, katthai pivIliyAdINaM tasANaM saMghaTTaNaparitAvaNoddavaNAisaMbhavaM, katthai baiThThapaDikkamaNaM, katthai Na kIrae ceva cAukkAliyaM sajjhAyaM, katthai Na saMpADejA 1. manojJAH sundarA iti / 2. anAkUlayA atvaritayeti / 3. mayA sAdhU vivadantIti / -
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 zrI mahAnizItha sUtram-adhya05 mattabhaMDovagaraNassa vihIe ubhayakAlaM pehapamajjaNapaDilehaNapakkhoDaNaM, kiM vahuNA ? goyamA ! kittiyaM bhannihii ? aTThArasaNhaM sIlaMgasahassANaM sattarasavihassa NaM saMjamassa duvAlasavihassa NaM sabbhatarabAhirassa tavassa jAva NaM khaMtAiahiMsAlakkhaNasseva ya dasavihassANagAradhammassa jatthekkekkapayaM ceva subahueNaM pi kAleNaM thiraparicieNa duvAlasaMgamahAsuyakkhaMdheNaM bahubhaMgasayasaMdhattaNAe dukkhaM niraiyAraM parivAliUNa je, eyaM ca savvaM jahAbhaNiyaM niraiyAramaNuTTeyaMti / evaM 'saMsariUNa ciMtiyaM teNa gacchAhivaiNA jahA NaM me 'vipparukkheNa te duTThasIse majhaM aNAbhogapaccaeNaM subahuM asaMjamaM kAhiMti taM ca savvaM me macchaMtiyaM hohI jao NaM haM tesiM guru tAhaM tesiM paTTIe gaMtUNaM paDijAgarAmi, jeNAhamitthapae pAyacchitteNaM No saMbajjhejeti viyappiUNaM gao so Ayario tesiM paTThIe jAva NaM diDhe teNaM asamaMjaseNa gacchamANe / ___tAhe goyamA ! sumahuramaMjulAlAveNaM bhaNiyaM teNaM gacchAhivaiNA jahA bho bho uttamakulanimmalavaMsa-vibhUsaNA amugapasugAimahAsattA sAhUo ! pahapaDivannANaM paMcamahavvayAhiTThiya-taNUNaM mahAbhAgANaM sAhusAhuNINaM sattAvIsaM sahassAiM thaMDilANaM savvadaMsIhiM pannattAI, te ya suuvauttehiM visohijaMti, Na uNaM annovauttehiM, tA kimeyaM sunnAsunnIe aNNovauttehiM gammai icchAyAreNaM uvaogaM deha, annaM ca-iNamo suttatthaM kiM tumhANaM visumariyaM bhavejjA jaM sAraM savvaparamatattANaM jahA 'ege beiMdie pANI egaM sayameva hattheNa vA paeNa vA annayareNa vA salAgAiahigaraNabhUovagaraNajAeNaM je NaM keI saMghaTTejjA vA saMghaTTAvejA vA evaM saMghaTTiyaM vA parehiM samaNujANejA se NaM taM kamma jayA udinnaM bhavejjA tayA jahA ucchukhaMDAiM jaMte tahA nippIlijamANA chammAseNaM khavejjA, evaM gADhe duvAlasehiM saMvaccharehiM taM kammaM vedejjA, 1. saMsmRtveti / 2. parokSamiti / 3. matsatkamiti /
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 133 evaM agADhapariyAvaNe vAsasahassaM, gADhapariyAvaNe dasavAsasahasse, evaM agADhakilAmaNe vAsalakkhaM, gADhakilAmaNe dasavAsalakkhAI, uddavaNe vAsakoDI, evaM teiMdiyAisu pi NeyaM, tA evaM ca viyANamANA mA tumhe mujjhahatti, evaM ca goyamA ! suttANusAreNaM sArayaMtassAvi tassAyariyassa te mahApAvakamme gamagamahallaphaleNaM hallohalIbhUeNaM taM AyariyANaM vayaNaM asesapAvakammaTThadukkhavimoyagaM No bahu mannati / ___ tAhe goyamA ! muNiyaM teNAyarieNaM jahA nicchayao ummaggapaTTie savvapagArehiM ceva ime pAvamaI-duTThasIse, tA kimaTThamahamimesiM paTTIe lallIvAgaraNaM karemANo'NugacchamANo ya sukkhAe gayajalAe NadIe uvujhaM ? ee gacchaMtu dasaduvArehiM, ahayaM tu tAvAyahiyamevANuciTTemo, kiM majjhaM parakaeNaM sumahaMteNAvi punnapabbhAreNaM thevamavi kiMcI parittANaM bhavejjA ? saparakkameNaM ceva me AgamuttatavasaMjamANuTTANeNaM bhavoyahI tareyavvA, esa uNaM titthayarAeso jahA 'appahiyaM kAyavvaM jai sakkA parahiyaM ca payarejjA / attahiyaparahiyANaM attahiyaM ceva kAyavvaM / / 122 / / annaM ca-jai ete tavasaMjamakiriyaM aNupAlihiMti tao eesiM ceva seyaM hohii, jai Na karehiMti tao eesiM ceva duggaigamaNuttaraM havejjA, navaraM tahAvi mama gaccho samappio gacchAhivai ahayaM bhaNAmi, annaM ca - __ je titthayarehiM bhagavaMtehiM chattIsaM AyariyaguNe samAiDhe tesiM tu ahayaM ekkamavi NAikkamAmi jai vi pANovaramaM bhavejA, jaM cAgame ihaparalogaviruddhaM taM NAyarAmi Na kArayAmi Na kajjamANaM samaNujANAmi, tA merisaguNajuttassAvi jai bhaNiyaM Na kareMti tA'hamimesiM vesaggahaNA uddAlemi, evaM ca samae pannattI jahA- je keI 1 voDhAsmIti / /
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya05 sAhU vA sAhuNI vA vAyAmitteNAvi asaMjamamaNuceTTejjA se NaM sArejjA se NaM vArejjA se NaM coejjA paDicoejjA, se NaM sArejjaMte vA vArijjuMte vA coijaMte vA paDicoijaMte vA je NaM taM vayaNamavamanniya alasAyamANe vA abhiniviTThei vA Na tahatti paDivajjiya icchaM paraMjittANaM tattha ' No paDikkamejjA se NaM tassa vesaggahaNaM uddAlejjA | 134 evaM tu AgamuttaNAeNaM goyamA ! jAva teNAyarieNaM egassa sehassa vesaggahaNaM uhAliyaM tAva NaM avasese disodisiM paNaTTe, tAhe goyamA ! so ya Ayario saNiyaM 2 tesiM paTThIe jAumAraddho No NaM turiyaM 2 | se bhayavaM ! kimahaM turiyaM 2 No payAi ? goyamA ! khArAe bhUmIe jo mahuraM saMkamejjA mahurAe khAraM kiNhAe pIyaM pIyAo ki haM jalAo thalaM thalAo jalaM saMkamejjA teNaM vihIe pAe pamajiya 2 saMkameyavvaM, No pamajjejjA tao duvAlasasaMvacchariyaM pacchittaM bhavejjA, eeNamaTTeNa goyamA ! so Ayario Na turiyaM 2 gacche / aha'nnayA suyAuttavihIe thaDilasaMkamaNaM karemANassa NaM goyamA ! tassAyariyassa Agao bahuvAsarakhuhAparigayasarIro viyaDadADhAkarAlakayaMtabhAsuro palayakAlamiva ghoraruvo kesarI, muNiyaM ca teNa mahANubhAgeNaM gacchAhivaiNA jahA jai duyaM gacchejjai tA cukkijja imassa, NavaraM duyaM gacchamANANaM asaMjamaM, tA varaM sarIravoccheyaM, Na asaMjamapavattaNaMti ciMtiUNa vihIe uvaTThiyassa sehassa jamuddAliyaM vesaggahaNaM taM dAUNa Thio nippaDikkammapAyavovagamaNANasaNeNaM, so'vi seho taheva / aha'nnayA accaMtavisuddhaMtakaraNe paMcamaMgalapare suhajjhavasAyattA duve vi goyamA ! vAvAie teNa sIheNaM aMtagaDe kevalI jAe aTThappayAramalakalaMkavippamukke siddhe ya, te puNa goyamA ! ekUNapaMcasae sAhUNaM takkammadoseNaM jaM dukkhamaNubhavamANe ciTThati jaM cANUbhUyaM jaM cANubhavihiMti aNaMtasaMsArasAgaraM paribhamaMte taM ko anaMtepi kAleNaM 1. 'mA' pAThAntaramiti /
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 135 bhaNiuM samattho ? ee te goyamA ! egUNe paMcasae sAhUNaM jehiM caNaM tArisaguNovavetassa NaM mahANubhAgassa guruNo ANaM aikkamiyaM No ArAhiyaM aNaMtasaMsAriejAe 1991 se bhayavaM ! kiM titthayarasaMtiyaM ANaM NAikkamejjA uyAhu AyariyasaMtiyaM ?, goyamA ! cauvvihA AyariyA bhavaMti, taMjahA nAmAyariyA ThevaNAyariyA davvAyariyA bhAvAyariyA tattha NaM je te bhAvAyariyA te titthayarasamA ceva daTTavvA tesiM saMtiyANaM NAikkamejjA | 12 | se bhayavaM ! kayareNaM te bhAvAyariyA bhannaMti ? goyamA ! je ajjapavvaievi AgamavihIe payaM paeNANusaMcaraMti te bhAvAyarie, je uNa vAsasayadikkhivi huttANaM vAyAmettepi Agamao bAhiM kareMti te NAmaThavaNAhiM Nioiyavve / se bhayavaM ! AyariyANaM kevaiyaM pAyacchittaM bhavejjA ? jamegassa sAhuNo taM AyariyamayaharapavattiNIe sattarasaguNaM, ahA NaM sIlakhalie bhavaMti tao tilakkhaguNaM, jaM aidukkaraM jaM na sukaraM, tamhA savvahA savvappayArehiM NaM AyariyamahayarapavattiNIe attANaM pAyacchittassa saMrakkheyavvaM, ... akkhaliyasIlehiM ca bhaveyavvaM |13| se bhayavaM ! jeNaM guru sahasAkAreNaM annayaraTThANe cukkeja vA khaleja vA se NaM ArAhage Na vA ? goyamA ! guru NaM guruguNesu vaTTamANo akkhaliyasIle apamAdI aNAlassI savvAlaMbaNavippamukke samasattumettapakkhe sammaggapakkhavAe jAva NaM kahA bhaNire saddhammajutte bhavejjA No NaM ummaggadesae 'ahamANurae bhavejjA, savvahA savvapayArehiM NaM guruNA tAva appamattenaM bhaviyavvaM, No NaM pamatteNaM, je uNa pamAdI bhavejjA se NaM duraMtapaMtalakkhaNe adaTThavve mahApAve, jai NaM 'sabIe havejjA tA NaM niyayaduccariyaM jahAvattaM saparasIsagaNANaM pakkhAviya 1. adhamAnurato na bhavediti / 2. sasaMtatiH sadvitIyo vA / 3. prakhyApyakathayitveti / satkAmAjJAmiti / *
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram-adhya05 jahA duraMtaparaMtalakkhaNe adaTThavve mahApAvakammakArI sammaggapaNAsao ahayaMti evaM niMdittANaM garahittANaM AloittA NaM ca jahAbhaNiyaM pAyacchittamaNucarejjA se NaM kiMcuddeseNaM ArAhage bhavejjA, jai NaM nIsalle niyaDIvippamukke na puNo sammaggAo paribhaMsejjA, ahA NaM paribhasse tao NArAhei / 14 / se bhayavaM ! kerisaguNajuttassa NaM guruNo gacchanikkhevaM kAyavvaM ? goyamA ! je NaM suvvae je NaM susIle je NaM daDhavvae je NaM daDhacAritte je NaM aNiMdiyaMge je NaM arahe je NaM gayarAge je NaM gayadose je NaM niTThiyamohamicchattamalakalaMke je NaM uvasaMte je NaM suvinnAyajagadvitIe je NaM sumahAveraggamaggamallINe je NaM itthIkahApaDiNIe je NaM bhattakahApaDiNIe je NaM teNagakahApaDiNIe je NaM rAyakahApaDiNIe je NaM jaNavaya-kahApaDiNIe je NaM accaMtamaNukaMpasIle je NaM paralogapaccavAyabhIru je NaM kusIlapaDiNIe je NaM vinnAyasamayasabbhAve je NaM gahiyasamayapeyAle je NaM ahannisANusamayaM Thie khaMttAdi-ahiMsAlakkhaNadasavihe samaNadhamme je NaM ujjutte ahannisANusamayaM duvAlasavihe tavokamme je NaM suuvautte sayayaM paMcasamiIsu je NaM sugutte sayayaM tIsu guttIsuM je NaM ArAhage sasattIe aTThArasaNhaM sIlaMgasahassANaM je NaM avirAhage egaMteNaM sasattIe sattaravihassa NaM saMjamassa, je NaM ussaggaruI je NaM tattaruI, je NaM samasattumettapakkhe, je NaM, sattabhayaTThANavippamukke, je NaM aTThamayaTThANavippajaDhe je NaM navaNhaM baMbhaceraguttINaM virAhaNAbhIru je NaM bahusue, je NaM Ariyakuluppanne je NaM adINe, je NaM akiviNe je NaM aNAlasie, je NaM saMjaIvaggassa paDivakkhe je NaM sayayaM dhammovaesadAyage jeNaM sayayaM ohasAmAyArIe paruvage, je NaM merAvaTThie je NaM asAmAyArIbhIru, je NaM AloyaNArihapAyacchittadANapayacchaNakkhame, je NaM vaMdaNamaMDalivirAhaNajANage je NaM e. 1.
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 137 paDikkamaNamaMDalivirAhaNajANage, je NaM sajjhAyamaMDalivirAhaNajANage, je NaM vakkhANamaMDalivirAhaNajANage, je NaM AloyaNAmaMDalivirAhaNajANage, je NaM uddesamaMDalivirAhaNajANage, je NaM samuddesamaMDalivirAhaNajANage, je NaM pavvajAvirAhaNajANaga, je NaM uvaTThAvaNAvirAhaNAjANage je NaM uddesasamuddesANunnAvirAhaNajANage, je NaM kAlakkhettadavvabhAvabhAvaMtaraMtaraviyANage, je NaM kAlakhettadavvabhAvAlaMbaNivippamukke je NaM sabAlavuDDhagilANasehasikkhagasAhammiyaajAvaTTAvaNakusale je NaM paruvage nANadaMsaNacArittatavoguNANaM, je NaM carae dharae pabhAvage nANadaMsaNacarittatavoguNANaM je NaM daDhasammatte je NaM sayayaM aparisAI je NaM dhIimaM je NaM gaMbhIre je NaM susomale se je NaM diNayaramiva aNabhibhavaNIe tavateeNaM je NaM sasarIrovarame'vi chakkAyasamAraMbhavivajI, je NaM tavasIladANabhAvaNAmayacauvvihadhammaMtarAyabhIru je NaM savvAsAyaNabhIru je NaM iDDhirasasAyAgAravaroddaTTajjhANavippamukke je NaM savvAvassagamujutte je NaM savisesaladdhijutte je NaM AvaDiyapilliyAmaMtiovi NAyarejjA ayajaM, je NaM no bahuniddo, je NaM no bahubhoI je NaM savvAvassagasajjhAyajjhANapaDimAbhiggaha-ghora-parIsahovasaggesu jiyaparIsame, je NaM supattasaMgahasIle, je NaM apattapariTThAvaNavihinnu, je NaM aNuddhayaboMdI, je NaM parasamayasasamayasammaviyANage, je NaM kohamANamAyAlobhamamakArAdiitihAsakheDDukaMdappaNAhiyavAyavippamukke dhammakahAsaMsAravAsavisayAbhilAsAdINaM veragguppAyage paDibohage bhavvasattANaM se NaM gacchanikkhevaNajogge se NaM gaNI se NaM gaNahare se NaM titthe se NaM titthayare se NaM arahA se NaM kevalI se NaM jiNe se NaM titthubbhAsage se NaM vaMde se NaM puje se NaM namasaNijje se NaM daTThavve se NaM paramapavitte se NaM paramakallANe se NaM paramamaMgale se NaM siddhI se NaM muttI se NaM sive se NaM mokkhe se NaM tAyA se NaM saMmagge se NaM gatI se 1. akAryaM nAcarediti / 2. akSatazarIra iti / 3. dharmakathayA vairAgyotpAdaka iti /
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ hohI ugapayaMDadaMDe saNa pAve pAhAvara pAvamaI aNA 138 zrI mahAnizItha sUtram-adhya05 NaM saranne se NaM siddhe mutte pAragae deve devadeve, eyassa NaM goyamA ! gaNanikkhevaM kujA eyassa NaM gaNanikkhevaM kAravejA eyassa NaM gaNanikkhevaNaM samaNujANejjA, annahA NaM goyamA ! ANAMbhaMge / 15 / se bhayavaM ! kevaiyaM kAlaM jAva esa ANA paveiyA ? goyamA ! jAva NaM mahAyase mahAsatte mahANubhAge sirippabhe aNagAre / se bhayavaM ! kevaieNaM kAleNaM se sirippabhe aNagAre bhavejjA ? goyamA ! hohI duraMtapaMtalakkhaNe adaTThavve rodde caMDe payaMDe uggapayaMDadaMDe nimmere nikkive nigghiNe nittiMse kurayara-pAvamaI aNArie micchaddiTThI kakkI nAma rAyANe / se NaM pAve pAhuDiyaM bhamADiukAme sirisamaNasaMghaM kayatthejA, jAva NaM kayatthei tAva NaM goyamA ! je keI tattha sIlaDDhe mahANubhAge acaliyasatte tavohaNe aNagAre, tesiM ca pADiheriyaM kujA sohamme kulisapANI erAvaNagAmI suravariMde / evaM ca goyamA ! deviMdavaMdie diTThapaccae NaM sirisamaNasaMghe 'NiTThijA NaM kuNaya-pAsaMDadhamme, jAva, NaM goyamA ! ege abiijje ahiMsAlakkhaNakhaMtAdi-dasavihe dhamme, ege arahA devAhideve, ege jiNAlae, ege vaMde pUe dakkhe sakkAre sammANe mahAyase mahAsatte mahANubhAge daDhasIlavvayaniyamadhArae tavohaNe sAhU tattha NaM caMdamiva somalese sUrie iva tavateyarAsI puDhavI iva parIsahovasaggasahe merumaMdaradhare iva nippakaMpe Thie ahiMsAlakkhaNakhaMtAdidasavihedhamme se NaM susamaNagaNaparivuDe nirabbhagayaNAmalakomuIjogajutte iva gaharikkhapariyarie gahavaI caMde ahiyayaraM virAijjA goyamA ! se NaM sirIppabhe aNagAre / to goyamA ! evatiyaM kAlaM jAva esA ANA paveiyA / 16 / se bhayavaM ! uDDhe pucchA, goyamA ! tao pareNa uDDhaM hAyamANe kAlasamae, tattha NaM je keI chakkAyasamAraMbhavivajjI se NaM dhanne punne vaMde pUe namaMsaNijje sujIviyaM jIviyaM tesiM / 17 / 1. niSThApayediti /
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 139 se bhayavaM ! sAmane pucchA jAva NaM vayAsI ? goyamA ! atthege je NaM joge atthege je NaM no joge, se bhayaMva ! keNa adveNaM evaM vuccai jahA NaM atthege jAva je NaM no joge ? goyamA ! atthege jesiM NaM sAmanne paDikuTTe atthege jesiM ca NaM sAmane no paDikuTTe, eeNaM aTTeNaM evaM buccai jahA NaM atthege je NaM joge atthege je NaM no joge / se bhayavaM ! kayare te jesiM NaM sAmane paDikuTThe ? kayare vA te jesiM ca NaM No pariyAe paDisehie ? goyamA ! atthege je NaM viruddhe, atthege je NaM no viruddhe, jeNaM se viruddhe se NaM paDisehie, jeNaM se No viruddhe seNaM no paDisehie / se bhayavaM ! ke NaM se viruddhe ke vA NaM aviruddhe ? goyamA ! je jesuM desesuM durgAchaNije je jesuM desesuM duguchie je jesuM desesuM paDikuDThe se NaM tesuM desesuM viruddhe, je ya NaM jesuM desesuM No duguchaNijje je ya NaM jesuM desesuM No dugaMchie je ya NaM jesuM desesuM No paDikuTTe se ya NaM tesuM desesuM no viruddhe, tattha goyamA ! je NaM jesuM 2 desesuM viruddhe se NaM no pavvAvae jeNaM jesuM 2 desesuM No viruddhe se NaM pavvAvae / se bhayavaM ! se kattha dese viruddhe ke vA No viruddhe ? goyamA ! je NaM keI purise i vA itthie i vA rAgeNa vA doseNa vA aNusapaNa vA koheNa vA lobheNa vA avarAheNa vA aNavarAheNa vA samaNaM vA mAhaNaM vA mAyaraM vA piyaraM vA bhAyaraM vA bhaiNiM vA bhAiNeyaM vA suyaM vA suyasuyaM vA dhUyaM vA NattuyaM vA suNhaM vA jAmAuyaM vA dAiyaM vA gottiyaM vA sajAiyaM vA vijAiyaM vA sayaNaM vA asayaNaM vA saMbaMdhiyaM vA asaMbaMdhiyaM vA saNAhaM vA asaNAhaM vA iDDhimaMtaM vA aNiDDhitaM vA saesiyaM vA viesiyaM vA AriyaM vA aNAriyaM vA havA haNAve vA, uddavi vA uddavAvijja vA se NaM pariyAe aogge / se NaM pAve, se NaM niMdie, se NaM garahie, se NaM duguchie, se NaM paDikuTTe, se NaM paDisehie, se NaM AvaI, se NaM vigdhe se NaM ayase, se NaM akittI se NaM ummagge, se NaM aNAyAre, evaM rAyaduTTe, evaM teNe, evaM parajuvaipasatte, evaM annayare i vA keI vasaNAbhibhUe,
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 5 evaM aisaMkiliTTe, evaM chuhANaDie, evaM evaM riNovadue, avinnAyajAikulasIlasahAve, evaM bahuvAhiveyaNAparigayasarIre, evaM rasalolue, evaM bahunidde, evaM itihAsakheDDukaMdappaNAhiyavAyacaccarisIle, evaM bahukoUhale, evaM bahuposavagge jAva NaM micchAdiTThipaDiNiyakuluppanne i vA se NaM goyamA ! je keI Ayarie i vA mayahare i vA gIyatthe i vA agIyatthe i vA AyariyaguNakalie i vA, mayaharaguNakalie i vA bhavissAyarie i vA bhavissamayaharae i vA lobheNa vA gAraveNa vA donhaM gAusayANaM abbhaMtaraM pavvAvejjA se NaM goyamA ! vaikkamiyamere, se NaM pavvayaNavocchittikArae, se NaM titthavocchittikArae, se NaM saMghavocchitti - kArae, se NaM vasaNAbhibhUe, se NaM adiTThaparalogapaccavAe, se NaM aNAyArapavitte se NaM akajjayArI, se NaM pAve, se NaM pAvapAve, se NaM mahApAvapAve, se NaM goyamA ! abhiggahiyacaMDaruddakUramicchadiTThI |18| " " 140 se bhayavaM ! keNaM adveNaM evaM vuccai ? goyamA ! AyAre mokkhamagge, No NaM aNAyAre mokkhamagge, eeNaM aTTheNaM evaM buccai / se bhayavaM ! kayare se NaM AyAre kayare vA se NaM aNAyAre ? goyamA ! AyAre ANA, aNAyAre NaM tappaDivakkhe, tattha je NaM ANApaDivakkhe se NaM egaMteNaM savvapayArehiM savvahA vajjaNijje, je NaM No ANApaDivakkhe se NaM egaMteNaM savvapayArehiM NaM savvahA AyaraNijje, tahA NaM goyamA ! jaM jANijjA jahAM NaM esa NaM sAmannaM virAhejjA se NaM savvahA vivajjejjA |19| se bhayavaM ! keha parikkhA ? goyamA ! NaM je keI purisei vA itthiyAo vA sAmannaM paDivajiukAme kaMpejjA vA, tharaharejja vA, nisIeja vA, chaDDi vA pakareja, sageNa vA parageNa vA AmaMtie i vA 'saMniei vA tadahutaM gacchejja vA, avaloija vA paloija vA, vesagahaNe 1. AhUyate vA saMjJApyate veti /
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 141 DhoijamANe koI 'uppAei vA asuhe donnimittei vA bhavejjA se NaM gIyatthe gaNI annayarei vA mayaharAdI mahayA neunneNaM niruvejjA, jassa NaM eyAiM para takkejA se NaM No pavvAvejA, se NaM gurupaDiNIe bhavijA, se NaM niddhammasabale bhavejA, se NaM savvahA savvapayAresu NaM kevalaM egaMteNaM akajjakaraNujjae bhavejA, se NaM jeNaM vA teNaM vA sueNa vA vinANeNa vA gAravie bhavejA, se NaM saMjaIvaggassa cautthavayakhaMDaNasIle bhavejjA, se NaM bahuruve bhavejjA / 20 / se bhayavaM kayare NaM se bahuruve vuccai ? je NaM osannavihArINaM osanne, ujjayavihArINaM ujjayavihArI, niddhammasabalANaM niddhammasabale, bahuruvI raMgagae cAraNe iva NaDe - 'khaNeNa rAme ya, khaNeNa lakkhaNe, khaNeNa dasagIvarAvaNe, khaNeNaM 'Tapparakanna-daMtura-jarAjuttagattapaMDarakesabahupavaMcabharie vidUsage / / 123 / / khaNeNaM tiriyaM ca jAtI, vANara-haNumaMta-kesarI / jahA NaM esaM goyamA ! tahA NaM se bahuruve / / 124 / / evaM goyamA ! je NaM asaI kayAI kei cukkakhalieNaM pavvAvejjA se NaM dUraddhANa-vavahie karejA, se NaM sannihie No dharejjA, se NaM AyareNaM No AlavejjA se NaM bhaMDamattovagaraNeNaM AyareNaM no paDilAhAvijA, se NaM tassa gaMthasatthaM no uddisejjA, se NaM tassa gaMthasatthaM no aNujANejA, se NaM tassa saddhiM gujjharahassaM vA No agujjharahassaM vA No maMtijjA, evaM goyamA ! je keI eyadosavippamukke se NaM pavvAvejA, tahA NaM goyamA ! micchadesuppannaM aNAriyaM No pavAvejA, evaM vesAsuyaM no pavavAvejA, evaM gaNiyaM no pavvAvejjA, evaM cakkhuvigalaM, evaM 1. kazcidAkasmikamupadravaM kuryAditi / 2. paraH kazcittarkayeteti 'parikkhejA' ityapi pAThaH / 3. bhayaMkarakarNa iti /
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 5 evaM vikappiyakaracaraNaM, evaM chinnakannanAsoTTaM, evaM kuTThavAhI galamANasaDahaDaMtaM evaM paMguM ayaMgamaM mUyaM bahiraM evaM acchukkaDakasAyaM evaM bahupAsaMDasaMsaTTaM evaM ghaNarAgadosamohamicchattamalakhavaliyaM evaM ujjhiyauttayaM evaM 'porANanikkhuDaM jiNAlagAibahudevabalIkaraNabhoiyaM cakkayara evaM pADaNaTTachattacAraNaM evaM suyajaDuM caraNakaraNajaDDuM jaDDukAyaM No pavvAvejA, evaM tu jAva NaM nAmahINaM thAmahINaM kulahINaM jAihINaM buddhihINaM pannAhINaM gAmauDamayaharaM vA gAmauDamayaharasuyaM vA annayaraM vA niMdiyAhamahINajAiyaM vA avinnAyakulasahAvaM vA goyamA ! savvahA No dikkhe No pavvAvijjA, eesiM tu payANaM annayarapae khalejjA jo sahasA desUNapuvvakoDItaveNa goyama ! sujjheja vA Na vAvi / 21 / 'evaM gacchvavatthaM tahatti pAlettu taM taheva jahA bhaNiyaM / rayamalakilesamukke goyama ! mukkhaM gae'NaMtaM / / 125 / / gacchaMti gamissaMti ya sasurAsurajagaNamaMsie vIre / bhuvaNekkapAyaDajase jahabhaNiyaguNaTThie gaNiNo || 126|| 142 se bhayavaM ! je NaM keI amuNiyasamayasambhAve hotthA vihIe ivA avihIe i vA kassaI gacchAyArassa vA maMDalidhammassa vA chattIsaivihassa NaM sappabheyanANadaMsaNacarittatavavIriyAyArassa vA maNasA vA vAyAe vA kAeNa vA kahiM ci annayare ThANe kei gacchAhivaI Ayarie i vA aMto visuddhapariNAme vi hottANaM asaI cukkeja vA khaleja vA paruvemANe vA aNuTTemANe vA se NaM ArAhage uyAhu aNArAhage ? goyamA ! aNArAhage / 1. utpravrajito yadi vA purANazAstrajJastatra sthiramatizca yadi vA purANaH asArazceti / 2. bhogAsakta iti / 3. bhikSuvizeSazcakreNa caratIti / 4. zrutagrahaNe'zakta etadanyataraM na pravAjayediti /
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 143 se bhayavaM ! keNaM aTeNaM evaM vuccai jahA NaM goyamA ! aNArAhage ? goyamA ! NaM ime duvAlasaMge suyanANe aNappavasie aNAinihaNe sabbhUyatthapasAhage aNAisaMsiddhe se NaM deviMdavaMdavaMdANaM atulabalavIriesariyasattaparakkamamahApurisAyArakaMtidittilAvannaruvasohaggAisayalakalAkalAvavicchaDDamaMDiyANaM aNaMtanANINaM sayaMsaMbuddhANaM jiNavarANaM aNAisiddhANaM aNaMtANaM vaTTamANasamayasijjhamANANaM annesiM ca AsannapurekkhaDANaM aNaMtANaM sugahiyanAmadhejANaM mahAyasANaM mahAsattANaM mahANubhAgANaM tihuyaNikkatilayANaM telokkanAhANaM jagapavarANaM jagekkabaMdhUNaM jagaguruNaM savvannRNaM savvadarisINaM pavaravaradhammatitthaMkarANaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM bhUyabhavissAIyaNAgayavaTTamANanikhilAsesakasiNasaguNasapaJjayasavvavatthuvidiyasabbhAvANaM asahAe pavare ekamekkamagge, se NaM suttattAe atthattAe gaMthattAe, tesi pi NaM jahaTTie ceva pannavaNijje jahaTTie cevANuhaNijje jahaTTie ceva bhAsaNijje jahaTThie ceva vAyaNijje jahaTTie ceva paruvaNijje jahaTThie ceva vAyaraNijje jahaTThie ceva kahaNijje / se NaM imaM duvAlasaMge gaNipiDage, tesiM pi NaM deviMdaviMdavaMdANaM NikhilajagavidiyasadavvasapajjavagaiAgaihAsavuDDhi jIvAitatta jAva NaM vatthusahAvANaM alaMghaNijje aNaikkamaNijje aNAsAyaNijje / tahA ceva ime duvAlasaMge suyanANe savvajagajIvapANabhUyasattANaM egateNaM hie suhe khame nIsesie ANugAmie pAragAmie pasatthe mahatthe mahAguNe mahANubhAve mahApurisANucinne paramarisidesie dukkhakkhayAe kammakkhayAe mokkhayAe saMsAruttAraNayAe tti kaTTha uvasaMpaJjittANaM vihariMsu, kimutamannesiM ti / tA goyamA ! je NaM kei amuNiya samaya sabbhAve i vA aviiyasamayasAre i vA vihie i vA avihIe i vA gacchAhivaI vA Ayarie i vA aMto visuddhapariNAme vi hotthA, 1. aizvaryamiti / 2. hAsavRddhIti / 3. 'aNumoyaNije' ityapi kvacidAda" iti /
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 zrI mahAnizItha sUtram-adhya05 gacchAyAramaMDalidhammA chattIsaivihaAyArAdi jAva NaM annayarassa vA AvassagAikaraNijassa NaM pavayaNasArassa asatI cukkeja vA khalejja vA te NaM ime duvAlasaMge suyanANe annahA payarejA, je NaM ime duvAlasaMgasuyaNANanibaddhatarovagayaM 'ekkapayaakkharamavi annahA payare se NaM ummagge payaMsejA, je NaM ummagge payaMse se NaM aNArAhage bhavejA, tA eeNaM aTeNaM evaM vuccai jahA NaM goyamA ! egaMteNaM aNArAhage / 22 / se bhayavaM ! asthi keI jeNamiNamo paramaguruNaM pI alaMghaNijjaM paramasaraNNaM phuDaM payarDa payaDapayaDaM paramakallANaM kasiNakammaTThadukkhaniTThavaNaM pavayaNaM aikkameja vA vaikkameja vA laMgheja vA khaMDeja vA virAheja vA AsAija vA se maNasA vA vayasA vA kAyasA vA jAva NaM vayAsI ? goyamA ! NaM aNaMtteNaM kAleNaM parivaTTamANeNaM sayayaM dasa accherage bhaviMsu, tattha NaM asaMkhejje abhavve asaMkhejje micchAdiTThI asaMkheje 2sAsAyaNe davvaliMgamAsIya saDhattAe DaMbheNaM sakkArijaMte etthee dhammigatti kAUNaM bahave adiTThakallANe jai NaM pavayaNamabbhuvagamaMti tamabbhuvagamiya rasalolattAe visayalolattAe duItidiyadoseNaM aNudiyahaM jahaTThiyaM maggaM niTThavaMti ummaggaM ca ussappayaMti, te ya savve teNaM kAleNaM imaM paramaguruNaM pi alaMghaNijjaM pavayaNaM jAva NaM AsAyaMti / 23 / se bhayavaM ! kayareNaM te NaM kAleNaM dasa accherage bhaviMsu ? goyamA ! NaM ime te aNaMteNaM kAleNaM dasa accherage bhavaMti, taMjahA titthayarANaM uvasagge gabbhasaMkAmaNe vAmAtitthayare titthayarassa NaM desaNAe abhavvasamudAeNaM parisAbaMdhi savimANANa cadAiccANaM titthayarasamavasaraNe AgamaNe vAsudevANaM saMkhajhuNIe annayareNa vA rAyakauheNaM paropparamelAvage iha iM tu bhArahe khette 1. 'ekkayakkharamavi' pAThAntaramiti / 2. sAzAtanA iti / 3. ata iti / 4. rAjacihnaneti /
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 145 harivaMsakuluppattIe camaruppAe egasamaeNaM aTThasayasiddhigamaNaM asaMjayANaM pUyAkAragetti / 24 / se bhayavaM ! je NaM keI kahiM ci kayAI pamAyadosao pavayaNamAsAejjA se NaM kiM AyariyapayaM pAvejjA ? goyamA ! je NaM keI kahiM ci kayAI pamAyadosao asaI koheNa vA mANeNa vA mAyAe vA lobheNa vA rAgeNa vA doseNa vA bhaeNa vA hAseNa vA moheNa vA annANa-doseNa vA pavayaNassa NaM annayaraTThANe vaimitteNaM pi aNAyAraM asamAyAriM paruvemANe vA aNumannemANe vA pavayaNamAsAejA se NaM bohiM pi No pAve, kiMmaga AyariyapayalaMbhaM ? se bhayavaM ! kiM abhavve micchAdiTThI Ayarie bhavejA ? goyamA ! bhavejA, etthaM ca NaM iMgAlamaddagAI Nee / se bhayavaM ! kiM micchAdiTTI nikkhamejA ?, goyamA ! nikkhamejjA / .. se bhayavaM ! kayareNaM liMgeNaM se NaM viyANejA jahA NaM dhuvamesa micchAdiTThI ? goyamA ! je NaM kayasAmAie savvasaMgavimutte bhavittANaM aphAsupANagaM paribhuMjejjA je NaM aNagAradhamma paDivajittANama'saI soIriyaM vA paroiriyaM vA teukAyaM seveja vA sevAvija vA teukAyaM sevijamANaM annesiM samaNujANejja vA tahA navaNhaM baMbhaceraguttINaM je keI sAhU vA sAhuNI vA ekkAmavi khaMDija vA virAheja vA khaMDijamANaM vA virAhijamANaM vA baMbhaceraguttI paresiM samaNujANejA vA maNeNa vA vAyAe vA kAeNa vA se NaM micchAdiTThI, na kevalaM micchAdiTThI abhigahiyamicchAdiTThI viyANejjA / 25 / se bhayavaM ! je NaM keI Ayarie i vA mayaharae i vA asaI kahiMci kayAI tahAvihaM saMvihANagamAsajja iNamo niggaMthaM pavayaNamannahA 1. svodIritaM vA parodIritaM veti /
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 zrI mahAnizItha sUtram-adhya05 pannavejjA se NaM kiM pAvejjA ? goyamA ! jaM sAvajjAyarieNaM pAviyaM / se bhayavaM ! kayare NaM se sAvajjAyarie ? kiM vA teNaM pAviyaMti ? goyamA ! NaM io ya usabhAdititthaMkaracauvIsigAe aNaMteNaM kAleNaM jAva atItA annA cauvIsigA tIe jAriso ahayaM tAriso ceva sattarayaNI pamANeNaM jagaccherayabhUo deviMda-viMdavaMdio pavaravaradhammasirinAmacarama-dhammatitthaMkaro ahesi / tasse ya titthe satta accherage pabhUe, aha'nnayA parinivvuDassa NaM tassa titthaMkarassa kAlakkameNaM asaMjayANaM sakkArakAravaNe NAma'ccherage vahiumAraddhe, tattha NaM logANuvattIe micchattovahayaM asaMjayapUyANurayaM bahujaNasamUhaM ti viyANiUNa teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM amuNiyasamayasabbhAvehiM 'tigAravamairAmohiehiM NAmamettaAyariyamayaharehiM saDDhAINaM sayAsAo daviNajAyaM paDiggahiya 2 thaMbhasahassUsie 'sakasake mamattie ceiyAlage kArAviUNaM te ceva duraMta paMta-lakkhaNAhamAhamehiM AsaIe / te ceva ceiyAlage "mAsIya goviUNaM ca balavIriyapurisakkAraparakkame saMte bale saMte vIrie saMte purisakkAraparakkame caiUNaM uggAbhiggahe aNiyayavihAraM NIyAvAsamAsaittANaM siDhilI hoUNaM "saMjamAisuTTie pacchA pariciccANaM ihalogaparalogAvAyaM aMgIkAUNa ya sudIha-saMsAraM tesuM ceva maDhadevaulesuM accatthaM gaDhire mucchire mamIkArahaMkArehiM NaM abhibhUe sayameva vicittamalladAmAIhiM NaM devaccaNaM kAumabbhujae, jaM puNa samayasAraM paraM imaM savvannuvayaNaM taM dUrasudUrayareNaM ujjhiyaMti taM jahA-savve jIvA savve pANA savve bhUyA savve sattA Na haMtavvA, Na ajAveyavvA, Na pariyAveyavvA, Na parighettavvA, Na virAheyavvA, Na kilAmeyavvA, Na uddaveyavvA, je keI suhumA, je keI bAyarA, je keI tasA, je keI thAvarA, je keI pajjattA, je keI apajjattA, je keI 1. gArava eva madirA tayeti / 2. svakasvakAniti / 3. AzritA iti 4. Asitveti / 5. saMyamAdiSutthitA apIti /
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 147 zrI mahAnizItha sUtram egidiyA, je keI beMdiyA, je keI teMdiyA, je keI cauriMdiyA, je keI paMciMdiyA, tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAMe kAeNaM, jaM puNa goyamA ! mehuNaM taM egaMteNaM 3 Nicchayao 3 bADhaM tahA AuteusamAraMbhaM ca savvahA savvapayArehiM sayayaM vivajjejjA muNIti esa dhamme dhuve sAsae Niie samicca logaM kheyannUhiM paveietti / 26 / se bhayavaM ! je NaM keI sAhU vA sAhuNI vA niggaMthe aNagAre davvatthayaM kujA se NaM kimAlaveJjA ?, goyamA ! je NaM keI sAhU vA sAhuNI vA niggaMthe aNagAre davvatthayaM kuJA seNaM ajayae i vA asaMjae i vA devabhoie i vA devaccage i vA jAva NaM ummaggapaiTThie i vA durujjhiyasIle i vA kusIle i vA sacchaMdayArie i vA AlavejjA / 27 / evaM goyamA ! tesiM aNAyArapavittANaM bahUNaM AyariyamayaharAdINaM ege maragayacchavI kuvalayappahAbhihANe NAma aNagAre mahAtavassI ahesi, tassa NaM mahAmahaMte jIvAipayatthe suttatthaparinnANe sumahaMtaM ceva saMsArasAgare tAsu tAsuM joNIsuM saMsaraNabhayaM, savvahA savvapayArehi NaM accaMtaM AsAyaNA bhIruyattaNaM, takkAlaM tArise'vI asamaMjase aNAyAre bahusAhammiyapavattie tahAvI so titthayarANamANaM NAikkamei / aha'nnayA so aNigUhiyabalavIriyapurisakkAraparakkame, susIsagaNapariyario, savvannuppaNIyAgamasuttatthobhayANusAreNaM vavagayarAgadosamohamicchattamamakArAhaMkAro, savvattha apaDibaddho kiM bahuNA ?, savvaguNagaNAhiTThiyasarIro aNegagAmAgaranagarapurakheDakabbaDamaDaMbadoNamuhAisannivesavisesesuM aNegesuM bhavvasattANaM saMsAracAragavimokkhaNiM saddhammakahaM parikaheMto vihariMsu / evaM ca vaccaMti diyahA / annayA NaM so mahANubhAgo viharamANo Agao goyamA ! tesiM NIyavihArINamAvAsage, tehiM ca mahAtavassI kAUNa sammANio kiikkammAsaNapayANAiNA suviNaeNaM evaM ca suhanisanno, ciTTittANaM
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya05 dhammaka hAiNA viNoeNaM puNo gaMtuM payatto, tAhe bhaNio so mahANubhAgo goyamA ! tehiM duraMtapaMtalakkhaNehiM liMgovajIvIhiM bhaTTAyArummaggapavattaga'bhigga- hIyamicchAdiTThIhiM, jahA NaM bhayavaM ! jai tumamihaI ekkaM vAsArattiyaM cAummAsiyaM 'pauMjiyaM tA NametthaM ettige ceiyAlage bhavaMti NUNaM tujjhANattIe, tA kIrao aNuggahatthamamhANaM iheva cAummAsiyaM, tAhe bhaNiyaM teNa mahANubhAgeNaM goyamA ! jahA bho bho piyavae ! jai vi jiNAlae tahA vi sAvajjamiNaM NAhaM vAyAmitteNaM 2 peyaM AyarijjA, evaM ca samayasAraparaM tattaM jahaTTiyaM avivarIyaM NIsaMkaM bhaNamANeNaM tesiM micchAdiTThIliMgINaM sAhuvesadhArINaM majjhe goyamA ! AsakaliyaM titthayaraNAmakammagoyaM teNaM kuvalayappabheNaM, egabhavAvasesIkao bhavoyahI / tattha ya diTTho appullavaNijjanAmasaMghamelAvago ahesi, tehiM ca bahUhiM pAvamaIhiM liMgiNa - liMgiNiyAhiM paropparamegamayaM kAUNaM goyamA ! tAlaM dAUNaM vippaloiyaM ceva taM tassa mahANubhAgasumahatavassiNo kuvalayappahAbhihANaM kayaM ca se sAvajjAyariyAbhihANaM saddakaraNaM, gayaM ca pasiddhIe, evaM ca * saddijjramANo'vi so teNApasatthasaddakaraNeNaM tahAvi goyamA ! IsiMpi kuppe |28| 148 aha'nnayA tesiM durAyArANaM saddhammaparaMmuhANaM agAradhammANagAradhammobhayabhaTThANaM liMgamettanAmapavvaiyANaM kAlakkameNaM saMjAo paropparaM AgamaviyAro jahA NaM sar3aDhagANamasaI saMjayA ceva maDhadeule paDijAgareMti khaMDapaDie ya samArAvayaMti, annaM ca jAva karaNijaM taM pai samAraMbhe kajramANe jaissAvi NaM Natthi dosasaMbhavaM, evaM ca keI bhaNati saMjamaM mokkhaneyAraM, anne bhAMti - jahA NaM pAsAyavaDiMsae pUyAsakkArabalivihANAIsu NaM titthucchappaNA ceva 9. prayojitavAn upadiSTavAnveti / 2. apyetad yadivA 'eyaM pAThAntaramAzrityaitaditi / 3. alpamullapanIyaM yatra sa tathA rahasIti / 4. zabdAyito'pIti /
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 149 zrI mahAnizItha sUtram mokkhagamaNaM, evaM tesimaviiyaparamatthANaM pAvakammANaM jaM jeNa siTuM so taM cevuddAmussikhaleNaM muheNaM palavati, tAhe samuTThiyaM vAdasaMghaTTa, natthi ya koI tattha Agamakusalo tesiM majjhe jo tattha juttAjuttaM viyArei jo ya pamANapuvvamuvaisai, tahA ege bhaNaMti jahA amugo amugatthAme ciTTe, anne bhaNaMti - amugo, anne bhaNaMti - kimittha bahuNA palavieNaM ? savvesimamhANaM sAvajjAyario ettha pamANaMti, tehiM bhaNiyaM jahA evaM houtti hakkArAveha lahuM / ___ tao hakkArAvio goyamA ! so tehiM sAvajAyario, Agao dUradesAo appaDibaddhattAe viharamANo sattahiM mAsehiM, jAva NaM diTTho egAe ajAe / sA ya taM kaTuggatavacaraNasosiyasarIraM cammaTTisesataNuM accaMtaM tavasirIe dipaMtaM sAvajjAyariyaM pecchiya 'suvimhiyaM'takkaraNA viyakkiuM payattA aho kiM esa mahANubhAgo NaM so arahA kiM vA NaM dhammo ceva muttimaMto ? kiM bahuNA ?, tiyasiMdavaMdANaMpi vaMdaNijjapAyajuo esatti ciMtiUNaM bhattibharanibbharA AyAhiNapayAhiNaM kAUNaM uttimaMgeNaM saMghaTTamANI jhaDitti NivaDiyA calaNesuM goyamA ! tassa NaM sAvajAyariyassa / diTTho ya so tehiM durAyArehiM paNamijamANo / annayA NaM so tesiM tattha jahA jagaguruhiM uvai8 tahA ceva guruvaesANusAreNaM, ANupuvvIe jahaTTiyaM suttatthaM vAgarei te'vi tahA ceva saddahati / annayA tAva vAgariyaM goyamA ! jAva NaM ekkArasaNhamaMgANaM coddasaNhaM puvvANaM duvAlasaMgassa NaM suyanANassa NavaNIyasArabhUyaM sayalapAvaparihAraTThakammanimmahaNaM AgayaM iNameva gacchamerApannavaNaM mahAnisIhasuyakkhaMdhassa paMcamajjhayaNaM, ettheva goyamA ! tAva NaM vakkhANiyaM jAva NaM AgayA imA gAhA / 'jatthitthIkarapharisaM aMtariyaM kAraNevi uppanne / arahA'vi karejja sayaM taM gacchaM mUlaguNamukkaM / / 127 / / 1. suvismitA'ntaHkaraNeti /
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 5 tao goyamA ! appasaMkieNaM ceva ciMtiyaM teNaM sAvajjAyarieNaM jahA NaM jai iha eyaM jahaTThiyaM pannavemi tao jaM mama vaMdaNagaM dAumANIe tIe ajjAe uttimaMgeNa calaNagge puTTe taM savvehiMpi diTThameehiMti tA jahA mama sAvajjAyariyAbhihANaM kayaM tahA annamavi kiMci 'etthamuTTakaM kAhiMti jeNaM tu savvaloe apujjo bhavissaM, tA ahamannA suttatthaM pannavemi ? tA NaM mahatI AsAyaNA, to kiM kariyavvametthaMti ?, kiM eyaM gAhaM paruvayAmi ? kiM vA Na ? annahA vA pannavemi ? ahavA hAhA Na juttamiNaM ubhayahAvi accaMtagarahiyaM AyahiyaTTINameyaM, jao Namesa samayAbhippAo jahA NaM je bhikkhU duvAlasaMgassa NaM suyanANassa asaI cukkakhaliyapamAyAsaMkAdI-sabhayatteNaM payakkharamattAbiMdumavi evaM paruvijjA annahA vA pannavejjA saMdiddhaM vA suttatthaM vakkhANejjA avihIe aogassa vA vakkhANejjA, se bhikkhU aNaMtasaMsArI bhavejjA, tA kiM etthaM ? jaM hohI taM ca bhavau, jahaTThiyaM ceva guruvaesANusAreNaM suttatthaM pavakkhAmitti ciMtiUNaM goyamA ! pavakkhAyA NikhilAvayavavisuddhA sA teNa gAhA / 150 eyAvasaraMmi coio goyamA ! so tehiM duraMtapaMtalakkhaNehiM jahA jai evaM vA tumaMpi tAva mUlaguNahINo jAva NaM saMbharasu taM jaM taddivasaM tI ajjAe tujhaM vaMdaNagaM dAukAmAe pAe uttamaMgeNaM puTThe, tAhe ihaloigAyasabhIru kharasattharIhuo goyamA ! so sAvajjAyario viciMtio jahA jaM mama sAvajjAyariyAbhihANaM kayaM imehiM tahA taM kiMpi saMpayaM kAhiMti jeNaM tu savvaloe apujo bhavissaM, tA kimitthaM parihAragaM dAhAmitti ciMtamANeNaM saMbhariyaM titthayaravayaNaM, jahA NaM je keI Ayarie i vA mayaharae i vA gacchAhivaI suyahare bhavejjA se NaM jaMkiMci savvannuNaMtanANIhiM pAvAvavAyaTThANaM paDisehiyaM taM 9. asamaJjasamiti / 2. 'hIru' pAThAntaramiti / 3. atyantajaDIbhUta iti / 4. maithunasyA'pavAdasthAnaM pratiSedhitamiti /
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 151 savvasuyANusAreNaM vinnAya savvahA savvapayArehiM NaM No samAyarejjA, No NaM samAyarijjamANaM samuNujANejA, se koheNa vA mANeNa vA mAyAe vA lobheNa vA bhaeNa vA hAseNa vA gAraveNa vA dappeNa vA pamAeNa vA asatI cukkakhalieNa vA diyA vA rAo vA egao vA parisAgao vA sutte vA jAgaramANe vA tivihaMtiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM etesimeva payANaM je keI virAhage bhavejjA se NaM bhikkhU bhuJjo 2 niMdaNijje garahaNijje khisaNijje duguMchaNijje savvalogaparibhUe bahuvAhiveyaNAparigayasarIre ukkosaThiIe aNaMtasaMsArasAgaraM paribhamejA, tattha NaM paribhamamANe khaNamekaMpi na kahiMci kayAi nivvuI saMpAvejA, to pamAyagoyaragayassa NaM me pAvAhamAhamahINasattakAurisassa ihaI ceva samuTThiyA e 'mahaMtA AvaI jeNa Na sakko ahametthaM juttIkhamaM kiMci paDiuttaraM payAuM je, tahA paraloge ya aNaMtabhavaparaMparaM bhamamANo ghoradAruNANaMtaso ya dukkhassa bhAgI bhavihAmi'haM madabhaggotti ciMtayaMto'valakkhio so sAvajAyario goyamA ! tehiM durAyArapAvakammaduTThasoyArehiM jahA NaM aliyakharamaccharIbhUo esa, tao saMkhuddhamaNaM kharasattharIbhUyaM kaliUNaM ca bhaNiyaM tehiM duTThasoyArehiM jahA jAva NaM no chinnamiNamo saMsayaM tAva NaM uDDhaM vakkhANaM atthi, tA etthaM taM parihAragaM vAyarejA jaM poDhajuttIkhamaM kuggahaNimmahaNapaccalaMti, tao teNa ciMtiyaM jahA nAhaM adinneNaM parihArageNa cukkimo mesiM, tA kimittha parihAragaM dAhAmitti ciMtayaMto puNovi goyamA ! bhaNio so tehiM durAyArehiM jahA kimaDheM ciMtAsAgare NimajiUNaM Thio ? sigghametthaM kiMci parihAragaM vayAhi, NavaraM taM parihAragaM bhaNijjA jaM jahuttatthakiyAe avvabhicArI / tAhe suiraM paritappiUNaM hiyaeNaM bhaNiyaM sAvajAyarieNaM jahA eeNaM attheNaM jagaguruhiM vAgariyaM jaM aogassa suttatthaM na dAyavvaM, jao 1. mahatIti / 2. zrotRbhiriti / 3. atyantajaDIbhUtamiti / * vAkyAlaGkAre / 4. ythoktaarthkriyyeti|
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 zrI mahAnizItha sUtram-adhya05 . 'Ame ghaDe nihattaM jahA jalaM taM ghaDaM viNAsei / iya siddhaMtarahassaM appAhAraM viNAsei / / 128 / / tAhe puNo vi tehiM bhaNiyaM jahA kimeyAiM 'araDabaraDAI asaMbaddhAI dubbhAsiyAiM palavaha ? jai parihAragaM Na dAuM sakke tA upphiDa muyasu AsaNaM, 'Usara sigdhaM imAo ThANAo, kiM devassa rusejjA jattha tumaMpi pamANIkAUNaM savvasaMgheNaM samayasabbhAvaM vAyareuM je samAiTTho ? tao puNovi suiraM paritappiUNaM goyamA ! annaM parihAragamalabhamANeNaM aMgIkAUNaM dIhasaMsAraM bhaNiyaM ca sAvajjAyarieNaM jahA NaM ussaggAvavAyehiM Agamo Thio, tubbhe Na yANaheyaM, egaMto micchaMttaM, jiNANamANA maNegaMtA / eyaM ca vayaNaM goyamA ! gimhAyavasaMtAviehiM sihiulehiM va ahiNavapAusasajalaghaNorallimiva sabahumANaM samAicchiyaM tehiM duTThasoyArehiM / tao egavayaNadoseNaM goyamA ! nibaMdhiUNANaMtaM saMsAriyattaNaM apaDikkamiUNaM ca tassa pAvasamudAyamahAkhaMdhamelAvagassa mariUNa uvavanno vANamaMtaresu so sAvajjAyario / tao cuo samANo uvavanno pavasiyabhattArAe paDivAsudevapurohiyadhUyAe kucchimi / ___ aha'nnayA viyANiuM tIe jaNaNIe purohiyabhajAe jahA NaM hA hA hA dinnaM masikuccayaM savvaniyakulassa imIe durAyArAe majjha dhUyAe / sAhiyaM ca purohiyassa / tao saMtappiUNa suiraM bahuM ca hiyaeNa sAhAreuM nivvisayA kayA sA teNaM purohieNaM, emahaMtA asajjhadunnivAraayasabhIruNA / aha'nnayA thevakAlaMtareNaM kahiMci thAmamalabhamANI sIuNhavAyavijjhaDiyA khukkhAmakaMThA dubbhikkhadoseNaM 1. asamaJjasAnItI / 2. uttiSTheti 3. apasareti 4. kSudhA kSAmakaNTheti /
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 153 zrI mahAnizItha sUtram paviTThA dAsattAe rasavANiyagassa gehe, tattha ya bahUNaM majjapANagANaM saMciyaM sAharei aNusamayamucciTThagaMti / annayA aNudiNaM sAharamANIe tamucciTTagaM dahNa ca bahumajjapANage majjamAviyamANe poggalaM ca samuddisaMte taheva tIe majjamaMsassovari dohalagaM samuppannaM jAva NaM jaM taM bahumajjapANaM naDanadRchattacAraNabhaDoDDaceDa'takkarAsarisajAtIsamujjhiyaM khurasIsapuMchakannaTThimayagayaM ucciTuM vallUrakhaMDaM taM samuddisiuM samAraddhA / tAhe tesu ceva ucciTThakoDiyagesu jaMkiMci NAhIe majjhaM vithakkaM tamevAsAiumAraddhA / evaM ca kaivayadiNAikkemaNaM majjamaMsassovariM daDhaM gehI saMjAyA / tAhe tasseva rasavANijjagassa gehAu parimusiUNaM kiMci kaMsadUsadaviNajAyaM annattha vikkiNiUNaM majjaM maMsaM paribhuMjai, tAva NaM vinnAyaM teNa rasavANijjageNa, sAhiyaM ca naravaiNo, teNAvi vajjhA smaaitttthaa| tattha ya rAule eso goyamA ! kuladhammo jahA NaM jA kAi AvannasattA nArI avarAhadoseNaM sA jAva NaM no pasUyA tAva NaM no vAvAeyavvA, tehiM "viNiuttagaNigiMtagehiM sagehe neUNa pasUisamayaM jAva NiyaMtiyA rakkheyavvA / ___ aha'nnayA NIyA tehiM hariesajAIhiM sagehaM, kAlakkameNa pasUyA ya dAragaM taM sAvajAyariyajIvaM / tao pasUyamettA ceva taM bAlayaM ujjhiUNa paNaTThA "maraNabhayAhitthA sA goyamA ! disimekkaM gaMtUNaM, viyANiyaM ca tehiM pAvehiM jahA paNaTThA sA pAvakammA / sAhiyaM ca naravaiNo sUNAhivaiNA jahA NaM deva ! paNaTThA sA durAyArA kayaligabbhovamaM dAragamujjhiUNaM, rannA vi paDibhaNiyaM - jahA NaM jai 1. taskarAsaddazajAtisamujjhitamiti / 2. dhUlimizritamiti yadivA 'ullUrakhaMDa' . iti pAThamAzritya truTitakhaNDamiti / 3. avaziSTamiti 4. viniyuktakanikRntakairiti 5. maraNabhayA''trasteti / 6 'hiyatthA' kaciditi
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 zrI mahAnizItha sUtram-adhya05 nAma sA gayA tA gacchau taM bAlagaM paDivAlejjAsu, savvahA tahA kAyavvaM jahA taM bAlagaM Na vAvajje, giNhesu ime paMca sahassA daviNajAyassa tao naravaiNo saMdeseNaM suyamiva parivAlio so pNsuliitnno| annayA kAlakkameNaM mao so pAvakammo sUNAhivaI / tao rannA samaNujANiuM tasseva bAlagassa gharasAraM, kao paMcaNha sayANaM ahivaI / tattha ya sUNAhivaipae Thio samANo tAI tArisAiM akaraNijjAiM samaNuTTittANaM gao so goyamA ! sattamAe puDhavIe apaiTThANanAme nirayAvAse sAvajAyariyajIvo / evaM taM tattha tArisaM ghorapacaMDaroiM. sudAruNaM dukkhaM tittIsaM sAgarovamaM jAva kahakahavi kileseNaM samaNubhaviUNaM ihAgao samANo uvavanno aMtaradIve egoruyajAI / tao vi mariUNaM uvavanno tiriyajoNIe mahisattAe; tattha ya jAI kAI pi NAragadukkhAiM tesiM tu sarisanAmAiM aNubhaviUNaM chavvIsaM saMvaccharANi tao goyamA ! mao samANo uvavanno maNuesuH / taoM gao vAsudevattAe so sAvajjAyariyajIvo / tatthavi ahAUyaM parivAliUNaM aNega saMgAmAraMbhapariggahadoseNa mariUNa gao sattamAe / taovi uvvaTTiUNa suirakAlA uvavanno gayakanno nAma maNuyajAI / taovi kuNimAhAradoseNaM kUrajjhavasAyamaI gao mariUNaM puNovi sattamAe tahiM ceva apaiTThANe nirayAvAse / tao uvvaTTiUNaM puNovi uvavanno tiriesu mahisattAe / tatthavi NaM naragovamaM dukkhamaNubhavittANaM mao samANo uvavanno bAlavihavAe paMsulImAhaNadhUyAe kucchisi / aha'nnayA niuttapacchannagabbhasADaNapADaNakhAracuNNajogadoseNaM aNegavAhiveyaNAparigayasarIro, siDihiDaMtakuTThavAhIe parigalamANo, salasaliMtakimijAleNaM khajaMto nIhario nagovama- ghoradukkhanivAsAo gabbhavAsAo goyamA ! so sAvajjAyariya-jIvo / __ tao savvalogehiM niMdijjamANo garahijjamANo khisijjamANo
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram dugaMchijjramANo savvalogaparibhUo pANakhANabhogovabhogaparivajio gabbhavAsapabhittIe caiva vicittasArIramANasigaghoradukkhasaMtatto satta saMvaccharasayAI do mAse ya cauro diNe ya jAva jIviUNaM mao samANo uvavanno vANamaMtaresuM / tao cuo uvavanno maNusuM puNovi sUNAhivattAe / taovi takkammadoseNaM sattamAe / taovi uvvaTTeUNaM uvavanno tiriesuM cakkiyagharaMsi goNattAe / 155 tattha ya cakkasagaDalaMgalAyaTTaNeNaM ahannisaM jUvArovaNeNaM pacciUNa kuhiyakhaMdhaM saMmucchie ya kimI tAhe akkhamIhUyaM khaMdhaM juvadharaNasa viSNAya paTThIe vAhuumAraddho teNaM cakkieNaM / aha'nnayA kAlakkameNaM jahA khaMdhaM tahA pacciUNaM kuhiyA paTTI, tatthAvi saMmucchie kimI, saDiUNa vigayaM ca paTThicammaM, tA akiMciyaraM nippaoyaNaMti NAUNa mokkalio goyamA ! teNaM cakkieNaM taM salasalita - kimijAlehiM NaM khajramANaM baillaM sAvajjAyariyajIvaM, tao mokkalio samANo parisaDiyapaTThicammo bahukAyasANakimikulehiM sabajjhaTanaMtare viluppamANo ekUNatIsaM saMvaccharAI jAva AuyaM parivAleUNaM mao samANo ubavaNNo aNegavAhiveyaNAparigayasarIro maNuesuM mahAdhaNassa NaM ibbhassa gehe / tattha ya vamaNavireyaNakhAra - kaDutittakasAya-tihalAgugalakADhage AvIyamANassa niccavisosaNAhiM asajjhANuvasammaghoradAruNadukkhehiM pajjAliyasseva goyamA ! gao niSphalo tassa maNuyajammo / evaM ca goyamA sAvajjAyariyajIvo coddasarajjuyalogaM jammaNamaraNehiM NaM niraMtaraM paDijariUNaM sudIhANaMtakAlAo samuppanno maNuyattAe avaravidehe / tattha ya 'bhAgavaseNaM logANuvattIe gao titthayarassa vaMdaNavattiyAe paDibuddho ya pavvaio / siddho a iha tevIsamatitthayarapAsaNAmassa kAle / eyaM taM goyamA ! sAvajjAyarieNa pAviyaM / ca se bhayavaM ! kiM paccaiyaM teNANubhUyaM erisaM dUsahaM ghoradAruNaM
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 5 mahAdukkhasaMnivAyasaMghaTTamittiya - kAlaM ti ? goyamA ! jaM bhaNiyaM takkAlasamayaM jahA NaM 'ussaggAvavAehiM Agamo Thio, egaMto micchattaM, jiNANamANA aNegatotti' eyavayaNapaccaiyaM / 156 se bhayavaM ! kiM ussaggAvavAehiM NaM no ThiyaM AgamaM ?, egaMtaM ca pannavijai ? goyamA ! ussaggAvavAehiM ceva pavayaNaM ThiyaM, aNegaMtaM ca pannavijjai, No NaM egaMtaM NavaraM AukkAyaparibhogaM teukAyasamAraMbhaM mehuNAsevaNaM ca ete tao thANaMtare egaMteNaM 3 nicchayao 3 bAr3ha 3 savvahA savvapayArehiM NaM AyahiyaTThINaM 'nisiddhati / etthaM ca suttAikkame sammaggavippaNAsaNaM ummaggapayarisaNaM tao ya ANAbhaMgaM ANAbhaMgAo anaMtasaMsArI / se bhayavaM ! kiM teNa sAvajjAyarieNaM mehuNamAseviyaM ? goyamA ! seviyAseviyaM, No seviyaM No aseviyaM / se bhayavaM ! keNaM adveNaM evaM vuccai ? goyamA ! jaM tIe ajjAe takkAlaM uttimaMgeNaM pAe pharisie, pharisijamANe yaNo teNa AuMTiuM saMvarie, eeNaM adveNaM evaM goyamA ! buccai / se bhayavaM ! eddahamettassAvi NaM erise ghoraduvvimokkhe baddhapuTTa - nikAie kammabaMdhe ? goyamA ! evameyaM, Na annahatti / se bhayavaM ! teNa titthayaraNAmakammagoyaM AsakaliyaM egabhavAvasesIkao AsI bhavoyahI tA kimeyamaNaMtasaMsArAhiMDaNaMti ? goyamA ! niyayapamAyadoseNaM / tamhA eyaM viyANittA bhavavirahamicchamANeNaM goyamA ! sudiTThasamayasAreNaM gacchAhivaiNA savvahA savvapayArehiM NaM savvatthAmesu accaMtaM appamatteNaM bhaviyavvaMti bemi |29| 9. mahAnisIhasuyakkhaMdhassa duvAlasaMgasuyanANassa | NavaNIyasAranAma paMcamaM ajjhayaNaM ||5|| yadyapi granthAntare'pkAyatejaH kAyayoH kalpikA pratisevanocyate, maithunasya tu rAgadveSarahitapravRttyabhAvenAtyantaniSedha eva, tathApyapkAyAdipratisevAtrayasyaiva tattvato gRhavAsatvAdujjhitagRhavAsAnAmutsargarucInAM munInAM tannirvAhArthaM puSTAlambanAnAmapi tAddazacAritrazuddhaye tasyAtyantikaniSedha iti / ( gurutattvavinizcayataH)
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha gIyatthavihAra nAma chaTThamajjhayaNaM bhayavaM ! jo rattidiyaha siddhataM paDhai suNei vakkhANei ciMtae satataM so kiM aNAyAramAyare ? siddhatagayamegaMpi akkharaM jo viyANaI / so goyama ! maraNaMtevi'NAcAraM no samAyare / 1 / se bhayavaM ! tA kIsa dasapuvvI NaMdiseNe mahAyase pavvajaM ciccA gaNikAe gehaM paviTTho ya vuccaI ? goyamA ! tassa 'pasiTuM se bhogahalaM khaliyakAraNaM / bhavabhayabhIo tahAvi duyaM, so pavvajjamuvAgao / / 1 / / pAyAlaM avi uDDhamuhaM, saggaM hojjA ahomuhaM / Na uNo kevalipannattaM vayaNaM annahA bhave / / 2 / / annaM so 'bahUvAe vA suyanibaddhe viyAriuM / guruNo pAmUle mottUNaM, liMgaM nivvisao gao / / 3 / / tameva vayaNaM saramANo, daMtabhaggo sakammuNA / bhogahalaM kammaM vedei, baddhapuTThanikAiyaM / / 4 / / bhayavaM ! te kerisovAe, suyanibaddhe viyArie / jeNujjhiya sAmannaM, ajjavi pANe dharei so ? / / 5 / / ete te goyamovAe, kevalIhiM paveie / jahA visayaparAbhUo, sarejjA suttamimaM muNI / / 6 / / taM jahA-tavamaTThaguNaM ghoraM ADhavejjA sudukkaraM / jayA visae udijaMti, paDaNAsaNavisaM pi vA / / 7 / / 1. prakathitaM mayA tasyeti / 2. bahanupAyAn vicAryeti / 3. pAdamUla iti / 4. paDaNANasaNavisaM iti pAThaH saMbhAvyate tathA patanamanazanaM viSaM veti / 'visaM pibe' ityapi kciditi|
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 ubbaMdhiUNaM mariyavvaM, no carittaM virAhae / aha eyAiM na sakkejA, tA guruNaM liMgaM samappiyA / / 8 / / videse jattha nAgacche, pauttI tattha gaMtUNaM / aNuvvaya pAlejjA, 'No NaM bhaviyA NiddhaMdhase / / 9 / / tA goyama ! NaMdiseNeNaM, giripaDaNaM jAva patthuyaM / tAvAyAse imA vANI, paDiovi No marija taM / / 10 / / disAmUhAiM jA joe, tA pecche cAraNaM muNiM / akAle natthi te maccU, visamavisamAdituMgaoM / / 11 / / tAhevi aNahiyAsehiM, visaehiM jAva pIDio / tAva ciMtA samuppannA, jahA-kiM jIvieNa me / / 12 / / kuMdendunimmalayarAgaM, titthaM pAvamatI ahaM / uDDAhiMto hu sujjhissaM, kattha gaMtumaNArio ? |13 / / ahavA salaMchaNo caMdo, kuMdassa uNa kA pahA / kalikalusamalakalaMkehi, vajjiyaM jiNasAsaNaM / / 14 / / tA eyaM sayaladAriddaduhakilesakkhayaM-karaM / pavayaNaM khisAvito, kattha gaMtUNa sujjhihaM ? |15 / / dugguTaiMka giriM roDhuM, attANaM cunnimo dhuvaM / jAva visayavaso NAhaM, kiMcitthuDDAhaM karaM / / 16 / / evaM puNovi AroDhuM, TaMkucchinnaM girIyaDaM / saMvare kila "nirAgAraM gayaNe puNaravi bhANiyaM / / 17 / / 1. mA bhUt nirdayo nirlajja iti / 2. 'visamacittAdittuMgao' pAThAntaramAzritya uttuGgAdapi viSamacitAdeH sakAzAditi / * 'visamavitAdi tuMgao' pAThAntaraM taba 'visamavihAdituMgao' saMbhAvyate / 3. duHsahayairviSayairiti 4. nirapavAdamiti /
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram ayAle natthi te maccU, carimaM tujhaM imaM tanuM / tA baddhapuTThe bhogahalaM, veittA saMjamaM kuru || 18 || evaM tu jAva be vArA, cAraNasamaNehiM sehio / tAgaMtUNa so liMgaM, gurupAmUle nivediuM ||19|| taM suttatthaM saremANo, dUraM saMtaraM gao / tatthAhAranimitteNaM, vesAe gharamAgao ||20|| dhammalAbhaM jA bhaNaI, atthalAbhaM vimaggio / teNAvi siddhijutteNaM, evaM bhavautti bhANiyaM // 21 // addhaterasakoDIo, daviNajAyarasa jA tahiM / hiraNNaviddhiM dAveuM, maMdirA paDigacchai ||22|| uttuMgathorathaNavaTTA, gaNigA AliMgiuM daDhaM / bhanne kiM jAsimaM daviNaM, avihIe dAuM ? 'cullagA ! ||23|| tevi bhaviyavvaM eyaM kaliUNeyaM pabhANiyaM / jahA jAte vihI iTThA, tI davvaM payacchasu ||24|| gahiUNAbhiggahaM tAhe, paviTTho tIe maMdiraM / eyaM jahA na tAva ahayaM, bhoyaNapANavihiM kare ||25|| dasa-dasa Na bohie jAva, diyahe 2 aNUNage / painnA jA na punnesA, kAiyamokkhaM na tA kare ||26|| 159 annaM ca na me dAyavvA, pavvajovaTThiyassavi / jArisagaM tu guruliMgaM bhave sIsaMpi tArisaM ||27| 1. muNDeti / 2. laghuzaDkAmokSamiti /
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 akhINatthaM nihIkAuM, luMcio 'khosiovi so / tahA''rAhio gaNigAe, baddho jaha pemapAsehiM / / 28 / / AlAvAo paNao paNayAu ratI ratIi vIsaMbho / vIsaMbhAo Neho paMcavihaM vaDDhae pemmaM / / 29 / / evaM so pemmapAsehiM, baddho'vi sAvagattaNaM / jahovaiTeM karemANo, dasa ahie vA diNe diNe / / 30 / / paDibohiUNa saMviggagurupAmUlaM pavesaI / saMpayaM bohio so vi, dummuheNa jahA tumaM / / 31 / dhammaM logassa sAhesi, attakajaMmi mujjhasi / NuNaM vikkeNuyaM dhammaM, jaM sayaM NANuciTThasi / / 32 / / eyaM so vayaNaM socA, dummuhassa subhAsiyaM / tharatharatharassa kaMpaMto, niMdiuM garahiu~ ciraM // 33 // hA hA hA hA akajjaM me, bhaTThasIleNa kiM kayaM ? jeNaM tu sutto ghasare, guDio'sui kimI jahA / / 34 / / dhI dhI dhI dhI ahanneNaM peccha jaM me'NuciTThiyaM / jaccakaMcaNasama'ttANaM, asuisarisaM mae kayaM / / 35 / / khaNabhaMgurassa dehassa, jA vivattI Na me bhave / tA titthayarassa pAmUlaM, pAyacchitaM carAmi'haM / / 36 / / esamAgacchatI etthaM, ciTuMtANeva goyamA ! ghoraM cariUNa pAyacchittaM, saMviggo'mhehiM bhAsiuM / / 37 / / 1. jIrNa-prAya iti / 2. vikreya iti / 3. supto divA malaliptaH kRmiryatheti /
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizAtha sUtram ghoravIratavaM kAuM, asuhakammaM khavettu ya / sukkajjhANe samAruhiuM, kevalaM pappa sijjhihI ||38|| 1. tA goyameyaNAeNaM, bahU uvAe viyAriyA / liMgaM gurussa appeuM naMdiseNeNa jai kayaM ||39|| ussaggaM tA tumaM bujjha, siddhaMteyaM jahaTThiyaM / tavaMtarA udayaM tassa mahaMtaM Asi goyamA ! ||40|| tahA vijA visa udine, tave ghoraM mahAtavaM / aTThaguNaM teNamaNucinnaM, to vi visae Na Nijie ||41|| tAhe visabhakkhaNaM paDaNaM, aNasaNaM teNa icchiyaM / epi cAraNasamaNehiM, be vArA jAva sehio ||42 || tAva ya gurussa rayaharaNaM, 'alliyannaM saMtaraM gao / ete te goyamovAe, suyanibaddhe viyANa ||43|| jahA- jAva guruNo na rayaharaNaM pavvajjA ya na alliyA / tAvAkajjuM na kAyavvaM, liMgamavi jiNadesiyaM // 44 // annattha Na ujjhiyavvaM, guruNo mottUNa aMjaliM / jai so uvasAmiuM sakko, guru tA uvasAI || 45 / / aha anno uvasAmi sakko 'to'vI tassa kahijai / guruNAvi tayaM Na'nnassa, 3 girAveyavvaM kayAi'vI ||46|| jo bhaviyA vIyaparamaTTho, jagaTTi - viyANagI | yA tu payAiM jo, goyamA ! NaM viDaMbae || 47 / / 161 arpayitvA'nyaM dezAntaraM gata iti / 2. ' tAva' pAThAntaramiti / 3. girA ISS veditavyamiti / 4. viditaparamArtha iti / * viyANie pA0 /
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 zrA mahAnazAtha sUtram-adhya06 mAyApavaMcaDaMbheNa so bhamihI AsaDo jahA / / 47 / / bhayavaM ! na yANimo ko'vi, mAyAsIlo hu AsaDo ? kiM vA nimittamuvacariuM, so bhame bahuduhaDio // 48 // carimassa'nnassa titthaMmi, goyamA ! kaMcaNacchavI Ayario Asi bhUikkho, tassa sIso ya sa AsaDo / / 49 / / mahavvayAiM ghettUNaM, aha suttatthaM ahijjiyA tAva koUhalaM jAyaM, No NaM visaehiM pIDio // 50 // ciMtei ya jaha siddhate, eriso daMsio vihI tA tassa pamANeNaM, guruyaNaM raMjiuM daDhaM / / 51 / / tavaM ca'TTaguNaM kAuM, paDaNANasaNaM visaM karehAmi jahA'haMpi, devayAe nivArio / / 52 / / dIhAU Nasthi te maccU, bhoge bhuMja jahicchie / / 53 / / liMgaM gurussa appeTha, annaM desaMtaraM vaya / bhogahalaM veiyA pacchA, ghoravIratavaM cara / / 54 / / ahavA hA hA ahaM mUDho, AyasalleNa sallio / samaNANaM NerisaM juttaM, samayamavI maNasi dhAriuM / / 55 / / etthA u me pacchittaM, AloettA lahuM 'dhare / ahavaNaM Na AlouM, mAyAvI bhannimo puNo // 56 / / tA dasavAse AyAma, mAsakkhamaNassa pAraNe / vIsAyaMvilamAdIhiM, do do mAsANa pAraNe / / 57 / paNuvIsaM vAse tattha, caMdAyaNataveNa ya / chaTThaTThamadasamAiM aTTha vAse ya'NUNage / / 58 / / 1. 'care' pAThAntaramiti /
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ 163 zrI mahAnizItha sUtram mahaghorerisapacchittaM, sayamevetthANuccaraM / gurupAmUle'vi ettheyaM, pAyacchittaM me Na 'aggalaM / / 59 // ahavA titthayareNesa, kimaTuM vAio vihI ? jeNeyamahIyamANo'haM, pAyacchittassa melio ? // 60 // ahavA-socciya jANejja savvannU, pacchittaM aNucarAmahaM / jamitthaM duTThaciMtiyayaM, tassa micchAmi dukkaDaM / / 61 / / evaM taM kaTTaM ghoraM, pAyacchittaM sayaMmatI / kAUNaMpi sasallo so, vANamaMtariyaM gao // 62 / / hiTThimovarimageveyavimANe teNa goyamA ! vayaMto AloittA, jai taM pacchittaM kubviyA / / 63 / / vANamaMtaradevattA, caiUNaM goyamA ! ''saDo / rAsahattAe tiricchesuM, nariMdagharamAgao / / 64 / / niccaM tattha vaDavANaM saMghaTTaNadosA tahiM / / vasaNe vAhI samuppaNNA, kimI ettha saMmucchie / / 65 / / tao kimiehiM khajaMto, vasaNadesaMmi goyamA ! mukkAhAro khiiM leDhe, viyaNatto tAva sAhuNo / / 66 / / adUreNa pavoleMte, daNaM jAiM sarettu ya / niMdiuM garahiuM AyA, aNasaNaM paDivajjiyA / / 67 / / kAgasANehiM khajaMto, suddhabhAveNaM goyamA ! arahaMtANaMti saramANoM, saMmaM ujjhiya taNUM // 68 / / 1. adhikamiti / 2. prasarataH sAdhUna ddaSTaveti /
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 kAlaM kAuNa deviNdmhaaghossmaannio| jAo taM divvaM iDDhi, samaNubhottuM tao cuo / / 69 / / uvavanno vesattAe, jA sA niyaDI Na payaDiyA / taovi mariUNaM bahU, aMtapaMte kule'Dio // 70 // kAlakkameNaM mahurAe, sivaiMdassa diyAiNo / suo hoUNaM paDibuddho, sAmannaM kAuM nivvuDo / / 71 / / eyaM taM goyamA ! siTuM, niyaDIpuMjaM tuM AsaDaM / je ya savvannumuhabhaNie, vayaNe maNasA viDaMbie // 72 / / koUhaleNaM visayANaM, Na uNaM visaehiM pIDio / sacchaMdapAyacchitteNa, bhamio bhavaparaMparaM / / 73 / / eyaM nAuNamikkaMpi, siddhatigamAlAvagaM / jANamANo hu ummaggaM, kujA je se viyANihi / / 74 / / jo puNa savvasuyannANaM, addhaM vA thevayaMpi vA / NaccA vaeja maggeNaM, tassa 'aho Na bajjhaI, eyaM nAUNa maNasAvi, ummagaM no pavvattae // 75 // tti bemi, 'bhayavaM ! akiccaM kAuNaM, pacchiMttaM jo karejja vA / tassa laTThayaraM purao, jaM akiccaM na kuvvaI ? ||76 / / tA'juttaM goyamA ! miNamo, vayaNaM maNasAvi dhAriuM / jahA kAumakattavyaM, pacchitteNaM tu sujjhihaM // 77 / / jo eyaM vayaNaM socA, saddahe aNucarei vA / bhaTThasIlANaM savvesiM, satthavAho sa goyamA ! // 78 / / 1. aghaH pApaM na badhyata iti /
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram eso kAuMpi pacchittaM, pANasaMdeha - kAraNaM / ANA-avarAha-padIvasihaM, pavise salabho jahA / / 79 / / bhayavaM ! jo balaM viriyaM, purisayAraparakkamaM / aNigUhaMto tavaM carai, pacchittaM tassa kiM bhave ? ||80|| tasseyaM hoi pacchittaM, asaDhabhAvassa goyamA ! jo taM thAmaM viyAttA. 'verI - sennamivekkhiyA // 81 // jo balaM vIriyaM sattaM, purisayAraM nigUhae / so sapacchitta'pacchitto, 2 saDhasIlo narAhamo // 82 // nIyAgottaM duhaM ghoraM nirae sukkosiTThiti / vedeto tirijoNIe, hiMDejA ca gaIe so || 83 // se bhayavaM! pAvayaM kammaM paraM veiya samuddhare / 1 aNabhUNa No mokkhaM, pAyacchitteNa kiM tahiM ? // 84 // goyamA ! vAsakoDIhiM, jaM aNegAhiM saMciyaM / taM pacchittaravIpuTThe, pAvaM tuhiNaM va vilIyai // 85 // ghaNaghoraMdhayAratamatimissA, jaha sUrassa goyamA ! pAyacchittaravissevaM, pAvaM kammaM paNassae ||86 // NavaraM jai taM pacchittaM, jaha bhaNiya taha samuccare / asaDhabhAvo aNigUhiya-balavIriya-purisayAraparakkame // 87 // annaM ca kAu pacchittaM, savvathevaM maNuccare / jo daruddhiyasallo appeso dIhaM cAuggaiyaM aDe ||88|| " 1. yathA zatrusainyamavalokyeti / 2. prAyazcittA'viSaya iti / 3. apyeSa iti / 165
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 zrI mahAnizItha sUtram - adhya06 bhayavaM ! kassAloejjA ? pacchittaM ko va dejja vA ? kassa va pacchittaM dejjA ?, AloyAveja vA kahaM // 89 // goyamAloyaNaM tAva, kevalINaM bahUsuvi / joyaNasaehiM gaMtUNa, suddhabhAvehiM dijae ||90 // caunANINaM tayAbhAve, evaM ohi - maIsue / jassa vimalayare tassa, tAratammeNa diI ||91 | ussaggaM pannaviMtassa ussagge paTThiyassa ya / ussaggarUiNo caiva savvabhAvaMtarehiM NaM // 92 // uvasaMtassa daMtassa, saMjayassa tavasiNo / samitIgutipahANassa, daDhacArittassAsaDhabhAviNo / / 93 / / , AloejjA paDicchejjA, dijjA dAvijja vA paraM / ahannisaM taduddinaM, pAyacchittaM aNuccare ||94 || se bhayavaM ! kittiyaM tassa, pacchittaM havai nicchiyaM ? pAyacchittassa ThANAI, kevaiyAI ? kahehi me // 95|| goyamA ! jaM susIlANaM, samaNANa dasaNha u / khaliyAgayapacchittaM, saMjaI taM navaguNaM // 96 || ekkA pAvai pacchittaM, jai susIlA daDhavvayA / aha sIlaM virAhejjA, tA taM havai sayaguNaM // 97 // tIe paMceMdiyA jIvA, joNImajjhe nivAsiNo / sAmannaM nava lakkhAI, savve pAsaMti kevalI // 98 // kevalanANassa te, gammA No'kevalI tAI pAsatI / ohinANI viyANee, No pAse maNapajavI // 99 //
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram te purisaM saMghaTTaMtI, kolhugaMmitile jahA / savve ' musumUrAvei, raMtuM mattA ahaniyA ||100 || cakkamaMtIi gADhAI, kAiyaM vosiraMtiyA / vAvAijjA ya do tinni, sesAI pariyAvaI / / 101 / / pAyacchittassa ThANAI, saMkhAIyAI goyamA ! aNAloiyaMto hu ekkapi, sasallamaraNaM mare || 102 // sayasahassanArINaM, poTTaM phAlittu nigghiNo / sattaTTamAsie gabbhe, caDaphphaDate NigitaI // 103 // jaM tassa jattiyaM pAvaM, tittiyaM taM navaM guNaM / ekkasitthIpasaMgeNaM, sAhU baMdheja mehuNA || 104 || sAhuNIe sahassaguNaM, mehuNekkasi sevie / koDIguNaM tu bijreNaM, taie bohI paNassa || 105 || jo sAhU ithiyaM daTTu, visayo rAmehiI / bohilAbhA paribbhaTTo, kahaM varAo so hohIi ? ||106 || abohi lAbhayaM kammaM, saMjao aha saMjaI / mehuNe sevie AuteukkAe pabaMdhaI // 107 // jamhA tIsuvi eesu, avarajjhato hu goyamA ! ummaggameva vaddhAre, maggaM niTTavai savvahA || 108 / / bhagavaM ! tA eeNa nANaM, je gAratthI 'maukkaDe / rattiMdiyA Na chaDDuMti, itthIyaM tassa kA gaI || 109 // 167 1. nAzayatIti 2. 'eyaM nAuNa jo sAhU itthiya rAmehiI' pAThAntaramiti / 3. 'kaha varAo sohihI' pAThAntaramiti / 4. vardhayediti 5. madotkaTA iti /
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 te sarIraM sahattheNaM, chiMdiUNaM tilaMtilaM / aggIe jaivi homaMti, to'vi suddhI Na dIsai / / 110 / / tAriso vi NivittiM so, paradArassa jaI kare / sAvagadhammaM ca pAlei, gaI pAvei majjhimaM / / 111 / / bhayavaM ! sadArasaMtose, jai bhave majjhimaM gaI / tA sarIre'vi homaMto, kIsa suddhiM Na pAvaI / / 112 / / sadAraM paradAraM vA itthI puriso va goyamA ! ramaMto baMdhae pAvaM, No NaM bhavai abaMdhago / / 113 // sAvagadhammaM jahuttaM jo, pAle paradAragaM cae / jAvajjIvaM tiviheNaM, tamaNubhAveNa sA gaI / / 114 / / NavaraM niyamavihUNassa, paradAramagayassa u / aNiyattassa bhave baMdhaM, NivittIe mahAphalaM // 115 / / suthevANaMpi nivittiM, jo maNasAvi virAhae / so mao duggaiM gacche, meghamAlA jaha'jjiyA // 116 / / meghamAlajjiyaM nAhaM, jANimo bhuvaNabaMdhava ! maNasAvi aNunivvattiM, jA khaMDiya duggaiM gayA / / 117 / / vAsupujjassa titthaMmi, 'bholA kAlagacchavI / meghamAla'jjiyA Asi, goyamA ! maNadubbalA / / 118 // sA - niyamamAgAsapakhaM dAuM, kAuM bhikkhA ya niggayA / 3annao NatthiNI sAramaMdirovari saMThiyA / / 119 / / saralacitteti 2. niyamAtmakA''kAzaparaM dattvA svakRtyAnnivRttA satI yadi vA bhikSAM ca kRtvA nijAvAsavedikAta uparibhAgaM nirgateti / 3. anyataH anarthinI yadi vA nAsikA''bhUSaNavatI kAcit strI hopari saMsthitA'nyadA''sannamandiraM laMghayitvA gantumicchuketi / * 'dA' pAThAntaramiti /
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 1. AsannamaMdiraM annaM, laMghittA gaMtumicchugA / 'maNasA'bhinaMdevaM jA, tAva paliyA duve || 120 // niyamabhaMgaM tayaM suhumaM, tIe tattha Na NidiyaM / taM niyamabhaMgadoseNaM, ijjhittA paDhamiyaM gayA / / 121|| evaM nAuM suhumaMpi, niyamaM mA virAhiha / jecchijjA akkhayaM sokkhaM, aNaMtaM ca aNovamaM // 122 // tavasaMjame vasuM ca, niyamo daMDanAyago / tameva khaMDamANassa, Na vae No va saMjame || 123 // AjammeNaM tu jaM pAvaM, baMdhejjA macchabaMdhago / vayabhaMgaM kAumANassa, taM ceva'TThaguNaM muNe ||124|| sayasahassaM saladdhIe, jovasAmittu nikkhame / vayaM niyamamakhaMDato, jaM so taM punnamajjiNe || 125 / / pavittA ya nivittA ya, gAratthI saMjame tave / jaNuTThiyA tayaM lAbhaM, jAva dikkhA na givhiyA || 126|| sAhusAhuNIvaggeNaM, vinnAyavyamiha goyamA / jesiM mottUNa UsAsaM, nIsAsaM nANujANiyaM // 127 / / tamavi jayaNAe aNunnAyaM, vijayaNAe Na savvahA / ajayaNAi UsasaMtassa, kao dhammo ? kao tavo ? || 128 || bhayavaM ! jAvaiyaM diTTaM, tAvaiyaM kaha'NupAliyA / je bhave avIyaparamatthe, kiccAkiJccamayANage ? || 129 / / evaM strIpuruSayoH saMyogamabhinandayati senApatisthAnIyamiti / 3. upazAmayyeti / 169 sma manaseti 1 2. brahmacaryaM
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 egateNaM hiyaM vayaNaM, goyama ! dissaMti kevalI / No balamoDIi kAreMti, hatthe ghettUNa jaMtuNo / / 130 / / titthayarabhAsie vayaNe, je tahatti aNupAliyA / siMdA devagaNA tassa, pAe paNamaMtiM harisiyA / / 131 / / je aviiyaparamatthe, kiccAkiccamajANage / aMdhoaMdhIe tesiM samaM, jalathalaM gaDDaTikkuraM' // 132 / / gIyattho ya vihAro, bIo gIyatthamIsao / samaNunnAo susAhUNaM, natthi taiyaM viyappaNaM / / 133 / / gIyatthe je susaMvigge, aNAlassI daDhavvae / akhaliyacAritte sayayaM, rAgaddosavivajjae / / 134 / / niTThaviyaTThamayaTThANe, samiyakasAye jiiMdie / viharejjA tesiM saddhiM tu, te chaumatthevi kevalI / / 135 / / suhumassa puDhavIjIvassa, jatthegassa kilAmaNA / appAraMbhaM tayaM beMti, goyamA ! savvakevalI / / 136 / / suhumassa puDhavIjIvassa, vAvattI jattha saMbhave / mahAraMbhaM tayaM biMti, goyamA ! savvakevalI / / 137 / / puDhavIkAiyaM ekkaM, daramaleMtassa goyamA ! asAyakammabaMdho hu, duvimokkhe sasallie / / 138 / / evaM ca AUteUvAU taha vaNassatI / tasakAya mehuNe taha, cikkaNaM ciNai pAvagaM / / 139 / / tamhA mehuNasaMkappaM, puDhavAdINa virAhaNaM / jAvajjIvaM duraMtaphalaM, tivihaM tiviheNaM vajjae / / 140 / / 1. avidita paramArthAnAM yathAndhAnAM samaM jalaM sthalaM ca, gartA TekarA cocaiHpradeza iti /
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 171 zrI mahAnizItha sUtram tA je'vidiyaparamatthe, goyamA ! No ya je muNe / tamhA te vivajejjA, doggaIpaMthadAyagA / / 141 / / gIyatthassa u vayaNeNaM, visaM hAlAhalaM pi vA / nimvikappo pabhakkhejjA, takkhaNA jaM 'samuddave / / 142 / / paramatthao visaM tosaM, amayarasAyaNaM khu taM / NivvikappaM Na saMsAre, maovi so amayassamo ||143 / / agIyatthassa vayaNeNaM, amayaMpi Na ghoTTae / jeNa ayarAmare haviyA, jaha kilANo marijiyA / / 144 / / paramatthao Na taM amayaM, visaM taM halAhalaM / Na teNa ayarAmaro hojA, takkhaNA nihaNaM vae / / 145 / / agIyatthassa kusIlehiM, saMgaM tiviheNa vajae / mokkhamaggassime vigghe, pahaMmI teNage jahA / / 146 / / pajjaliyaM huyavahaM daTuM, NIsaMko tattha pavisiuM / attANaMpi DahijjAsi, no kusIlaM samallie / / 147 / / vAsalakkhaMpi sUlIe, saMbhinno acchiyA suhaM / agIyattheNa samaM ekkaM, khaNaddhapi na saMvase / / 148 / / viNAvi taMtamaMtehiM, ghoradiTThIvisaM ahiM / DasaMtaMpi samallIyA, NAgIyatthaM kusIlAhamaM / / 149 / / visaM khAeja hAlahalaM, taM kira mArei takkhaNaM / Na kare'gIyatthasaMsaggi, viDhave lakkhaMpi jaM tahiM / / 150 / / 1. samudrAvayed mArayeteti / 2. toSakAraNAd yadi vA sarva saMpatkaratvAt saMpaditi / 3. amRtena sama iti /
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 1. zrI mahAnizItha sUtram - adhya06 sIhaM vagghaM pisAyaM vA, ghorarUvaM bhayaMkaraM / 'ogilamANaMpi lIejjA, Na kusIlamagIyatthaM tahA / / 151 / / sattajammaMtaraM sattu, avi mannijjA sahoyaraM / vayaniyamaM jo virAhejjA, jaNayaM pikkhe tayaM riu / / 152 / / varaM hi macca suvisuddhakammuNo, na yAvi niyamaM bhaMtUNa jIviyaM / / 153 / / agIyatthattadoseNa, goyamA ! IsareNa u / jaM pattaM taM nisAmettA, lahu gIyattho muNI bhave // 154 / / se bhayavaM ! No viyANe'haM, Isaro kovi muNivaro / kiM vA agIyatthadoseNaM, pattaM teNa ? kahehi NeM / / 155 / / cauvIsigAe annAe, ettha bharahaMmi goyamA ! paDhame titthaMkare jaiyA, vihIpuvveNa nivvuDeM || 156 / / taiyA nivvANamahimAe, kaMtarUve surAsure / nivayaMte uppayaMte va daddhuM pacca'tavAsio || 157 / / aho accherayaM ajja, macca-loyaMmI pecchimo / Na iMdajAla sumiNaM vAvi diTThe katthaI puNo || 158 / / evaM-vIhApohAe, puvvi jAI sarittu so / mohaM gaMtUNa khaNamekkaM, mAruyAsssAsio puNo || 159 / / tharatharatharassa kaMpaMto, niMdiuM garahiuM ciraM / attANaM goyamA ! dhaNiyaM sAmannaM gahiumujjao || 160 || " aha paMcamuTThiyaM loyaM, jAvADhavai mahAyaso / saviNayaM devayA tassa, rayaharaNaM tAva DhoyaI // 161 // bhakSayantamapIti 2. janakamapIkSeta ripumiti / 3. bhaGkatveti / 4. naH asmAkamiti / 5. ' hAlAhalaM ' pAThAntaramiti
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 173 zrI mahAnizItha sUtram uggaM kaTuM tavaccaraNaM, tassa dahNa Isaro / loo pUyaM karemANo, jAva u gaMtUNa pucchaI / / 162 / / keNa taM dikkhio ? kattha ?, uppanno ko kulo tava ? suttatthaM kassa pAmUle, sAisayaM ho samajjiyaM ? / / 163 / / so paccaegabuddho jA, savvaM tassa vi vAgare / jAiM kulaM dikkhA suttaM, atthaM jaha ya samajjiyaM / / 164 / / taM soUNa ahanno so, imaM ciMtei goyamA ! aliyA aNArio esa, logaM DaMbheNa parimuse / / 165 / / tA jArisamesa bhAsei, tArisaM so'vi jiNavaro / Na kiMcittha viyAreNaM, tuNhikke I' varaM Thie / / 166 / / ahavA Nahi Nahi so bhagavaM ! devadANavapaNamio | maNogayaMpi jaM majjhaM, taMpi cchinnijja saMsayaM / / 167 / / tAvesa jo hou so hou, kiM viyAreNa ettha me ? abhiNaMdAmIha pavvajjaM, savvadokkhavimokkhaNiM / / 168 / / tA paDigao jiNiMdassa, sayAse jA taM Nekkhai / bhuvaNesaM jiNavaraM tovi, gaNaharamAsIya TThio / / 169 / / parinivvuyaMmi bhagavaMte, dhammatitthaMkare jiNe / jiNAbhihiyasuttatthaM, gaNaharo jA parUvai / / 170 / / tAvamAlAvagaM eyaM, vakkhANaMmi samAgayaM / puDhavIkAigamegaM jo, vAvAe so asaMjao / / 171 / / 1 'keI' pAThAntaramiti /
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 tA Isaro viciMteI, suhume puDhavikAie / savvattha uddavijaMti, ko tAI rakkhiuM tare ? / / 172 / / 'haluI-karei attANaM, etthaM esa mahAyaso / asaddheyaM jaNe sayale, 'kimaTeyaM pavakkhaI ? ||173 / / 3 accaMtakaDayaDaM eyaM, vakkhANaM tassavI phuDaM / kaNThasoso paraM lAbhe, erisaM ko'NuciTThae ? / / 174 / / tA eyaM vippamottUNaM, sAmannaM kiMci majjhimaM / jaM vA taM vA kahe dhammaM, tA loo'mhANAuTTaI / / 175 / / ahavA hA hA ahaM mUDho, pAvakammI NarAhamo / NavaraM jai NANuciTThAmi, anno'NucetI jaNo / / 176 / / jeNeyamaNaMtanANIhiM, savvannUhiM pavediyaM / jo ehiM annahA vAe, tassa aTTho Na bajjhai / / 177 / / tAhameyassa pacchittaM, ghoramaidukkaraM caraM / lahuM sigdhaM susigghayaraM, jAva maccU Na se bhave / / 178 / / AsAyaNAkayaM pAvaM, "AsaMjheNa vijhavvatI / divvaM vAsasayaM punnaM, aha so pacchittamaNucare / / 179 / / taM tArisaM mahAghoraM, pAyacchittaM sayaMmaI / . kAuM patteyabuddhassa, sayAse puNovi gao / / 180 / / AtmAnaM laghukIkarotIti 2. kimarthaM pracaSTe evaM gaNadharaH arthAniti / 3. atyanta-karkazamudvegajanakaM veti / 4 'jo evaM' pAThAntaramAzritya - "ya enaM jinavacanamanyathA vAcayati tasyArtho na bAdhyate" iti sarvajJenaiva praveditamatastasya na doSaH / api tu mamaiveti cintitam IzvareNeti / 5. AsandhyaM vidhyApyata yadivA 'AsuM jeNa' pAThAntaramAzritya-Azu yena vidhyApyata iti /
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram tatthAvi jA suNe vakkhANaM, tAva'higAramimAgayaM / puDhavAdINaM samAraMbha, sAhU tiviheNa vaJjae || 181 || daDhamUDho ' huttha joI tA, Isaro mukkhabhuo / viciMtevaM jahittha jae, ko Na tAI samArabhe ? || 182 / / puDhavIe tAva eseva, samAsINovi ciTThaI | aggIe raddhayaM khAyai, savvaM bIyasamubbhavaM // 183 // annaM ca viNA pANeNaM, khaNamekkaM jIvae kahaM ? tA kiMpi taM pavakkhe majjhaM paccaya macchaMtiyaM || 184 / / imasseva samAgacche, Na uNeyaM koi sahe / to ciTTha tAva esetthaM varaM so ceva gaNaharo // 185 / / ahavA eso na so majjhaM, ekkavi bhaNiyaM kare / aliyA evaMvihaM dhammaM kiMcuddeseNaM taM pi ya // 186 / / , sAhiI jo suve kiMci Na uNa maccaMtakaDayaDaM / ahavA ciTTaMtu tAvee, ahayaM sayameva vAgaraM / / 187 / / suhaM suheNaM jaM dhammaM, savvovi aNue jaNo / na kAlaM kaDayaDassa'jja, dhammassiti jAva ciMtai || 188 || ghaDahaDito'saNI tAva, NivaDio tassovariM / goyama ! nihaNaM gao tAhe, uvavanno sattamAe so / / 189 / / sAsaNasuyanANasaMmaggapaDiNIyattAe Isaro / tattha taM dAruNaM dukkhaM, narae aNubhaviuM ciraM / / 190 / 175 1. atra khalu pazyati mUrkha iveti / 2 tasmAt pratyuta yo matsatkaH maccintitaH sAmAnyo madhyamo dharmastaM kamapi mahyaM pracakSIteti / 3. AzritA iti /
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 ihAgao samuiMmi, mahAmacche bhaveuNaM / . puNovi sattamAe ya, tittIsaM sAgarovame / / 191 / / duvvisahaM dAruNaM dukkhaM, aNuhaviUNihAgao / tiriyapakkhIsu uvavanno, kAgattAe sa Isaro / / 192 / / taovi paDhamiyaM gaMtuM, uvvaTTittA ihAgao / duTThasANo bhavettANaM, puNaravi paDhamiyaM gao / / 193 / / uvvaTTittA tao ihaI, kharo houM puNo mao / uvavanno rAsahattAe, chabbhavagahaNe niraMtaraM / / 194 / / tAhe maNussajAIe, samuppanno puNo mao / uvavanno vaNayarattAe, mANusattaM samAgao / / 195 / / tao'vi mariuM samuppanno, 'majAratte sa Isaro / puNovi nirayaM gaMtuM, iha sIhatteNaM puNo mao / / 196 / / uvavajiuM cautthIe, sIhatteNa puNo'viha / mariUNaM cautthIe, gaMtuM iha samAyAo / / 197 / / taovi narayaM gaMtuM, cakkiyatteNa iisro|| taovi kuTThI hoUNaM, bahudukkhaddio mao / / 198 / / kimiehiM khajjamANassa, pannAsaM saMvacchare / jA'kAmanijarA jAyA, tIe devesuvavajiuM / / 199 / / tao iha narIsarattaM, labhrUNaM sattami gao // 200 / / evaM naragatiricchesuM, kucchiyamaNuesu Isaro goyama ! suiraM paribbhamiuM, ghoradukkhasudukkhio / saMpai gosAlao jAo, esa sa cevIsarajio / / 201 // 1. 'majArattAe' pAThAntaramiti / 2. sa eva IzvarajIva iti /
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 177 zrI mahAnizItha sUtram tamhA eyaM viyANittA, acirA gIyatthe muNI / bhavejjA vidiyaparamatthe, sArAsAraparinnue / / 202 / / sArAsAramayANettA, agIyatthattadosao / vayametteNAvi rajjAe, pAvagaM jaM samajjiyaM / / 203 / / teNaM tIe ahannAe, jA jA hohI niyaMtaNA / nArayatiriyakumANusse, taM soccA ko dhiiM labhe ? / / 204 / / se bhayavaM ! kA uNa sA rajiyA ? kiM vA tIe agIyadoseNaM vayametteNaMpi pAvakammaM samajjiyaM jassa NaM vivAgayaM soUNaM No dhiiM labhejjA ? goyamA ! NaM iheva bhArahe vAse bhaddo nAma Ayario ahesi / tassa ya paMcasae sAhUNaM mahANubhAgANaM duvAlasasae niggaMthINaM / tattha ya gacche cauttharasiyaM osAvaNaM tidaMDovvittaM ca kaDhiodagaM vippamottUNaM cautthaM na paribhujai / annayA rajjAnAmAe ajjiyAe puvvakayaasuhapAvakammodaeNaM sarIragaM kuTThavAhIe parisaDiUNaM kimiehiM samuddisiumAraddhaM / aha'nnayA parigalaMtapuirUhirataNU taM rajjajjiyaM pAsiyA tAo va saMjaIo bhaNaMti jahA halA halA dukkarakArige ! kimeyaMti ? tAhe goyamA ! paDibhaNiyaM tIe mahApAvakammAe bhaggalakkhaNajammAe rajjajjiyAe, jahA eeNaM phAsugapANageNa AvijamANeNaM viNaTuM me sarIragati / jAveyaM palave tAva NaM saMkhuhiyaM hiyayaM goyamA ! savvasaMjaIsamUhassa, jahA NaM vivajjAmo phAsugapANagaMti / __tao egAe tattha ciMtiyaM saMjaIe-jahA NaM jai saMpayaM ceva mameyaM sarIragaM eganimisabbhatareNeva paDisaDiUNaM khaMDakhaMDehiM parisaDejA tahAvi aphAsugodagaM ittha jame Na paribhuMjAmi, phAsugodagaM na pariharAmi / annaM ca kiM saccameyaM phAsugodageNaM imIe sarIragaM viNaTuM ? savvahA Na saccameyaM; - jao NaM puvvakayaasuhapAvakammodaeNaM savvamevaMvihaM havaitti sudaThuyaraM ciMtiuM payattA, jahA NaM bho peccha 2
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 annANadosovahayAe daDhamUDhahiyayAe vigatalajjAe imIe mahApAvakammAe saMsAraghoradukkhAyagaM kerisaM duTTavayaNaM girAiyaM, jaM mama kannavivaresuMpi No pavisejatti, jao bhavaMtarakaeNaM asuha-pAvakammodaeNaM jaM kiMci dAriddadukkha- dohaggaayasabbhakkhANakuTThAivAhikilesasannivAyaM dehami saMbhavai, na annahatti, jeNaM tu erisamAgame paDhijjai, taM jahA - ko dei kassa dejai vihiyaM ko harai hIrae kassa ? sayamappaNo viDhattaM alliyai duhaMpi sukkhaMpi / / 205 / / ciMtamANIe ceva uppannaM kevalanANaM, kayA ya devehiM kevalimahimA / kevaliNAvi NarasurAsurANaM paNAsiyaM saMsayatamapaDalaM ajjiyANaM ca / tao bhattibharanibbharAe paNAmapuvvaM puTTho kevalI rajjAe jahA bhayavaM ! kimaTTamahaM emahaMtANaM mahAvAhiveyaNANaM bhAyaNaM saMvuttA ? tAhe goyamA ! sajalajalaharasuraduMduhinigghosamaNohArigaMbhIrasareNaM bhaNiyaM kevaliNA - jahA suNasu dukkarakArie ! jaM tujjha sarIravihaDaNakAraNaMti, tae rattapittadUsie abbhaMtarao sarIrage siNiddhAhAramAkaMThAe 'koliyagamIsaM paribhuttaM / annaM ca - ettha gacche ettie sae sAhusAhuNINaM tahAvi jAvaieNaM acchINi pakkhAlijaMti tAvaiyaMpi bAhirapANagaM 2sAgAriyaTThAyanimitteNAvi No NaM kayAi paribhujai / tae puNa gomuttapaDigAhaNagayAe tassa macchiyAhiM bhiNihiNita-siMghANagalAlAloliyavayaNassa NaM saDDhagasuyassa bAhirapANagaM saMghaTTiUNa muhaM pakkhAliyaM / teNa ya bAhirapANayasaMghaTTaNavirAhaNeNaM sasurAsurajagavaMdANaMpi alaMghaNijjA gacchamerA aikkamiyA / taM ca Na khamiyaM tujjha pavayaNadevayAe, jahA sAhUNaM sAhuNINaM ca pANovaramevi Na chippe hattheNAvi jaM kUvatalAyapukkhariNisariyAimatigayaM udagaMti, kevalaM tu jameva virAhiyaM vavagayasayaladosaM phAsugaM tassa paribhogaM pannattaM 1. lUtAmizritamiti 2. zaucArthamapIti /
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 179 vIyarAgehiM / tA sikkhavemi esA hU durAyArA jeNa'nnovi kovi Na erisasamAyAraM pavattei tti ciMtiUNaM amugaM 2 cuNNajogaM samuddisamANAe pakkhittaM asaNamajhaMmi te devayAe taM ca te NovalakkhiuM sakkiyaMti devayAe cariyaM / eeNa kAraNeNaM te sarIraM vihaDiyaMti, Na uNa phAsudagaparibhogeNaMti / tAhe goyamA ! rajjAe vibhAviyaM jahA evameyaM Na annahatti, ciMtiUNa vinnavio kevalI-jahA bhayavaM ! jai ahaM jahuttaM pAyacchittaM carAmi tA kiM 'pannappai majjha eyaM taNuM ? tao kevaliNA bhaNiyaM, jahA jai koi pAyacchittaM payacchai tA paNNappai / rajjAe bhaNiyaM, jahA bhayavaM ! jai tuma ciya pAyacchittaM payacchasi, anno ko erisamahappA ?, tao kevaliNA bhaNiyaM jahA dukkarakArie ! payacchAmi ahaM te pacchittaM navaraM pacchittameva Natthi jeNaM te suddhI bhavejjA / rajjAe bhaNiyaM- bhayavaM ! kiM kAraNaMti ? kevaliNA bhaNiyaM jahA jaM te saMjaivaMdapurao girAiyaM jahA mama phAsuyapANagaparibhogeNa sarIragaM vihaDiyaMti / eyaM ca duTThapAvamahAsamudAekkapiMDaM tuha vayaNaM socA saMkhuddhAo savvAo ceva imAo saMjaIo, ciMtiyaM ca eyAhiM- jahA nicchayao vimuccAmo phAsugodagaM, tayajjhavasAyassAloiyaM niMdiyaM garahiyaM ceyAhiM, dinnaM ca mae eyANa pAyacchittaM / etthaM ca eeNa tavvayaNadoseNaM jaM te samajjiyaM accaMtakaDuvirasadAruNaM baddhapuTThanikAiyaM tuMgaM pAvarAsiM / taM ca tae kuTThabhagaMdarajalodaravAyagummasAsanirohaharisAgaMDamAlAhiM aNegavAhiveyaNAparigayasarIrAe dAriddadukkhadohaggaayasa'bbhakkhANasaMtAvubvegasaMdIviyapajjaliyAe aNaMtehiM bhavaggahaNehiM sudIhakAleNaM tu ahannisANubhaveyavvaM / eeNaM kAraNeNaM esemA' goyamA ! sA rajjajjiyA jAe agIyatthattadoseNa vAyAmetteNeva emahaMtaM dukkhadAyagapAvakamma samajjiyaMti / 2 / 1. praguNayatIti (-pAdazaucA) yadivA sAmAnyataH azucinirlepanArthamiti / 2 'esa imA' pAThAntaramiti
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 'agIyatthattadoseNaM, bhAvasuddhiM Na pAvae / viNA bhAvavisuddhIe, sakalusamaNaso muNI bhave // 206 / / aNuthevakalusahiyayattaM, agIyasthattadosao / kAUNa lakkhaNajAe, pattA dukkhaparaMparA // 207 / / tamhA taM NAu buddhehiM, savvabhAveNa savvahA / gIyatthehiM bhavittANaM, kAyavvaM nikkalusaM maNaM // 208 / / bhayavaM ! nAhaM viyANAmi, lakkhaNadevI hu ajjiyA / jA aNukalusamagIyatthattA, kAuM pattA dukkhaparaMparaM / / 209 / / goyamA ! paMcasu bharahesu, eravaesu ussappiNI / osappiNIe egegA. savvayAlaM cauvIsiyA // 210 / / sayayamavocchittIe bhUyA, taha ya bhavissaI / aNAinihaNA esA, dhuvaM ettha jagaThii ||210-a / / evaM goyama ! eyAe, cauvIsigAe jA gayA / atIyakAle asIimA, tahiyaM jArisage ahayaM ||210-b / / sattarayaNI pamANeNaM, devadANava-paNamio / carimo titthayaro, jaiyA tayA jaMbudADimo rAyA // 211 / / bhAriyA tassa, siriyA nAma bahussuyA / annayA saha daieNaM, dhUyatthaM bahu uvAie kare / / 212 / / devANaM kuladevIe, caMdAiccagahANa ya / kAlakkameNa aha jAyA, dhUyA kuvalayaloyaNA / / 213 / / tIe tehiM kayaM nAmaM, lakkhaNa devI aha'nnayA / jAva sA jovvaNaM pattA, tAva mukkA sayaMvarA // 214||
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram variyaM tIye varaM pavaraM, NayaNANaMdakalAlayaM / pariNiyametto mao sovi bhattA, sA mohaM gayA / / 215 / / 'payalaMtaMsunayaNeNaM pariyaNeNa ya / tAliyaMTavAeNaM, dukkheNaM AsAsiyA || 216 || tA hA hASSkaMdaM kareUNaM, hiyayaM sIsaM ca piTTiuM / attANaM coTTapheTTAhiM, ghaTTiuM dasadisAsu sA || 217 / / tuhikkA baMdhuvaggassa, vayaNehiM tu sasajjhasaM / ThiyA'ha kaivayadiNesuM, annayA tithaMkaro || 218|| bohiMto bhavvakamalavaNe, kevalanANadivAyaro | viharato Agao tattha, ujjANaMmi samosaDho || 219|| tassa vaMdaNabhattIe, saMteurabalavAhaNo / savviDDhIe gayo rAyA, dhammaM soUNa pavvaio // 220 // tahiM saMteurasuyadhUo, suhapariNAmo amucchio / uggaM kaTTaM tavaM ghoraM, dukkaraM aNuciTThaI ||221|| annayA gaNijogehiM savve'vI te pavesiyA / asajjhAilliyaM kAuM, lakkhaNadevI Na pesiyA ||222|| sA egaMtevi cidvaMtI, kIDaMte pakkhirUllae / davaNeyaM viciMtei, sahalameyANa jIviyaM ||223|| 181 jeNaM peccha ciDayassa, saMghaTTaMtI ciDulliyA / samaM piyayamaMgesuM, nivvuiM paramaM jaNe || 224 || 1. pragaladazrunayanena parijaneneti / 2. bhUmau lUThataH snehena vA''drIbhavataH pakSiNau dRSTveti /
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 aho titthaMkareNa'mhaM, kimaTuM cakkhudarisaNaM ? purisetthIramaMtANaM, savvahA viNivAriyaM // 225 / / tA Nidukkho so annesiM, suhadukkhaM Na yANaI / aggI dahaNasahAovi, diTThIdiTTho Na NiDDahe / / 226 / / ahavA na hi na hi bhagavaM ! taM, ANAvaMtaM na annahA / jeNa me dahNa kIDate, pakkhI pakkhubhiyaM maNaM / / 227 / / jAyA purisAhilAsA me, jA NaM sevAmi mehuNaM / jaM suviNevi na kAyavvaM, taM meM ajja viciMtiyaM // 228 / / tahA ya ettha jammaMmi, puriso tAva maNeNavi / Nicchio ettiyaM kAlaM, suviNaMtevi kahicivi // 229 / / tA hA hA hA durAyArA, pAvasIlA ahanniyA / aTTamaTTAiM ciMtaMtI, titthayaramAsAimo // 230 // titthayareNAvi accaMtaM, kaTTe kaDayaDaM vayaM / 'aiduddharaM samAdiTuM, uggaM ghoraM 'sududdharaM / / 231 / / tA tiviheNa ko sakko, eyaM aNupAleUNaM ? vAyAkammasamAyaraNevi, rakkhaM No taiyaM maNaM / / 232 / / ahavA ciMtijai dukkhaM, kIrai puNa suheNa ya / tA jo maNasAvi kusIlo sa kusIlo savvakajjesu // 233 // tA jaM ettha imaM khaliyaM, sahasA 'tuDivaseNa me / AgayaM tassa pacchittaM, AloittA lahuM caraM / / 234 / / 1. 'ainiThuraM' pAThAntaramiti / 2. suniThuraM sudukkaraM ca pAThAntaramiti / 3. truTivazeneti /
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 183 zrI mahAnizItha sUtram saINaM sIlavaMtANaM, majjhe paDhamA mahA''riyA / dhuraMmi 'dIyae rehA, eyaM saggevi 'ghUsaI / / 235 / / / tahA ya pAyadhUlI me, savvovI vaMdae jaNo / jahA kila sujjhijjae mimIe iti pasiddhA ahaM jage / / 236 / / tA jai AloyaNaM demi, tA eyaM payaDI bhave / mama bhAyaro piyA mAyA, jANittA huMti dukhie / / 237 / / ahavA kahavi pamAeNaM, jaM me maNasA viciMtiyaM / tamAloiyaM naccA, majjha vaggassa ko duho ? // 238 / / jAveyaM ciMtiuM gacche, tAvuTuMtIe kaMTagaM / phuDiyaM Dhasatti pAyayale, tA "NisattA paDulliyA / / 239 / / ciMtei ho ettha jammaMmi, majjha pAyaMmi kaMTagaM / Na kayAi khuttaM tA kiM, saMpayaM ettha hohiI ? // 240 / / ahavA muNiyaM tu paramattha-jANage aNumatI kayA / saMghaTTatIe ciDullIe, sIlaM teNa virAhiyaM / / 241 / / mUyaMdhakANabahiraMpi, kuTuM siDiviDiviDivaDaM / jAva sIlaM na khaMDei, tA devehiM thuvvaI / / 242 / / kaMTagaM ceva pAe me, khuttaM "AgAsagAmiyaM / eeNaM jaM 'mahaM cukkA, taM me lAbhaM mahaMtiyaM / / 243 / / dIyata iti / 2. ghoSyata iti 3. ko drohaH kiM vA duHkhamiti / 4. spRSTaM yadivA 'puDiyaM iti pAThAntaramAzritya lagnamiti / 5. niHsattvA yadvA 'nisaNNA' 'nisammA' ca pAThAntaramAzritya niSaNNA patanAbhimukheti / 6. AtmasaMbodhana iti / 7. athavA jJAtaM nu paramArthajJAyakenA'numati kRteti 'nu' pAThAntaramAzrityeti / 8. UrdhvamUkhamiti / 9. 'ahaM' pAThAntaramiti /
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 9. zrI mahAnizItha sUtram - adhya06 satta vi 'sAhA u pAyAle, itthI jA maNasA vi ya / sIlaM khaMDeI sAi kahiyaM jaNaNIe meM imaM // 244 // tAjaM NaNivaDaI vajraM, paMsuviTThI mamovariM / sayasakkaraM Na phuTTai vA, hiyayaM taM mahaccheragaM // 245 // NavaraM jai meyamAloyaM, tA logo ettha ciMtihi / jahA'mugassa dhUyAe, eyaM maNasA ajhavasiyaM // 246 // taM na tahavi paogeNaM, paravavaeseNAloimo / jahA jai koi eyamajjhavase, pacchittaM tassa hoi kiM ? // 247 // taM ci soUNa kAhAmi, taveNaM tattha kAraNaM / jaM puNa bhayavayA''iTTaM, ghoramacyaMtaniDuraM // 248|| taM tavaM sIlacArittaM, tArisaM jAva no kayaM / tivihaM tiviheNa NIsallaM, tAva pAveM Na khIyae || 249 || aha sA paravavaeseNaM, AloettA tavaM care / pAyacchittanimitteNa, pannAsaM saMvacchare || 250 || chaTTaTThamadasamaduvAlasehiM,'layAhiM Nei dasa varise / akayamakAriyamasaMkappiehiM paribhUyabhikkhaladdhehiM / / 251|| caNagehiM dunni be bhujjiehiM solasa mAsakhamaNehiM / vIsaM AyAmAyaMbilehiM, AvassagaM achaDDeti // 252 // caraI ya adInamanasA, aha sA pacchittanimittaM / tAhe ya goyamA ! ciMte, jaM pacchittaM tayaM kayaM // 253 // sapta zAkhA vaMzaparamparA nayati pAtAle iti / 2. etadAlocayiSyAmIti / 3. latAbhiriti 4. ujjhitabhikSAlabyairbhraSTaiH - bhugnaizcaNakairdve dve catvAri varSANi nayatIti / 'pAvaM' pAThAntaramiti / *
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 9. tA kiM tameva Na kayaM me, jaM maNasA ajjhavasiyaM tayA ? iya raheM vi upacchittaM, iya rahe va u me kayaM // 254 // tA kiM tanna samAyariyaM, ciMteMtI nihaNaM gayA / uggaM kaTTaM tavaM ghoraM, dukkaraMpi carittu sA ||255|| sacchaMdapAyacchitteNaM, sakalusapariNAmadosao / kucchiyakammA samuppannA, vesAe pariceDiyA || 256|| khaMDoTThA NAma caDugArI, 'majjakhaDahaDagavAhiyA / viNIyA savvavesANaM, therIe ya caugguNaM || 257 || lAvannakaMtikaliyAvi, boDA jAyA tahAvi sA / annayA therI ciMte, majjhaM boDAe jArisaM // 258 / / lAvannaMkaMtI rUvaM, natthi bhuvaNe vi tArisaM / tA viraMgAmi eIe, kanne pakkaM sahoTTayaM // 259 // esAM u Na jAva viuppajje, mama dhUyaM kovi NecchihI / ahavA hA hA Na juttamiNaM, dhUyAtullesA vi me // 260 // varaM suviNIyA esA viuppannattha gacchihI / tA taha karemi jaha esA, desaMtaraM gayA vi ya // 261 // 185 Na bhejA katthaI thAmaM Agacchai "paDilliyA / devemi se vasIkaraNaM, gujjhadesaM tu 'sIDimo // 262 // nigaDAI ca se demi, bhamaDau tehiM niyaMtiyA / evaM sA junnavesA jA, maNasA paritappi suve || 263 // madyabhAjanAnAM zIghravAhiketi / 2. muNDiteti / 3. virUpyeta / 4. vyutpalutyeti / 5. bandhanavatIti / 5: sIvayAmo yadivA 'sADimo' iti pAThAntaramAzritya zATayAma iti / 7. paritapyeti / * rahasIti /
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 tA khaMDoThThA vi simiNaMmi, gujjhaM sIDijaM'tagaM / picchai niyaDe ya dijaMte, kanne nAsaM ca vaTTiyaM / / 264 / / sA samiNahU~ viyAreuM, gaTThA jaha koi Na yANai / kahakahavi paribhamaMtI sA, gAmapuranagarapaTTaNe / / 265 / / chammAseNaM tu saMpattA, saMkhaMDaM NAma kheDagaM / tattha vesamaNa-sarisavihavaraMDAputtassa sA juyA / / 266 / / pariNIyA mahilA tAhe macchareNa pajale daDhaM / roseNa phuraphuraMtI sA, jA diyahe kei ciTThai / / 267 / / nisAe nibbharaM 'saiyaM, khaDoTThIM tAva picchaI / taM daTuM dhAiyA culliM, dittaM ghettuM samAgayA // 268 / / taM pakkhiviUNaM gujjhaMte, *phAliyA jAva hiyayayaM / jAva dukkhabharakkaMtA, 'calacaluccelliM kare / / 269 / / tA sA puNo viciMtei, jAvajIvaM Na uTThae / tAva demI se dAhAI, jeNa meM bhavasaesu'vi / / 270 // na taraI piyayamaM kAuM, iNamo paDisaMbharaMtiyA / tAhe goyama ! ANeuM, cakkiyasAlAu ayamayaM / / 271 / / "tAvittu phuliMgamellaMtaM, joNIe pakkhittaM "kusaM / evaM dukkhabharaktA, tattha mariUNa goyamA ! // 272 // uvavannA cakkavaTTissa, mahilArayaNatteNa sA / io ya raMDaputtassa, mahilA taM kalevaraM / / 273 // 1. 'sADijaMtagaM' pAThAntaramiti / 2. cUrNitaM karttitaM veti / 3. suptAmiti 4. pATiteti / 5. yathA taptatailakaTAhe pacyamAnaM jaghanasthAnaM tathA'tIvapIDAmanubhavatIti / 6. tailikA''paNAditi 7. tApayitveti / 8. upakaraNavizeSa iti /
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 187 zrI mahAnizItha sUtram jIvujjhiyaMpi roseNa, chettuM chettuM susuhumayaM sA / sANakAgamAdINaM, jAva ghatte disodisi / / 274 / / tAva raMDAputtovi, bAhirabhUmIo Agao / so ya dosaguNe NAuM, bahuM maNasA viyappiuM / gaMtUNa sAhupAmUlaM, pavvajjA' kAu nivvuDo / / 275 / / aha so lakkhaNadevIe, jIvo khaMDoTThIyattaNA / itthIrayaNaM bhavittANaM, goyamA ! chaTThiyaM gao / / 276 / / tanneraiyaM mahAdukkhaM, aighoraM dArUNaM tahiM / tikoNe nirayAvAse, suciraM dukheNa veiuM / / 277 / / ihAgao samuppanno, tiriya joNIe goyamA ! sANatteNAha 'mayakAle, vilaggo mehuNe tahiM / / 278 / / mAhisieNaM kao ghAo, vicce joNI samucchalA / tattha kimiehiM dasavarise, khaddho mariUNa goyamA / / 279 / / uvavanno vesattAe, taovi mariuNa goyamA ? egUNaM jAva sayavAraM Amagabbhesu paccio / / 280 / / " jammadariddassa gehaMmi, mANusattaM samAgao / tattha domAsajAyassa, mAyA paMcattamuvagayA / / 281 / / tAhe mahayA kileseNaM, thannaM pAuM gharAghari / jIvAveUNa jaNageNaM, gouliyassa samallio / / 282 / / tahiyaM niyajaNaNicchIraM, AviyamANe nibaMdhiuM / chAvarUe goNio duhamANeNaM, jaM baddhaM aMtarAiyaM / / 283 / / 1. pavvajaM pAThAntaramiti 2. madakAle mattatAkAla iti / 3. samarpita iti / 4. zAvakarUpAn zizUniti /
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 / teNaM so lakkhaNajjAe, koDAkoDIbhavaMtare / jIvo thannamalahamANo bajhaMto 'rujjhaMto niyalijjato hammaMto dammato vicchoijjaMto ya hiMDio // 284 / / uvavanno maNuyajoNIe, DAgiNitteNa goyamA ! tattha ya sANayapAlehiM, kIliuM chaTThiyaM gayA / / 285 / / tao uvvaTTiUNihaI, taM laTuM mANusattaNaM / jattha ya sarIradoseNaM, e mahaMtamahimaMDale / / 286 / / jAmaddhajAma ghaDiyaM vA, No laddhaM verattiyaM jahiyaM / paMce va u ghare gAme, nagarapurapaTTaNesu vi / / 287 / / tattha ya goyama ! maNuyatte, NArayadukkhANa sarisie / aNege raNNaraNNeNaM, ghore dukkhe'NubhottuNaM / / 288 / / so lakkhaNadevIjIvo, suroddajjhANadosao / mariUNa sattami puDhaviM, uvavanno revADAhANe / / 289 / / tattha ya taM tArisaM dukkhaM, tittIsaM sAgarovame / aNubhaviUNaM iha uvavanno, vaMjhAgoNittaNeNa ya / / 290 / / khettakhalagAiM camaDetI, bhaMjaMtI ya caraMti yA / sA goNI bahujaNohehiM, miliUNAgAhapaMkavalae pavesiyA / / 291 / / tattha khuttI jaloyAhiM, lUsijaMtI taheva ya / kAgamAdIhiM luppaMtI, kohAviThThA mareuNaM / / 292 / / 1. rudhyamAna iti / 2. nigaDyamAna iti 3. viyujyamAna iti / 4. nidrArUpaM rAtrivizrAmamiti / 5. paJcasvapi gRhagrAmAdiSu sA yatra vrajatu tatra tayA vizrAmo na labdha iti / 6. 'khADAhaDe' pAThAntaramiti / 7. nimagneti /
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram tA vijaladhaNe raNe. marudese diTTIviso / sappo hoUNa paMcamagaM, puDhaviM puNaravi gao || 293 // evaM so lakkhaNajjAe, jIvo goyamA ! ciraM / ghaNaghoradukkhasaMtatto, caugaisaMsArasAgare / / 294 / / nArayatiriyakumaNuesuM, AhiMDittA puNovihaM / hohI seNiyajIvassa, tithe paumassa khujiyA || 295|| tattha ya dohaggakhANI sA, gAme niyajaNaNIo viya / goyama ! diTThA na kassAvi, 'acchIya raidA tahiM bhave / / 296 || tAhe savvajaNehiMsA, uvviyaNiJjattikAuNaM / masigeruyavilittaMgA, kharerUDhA bhamADiuM // 297 // goyamA ! opakkhapakkhehiM, vAiyakharavirasaDiMDimaM / niddhADihiI Na annattha, gAme lahihii pavisiuM / / 298 / / tAhe kaMdaphalAhArA, rannavAse vasaMtiyA / daTThA 'sacchaMdareNa viyaNattA, NAhI majjhadesa / / 299 / / tao savvaM sarIraM se 'bharijjuMsuMdarANa ya / tehiM tu viluppamANI sA, dUsahaghoraduhAurA ||300|| viyaNattA paumatitthayaraM, tappa se samosaDhaM / 189 pecchihI jAva tA tIe, annesimavi bahuvAhiveyaNAparigayasarIrANaM taddesavihAribhavvasattANaM naranArigaNANaM titthayara - daMsaNA ceva savvadukkhaM viNiTThI ||301 || 1. akSNo ratidA - AnandadAtrI na bhavediti / 2. 'macchaMdareNa pAThAntaramiti / 3. bhariSyate undarairiti /
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 tAhe so lakkhaNajjAe, tahiyaM khujjiyatte jio / goyama ! ghoraM tavaM cariuM, dukkhANa aMtaM gacchihI / / 302 / / esA sA lakkhaNadevI, jA agIyatthadosao / goyama ! aNukalusacitteNaM, pattA dukkhaparaMparaM / / 303 / / jahA NaM goyamA ! esA, lakkhaNadevijayA tahA / sakalusacitte agIyatthe, 'Nate patte duhAvalI / / 304 / / tamhA eyaM viyANittA, savvabhAveNa savvahA gIyatthehiM bhaveyavvaM, kAyavvaM tu suvisuddhasunimmalavimalanIsallaM nikalusaM maNaMti bemi // 305 // paNayAmaramaruyamauDugghuTThacalaNa-sayavattajayagurU / jaganAha ! dhammatitthayara, bhUyabhavissaviyANaga ||306 / / tavasA niddaDDhakammaMsa, vaMmahavairaviyAraNa / caukasAya niTThavaNa, savvajagajIvavacchala / / 307 / / ghoraMdhayAramicchattatimisatamatimiraNAsaNa / logAlogapagAsagara, mohavairinisuMbhaNa' // 308 / / durujjhiyarAga-dosa-moha-mosa-soga saMta soma sivaMkara / atuliyavalaviriyamAhappaya, tihuyaNikkamahAyasa / / 309 / / niruvamarUva aNannasama, sAsayasuhamukkhadAyaga / savvalakkhaNasaMpunna, tihuyaNalacchivibhUsiya // 310 / / bhayavaM ! parivADIe, savvaM jaMkiMci kIrae / athakke hu~DiduddhaNaM, kajaM taM kattha labbhaI / / 311 / / 1. ghAtaka iti / 2. anavasare ghaTapramANadugdheneti /
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 191 zrI mahAnizItha sUtram sammaiMsaNamegaMmi, bitiye jamme aNuvvae / tatie sAmAiyaM jamme, cautthe posahaM kare / / 312 / / duddharaM paMcame baMbhaM, chaThe saccittavajjaNaM / evaM sattaTThanavadasame, jamme uddiTTamAiyaM / / 313 / / ciccekkArasame jamme, samaNatullaguNo bhave / eyAe parivADIe, saMjayaM kiM na akkhasi ? // 314 / / jaM puNa soUNa maivigalo, bAlayaNo' / kesarissa va sadaM gayajuvai souM nAse' disodisaM / / 315 / / tamIrisaM saMjamaM nAha ! sudullaliyA u sukumAliyA / soUNaM pi necchaMti, te'NuTThIMsu kahaM puNa ? |316 / / goyama ! titthaMkare mottuM anno dullalio jage / jai asthi koi tA bhaNau, aha NaM sukumAlao ? / / 317 / / je NaM-gabbhatthANaMpi deviMdo, amayamaMguTThayaM kayaM / AhAraM deha bhattIe, saMthavaM sayayaM kare / / 318 / / devalogacue saMte, kammA se NaM jahiM ghare / abhijAhiti tahiM sayayaM, hiraNNavuTThI ya varissaI / / 319 / / gabbhAvannANa taddese, II rogA ya sattuNo / aNubhAveNa khayaM jaMti, jAyamittANa takkhaNe / / 320 / / . AkaMpiyAsaNA cauro, devasaMghA mahIhare / abhiseyaM savviDDhIe, kAuM satthAme gayA // 321 / / 1. 'vA yaNo' pAThAntaramiti / 2. 'tAse' pAThAntaramiti /
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 zrI mahAnizItha sUtram - adhya06 aho lAvannaM kaMtI, dittI rUvaM aNovamaM / jiNANaM jArisaM pAya aMguTThaggaM Na taM ihaM // 322 // savvesu devalogesu, savvadevANa meliuM / koDAkoDiguNaM kAuM, jaivi ' uNhAlie || 323 // yugmam || aha je amarapariggahiyA, nANa - tayasamanniyA | kalAkalAvanilayA, jaNamaNANaMdakArayA || 324|| sayaNabaMdhavapariyArA, devadANavapUiyA / paNaiyaNapUriyAsA, bhuvaNuttamasuhAlayA || 325|| bhogissariyaM rAyasiriM, goyamA ! taM tavajjiyaM / jA diyahA keI bhuMjaMti, tAva ohIe jANiuM || 326 || khaNabhaMguraM aho eyaM lacchI pAvavivaDDhaNI | " tA jANatAvi kiM amhe, cAritaM nANuciTThiyo ? // 327|| jAverisa maNapariNAmaM, tAva logaMtigA surA / thuNiuM bhaNaMti jagajjIvahiyayaM titthaM pavattihA // 328 // tAhe vosacattadehA, vihavaM savvajaguttamaM / goyamA ! taNamiva pariciccA, jaM iMdANavi dullahaM // 329 // nIsaMgA uggaM kaTThe, ghoraM aidukkaraM tavaM / bhuyaNassavi ukkaTThe, samuppAyaM caraMti te ||330|| je puNa kharaharaphuTTasire, egajammasuhesiNo / tesiM dullaliyANaMpi sudvuvi no hiyaicchiyaM ||331|| goyama ! mahubiMdusseva, jAvaiyaM tAvazyaM suhaM / maraNaMte vI na saMpaje, kayaraM dullaliyattaNaM ? // 332 // 1. prakAzyeti /
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 193 zrI mahAnizItha sUtram ahavA goyama ! paccakhaM, peccha ya jArisayaM narA / dullaliyaM suhamaNuhuMti, jaM nisuNijjA na koi vI / / 333 // keI karaMti 'mAsilliM, hAliyagovAlattaNaM / dAsattaM taha pesattaM goDattaM sippe bahu / / 334 / / 3olaggaM kisi vANijjaM, pANaccAyakilesiyaM / dAlidda'vihavattaNaM keI, kammaM, kAuNa gharAghari / / 335 / / attANaM vigovelaM, "DhiNiDhiNite a hiMDiuM / naggugghADakileseNaM, jA samajaMti parihaNaM / / 336 / / jarajunnaphuTTasayachidaM, laddhaM kahakahavi oDhaNaM / jA ajjA kalliM karimo, pharsTa tA tamavi parihaNaM / / 337 / / tahAvi goyamA ! bujjha, phuDaviyaDapariphuDaM / etesiM ceva majjhAo, aNaMtaraM bhaNiyANa kassaI // 338 / / loyaM logAcAraM ca ceccA sayaNakiyaM tahA / bhogovabhogaM dANaM ca, bhottUNaM kadasaNAsaNaM / / 339 / / dhAviuM guppiuM suiraM, khijjiUNa ahannisaM / 'kAgaNiM kAgaNIkAuM, addhaM pAyaM visovagaM / / 340 / / katthai kahici kAleNaM, lakkhaM koDiM ca meliuM / jaI egicchA maIpunnA, bIyA No saMpajjae / / 341 // 1. mAsikI bhRtikAM prApnuvantIti / 2. saMdezavAhitvamiti / 3. sevAmiti / 4. parizrAntAH santaH krandanto yadivA nizceSTamAnA iti / 5. paridhAnamiti 6. sphATitaM tAvat tadapi paridhAnamiti / 7. tyaktvA lokaM lokAcAraM svajanakriyAM bhogopabhogaM dAnaM ca tathA kadazanaM kadAsanaM ca bhuktveti / 8. kAkiNI 2 ardhaM pAdaM ca viMzopakaM saMcityeti / 9. yokecchA matyA pUrNA na tu tatvatastarhi dvitIyA na saMpadyateti /
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 erisayaM dullaliyattaM,sukumAlattaM ca goyamA ! dhammAraMbhaMmi saMpaDai, kammAraMbhe na saMpaDe / / 342 / / jeNaM jassa muhe kavalaM, 'gaMDI annehiM dhijjae / bhUmIe na Thavae pAyaM, itthIlakkhesu kIDae / / 343 / / tassAvi NaM bhave icchA, annaM soUNaM sAriyaM / samuTTahAmi taM desaM, aha so ANaM paDicchau / / 344 / / sAmabheovapayANAI, aha so sahasA pauMjiuM / tassa sAhasatulaNaTThA, gUDhacarieNa vaccai / / 345 / / egAgI kappaDAbIo, duggArannaM girI sarI / laMghittA bahukAleNaM, dukkha dukkhaM patto tahiM / / 346 / / dukkhaM "khukkhAmakaMTho so, jA bhamaDe gharAghari / 'jAyaMto cchiddamammAI tattha jai kahavi Na Najjae // 347 / / tA jIvaMto Na cukkejA, aha punnehiM 'samuccare / tao NaM parivattiyaM dehaM, tAriso sagihe vise / / 348 / / 1degko taMmi pariyaNo manne, tAhe so asiNANAisu / niyacariyaM pAyaDeuNaM, jujjhasajo bhaveuNaM // 349 / / savvavalA thobheNaM, khaMDaM khaMDeNa jujjhiuM / aha taM nariMdaM nijiNai, ahavA teNa parAjiyae // 350 / / ikSuzakalamiti / 2. sArikAsthAnIyAM striyamiti / 3. samyagunnataM kariSyAmIti / 4. svIkuryAditi / 5. gUDhaveSeNeti 6. vastraddhitIya iti / 7. kSudhA kSAmakaNTha iti / 8. yAcamAna iti / 9. samuddhare pAThAntaramiti / 10. tasmin parivartitadehe praviSTe sati kaH parijano manyeteti 11. rodhena yadivA thAmeNa pAThAntaramiti /
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram bahupahAragalaMtaruhiraMgo, gayaturayA' uddha- aho - muho / NivaDai raNabhUmIe, goyamA ! so jayA tayA / / 351 / / taM tassa dullaliyattaM, sukumAlattaM kahiM vae ? je kevalaM pi sahattheNaM ahobhAgaM ca dhoviDaM || 352|| , nicchaMto pAyaM ThaviuM, bhUmIe na kayAi vi / eriso'vI sadullalio, eyAvatthamavI gao || 353 // jai bhanne dhammaM ciTThe tA, paDibhaNai na sakkimo / to goyamA ! ahannANaM, pAvakammANa pANiNaM // 354 / / dhammaTThAmi maI, na kayAvi bhavissae / eesa imo dhammo, ikkajaMmINa bhAsa || 355 | jahA khaMtapiyaMtANaM, savvaM amhANa hohii / tA jo jamicchettaM tassa, jai aNukUlaM paveie ||356|| to vayaniyamaviNA vi, mokkhaM icchaMti pANiNo / ee eteNa rUsaMti, erisaM ciya kayavvaM // NavaraM Na mokkho eyANaM, 'musAvAyaM "va AvaI || 357 // - annaM ca rAgaM dosaM ca mohaM ca, bhayaM chaMdANuvattiNaM titthaMkarANaM No bhUyaM No bhavejjA u goyamA ! ||358|| " musAvAyaM Na bhAsate, goyamA ! titthaMkare jeNaM tu kevalanANeNaM, tesiM savvaM paJccakkhagaM jagaM || 359 || bhUyaM bhavvaM bhavissaM ca punnaM pAvaM taheva ya jaM kiMcitisu vi losu, taM savvaM tesi pAyaDaM | ||360|| 195 1. UrdhvamukhaH adhomukho veti / 2. kevalaM svahastena pAyuM prakSAlyeti / 3. khAdatpibatAmiti / 4. anyathA mRSAvAdApatti riti / 5 'ca' pAThAntaramiti /
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 pAyAlaM avi uDDhamuhaM, saggaM ejA ahomuhaM NUNaM titthayaramuhabhaNiyaM, vayaNaM hojja na annahA // 361 / / nANaM dasaNacArittaM, tavaM ghoraM sudukkaraM soggaimaggo phuDo esa, parUvaMtI jahaTThio // 362 / / annahA na titthayarA vAyA maNasI va kammuNA bhANaMti jai vi bhuvaNassa, palayaM havai takkhaNe // 363 / / jaM hiyaM savvajagajIvapANabhUyANa kevalaM / taM aNukaMpAe titthayarA, dhammaM bhAsaMti avitahaM // 364 / / jeNaM tu samaNucinneNaM dohaggadukkhadAriddaroga-sogakugaibhayaM / Na bhavijA u biieNaM , saMtAvuvvegaM tahA // 365 / / bhayavaM ! No erisaM bhaNimo, jaha chaMda aNuvattaya / NavarameyaM tu pucchAmo, jo jaM sakke sa taM kare ? // 366 / / goyamA ! NerisaM juttaM, khaNaM maNasA vi ciMtiuM / aha jai evaM bhave NAyaM, 'tAvaMdhAre haaM balaM // 367 / / ghayaUre khaMDarabbAe, ekko sakkei khAiuM / anno mahumaMsamajAI anno ramiUNa esthiyaM // 368 / / anno eyaMpi no sakke, anno joeI parakayaM / anno 'caDavaDamuhe esu, anno eyaMpi bhANiUNa Na sakkuNoI / / 369 / / coriyaM jAriyaM anno, anno kiMci Na sakkuNoI / bhottuM bhottuM "supattharie, sakke ciDhettu maMcage / / 370 / / 1. tAvadandhakAre hataM balamiti / 2. striyamiti / 3. pazyati parakRtamiti / 4. caTapaTamukhaH lipsuriti / 5. suprastRte maJcaka iti / * dvitiiyvaarmityrthH|
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197 zrI mahAnizItha sUtram micchAmi dukkaDamiyaM haMta, erisaM no bhaNAmi'haM / . goyamA ! annapi jaM bhaNasi, taMpi tujjha kahema'haM / / 371 / / ettha jamme naro koI, kasiNuggaM saMjamaM tavaM / jai No sakkai kAuM je taha vi sogaipivAsio // 372 / / niyamaM pakkhikhIrassa, egaM vAlauppADaNaM / rayaharaNassegiyaM dasiyaM, ettiyaM tu 'paridhAriyaM // 373 / / sakkuNoi eyaMpi na jAvajIvaM, pAleuM tA imassa vI / goyamA ! tujjha buddhIe, siddhikhettassa upparaM / / 374 / / maMDaviyAe bhaveyavvaM, dukkarakAri bhaNittuNaM / / NavaraM eyArisaM bhaviyaM, kimaTuMgoyamA! eyaM puNotaM papucchasi / 375 / titthaMkare caunnANI, sasurAsurajagapUie / nicchiyaM sijjhiyabve'vi, taMmi jamme na annajamme / / 376 / / tahA vi aNigRhittA balaM viriyaM, purisayAraparakkamaM / uggaM kaheM tavaM ghoraM, dukkaraM aNucaraMti te / / 377 / / tA annesu vi sattesuM, caugaisaMsAraghoradukkhabhIesu / jaM jaheva titthayarA bhaNaMti taM, taheva samaNuDheyavvaM, goyama ! savvaM jahaTThiyaM // 378 / / jaM puNa goyama ! te bhaNiyaM, parivADIe kIrai / athakke huMDiduddheNa, kajjaM taM kattha labbhae ? / / 379 / / tatthavi goyama ! diTuMtaM, mahAsamuiMmi kacchabho / annesi magaramAdINaM, "saMghaTTAbhIudduo / / 380 / / paridhAriuM pAThAntaramiti / 2. opparaM pAThAntaramiti 3. bhaNayitRNAmiti / 4. bhavyamiti / 5.saMghaTTanabhItaH palAyita iti /
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 buDanibbuDa karemANo sa balI 'sallobbhalI pellApellIe katthaI / ullIrijaMto taTTho NAsaMto dhAvato, palAyaMto disodisaM / 381 / 4ucchallaM "pacchalaM, hIlaNaM bahuvihaM tahiM / asahaMto thAmamalahaMto, khaNanimisaMpi katthaI // 382 / / kahakahavi dukkhasaMtatto, subahukAlehiM taM jalaM / avagAhiMto gao uvariM, paumiNIsaMDaM sa ghaNaM // 383 / / chiDDaM mahayA kileseNaM, laddhaM tA jattha pecchaI / gahanakkhatta-pariyariyaM, komuicaMdaM khahe'male // 384 / / dippaMta-kuvalaya- kalhAraM, kumuyasayavattavaNapphai / "kuruliyaMte haMsakAraMDe, cakkavAe suNei ya // 385 / / jamadiTuM sattasuvi sAhAsu abbhuaM caMdamaMDalaM / taM daTuM vimhio khaNaM, ciMtai eyaM jahA hohI / / 386 / / eyaM taM saggaM tA'haM, baMdhavANaM payaMsimo / bahukAleNaM gaveseuM, te ghettUNa samAgao / / 387 / / ghaNaghoraMdhayArarayaNIe, bhaddavakiNhacauddasIhiM tu / Na pecche jAva taM riddhiM, bahukAlaM nihAliuM / puNa kacchabho jAo, tahAvi taM riddhiM na pecchai // 388 / / zalyairbhallaizca preritaH san pIDyamAnaH kacica yadivA 'jAlojalI' pAThAntaramAzritya jAlebhyazcA''tmAnaM rakSayan prasvedIbhUta iveti kiM ca 'jhAlojjhalI' ityapi pAThastu cintya iti / 2. ISad vidIryamANa iti 3. trasta iti / 4. Urdhvagamanamiti 5. viparItagamanamiti / 6. AkAza iti / 7. zvetamiti 8. zabdAyamAnAniti 9. vaMzaparaMparASviti / 10. yAta iti
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 199 evaM caugaIbhavagahaNe, dullabhe mANusattaNe / ahiMsAlakkhaNaM dhammaM, lahiUNaM jo pamAyaI / / 389 / / so puNa bahubhavalakkhesu, dukkhehiM mANusattaNaM / laddhapi na labbhaI dhamma, taM riddhiM kacchabho jahA / / 390 / / diyahAiM do va tinni va addhANaM hoi jaM tu laggeNa / savvAyareNa tassavi, saMbalayaM lei 'pavisaMto / / 391 / / jo puNa dIhapavAso culasIIjoNi-lakkhaniyameNaM / tassa tavasIlamaiyaM saMbalayaM kiM na ciMteha ? // 392 / / jaha jaha pahare diyahe mAse saMvacchare ya volaMti / taha taha goyama ! jANasu Dhukke AsannayaM maraNaM / / 393 // jassa na najai kAlaM na ya velA neya diyahaparimANaM / nAevi natthi koi vi jagaMmi ajarAmaro etthaM / / 394 // pAvo pamAyavasao jIvo saMsAra-kajjamukSutto / dukkhehiM na nimvinno sukkhehiM na goyamA ! tippe / / 395 / / jIveNa jANi u visajjiyANi jAIsaesu dehANi / thevehiM tao sayalapi tihuyaNaM hoja paDihatthaM // 396 / / nahadaMtamuddhabhamuha'kkhikesa jIveNa vippamukkesu / tesu vi havija kulaselamerugirisannibhe kUDe / / 397 / / himavaMta-malaya-maMdaradIvodahidharaNisarisarAsIo / ahiyayaro AhAro jIveNAhArio aNaMtahutto / / 398 / / 1. pavasaMto pAThAntaramAzritya pravasanniti / 2. upatiSThata iti 3. 'tAe vi' pAThAntaramAzritya tathApIti / 4. pUrNamiti
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 zrI mahAnizItha sUtram-adhya06 gurudukkhabharukkaMtassa aMsunivAeNa jaM jalaM galiyaM / taM agaDatalAyanaIsamuddamAIsu Navi hojjA / / 399 / / 'AvIyaM thaNachIraM sAgarasalilAo bahuyaraM hojjA / saMsAraMmi aMNate 'avilAjoNIe ekkAe / / 400 / / sattAhavivannasukuhiya-sANajoNIe majjhadesaMmi / kimiyattaNa kevalaeNa jANi mukkANi dehANi / / 401 / / tesiM sattamapuDhavIe siddhikhettaM ca jAva ukkuruDaM / coddasarajUM logaM aNaMtabhAgeNa vi bharejjA // 402 / / patte ya kAmabhoge kAlamaNaMtaM ihaM sa uvabhoge / appuvvaM ciya mannai jIvo tahavi ya visayasokkhaM // 403 / / jaha kacchullo kacchu kaMDuyamANo duhaM muNai sokkhaM / mohAurA maNussA taha kAmaduhaM suhaM biMti // 404 / / jANaMti aNubhavaMti ya jammajarAmaraNasaMbhave dukkhe / na ya visaesu virajjaMti goyamA ! duggaigamaNapatthie jIve // 405 / / savvagahANaM pabhavo mahAgaho savvadosapAyaTTI / kAmaggahodurappAjeNa'bhibhUyaMjagaMsavvaMtassa vasaMje gyaapaannii|406| jANaMti jahA bhogiDDhisaMpayA savvameva dhammaphalaM / tahavi daDhamUDhahiyae pAvaM kAUNa doggaI jaMti // 407 // vaccai khaNeNa jIvo pittAnilasiMbhadhAukhobhehiM / ujjamaha mA visIyaha taratamajogo imo dulaho // 408 / / ___ ApItaM stanakSIramiti / 2. pazuyonyAM meSIyonyAM vA tathA 'abalAjogIe' ityapi pAThAntaramiti /
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 1. paMciMdiyattaNaM mANusattaNaM Ayarie jaNe sukulaM / sAhusamAgamasuNaNAsaddahaNA' rogapavvajjA ||409 // sUlaahivisavisUiyapANiyasatthaggisaMbhamehi ca / dehaMtarasaMkamaNaM karei jIvo muhutteNa ||410|| jAvAu sAvasesaM jAva thevo vi atthi vavasAo / tAva karejja appahiyaM mA 'tappihahA puNo pacchA ||411 / / suradhaNu-vijjukhaNadiTThanaTThasaMjhANurAgasimiNasamaM / dehaM iti tu 'viyalai Amaya-bhaMDaM va jala- bhariyaM // 412 // iya jAva Na cukkasi erisassa khaNabhaMgurassa dehassa / uggaM kaTThe ghoraM carasu tavaM natthi parivADI ||413 // goyamAtti ! 'vAsasahassaMpi jaI kAUNaM saMjamaM suviulaMpi / aMte kiliTTabhAvo na visujjhai kaMDarIuvva || 414 / / appeNavi kAleNaM kei jahagahiyasIlasAmannA / sAhaMti niyayakajjuM poMDariyamahArisivva jahA ||415|| 201 Na a saMsAraMmi suhaM jAijarAraNadukkhagahiyassa / jIvassa atthi jamhA tamhA mokkho uvAeo / savvapayArehiM savvahA savvabhAvabhAvaMtarehiM NaM goyamA || 416 / / ttibemi || mahAnisIhasuyakkhaMdhassa chaTThamajjhayaNaM gIyattha vihAraM nAma samattaM mA saMtapiSyatheti / 2. vigalati - kSayameti AmaghaTa iva jalabhRtastathA 'paNai - AgamaM va bhaMDaM va' ityAdi pAThAntaramAzritya praNayisamAgama iva kSaNasthAyI yadvA jalabhRtamiva mRNmayaM bhAjanaM pratikSaNaM vizeSeNa galati kSayaM ca yAtIti / 3. upAdeya iti /
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9. sattamajjhayaNaM (pacchittasuttaM) 'bhayavaM ! tA eya nAeNaM, jaM bhaNiyaM Asi me tumaM jahA / parivADIe taccaM kiM na akkhasi, pAyacchittaM tattha majjhavI ||1|| havai goyama ! pacchittaM, jai tumaM tamAlaMbasi / navaraM dhammaviyAro te, kao suviyArio phuDo ||2 // Na hoi ettha cchittaM puNaravi pucche goyamA ! saMdehaM jAva 'dehatthaM, micchattaM tAva nicchayaM // 3 // micchattevi abhibhUe, titthayarassa vibhAsiyaM / vayaNaM laMghittu vivarIyaM, vAttANaM pavisaMti // 4 // ghoratamatimirabahalaMdhayAraM pAyAlaM NavaraM suviyAriDaM kAuM, titthayarA sayameva ya / bhaNaMti taM jahA ceva, goyamA ! samaTTha ||5|| atthege goyamA ! pANI, je pavvajjiya jahA tahA / avihIe taha care dhammaM, jaha saMsArA Na muccae ||6|| se bhayavaM ! kare NaM se vihIsIlogo ? goyamA ! ime NaM se vihIsIlogo, taM jahA - ciivaMdaNaM paDikamaNaM, jIvAjIvAitattasabbhAvaM / samiiMdiyadamaguttI, kasAyaniggahaNamuvaogaM ||7|| nAUNa suvIsattho sAmAyAriM kiyAkalAvaM ca / Aloiya nIsallo AgabbhA paramasaMviggo // 8 // jammajarAmaraNa bhIo caugaisaMsArakammadahaNaTThA / paidiyahaM hiyaeNaM evaM aNavaraya jhAyaMto || 9 || jaramaraNamayarapaure roga-kilesAibahuvihataraMge / kammaTTakasAyAgAhagahirabhavajalahimajjhami ||10|| AtmasthaH saMdeho yadivA de AmaMtraNe 'hatthaM' hyatra - pravacane mithyAtvamiti /
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 203 bhamihAmi bhaTThasammattanANacArittaladdhavarapoo / kAlaM aNorapAraM aMtaM dukkhANamalabhaMto / / 11 / / tA kaiyA so diyaho jatthAhaM sattumi-ttasamapakkho / nIsaMgo viharissaM suhajhANaniraMtaro puNo'bhavaTuM / / 12 / / evaM ciraciMtiya'bhimuhamaNorahorusaMpattiharisamullasio' / bhattibharanibbharo NayaromaMcakaMcuyapulaiyaMgo // 13 // sIlaMgasahassaTThA- rasaNha dharaNe samocchayakhaMdho / chattIsAyArukkaMThaniTThaviyAsesamicchatto / / 14 / / paDivajje pavvajjaM vimukkamayamANamaccharAmariso / nimmamanirahaMkAro vihiNevaM goyamA ! vihare / / 15 / / vihaga ivApaDibaddho ujjutto nANadaMsaNacarite / nIsaMgo ghoraparisahovaMsaggAiM pajiNaMto / / 16 / / uggaabhiggahapaDimAi rAgadosehiM dUrataramukko / roddaTTajjhANavivajio ya vigahAsu a asatto / / 17 / / jo caMdaNeNa bAhuM AliMpai vAsiNA va jo tacche / saMthuNai jo a niMdai samabhAvo huja duNDaMpi / / 18 / / evaM aNigUhiyabalaviriapurisakkAraparakkamo samamaNataNamaNiliTThakaMcaNo ceva / / 18 / / paricattakalattaputtasuhisayaNamittabaMdhavadhaNadhannasuvannahiraNNamaNi-rayaNasArabhaMDAro accaMta-paramaveragga- vAsaNAjaNiyapavarasuhajhavasAyaparamadhammasaddhAparo akiliTThanikkalusa- adINamANaso ya vayaniyamanANacArittatavAisayalabhuvaNikkamaMgala-ahiMsAlakkhaNakhaMtAidasaviha-dhammANuTThANektabaddhalakkho,savvAvassagatakAlakaraNasajjhAyajjhANamAutto saMkhAIyaaNega-kasiNasaMjamapaesu avikhalio saMjayaviraya-paDihayapaccakkhAya pAvakammo aNiyANo mAyAmosavivajio sAhU vA sAhuNI vA evaM guNakalio jai kahavi pamAyadoseNaM asaI 1 'harisasamullasio' pAThAntaramiti / 2. avanata iti / 3. 'cekko' pAThAntaramAzritya rAgadveSarahita eka iti /
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya07 kahiMci katthai vAyAi vA maNasA i vA kAyeNa i vA tikaraNavisuddhIe savva-bhAvabhAvaMtarehiM ceva saMjamamAyaramANo asaMjameNaM chajjA tassa NaM visohipayaM pAyacchittameva teNaM pAyacchitteNaM goyamA ! tassa visuddhiM uvadisijjA, na annahatti / tattha NaM jesuM jesuM ThANesuM jattha-jattha jAvaiyaM pacchittaM tameva ' niTTaMkiyaM pacchittaM bhannai / 204 se bhayavaM ! keNamaTTeNaM bhannai jahA NaM tameva niTTaMkiyaM bhannai ? goyamA ! aNaMtarANaMtarakkameNaM iNamo pacchittasuttA, aNege bhavvasattA caugaisaMsAracAragAo baddhapuTThanikAiyaduvvimokkhaghorapAraddhakammaniyaDAiM saMnniUNa acirA vimuccihiMti / annaM ca iNamo pacchittasuttaM agaguNagaNAinnassa daDhavvayacarittassa egaMteNaM jogasseva 'vivakkhie paese caukannaM pannaveyavvaM No chakannaM pannaveyavvaM tahA ya jassa jAvaieNaM pAyacchitteNaM paramavisohI - bhavejjA taM tassa NaM aNuyattaNAvirahiNa dhammekkarasiehiM vayaNehiM jahaTThiyaM aNUNAhiyaM tAvaiyaM ceva pAyacchittaM payacchejjA / eeNaM adveNaM evaM buccai jahA NaM goyamA ! tameva niTTaMkiya pAyacchittaM bhannai / 1 / se bhayavaM ! kaivihaM pAyacchittamuvaiTTaM ? goyamA ! dasavihaM pAyacchittaM uvaiTTaM, taM ca aNegahA jAva NaM pAraMcie |2| se bhayavaM ! kevaiyaM kAlaM jAva imassa NaM pAyacchittasuttassANuTTANaM vahihI ? goyamA ! jAva NaM kakkI NAme rAyANe nihaNaM gacchiya, ekkajiNAyayaNamaMDiyaM vasuhaM sirippabhe aNagAre, bhayavaM ! uDDhaM pucchA, goyamA ! uDDhaM na keI erise puNNabhAge hohi jassa NaM iNamo suyakkhaMdhaM uvaisejjA / 3 / se bhayavaM ! kevaiyAiM pAyacchittassa NaM payAI ? goyamA ! saMkhAiyAI pAyacchittassa NaM payAI se bhayavaM ! tesiM NaM saMkhAiyANaM pAyacchittapayANaM kiM taM paDhamaM pAyacchittassa NaM payaM ? goyamA ! paidiNakiriyaM / se bhayavaM / kiM taM paidiNakiriyaM ? goyamA ! jamaNusamayAhannisA pANovaramaM jAvANuyavvANi saMkhejjANi AvassagANi / 1. nizcitamiti / 2. vivakSite vipakSite vA pRthagbhUta iti /
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram se bhayavaM ! keNaM aTTheNaM evaM vuccai jahA NaM AvarasagANi ? goyamA ! asesakasiNaTTakammakkhayakAriuttamasammaddaMsaNanANacArittaaccaMtaghoravIruggakaTThasudukkaratavasAhaNaTThA parUviti / niyamita- vibhattuddiTThaparimiNaM kAlasamaeNaM payaMpayeNAhannisANusamayamAjammaM avassameva ' titthayarAisu kIraMti aNuTThijjati uvaisiti parUvinaMti pannavi Mti sayayaM, eeNaM aTTeNaM evaM vuccai goyamA ! jahA NaM AvarasagAI / tesiM ca NaM goyamA ! je bhikkhU kAlAikkameNaM velAikkameNaM samayAikkameNaM alasAyamANe aNovauttapamatte avihIe annesiM ca asaddhaM uppAyamANe annayaramAvassagaM pamAiya pamAiya saMteNaM balavIra - eNaM 'sAtalehaDattAe AlaMbaNaM vA kiMci ghettUNaM cirAiyaM pauriyA No NaM jahuttayAlaM samaNuTTejjA se NaM goyamA ! mahApAyacchittI bhavejjA |4| 205 " se bhayavaM kiM taM biiyaM pAyacchittassa NaM payaM ? goyamA ! bIyaM taiyaM cautthaM paMcamaM jAva NaM saMkhAiyAiM pAyacchittassa NaM payAI tAva NaM etthaM ceva paDhamapAyacchittapae " aMtarovagayAI samaNuviMdA / se bhayavaM ! keNaM adveNaM evaM buccai ? goyamA ! jao NaM savvAssagakAlANupeMhI bhikkhU NaM roddaTTajjhANarAgadosakasAyagAravamamakArAisu NaM aNegapamAyAlaMbaNesu ca savvabhAva-bhAvaMtaratarehiM NaM acaMtavippamukko bhavejjA, kevalaM tu nANadaMsaNacArittaM tavokammasajjhAyajjhANasaddhammAvassagesu accaMta aNigUhiyabalavIriyaparakkame sammaM abhiramejjA / jAva NaM saddhammAvassagesu abhiramejjA tAva NaM susaMvuDAsavadAre havejjA / jAva NaM susaMvuDAsavadAre havejjA tAva NaM sajIvavIrieNaM aNAibhava-gahaNa-saMciyANiduTThaTThakammarAsIe egaMtaNiTTha- vaNekkabaddhalakkho aNukkameNa niruddhajogI bhavettANaM niddaDDhAsesakammeMdhaNe vimukkajAijarAmaraNacaugaisaMsArapAsabaMdhaNe ya savvadukkhavimokkha- telokkasiharanivAsI bhavejjA / eeNaM adveNaM goyamA ! evaM vuccai jahA NaM etthaM ceva paDhamapae avasesAI pAyacchittapayAiM 'aMtarovagayAI samaNuviMdA | 5 | 1. tIrthaMkarAdiSu satsu iti zeSa iti / 2. sukhalAmpaTyeneti / 3. cirAyitamiti / 4. prakuryAditi / 5. samAviSTAni samanuvidyA iti
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 zrI mahAnizItha sUtram - adhya07 se bhayavaM ! kayare te Avassage ? goyamA ! NaM ciivaMdaNAdao / se bhayavaM ! 'kamhi Avassage asaI pamAyadoseNaM kAlaikkamie i vA velAikkamie i vA samayAtikkamie i vA aNovauttapamatte i vA' avihIe i vA samaTThie i vA No NaM jahuttayAlaM vihIe samma aNuTTie i vA 'asaMpaDie i vA vicchaM paDie i vA akae i vA pamAe i vA kevaiyaM pAyacchittamuvaisejjA ? goyamA ! je keI bhikkhu vA bhikkhuNI vA saMjayavirayapaDihayapaccakkhAya-pAvakamme dikkhAdiyAppabhiIo aNudiyahaM jAvajIvAbhiggaheNaM suvIsatthe ' bhattinibbhare jahuttavihI suttatthamaNusaramANo aNaNNamANaseggacitte taggayamANasasuhajjhavasAe thayathuIhiM Na tekAliyaM ceie vaMdejjA tassa NaM egAe vArA khavaNaM pAyacchittaM uvaisejjA bIyAe cheyaM / taiyAe uvaTThAvaNaM / avihIe ceiyAiM vaMde tao pAraMciyaM, jao avihIe ceiyAI vaMdemANo annesiM asaddhaM saMjaNe IikAUNaM / jo uNa hariyANi vA bIyANi vA pupphANi vA phalANi vA pUyaTThAe vA mahimaTThAe vA sobhaTThAe vA saMghaTTeja vA saMghaTTAveja vA chiMdijja vA chiMdAveja vA saMghaTTitANi vA chiMdijjaMtANi vA parehiM samaNujANeja vA eesuM savvesuM uvaTTAvaNaM khamaNaM cautthaM AyaMbilaM ekkAsaNagaM nivvigaiyaM gADhAgADha-bhedeNaM jahAsaMkheNaM NeyaM / je NaM ceie vaMdemANassa vA namasamANassa vA saMthuNemANassa vA paMcappayAraM sajjhAyaM vA payaremANassa vA vigghaM karejja vA kAraveja vA kIraMtaM vA parehiM samaNujANejja vA se tassa eesuM duvAla chaTTaM ekkAsaNagaM kAraNigassa, nikkAraNige avaMde saMvaccharaM jAva pAraMciyaM kAUNaM uvadvAvejjA | 6 | je NaM paDikkamaNaM no paDikkamejjA se NaM tassovaTThAvaNaM niddesejjA, 9. kasminnAvazyaka iti / 2 'aNovauttapamattehiMvA' pAThAntaramiti / 3. samyag na ghaTita iti / 4. vilambena ghaTite yadi vA vaiparItyena ghaTita iti 5. suvizvasta iti /
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ 207 zrI mahAnizItha sUtram baiTTapaDikkamaNeNaM khamaNaM, sunnAsunnIe aNovauttapamatto vA paDikkamaNaM karejA duvAlasaM, paDikkamaNakAlassa cukkai cautthaM, akAle paDikkamaNaM karejA cautthaM, kAleNaM vA paDikkamaNaM No karejA cautthaM / saMthAragaovaviTTho vA paDikkamaNaM karejA duvAlasamaM, maMDalIe Na paDikkamejjA uvaThThAvaNaM, kusIlehiM samaM paDikkamaNaM karejA uvaTThAvaNaM, paribhaTThabaMbhaceravaehiM samaM paDikkamejA pAraMciyaM, savvassa samaNasaMghassa tivihaM tiviheNa khamaNamarisAmaNaM akAUNa paDikkamaNaM karejja uvaThThAvaNaM, payaMpaeNAviccAmeliyaM paDikkammaNasuttaM Na payaTTejjA cautthaM / ___ paDikkamaNaM kAUNaM saMthArage i vA phalahage i vA tuyaTTejjA khamaNaM / diyA tuyaTTejjA duvAlasaM / paDikkamaNaM kAuM gurupAmUlaM vasahiM saMdisAvettANaM Na paccuppehei cautthaM / ___ vasahiM paccuppehiUNaM Na saMpaveejjA chaTuM, vasahiM asaMpaveettANaM rayahaNaM paccuppehijjA purivaDDaM, rayaharaNaM vihIe paccuppehittANaM gurupAmUlaM muhaNaMtagaM paccuppehiya uvahiM Na saMdisAvejjA purivaDDhaM, muhaNaMtageNaMapaccuppehie NaM uvahiM saMdisAvejjA purivalaM, asaMdesAviyaM uvahiM paccuppehijjA purivaDDhe, aNuvautto uvahiM vA vasahiM vA paccuppehe duvAlasaM, avihIe vasahiM vA uvahiM vA annayaraM vA bhaMDamattovagaraNajAyaM kiMci aNovauttapamatto paccuppehijA duvAlasaM / vasahiM vA uvahiM vA bhaMDamattovagaraNaM vA apaDilehiyaM vA duppaDilehiyaM vA paribhujejjA duvvAlasaM, vasahiM vA uvahiM vA-bhaMDamaMttovagaraNaM vA Na paccuppihijjA uvaThThAvaNaM / ____ evaM vasahiM uvahiM paccuppehittANaM jamhI paese saMthArayaM jamhI u paese uvahIe paccuppehaNaM kayaM taM 'thAmaM NiuNaM haluyahaluyaM 1. pradezamiti / 2. zanaiH zanairiti /
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 7 daMDApuMchaNageNa vA rayaharaNeNa vA sAharettANaM taM ca kayavaraM paccappehittu chappaiyAo Na paDigAhijjA duvAlasaM / 208 chappaiyAo paDigAhittANaM taM ca kayavaraM paridvaveUNaM IriyaM Na paDikkamejjA cautthaM, apacuppehiyaM kayavaraM pariTThavejjA uvaTTAvaNaM jai NaM chappaiyAo havejjA ahA NaM natthi tao duvAlasaM / evaM vasahiM uvahiM paccuppehiUNaM 'samAhiM 'khairollagaM ca Na parivejjA utthaM / aNuggae sUrie samAhiM vA khayarollagaM vA pariTThavejjA AyaMbilaM, harikAyasasaMtte i vA bIyakAyasaMsette i vA tasakAyabeiMdiyAIhiM vA saMsatte thaMDile samAhiM vA khairollagaM vA pariTThave annayaraM vA uccArAiyaM vA vosirijjA purimaDDhe ekkAsaNagAyaMbilamahakkameNaM jai Na No uddavaNaM saMbhavejjA, ahA NaM uddavaNAsaMbhAvie tao khamaNaM / taM ca thaMDillaM puNaravi paDijAgariUNaM nIsaMkaM kAUNaM puNaravi AloettANaM jahAjogaM pAyacchittaM Na paDigAhijja tao uvaTThAvaNaM / samAhiM pariTThavemANo sAgArieNaM 3 saMcikkhIyae saMcikkhIyamANo vA paTTivejjA khavaNaM / appacuppehie thaMDile jaM kiMci vosirejjA tatthovaTTAvaNaM / evaM vasahiM uvahiM paccappehettANaM samAhiM khairollagaM ca paradvavettANaM egaggamANaso Autto vihIe suttatthamaNusaremANo IriyaM na paDikkamejjA ekkAsaNagaM / muhaNaMtageNaM viNA IriyaM paDikkamejjA vaMdaNaM paDikkamaNaM vA karejjA jaMbhAeja vA sajjhAyaM vA karejjA vAyaNAdI savvattha purimaDDhaM / evaM ca IriyaM paDikkamittANaM sukumAlapamhala- 'acoppaDa - prazravaNamAtrakamiti / 2. zleSmamAtrakamiti / 3. saMvIkSyata iti / 4. saMvIkSyamANa iti / 5. sneharahiteneti / 1.
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 209 'avikkiTeNaM aviddhadaMDeNaM daMDApucchaNageNaM vasahiM na pamaje ekkAsaNagaM / bohAriyAe vA vasahiM bohArijA uvaTThAvaNaM / vasahIe daMDApuMchaNagaM dAUNaM kayavaraM na pariThThavejA cautthaM / apaccuppehiyaM kayavaraM pariThThavejjA duvAlasaM, jai NaM chappaiyAu Na havejA, ahavA NaM havejjA tao NaM uvaTThAvaNaM / vasahIsaMThiyaM kayavaraM paccuppehamANeNa jAo chappaiyAo tattha annesiUNaM 2 samucciNiya 2 paDigAhiyA tAo jai NaM Na savvesi bhikkhUNaM saMvibhaiUNaM dejjA tao ekkAsaNagaM, jai sayameva attaNA tAo chappaiyAo paDiggAhijjA / aha NaM Na saMvibhaiuM dijA Na ya attaNo paDigAhejA tao pAraMciyaM / ___ evaM vasahiM daMDApuMchaNageNaM vihIe ya pamajjiUNaM kayavaraM paccuppeheUNaM chappaiyAo saMvibhAviUNaM ca taM kayavaraM Na parivejA pariTThavittANaM ca sammaM vihIe accaMtovauttaegagaggamANaseNa payaMpaeNaM tu suttatthobhayaM saramANe je NaM bhikkhU Na IriyaM paDikkamejA tassa a AyaMbilaM khamaNaM pacchittaM niddesejjA / evaM tu aikkamijjA NaM goyamA ! kiM cUNagaM divaDDhaM ghaDigaM puvvaNhigassa NaM paDhamajAmassa / eyAvasaramhI u goyamA ! je NaM bhikkhU gurUNaM puro vihIe sajjhAyaM saMdisAviUNaM egaggacitte suyAutte daDhaM dhIie ghaDigUNapaDhamaporisI jAvajjIvAbhiggaheNaM aNudiyaha apuvvaNANagahaNaM na karejjA tassa duvAlasamaM pachittaM niddesejjA / apuvvanANAhijjaNassa asaI jameva puvvAhijjiyaM taM suttatthobhayamaNusaramANo egaggamANase na parAvattejjA bhattitthIrAyatakkarajaNavayAivicittavigahAsu aNaM abhiramejA avaMdaNijje / jesiM ca NaM puvvAhIyaM suttaM Nattheva auvvannANagahaNassa NaM asaMbhavo vA 1. aviraleneti / 2. pramArjanyA bhASAyAM 'jhADU' teneti / 3. saMvibhajyeti /
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 zrI mahAnizItha sUtram-adhya07 tesimavi ghaDigUNapaDhamaporisI paMcamaMgalaM puNo puNo parAvattaNIyaM / ahA NaM No parAvattiyA vigahaM kuvvIyA vA nisAmiyA vA seNaM avaMde / evaM ghaDiguNagAe paDhamaporisIe je NaM bhikkhU egaggacitto sajjhAyaM kAUNaM tao pattagamattagakamaDhagAiM bhaMDovagaraNassa NaM avakkhittAutto vihIe paccuppehaNaM Na karejA tassa NaM cautthaM pacchittaM niddisejjA bhikkhusaddo pacchittasaddo a ime savvatthaM paipayaM jojaNIe, jai NaM taM bhaMDovagaraNaM Na bhuMjIyA / ahA NaM paribhuMje duvAlasaM / ____ evaM aiktA paDhamaporisI / bIyaporasIe atthagahaNaM na karejjA purimaDDhaM, jai NaM vakkhANassa NaM abhAvo / ahA NaM vakkhANaM attheva taM Na suNejjA avaMde, vakkhANassAsaMbhave kAlavelaM jAva vAyaNAisajjhAyaM na karejA duvAlasaM / evaM pattAe kAlavelAe jaM kiMci aiyarAiyadevasiyAiyAre nidie garahie Aloie paDikkate jaMkiMci kAigaM vA vAigaM vA mANasigaM vA ussuttAyaraNeNa vA ummaggAyaraNeNa vA akappAsevaNeNa vA akaraNijjasamAyaraNeNa vA dujjhAieNa vA duvviciMtieNa vA aNAyArasamAyaraNeNa vA aNicchiyavvasamAyAraNeNa vA asamaNapAuggasamAyaraNeNa vA nANe daMsaNe caritte sue sAmAie tiNhaM guttiyAdINaM cauNhaM kasAyAdINaM paMcaNhaM mahavvayAdINaM chaNhaM jIvanikAyAdINaM sattaNhaM pANesaNamAINaM sattaNhaM piMDesaNamAINaM aTTaNhaM pavayaNamAiyANaM navaNhaM baMbhaceraguttAINaM dasavihassa NaM samaNadhammassa evaM tu jAva NaM emAi-aNegAlAvagamAINaM khaMDaNe virAhaNe vA AgamakusalehiM NaM guruhiM pAyacchittamuvaiTuM, taM nimitteNaM jahA sattIe aNigUhiyabalavIriyapurisayAra-parakkame asaDhattAe adINamANase aNasaNAisabajhaMtaraM duvAlasavihaM tavokammaM gUruNamaMtie puNaravi NiTuMkiUNaM supariphuDaM kAUNaM tahatti abhinaMdittANaM khaMDa-khaMDIvibhattaM vA egapiMDaTTiyaM vA Na sammamaNuceDhejA se NaM avaMde / 7 /
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 211 se bhayavaM ! keNaM aTeNaM khaMDAkhaMDIe kAUNamaNuciDejA ?, goyamA ! je NaM bhikkhU saMvaccharaddhaM cAumAsa mAsakhamaNaM vA 'ekkolaggaM kAUNaM na sakkuNoI te NaM chaTThaTThamadasamaduvAlasaddhamAsakkhamaNehiM NaM taM pAyacchittaM aNupavesei, annamavi jaMkiMci pAyacchittANuyaM / eteNaM aTeNaM khaMDAkhaMDIe samaNuciTTe / evaM tu samogADhaM kiMcUNaM pUrimaDDhaM / eyAvasaraMmi u je NaM paDikkamaMte i vA vaMdaMte i vA sajjhAyaM kareMte i vA paribhamaMte i vA saMcaraMte i vA gae i vA Thie i vA baiThThalage i vA uThThiyalage i vA teukAeNa vA 'phusiyallage bhavejjA se NaM AyaMbilaM Na saMvarejjA tao cautthaM / annesiM tu jahAjogaM jaheva pAyacchittANi pavisaMti, tahA sasattIe tavokammaM NANuDhei tao caugguNaM pAyacchittaM tameva bIyadiyahe uvaisejjA / jesiM ca NaM vaMdaMtANa vA paDikkamaMtANa vA dIhaM vA majjAraM vA chiMdiUNaM gayaM havejjA tesiM ca NaM loyakaraNaM annattha gamaNaM taMmANaM uggatavAbhiramaNaM, eyAI Na kuvvaMti tao gacchavajjhe, jeNaM tu taM mahovasaggasAhagaM uppAyagaM dunnimittamamaMgalAvahaM haviyA / jeNaM paDhamaporisIe vA bIyaporisIe vA caMkamaNiyAe vA parisakkaejA "agAlasaMnnie i vA chaDDI karei vA se NaM jai cauvviheNaM Na saMvarejjA tao chaTheM / diyA thaMDile paDilehie rAo sannaM vosirejA samAhIe vA egAsaNaM gilANassa, annesiM tu chaTThameva, jai NaM diyA Na thaMDilaM jatA 1. avirAmeNa yugapaditi / 2. aNukaM laghuprAyazcittamiti / 3. spRSTo bhavediti / 4. tanmAnaM tatpramANamiti / 5. akAlaM malotsarga karotIti / 6. vamanaM karotIti /
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 zrI mahAnizItha sUtram-adhya07 paccuppehiyaM No NaM samAhI 'saMjamiyA / apaccuppehie* thaMDile'pehiyAe ceva samAhIe rayaNIe sannaM vA kAiyaM vA vosirijjA egAsaNagaM gilANassa, sesANaM duvAlasaM, ahA NaM gilANassa micchukkaDaM vA / ___ evaM paDhamaporisIe bIyaporisIe vA suttatthAhijjaNaM mottUNaM je NaM itthIkahaM vA bhattakahaM vA desakahaM vA rAyakahaM vA teNakahaM vA gAratthiyakahaM vA annaM vA asaMbaddhaM roddaTTajjhANodIraNAkahaM patthAveja vA udIrejja vA kaheja vA kahAveja vA se NaM saMvaccharaM jAva avaMde / ahA NaM paDhamabIyaporisIe jai NaM kayAI mahayA kAraNavaseNaM addhaghaDigaM vA ghaDigaM vA sajjhAyaM na kayaM tattha micchukkaDaM gilANassa, annesiM nivvigaiyaM daDhaniTTharaM / teNa vA gilANeNaM vA jai NaM kahiMci keNai kAraNeNaM jAeNaM asaI gIyattha guruNA aNaNunnAeNaM sahasA kayAdI baiThThapaDikkamaNaM kayaM havejjA tao mAsaM jAva avaMde, caumAse jAva mUNavvayaM ca / je NaM paDhamaporisIe aNaikvaMtAe taiyAe porisIe aikvaMtAe bhattaM vA pANaM vA paDigAheja vA paribhujeja vA tassa NaM purimaDDhaM / ceiehiM avaMdiehiM uvaogaM karejjA purimaDDhaM / gurUNo aMtie NovaogaM karejA cautthaM, akaeNaM uvaogeNaM jaMkiMci paDigAhejjA cautthaM, avihIe uvaogaM karejjA khavaNaM / bhattaTTAe vA pANaTThAe vA bhesajaTTAe vA sakajjeNa vA gurukajjeNa vA bAhirabhUmIe niggacchaMte NaM guruNo pAe uttimaMgeNaM saMghaTTettANaM AvassiyaM Na karejjA pavisaMte ghaMghasAlaIsu NaM vasahIduvAre NisIhiyaM Na karejjA purimaDDhe / 1. zaucArthaM jalabhAjanaM vA vastrAdinA yadi na baddhaM pihitaM veti| 'pacuppehie' paatthaantrmiti|
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 213 sattaNhaM kAraNajAyANamasamaI vasahIe bahiM niggacche gacchabajjho / ego gacche uvaTThAvaNaM / agIyatthassa gIyatthassa vA saMkaNijjassa bhattaM vA pANaM vA bhesajjaM vA vatthaM vA pattaM vA daMDagaM vA avihIe paDigAhejA guruNaM ca NAloijjA taiyavayassa chedaM mAsaM jAva avaMde mUNavvayaM ca / bhattaTThAe vA pANaTThAe vA bhesajaTThAe vA sakajeNa vA gurUkajeNa vA paviTTho gAme vA nagare vA rAyahANIe vA tigacaukkacaccaraparisAgihe i vA tattha kahaM vA vikahaM vA patthAvejA uvaThThAvaNaM / sovAhaNo parisakkejA uvaTThAvaNaM / uvAhaNAo Na paDigAhijA khavaNaM / tArise NaM saMvihANage uvAhaNAo Na paribhuMjejjA khavaNaM / ___ gao vA Thio vA keNai puTTho niuNaM mahuraM thovaM kajAvaDiyaM agavviyamatucchaM niddosaM sayalajaNamaNANaMdakArayaM ihaparaloga-suhAvahaM vayaNaM Na bhAsejjA avaMde, jai NaM nAbhiggahio / 'solasadosavirahiyaM pI sasAvajaM bhAseja uvaTThAvaNaM, bahubhAse uvaTThANaM, paDaNIyaM bhAse uvaTThAvaNaM, paDinAyaM bhAse uvaTThAvaNaM / kasAehiM "jijje aMvaMde, kasAehiM samuinnehiM bhuMje rayaNiM vA parivasejjA mAsaM jAva mUNavvae avaMde ya uvaTThAvaNaM ca / parassa vA kassaI kasAe samudIrejjA darakasAyassa vA kasAyavuddhiM karejA mammaM vA kiMci 'cAlejjA etesuM gacchabajjho / pharusaM bhAse duvAlasaM, kakkasaM bhAse duvAlasaM, kharapharusakakkasaNiduramaNiTuM bhAsejjA uvaTThAvaNaM, dubbolaM dei khamaNaM, kaliM kilikiMca-kalahaM jhaMjhaM DamaraM vA karejA gacchabajjho / magArajagAraM vA bolle khavaNaM, bIyavArAe avaMde, vahaMto saMghabajjho, 1. pratyakSa-parokSa-kAlatrika-vacanatrika-liGgatrika- upanayA'panayacatuSkA'dhyAtmeti / 2.. pratyanIkamiti / 3. pratijJAtaM kadAgrahapUrvakamiti / 4. kaSAyai yeteti / 5. 'bolejjA' iti kacit pAThAntaramiti / 6. krIDAtaH kalahamiti / 1caitya - bhakta pAna bhaiSaja - "svakArya-gurUkArya bahibhUmigamanamiti /
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 zrI mahAnizItha sUtram-adhya07 haNaMto saMghabajjho, evaM khaNaMto bhaMjaMto 'lhasaMto, lUDito jAliMto jAlAveto payaMto payAviMto, etesu savvesu pattegaM saMghabajjho / ___ guruMpi paDisUrejjA annaM vA mayaharAiyaM kahiMci hIlejjA gacchAyAraM vA saMghAyAraM vA vaMdaNa-paDikkamaNamAimaMDalIdhammaM vA aikkamejjA avihIe vA pavvAveja vA uvaTThAveja vA aogassa vA suttaM vA atthaM vA ubhayaM vA parUvejA avihIe sAreja vA vArijja vA coeja vA vihIe vA sAraNavAraNa-coyaNaM Na karejA, ummaggapaTThiyassa vA jahAvihIe jAva NaM sayalajaNasannijjhaM parivADIe Na bhAsejjA hiyaM bhAsaM sapakkhaguNAvahaM etesu savvesu pattegaM kulagaNasaMgha-bajjho / kulagaNasaMghabajjhIkayassa NaM accaMtaghoravIratavANuDhANA'bhirayassAvi NaM goyamA ! 'appehI, tamhA kulagaNasaMghabajjhIkayassa NaM khaNakhaNaddhaghaDigaddhaghaDigaM vA Na ciTThayavvaMti / apaccuppehie thaMDille uccAraM vA pAsavaNaM vA khelaM vA siMghANaM vA jallaM vA pariTThAvejA nisIyaMto saMDAsage Na pamajejA nivvigaiyAyaMbilamahakkameNaM, bhaMDamattovagaraNajAyaM jaMkiMci daMDagAiM ThavaMte i vA nikkhivaMte i vA sAharaMte i vA paDisAharaMte i vA giNhate i vA paDigiNhate i vA geNheja vA paDigeNheja vA, etesuM asaMsattakhette pattegaM cauro AyaMbile, saMsattakhitte uvaThThAvaNaM / daMDagaM vA rayaharaNaM vA pAyapuMchaNaM vA aMtarakappagaM vA colapaTTagaM vA vAsAkappaM vA jAva NaM muhaNaMtagaM vA annayaraM vA kiMci saMjamovagaraNajAyaM appaDilehiyaM vA duppaDilehiyaM vA uNAiritaM gaNaNAe pamANeNa vA paribhuje khavaNaM / savvattha pattegaM / avihIe niyaMsaNuttarIyaM rayaharaNaM daMDagaM vA 1. abhipatanniti / 2. luNTayanniti / 3. pratikUlayeteti 4. apAtrasyeti / 5. aprekSI-adarzanIya iti / 6. bahiSkRtasya pArzve na tiSThediti /
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 215 zrI mahAnizItha sUtram paribhuMje cautthaM / sahasA rayaharaNaM khaMdhe nikkhivai uvaThThAvaNaM / / __ aMgaM vA uvaMgaM vA saMbAhAvejA khavaNaM / rayaharaNamussaMghaTTe cautthaM / pamattassa sahasA muhaNaMtagAi kiMci saMjamovagaraNaM vippaNasse tattha NaM jAva khamaNovaTThAvaNaM, jahAjogaM gavasaNaM micchukkaDaM vosiraNaM paDigAhaNaM ca / ___ AukAyateukAyassa NaM saMghaTTaNAI egaMteNaM Nisiddhe, jo uNa joIe 'aMtalikkhabiMduvArehiM vA Autto vA aNAutto vA sahasA phusejjA tassa NaM pakahiyaM cevAyaMbilaM / itthINaM aMgAvayavaM kiMci hattheNa vA pAeNa vA daMDageNa vA karadhariyakusaggeNa vA calaNakhevaeNa vA saMghaTTe pAraMciyaM / sesaM puNo vi saTThANe pabaMdheNa bhANihii / ___ evaM tu AgayaM, bhikkhAkAlaM, eyavasaramhI u goyamA ! jeNaM bhikkhU piMDesaNAbhihieNaM vihiNA adINamaNaso 'vajeto bIyahariyAI, pANe ya dagamaTTiyaM' / 'ovAyaM visamaM khANuM,' 'ranno gihavaINaM ca saMkaTThANaM vivajaMto' paMcasamiyatigutto goyaracariyAe pAhuDiyaM na paDiyariyA tassa NaM cautthaM pAyacchittaM uvaisejA jai NaM no abhattaTThI / ThavaNakulesu pavise khavaNaM / sahasA 'paDivutthaM paDigAhiyaM takkhaNA Na pariTThave niruvaddave thaMDile khavaNaM / akappaM paDigAhejA cautthAi jahAjogaM / kappaM vA paDisehei uvaTThAvaNaM / goyarapaviTTho kahaM vA vikahaM vA ubhayakahaM vA patthAveja vA udIreja vA kaheja vA nisAmeja vA chttuN| . __goyaramAgao ya bhattaM vA pANaM vA bhesajjaM vA jaM jeNa cittiyaM, jaM jahA ya cittiyaM jaM jahA ya paDigAhiyaM taM jahA savvaM NAloejjA purivaDDhaM / iriyAe apaDikaMtAe bhattapANAiyaM AloejjA purivaDDhaM / sasarakkhehiM pAehiM apamajjiehiM iriyaM paDikkamejA puzviDDhaM / iriyaM / 1. sacchidragavAkSarUpajAlakairiti 2. karaghRtakuzAgreNeti / 3. caraNakSepeNeti / / .. 4. sAdhumaryAdayA'nAsevitA bhikSA yadivA na pratikuSTA'rcaniketi / 5: paryuSitamiti / 6. prArambheteti / 7. pratilAbhitamiti /
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya07 paDikkamiukAmo tinniM vArAu calaNagANaM heTThami bhUmibhAgaM Na pamajjejjA NivviigaM / 'kannoTTiyAe vA muhaNaMtageNa vA viNA iriyaM paDikkame micchukkaDaM purimaDDhaM vA / pAhuDiyaM AloittA sajjhAyaM pavettu tisarAI dhammomaMgalAI Na kaDDhejjA cautthaM / dhammomaMgalagehiM ca NaM apayaTTiehiM ceiyasAhUhiM ca avaMdiehiM pAravejjA puravaDDhaM / apArAvieNaM bhattaM vA pANaM vA bhesajaM vA paribhuMje cautthaM / guruNo aMtiyaM Na pArAvejjA no uvaogaM karejA no NaM pAhuDiyaM AloejjA Na sajjhAyaM paTThavejjA, etesuM patteyaM uvaTThAvaNaM / gurU vi ya jeNaM no uvautte havejjA se NaM pAraMciyaM / sAhammiyANaM saMvibhAgeNaM avidinneNaM jaM kiM ci bhesajjAi paribhuMje chaTTaM / bhuMjaMte i vA parivesaMte i vA pArisADiyaM karejjA chaTTaM / tittakahuyakasAyaMbila mahuralavaNAI rasAI * AsAIte i vA " palisAyaMte i vA paribhuMje cautthaM / tesu ceva rasesuM rAgaM gacche khamaNamaTThamaM vA / 4 216 akaeNa kAussaggeNaM vigaIe paribhuMje paMceva AyaMbilANi / doNhaM vigaINaM uDDhaM paribhuMje paMca nivvaiyagANi akAraNio viiparibhogaM kujA aTTamaM / asaNaM vA pANaM vA bhesajjaM vA gilANassa adinnANuccariyaM paribhuMje pAraMciyaM / gilANANaM apaDijAgarieNaM bhuMje uvaTThAvaNaM / savvamavi NiyakattavvaM pariciccANaM gilANakattavvaM na karejjA avaMde / gilANakattavvamAlaMbiUNaM niyayakattavvaM pamAejjA avaMde, gilANakappaM Na uttAre jA aTTamaM, gilANeNaM 'saddhiM egasaddeNa pAhuDiyaM gaMtuM jamAise taM na kujjA pAraMcie, navaraM jai NaM se gilANe satthacitte / ahA NaM sannivAyAdIhiM ubbhAmiyamANase havejjA tao jameva gilANeNamAiTThe taM 1. utthitAgrayA mukhavastrikayeti / 2. bhikSAmiti / 3. 'paTThAvitu' pAThAntaramiti / 4. AsvAdayanniti / 5. parizATayanniti / 6. 'saddire' 'saddie eggasaddeNAgaMtuM jamAise' ca pAThAntaramAzritya glAne vyAkulite sati tathaikazabdena glAnenA''hute satyAgatya yadivA kalahaM kRtveti /
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 217 zrI mahAnizItha sUtram na kAyavvaM, tassa jahAjogaM kAyavvaM, Na karejjA saMghabajjho / / __AhAkammaM vA uddesiyaM vA pUikammaM vA mIsajAyaM vA ThavaNaM vA pAhuDiyaM vA pAoyaraM vA kIyaM vA pAmiccaM vA pariyaTTiyaM vA abhihaDaM vA ubbhinnaM vA mAlohaDaM vA acchejjaM vA aNisaTuM vA ajjhoyaraM vA dhAidUinimitteNaM AjIvavaNImagatigicchAkohamANamAyAlobheNaM puTvisaMthavapacchAsaMthavavijAmaMtacunnajoge saMkiyamakkhiyanikkhitta-pihiyasAhariyadAyagummIsa-apariNayalittachaDDiya eyAe bAyAlAe dosehiM annayaradosadUsiyaM AhAraM vA pANaM vA bhesajjaM vA paribhuMjejjA savvattha pattegaM jahAjogaM kameNaM khamaNAyaMbilAdI uvaisejjA / chaNhaM kAraNajAyANamasaI bhuMje aTThamaM / sadhUmaM saiMgAlaM bhuMje uvaTThAvaNaM / saMjoiya 2 jIhAlehaDattAe bhuMje AyaMbilakhavaNaM / saMte balavIriyapurIsayAraparakkame aTThamicauddasInANapaMcamIpajjosavaNacAummAsie cautthaTThamachaTe Na karejjA khavaNaM / kappaM NAviyai cautthaM / kappaM pariTTavejA duvAlasaM / pattagamattagakamaDhagaM vA annayaraM vA bhaMDovagaraNajAyaM 'atippiUNaM sasiNiddhaM vA asiNiddhaM vA aNullehiyaM ThavejA cautthaM / pattAbaMdhassa NaM gaMThIo Na choDijjA Na sohejA cautthaM pacchittaM / samuddesamaMDalIo saMghaTTejjA AyAmaM / saMghaTuM vA samuddesamaMDaliM chiviUNa daMDApuMchaNagaM na dejjA nimviiyaM / samuddesamaMDalI chiviUNaM daMDApuMchaNagaM ca dAUNaM iriyaM na paDikkamejA nimviiyaM / evaM iriyaM paDikkamittu divasAvasesiyaM Na saMvarejjA AyAmaM, gurupurao Na saMvarijA purimaDDhaM, avihIe saMvarejjA AyaMvilaM, saMvarittANaM ceiyasAhUNaM vaMdaNaM Na karejjA purimaDDhaM, kusIlamsa vaMdaNagaM dijjA avaMde / eyAvasaramhI u bahirabhUmIe pANiyakajjeNaM gaMtUNaM 'cAgAmettANaM samogADhejA kiMcUNAhiyaM taiyaporisI, tamavi jAva NaM iriyaM 1. aprakSAlayitveti 2. kacididaM padaM nAsti kvacica 'asasiNiddhaM' iti / 3. aproJchayeti / 4. malotsargArthamiti / 5. jAvAgame tAva NaM / pAThAntaramiti /
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 zrI mahAnizItha sUtram-adhya07 paDikkamittANaM vihIe gamaNAgamaNaM ca AloiUNaM pattagamattagakamaDhagAiyaM bhaMDovagaraNaM nikkhivai tAva NaM aNUNAhiyA taiyaporisI havejA / evaM aikkaMtAe taiyaporisIe goyamA ! je NaM bhikkhU uvahiM thaMDilANi vihiNA gurupurao saMdisAvittANaM pANagassa ya saMvareUNaM kAlavelaM jAva sajjhAyaM Na karejA tassa NaM chaTuM pAyacchittaM uvisejaa| evaM ca AgayAe kAlavelAe gurusaMtiyaM uvahiM thaMDille vaMdaNapaDikkamaNasajjhAyamaMDalIo vasahiM ca paccuppehittA NaM samAhI khairollage ya saMjamiUNaM 'attaNage uvahithaMDille paccuppehittu, goyarayariyaM paDikkamiUNaM kAlo raMgoyaracariyAghosaNaM kAUNaM tao devasiyAiyAravisohinimittaM kAussaggaM karejjA, eesuM pattegaM uTThAvaNaM purimaDDhegAsaNagovaTThAvaNaM jahAsaMkheNaM NeyaM / ___ evaM kAUNaM kAussaggaM muhaNaMtagaM paccuppeheuM vihIe guruNo kiikammaM kAUNaM jaM kiMci katthai suruggamapabhiIe ciTuMteNa vA gacchaMteNa vA calaMteNa vA bhamaMteNa vA saMcaraMteNa vA puDhavIdagaagaNimAruyavaNassaihariyataNabIyapupphaphalakisalayapavAlakaMdalabiticaupaMciMdiyANaM saMghaTTapariyAvaNakilAvaNauddavaNaM vA kayaM havejA tahA tiNhaM guttAdINaM cauNhaM kasAyAINaM paMcaNhaM mahavvayAdINaM chaNhaM jIvanikAyAdINaM sattaNhaM pANapiMDesaNANaM aTThaNhaM pavayaNamAyAdINaM navaNhaM baMbhacerAdINaM dasavihassa samaNadhammassa nANadaMsaNacarittANaM ca jaM khaMDiyaM jaM virAhiyaM taM niMdiUNaM garahiUNaM AloiUNaM pAyacchittaM ca paDivajeUNaM egaggamANase suttatthobhayaM dhaNiyaM bhAvemANe paDikkamaNaM Na karejA uvaTThAvaNaM / evaM tu adaMsaNaM gao sUrio / 1. AtmIyopachi sthaNDilbhUmiM ceti 2. gocaraH gurukulaM tasya caryA bhikSATanAdikA tAM pratikrAntuM kAlo vartata iti ghoSaNAM kRtveti / 3. 'saMbhAteNa vA' pAThAntaramiti /
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 3 ceiehiM avaMdiehiM paDikkamejjA cautthaM, etthaM ca avasaraM vinneyaM / paDikkamiUNaM ca vihIe rayaNIe paDhamajAmaM aNUNagaM sajjhAyaM na karejjA duvAlasaM / paDhamaporisIe aNaikkaMtAe saMthAragaM saMdisAvejjA chadUM / asaMdisAvieNaM saMthArageNaM saMthArejjA utthaM / apaccuppehie thaMDille saMthArei duvAlasaM, avihIe saMthArejjA cautthaM, uttarapaTTageNaM viNA saMthArei cautthaM 'douDaM saMthArejjA cautthaM jhasiraM saNappayAdI saMthArejjA sayaM AyaMbilANaM I savvassa samaNasaMghassa sAhammiyANamasAhammiyANaM ca savvasseva jIvarAsissa savva-bhAvabhAvaMtarehiM NaM tivihaM tiviheNaM khAmaNamarisAvaNaM akAUNaM ceiehiM tu . avaMdiehiM gurupAyamUlaM ca uvahidehassAsaNAdINaM ca sAgAreNaM paccakkhANeNaM akaeNaM kannavivaresuM ca kappAsarUveNaM aTThaiehiM saMthAragamhI u ThAejjA, eesuM pattegaM uvaTThAvaNaM / saMthAragamhI ThAUNamimassa NaM dhammasarIrassa gurupAraMparieNaM samuvaladdhehiM tu imehi paramamaMtakkharehiM dasasu vi disAsuM ahiharikariduTTapaMtavANamaMtarapisAyAdINaM rakkhaM Na karejA uvaTTAvaNaM / dasasu vi disAsu rakkhaM kAUNaM duvAlasahiM bhAvaNAhiM abhAviyAhiM sovijjA paNuvIsaM AyaMbilANi / evaM niddaM soUNaM paDibuddhe IriyaM paDikkamettANaM paDikkamaNakAlaM jAva sajjhAyaM na karejA duvAla, pasutte dusumiNaM vA kusumiNaM vA uggahejjA saeNa UsAsANaM kAussagaM / rayaNIe chIeja vA khAsejja vA phalahagapIDhagadaMDageNa vA " khuDukkagaM pauriyA khamaNaM / diyA vA rAo vA hAsakheDukaMdappaNA' havAyaM karejA uvaTThAvaNaM / 219 evaM jeNaM bhikkhU suttAikkameNaM kAlAikkameNaM AvAsagaM kuvvIyA tassa NaM kAraNigassa micchukkaDaM goyamA ! pAyacchittaM uvaisejjA, je ya NaM akAraNige tesiM tu NaM jahAjogaM cautthAi uvaese / 1. dvipuTamiti / 2. zuSiraM saNaM tRNavizeSastadAtmakAdIti / 'kusiraM NappayAdi' pAThAntaraM tu cintyamiti / 3. asthagitayoriti / 4. suptaveti / 5. kSudraM zabdAdikaM prakuryAditi / 6. nAstikavAdamiti / 7. AvazyakaM kurvIteti /
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya07 jeNaM bhikkhU AukAyaM vA teukAyaM vA itthIsarIrAvayavaM vA saMghaTTejjA no NaM paribhuMjejjA se NaM tassa paNuvIsaM AyaMbilANi uvaisejjA, je uNa paribhuMjejjA se NaM duraMtapaMtalakkhaNe adaTTavve mahApAvakamme pAraMcie, ahA NaM mahAtavassI havejjA tao sattariM mAsakhamaNANaM sayariM addhamAsakhamaNANaM sayariM duvAlasANaM sayariM dasamANaM sayariM aTThamANaM sayariM chaTTANaM sayariM cautthANaM, sayariM AyaMbilANaM sayariM egaTThANANaM sayariM suddhAyAmegAsaNANaM sayariM nivvigaiyANaM jAva NaM aNulomapaDilomeNaM niddisejjA / 'eyaM ca pAyacchittaM je a NaM bhikkhU "avIsaMto samaNuTTejjA se NaM 'AsaNNapurekkhaDe neye / 8 / 220 se bhayavaM / iNamo sayariM sayariM aNulomapaDilomeNaM kevaiyaM kAlaM jAva samaNuTThihii ? goyamA ! jAva NaM AyAramaMgaM vAejjA / bhayavaM ! uDDhaM pucchA, goyamA ! uDDhaM keI samaTThejjA keI No samaNuTThejjA / je NaM samajA se NaM vaMde se NaM pujje se NaM daTThavve se NaM supasatthasumaMgale sugahIyaNAmadhe tipi logANaM vaMdaNitti / jeNaM tu No samaNuTTe se NaM pAve se NaM mahApAve se NaM mahApAvapAve se NaM duraMtapaMtalakkhaNe jAva NaM adaTThavveti / 9 / jayA NaM goyamA ! iNamo pacchittasuttaM vocchijihi tayA caMdAiccagaharikkhatAragANaM satta ahorate teyaM No viphurejA |10| imassa NaM vocchede goyamA ! kasiNasaMjamassa abhAvo, jao NaM savvapAvaNiTThavage ceya pacchitte, savvassa NaM tavasaMjamANuTThANassa pahANamaMge paramavisohIpae, pavayaNassAvi NaM NavaNIyasArabhUe pannate / 11 / iNamo savvamavi pAyacchitte goyamA ! jAvaiyaM egattha saMpiDiyaM havejjA tAvaiyaM ceva egassa NaM gacchAhivaiNo mayaharapavattaNIe ya cauguNaM uvaisejjA, jao NaM savvamavi eesi payaMsiyaM havejjA / ahA 1. etaccA''janmakArAvAsa iva jJeyamiti / 2. 'AsaNNapurekkaDe' ityapi pAThAntaramiti / 3. yAvadAcArAGgaM paThiSyate jinazAsane tAvadidaM prAyazcittaM samanuSThAsyata iti 4. pradarzitamiti / * avizrAmyanniti /
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram mime ceva pamAyaM saMgacchejjA tao annesiM saMte dhIbalavIrie suTTutarAgamabbhujjamaM 'hAvejjA I ahANaM kiMci sumahaMtamavi tao'NuTaTThANamabbhujjamejjA tA NaM na tArisAe dhammasaddhAe, kiM tu maMducchAhe samajA, bhaggapariNAmassa ya niratthagameva kAyakese, jamhA eyaM tamhA u `aciMtANaMtaniraNubadhipunnapabbhAreNaM saMju mAvi sAhuNo na saMjucaMti, evaM ca savvamavi gacchAhivaiyAdINaM doseNeva pavattejjA, eeNaM pavuccaI goyamA ! jahA NaM gacchAhivaiyAINaM iNamo savvamavi pacchittaM jAvaiyaM ettha saMpiMDiyaM havejjA tAvaiyaM ceva caugguNaM uvaisejjA 1921 221 se bhayavaM ! je NaM gaNI appamAdI bhavettANaM suyANusAreNaM jahuttavihANehiM ceva sayayaM ahannisaM gacchaM na sAravejjA tassa kiM pAyacchittamuvaisijjA ? goyamA ! appauttI pAraMciyaM uvaisejjA / se bhayavaM jassa uNa gaNiNo savvapamAyAlaMbaNavippamukkassAvi NaM suyANusAreNaM jahuttavihANehiM ceva sayayaM ahannisaM gacchaM sAravemANassa u keI tahAvihe duTThasIle na sammaggaM samAyarejjA tassa vi kiM pacchittaM muvaisejjA ? goyamA ! uvaisejjA | se bhayavaM ! keNaM aTTheNaM ? goyamA ! jao NaM teNaM aparikkhiyaguNadose nikkhamAvie havejjA eeNaM / se bhayavaM ! kiM taM pAyacchittamuvaisejjA ? goyamA ! je NaM evaMguNakalie gaNI se NaM jayA evaMvihe pAvasIle gacche tivihaM tiviheNaM vosirittANaM AyahiyaM no samaNuTTejjA tayA NaM saMghabajjhe uvaisejjA se bhayavaM jayA NaM gaNiNA gacchetiviheNaM vosirie havejjA tayA NaM te " gacche AdarejjA ? jai saMvigge bhavettANaM jahuttaM pacchittamaNucarettANaM annarasa gacchAhivaiNo uvasaMpajittANaM sammaggamaNusarejjA tao NaM AyarejA / ahA NaM 1. hApayediti / 2. mokSaprApakapuNyaprAgbhAreNeti / 3. eeNaM aTTheNaM evaM pavuccai' pAThAntaramiti / 4. videze yato nAgacchet pravRttistatrA'jJAtavAse yatkriyate tat apravRttipArAJcikamiti / 5. taM gacchamiti /
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya sacchaMdattAe taheva ciTThe tao NaM cauvvihassAvi samaNasaMghassa bajjhaM taM gacchaM No AyarejjA / 13 / 222 se bhayavaM ! jayA NaM se sIse jahuttasaMjamakiriyA vaTTaMti tahAvihe ya keI kugurU tesiM dikkhaM parUvejjA tayA NaM sIsA kiM samajjA ? goyamA ! ghoravIratavasaMjame se bhayavaM kahaM ?, goyamA ! annagacche pavisettANaM / se bhayavaM jayANaM tassa saMtieNaM 'sirigAreNaM ciNhie samANe annagacchesuM pavesameva Na labhejjA tayA NaM kiM kuvvijjA ? goyamA ! savvapayArehiM NaM taM tassa saMtiyaM siriyAraM phusAvejA / se bhayavaM ! keNa payAreNaM taM tassa saMtiyaM siriyAraM savvapayArehiM NaM phusiya havejjA ? goyamA ! akkharesuM / se bhayavaM ! kiM NAme te akkhare ? goyamA ! jahA NaM apaDigAhI kAlakAlaMtaresuMpi ahaM imassa' sIsANaM vA sIsaNIgANaM vA / se bhayavaM ! jayA NaM evaM vihe akkhare Na payAdI ? goyamA ! jayA NaM evaMvihe akkhare Na payAdI tayA NaM AsannapAvayaNINaM pakahittANaM cautthAdIhiM samakkamittANaM akkhare dAvejA / se bhayavaM ! jayA NaM eeNaM payAreNaM se NaM kugurU akkhare Na padejjA tayA NaM kiM kujjA ? goyamA ! jayA NaM eeNaM payAreNaM seNaM kugurU akkhare no payacche tayA NaM saMghabajjhe uvaisejjA | se bhayavaM ! keNa adveNaM evaM buccai ? goyamA ! " suduppayahe iNamo mahAmohapAse 'gehapAse tameva vippajahittANaM aNegasArIrigamaNo samutthacaugaisaMsAradukkhabhaya-bhIe kaha kahavi mohamicchattAdINaM khaovasameNaM sammaggaM samovalabhittANaM nivvinna - kAmabhoge 'niraNubaMdhe punnarmAhaje, taM ca tavasaMjamANuTTANeNaM, tasseva tavasaMjamakiriyAe jAva NaM gurU sayameva vigghaM payare ahA NaM parehiM kArave kIramANe vA samaNuvekkhe sapakkheNa vA parapakkheNa vA tAva NaM tassa mahANubhAgassa sAhuNo saMtiyaM 1. nyAyena cihnite sati yadivA 'alihie' pAThAntaramAzrityA'likhite satIti / 2 2. 'sisassa vA' kvacidadhikaH pATha iti / 3. pradadyAditi / 4. 'padejjA' pAThAntaramiti / 5. suduH praheyaH sudustyAjya iti / 6. 'gehavAse' pAThAntaramiti / 7. samupalabhyeti 8. mokSaprApakaM puNyamabhyarjayediti /
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 223 vijamANamavi dhammavIriyaM paNasse jAva NaM dhammavIriyaM paNasse / tAva NaM je punnabhAge AsannapurakkhaDe ceva so' paNasse / jai NaM No samaNaliMgaM vippajahe tAhe je evaMguNovavee se NaM taM gacchamujjhiya annaM gacchaM samuppayAi / tatthavi jAva NaM saMpavesaM Na labhe tAva NaM kayAi uNa avihIe pANe payahejA kayAi uNa micchattabhAvaM gacchiya parapAsaMDiyamAsaejA / kayAi uNa dArAisaMgaha kAUNaM agAravAse pavisejjA / ahA NaM se tAhe mahAtavassI bhavettANaM puNo atavassI hoUNaM parakammakare havejA / jAva NaM eyAiM na havaMti tAva NaM egaMteNaM vuDDiM gacche micchattatame - jAva NaM micchattatamaMdhIkae bahujaNanivahe dukkheNaM samaNuDhejA duggainivArae sokkhaparaMparakArae ahiMsAlakkhaNasamaNadhamme / jAva NaM eyAiM bhavaMti tAva NaM titthasseva vocchittI / jAva NaM titthasseva vocchittI tAva NaM sudUravavahie paramapae / jAva NaM sudUravavahie paramapae tAva NaM accaMtasudukkhie ceva bhavvasattasaMghAe puNo caugaIe saMsarejjA / eeNaM aTeNaM evaM vuccai goyamA ! jahA NaM je NaM eeNeva payAreNaM kugurU akkhare No paejjA se NaM saMghabajjhe uvaisejjA / 14 / se bhayavaM ! kevaieNaM kAleNaM pahe kugurU bhavihiMti ? goyamA ! io ya addhaterasaNhaM vAsasayANaM sAiregANaM samaikkaMtANaM parao bhavisuM, se bhayavaM ! keNaM aTeNaM ? goyamA ! takkAlaM iDDhIrasasAyagAravasaMgae mamIkAra-ahaMkAraggIe aMto saMpanjalaMtaboMdI ahamahaMtikayamANase amuNiyasamayasabbhAve gaNI bhaviMsu, eeNaM aTeNaM / se bhayavaM ! kiNNaM savve'vI evaMvihe takkAlaM gaNI bhavIsuM ? goyamA ! egaMteNaM no savve, keI puNa duraMtapaMtalakkhaNe adaTThavve egAe jaNaNIe jamagasamagaM pasUe nimmere pAvasIle dujAyajamme suroddapayaMDAbhiggahiya- dUramahAmicchaddiTThI bhaviMsu / se bhayavaM ! kahaM te samuvalakkhejA ? goyamA ! ussuttaummaggapavattaNuddisaNa-aNumaipaccaeNa / 15 / / 1. 'so pavaraM' pAThAntaramiti / 2. samutprayAtIti / 3. Azrayediti /
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 zrI mahAnizItha sUtram-adhya07 se bhayavaM ! je NaM gaNI kiMciyAvassagaM pamAejA ? goyamA ! je NaM gaNI akAraNige kiMci khaNamegamavi pamAe se NaM avaMde uvaisejjA / je NaM tu sumahAkAraNigevi saMte gaNI khaNamegamavI Na kiMci NiyayAvassagaM pamAe se NaM vaMde pUe daTTabve jAva NaM siddhe buddhe pAragae khINaTThakammamale nIrae uvaisejjA, sesaM tu mahayA pabaMdheNaM satthANe ceva bhANihii / 16 / evaM pacchittavihiM so uNA'NuTutI adINamaNo, jhuMjai ya jahAthAmaM je se ArAhage bhaNie / / 20 / / jalajalaNaduTThasAvayacoranariMdA'hijogiNINa bhae / taha bhUyajakkha- rakkhasakhuddapisAyANaM mArINaM / / 21 / / kalikalahaviggharohaga- kaMtArADaisamuddamajhe vA / ducciMtiya avasauNe saMbhariyavvA imA vijA / / 22 / / *pAehiM janamdanu amghaaniummehim tuivikkaamla naAhihim avvanAbhau hiae arja bhaueim masudaNu matthai daeu anamtu ehim atthasikhaNam ghepaisam tao eyAe pavaravijAe vihIe attANagaM samahimaMtiUNaM imee sattakkhare uttamaMgobhayakhaMdhakucchIcalaNatalesu saMNisejjA,2 taMjahA-aum uttamaMge, u vAmakhaMdhagIvAe, u vAmakucchIe, u vAmacalaNayale, lae dAhie calaNayale, svaA dAhie kucchIe, huA dAhiNakhaMdhagIvAe / 17 / 'dusumiNadunnimitte gahapIDuvasaggamAririTThabhae / vAsAsaNivijjUe, vAyArimahAjaNavirohe / / 23 / / jaM ca'sthi bhayaM loge, taM savvaM niddale imAe vijAe / 'satthapahe maMgalayare riddhiyare pAvahare sayala-vara'kkhayasokkhadAI 'saNhaTTe' 'saNhaddhe' ca pAThAntaramiti / " pAehiM jaNaMdaNu, jaMghaniummehiM tivikkamu / nAhihiM pavanAbhu, hiyae harU bhuehiM mahusudaNu // matthai deu aNaMtu ehiM atthasikkhaNaM ghepissaM // 2 'sanyasediti'
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 225 zrI mahAnizItha sUtram kAumime pacchitte, jai NaM tu Na tabbhave sijjhe / / 24 / / tA lahiUNa 'vimANagayaM sukuluppatiM duyaM ca puNa bohiM / sokkhaparaMparaeNaM sijjhe kammaTThabaMdharayamalavimukke / / 25 / / goyametti bemi / se bhayavaM ! kiM eyANumettameva pacchittavihANaM jeNevamAisse ? goyamA ! eyaM sAmanneNaM duvAlasaNha kAlamAsANaM paidiNamahannisANusamayaM pANovaramaM jAva sabAlavuDDhasehamayaharAyariyamAINaM, tahA ya apaDivAimaho'vahimaNapajjavanANI chaumatthatitthayarANaM egaMteNaM abbhuTThANArihAvassagasaMbaMdhiyaM ceva sAmanneNaM pacchittaM samAiTuM no NaM eyANumettameva pacchittaM / se bhayavaM ! kiM apaDivAyamaho'vahImaNapajjavanANI chaumatthavIyarAge sayalAvassage samaNuTThIyA ? goyamA ! samaNuTThIyA, na kevalaM samaNuTThIyA jamagasamagamevANavarayamaNuTThIyA / se bhayavaM ! kahaM ? goyamA ! aciMtabalavIriyabuddhinANAisayasattIsAmatthe NaM se bhayavaM ? keNaM aTeNaM te samaNuTThIyA ?, goyamA ! mA NaM ussuttummaggapavattaNaM me bhavauttikAUNaM / 18 / / se bhayavaM ! kiM taM savisesaM pAyacchittaM jAva NaM vayAsI ? goyamA ! vAsArattiyaM paMthagAmiyaM vasahipAribhogiyaM gacchAyAramaikkamaNaM saMghAyAramaikkamaNaM guttIbheyapayaraNaM sattamaMDalI-dhammAikkamaNaM agIyatthagacchapayANajAyaM kusIlasaMbhogajaM avihIe pavvajjAdANovaTThAvaNAjAyaM 3aoggassa suttatthobhayapaNNavaNajAyaM aNAyayaNekkakhaNavirattaNAjAyaM devasiyaM rAiyaM pakkhiyaM mAsiyaM caumAsiyaM saMvacchariyaM ehiyaM pAraloiyaM mUlaguNavirAhaNaM uttaraguNavirAhaNaM AbhogANAbhogayaM AuTTipamAyadappakappiyaM vayasamaNadhamma-saMjamatavaniyama-kasAyadaMDaguttIyaM mayabhayagAravaiMdiyajaM vasaNAyaMkaroddaTTajjhANarAgadosamohamicchattaduTThakUrajjha1. vimANagaI' pAThAntaramiti / 2. mahAvadhijJAnamiti / 3. ayogyasyeti / 4. 'vasaNAika' pAThAntaramiti /
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 zrI mahAnizItha sUtram-adhya07 vasAyasamutthaM mama- ttamucchApariggahAraMbhajaM asamiitta-'paTTImaMsAsittadhamtarAya- saMtAvuvvevagAsamAhANuppAyagaM saMkhAIyA AsAyaNA annayarAsAyaNayaM pANavahasamutthaM musAvAyasamutthaM adattAdANagahaNasamutthaM mehuNa- sevaNAsamutthaM pariggahakaraNasamutthaM rAibhoyaNasamutthaM mANasiyaM vAiyaM kAiyaM asaMjamakaraNakAravaNa-aNumaisamatthaM jAva NaM NANadaMsaNacArittAyArasamutthaM, kiM bahuNA ? jAvaiyAI tigAlaciivaMdaNAdao pAyacchittaTThANAiM pannattAI tAvaiyaM ca puNo viseseNa goyamA ! asaMkheyahA pannavijaMti / evaM saMdhArejA jahA NaM goyamA ! pAyacchittasuttassa NaM saMkhejAo nijuttIo, saMkhejAo saMgahaNIo, saMkhijjAiM aNuogadArAI, saMkhejje akkhare, aNaMte panave jAva NaM daMsijjaMti uvadaMsirjati AghavijaMti pannavijaMti parUvijaMti kAlAbhiggahattAe davvAbhiggahattAe khettAbhiggahattAe bhAvAbhiggahattAe jAva NaM ANupubbIe aNANupuvIe jahAjogaM guNaThANesuM ti bemi / 19 / ___ se bhayavaM ! erise pacchittabAhule, se bhayavaM ! erise pacchittasaMghaTTe, se bhayavaM ! erise pacchittasaMgahaNe asthi keI je NaM AloittANaM niMdittANaM garahittANaM jAva NaM ahArihaM tavokamma pAyacchittamaNucarittANaM sAmannamArAhejA pavayaNamArAhijjA ANaM ArAhijjA jAva NaM AyahiyaTThayAe uvasaMpajjittANaM sakajuttamaTuM ArAhejA ? goyamA ! NaM cauvvihaM AloyaNaM 2viMdA, taM jahA nAmAloyaNaM ThavaNAloyaNaM davvAloyaNaM bhAvAloyaNaM / ete cauro'vi pae aNegahA vi uppAijaMti / tattha tAva samAseNaM NAmAloyaNaM nAmametteNaM, ThavaNAloyaNaM potthayAisumAlihiyaM, davvAloyaNaM nAma jaM AloettANaM asaDhabhAvattAe jahovaiSTuM pAyacchittaM nANuciTThe / ete tao'vi pae egaMteNaM goyamA ! apasatthe / je NaM se cautthe pae bhAvAloyaNaM nAma te NaM tu goyamA ! AloettANaM niMdittANaM garahittANaM 1. pRSThimAMsA'zitvamiti / 2. vidyA iti /
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 227 pAyacchittamaNucarittANaM jAva NaM AyahiyaTThAe uvasaMpajjittANaM sakajjuttamamaTuM ArAhejA / se bhayavaM ! kayare NaM se cautthe pae ? goyamA ! bhAvAloyaNaM / se bhayavaM ! kiM taM bhAvAloyaNaM ? goyamA ! je NaM bhikkhU erise saMvegaveraggagae sIlatavadANabhAvacaukhaMdhasusamaNa dhammArAhaNekaMtarasie mayabhayagAravAdIhiM accaMtavippamukke savvabhAvabhAvaMtarehiNaM nIsalle AloittANaM visohipayaM paDigAhittANaM tahatti samaNuTThIyA savvuttamaM saMjamakiriyaM samaNupAlijjA / 20 / taM jahA - kayAiM pAvAiM ImAI, jehiM aTThINa bajjhae / tesiM titthayaravayaNehiM, suddhI amhANa kIrauM / / 26 / / pariciccANaM tayaM kamma, ghorasaMsAradukkhadaM / maNovayakAyakiriyAhiM, sIlabhAraM dharemi'haM / / 27 / / jaha jANai savvannU, kevalI titthaMkare / Ayarie cArittaDDhe, uvajjhAyasusAhuNo / / 28 / / jaha paMca loyapAle ya, 'sattA dhamme ya jANae / tahA''loemi'haM savvaM, tilamittaMpi na niNhavaM // 29 / / tattheva jaM pAyacchittaM, girivaraguruyaMti Avae / tamaNuccaremi de suddhiM, jaha pAve jhatti vilijae / / 30 / / mariUNaM narayatiriesuM, kuMbhIpAesu katthaI / katthai karavattajaMtehiM, katthai bhinno u sUlie / / 31 / / ghaMsaNaM gholaNaM kahiMmi, katthai chayaNa-bheyaNaM / baMdhaNaM laMghaNaM kahiMmi, katthai damaNamaMkaNaM // 32 // 1. saktA iti /
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 zrI mahAnizItha sUtram-adhya07 NatthaNaM vAhaNaM kahiMmi, katthai vahaNatAlaNaM / gurubhArakkamaNaM kahiMci, katthai jamalAraviMdhaNaM / / 33 / / urapaTTiaTTikaDibhaMgaM, paravaso taNhaM chuhaM / saMtAvuvvegadAridaM, visahIhAmi puNovihaM / / 34 / / tA ihaiM ceva savvaMpi, niyaduccariyaM jahaTThiyaM / AloittA niMdittA garahittA, pAyacchittaM carittuNaM / / 35 / / niddahAmi pAvayaM kamma, jhatti saMsAradukkhayaM / abbhuTTittA tavaM ghoraM, dhIravIraparakkamaM // 36 / / accaMtakaDayaDaM kaheM, dukkaraM duraNuccaraM ugguggayaraM jiNAbhihiyaM, sayalakallANakAraNaM // 37 // pAyacchittanimitteNaM, pANasaMghArakArayaM / AyareNaM tavaM carimo, 'jeNubbhe sokkhaI taNuM // 38 // kasAe vihalIkaTu, iMdie paMca niggahaM / maNovaIkAyadaMDANaM, niggahaM dhaNiyamArabhaM // 39 / / AsavadAre niraMbhettA, cattamayamacchara-amariso / . gayarAgadosamoho'haM nIsaMgo nippariggaho // 40 // nimmamo nirahaMkAro, sarIraaccaMtanippiho / mahavvayAiM pAlemi, niraiyArAI nicchio // 41 // haddhI hA ahanno'haM,, pAvo pAvamatI ahaM pAviTTho pAvakammo'haM pAvAhamAhamayaro'haM / / 42 / / 1. yenordhvaM zuSyate tanuriti /
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram kusIlo bhaTTacArittI, bhillasUNovamo ahaM / cilAto nikkiyo pAvI, kUrakammIha nigviNo // 43 // iNamo dullabhaM labhiuM, sAmannaM nANadaMsaNaM / cArittaM vA virAhettA, aNAloiyaniMdiyAgarahiya akayapacchitto, vAvacaMto jaI ahaM ||44|| tAnicchayaM aNuttAre, ghore saMsArasAgare / nibuDDo bhavakoDIhiM, samuttaraMto Na vA puNo ||45|| tA jA jarA Na pIDei, vAhI jAva na keI me / jAviMdiyA na hAyaMti, tAva dhamma carettu'haM ||46 || niddahamaireNa pAvAI, niMdiuM garahiuM ciraM / pAyacchittaM carittANaM, nikkalaMko bhavAmi'haM // 47|| nikkalusanikkalaMkANaM, suddhabhAvANa goyamA ! tanno nahaM 'jayaM gahiyaM, sudUrAmavi parivalittaNaM // 48 // evamAloyaNaM dAuM, pAyacchittaM carittuNa / kalikalusakammamalamukke, jai No sijjhijja takkhaNaM ||49|| tA va devalogaMmi, nijoe sayaM / devaduMduhinigghose, accharAsayasaMkule // 50 // tao cuyA ihAgaMtuM, sukuluppaMtiM labhettuNaM / nivvinnakAmabhogA ya, tavaM kAuM mayA puNo // 51 // 229 aNuttaravimANesuM, nivasiUNehamAgayA / havaMti dhammatitthayarA, sayalatelokkabaMdhavA // 52 // 1. yad gRhItaM tanna naSTaM nivRttatvAditi / 2. parinivRtyeti /
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 zrI mahAnizItha sUtram-adhya07 esa goyama ! vinneye, supasatthe cautthe pe| bhAvAloyaNaM nAma, akkhayasivasokkhadAyage / / 53 / / ti bemi / se bhayavaM ! erisaM pappa, visohiM uttamaM varaM / je pamAyA puNo asaI, katthai cukke khalijja vA / / 54 / / tassa kiM bhave sohipayaM suvisuddhaM ceva likkhie / uyAhu No samullikkhe ? saMsayameva viyAgare / / 55 / / goyamA ! niMdiuM garahiuM suiraM, pAyacchittaM carittuNaM / 'nikkhAriyavatthamivAe khaMpaNaM jo na rakkhae / / 56 / / so surahigaMdhagabbhiNagaMdhodayavimalanimmalapavitte / majia khIrasamudde, asuIgaDDAe jai paDai / / 57 / / 2tA puNa tassa sAmaggI savvakammakhayaMkarA / 3aha hoja devajoggA, asuIgaMdhaM khu duddharisaM // 58|| evaM kayapacchitte, je NaM chajjIvakAyavayaniyamaM / daMsaNanANacarittaM, sIlaMge vA tavaMge vA / / 59 / / koheNa va mANeNa va, mAyAlobha-kasAya-doseNaM / rAgeNaM paoseNa va, annANa mohamicchattahAseNaM vAvi / / 60 // bhaeNaM kaMdappadappeNaM eehi ya annehi ya gAravamAlaMbaNehiM jo khaMDe / so savvaTThavimANappatte attANagaM nirae khive / / 61 // se bhayavaM / kiM AyA saMrakkheyavyo uyAhu chajjIvanikAyamAisaMjamaM saMrakkheyavvaM ? goyamA ! je NaM chakkAyasaMjamaM saMrakkhe se NaM 1. prakSAlitavastramiva ya AtmA'parAdhakalaGkAdA''tmAnaM yadi na rakSayediti / 2. 'tA puNa tassa kahaM taM khIrovahImajaNassa sAmaggI' pAThAntaramiti / 3. atha syAddevayogyA'pi majanasAmagrI tathApyazucigandhaH khalu durdharSastathAvidhagartApatitatvAditi /
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram . 231 aNaMta-dukkhapayAyagAo doggaigamaNAo attA saMrakkhe, tamhA chakkAyAisaMjamameva rakkheyavvaM hoi / 21 / se bhayavaM ! kevatie asaMjamaTThANe pannatte, goyamA ! aNege asaMjamaTThANe pannatte - jAva NaM kAyAsaMjamaTThANe / se bhayavaM ! kayare NaM se kAyAsaMjamaTThANe ? goyamA ! kAyAsaMjamaTThANe aNegahA pannatte, taMjahA - 'puDhavidagAgaNivAUvaNapphaI taha tasANa vivihANaM / hattheNavi pharisaNayaM vajejA jAvajIvaMpi / / 62 / / sIuNhakhArakhitte aggIloNUsa aMbile Nehe / puDhavAdIe paroppara khayaMkare 'bajjhasatthee // 63 / / NhANummaddaNakhobhaNahatthaMguli-akkhisoyakaraNeNaM / AvIyaMte aMNate AUjIve khayaM jaMti // 64 / / saMdhukkaNajalaNujAlaNeNa ujjoyakaraNamAdIhiM / vIyaNaphUmaNaubbhAvaNehiM sihijIvasaMghAyaM / / 65 / / jAi khayaM anne'viya chajjIvanikAyagaigae jIve / jalaNo suTuiovi hu saMbhakkhai dasadisANaM ca / / 66 / / vIyaNaga-tAliyaMTaya- cAmaraukkheva-hatthattAlehiM / dhAvaNaDevaNa-laMghaNaUsAsAIhiM vAUNaM // 67 / / aMkUra-kuhara-kisalaya-pavAla-puSpha-phalakaMdalAINaM / hatthaphariseNa bahave jaMti khayaM vaNapphaIjIve / / 68 / / gamaNAgamaNanisIyaNa-suyaNuTThaNa- aNuvauttayapamatto / viyaleMdiya biticaupaceMdiyANa goyama ! khayaM niyamA / / 69 / / pANAivAyaviraI sivaphalayA giNhiUNa tA dhImaM / maraNAvayaMmi patte mareja viraiM na khaMDejA / / 70 / / 1. etAni bAhyazastrANIti / 2. ApIyamAnA Apa iti /
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 zrI mahAnizItha sUtram-adhya07 aliyavayaNassa viraiM sAvajaM saccamavi na bhAsijjA / paradavvaharaNaviraI kareja dinne vi mA lobhaM / / 71 / / dharaNaM duddharabaMbhavvayassa kAuM pariggahacAyaM / rAIbhoyaNaviraiM paciMdiyaniggahaM vihiNA // 72 // anne ya kohamANA rAgaddose ya AloyaNaM dAuM / mamakAra ahaMkAre 'payahiyavve payatteNaM / / 73 / / jaha tavasaMjamasajjhAyajhANamAIsu suddhabhAvehiM / ujjamiyavvaM goyama ! vijjulayAcaMcale jIve / / 74 / / kiMbahuNA ? goyamA ! etthaM, dAUNaM AloyaNaM / puDhavikAyaM virAhejA, kattha gaMtuM sa sujjhihI ? // 75 / / kiM bahuNA goyamA ! etthaM, dAUNaM AloyaNaM / bAhirapANaM tahiM jamme, jo pie kattha sujjhihI ? // 76 / / kiM bahuNA ? goyamA ! etthaM dAUNa AloyaNaM uNhavai jAlAi jAo, phusio vA katthaM sujjhihI ? // 77 / / kiM bahuNA goyamA ! etthaM dAUNaM AloyaNaM / vAukAyaM udIrejjA, kattha gaMtUNa sa sujjhihI ? // 78 // kiM bahuNA goyamA ! etthaM, dAUNaM AloyaNaM ! jo hariyataNaM pupha vA, pharise kattha sa sujjhihI / / 7 / / kiM bahuNA goyamA ! etthaM dAUNaM AloyaNaM / akkamaI bIyakAyaM jo, kattha gaMtuM sa sujjhihI ? // 80 / / kiM bahuNA goyamA ! etthaM, dAUNaM AloyaNaM / . viyaleMdI biticaupaMciMdiya pariyAve, jo kattha sa sujjhihI? / / 81 / / kiM bahuNA goyamA ! etthaM, dAruNaM AloyaNaM / chakkAe jo na rakkhejA, suhume kattha sa sujjhihI ? // 82 // 1. prahAtavyaH tyAjya iti / 2. uSNIkaroti jvAlayati yA jvAlAstAH spRSTo veti /
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram kiM bahuNA goyamA ! etthaM dAUNaM AloyaNaM ! tasathAvare jo na rakkhe, kattha gaMtuM sa sujjhihI ? ||83 || AloiyaniMdiyagarahiovi kayapAyacchitta-NIsallo 1. 233 uttamaThANaMmi Thio puDhavAraMbhaM pariharijA || 84|| Aloiya0 N uttamaThANaMmi Thio, joIe mA pusAvejA / 85 / AloIya0 * saMviggo / uttamaThANaMmi Thio, mA viyAvija' attANaM / 86 / Aloiya0" saMviggo / chinnaMpi taNaM hariyaM, asaI maNagaM mA pharise / 87| Aloiya0 saMviggo / uttamaThANaMmi Thio, jAvajjIvaMpi etesiM / 88 / beMdiyatediyacauropaMciMdiyANa jIvANaM / saMghaTTaNapariyAvaNa - kilAvaNoddavaNa mA kAsI / 89 / Aloiya0 * saMviggo / uttamaThANaMmiThio, sAvajjaM mA bhaNijjAsu / 90 / Aloiya0 * saMviggo / 'loyattheNavi bhUI gahiyA gihiukkhiviu dinnA // 91 // Aloiya0 * nIsallo / je 2 itthI saMlAvejjA, goyamA / kattha sa sujjhihI ? / 92 / Aloiya0 * saMviggo / coddasadhammuvagaraNe, uDDhaM mA parigahaM kujA || 93|| tesiMpi nimmamatto amucchio agaDhio daDhaM haviyA / aha kujjA u mamattaM tA suddhI goyamA / natthi ||14|| kiM bahuNA ? goyamA ! etthaM, dAUNaM AloyaNaM / rayaNIe Avie pANaM, kattha gaMtuM sa sujjhihI // 95 // AloiyaniMdiyagarahiovi kaya pAyacchittanIsallo * chAikkame Na rakkhe jo, kattha suddhiM labheja so ? ||96 || cAmarAdinA''tmAnaM mA vyajayediti / 2. locArthamapi bhUtiH- bhasma gRhItA gRhiNA'datteti / 3. 'itthi' pAThAntaramiti / 4. prANAtipAtAdiviratInAM SaNNAmatikramaM na rakSayediti / * pUrvazlokavat pUrvArddhaM jJeyam /
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 zrI mahAnizItha sUtram-adhya07 apasatthe ya je bhAve, pariNAme ya dAruNe / pANAivAyassa veramaNe, esa paDhame aikkame / / 97 / / tivvarAgA ya jA bhAsA, nigurakharapharusakakkasA / musAvAyassa veramaNe, esa bIe aikkame / / 98 / / uggahaM ajAittA, aciyattaMmi avaggahe / adattAdANassa veramaNe, esa taie aikkame / / 99 / / saddA rUvA rasA gaMdhA, phAsANaM paviyAraNe / mehuNassa veramaNe, esa cautthe aikkame / / 100 / / icchA mucchA ya gehI ya, kaMkhA lobhe ya dArUNe / pariggahassa veramaNe, paMcamagesAikkame / / 101 / / aimattAhArahoittA, sUrakkhittaMmi saMkire / rAIbhoyaNassa veramaNe, esa chaThe aikkame / / 102 / / AloiyaniMdiyagarahiovi kayapAyacchittaNIsallo / jayaNaM ayANamANo, bhavasaMsAre bhame jahA susaDho / / 103 / / bhayavaM ! ko uNa so susaDho ? kayarA vA sA jayaNA ? jamajANamANassa NaM tassa AloiyaniMdiyagarahio vi kayapAyacchittassAvi saMsAraM No viNiTThiyaMti ? goyamA ! jayaNA NAma aTThArasaNhaM sIlaMgasahassANaM, sattarasavihassa NaM saMjamassa, coddasaNhaM bhUyagAmANaM, terasaNhaM kiriyAThANANaM, sabajjhabbhaMtarassa NaM duvAlasavihassa NaM tavo'NuTThANassa, duvAlasaNhaM bhikkhupaDimANaM, dasavihassa NaM samaNadhammassa, NavaNhaM ceva baMbhaguttINaM, aTThaNhaM tu pavayaNamAINaM, sattaNhaM ceva pANapiMDesaNANaM, chaNhaM tu jIvanikAyANaM, paMcaNhaM tu mahavvayANaM, tiNhaM tuceva guttINaMjAvaNaM tiNhameva sammaiMsaNanANacarittANaM
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrA mahAnizItha sUtram 235 bhikkhU kaMtAradubhikkhAyaMkAIsu NaM sumahAsamuppancesu aMtomuhuttAvasesakaMThagayapANesuMpi NaM maNasAvi u khaMDaNaM virAhaNaM Na karejjA Na kAravejA Na samaNujANejA jAva NaM nArabhejA na samAraMbhejA jAvajIvAetti, se NaM jayaNAe bhatte se NaM jayaNAe dhuve' se NaM jayaNAe dakkhe se NaM jayaNAe viyANaetti goyamA ! susaDhassa uNa mahatI saMkahA paramavimhayajaNaNI ya / / 22 / / cUliyA paDhamA egaMtanijarA cU. 1 a. 7 // adhyayana 8 susaDha aNagArakahA se bhayavaM ! keNaM aTeNaM evaM vuccai ? teNaM koleNaM teNaM samaeNaM susaDha nAmadhejo aNagAreha bhUyavaM, teNaM ca egegassa NaM pakkhassaMto pabhUyaTThANiyAo vidinnAo sumahaMtAI ca accaMtaghorasudukkarAI pAyacchittAI samaNucinnAiM tahAvi teNaM virAeNaM visohIpayaM na samuvaladdhati, eteNaM aTeNaM evaM vuccai, se bhayavaM ! kerisA u NaM tassa susaDhassa vattavvayA ? goyamA ! atthi iha ceva bhArahevAse avaMtI NAma jaNavao, tattha ya saMbukke nAmaM kheDage, tammi ya jammadaridde nimmere nikkive kiviNe NirANukaMpe aikkUre nikkaluNe nittiMse rodde caMDaroddapayaMDadaMDe pAve abhiggahiyamicchAdiTThI aNuccariyanAmadhejje sujjasive nAma dhijAi ahesi / tassa ya dhUyA sujasirI / sA ya parituliyasayalatihuyaNanaranArIgaNA lAvannakaMtidittiruva-sohaggAisaeNaM aNovamA attagA / tIe annabhavaMtaraMmi iNamo hiyaeNa ducciMtiyaM ahesi, jaha NaM - sohaNaM havejA jai NaM imassa bAlagassa mAyA vAvajje tao majjha asavakkaM bhave, eso ya bAlago dujjIvio bhavai tAhe majjha suyassa rAyalacchI pariNamejatti, takkammadroseNaM tu z2AyamettAe ceva paMcattamuvagayA jaNaNI, tao goyamA ! 1. nizcalo yatanAyAmiti 2. anagAra iha bhUtavAniti / 3. varaeNa' 'viraeNaM' ca pAThAntaramiti / 4. Atmajeti /
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 zrA mahAnizItha sUtram-adhya08 teNaM sujasiveNaM mahayA kileseNaM. - chaMdamArAhamANeNaM bahUNaM ahiNavapasUyajuvatINaM gharAghari thannaM pAUNaM jIvAviyA sA bAliyA / ahannayA jAva NaM bAlabhAvamuttinnA sA sujasirI tAva NaM AgayaM 'amAyAputtaM mahAroravaM duvAlasasaMvacchariyaM dubbhikkhaMti / jAva NaM 2pheTTopheTTIe jAumAraddhe sayalevi NaM jaNasamUhe / aha'nnayA bahudivasakhuhatteNaM visAyamuvagaeNaM teNa ciMtiyaM jahA kimeyaM vAvAiUNaM samuddisAmi kiM vA NaM imIe poggalaM vikkiNiUNaM ceva annaM kiMcivi vaNimagAu paDigAhittANaM pANavittiM karemi, No Namanne keI jIvasaMdhAraNovAe saMpayaM me havijjatti, ahavA haddhI hA hA Na juttamiNaMti, kiMtu jIvamANiM ceva vikkiNAmitti ciMtiUNaM vikkiyAsujasirI mahAriddhIjuyassa coddasavijAThANapAragassa NaM mAhaNagoviMdassa gehe / tao bahujaNehiM dhiddhIsaddovahao taM desaM pariciccA NaM gao annadesaMtaraM sujasivo / tatthAvi NaM payaTTo so goyamA ! ityeva vinnANe jAva NaM annesiM kannagAo avaharittANaM avaharittANaM annattha vikkiNiUNa meliyaM sujasiveNa bahuM daviNajAyaM / eyAvasaraMmi u samaikkaMte sAirege aTThasaMvacchare dubbhikkhassa jAva NaM viyaliyamasesavihavaM tassAvi NaM goviMdamAhaNassa, taM ca viyANiUNa visAyamuvagaeNaM ciMtiyaM goyamA ! teNaM goviMdamAhaNeNaM, jahA NaM hohI saMghAra-kAlaM majjha kuTuMbassa, nAhaM visIyamANe baMdhave khaNaddhamavi daNaM sakkuNomi, tA kiM kAyavvaM saMpayaM amhehiti ciMtayamANasseva AgayA goulAhivaiNo bhajjA khaIyagavikkiNaNatthaM tassa gehe jAva NaM goviMdassa bhajjAe taMdullamallageNaM paDigAhiyAo cauro ghaNavigaImIsakhaiyagakagoliyAo, taM ca paDigAhiyamettameva 1. yasminmAtA putraM na jAnAti bhartavyamitIti / 2. balAdAcchedanaM bhASAyAM chindAjhapaTIti / 3. saMhArakAlaH pralaya iti / 4. khAdyakavikraryArthamiti / 5 laghumodakAkArA iti /
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram paribhuttaM DiMbhehiM, bhaNiyaM ca 1 a mahayarIe jahA NaM bhaTTidArige ! payacchAhi NaM taM amhANaM taMdullamallagaM ciraM vaTTe jeNa'mhe goulaM vayAmo / tao samANattA goyamA ! tIe mAhaNIe sA sujjasirI jahA NaM halA ! taM mamha NaravaiNA NisAvayaM 'pahiyaM pehiyaM' tattha jaM taM taMdullamallagaM taM ANehi lahuM jeNAhamimIe payacchAmi, jAva DhuMDhiUNaM nIhariyA maMdiraM sA sujjasirI, novaladdhaM taM taMdullamallagaM, sAhiyaM ca mAhaNIe, puNovi bhaNiyaM mAhaNIe jahA halA ! amugaM amugaM thAmamaNuddhayA annesiUNamANeha, puNovi payaTTA aliMdage jAva NaM Na picche tAhe samuTThiyA sayameva sA mAhaNI jAva NaM tIevi Na diTThe puNa, suvimhiyamANasA NiuNannesiuM payattA, jAva NaM picche gaNigAsahAyaM paDhamasuyaM payarikke oyaNaM samuddisamANaM, teNAvi paDidaDuM jaNaNIM AgacchamANIM ciMtiyaM ahaneNaM jahA caliyA amhANaM oaNaM avahariukAmA pAyamesA, tA jai ihAsannamAgacchihI taoM'hameyaM vAvAissAmitti ciMtayaMteNaM bhaNiyA dUrAsannA ceva mahayAsaddeNaM sA mAhaNI jahA NaM bhaTTidArigA ! jaha tumaM ihayaM samAgacchihisi tao mA evaM taM bolliyA jahA NaM No parikahiyaM, nicchayaM ahayaM te vAvAessAmi / evaM ca aNiTThavayaNaM soccANaM vajjAsahiyA iva dhasatti mucchiUNaM nivaDiyA dharaNivaTThe goyamA ! mAhaNitti / tao NaM tIe mahIyarIe parivAliUNaM kiMci kAlakkhaNaM vRttA sA sujjasirI jANaM halA ! halA ! kannage ! amhA NaM ciraM vaTTe tA bhaNasu sigghaM niyajaNaNi jahA NaM eha lahuM payacchasuM tamamhANaM taMdullamallagaM ahA NaM taMdulamallagaM vippaNa tao NaM muggamallagameva payacchasu / tAhe paviTThA sA susirI aliMdage jAva NaM daddUNaM tamavatthaMtaragayaM mAhaNI mahayA mahayarI 237 1 a. mathitadadhnA caratIti mathitacarI pRSodaratvAt prAkRtatvAcca gopAlikA gorasavikrayiketi / 1. prahitaM preSitamiti 2. prehitaM- iSTamupahArarUpaM nizAvrataviSayakamiti / 3. dhAnyabhAjanavizeSa iti / 4. 'niccheTTha mucchiraM taM ' kvacidadhikaH pATha iti / 'jamamhANa' pAThAntaramiti / *
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 hAhAraveNaM 'dhAhAviuM payattA sA sujasirI / taM cAyanniUNaM saha parivaggeNaM dhAio so mAhaNo mahIyarI a / tao parvaNajaleNa AsAsiUNaM puTThA sA tehiM jahA bhaTTidArige ! kimeyaM kimeyaMti ? tIe bhaNiyaM - jahA NaM mA mA attANagaM daramaeNaM dIheNaM khAveha mA, mA vigayajalAe sarIe vujjheha, mA mA arajjuehiM pAsehiM niyaMtie majjha NaM mAheNA''Nappeha, jahA NaM kila esa putte, esa dhUyA, esa NaM Nattuge, esA NaM suNhA esa NaM jAmAuge, esA NaM mAyA, esa NaM jaNage, eso bhattA, esa NaM iDhe miTTe pie kaMte suhIyasayaNamitta-baMdhuparivagge / iha iM. paccakkhameveyaM vidiTuM aliyamaliyA cevesA baMdhavA sA, sakajjatthI ceva saMbhayae loo, paramatthao na kei suhI, jAva NaM sakajjaM tAva NaM mAyA, tAva NaM jaNage, tAva NaM dhUyA tAva NaM jAmAuge tAva NaM Nattuge tAva NaM putte tAva NaM suNhA tAva NaM kaMtA tAva NaM iTTe miTTe pie kaMte suhIsayaNajaNamittabaMdhuparidagge, sakajasiddhIviraheNaM tu Na kassaI kAi mAyA, na kassaI kei jaNage, Na kassaI kAi dhUyA, Na kassaI kei jAmAuge, Na kassaI kei putte, Na kassaI kAi suNhA, na kassaI kei bhattA, Na kassaI kei kaMtA, Na kassaI kei iTTe piTTe pie kaMte suhIsayaNamittabaMdhuparivagge, jeNaM tu peccha peccha mae aNegovAiyasaovaladdhe sAiregaNavamAse kucchIevi dhAriUNaM ca aNegaNiddhamahurausiNatikkhasuliya saNiddhaAhAra-payANa-siNANuvvaTTaNa dhUyakaraNa-saMvAhaNa-thannapayANAIhiM NaM emahaMtamaNussIkae jahA kila ahaM puttarajjaMmi punnapunnamaNorahA suhaMsuheNaM paNaiyaNapUriyAsA kAlaM 1. pUtkartumiti / 2. mA mA''tmAnamardha-mRtena dIrdheNa sarpeNa khAdayeriti / iyamanyAcADasaMbhavAstathApi tAtvikolaya iti / 3. AheNe-varagRhe navavadhUpraveze yathA sA vijJApyate tathA mA ANappeha vijJApaya yathA kilaiSa putra ityAdIti 4. saMbhajata iti / 5. zabdavad bhakSitaM saditi / 'sulusuniya' pAThAntaramiti / 6. dhUpanamiti /
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 239 zrI mahAnizItha sUtram gamIhAmi, tA, erisaM vaiyaraMtieyaM ca NAUNa mA dhavAIsuM kareha khaNaddhamavi aNuMpi paDibaMdhaM, jahA NaM ime majjha sue saMvutte tahA NaM gehe gehe je kei bhUe je kei vaTuMti je kei bhaviMsu - tahA NaM erise, se'vi baMdhuvagge kevalaM tu sakajjaluddhe ceva ghaDiyAmuhuttaparimANameva kaMciM kAlaM bhaejjA vA, tA bho bho jaNA ! Na kiMci kajjaM eteNaM kArimabaMdhusaMtANeNaM aNaMtasaMsAraghoradukkhapadAyageNaMti / ___ ege cevAhannisANusamayaM sayayaM suvisuddhAsae bhayaha dhamme / dhamme ghaNaM miTe pie kaMte .paramatthasuhI-sayaNajaNamittabaMdhuparivagge / dhamme ya NaM hiTTikare' dhamme ya NaM puTTikare dhamme ya NaM balakare dhamme ya NaM ucchAhakare dhamme ya NaM nimmalajasakittIpasAhage dhamme ya NaM mAhappajaNage dhamme ya NaM suTusokkhaparaMparadAyage / se NaM sevve se NaM ArAhaNije, se ya NaM posaNijje, se ya NaM pAlaNije, se ya NaM karaNijje, se ya NaM caraNijje, se ya NaM aNuTTije, se ya NaM uvaissaNijje, se ya NaM kahaNijje, se ya NaM bhaNaNijje, se ya pannavaNijje, se ya NaM kAravaNijje / se ya NaM dhuve sAsaye akkhae avvae sayalasokkhanihI dhamme / se ya NaM alajaNijje se ya NaM aulabalavIriesariyasattaparakkamasaMjue pavare vare iDhe pie kaMte daie sayala'sokkhadAriddasaMtAvuvvega-ayasa'bbhakkhANajammajarAmaraNAiasesabhayaninnAsage aNaNNasarise sahAe telokkekkasAmisAle / tA alaM suhIsayaNajaNamittabaMdhugaNa-dhaNadhannasuvaNNa-hiraNNarayaNohanihI-kosasaMcayAi-sakkacAva-vijulayADo-vacaMcalAe sumiNiMdajAlasarisAe khaNadiTThanaTThabhaMgurAe adhuvAe asAsayAe saMsAravuDDhikArigAe NirayAvayAraheubhUyAe soggaimaggavigghadAyagAe aNaMta-dukkhapayAyagAe riddhIe / sudullahA hu bho dhammassa sAhaNI sammadaMsaNanANacarittArAhaNI nIruttAisAmaggI / aNavarayamahannisANusamaehiM NaM khaMDakhaDehiM tu 1.'diTTikare' pAThAntamiti /
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 parisaDai AuM / daDhaghoranigurAsabbhacaMDAjarAsaNisaNNivAyasaMcuNNie sayajajjarabhaMDage iva akiMcikare bhavai u diyahANu-diyaheNaM ime taNU / kisalayadalaggaparisaMThiyajalabiMdumivAkaMDe nimisaddhabbhaMtareNeva lahu~ Dhalai jIvie / aviDhattaparalogapatthayaNANaM tu nipphale ceva maNuyajamme / tA bho Na khame taNutaNuyatarevi Isipi pamAe, jao NaM etthaM khalu savvakAlameva samasattumittabhAvehiM bhaveyavvaM, appamattehiM ca paMcamahavvae dhAreyavve, taM jahA-kasiNapANAivAyaviratI, aNaliya-bhAsittaM, daMtasohaNamittassavi adinnassa vajaNaM, maNovayakAyajogehiM tu akhaMDiyaavirAhiyaNavaguttIpariveDhiyassa NaM paramapavittassa savvakAlameva duddharabaMbhacerassa dhAraNaM, vatthapattasaMjamovagaraNesuMpi NimmamattayA, asaNapANAINaM tu cauvviheNeva rAIbhoyaNaccAo, uggamaupAyaNesaNAIsu NaM suvisuddhapiMDaggahaNaM, saMjoyaNAipaMcadosa-virahieNaM parimieNaM kAle bhinne,' paMcasamitivisohaNaM, tiguttIguttayA, IriyAsamiImAIo, bhAvaNAo, aNasaNAitavovahANANuTThANaM mAsAibhikkhupaDimAo, vicite davvAI abhiggahe, aho NaM bhUmIsayaNe, kesaloe, nippaDikammasarIrayA, savvakAlameva guruniogakaraNaM, khuhApivAsAi parIsahAhiyAsaNaM, divvAiuvasaggavijao, laddhAvaladdhavi- ttiyA, kiM bahuNA ? accaMtaduvvahe bho vahiyavve avisAmaMtehiM ceva sirimahApurisa-vUDhe aTThArasasIlaMgasahassabhAre, tariyavve a bho bAhAhiM mahAsamadde, avisAIhiM ca NaM bho bhakkhiyavve NirAsAe vAluyAkavale, parisakkeyavvaM ca bho NisiyasutikkhadAruNakaravAladhArAe, pAyavvA ya NaM bho suhuyahuyavahajAlAvalI, bhariyavve NaM bho suhumapavaNakotthalage, gamiyavvaM ca NaM bho gaMgApavAhapaDisoeNaM, toleyavvaM bho sAhasatulAe maMdaragiri, jeyavve ya NaM egAgiehiM ceva dhIrattAe suduJjae cAuraMge bale, 1. pUrvAparA'hobhyAM bhinne madhyAhne ityarthaH saMbhAvyate /
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram vidheyavvA NaM bho paropparavivarIya bhamaMta aTThacakkovari vAmacchimmi u dhIulliyA, gaheyavvA NaM bho sayalatihuyaNavijayA NimmalA jasakittIjayapaDAgA / tA bho bho jaNA eyAo dhammANuTThANAo sudukkaraM Natthi kiMci mannaMti / 9. vujjhati nAma bhArA te cciya vujjhati vIsamaMtehiM / sIlabharo aiguruo jAvajjIvaM avissAma ||1|| tA ujjhiUNa pemmaM gharasAraM puttadaviNamAIyaM / NIsaMgA avisAI payaraha savyuttamaM dhammaM ||2|| No dhammassa bhaDakkA' ukkaMcaNa vaMcaNA ya vavahAro / * Nicchammo to dhammo mAyAdIsallarahio u ||3|| bhUesu jaMgamattaM tesuvi paMcediyattamukkAsaM / suvi a mANusattaM maNutte Ario desa || 4 || dese kulaM pahANaM kule pahANe ya jAimukosA / tIe ruvasamiddhI ruve ya balaM pahANayaraM // 5 // ho bale ciya jIyaM jIe ya pahANayaM tu vinnANaM / vinnANe sammattaM sammatte sIlasaMpattI || 6 | sIle khAiyabhAvo khAiyabhAve ya kevalaM nANaM / kevala paDipunne patte ayarAma makkha ||7|| Na ya saMsAraMmi suhaM jAijarAmaraNadukkhagahiyassa / jIvassa atthi jamhA tamhA mokkho uvAeo || 8 || AhiMDiUNa suiraM aNaMtahutto hu jolikkhesuM / tassAhaNasAmaggI pattA bho bho bahU iha || 9 || alikaprazaMseti / 2. nizchadmeti / 241
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 goyamA ! pAya suvidika kAlaM, jatA zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 tA ettha janna pattaM tadatthaM bho ujjamaM kuNaha turiyaM / vibuhajaNaNiMdiyamiNaM ujjhaha saMsAra-aNubaMdhaM / / 10 / / lahiuM bho dhammasuiM aNegabhavakoDilakkhesudi dulahaM / jai NANuTTaha sammaM tA puNaravi dullahaM hohI / / 11 / / laddhelliyaM ca bohiM NANuDhe aNAgayaM patthe / so bho annaM bohiM lahihI kayareNa molleNaM ? / / 12 / / jAva NaM puvvajAIsaraNapaccaeNaM sA mAhaNI ettiyaM vAgarei tAva NaM goyamA ! paDivuddhamasesaMpi baMdhujaNe bahuNAgarajaNo ya / eyAvasaraMmiu goyamA ! bhaNiyaM suvidiyasoggaipaheNaM teNaM goviMda-mAhaNeNaM jahA NaM dhiddhiddhi vaMciyA eyAvantaM kAlaM, jato vayaM mUDhe aho Nu kaTThamannANaM duvinneyamabhAgadhijehiM khuddasattehiM adiTTaghoruggaparalogapaccavAehiM atattAbhiNividiTThIhiM pakkhavAyamohasaMdhukkiyamANasehiM rAgadosovahayabuddhIhiM paraM tattadhammaM / aho sajIveNeva parimusie evaiyaM kAlasamayaM / aho kimesa NaM paramappA bhAriyAchaleNAsi u majjha gehe, udAhu NaM jo so Nicchio mImaMsaehiM savvannU socci esa sUrie iva saMsayatimirAvahAritteNaM logAvabhAse mokkhamaggasaMdarisaNatthaM sayameva pAyaDIhUe / aho mahAisayatthapasAhagAo majjhaM daiyAe vAyAo ! bho bho jaNNayattaviNhuyattajaNNadevavissAmittasumiccAdao majjhaM aMgayA ! abbhuTThANArihA sasurAsurassAvi NaM jagassa esA tumha jaNaNitti / bho bho puraMdarapabhitIo khaMDiyAo ! viyAraha NaM 'sovajjhAyabhAriyAo jagattayANaMdAo kasiNa-kibvisa-NiddahaNa-sIlAo vAyAo / pasanno'jja tumha guru ArAhaNekkasIlANaM paramappabalaM jajaNa-jAyaNajjhayaNAiNA chakkammAbhisaMgeNaM / turiyaM viNijjiNeha 1. yo necchito mImAMsakaiH sarvajJaH sa eva eSa iti / 2. vAca iti / 3. chAtrA iti / 4. svopAdhyAyabhAyA iti /
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram paMceMdiyANi, 243 pariccayaha NaM pariccayaha NaM kohAie pAve, viyANeha NaM amejjhAijaMbAlapaMkapaDipuNNAsutIkalevare / pavissAmo vaNaMtaM / iccevaM aNegehiM veraggajaNaNehiM suhAsiehiM vAgaraMtaM coddasavijjATThANapAragaTa bho goyamA ! goviMdumAhaNaM soUNaM accaMtaM jammajarAraNabhIruNo bahave sappurise savyuttamaM dhammaM vimarisiuM samAraddhe / tattha kei vayanti jahA esa dhammo pavaro, anne bhAMti jahA esa dhammo pavaro, jAva NaM savvehiM pamANIkayA goyamA ! sA jAtIsarA mAhiNitti 1 tAhe tIe saMpavakkhAyamahiMsovalakkhiyamasaMdiddhaM khaMtAidasavihaM samaNadhammaM diTTaMta UhiM ca paramapaccayaM vi NIyaM tesiM tu / tao ya te taM mAhaNi savvannUmiti kAUNaM suraiyakarakamalaMjaliNo sammaM paNamiUNaM goyamA ! tIe mAhaNIe saddhiM adINamaNase bahave naranArIgaNe ceccANaM suhiyajaNamittabaMdhu - parivagga-giha-vihavasokkhamappakAliyaM nikkhaMte sAsaya-sokkhasuhAhilAsiNo sunicchiyamANase samaNatteNa sayala- guNohadhAriNo coddasapuvvadharassa carimasarIrassa NaM guNadharathavirassa NaM sayAsetti / evaM ca te goyamA ! accaMtaghoravIratavasaMjamANuTThANa - sajjhAyajhANAIsu NaM asesakammakkhayaM kAUNaM tIe mAhaNIe samaM vihuyarayamale siddhe goviMdamAhaNAdao raNArigaNe savve'vI mahAyasettibemi |1| se bhayavaM ! kiM puNa kAUNaM erisA sulahabohI jAyA sA sugahiya-nAmadhijjA mAhaNI jIe jIe eyAvaiyANaM bhavvasattANaM aNaMtasaMsAraghoradukkhasaMtattANaM saddhammadesaNAiehiM tu sAsayasuhapayANapuvvagamabbhuddharaNaM kayaMti ? goyamA ! jaM puvvaM savvabhAvabhAvaMtaraMtarehiM NaM NIsalle AjammAloyaNaM dAUNaM suddhabhAvAe jahovaiTTha pAyacchittaM kayaM pAyacchittasamattIe ya samAhie ya kAlaM kAUNaM sohamme kappe suriMdaggamahisI jAyA tamaNubhAveNaM / se bhayavaM ! ki se NaM mAhaNIjIve tabbhavaMtaraMmi samaNI niggaMthI ahesi ? je NaM
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 NIsallamAloittANaM jahovaiSTuM pAyacchittaM kayaMtti / goyamA ! je NaM se mAhaNIjIve se NaM tajjamme. bahuladdhisiddhijue mahiDDhIpatte sayalaguNAhArabhUe uttamasIlAhiTThiyataNU mahAtavassI jugappahANe samaNe aNagAre gacchAhivaI ahesi, No NaM samaNI / se bhayavaM ! tA kayareNaM kammavivAgeNaM teNaM gacchAhivaiNA hoUNaM puNo itthittaM samajjiyanti ? goyamA ! mAyApaccaeNaM / se bhayavaM ! kayare NaM se mAyApaccae jeNaM payaNUkayasaMsArevi sayalapAvAyayaNA vibuhajaNaNidie surahibahudavva-ghayakhaMDacuNNasusaMkariyasamabhAva-pamANapAganipphannamoyagamallage iva savvassa bhakkhe, sayaladukkha-kesANamAlae, sayalasuhasAhaNassa paramapavittuttamassa NaM ahiMsAlakkhaNadhammassa vigghe, saggaggalA-nirayadArabhUye, sayalaayasaakittI-kalaMkakalikalahaverAipAvanihANe, nimmalakulassa NaM duddharisaakajakajjalakaNhamasIkhaMpaNe teNaM gacchAhivaiNA itthIbhAve Nivvattietti ? goyamA ! No teNaM gacchAhivaitte ThieNaM aNumavi mAyA kayA / se NaM tayA puhaivaI cakkahare bhavittANaM paralogabhIrue Nivinna-kAmabhoge taNamiva pariceccANaM taM tArisaM coddasarayaNa-nava-nIhIto cosaTThI sahasse varajuvaINaM, battIsaM sAhassIo 'aNAdivaranariMda, channauI gAmakoDIo jAva NaM chakkhaMDa-bharahavAsassa NaM deviMdovamaM 'mahArAyalacchittIyaM bahupunnacoie NIsaMge pavvaie a thovakAleNaM sayalaguNohadhArI mahAtavassI suyahare jAe, jogge NAUNaM suguruhiM gacchAhivaI samaNuNNAe / tahiM ca goyamA ! teNaM sudiTThasuggaipaheNa jahovai8 samaNadhammaM samaNuDhemANeNaM uggAbhiggahavihArattAe ghoraparIsahovasaggAhiyAsaNeNaM rAgaddosakasAyavivajaNeNaM AgamANusAreNaM tu vihIe gaNaparivAlaNeNaM Ajamma 1. 'aNAvaivivara-ityAdi pAThAntaramasti tathApi padArthasAMgatyArthaM 'ANAittavaranariMda' iti pAThaH saMbhAvyate tathA cAjJAdhAriNa iti / 2. iyaM mahArAja lakSmIti /
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ 245 zrI mahAnizItha sUtram samaNIkappaparibhogavajjaNeNaM chakkAyasamAraMbhavivajaNeNaM . IsiMpi divvorAliyamehuNapariNAmavippamukkeNaM ihaparalogAsaMsAiNiyANamAyAisallavippamukkeNaM NIsallAloyaNaniMdaNagarahaNe NaM jahovaiTThapAyacchittakaraNeNaM savvatthApaDibaddhatteNaM savvapamAyA-laMbaNavippamukkeNaM ya NidaDDhaavasesIkae aNega-bhavasaMcie kammarAsI / aNNabhave teNaM mAyA kayA tappaccaieNaM goyamA ! esa vivAgo / se bhayavaM ! kayarA uNa annabhave teNaM mahANubhAgeNaM mAyA kayA jIe NaM eriso dAruNo vivAgo ? goyamA ! tassa NaM mahANubhAgassa gacchAhivaiNo jIve aNUNAhie lakkhaime bhavaggahaNe sAmannanariMdassa NaM itthIttAe dhUyA ahesi / annayA pariNIyANaMtaraM mao bhattA, tao naravaiNA bhaNiyA-jahA bhadde ! ete tujjha paMcasae 'sagAmANaM, desu jahicchAe aMdhANaM vigalANaM ayaMgamANaM aNAhANaM bahuvAhiveyaNAparigayasarIrANaM savvaloyaparibhUyANaM dAriddadukkhadohaggakalaMkiyANaM jammadAriddANaM samaNANaM mAhaNANaM vihaliyANaM ca saMbaMdhibaMdhavANaM jaM jassa i8 bhattaM vA pANaM vA acchAyaNaM vA jAva NaM dhaNadhannasuvannahiraNNaM vA, kuNasu ya sayalasokkhadAyagaM saMpuNNaM jIvadayaMti, jeNaM bhavaMtaresuMpi Na hosi siyalajaNasuhappiyAgAriyA savvaparibhUyA gaMdhamallataMbolasamAlahaNAi jahicchiya-bhogovabhogavajjiyA hayAsA dujammajAyA 'NidaDDhaNAmiyA raMDA / tAhe goyamA ! sAtahatti paDivajiUNa pagalaMtaloyaNaMsujalaNiddhoyakavoladesA UsarasubhasumaNNu-ghaggharasarA bhaNiumADhattA-jahA NaM Na yANimo'haM pabhUyamAlavittANaM NigacchAveha lahuM kaTe raeha mahaI ciyaM Niddahemi attANagaM, Na kiMci mae jIvamANIe pAvAe, mA'haM kahiMci kammapariNaivaseNaM mahApAvitthI cavalasahAvattAe etassa tujhaM 1. sugAmANaM pA0 / 2. vihvalitAnAmiti / 3. sakalajanasukhapriyA'kAriketi / ___4. asugRhItanAmiketi / 5. utsaradatIvazubhamanyughargharasvareti /
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 asarisaNAmassa NimmalajasakittIbhariyabhuvaNoyarassa NaM kulassa khaMpaNaM kAhaM jeNa maliNI bhavejjA savvamavi kulaM amhANaMti / / ... tao goyamA ! ciMtiyaM teNa NaravaiNA jahA NaM aho dhanno'haM jassa aputtasmAvi ya erisA dhUyA / aho vivegaM bAliyAe aho buddhI aho pannA aho veraggaM aho kulakalaMkabhIruyattaNaM aho khaNe khaNe vaMdaNIyA esA jIe emahatte guNe / tA jAva NaM majjha gehe parivase esA tAva NaM mahAmahaMte mama see, aho diTThAe saMbhariyAe saMlAviyAe ceva sujjhIyae imAe, tA aputtassa NaM majjhaM esA ceva puttatullatti ciMtiUNaM bhaNiyA goyamA ! sA teNa naravaiNA-jahA NaM na eso kulakkamo amhANaM vacche ! jaM kaTThArohaNaM kIraitti, tA tumaM sIlacAritaM parivAlemANI dANaM desu jahicchAe kuNasu ya posahovavAsAiM viseseNaM tu jIvadayaM, eyaM rajjaM tujhaMti / tA NaM goyamA ! jaNageNaM evaM bhaNiyA ThiyA sA sammappiyA ya kaMcuINaM aMteurarakhapAlANaM, evaM ca vaccaMteNaM kAlasamaeNaM tao NaM kAlagae se nariMde / annayA saMjujiUNaM mahAmaIhiM NaM maMtIhiM kao tIe bAlAe rAyAbhiseo / evaM ca goyamA ! diyahe diyahe dei 'atthANaM / aha'nnayA tatthaM NaM bahuvaMda-caTTabhaTTa-taDigakappaDigacauraviyakkhaNa - maMtimahaMtagAipurisasayasaMkulaatthANamaMDavamajjhami sIhAsaNo-vaviThThAe kammapariNaivaseNaM sarAgAhilAsAe cakkhUe nijhAe tIe savvuttamaruvajovvaNalAvaNNasirIsaMpaovavee bhAviyajIvAipayatthe ege kumAravare / ___ muNiyaM ca teNaM goyamA ! kumAreNaM jahA NaM hA hA mamaM pecchiya gayA esA varAI ghoraMdhayAramaNaMta-dukkhadAyagaM pAyAlaM, tA ahanno'haM jassa NaM erise poggalasamudAe taNU rAgajaMte, kiM mae jIvieNaM ? de sigdhaM keremi ahaM imassa NaM pAvasarIrassa saMthAraM, abbhuTTemi NaM sudukkara 1. AsthAnaM sabhAyAmupavizatIti / 2. dRSTa iti / 3. rAgotpAdakayantramiti 4. vinAzamiti /
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 247 pacchittaM, jAva NaM kAUNa sayalasaMgapariccAyaM samaNuDhemi NaM sayalapAvaniddalaNe aNagAradhamme, siDhilIkaremi NaM aNegabhavaMtarAvainne sudubvimokkhe pAvabaMdhaNa-saMghAe / ghiddhiddhI avvavatthiyassa NaM jIvalogassa jassa NaM erise aNappavase iMdiyagAme / aho adiTThaparalogapaccavAyayA, logassa aho ekkajammAbhiNiviThThacittayA, aho aviNNAyakajjAkajjayA, aho nimmerayA, aho 'nirapparihAsayA aho paricattalajjayA / hA hA hA na juttamamhANaM khaNamavi vilaMbiuM etthaM erise sudunnivAre asajjhapAvAgame dese / hA hA hA dhaTThArie ! ahanneNaM kammaTTharAsI jaM suIriyaM eIe rAyakulabAliyAe imeNaM kuTThapAvasarIraruvaparidaMsaNeNaM NayaNesuM rAgAhilAse / pariciccANaM ime visae tao geNhAmi pavvajaMti ciMtiUNaM bhaNiyaM goyamA ! teNaM kumAravareNaM, jahA NaM khaMtamarisiyaM NIsallaM tivihaM tiviheNaM tigaraNasuddhIe savvassa atthANa-maMuvarAyaulapurajaNasseti bhaNiUNaM viNiggao rAyaulAo, patto ya niyayAvAsaM / tattha NaM gahiyaM patthayaNaM, dokhaMDIkAUNaM ca siyapheNAvalItaraMgamauyaM sukumAlavatthaM / parihieNaM addhaphalage gahieNaM dAhiNa-hattheNaM suyaNajaNahiyae iva "saralavittalayakhaMDe, tao kAUNaM tihuyaNekkaguruNaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM jagappavarANaM dhammatitthaM-karANaM jahuttavihiNA'bhisaMthavaNavaMdaNaM, se NaM calacavalagaI patte NaM goyamA ! dUraM desaMtaraM se kumAre jAva NaM hiraNNukkuraDI nnaamraayhaannii| tIe rAyahANIe dhammAyariyANa guNavisiTTANaM pauttiM annesamANe ciMtiuM payatte se kumAre-jahA NaM jAva NaM Na kei guNavisiTTe dhammAyarie mae samuvaladdhe tAvihaI ceva mahiM viciTThiyavvaM tA gayANi kaivayANi diyahANi, bhayAmi NaM esa bahudesavikkhAyakittI NaravariMde, 1. channA riraMseti / 2. asAdhyapApAgamo yatra sa tathA tasminniti / 3. nirlajjAryA prati sambodhanamiti / 4. micchAmidukkaDamityarthaH / 5. saralavetralatAkhaNDa iti / 6. 'bhisaMthavabhAvabaMdaNaM' pAThAntaramiti / 7. mae viciTThiyavvaM / pAThAntaramiti / 'siyaM' pAgantaramiti
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram - adhya0 8 evaM ca maMtiUNaM jAva NaM diTTho rAyA, kayaM ca kAyavvaM sammANio ya NaraNAheNaM, paDicchiyA sevA / 248 annayA laddhAvasareNaM puTTho so kumAro goyamA ! teNaM naravaiNA - jahA NaM bho bho mahAsattA ! kassa nAmAlaMkie NaM esa tujhaM hatthaMmi virAya muddArayaNe ? ko vA te sevio evaiyaM kAlaM ?, ke vA avamANae kae tuha sAmiNatti ? kumAreNa bhaNiyaM jahA NaM jassa nAmAlaMki NaM ime muddArayaNe se NaM mae sevie evaiyaM kAlaM, je NaM me sevie evaiyaM kAlaM tassa nAmAlaMkie NaM ime muddArayaNe / tao naravaiNA bhaNiyaM jahA NaM kiM tassa saddakaraNaMti ? kumAreNaM bhaNiyaM nAhaM ajimieNaM tassa cakkhukusIlAhamassa NaM saddakaraNaM samuccAmi / tao raNNA bhaNiyaM jahA NaM bho bho mahAsattA / keriso puNa so cakkhukusIlo bhaNNe ? kiM vA NaM ajimiehiM tassa saddakaraNaM no samuccAriyae ? kumAreNa bhaNiyaM jahA NaM cakkhukusIlo tisaTThie thANaMtarehiMto jai 'kahAi iha taM diTThapaccayaM hohI to puNa vIsattho sAhIhAmi / jaM puNa tassa ajimiehiM saddakaraNaM eteNaM Na samuccArIe, jahA NaM jai 'kaMhAi ajimiehiM ceva tassa cakkhukusIlAhammassa NAmaggahaNaM kIrae tA NaM Natthi taMmi diyahe saMpattI pANabhoyaNassatti / tAhe goyamA ! paramavimhieNaM rannA kouhalleNa lahuM hakkArAviyA rasavaI, uvaviTTho bhoyaNa - maMDave rAyA saha kumAreNaM asesapariyaNeNaM ca, ANAviyaM aTThArasakhaMDa-khajjayaviyappaM NANAvihamAhAraM / eyAvasaraMmi bhaNiyaM naravaiNA- jahA NaM bho bho mahAsatta ! bhaNasu NIsaMko tumaM saMpayaM tassa NaM cakkhukusIlassa NaM saddakaraNaM / kumAreNa bhaNiyaM-jahA NaM naranAha ! bhaNihAmi bhuttuttarakAleNaM / NaravaiNA bhaNiyaM jahA NaM bho mahAsatta ! dAhiNakaradharieNaM kavaleNaM saMpayaM ceva bhaNasu je NaM khu jai. < kadAciditi / 9.
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 249 eyAe koDIe saMThiyANaM keI vigghe havejA tA Namamhavi sudiTThapaccae saMtepurapurassare tujjhANattIe attahiyaM samaNuciTThAmo / tao NaM goyamA ! bhaNiyaM teNa kumAreNaM jahA NaM evaM amugaM saddakaraNaM tassa cakkhukusIlAhammassa NaM duraMtapaMtalakkhaNaadaTThavvadujAyajammassatti / tA goyamA ! jAva NaM cevaiyaM samullave se NaM kumAravare tAva NaM 'aNohiyapavittieNeva samayaddhasiyaM takkhaNA paracakkeNaM taM rAyahANI, samuddhAie NaM sannaddhabaddhaddhae NisiyakaravAlakuMtavipphuraMtacakkAipaharaNADovavaggapANI haNahaNahaNarAvabhIsaNA bahusamarasaMghaTTAdiNNapiTThI 2jIyaMtakare aulabalaparakkame NaM mahAbale parabale johe / eyAvasarammiya kumArassa calaNesu nivaDiUNa diTThapaccae maraNabhayAulattAe agaNiya kulakkamapurisayAraM vippaNAse disimekkamAsAittANaM saparigare paNaDhe se NaM naravariMde / etthaMtaraMmi ciMtiyaM goyamA ! teNaM kumAreNaM jahA NaM na merisaM kulakkame'mhANaM jaM paTTi dAvijai, No NaM tu pahariyavvaM mae kassAvi NaM ahiMsAlakkhaNadhammaM viyANamANeNaM kayapANAivAyapaccakkhANeNaM ca, tA kiM karemi NaM ? sAgAre bhattapANAINaM paccakkhANe ahavA NaM karemi ? jao diDhe NaM tAva mae diTThImittakusIlassa NAmaggahaNeNAvi emahaMte sNvihaannge| ___tA saMpayaM sIlassAvi NaM etthaM parikhaM karemitti ciMtiUNaM bhaNiumADhatte NaM goyamA ! se kumAre-jahA NaM jai ahayaM vAyAmitteNAvi kusIlo tA NaM mA NIharejjA hu akkhayataNU khemeNaM eyAe rAyahANIe / ahA NaM maNovaikAyatieNaM savvapayArehiM NaM sIlakalio tA mA vahejA mamovariM ime sunisie dAruNe jIyaMtakare paharaNe Nihae / Namo Namo arahaMtANaM ti bhaNiUNaM jAva NaM 1. anavahitapravRttikeneti / 2. jIvAntakaramiti / 3. maH alAkSaNikastathA ca neddazaH kulakrama iti /
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 pavaratoraNaduvAreNaM calacavalagaI jAumAraddho, jAva NaM parikkame thevaM bhUmibhAgaM tAva NaM 'hallAviyaM, kappaDigaveseNaM gacchai esa naravaittikAUNaM sarahasaM haNa haNa mara maratti bhaNamANukkhittakaravAlAdipaharaNehiM parabalajohehiM, jAva NaM samuddhAie accaMtaM bhIsaNe jIyaMtakare parabalajohe tAva NaM avisaNNaaNuduyA'bhIya-atattha-adINamANaseNaM goyamA ! bhaNiyaM kumAreNaM jahA NaM bho bho duTThapurisA ! mamovariM ceha eriseNaM ghora-tAmasabhAveNa 3annie, asaiMpi suhajjhavasAyasaMciyapuNNapabbhAre esa ahaM se tumha paDisattU amugo NaravatI, mA puNo bhaNijjAsu jahA NaM "Nilukko amhANaM bhaeNaM, tA paharejjAsu jai asthi vIriyaMti, jAvettiyaM bhaNe tAva NaM takkhaNaM ceva thaMbhie te savve goyamA ! parabalajohe "sIlAhiTTiyAe 'tiyasANaMpi alaMghaNijjAe tassa bhAratIe, jAe ya niccaladehe, tao ya NaM dhasatti mucchiUNaM NicciDhe NivaDie dharaNivaDhe se kumAre / eyAvasaramhI u goyamA ! teNa NariMdAhameNaM guDhahiyayamAyAviNA vutte dhIre savvatthAvI samatthe, savvaloya bhamaMte dhIre bhIru viyakkhaNe mukkhe sUre kAyare caure cANakke bahupavaMcabharie saMghiviggahie niutte chaille purise jahA NaM bho ! bho ! turiyaM rAyahANIe vajiMdanIlasasisUrakaMtAdIe pavaramaNirayaNarAsIe hemajjuNa-tavaNIyajaMbUNaya-suvannabhAralakkhANaM, kiM bahuNA ? visuddhabahujacca-mottIyavidrumakhArilakkhapaDipunnassa NaM kosassa cAuraMgassa ya balassa, visesao NaM tassa sugahiyanAmagahaNassa purisasIhassa sIlasuddhassa kumAravarasseti pauttimANeha jeNAhaM Nivvuo bhavetrA / tAhe naravaiNo 1. uddhRSTaM tathA 'hellAviyaM' iti pAThAntaramAzrityA''hvAyitamiti / 3. atrasta iti / 4. anvitA tAmasabhAveneti / 5. nilIna iti / 6. zIlAdhiSThitayeti / 7. tridazAnAmapIti / 7. 'samaMta' pAThAntaramiti / /
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 251 zrI mahAnizItha sUtram paNAmaM kAUNaM goyamA ! gae te niuttapurise jAva NaM turiyaM 'calacavalajaiNakamapavaNavegehiM NaM AruhiUNaM jaccaturaMgamehiM niuMjagirikaMdaruddesapairikkAo khaNeNa patte rAyahANiM, diTTho ya tehiM vAmadAhiNabhujApallavehiM vayaNasiroruhe vilupamANo kumAro, tassa ya purao suvannAbharaNaNevatthA dasadisAsu ujjoyamANI jayajayasaddamaMgalamuhalA rayaharaNavAvaDobhayakarakamala-viraiyaMjalI devayA, taM ca daddUNa vimhiyabhUyamaNe lippakammaNimmavie / eyAvasarammi u goyamA ! saharisaromaMcakaMcupulaiyasarIrAe Namo arahaMtANaMti samuccAriUNa bhaNire gayaNaTThiyAe pavayaNadevayAe se kumAre-taM jahA jo dalai muTThipaharehiM maMdaraM dharai karayale vasuhaM / savvodahINa vi jalaM Ayarisai ekkaghoTTeNaM / / 13 / / TAle saggAu hariM kuNai sivaM tihuyaNassavi khaNeNaM / akkhaMDiyasIlANaM kuddho'vi Na so pahuppejjA / / 14 / / ahavA socciya jAo gaNijjae, tihuyaNassavi sa vaMdo / puriso va mahiliyA avA kuluggao jo na khaMDae sIlaM / / 15 / / paramapavittaM sappurisaseviyaM sayalapAvanimmahaNaM / savvuttama sokkhanihiM sattarasavihaM jayai sIlaM / / 16 / / ti bhANiUNaM goyamA ! jhatti mukkA kumArassovariM kusumavuThiM pavayaNadevayAe, puNo'vi bhaNiumADhattA devayA taM jahA devassa deMti dose pavaMciyA attaNo sakammehiM / Na guNesu "ThaviMta'ppaM suhAiM muddhA ya joeMti / / 17 / / 1. gativizeSavatkrameSu jAtyaturaGgameSu pavanavegeSvAruhyeti / 1a. kulodgataH kulIna iti / 2. kezazmazru viluJcayanniti / 3. AkRSati pibatIti / 4. jAto janmavAniti / 5. AtmAnaM sthApayantIti / 6. pareSAM sukhAni yadivA 'muhAI' 'muddhAe' ca pAThAntaramAzritya mukhAni mugdhA mudhA vA pazyantIti /
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 majjhatthabhAvavattI samadarisI savvaloya-vIsAso / nikkhevayapariyattaM divvo na karei taM Dhoi / / 18 / / tA bujjhiUNa savvuttamaM jaNA sIlaguNamahiDDhIyaM / tAmasabhAvaM ciccA kumArapayapaMkayaM Namaha / / 19 / / tti bhaNiUNaM adaMsaNaM gayA devayA iti, te chaillapurise lahuM ca gaMtUNaM sAhiyaM tehiM naravaiNo / ___ tao Agao bahuvikappakallolamAlAhiM NaM AUrijamANahiyayasAgaro harisavisAyavasehiM bhIuDDayA'tatthacakirahiyao saNiyaM gujjhasuraMga khaDakkiyAdAreNaM kaMpaMta-savvagatto mahayA kouhalleNaM kumAradaMsaNukkaMThio ya tamuddesaM / diDho ya teNaM so sugahiyaNAmadhejo mahAyaso mahAsatto mahANubhAvo kumAramaharisI, apaDivAi mahohIpaccae NaM sAhemANo saMkhAiyAi-bhavANuhUyaM dukkhasuhaM sammattAilabhaM saMsArasahAvaM kammabaMdhaTTitIvimokkhamahiMsAlakkhaNamaNagArAvayarabaMdhaM NarAdINaM suhaNisanno sohammAhivai-"dhariovaripaMDarAyavatto / tAhe ya tamadiTThapuvvamaccheragaM daNaM paDibuddho sapariggaho pavvaio ya goyamA ! so rAyA paracakkAhivaIvi / etthaMtaraMmi pahayasussaragaMbhIra-gahIraduMdubhinigghosa-puvveNaM samugghuTuM cauvvihadevanikAeNaM- taM jahA kammaTTagaMThimusumUraNa, jaya-jaya parameTThimahAyasa / jaya jaya jayAhi cArittadaMsaNaNANasamaNNiya ! // 20 // sacciya jaNaNI jage ekkA, vaMdaNIyA khaNe khaNe / jIse maMdaragirIgaruo, uyare vuccho tumaM mahAmuNitti / / 21 / / yannikSepaparivartaM divyaM-bhAgyaM devo vA na karoti taM madhyasthabhAvavartI Dhaukata iti / 2. bhInAzAdatrastazcamatkRtacetazceti 3. laghudvArarupA bhASAyAM khiDakIti 4. mahA'vadhijJAnapratyayeneti / 5. dhRtoparipANDurAtapatra iti / * 'tumamAmuNitti' pAThAntaramiti /
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram bhaNiUNaM vimuMcamANe surabhikusumabuddhiM bhattibharanibbhare viraiyakarakamalaMjalIutti nivaDie 'sasurAsure devasaMghe goyamA ! kumArassa NaM calaNAraviMde, paNacciyAo devasuMdarIo, puNo puNo'bhisaMdhuNiya NamaMsiya ciraM pajjuvAsiUNaM satthANesu gae devanivahe |2| 1 253 se bhayavaM ! kahaM puNa erise sulabhabohI jAe mahAyase sugahiyaNAmadhejje se NaM kumAramaharisI ? goyamA ! teNaM samaNabhAvaTThieNaM annajammaMmi vAyAdaMDe pautte ahesi taM nimitteNaM jAvajjIvaM mUNavvae guruvaeseNaM sAdhArie, annaM ca - tinni mahApAvaTThANe saMjayANaM taMjahA- AU teU mehuNe, ete ya savvovAehiM parivajjie, teNaM tu se erise sulabhabohI jAe / aha'nnayA NaM goyamA ! bahusIsagaNaparivarie se NaM kumAramaharisI patthie sammeyaselasihare dehaccAdhinimitteNaM, kAlakkameNaM tIe ceva vattaNIe jattha NaM se rAyakulabAliyA NariMde cakkhukusIle, jANAviyaM ca rAyaule. Agao ya vaMdaNavattiyAe so itthInariMdo ujjANavaraMmi, kumAramaharisiNo paNAmapuvvaM ca uvaviTTho sa purassaro jahoie bhUmibhAge, muNiNAvi pabaMdheNaM kayA desaNA, taM ca soUNaM dhammakahAvasANe uvaTTio saparivaggo NIsaMgattAe, pavvaio goyamA ! so itthInariMdo / evaM ca accaMtaghoravIruggakaTTadukkarata - vasaMjamANuTTANakiriyAbhirayANaM savvesiMpi apaDikammasarIrANaM apaDibaddhavihArattAe acchaMtaNippihANaM * saMsAriesuM cakkaharasuriMdAiiDDhi - samudaya-sarIrasokkhesuM goyamA ! vaccai koI kAlo jAva NaM patte sammeyaselasiharabbhAsaM, tao bhaNiyA goyamA ! teNa maharisiNA rAyakulabAliyANariMdasamaNI- jahA NaM dukkarakArige ! 1. 'sasurIsare' pA0 tathAca sasurezvaro devasaGgha iti / 2. maunavrataM saMdhRtamiti / 3. puryA IzvarastathA 'purassaro' pAThAntaramAzritya gatArtha iti / 4. nispRhANAmiti /
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 zrI mahAnizItha sUtram - adhya. 8 sigghaM aNuddhuyamANasA savvabhAvabhAvaMtarehiM NaM suvisuddhaM payacchAhi NIsallamAloyaNaM ADhaveyavvA ya saMpayaM savvehiM amhehiM dehaccAyakaraNekkabaddha-lakkhehiM NIsallAloiyaniMdiyagarahiya jahuttasuddhAsayajahovaiTTakayapacchittuddhiyasallehiM ca NaM kusaladiTThA saMlehaNatti / tao NaM jahuttavihIe savvamAloiyaM tIe rAyakulabAliyANariMdasamaNIe jAva NaM saMbhAriyA teNaM mahAmuNiNA jahA NaM jamahaM tayA rAyatthANamuvaviTThAe tae gArattha-bhAvaMmi sarAgAhilAsAe 'saMvikkhio ahesi tamAloeha dukkarakArie ! jeNaM tumhaM savyuttamavisohI havai / tao nnn tIe maNasA paritappiUNaM aicavalAsayaniyaDInikeyapAvitthIsabhAvattAe mA NaM cakkhukusIlatti amugassa dhUyA samaNINamaMto parivasamANI bhannihAmitti ciMtiUNaM goyamA ! bhaNIyaM tIe abhAgadhijAe-jahA NaM bhagavaM ! Na me tumaM eriseNaM aTTeNaM sarAgAe diTThIe 'nijjhAio jao NaM ahayaM te ahilasejjA, kiMtu jArise NaM tubbhe savyuttamaruvatAruNNajovvaNalAvanna-kaMtti-sohagga - kalAkalAva-viNNANaNANAiguNoha - vicchaDDumaMDie hotthA visaesu nirahilAse suvvire tA kimeyaM tahatti kiM vA No NaM tahattitti tujjhaM pamANaparitolaNatthaM sarAgAhilAsaM cakkhuM pauttA, No NaM cAbhilasiukAmAe, ahavA iNamettha cevAloiyaM bhavau kimittha dosaMti, majjhamavi guNAvaheyaM bhavejjA, kiM titthaM gaMtUNa mAyAkavaDeNaM ? suvaNNasayaM kei payacche | tA ya NaM acchaMtagaruyasaMvegamAvanneNaM vidiTThasaMsAracalitthIsabhAvassa NaM ti ciMtiUNaM bhaNiyaM muNivareNaM jahA NaM ghiddhiddhiratthu pAvitthI calassa bhAvassa jeNaM tu peccha peccha edahamettANukAlasamaeNaM 1 saMvIkSita iti / 2. dRSTa iti / 3. zrUyase iti / 4. guNAvahametad bhavediti /
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram kerisA niyaDI pauttati ? aho khalItthINaM calacavalacaDulacaMcalAsaMTThI'egaTTamANasANa khaNamegamavi dujjammajAyANaM aho 2sayalAkajja - bhaMDehaliyANaM aho sayalAyasakittIvuDDhikarANaM aho pAvakammA-bhiNiviTTajjhavasAyANaM, aho abhIyANaM paralogagamaNaMdhayAraghoradAruNa-dukkhakaMDUkaDAha - sAmali- kuMbhIpAgAidurahiyAsANaM / evaM ca bahuM maNasA paritappiUNa aNuyattaNAvirahiyaM dhammikkarasiyasupasaMtavayaNehiM NaM pasaMtamahurakkharehiM NaM dhammadesaNApuvvageNaM bhaNiyA kumAreNaM rAyakulabAliyA nariMdasamaNI goyamA ! teNaM muNivareNaM jahA NaM dukkarakArie ! mA eriseNaM mAyApavaMceNaM accaMtaghoravIruggakaTTasudukkaratavasaMjamasajjhAyajjhANAihiM samajhie niraNubaMdhipuNNa - pabbhAre NiSphale kuNasu, Na kiM ci eriseNaM mAyADaMbheNaM aNaMttasaMsAradAyageNaM paoyaNaM, nIsaMkamAloittANaM NIsallamattANaM kuru, ahavA aMdhayAraNaTTigANaTTaM dhaviyasuvaNNamiva' ekkAe phukkAe jahA tahA NiratthayaM hohI tujjheyaM vAluppADaNa bhikkhA bhUmIsejjA bAvIsaparIsahovasaggAhiyAsaNAie kAyakilesetti / tao bhaNiyaM tIe bhaggalakkhaNAe jahA bhagavaM ! kiM tumhe hiM saddhiM 'chammeNaM ullavijjai ? viseseNaM AloyaNaM dAumANehiM NIsaMkaM pattiyA, No NaM mae tumaM takkAlaM abhilasiukAmAe sarAgAhilAsAe cakkhue nijjhAiutti, kiMtu tujjha parimANatolaNatthaM nijjhAiotti bhaNamANI ceva nihaNaM gayA, kammapariNaivaseNaM samajjittANaM baddhapuTThanikAiyaM ukkosaTTiiM itthIveyaM kammaM goyamA ! sA rAyakula- bAliyAnarindasamaNitti / tao sasIsagaNe goyamA ! se NaM mahaccheragabhUe NaM sayaMbuddhakumAramaharisIe vihIe saMlihiUNaM attANagaM mAsaM pAovagamaNeNaM sammeyaselasiharaMmi aMtagao 9. 255 ekArthA'saMsthitamAnasAnAmiti / 2. sakalA'kArya - bhANDavikrayiNInAmiti / 3. dhmAtasuvarNamiveti / 4. phUtkAreNeti / 5. chadmanA-mAyayollApyata iti 6. pratIhi - pratItiviSayaM nayeti / * 'naTTamiva' pAThAntaramiti /
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 kevalittAe sIsagaNasamaNNie parinivvuDetti / 3 / __ sA uNa rAyakulabAliyANariMdasamaNI goyamA ! teNa mAyAsalla-bhAvadoseNaM uvavannA vijukumArINaM vAhaNattAe naulIruveNaM kiMkarIdevesuM / tao cuyA samANI puNo puNo uvavajjaMtI vAvajaMtI AhiMDiyA mANusatiricchesuM sayaladohaggadukkhadAriddaparigayA savvaloyaparibhUyA sakammaphalamaNubhavamANI goyamA ! jAva NaM kahakahavi kammANaM khaovasameNaM bahubhavaMtaresu taM AyariyapayaM pAviUNa niraiyArasAmannaparipAlaNeNaM savvatthAmasuM ca savvapamAyAlaMbaNavippamukkeNaM tu ujjamiUNaM nidaDDhAvasesIkayabhavaMkure tahAvi goyamA ! jA sA sarAgA cakkhU NAloiyA tayA takkammadoseNaM mAhaNitthIttAe, parinibbuDe NaM se rAyakulabAliyANariMdasamaNIjIve / 4 / se bhayavaM ! je NaM keI sAmaNNamabbhuTejA se NaM ekkAi jAva NaM sattaTThabhavaMtaresu niyameNa sijjhijjA tA kimeyaM aNUNAhiyaM lakkhabhavaMtarapariyaDaNaMti ? goyamA ! je NaM keI niraiyAre sAmanne nivvAhejA se NaM niyameNaM ekkAi jAva NaM aTThabhavaMtaresu sijjhe, je uNa suhume bAyare vA keI mAyAsalle vA AukAyaparibhoge vA teukAyaparibhoge vA mehuNakajje vA annayare vA keI ANA-bhaMge kAUNaM sAmaNNamaiyarejjA se NaM jaM lakkheNa bhavaggahaNeNaM sijhe taM mahai lAbhe, jao NaM sAmannamaiyarittA bohiMpi labhejA dukkheNaM / esA sA goyamA ! teNaM mAhaNIjIveNaM mAyA kayA jIe ya eddahamettAevi erise pAve dAruNe vivAgitti / 5 / se bhayavaM ! kiM tIe mahayarIe tehiM se taMdulamallage payacchie tti ? kiM vA NaM sAvi ya mahayarI tattheva tesiM samaM asesakammakkhayaM kAUNa parinivvuDA havejatti ? goyamA ! tIe mahayarIe tassa NaM taMdulla mallagassa'TThAe tIe mAhaNIe dhUyatti kAUNaM gacchamANI avaMtarAle ceva
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram avahariyA sA sujjasirI, jahA NaM majjhaM gorasaM paribhottUNaM 'kahaM gacchasi 'saMpayanti ? Aha vaccAmo goulaM aNNaM ca jai tumaM majjhaM viNIyA havejjA tA ahayaM tujjhaM jahicchAe tekAliyaM bahugulaghaeNaM aNudiyahaM pAyasaM payacchihAmi / 257 jAva NaM evaM bhaNiyA tAva NaM gayA sA sujjasirI tIe mahayarIe saddhiM, tehiMpi paralogANuTTANekkasuhajjhavasAyakkhittamANasehiM na saMbhariyA tA goviMdamAhaNAIhiM / evaM tu jahA bhaNiyaM mahayarIe tahA ceva tassa ghayagUlapAyasaM payacche | ahannA kAlakkameNa goyamA ! vocchinne NaM duvAlasasaMvaccharie mahArorave dAruNe dubhikkhe, jAe ya NaM riddhitthimiyasamiddhe savve'vi jaNavae / aha'nnayA puNa vIsaM aNaggheyANaM pavarasasisUrakaMtAINaM maNirayaNANaM ghettUNaM sadesagamaNanimitteNaM dIhaddhANa-parikhinna aMgayaTThI pahapaDivanne NaM tattheva goule bhaviyavvayAniyogeNaM Agae aNuccariyanAmadhejje pAvamatI sujasive / diTThA ya teNaM sA kannagA jAva NaM parituliyasayalatihuyaNaNaraNArIruvakaMtilAvaNNA, taM sujjasiriM pAsiya cavalattAe iMdiyANaM rammayAe kiMpAgaphalovamANaM anaMtadukkhadAyagANaM visayANaM viNijjiyAsesatihuyaNassa NaM goyaragaeNaM mayarakeuNo, bhaNiyA NaM goyamA ! sujasirI teNaM mahApAvakammeNaM sujasiveNaM jahA NaM he he kannage jaiNaM ime tujha santie jaNINIjaNage samaNumannaMti tANaM tu ahayaM taM pariNemi, annaM ca karemi savvaMpi te baMdhuvaggamadariddaM ti, tujjhamavi ghaDAvemi palasayamaNUNagaM suvannassa, tA gaccha aireNeva sAhasu mAyAvittANaM / tao goyamA ! jAva NaM paTTatuTThA sA sujasirI tIe mahayarIe 9. 'kahiM' pAThAntaramiti / 2. sAmpratamiti / 3. 'ahiyaM' pAThAntaramiti / 4. 'paNuvIsaM' pAThAntaramiti /
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 eyavaiyaraM pakahei tAva NaM takkhaNamAgaMtUNa bhaNio so mahayarIe-jahA bho bho payaMsehi NaM jaM te majjha dhUyAe suvaNNapalasae suMkie / tAhe goyamA ! payaMsie teNa pavaramaNI / tao bhaNiyaM mahayarIe-jahA taM suvannasayaM dAehi, kimeehiM DiMbharamaNagehiM 'paMciTThagehiM ? tAhe bhaNiyaM sujasiveNaM jahA NaM ehi vaccAmo NagaraM daMsemi NaM ahaM tujjhamimANaM paMciTThagANaM mAhappaM / tao pabhAe gaMtUNa nagaraM payaMsiyaM sasisUrakaMtapavaramaNIjuvalagaM teNaM naravaiNo, NaravaiNAvi saddAviUNaM bhaNie pArikkhI - jahA imANaM paramamaNINaM kareha mullaM / tollaMtehiM tu na sakkire tesiM mullaM kAuNaM / tAhe bhaNiyA naravaiNA jahA NaM bho bho mANikkakhaMDiyA ! Natthi kei ittha je NaM eesiM mullaM karejja / to giNhasu NaM dasa koDIo daviNajAyassa / sujjasiveNaM bhaNiyaM jaM mahArAo pasAyaM kareti, NavaraM iNamo AsaNNapavvayasannihie amhANaM goule tattha egaM ca joyaNaM jAva goNINaM goyarabhUmI taM akarabharaM vimuMcasu tti, tao naravaiNA bhaNiyaM jahA evaM bhavautti / evaM ca goyamA ! savvamadariddamakarabhare goule kAUNaM teNaM aNuccariyanAmadhejeNa pariNIyA sA niyayadhUyA sujasirI sujasiveNaM / jAyA paropparaM tesiM pII, jAva NaM nehANurAgaraMjiyamANase garmiti kAlaM kiMci tAva NaM dadNaM gihAgae sAhuNo paDiniyatte / hAhAkaMdaM karemANI puTThA sujjasiveNa sujasirI-jahA . pie ! evaM adiTThapuvvaM bhikkhAyarajuyalayaM daNaM kimeyAvatthaM gayA si ? tao tIe bhaNiyaM-jahA NaNu majjha sAmiNI eesiM, mahayA bhakkhannapANeNaM pattabharaNaM kariyaM, tao pahaTTatuTThamANasA uttamaMgeNaM calaNagge paNamayaMtI, tA mae ajja eesi paridaMsaNeNaM sA saMbhAriyatti / tAhe puNovi puTThA sA pAvA teNaM jahA NaM pie ! kA u tujhaM sAmiNI ahesi ? tao goyamA ! NaM daDhaM 'UsurusubhaMtIe samaNugaggharavisaMthulaMsugagirAe sAhiyaM 1. paJcabhiriSTakazakalairiti / 2. utsvararudantyA kaNThagurutayeti /
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 259 savvaMpi NiyayavuttaMtaM tasseti / tAhe viNNAyaM teNaM mahApAvakammeNaM jahA NaM nicchayaM esA sA 'mamaMgayA sujasirI, Na aNNA ya mahilAe erisA ruvakaMtIdittIlAvaNNa-sohaggasamudayasirI bhavejatti ciMtiUNaM bhaNiumADhatto taM jahA erisakammarayANaM jaM na paDe ghaDahaDitayaM vajaM / taMNUNaM taM ime ciMtiya sovijahitthIviu me kattha sujjhissaM? / / 22 / / ti bhANiUNaM ciMtiuM payatto so mahApAvayArI jahA NaM-kiM chiMdAmi ahayaM sahatthehiM tilaM tilaM sagattaM ? kiM vA NaM tuMgagiriyaDAo pakkhiviuM daDhaM saMcunnemi iNamo aNaMtapAvasaMghAyasamudayaM ? daDDhe kiM vA NaM gaMtUNaM lohayArasAlAe sutattalohakhaMDamiva ghaNakhaMDAhiM cunnAvemi suiramattANagaM ? kiM vA NaM phAlAveUNa majjhomajjhIe tikkhakaravattehiM attANagaM puNo saMbharAvemi aMto sukaDhiyatauya-taMba-kaMsa-lohaloNUsasajjiyA-khArassa ? kiM vA NaM sahattheNaM chiMdAmi uttamaMgaM ? kiM vA NaM pavisAmi "mayaraharaM ? kiM vA NaM ubhayarukkhesu ahomuhaM viNibaMdhAviUNamattANagaM heTThA pajjalAvemi jalaNaM ? kiM bahuNA ? Niddahemi kaTTehiM attANagaMti ciMtiUNaM jAva NaM masANabhUmIe goyamA ! viraiyA mahatI ciI / tAhe sayalajaNasannijjhaM suiraM niMdiUNaM attANagaM sAhiyaM ca savvalogassa jahA NaM mae erisaM erisaM kammaM samAyariyaM ti bhaNiUNaM AruDho ciiyAe, jAva NaM bhaviyavvayAe niogeNaM tArisadavvacunnajogANusaMsaDhe te savvevi dArutti kAUNaM phUijjamANevi aNegapayArehiM tahAvi NaM Na payalie sihI / 1. mamAGgajeti / 2. 'ciMte' ityAdi pAThAntaramAzritya cintayati ca yathAstrIvid yadivA 'jaha acchi vi u' pAThAntaramAzritya akSiNI api tu me kutra zotsyataH athavA yathAsthitividahaM kutra zotsye yadvA yathA aspRzya ivAhamityAdIti 3. daj pAThAntaramAzritya daityamiti / 4. prakSepayAmIti 5. makaradharaM samudramiti / 6. citikAyAmiti /
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 tao ya NaM dhiddhikAreNovahao sayalalogavayaNehiM jahA bho bho piccha piccha huyAsaNaMpi Na pajale pAvakammakArissatti bhaNiUNaM niddhADie te be'vi goulaao| eyAvasaraMmi u aNNAsannasannivesAo Agae NaM bhattapANaM gahAya teNeva maggeNaM ujANAbhimuhe muNINa saMghADage / taM ca dadbaNaM aNumaggeNaM gae ai te be'vi pAviDhe / patte ya ujjANaM jAva NaM pecchaMti sayalaguNohadhAriM caunANasamanniyaM bahusIsagaNaparikinnaM deviMdanariMdavaMdijjamANapAyAraviMdaM sugahiyanAmadhikaM jagANaMdaM nAma aNagAraM / taM ca dahNa ciMtiyaM tehiM - jahA NaM de maggAmi visohipayaM esa mahAyasetti citiUNaM tao paNAmapuvvageNaM uvaviDhe te jahoie bhUmibhAge purao gaNaharassa / bhaNio ya sujasivo teNa gaNahAriNA jahA NaM bho bho devANuppiyA ! NIsallamAloettANaM lahuM karesu sigdhaM asesapAviTThakammaniTThavaNaM pAyacchittaM / esA uNa AvannasattA / eyAe pAyacchittaM Nattthi jAva NaM No pasUyA / tAhe goyamA ! sumahaccaMtaparamamahAsaMvegagae se NaM sujjasive, AjammAo nIsallAloyaNaM payacchiUNaM jahovaiSTuM ghoraM sudukkaraM mahaMtaM pAyacchittaM aNucarittANaM tao accaMtavisuddhapariNAmo sAmaNNamabbhuTThiUNaM chabbIsaM saMvacchare terasa ya rAiMdie accaMtaghoravIruggakaTThadukkaratavasaMjamaM samaNucariUNaM jAva NaM egaduticaupaMcachammAsiehiM khamaNehiM khaveUNaM nippaDikammasarIrattAe apamAyayAe savvatthAmesu aNavaraya- mahannisANusamayaM sayayaM sajjhAyajjhANAIsu NaM NiddahiUNaM sesakammamalaM auvvakaraNeNa khavagaseDhIe aMtagaDakevalI jAe siddhe ya / 6 / / se bhayavaM ! taM tArisaM mahApAvakammaM samAyariUNaM tahAvi kahaM erise NaM se sujjasive lahuM theveNaM kAleNaM parinivvuDe tti ? goyamA ! teNaM jArisabhAvaTTieNaM AloyaNaM viinnaM, jArisasaMvegagaeNaM taM tArisaM ghoradukkaraM mahaMtaM pAyacchittaM samaNuTThiaM, jArisaM suvisuddhasuhajjhavasAeNaM
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 261 taM tArisaM accaMtaghoravIruggakaTTha-sudukkaratavasaMjamakiriyAe vaTTamANeNaM akhaMDiya - avirAhiye mUluttaraguNe parivAlayaMteNaM NiraiyAraM sAmannaM NivvAhiyaM, jAriseNaM roddaTTajjhANavippamukkeNaM NiTTiyarAgadosamohamicchattamaya-bhayagAraveNaM majjhattha-bhAveNaM adINamANaseNaM duvAlasa vAse saMlehaNaM pAovagamamaNasaNaM paDivannaM tAriseNaM egaMtasuhajjhavasAeNaM Na kevalaM se ege sijjhejjA, jai NaM kayAI parakayakammasaMkamaM bhavejjA tA NaM savvesiMpi bhavasattANaM asesa-kammakkhayaM kAUNaM sijjhijjA, NavaraM parakayakammaM Na kayAdI kassaI saMkamejjA, jaM jeNa samajjiyaM taM teNaM samaNubhaviyavvaMti, goyamA ! jayA NaM niruddhe joge havejjA tayA NaM asesaMpi kammaTTharAsiM aNukAlavibhAgeNeva NiTThavejjA, susaMvuDAsesAsavadAre / joganiroheNaM tu kammakkhae diTThe, Na uNa kAlasaMkhAe, jao NaM - 9. kAle tu khave kammaM, kAleNaM tu pabaMdhae / / egaM baMdhe khave egaM, goyama ! kAlamaNaMtagaM // 23 // NiruddhehiM tu jogehiM ve kammaM Na baMdhaai / porANaM tu pahIejjA, NavagassAbhAvameva u ||24|| evaM kammakkhayaM 'viMdA No NaM etthaM kAlamuddise / aNAikAle jIve ya, tahavi kammaM Na NiTThae ||25|| khaovasameNa kammANaM, jayA virIyaM samucchale / kAlaM khettaM bhavaM bhAvaM, davvaM saMpappa jIve tayA ||26|| appamAdI khave kammaM, je jIve taM koDiM caDe / jo pamAdI puNo'NaMtaM, kAlaM kammaM NibaMdhiyA ||27|| NivasejjA caugaIe u, savvatthA'ccaMtadukkhie / tamhA kAlaM khettaM bhavaM, bhAvaM saMpappa goyamA ! maimaM airA kammaM khayaM kare ||28|| vidyA iti / 2. NiTThie pAThAntaramiti / 3. tAM kakSAmArohediti
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262 zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 se bhayavaM ! sA sujasirI kahiM samuvavannA ? goyamA ! chaTThIe NaragapuDhavIe / se bhayavaM ! keNaM aTeNaM? goyamA ! tIe paDipunnANaM sAiregANaM NavaNhaM mAsANaM gayANaM iNamo viciMttiyaM jahA NaM paccUse gabbhaM paDAvemitti / evamajjhavasamANI ceva bAlayaM pasUyA / pasUyamettA ya takkhaNaM nihaNaM gayA / eteNaM aTeNaM goyamA ! sA sujasirI chaTThiyaM gayatti / se bhayavaM ! jaM taM bAlagaM pasaviUNaM mayA sA sujjasirI taM jIviyaM ki vA Na vatti ? goyamA ! jIviyaM / se bhayavaM ! kahaM ? goyamA ! pasUyamettaM taM bAlagaM tArisehiM jarAjarajalusajaMbAlapUiruhirakhAradugaMdhAsuIhiM vilittamaNAhaM vilavamANaM daTUNaM kulAlacakkassovarikAUNaM sANeNaM samuddisiumAraddhaM, tAva NaM diLaM kulANeNaM / tAhe dhAio sagharaNio kulAlo, aviNAsiyabAlataNU NaTTho sANo / tao kAruNNahiyaeNaM aputtassa NaM putto esa majjhaM hohitti viyappiUNaM kulANeNaM samappio NaM se bAlago goyamA ! 'sadaiyAe / tIe ya sabbhAvaNeheNaM parivAliUNaM mANusIkae se bAlage, kayaM ca nAmaM kulAleNa logANuvittIe sajaNagAhihANeNaM jahA NaM susaDho / ___ annayA kAlakameNaM goyamA ! susAhusaMjogadesaNApuvveNaM paDibuddheNaM susaDhe pavvaie ya, jAva NaM paramasaddhAsaMvegaveragagae accaMtaghoravIruggakaTThasudukkaraM mahAkAyakesaM karei, saMjamajayaNaM Na yANei / ajayaNAdoseNaM tu savvattha asaMjamapaesu NaM avarajjhe / tao tassa garuhiM bhaNiyaM jahA bho bho mahAsatta ! tae, annANadosao saMjamajayaNaM ayANamANeNaM mahaMte kAyakese samADhatte, NavaraM jai niccAloyaNaM dAUNaM pAyacchittaM Na kAhisi tA savvameyaM niSphalaM hohI / tA jAva NaM guruhiM coie tAva NaM se aNavarayAloyaNaM payacche / se 'vi NaM guru tassa tahA pAyacchitte payAi jahA NaM saMjamajayaNaM bhUyagaM / teNeva ahannisANusamayaM roddaTTajjhANAivippamukke suhajjhavasAye niraMtaraM paviharejjA / 1. svapalyai iti / 2. svajanakAbhidhAneneti / 3. bhUyaskAmiti / /
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 263 aha'nnayA NaM goyamA ! se pAvamatI je kei chaTThaTTama - dasamaduvAlasaddhamAsa-mAsa jAva NaM chammAsakhavaNAie annayare vA sumahaM kAyakesANugae pacchitte se NaM tahatti samaNuTTe / je u uNa egaMtasaMjamakiriyANaM jayaNANugae maNovaikAyajoge sayalAsavanirohe sajjhAyajjhANAvassagAie asesapAvakammarAsiniddahaNe pAyacchitte se NaM pamAe avamanne avahele asaddahe siDhile jAva NaM kila kimittha dukkaraMti kAUNaM na tahA samaNuTTe | annayA NaM goyamA ! ahAuyaM parivAleUNaM se susaDhe mariUNaM sohamme kappe iMdasAmANie mahiDhI deve samuppanne / taovi caviUNaM ihas vAsudevo hoUNaM sattama puDhavIe samuppanne / tao uvvaTTe samA mahAkAe hatthI hoUNaM mehuNA''sattamANase mariUNaM aNaMtavaNassIe gayatti / esa NaM goyamA ! se susaDhe je NaM AloiyaniMdiyagarahie i kayapAyacchittevi bhavittANaM ! jayaNaM ayANamANe bhamihI suiraM tu saMsAre // 29 // se bhayavaM kayarA uNa teNaM jayaNA Na vinnAyA jao NaM taM tArisaM dukkaraM kAyakesaM kAUpi tahAvi NaM bhamihii suiraM tu saMsAre ? goyamA ! jayaNA NAma aTThArasahaM sIlaMgasahassANaM saMpunnANaM akhaMDiya'virAhiyANaM jAvajjIvamahannisANusamayaM dhAraNaM kasiNasaMjamakiriyaM aNumannaMti, taM ca teNa na vinnAyaM ti, teNaM tu se ahanne bhamihii suiraM tu saMsAre / se bhayavaM ! keNaM adreNaM taM ca teNaM Na vinnAyaM ti ? goyamA ! teNaM jAvaie kAyakese kae tAvaiyassa ' aTThabhAgeNeva jai se bAhirapANagaM vivajjento tA siddhIe maNuvayaMto, NavaraM tu teNa bAhirapANage paribhutte / bAhirapANagaparibhoissa NaM goyamA ! bahue vi 1. ' addhabhAgeNeva ' pAThAntaramiti /
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 kAyakese Niratthage havejA, jao NaM goyamA ! AU teU mehuNe eai tao'vi mahApAvaTThANe abohidAyage egaMteNaM vivajjiyavve eteNaM Na samAyariyavve susaMjaehiMti, eteNaM aTeNaM taM ca teNaM Na viNNAyaM ti / se bhayavaM ! keNaM aTeNaM AUteUmehuNe tti abohidAyage samakkhAe ? goyamA ! savvamavi chakkAyasamAraMbhe mahApAvaTThANe, kiM tu AuteukAyasamAraMbheNa aNaMtasattovaghAe, mehuNAsevaNeNaM tu saMkhejjAsaMkhejasattovadhAe ghaNarAgadosamohANugae egaMta appasatthajjhavasAyattameva / jamhA evaM tamhA u goyamA ! etesiM samAraMbhAsevaNaparibhogAdisu vaTTamANe pANI paDhamamahavvayameva Na dhArejjA, tayabhAve avasesamahavvayasaMjamANuTThANassa abhAvameva / jamhA evaM tamhA savvahA virAhie sAmaNNe / jao evaM tao NaM pavattiyasammaggapaNAsitteNeva goyamA ! taM kiM kiMpi kammaM nibaMdhijA jeNaM tu narayatiriyakumANusesu aNaMtakhutto puNo puNo dhammotti akkharAiM simiNe'vi NaM alabhamANe paribhamejA / eeNaM aTeNaM AUteUmehuNe abohidAyage goyamA ! samakkhAyatti / se bhayavaM ! kiM chaTTaTThamadasamaduvAlasaddhamAsamAse jAva NaM chammAsakhavaNAINaM accaMtaghoravIruggakaTThasudukkare saMjamajayaNAviyale sumahaMte'vi u kAyakese kae Niratthage havejjA ? goyamA ! NaM Niratthage havejjA / se bhayavaM ! keNaM aTeNaM ? goyamA ! jao NaM kharuTTamahisagoNAdao'vi saMjama-jayaNA-viyale akAmanijjarAe sohammakappAdisu vayaMti, tao'vi bhogakhaeNaM cue samANe tiriyAdisu saMsAramaNusarejA / tahA ya duggaMdhAmijjha-cilINa-khAra-pittojjhasiMbha-paDahatthe vasA-jalusa-pUiduddiNicilivile' ruhiracikkhalle duiMsaNijjabIbhacchatimi-saMdhayArae gaMtubbiyaNijjagabbhapavesajammajarA 1. 'cilicille' iti pAThaH saMbhAvyate tathA cA iti /
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAnizItha sUtram 265 maraNAI - aNegasArIramaNo- samutthasughoradAruNadukkhANameva bhAyaNaM bhavati / Na uNa saMjamajayaNAe viNA jammajarAmaraNAiehiM ghorapayaMDamahArudAruNadukkhANaM NiTTavaNamegaMtiyamacyaMtiyaM bhavejjA / ' eteNaM saMjamajayaNAviyale sumahaMte'vi kAyakese pakae goyamA ! niratthage bhavejjA | se bhayavaM ! kiM saMjamajayaNaM samuppehamANe samaNupAlemANe samaNuTTemANe aireNaM jammajarAmaraNAdINaM vimucchejjA ? goyamA ! atthege je NaM No aireNaM vimuMcejjA se bhayavaM ! keNaM aTTeNaM evaM buccai- jahA NaM atthege je NaM No aireNaM vimucchejjA, atthege je NaM aireNaM vimucjA ? goyamA ! atthege je NaM kiMci u Isi maNagaM attANagaM aNovalakkhemANe sarAgasasalle saMjamajayaNaM samaNuTTe je NaM evaMvihe se NaM* cireNaM jammajarAmaraNAiaNegasaMsAriyadukkhANaM vimuccejjA, atthege je NaM NimmUluddhiyasavvasalle nirAraMbhapariggahe nimmame nirahaMkAre vavagayarAgadosamohamicchattakasAyamalakalaMke savvabhAva-bhAvaMtarehiM NaM suvisuddhA adINamANase egaMteNaM nijjarApehI paramasaddhAsaMvegaveraggagae vimukkA sesamayabhayagAravavicittANegapamAyAlaMbaNe jAva NaM nijjiyaghoraparIsahovasagge vavagayaroddaTTajjhANe asesa kammakkhayaTTAe jahuttasaMjama - jayaNaM samaNupehijjA pAlejjA aNupAlejjA samaNupAlejA jAva NaM samaNuTThejjA je NaM evaMvihe se NaM aireNaM jammajarAmaraNAiaNegasaMsAriyasuduvvimokkhadukkhajAlassa NaM vimujjA, eteNaM aTTheNaM evaM vuccai- jahA NaM goyamA ! atthege je NaM No aireNaM vimujjA atthege je ya NaM aireNeva vimucchejjA / se bhayavaM ! jammajarAmaraNAi aNegasaMsAriya- dukkhajAlavimukke samANe jannaM kahiM parivasejjA ? goyamA ! jattha NaM na jarA na maccU na 1. 'eteNaM aTTheNaM' kvacit pAThAntaramiti / 2. 'jaMtu' pAThAntaramiti /
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 vAhio No ayasa'bbhakkhANasaMtAvuvvegakalikalahadariddadaMdaparikesaM Na iTTaviogo, kiM bahuNA ?, egaMteNaM akkhayadhuvasAsayaniruvamaaNaMtasokkhaM mokkhaM parivasejatti bemi / 7 / mahAnisIhassa biiyA cUliyA ||a. 8 / / samattaM mahAnisIhasuyakkhaMdhaM // OM namo cauvIsAe titthaMkarANaM OM namo titthassa OM namo suyadevayAe bhagavatIe OM namo suyakevalINaM, OM namo savvasAhUNaM, OM namo savvasiddhANaM namo bhagavao arahao sijjhau me bhagavaI mahai mahAvijjA / viie mahaaviie jayaviie seNavaiie vaddhaamaaNaviie 'vaimaaNaviie jaye vijayae jayantae apa ajie svaaaa / upacAro cauttha-bhatteNaM sAhijai esA vijjA / savvagao NaitthaaragapAragao hoi, uvaTThaaavaNaa gaNassa vA aNunNA e esA satta vArA parijaveyavvA, NitthAragapArago hoi, jeNa kappasamattIe vijA abhimaMtiUNaM vigghaviNAigA ArAhaMti, sUre saMgAme pavisaMto aparAjio hoi, jiNakappasamattIe vijjA abhimaMtiUNaM khemavahaNI maMgalavahaNI bhavai / 8 / .. 'cattAri sahassAI paMca sayAo taheva cattAri / silogAviya mahAnisIhami pAeNa // 30 // 1. kvacit pratau padamidaM na dRzyata iti /
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ 267 zrI mahAnizItha sUtram - prazasti - zrImadvIra jinezasya zrIsudharmA gaNAdhipaH / tapAgacchatarormUlaM zrIgaNipiTakasya ca / / 1 / / tasya paramparA''yAtaH pravacanaprabhAvakaH / zrImadvijayasiMhAkhyaH siMho durvAdikumbhiSu / / 2 / / tasya paTTAmbare sUryaH zaithilyadhvAntazoSaNaH / zrIsatyavijayo'bhUcca satyaniSThaziromaNiH // 3 // paTTe tadIyake zrImAn karpUravijayAbhidhaH / abhavadatikarpUraH prasaracchIlasaurabhaH / / 4 / / tatpaTTAbhranizAnAthaH sanAthaH saumyabhAvataH / kSamAbhRtAM purogAmIzrIkSamAvijayo'bhavat / / 5 / / jinottama-padma-rupa-kIrti-kastUrapUrvakAH / vijayAntAH kramA''yAtAH vittvakavitvadhIdhanAH / / 6 / / tatpaTTesvatapastejastiraskRtanabhomaNiH / zrImaNivijayazcintAmaNirIpsitado'bhavat / / 7 / / tasya ziSyo'bhavabuddhayA vinirjitabRhaspatiH / zrIbuddhivijayaH sevyo budhairbuddhiguNAnvitaH / / 8 / / tatpaTTe Adya AcAryaH, nAmnA''tmArAmajI abhUt / khyAtaH zrI vijayAnando jagadAnandadAyakaH / / 9 / / smArako jinakalpasya svacAritreNa sAmpratam / zrImAn kamalasUrIzaH paTTe'bhUttasya karmaThaH / / 10 / /
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 zrI mahAnizItha sUtram-adhya08 ziSyaH zrIvijayAnandasUrebabhUvasiddhavAk / karmavidAraNavIraH zrIvIravijaya vAcakaH / / 11 / / vijayadAnasUrIzaH ziSyastasya budhAgraNIH / zrutadAne sadAsaktaH saktaH susAdhusarjane / / 12 / / tatkAladhIzca sajyotiHsarvAgamarahasyavit / zrImatkamalasUrIzapaTTaprabhAvako'bhavat / / 13 / / |yugmm|| tasyA'bhUdabhijaH prazastacaraNaH ziSyaH sameSAM mataH, sevyaH sArdhacatuHzatAdhikamunivrAtena vAtsalyabhUH / sraSTA bandhavidhAna-karmavivRteH siddhAntapAraGgataH, karmavAtavidAraNaikasubhaTaH zrI premasUrIzvaraH / / 14 / / (zArdUlavikrIDitam) / / tasyaiva ziSyalezena zrI mitrAnandasUribhiH / sampAditAM pratiM dRSTvA, kulacandramumukSuNA / / 15 / / bhuvanabhAnupaTTeza - jayaghoSeritena hi / vihitaM TippaNaM sphuTaM, punaH zodhyaM bahuzrutaiH / / 16 / / |yugmm|| granthasaMzodhaka-TippaNakArajanakena rAjasthAnaprAntAntargatazrI pinDavADAnagaravAstavyena zrIRSabhadAsazreSThinA''tmazreyortha-svadravyavyayenA''lekhito grantho'yaM lekhaka zrIjagadIzadAsena / // zivamastu sarvajagataH //
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ " pUjya AcAryadeva zrI vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja Alekhita sAhitya 1. paramateja bhAga-1 AvRtti-3 rU. 70-00 2. zrI bhagavatIsUtra vivecana - bhAga-1 22-00 3. yogadaSTi samuccaya - bhAga-2 30-00 4. navapada prakAza - arihaMtapada 10-00 5. navapada prakAza - siddhapada 20-00 7. navapada prakAza - AcAryapada, 8-00 7. sItAjInA pagale pagale - bhAga-1 7-50 8. sItAjInA pagale pagale - bhAga-2 7-50 9. mananA minArethI muktinA kinAre - bhAga-1 15-00 10. mananA minarethI muktinA kinAre - bhAga-2 1pa-00 11. joje DubI jAya nA 4-00 12. yazodhara caritra - bhAga-1 12-00 13. yazodhara caritra - bhAga-2 14. pritama kero paMtha nihALo 10-00 15. timira gayuM ne jyoti prakAzI 5-00 17. tApa hare tana-mananAM 10-00 17. gaNadharavAda - AvRtti 3 10-00 18. kaDavA phaLa che krodhanA 20-00 19. mAnava jAtine jaina dharmanI bakSIsa 8-00 20. merI kAchAzavALI (dhruvanayamAna-1) 25-00 21. mAnava tuM mAnava bana 22. mAnava jIvana meM dhyAna kA mahatva 20-00 23. samarAditya caritra - bhava 1-2 30-00 9-00 20-00 prAptisthAna divyadarzInA TrasTa hara clo. kumArapALa vi. zAha bharatakumAra caturadAsa zAha zare 33, kalikuMDa sosAyaTI 868, kALuzInI poLa dhoLakA - 387810 kALupura, amadAvAda-380001 jajajajajajajajajajA 80000000000000000000000000
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjya AcAryadeva zrI vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja Alekhita sAhitya 1. paramateja bhAga-1 AvRtti-3 rU. 70-00 2. zrI bhagavatIsUtra vivecana - bhAga-1 22-00 3. yogadaSTi samuccaya - bhAga-2 30-00 4. navapada prakAza - arihaMtapada 10-00 5. navapada prakAza - siddhapada 20-00 6. navapada prakAza - AcAryapada 8-00 7. sItAjInA pagale pagale - bhAga-1 7-5o 8. sItAjInA pagale pagale - bhAga-2 7-50 9. mananA minArethI muktinA kinAre - bhAga-1 15-00 mananA minarethI muktinA kinAre - bhAga-2 15-00 11. joje DubI jAya nA |4-00 12. yazodhara caritra - bhAga-1 12-co 13. yazodhara caritra - bhAga-2 9-00 14. pritama kero paMtha nihALo 10-00 15. timira gayuM ne jyoti prakAzI pa-00 16. tApa hare tana-mananAM 10-00 17. gaNadharavAda - AvRtti 3 10-00 18. kaDavA phaLa che krodhanA 20-00 19. mAnava jAtine jaina dharmanI bakSIsa 8-00 20. bhedI AkAzavANI (kuvalayamAlA-1) 2-00 21. mAnava ta mAnava bana 20-00 22. mAnava jIvana meM dhyAna kA mahatva 20-00 23. samarAditya caritra - bhava 1-2 30-00 80s. | prAptisthAna divyadana TrasTa C/o. kumArapALa vi. zAha bharatakumAra caturadAsa zAha 36, kalikuMDa sosAyaTI 868, kALuzInI poLa dhoLakA - 387810 kALupura, amadAvAda-380001 GOVI 6590090580% 008 che