Book Title: Abhamandal
Author(s): Mahapragna Acharya
Publisher: Anekant Bharati Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005218/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAmAbhaMNa yuvAyArtha malaprajJa Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNA zarIranI copAsa prakAzanuM eka valaya hoya che. te sukSma taraMgonI jALa jevuM ke rUnA sUkSama taMtunA guccha jevuM hoya che. te upara nIce, DAbe - jamaNe - cAre bAju phelAyeluM hoya che. jevI bhAvadhArA hoya tevuM tenuM svarUpa banI jAya che. te ekasarakhuM nathI rahetuM. badalAtuM rahe che. nirmaLatA, malinatA, saMkoca ane vikAsa--A badhI avasthAo temAM banatI rahe che. enA mAdhyamathI cetanAnAM parivartana jANI zakAya che, zarIra ane mananA stare bananArI ghaTanAo jANI zakAya che. skUla zarIranI ghaTanAo pahelAM sukSma zarIramAM bane che. tenuM pratibiMba AbhAmaMDaLa para paDe che. enA abhyAsathI bhaviSyamAM bananArI ghaTanAonI jANakArI prApta karI zakAya che. roga ane mRtyu, svAthya ane jIvana Adi aneka vastu e viSe bhaviSyavANI karI zakAya che. bhAvadhArA (lezyA) anusAra AbhAmaMDaLa badalAya che ane leNyA-dhyAna dvArA AbhAmaMDaLane badalavAthI bhAvadhArA paNa badalAi jAya che. A dRSTie vezyA-dhayona athavA camakatA raMgonuM dhyAna bahu ja mahattvapUrNa che. ApaNI bhAvadhArA jevI hoya che tevuM 14 mAnasika ciMtana tathA zArIrika muddAo ane IMgita tathA aMga-saMcAlana hoya che. krodhanI mudrAmAM rahenAra vyaktimAM krodha pragaTa thavAnI saMbhAvanA vadhI jAya che. kSamAnI mudrAmAM rahenAra vyakti mATe kSamAnI cetanAmAM javAnuM saraLa thaI paDe che. A jotAM leNyAdhyAnanI upayogitA vadhI jAya che, For Private ETSOT l y Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anekAnta bhAratI prakAzana weeelllllllllllllell nelllllllllll Wielewelleen --- -- - p - - ollllllllllle 200tti i e Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Zorotorisa ho99999 2000 20000, .00000000004, - * Aruari do do, Modeit MV00000 gdaatgi t&1987 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdaka muni dulaharAja gujarAtI AvRtti : saMpAdaka : dalasukha mAlavaNiyA prabaMdha saMpAdaka : zubhakaraNa surANa anuvAdaka : guNavaMta amRtalAla zAha paccIsa rUpiyA prathama AvRtti H I. sa. 1982 punarmudraNa : I. sa. 1987 prakAzaka : saMteSakumAra surANuM nidezaka, anekAnta bhAratI prakAzana I. cArUla, The. sarvapallI rAdhAkRSNana mAga amadAvAda380 015 mudraka : zrI pArzva prinTarI dezIvADAnI poLa, amadAvAda- 1 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastuti zarIra, mana ane citta-traNene anyonya gADha saMbaMdha che. zarIra paudgalika paramANuonI eka adbhuta racanA che. mana enAthI paNa ame paramANu-su'racanA che. citta cetanAnA eka stara che, je A zarIra ane mananI sAthe kArya kare che. citta apaulika (abhautika) che, eTale temAM koI raMga nathI hotA, zarIra ane mana paugalika (bhautika) che. pudgalanuM lakSaNa chevo", "dha, rasa, ane sparza yukta hAvuM" kAI paNa paramANu varNa , ga'dha, rasa ane sparza vinAnA hAtA nathI. joke zarIra ane mana paugalika che, chatAM paNa sApekSatAnA satrathI saMkaLAyelA hovAthI ekabIjAthI prabhAvita thAya che. paramANutA cAra guNAmAMthI 2'ga cittane sahuthI vadhu prabhAvita kare che. ApaNu" citta nA DIta tramAM kriyA zIla rahe che ane enuM mukhya kendra che mastiSka. te atajagatamAM sakSamacetanA sAthe joDAyeluM che. tyAMthI tene gatizIlatA mATenA AdezA-sUcanA maLyA kare che ane bAhya jagatamAM te potAnA pratibiMbarUpa AbhAmaMDaLa sAthe joDAyeluM hoya che. jevuM citta heAya che tevuM AbhAma'DaLamAM hoya che. ane jevuM" abhiAmaDaLa hoya che tevuM citta heAya che. cittane joIne AbhAmaMDaLane juNI. zakAya che. ane AbhAmaMDaLane joIne cittane jANI zakAya che. citta nirmaLa hiAya tA AbhAmaMDaLa nirmaLa heAya ane citta malina hAya to AbhAmaMDaLa paNa malina heAya che. - ApaNA zarIranI cApAsa prakAzanuM eka laya hoya che. te sUma taragAnI jALa jevuM' ke rUnA sUkSma tataenA guccha jevuM hoya che. te uparanIce, DAbe-jamaNe-cAre bAju phelAyeluM hoya che. jevI bhAvadhArA heAya tevu tenu' svarUpa banI nya che. te ekasarakhuM nathI rahetuM', badalAtuM rahe che. nirmaLatA, malinatA, sakAca ane vikAsa--A badhI avasthAe temAM banatI. rahe che. enA mAdhyamathI cetanAnAM parivata na jANI zakAya che, zarIra ane mananA stare bananArI ghaTanAe jANI zakAya che. byula zarIranI ghaTanAo pahelAM sUkSma zarIramAM bane che. tenuM pratibiba AbhAma'DaLa para paDe che. enA abhyAsathI bhaviSyamAM bananArI ghaTanAonI juNakArI prApta karI zakAya che. rAga ane mRtyu svAthya ane jIvane Adi aneka vastuo vize bhaviSyavANI karI zakAya che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvadhArA (lezyA) anusAra AbhAmaMDaLa badalAya che ane lesyA-dhyAnuM dvArA AbhAmaMDaLane badalavAthI bhAvadhArA paNa badalAI ya che, A daSTie lezyA dhyAnuM athavA camakatA ra'gAnuM dhyAna bahu ja mahattvapUrNa che. ApaNI bhAvadhArA jevI hoya che tevuM ja mAnasika ciMtana tathA zArIrika mudrAo ane igita tathA "gu.sa"cAlana hoya che. krodhanI mudrAmAM rahenAra vyaktimAM krAdha pragaTa thavAnI saMbhAvanA vadhI jAya che. kSamAnI mudrAmAM rahenAra vyakti mATe kSamAnI cetanAmAM javAnuM saraLa thaI paDe che. A jotAM leNyA-dhyAnanI upayogitA vadhI ya che. prastuta pustakanI presakApI tauyAra karavAnA zrama-sAdhya kAya mAM tathA saMpAdanamAM muni dulaharAja chae utsAhapUrvaka kArya karyuM' che, te mATe emane dhanyavAda ApuM chuM'. pAThakagaNe hamaNAM prakAzita thatA dhyAna saMbaMdhI granthA pratye je lAgaNI pradazita karI che, je abhirucithI te vAMcIne tenA AdhAre prayoga mATe prayatanA karyA che enAthI A kSetramAM ujajavaLa zakayatAo utpanna thaI che, hu' zubhakAmanA karuM chuM ke jana-janamAM adhyAtmanI bhAvanA jage, pratyeka vyakti potAnA astitvane juNe -samaje. AcArya" kavara prati huM zrAddhA-prata praNAma karu chuM ane kAmanA karuM chuM' ke teeAnI mAga kaza namAM samagra mAnavajUtinA patha prakAzita bane. . AbhAma'DaLa prANInuM lakSaNa che. eTaluM vilakSaNa ke aprANImAM te hetuM nathI. AbhAmaMDaLa aprANImAM paNa hoya che paNa te prANInA AbhAma'DaLanI jema parivartanazIla nathI hotuM. | prekSA-dhyAnanI paddhatimAM A AbhAmaMDaLa athavA lesyAnI mahatvapUrNa prakriyA che, | gujarAtI vAcaMkAe prekSA-dhyAnanA sAhitya prati je suruci darzAvI che te svayaMbhU zubha che, jena vizvabhAratI yuvAcArya mahAprajJA lADatuM' 15-4-1982 www.jainelibrary.on Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Amukha jaina, bauddha ane AjIvika zAstromAM vezyA ane abhijAti nAme AtmAnAM bAhya pariNAmonI je carcA Ave che tene pUjya yuvAcArya mahAprajJajIe A granthamAM navI daSTithI rajU karI che. ethI A granthanuM vizeSa mahatva che. A pUrve AbhAmaMDaLanI carcA thiyosophisTae paNa karI che. paNa AmAM A carcA atyaMta vicArapUta ane pratItijanaka bane e rIte karavAmAM AvI che te AnI vizeSatA koI paNa vAcakanA dhyAnamAM AvyA vinA raheze nahIM. vaLI e AbhAmaMDaLanuM jJAna thAya to atmA vizuddhinA bhAge kaI rIte jaI zake che tenuM paNa vizada vivecana AmAM karavAmAM AvyuM che eTale mAtra AbhAmaMDaLanI carcA ja AmAM che ema nathI. paNa AtmAne nirmaLa karavAnI prakriyA paNa AmAM nirdiSTa che. AthI AtmAne uddhAra ke tenuM nirvANa IcchanArAo mATe A pustaka manana karavA yogya banI gayuM che emAM saMdeha nathI. zrI zubhakaraNa surANAne dhanyavAda che ke teo AtmAne unnata karanAra AvA pustakonuM prakAzana karavA tatpara thayA che. A pustakane anuvAda zrI guNavaMta zAhe zIdhra karI Ape che tethI kyAMka bhASAmAM hindInI chAMTa AvI gaI che paNa te vAcakane naDatararUpa nahi bane evI AzA rAkhuM chuM. pustakanAM praphanuM saMzodhana Do. Ara. ema. zAhe karyuM che te mATe AbhAra. mAghurI"8, operA sesAyaTI amadAvAda-7 28-4-'82 dalasukha mAlavaNiyA bIjI AvRtti veLAe hajI pAMca varSa paNa pUrAM thayAM nathI tyAM A graMthanI bIjI AvRtti prakAzita karavI paDe che temAM tenA lekhaka pUjya yuvAcArya zrI mahAprajJajInI tarkabaddha lekhanazailI ja mukhya kAraNa che. yuvAcAryazrInAM anya prakAzananI jema ja A pustakane paNa sAro AvakAra maLe te mATe anekAnta bhAratI prakAzana gujarAtanA bauddhikone AbhAra mAne che. duHkha eka ja vAtanuM che ke A pustakanA anuvAdaka zrI guNavataMbhAI zAha sadgata thayA che ane anekAnta bhAratI prakAzanane je kheTa paDI che te purAI zake tema nathI. prastuta bIjI AvRttinA prakAzanamAM zrI pArzvanAtha korporezanavALA zrI navanItabhAIe je Arthika sahakAra Apyo che te badala temane AbhAra, tA. 31-7-87 dalasukha mAlavaNiyA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA zibira - 1 1. vyaktitvanA badalAtAM rUpe 2. vyaktitvanI bhUharacanAH AtmA ane zarIranuM milanabiMdu 3. sArA-kharAbanuM niyaMtraNa kakSa 4. sthaLa ane sUkSma jagatanuM saMparka - sUtra pa. vyaktitvanuM je rUpAMtaraNa kare che (1) 6. vyaktitvanuM je rUpAMtaraNa kare che (2) 7. vRttionA rUpAMtaraNanI prakriyA 8. svabhAva-parivartananuM bIjuM pAna 8. raMgonuM dhyAna ane svabhAvaparivartana 95 106 117 130 143 zibira-2 1. dhyAna zA mATe ? 2. tANuM ane dhyAna (1) 3. tANa ane dhyAna (ra) 4. AbhAmaMDaLa pa. AbhAmaMDaLa ane zakti-jAgaraNa (1) 6. AbhAmaMDaLa ane zakti-jAgaraNa (2) 7. lezyA : eka vidhi sAravAranI 8. leyA : eka vidhi rasAyana-parivartananI 8 lesyA : eka preraNuM che jAgaraNanI pariziSTa AbhAmaMDaLa 154 166 177 188 201 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha-saujanya : zrImatI surajabahena cunIbhAI paTelanA smaraNathe pArzvanAtha cerITI TrasTa 50, harisiddhi cembarsa, Azrama roDa, amadAvAda vatI, zrI navanItabhAI sI. paTelanA saujanyathI Swimmwuvwxunun Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zibira-1 dinAMka : 23-10-78 thI 31-10-78 sudhI sthAna : gaMgAzahera (rAjasthAna) sAnnidhya : AcArya zrI tulasI Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 7 O 0 3 7 d ha ha 7 d 3 0 1. vyaktitvanAM khalatAM rUpA kayAreka sAruM kAma, kayAreka kharAba to kayAreka niSkriya, kayAreka sAro vicAra, kayAreka kharAba to kayAreka nivicAra. kacAreka sAro bhAva, kayAreka kharAba to kayAreka bhAvazUnya. kayAreka prema, kayAreka ghRNA. kayAreka rAga, kayAreka dveSa. kayAreka aikaya, kayAreka mAyA. kayAreka vizvAsa, kayAreka avizvAsa. kayAreka hAsya, kayAreka bhaya. kayAreka virAga, kayAreka vAsanA. mANasa na to kharAba kAma - kArya icche che, na to kharAba vicAra karavAnuM. kharAba bhAvanA bhAvavAnuM paNa te nathI Icchato, chatAMya te kema thAya che? 40 mANasanI bhItara eka taLAva che. temAMthI satata be pravAha vahe che : eka pravAha che asaMkalezano, bIjo che saMkalezano. 5 0 prANazaktinA vidyutataraMga dvArA e pravAha bhItarathI bahAra sudhI pahoMce che. 0 ApaNe mUcchita hoIe to sa~kalezano daravAjo khUlI jAya che. AthI ApaNe kriyAtaMtra pratye jAgrata banIe : 6 0 : zarIra prekSA : kharAba vicAranA taraMga snAyumAM. kharAba kArya snAyu dvArA. : zvAsa prekSA : zvAsane kharAba vicAra ane kAryanuM mAdhyama na banavA do. kriyAtaMtranI jAgRtinI be niSpatti : 1. vipAka vicaya karo, jenAthI na khunarbandha thAya, na saMkalezane poSaNa maLe. 2. vipAka-janita AvegothI mukti, A. 1 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka .. * mANasa aneka cittavALo che. citta eka nathI, citta aneka hoya che. citta aneka hoya che tethI ja vyaktitva bahurUpI hoya che. vyaktinAM keTalAM rUpa che, te jANI-oLakhI nathI zakAtuM. je vyaktine savAre joI hatI, te vyaktine bapore oLakhI nathI zakAtI ane jene baporanA oI hatI tene sAMje oLakhI nathI zakAtI. jene sAMje joI tene rAte oLakhI nathI zakAtI. eTaluM badhuM vyaktitva badalAya che. tenAM eTalAM badhAM rUpa badalAya che ke anumAna karavuM muzkela bane che ke je vyaktine savAre joI hatI te ja sAMje che ke bIjI. ghaNI muzkelI paDe che sama javAmAM. je vyaktine savAre zAMta, zAlIna ane gaMbhIra joI e ja vyaktine baporanA taDakAnI jema teja joIe chIe, krodhanI AgamAM saLagatI joIe chIe tyAre e anumAna paNa nathI thaI zakatuM ke A e ja vyakti che ke jene savAre zAMta ane zAlIna joI hatI. savAre sAgarane zAMta joyo hato. bharatInA samaye tene joyo to lAgyuM ke mojAM UchaLI rahyAM che, samagra sAgara khaLabhaLI UThayo che, azAMta ane ajaMpa che, tyAre anumAna karavuM muzkela banI jAya che ke zuM A e ja sAgara che ke jene savAre zAMta joyo hato? bharatInA samaye sAgara sAgara maTI jAya che, tyAre te mojomaya banI jAya che. mAtra mojAM ja mojAM. mojAMnI jALa jANe patharAI jAya che. e ja pramANe vyaktinA bhAvo ane Avego bharatInI jema ghUghavAya che tyAre vyaktine oLakhavI muzkela bane che. AthI ja kahevuM paDayuM : "gaLe vaju karyo gf' - A puruSa aneka cittAvALo che. tenuM citta eka nathI, aneka che. evI eka paNa vyakti nathI ke je eka cittavALI hoya. citta badalAtuM rahe che. dezanI sAthe badalAtuM rahe che, kALanI sAthe badalAtuM rahe che ane saMjogo sAthe badalAtuM rahe che. e eTalAM rUpa dhAraNa kare che ke duniyAmAM bahurUpIo paNa eTalAM rUpa dhAraNa na karI zake. jyAre citta badalAya che tyAre AsapAsanuM badhuM ja badalAI jAya che. bhItaranuM paNa badalAI jAya che ane bahAranuM paNa. bhItara Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaktitvanAM badalatAM rUpo ? ane bahAra baMne AMdolita thaI jAya che. bahAra ane bhItara baMne DolI UThe che. cotarapha taraMgo ja taraMgo, lahero ja lahero ane kaMpana ja kaMpana rahe che. koI mANasa nathI icchato ke e kharAba AcaraNa kare, koI nathI icchatuM ke tenA manamAM kharAba bhAva Ave. kharAba ciMtana, kharAba bhAva ane kharAba karma koI nathI icchatuM. paraMtu na icchavA chatAMya kharAba vicAra Ave che, kharAba bhAva jAge che ane kharAba kArya paNa thAya che. Ama zAthI thAya che? - A eka prazna che. koI mANasa kharAba karavA icche ane e kharAba kare to e svAbhAvika che. tyAre kahI zakAya ke eNe jevuM icchayuM tevuM teNe karyuM. paraMtu kharAba karavAnI icchA na hoya to kharAba thAya tyAre A prazna thAya che ke Ama kema thayuM? A eka ghaNo moTo prazna che. mANasa sAruM paNa kare che ane kharAba paNa kare che. kayAreka e sArA vicAra kare che, sArA bhAva bhAve che ane sAruM kArya kare che. kyAreka e kharAba vicAra kare che, kharAba bhAva bhAve che ane kharAba kArya kare che. A dvandra cAlatuM rahe che. eka ja vyaktimAM A be virodhI vAto rahe che. ekanI. eka vyakti kyAreka sArI to kyAreka kharAba hoya che. AvuM kema thAya che?-- A prazna hajAroe nahIM karoDo vyaktioe pUchayo che ane tamane potAne paNa A prazna pUchavAmAM Avyo che. ApaNuM mana vAraMvAra kema badalAya che? bhAva kema badalAya che? vicAra zAthI badalAya che? A praznonuM samAdhAna meLavavA mANase prayatna paNa karyo che. manovijJAne paNa A praznanuM samAdhAna ApyuM che. paraMtu te saMtoSajanaka nathI, pUruM samAdhAna nathI. manovijJAnano uttara pUro eTalA mATe nathI ke te pUrI maMjile pahoMcI nathI zakaryuM. jyAM sudhI pahoMcIne uttara Apyo che te barAbara che, paraMtu ethIya vadhu AgaLa pahoMcavA mATe paNa ghaNo avakAza che. vyaktitvane jANavAnAM traNa sAdhana che: indriya, mana ane citta ke buddhi. ApaNe IndriyothI kAma laIe chIe, manathI kAma laIe chIe, buddhithI kAma laIe chIe. te sivAya ApaNI pAse bIjo koI sAdhana nathI. inidrayone ApaNe jANIe chIe. mananI paNa jANa thAya che ane buddhinI paNa. paraMtu ethI AgaLa ApaNI pahoMca nathI jatI. AjanA DaoNkaTara zarIranA ekeeka avayavane, bhale te sthULa hoya ke sUma, joI cUkyA che. hRdayane joyuM, magajanA yaMtrane joyuM, AMtaraDAM ane mUtrAzaya joyAM. nasonI jALa joI. bIjI paNa ghaNI sUkSma cIjo joI. paraMtu eTaluM ja kaMI badhuM nathI. adITha paNa ghaNuM che. tene jovA mATe DaoNkaTara pAse sAdhana nathI, hathiyAra nathI. meM eka DaoNkaTarane kahyuM hatuM ke je kaMI jovAyuM che te AMkhothI ke AMkhonI madadathI jovAyuM che, mananI caMcaLatAthI Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 AbhAmaMDaLa jovAyuM che, citta ke buddhinI caMcaLatAthI jovAyuM che. A prakriyAthI eTaluM ja dekhAze. jovAnI eka bIjI paNa prakriyA che, jyAM AMkho kAma nathI ApatI. e prakriyAmAM AMkho baMdha, mana samApta ane buddhinA daravAjA baMdha hoya che. e kArya bAda je dekhAze te navuM haze ane je zalya-cikitsA dvArA nahIM dekhAyuM hoya tevuM haze. A zarIranI bhItara anaMta-anaMta paramANuonA eTalA badhA piDa che ke jene na to ApaNe jANIe chIe ke jenI na to ApaNe kalpanA karI zakIe chIe. huM hamaNAM bolI rahyo chuM. bolatA samaye mane bhASAnA paramANuo joIe. bhASAnA paramANu lIdhA vinA koI bolI nathI zakatuM. bhASAnA A paramANu kayAMthI Ave che? te mArI bhItara che. mArI bhItara cotarapha bhASAnA paramANuo vIkharAyelA paDayA che. pahelAM te dekhAtA nathI. paraMtu jevo meM bolavAno saMkalpa karyo, uccAraNa zarU karyuM ke tarata ja bhASAnA paramANu bhItara AvIne bhASAnA rUpamAM badalAI jAya che. temAM visphoTa thAya che ane bhASArUpe prakaTa thaI jAya che. e pachI bahAra nIkaLIne samagra AkAzamAM phelAI jAya che. koI paNa mANasa bole che to bolatAM pahelAM e vicAre che. vicAryA vinA koI bolatuM nathI. vicAranA - ciMtananA A paramANu kayAMthI AvyA? ciMtananA paramANuonA sAtha-sahakAra vinA koI paNa vyakti vicAra karI nathI zakatI. mAnasavargaNAnA A paramANuo, ciMtananA A paramANuo samasta AkAzamAM patharAyelA che. jevo ciMtanano saMkalpa karyo ke sahasA ja ciMtananA paramANuo bhItara Ave che, ciMtananA rUpamAM pariName che ane pachI tenI AkRtio samagra AkAzamAM phelAI jAya che. darekanI AsapAsa ne copAsa bhASAnA paramANuo che, ciMtananA paramANuo che, bhAvanAnA paramANuo che, raMga ane lezyAnA paramANuo che. na mAlUma paramANuonI keTalIya jALa patharAyelI che. paraMtu dekhAtuM kazuM ja nathI. kazuM ja temAMthI jaNAtuM nathI. AMkhothI paNa te dekhAtuM nathI. AMkho mAtra sthULane ja pakaDI zake che, sUkSmane nahIM. jovA mATe AMkho khUba ja sthULa mAdhyama che. sthULa mAdhyama sthULane ja pakaDI zake che. prakRtinI A vyavasthA che. ghaNI ja sarasa vyavasthA che. jo AMkhomAM sUkSmane jovAnI kSamatA AvI jAya to AMkhonI sAme eTalAM rUpa Ave ke sAme bharacaka tenI bhIDa jAmI jAya ane AMkho kaMI ja na karI zake. sAruM che ke ApaNe eka nizcita AvRtti[fIkavansI]ne ja jaoNIe chIe ane sAMbhaLIe chIe. A maryAdA ghaNI sArI che. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaktitvanAM badalatAM rUpo 5 sUkSma jagata na to indriyothI dekhAya che, na to ciMtanathI upalabdha thAya che, na to e buddhithI grahaNa thAya che. tene jANavAno ekamAtra upAya che - badhA ja daravAjA baMdha karI devA. na indriyonA daravAjA khullA rAkhavAnA, na to mana ke buddhinA daravAjA. e badhAM ja bArIbAraNAM baMdha karI devAthI ja sUkSma jagata joI zakAya che, e sivAya nahIM. e badhAMne baMdha karI devAthI bhItaranI yAtrA zarU thAya che ane tyAre khabara paDe che ke bhItara paNa ghaNuM badhuM che. je lokoe bhItara pahoMcIne A praznonuM samAdhAna karyuM te sAce ja khUba ja mahattvapUrNa samAdhAna che. mANasa nirNaya kare che ke te kharAba na vicAre, kharAba na kare, paraMtu eno A nirNaya tUTI jAya che. zAthI thAya che Ama? Ano javAba meLavavA ApaNe pUrA - saMpUrNa vyaktitvane jANavuM paDaze. vyaktitvanA UMDANatama sudhI javuM paDaze. UMDANamAM UtaratAM ApaNane jaNAze ke ApaNI bhItara be mahAsAgara laherAI rahyA che. eka che, saMkalezano mahAsAgara, bIjo che, asaMkalezano mahAsAgara. A mahAsAgaro eTalA vizALa che ke tenI AgaLa bIjA mahAsAgaro to khAbociyAM jevA lAge. A mahAsAgara satata niraMtara spaMdita che. temano ajaya pravAha bahAra AvI rahyo che. eka sAgaramAMthI saMkalezano pravAha bahAra AvI rahyo che ane bIjA sAgaramAMthI asaMkalezano pravAha bahAra AvI rahyo che. baMne pravAha bahAra Ave che. aMkalezano pravAha bahAra Ave che tyAre kharAbanI cAhanA na hovA chatAMya mANasanuM mana kharAba vicAra ane bhAvathI bharAI jAya che. aMkalezano pravAha bahAra Ave che tyAre kharAba kAryanI icchA na hovA chatAM paNa kharAba kAma thaI jAya che. icchA na hoya topaNa hAthothI, pagathI, indriyothI ane mAMsapezIothI kharAba kAma thaI jAya che. emAM mANasano zo vAMka-guno? nA, mANasano koI vAMka-guno nathI. tamAma vAMkaguno che saMkalezanA pravAhano ke je bahAra Ave che ane mANasane kharAba vicAra karavA, kharAba bhAva karavA ane kharAba kAma karavA vivaza banAvI de che. jyAre asaMkalezano pravAha bahAra Ave che tyAre ApaNe icchIe ke na icchIe toya sAro vicAra, sAro bhAva, sAruM AcaraNa thaI jAya che. AthI A siddha thayuM ke mANasa kazuM karato nathI, badhuM ja bhItaranA pravAha karAve che. saMkalezano pravAha ke asaMkalezano pravAha mANasane sAruM ke narasuM karavA mATe prere che. sArAnarasA mATe bhItarathI Avato pravAha javAbadAra che, mANasa nahi. jevo pravAha tevuM ja vyaktitva. Ano artha e thayo ke ApaNe kaThapUtaLI jevAM chIe ke je bIjAnA izArA para nAce che. tenuM potAnuM koI ja svataMtra astitva nathI. A prakAre ApaNuM zarIra, ApaNuM Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 AbhAmaMDaLa mana, ApaNI bhAvanA paNa bhItarathI vahetA pravAhonA AdhAre nAcavA lAgI jAya che. paNa Ama kahIne ApaNe sArA-kharAbanI javAbadArImAMthI chaTakI nathI zakatA. vicAraNIya che - bhItarathI saMkalezano pravAha kema Ave che? asaMkalezano pravAha zAthI Ave che? kyAreka saMkalezano pravAha to kayAreka asaMkalezano pravAha. AvuM zAthI thAya che? Ano javAba ApaNe meLavavAno che. eka ghaNo moTo baMdha che. tenA daravAjA che. daravAjA kholavAthI pANI bahAra vahe che. daravAjA baMdha rAkhavAthI pANI baMdhanI bahAra nathI AvatuM. e pANI bhItara ja rahe che. A prakAre jyAre ApaNe saMkalezanA daravAjA kholIe chIe to. aMkalezano pravAha bahAra AvavA lAge che ane jyAre ApaNe asaMkalezanA daravAjA kholIe chIe tyAre asaMkalezano pravAha bahAra Ave che. aMkalezane bahAra lAvanAra 'huM chuM ane asaMkalezane bahAra lAvanAra paNa "huM chuM. 'huM' sivAya mArAthI bIjuM koI bhinna nathI. tenI javAbadArI mANasa para ja che. te kyAreka eka daravAjo ughADe che ane bIjo baMdha karI de che. to e kayAreka bIjo ughADe che ane pahelo daravAjo baMdha karI de che. e ja saMkalezanA ane asaMkalezanA pravAhane bahAra lAve che. sArA-kharAba vicAro, bhAvanAo ane AcaraNo mATe mANasa pote ja javAbadAra che. jenA hAthamAM daravAjo ughADavA ane baMdha karavAnI kSamatA che, tenI ja e badhI javAbadArI banI jAya che. pachI e javAbadArImAMthI chaTakI zakato nathI. rAvAla A che: e kaI cAvI che ke jenAthI saMkalezanA daravAjAnuM tALuM kholI zakAya, daravAjo ughADI zakAya? evI kaI cAvI che ke jenAthI asaMkalezanA daravAjAnuM tALuM kholI zakAya, daravAjo ughADI zakAya? tame vicAratA hazo ke evI cAvI maLI jAya to saMkalezano daravAje kadI kayAreya nahi ughADIe. tene harahaMmeza mATe baMdha ja rAkhIzuM ane asaMklezanA daravAjAne sadAya mATe khullo mUkI daIzuM; tene kyAreya baMdha nahi thavA daIe. AvuM thatAM ja kharAba vicAra samAkha, kharAba bhAva samApta ane kharAba AcaraNa paNa samApta. AvuM thAya te mATe tame Atura hazo. svAbhAvika che. tamArI A AturatA, kharekhara, sArI che. saMklezanA daravAjane kholavAnI paNa eka cAvI che ane asaMkalezanA daravAjAne kholavAnI paNa eka cAvI che. baMnenI be cAvI che. evuM na bane ke tame e baMnene AghIpAchI karI do. baMnenAM alaga alaga tALAM che. cAvIo paNa banenI judI judI che. ApaNe mUcchanI cAvI lagADIe chIe tyAre aMkalezanuM tALuM khUlI jAya che ane bhItarano pravAha bahAra Ave che. tyAre mANasa kharAba vicAro, kharAba bhAvanAo ane kharAba AcaraNothI bharAI jAya Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaktitvanAM badalatAM rUpo 7. che. bhItarano pravAha dhadhUkI UThe che. bUrAIno totiMga daravAje UghaDI jAya che. jyAM sudhI A daravAjo baMdha karavAmAM na Ave tyAM sudhI bUrAIthI chuTakAro nathI maLato. jyAre jAgRtinI- sajAgatAnI cAvI pheravIe chIe tyAre asaMkalezanuM tALuM khUlI jAya che ane sArapano bhavya daravAjo UghaDe che. jAgRtinI A cAvI be kAma ekasAthe kare che. eka to e asaMkalezanuM tALuM khole paNa che ane bIjuM e saMkalezanuM tALuM vAse paNa che. A jAgRti-A sajAgatA sahajasiddha thaI jAya che tyAre mANasa ke na icche topaNa bhItarathI eka evo phuvAro phUTe che ke tyAre tamAma pavitra vicAra, pavitra bhAvanAo ane pavitra AcaraNa ApoApa ja bahAra vahevA lAge che. pAyAno prazna che cAvIonI prApti. ATalA vizALa mahAsAgaranA be vizALa pravAhane rokavAno ke bahAra lAvavAno prazna jaTila che. zvAsa-pekSA eTale zvAsa pratye jAgRti. je mANasa zvAsa pratye sajAga nathI, te jAgRtinI cAvI pheravI nathI zakato. jeNe zvAsa pratye jAgarUkatA meLavI lIdhI, jeNe potAnA zvAsane jANavAnuM zarU karyuM, tenuM mana jAgrata banI gayuM. tyAre e dareka zvAsane e jue che. ajANatAM eka paNa zvAsa nathI leto. pUrepUrI sajAgatAthI zvAsa le che ane mUke che. AvA mANasanA hAthamAM asaMkalezanuM tALuM kholavAnI cAvI AvI jAya che. zarIra-pekSA paNa A prAptinuM sAdhana che. je mANasa potAnA zarIra pratye jAgrata nathI, je e zarIra pratye jAgato nathI ke jyAM cAvI pheravavAmAM Ave che, te kyAreya paNa asaMkalezanuM tALuM kholI nathI zakato. A vAtane ApaNe khUba ja UMDANathI samajI laIe. A eka moTuM rahasya che. bhItarathI je paNa pravAha bahAra Ave che te zarIranA mAdhyamathI Ave che. krodha Avaze to zarIranA mAdhyamathI, abhimAna ane lobha Avaze topaNa zarIranA mAdhyamathI, ane vAsanA jAgaze to e paNa zarIranA mAdhyamathI ja jAgaze. jeTalAM paNa Avega, uttejanA, vAsanA ane kAmanAo vagere che te tamAma zarIranA mAdhyamathI ja UbharAya che. nADItaMtramAM be prakAranA snAyu che: jJAnavAhI snAyu ane kriyAvAhI snAyu. je jJAnavAhI snAyu che tenAthI ApaNe jANIe chIe, saMvedana karIe chIe. pagamAM kAMTo vAgyo, tarata ja paganA snAyuo tenI saMvedanA magaja sudhI pahoMcADI de che. magajanA snAyu kriyAvAhI snAyuone kAMTo kADhavA mATe Adeza Ape che. ane hAthanI mAMsapezIo tarata ja sakriya bane che ne AMgaLIo kAMTo kADhavAnA kAme lAgI jAya che. badhuM ja nAyuo dvArA bane che. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 AbhAmaMDaLa mANasa zAMta beTho che. acAnaka tene krodha Avyo. krodhanA e taraMgo snAyuo para nathI doDatA tyAM sudhI mANasa krodhane abhivyakta nahi kare. bhItara game teTalo prabaLa krodha jAge, paraMtu snAyuomAM jo te na Utare to e krodha bhItara ne bhItara ja raheze, bahAra prakaTa nahi thAya. krodha tyAre ja prakaTa thAya che jyAre nAyuono tene sAtha maLe, nADI-taMtrano tene sahakAra maLe. nahi to e aMdara ja samApa - zAMta thaI jAya che. ghaNuM moTuM mUlya che zarIra-pekSAnuM. tene tame jANo, samajo. zarIra-prekSA karanAra sAdhaka zarIra pratye sajAga thaI jAya che. mANasa zarIra pratye sajAga ne sAvadha thaI jAya che tyAre e zarIranAM hajAra mukhya kendro pratye, saMvedanabiMduo pratye jAgrata thaI jAya che. zarIramAM hajAro marmasthaLa che. e sAdhaka te badhAM marmasthaLo pratye jAgrata thaI jAya che. A marmasthaLo zaktionA AdAna-pradAnanAM mAdhyama che. te zaktione abhivyakti Ape che. te vRttione prakaTa kare che. zarIramAM krodhanI abhivyaktinuM eka cokkasa bindu che. krodha AvatAM zarIramAM uttejanA janamaze, eka lahera doDaze ane yogya bindu upara pahoMcI te krodha-saMvedananA rUpamAM badalAI jaze ane te zArIrika rUpa dhAraNa karaze. AMkho tyAre lAla thaze. hoTha phaphaDaze. avAja taraDAI jaze. ApaNe jo zarIra pratye sajAga thaI jaIe, tenA snAyuo para kAbU meLavI laIe, ane tene bhItaranA AvegonI sAthe asahakAra karavAno Adeza ApIe to bhItara keTalI paNa vRttio chone chalakAya-UbharAya, te bahAra kyAreya nahi Ave. A upazamananI prakriyA che. be prakAranI prakriyA che: eka che upazamananI ane bIjI che kSayanI prakriyA. kSayanI prakriyAthI bhItaranA saMkaleza khatma thaI jAya che, samApta thaI jAya che. upazamananI prakriyAmAM aMkaleza saMpUrNa khatma nathI thato, upazAMta thAya che. upazamananI prakriyA paNa jarUrI che. upazamananI prakriyA zIkhavAmAM na Ave, AvanAra uttejanAone niSphaLa banAvavAnuM jANI na levAya tyAM sudhI kSaya karavuM muzkela bane che. paheluM jarUrI e bane che ke eka vakhata bImArIne, rogane zAMta karI devo, vedanAne ghaTADI devI. pachI lAMbA samaya sudhI rogane jaDamULathI maTADavAnI prakriyA karavAmAM Ave to roga samULo dUra thaI zake che. roga bhayaMkara banyo hoya, mAthuM phATaphATa thaI rahyuM hoya, evA samaye kahevAmAM Ave ke tame lAMbI prakriyA karI. traNa mahinA sudhI prakriyA cAlu rAkho to tamAro roga taLiyAjhATaka nAbUda thaI jaze. paNa mANasamAM eTalI lAMbI dhIraja kyAM hoya che. e to roganuM jhaDapI upazamana karIne pIDA ekadama ochI karI devA icche che. jyAre vedanA zAMta thaI jAya che tyAra pachI lAMbI sAravArathI rogano samULo nAza karI zakAya che. Ama upazamananI prakriyA ghaNI ja jarUrI che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaktitvanA badalatAM rUpo 9 zarIra-pekSA dvArA ApaNe nADI-taMtrane jAgrata karIe chIe. A jAgRti - A sajAgatA khUba ja mahattvapUrNa che. nADI-taMtra jeTaluM majabUta ane sudRDha, hoya che teTalo ja mANasa majabUta ane dRDha hoya che. mAtra mAMsa ane hADakAM majabUta hovAthI nathI patatuM. e to nADI-taMtrane AvRta karanAra sAdhana che. nADItaMtra mahattvapUrNa che. jJAnavAhI ane kriyAvAhI nADIono ja badho kAro* bAra che. zarIra-pekSA dvArA ApaNe snAyuone eTalA jAgrata karI laIe ke te ApaNA AdezonuM acUka pAlana kare ane te bhItarathI AvatA pravAhane bahAra na AvavA de, tene prakaTa na thavA de. A ghaNuM ja mahattvanuM kArya che. bhagavAna mahAvIra ane buddhanA samayamAM, eka prazna carcAto hato ke daMDa keTalA che. mahAvIra kahetA hatA, 'daMDa traNa che: manadaMDa, vacanadaMDa ane kAyadaMDa." buddha kahetA hatA: 'daMDa eka ja che. manano daMDa, manodaMDa. na vANIvacanano daMDa hoya che, na kAyAno daMDa hoya che. mAtra manano daMDa hoya che. buddha ja nahi aneka AcAryoe kahyuM che ke "mana parva manuSya vAra vaMghamAyoH" mana ja baMdhanuM kAraNa che ane mana ja muktinuM kAraNa che. loko paNa lagabhaga Ama ja vicAre che ke badhuM mana ja che. upalI sapATIe A vAta sAcI hoI zake che. paraMtu UMDe UMDANamAM javAnI jarUra che. mahAvIre je traNa daMDonI vyavasthA ApI, te ghaNI ja vaijJAnika vyavasthA che. mAtra manathI kazuM nathI banatuM. kAyAnA daMDanuM paNa potAnuM mahattva che. zarIramAM phelAyela nADI-taMtramAM jyAre koI prakArano saMskAra banI jAya che, te sakriya banI jAya che tyAre mana bicAruM banI jAya che. zarIrano abhyAsa thaI jatAM, tenI Teva paDI jatAM zarIra mukhya banI jAya che. nADI taMtramAM je uttejanAo, vAsanAo, taraMgo vagere utpanna thAya che, te icchA na hovA chatAM paNa, e banavAnuM banI jAya che. kAraNa nADI-taMtrano e abhyAsa banI jAya che. bicAruM mana tyAre kazuM ja karI nathI zakatuM. nADI-taMtra mananuM nokara nathI; mananuM e gulAma nathI. tenuM potAnuM eka svataMtra astitva che. A saMdarbhamAM, A sthitimAM mAtra eka ja daMDa- manodaMDane mAnI nahi zakAya. vANInuM potAnuM taMtra che; mananuM potAnuM taMtra che ane kAyAneya potAnuM taMtra che. nADI-taMtra ApaNuM kriyAnaMtra che. temAM traNa upataMtra che, eka mananuM, eka vANInuM ane eka kAyAnuM. traNeyanuM potapotAnuM mUlya che. na manane vadhu mahattva ApI zakAya che, na vANIne ke na kAyAne. traNeyanuM ravataMtra mUlya ane mahattva che. ghaNI vAra ApaNe kahIe chIe ke huM Ama kahevA nahoto mAgato. paraMtu moMmAMthI nIkaLI gayuM, bolAI gayuM mArAthI. vANI-taMtranA svataMtra astitvanuM Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 AbhAmaMDaLa A ghAtaka che. ApaNe je sthitimAM vANIno jevo ghATa ghaDyo, te prakAranI ghaTanA ghaTita thaI jAya che. krodha caDI Avyo ane tamArI icchA viruddha evA zabdo nIkaLI jAya che ke je aNagamatA hoya che. kyAreka kyAreka mananI IcchA na hovA chatAM paNa aghaTita banI jAya che. mana ja jo sarvasva hota to AvuM kyAreya na banI zake. mananuM ja ekacakrI sAmrAjya hoya to tenI viruddha kazuM ja na thAya. paNa evuM nathI. mananuM, vANInuM ane zarIranuM potapotAnuM svataMtra taMtra che. prANazaktio dasa che. temAM eka che, mana: prANazakti. A eka kiraNa che. jema mananI prANazakti che tema vANInI prANazakti che ane kAyAnI prANazakti che. koI ekane ochuMvanuM mahattva nahi ApI zakAya. bhItarathI je Ave che te sarva prathama nADI-taMtramAM Utare che. eka bIjI bAbata paNa che. mana ekaluM kazuM nathI karI zakatuM. mananI kriyA tyAre thAya che jyAre tene magajano sahayoga maLe che. zarIra eTalA mATe mukhya ane pradhAna che ke bahArathI je bhItara jAya che te paNa kAyA dvArA - zarIra dvArA jAya che ane bhItarathI je bahAra Ave che te paNa zarIra dvArA bahAra Ave che. A zarIra bhItara ane bahAra javAnuM mAdhyama che. bhItara be mahAsAgara che: eka che anatarjagata ane bIjuM che bAhya jagata. zuM A baMne bhItara janmyAM che? nA. e bahArathI bhItara gayAM che. badhI ja nadIonuM pANI bahArathI aMdara gayuM che. ane dhIme dhIme mahAsAgara banI gayA. bhItara javAnuM mAdhyama hatuM, zarIra. zarIre Asavone potAnAmAM samAvI lIdhA ane eTalo badho lAMbo samaya vItI gayo ke e pANI bheguM thatuM thatuM mahAsAgaranA rUpamAM pariNamI gayuM. zarIre ja nadIono samAhAra karIne potAnAmAM mahAsAgaranuM nirmANa karyuM che. AthI zarIra ghaNuM ja mahattvapUrNa mAdhyama che. je pravAha zarIranI bahAra jAya che te paNa zarIranA mAdhyamathI ja bahAra jAya che ane je pravAha bhItara Ave che te paNa zarIranA mAdhyamathI. AthI ApaNe je Ama kahIe ke "jAya ghara manuSkALa, zAra saMyamo - zarIra ja baMdhana ane baMdhanamuktinuM kAraNa che, to, e vadhu yogya gaNAze. sAthosAtha ApaNe Ama paNa kahIe ke, "jAva manuSya para vaMdhAvo." ane "jana vi jaggA jaLa saMghanAtha:' - traNeyano saMyoga karavAthI vAta pUrI banaze. ApaNe jo zarIra pratye sajAga thaI jaIe, e mUrchAne toDI nAkhIe, nAyutaMtra para niyaMtraNa meLavI laIe, temAM UThatA uttejanAo ane vAsanAonA taraMgone badalI nAkhIe to ghaNuM mahattvanuM kArya bane che. upazamananI Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaktitvanAM badalatAM rUpo 11 kriyA thAya che. tethI pachI mAyA viphaLa baneM che, lobha viphaLa bane che, jeTalI bImArIo UbharavA cAhe te badhI viphaLa banI jAya che. viphaLa karavAnI cAvI hAthamAM AvI jAya che tyAre, pahelAM badhI uttejanAone viphaLa karI, upazAMta karIne pachI tenA unmUlanano prayatna thaI zake che ane dhIme dhIme tenuM unmUlana thaI paNa jAya che. prekSAno phAyado A vAtathI samajI zakAya che ke jeNe potAnA zarIra pratye jAgavAnuM zarU karI dIdhuM, jeNe bhItarathI AvatA pravAhane rokI dIdho, te upazamananI kriyA karato karato e badhI ja bUrAIone kSINa karavAnI sthiti sudhI pahoMcI jAya che. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. vyaktitvanI bhUharacanA : AtmA ane zarIranuM milanabiMdu 1 0 AtmA ane zarIra be tattva che. 2 0 temano saMbaMdha zuM che? kyAMthI te zarU thAya che? kendramAM AtmA, pari dhimAM kayAyataMtra ke je atisUkSma zarIrano majabUta moraco banAvIne beThuM che. zakti-taMtra ke je prANa-vidyutane pravAhita kare che. 0 caitanyanAM spaMdana: adhyavasAya taMtra. zeyAtmaka, rAgAtmaka, draSAtmaka. 30 ahIM sudhI sthULa zarIra sAthe koI saMbaMdha nathI. adhyavasAyano saMbaMdha sUma ane atisUkSma zarIrathI, te vanaspati AdimAM paNa. 4 0 adhyavasAyanAM spaMdana sthULa zarIracittataMtra ane mastiSkanI sAthe saMbaMdha bAMdhe che ane vezyAtaMtra ke bhAvataMtra ane raMganI paramANu granthi one prabhAvita kare che. 0 kiyA-taMtra: mana, vacana, zarIra. nADI-taMtrane prabhAvita karIne mana, vacana ane zarIranI kriyAnuM saMcAlana kare che. 0 taijasa zarIrathI raMga dekhAvA zarU thaI jAya che. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be . . . saMsAramAM be tattva che: eka che cetana, bIje che acetana; eka che jIva, bIja che ajIva. jIva cetana che ane zarIra che acetana. keTalAka mAtra zarIrane ja mAne che, mAtra ajIva ke acetanano ja svIkAra kare che. teo cetana ke jIvanI svataMtra sattAno svIkAra nathI karatA. Avo matamatAMtara zAthI? vicAra karatAM A tathya spaSTa thAya che ke je lokoe cittA sudhInI yAtrA karI che, tenAthI AgaLa jeo jaI zakyA nathI teoe AtmAno svIkAra nathI karyo. citta sudhI pahoMcanAra AtmAne svIkRti nahi ApI zake. tene AtmAnuM svataMtra astitva mAnya nahi thAya. paraMtu je lokoe cittanI pAra yAtrA karI, cittathI paNa AgaLa vadhyA, teoe AtmAno svIkAra karyo. AtmAne mAnyo. eka che adhyavasAya. bIje che citta. citta sudhInI yAtrA zarIra saMbaddha yAtrA hoya che. adhyavasAya sudhInI yAtrA zarIrathI para ne pAranI yAtrA hoya che. ApaNe jyAre adhyavasAya sudhI pahoMcIe chIe tyAre ne tyAM ApaNo saMbaMdha zarIrathI chUTI jAya che. zarIra bAju rahI jAya che ane adhyavasAya pelI bAju. zarIra ane adhyavasAyano koI saMbaMdha nathI. AtmavAdI darzana AtmA ane zarIrane alaga alaga mAne che, be mAne che. be mAnavAthI baMne vacce saMbaMdha kevI rIte hoI zake? evuM kayuM biMdu che ke jyAM zarIra ane AtmA ekamekane maLe che, joDAya che? A biMdu zodhavuM joIe. enI zodhanA pariNAme yAtrA zarIrathI ghaNI AgaLa vadhI gaI. e yAtrAnAM tamAma biduone samajyA vinA AtmavAdI vyaktitvane samajI nathI zakAtuM. zarIravAdI vyaktitva Indriya, mana ane citta sudhI jaIne aTakI jAya che, tyAMthI AgaLa vadhatuM nathI. AtmavAdI vyaktitvanI bhUharacanA ghaNI jaTila che. sthULa zarIra, indriyo, mana, citta, adhyavasAya, kaSAyanuM vartuLa ane pAchuM cetana- pAcho AtmA. ApaNe AtmAne laIe. kendramAM eka cetana tatva che. ApaNe tene dravyAtmA - mULa AtmA kahIe chIe. A mULa caitanyanuM kendra che. tenI paridhimAM aneka tattva kAma kare che. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 AbhAmaMDaLa e cetana tattvanI bahAra kaSAyanuM vartuLa che. kaSAyanuM taMtra eTaluM majabUta che ke te AtmA para potAnuM zAsana jamAvIne beThuM che. joke cetana tattvane zAsakanuM sthAna maLyuM che, chatAM paNa e zAsakano senApati kaSAya eTalo baLavAna che ke tenI icchA vinA zAsaka kazuM nathI karI zakato. e senApati je nirNaya le che, tene zAsake vadhAvI levo paDe che. cetana tattva ane kaSAya tattva vacce eka samajUtI che. kaSAya-taMtrano eka spaSTa nirdeza che ke caitanyanAM spaMdana je kaSAya-vartuLane vIMdhIne bahAra jAya to e zuddha to ja rahI zake ke jo e mAtra zeya prati jAya. zeya sivAya jo te spaMdano bIje kayAMka jAya to te kaSAyataMtranI chatrachAyAmAM ja jaI zake, bIje kayAMya nahi. caitanyanAM je asaMkhya spaMdana bahAra nIkaLe che te kaSAyataMtrane oLaMgIne -- atisUkSma zarIrane vaTAvIne bahAra Ave che. temanuM eka svataMtra taMtra banI jAya che. A taMtra che, adhyavasAyanuM taMtra. A taMtra taijasa zarIranI sAthesAthe sakriya banIne kAma kare che. -- je lokoe AtmAne jANyo, AtmAno sAkSAtkAra karyo, sUkSmatAmAM gayA, eoe manane kayAreya mahattva nathI ApyuM. hamezAM adhyavasAyane ja teoe mahattva ApyuM che. A eka evuM biMdu che ke jyAMthI AtmAne zarIrathI alaga karI zakAya che ane tenA saMbaMdha ane asaMbaMdhanI vyAkhyA karI zakAya che. mANasane mana hoya che. vikAsazIla prANIomAM mana hoya che. jemanAmAM suSumnA che, mastiSka che temanAmAM mana hoya che. dareka jIvamAM mana nathI hotuM, paraMtu adhyavasAya to badhA ja jIvomAM hoya che. vanaspatimAM paNa adhyavasAya hoya che. ekendriya jIvothI mAMDIne paMcendriya jIvo sudhI badhA ja jIvomAM adhyavasAya hoya che, paraMtu mana badhA ja jIvomAM nathI hotuM. jene mana hoya che tene paNa karmabaMdha thAya che ane jene mana nathI hotuM tene paNa karmabaMdha thAya che. sUtrakRtIMga sUtramAM eka majAnI carcA che: eka mANasa rAtanA UMdhI gayo che. tenuM sthULa mana niSkriya che. e eTalo badho ghasaghasATa UMghamAM che ke te svapna paNa nathI joto, chatAM paNa tene hiMsAno karmabaMdha thaI rahyo che. ghaNo ja mahattvapUrNa che A ullekha. eka tarapha ApaNe kahIe chIe ke mana sakriya hoya che tyAre karmano baMdha thAya che. ane je mANasa gADha UMghamAM che, tenuM mana avyakta che. sthULa cetanA avyakta che, svapna paNa nathI AvatAM, chatAM paNa karmano baMdha thaI rahyo che ane te paNa hiMsAnA karmano baMdha thaI rahyo che. jo teno dRSTikoNa mithyA hoya to na mAtra hiMsAnA karmano baMdha thAya che, paraMtu aDhAra pApono paNa baMdha thAya che. A sAMbhaLIne ziSye pUchyuM: 'bhante! A kevI rIte banI zake ke sUtelo mANasa -- UMghato mANasa karmabaMdha kare?" Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaktitvanI bhUharacanA 15 A tathyane samajAvavA be udAharaNa apAyAM. eka che saMjJInuM udAharaNa ane bIjuM che asaMjJInuM udAharaNa. asaMjJInA udAharaNanuM ghaNuM mahattva che. te adhyavasAyanI badhI sthitine spaSTa kare che. vanaspatino eka jIva che. tene na mana che, na vacana. mAtra zarIra che tene. e jIva satata sUtelo rahe che. tene mATe na koI divasa hoya che, na koI rAta. tenA mATe rAta ja rAta che. e jIva mAtra sUtelo ne sUtelo ja rahe che. manazUnya ane vacanazUnya vanaspatino A jIva paNa aDhAra pAponuM sevana kare che. tene paNa aDhAra pAponA sevanathI thato karmabaMdha thAya che. Ama zAthI thAya che? A eTalA mATe thAya che ke e jIvane adhyavasAya hoya che. asaMkhya adhyavasAya hoya che. A adhyavasAya vizuddha ane azuddha baMne prakAranA hoya che. azuddha adhyavasAya hoya che jethI tene karmabaMdha thAya che. hiMsAjanya karmano baMdha thAya che ane parigrahajanya karmano paNa baMdha thAya che. A prakAre krodha, mAna, mAyA ane lobhajanya karmono paNa baMdha thAya che. e jIva potAnA zatruonI hiMsA kare che ethI tene hiMsAnya karmono baMdha thAya che. mUMjhavI mAre evI vAta che. zuM A zakya che? hA, zakya che A. ApaNe AjanA vijJAnano paNa vicAra karIe. ApaNe mana, magaja ane vANIne ghaNuM mahattva ApyuM che, paraMtu ApaNA jJAnano sauthI moTo strota che, adhyavasAya. adhyavasAya pachI je jJAna thAya che, zArIrika dRSTie, to tyAM jJAnano moTo strota che. A che ApaNI koSikAo. je jIvone magaja nathI hotuM, mana nathI hotuM, temanI badhI koSikAo jJAna dharAve che. vanaspatinA jIvI jeTalA saMvedanazIla hoya che, mANasa teTalo saMvedanazIla nathI hoto. vanaspatimAM adhyavasAyanuM sIdhuM pariNAma hoya che AthI e jIvomAM jeTalI oLakhanI, smRtinI ane bIjAnA manobhAva jANavAnI jeTalI kSamatA hoya che teTalI kSamatA ghaNAMbadhAM mANasomAM nathI hotI. vaijJAnika vekasTane vanaspati para aneka prayoga karyA che. teNe eka prayoga A karyo. eNe kAgaLanA cha TukaDA lIdhA. pAMca TukaDA para kaMI ja na lakhyuM. chaThThA TukaDA para lakhyuM: 'A rUmamAM je be choDa che temAMthI eka choDane ukhADIne pheMkI devo, nAza karavo e choDano. pagathI tene masaLI nAkhavo...' pachI eNe A chae TukaDAne rUmamAM mUkyA. ane cha mANasone AMkha para pATA bAMdhIne, kahyuM: 'rUmamAM jAo ane kAgaLano eka eka TukaDo upADI lo.' chaye mANasa rUmamAM gayA. hAthamAM je TukaDo Avyo te dareke upADI lIdho. ekanA hAthamAM pelo lakhelo TukaDo Avyo. cha jaNAnI AMkha parano pATo kholavAmAM Avyo. dareke potapotAno kAgaLa joyo, pAMcanA kAgaLa korA hatA. chaThThA kAgaLa para Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 AbhAmaMDaLa lakheluM hatuM. e mANasa rUmamAM gayo ane lakhyA pramANe eka choDane ukhADaya paga taLe kacaDIne teno nAza karyo. vaijJAnika vekasTanane paNa khabara na hatI ke chamAMthI kayA mANase choDane chUMdI nAkhyo che. eNe chaye jaNane vArApharatI rUmamAM javAnuM kahyuM. rUmamAM eka choDa bacyo hato, tenA para paoNligrApha lagADayo hato. pahelo mANasa gayo. choDa para koI pratikriyA na thaI. kramaza: bIjo, trIjo, cotho, pAMcamo gayo. choDanI koI ja pratikriyA paoNligrAphamAM aMkita na thaI. choDa zAMta hato. sahaja ane saraLa hato. jevo pelo, choDane ukheDIne pheMdI daI tene chUMdanAro mANasa rUmamAM dAkhala thayo ke choDa Akho kaMpI UThayo. tenuM kaMpana paoNligrAphamAM aMkita thavA lAgyuM. e grAphane joIne vekasTane nakkI karI lIdhuM ke A ja mAse choDane chUMdI nAkhyo hato. AkhI vAtane mANasa na jANI zakayo, na samajI zakayo. choDa jANI gayo, samajI gayo. vanaspati jIvamAM keTaluM tIvra saMvedana ane teja oLakha hoya che! vaijJAnika vesTane eka bIjo paNa prayoga karyo. choDa para paoNligrApha lagADelo hato. e eka prayoga karI rahyo hato. prayoga karatAM karatAM tenA manamAM eka vAta AvI. manomana ja teNe vicAryuM ke dIvAsaLI maMgAvIne A choDane bALI nAkhuM. manamAM jevo A vicAra Avyo ke tarata ja grAnI soya ghUmavA lAgI. agnino grApha dorAI Avyo. bIjo grApha paNa evo ja thayo. tyAMthI te Ubho thaIne rUmamAM dIvAsaLI levA gayo. paNa tenuM mana badalAI gayuM. have teNe vicAryuM ke huM choDane nahi bALuM. Ama vicArI e choDa pAse gayo. joyuM to grAphanI soya sthira hatI. koI ja grApha aMkita thayo na hato. mANasa paNa bIjAnA manobhAvone A prakAre jANI nathI zakato. vanaspatino jIva te jANI le che. eka prazna thAya che ke vanaspati jIvane ke ekendriya jIvone mana ja nathI hotuM to pachI ATaluM sUkSma te kevI rIte jANI le che? - Avo prazna thAya. paraMtu eka vAta ApaNe yAda rAkhavAnI che ke mana jJAnanuM sAdhana nathI. vAstavamAM mana jANavAnuM sAdhana nathI. jyAMthI jJAnano srota pravAhita thAya che te che adhyavasAya. ApaNe adhyavasAyanI upekSA karIne badho ja boja mana upara DhoLI dIdho che. kaho ke hAthIno bhAra gadheDA para lAdI dIdho che. e bicAro eTalo bhAra kevI rIte upADI zake? paheluM che caitanya-kendra AtmA. pachI Ave che kaSAyanuM taMtra ane tyAra bAda adhyavasAyanuM taMtra Ave che. ahIM sudhI sthULa zarIrane koI saMbaMdha nathI raheto. te mAtra karma-zarIra ane taijasa zarIrathI ja saMbaMdhita hoya che. ahIM sthULa avayavono koI saMbaMdha nathI raheto. "ra para sUkSma" - 'tejasa zarIra sUkSma che ane karma zarIra tenAthI paNa vadhu sUkSma che.' A baMne zarIra che Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyakitatvanI vyUharacanA 17 paNa temanA koI avayava nathI. na hAtha che, na paga che, na magaja. koI karatAM koI avayava nathI. na suSumnA che ane na suzruSNAzIrSa, jANavAnuM koI mAdhyama nathI. tyAM badhuM ja jJAna adhyavasAyathI thAya che. te vinA mAdhyama ane avayavorahita jJAna che. e eka rekhA che. sthULa zarIra vinA thanAra jJAnanI e eka sImA-rekhA che. tenAthI pAra che sthULa zarIrathI thanAra jJAnanI sImA-rekhA. adhyavasAya taMtranAM spaMdana AgaLa vadhe che ane te sthULa zarIramAM UbharAya che. jyAre e sthULa zarIramAM Utare che tyAre zarIra sAthe AtmAnuM spaMdana joDAya che. tyAM sau prathama cittataMtranuM nirmANa thAya che. cittanirmANa e sthULa AtmAno prathama mukAma che. cittanuM nirmANa magajanA mAdhyamathI thAya che. ahIM jJAna avayavono sAtha laIne ja abhivyakta thAya che. cittataMtra mAtra zeyane jANavAnuM sAdhana mAtra che. adhyavasAyanAM aneka kiraNo phUTa che. tenAM aneka spaMdana aneka dizAmAM AgaLa vadhe che. 'asaMzleSnA gAvasALagaLA ' - adhyavasAyanAM aneka sthAna che. lokanA jeTalA AkAza pradeza che teTalA ja ApaNA adhyavasAya che. lokapradeza asaMkhya che ane adhyavasAya paNa asaMkhya che. e citta upara UtarI Ave che. tenI eka dhArA cAle che. e che bhAvanI dhArAlezyA. adhyavasAyanI eka dhArA, cittanI eka dhArA ke je raMganA paramANuothI prabhAvita thAya che. raMganA paramANuo sAthe bhaLIne bhAvonuM nirmANa kare che, te che ApaNuMlezyA-taMtra athavA bhAva-taMtra. tenA dvArA ja tamAma bhAva nirmita thAya che. jeTalA paNa sArA ke kharAba bhAva che te tamAma laeNzyA-taMtra dvArA nirmita thAya che. adhyavasAya nADItaMtra, magajane prabhAvita kare che. jyAre e cittanI dizAmAM AgaLa vadhe che ane jyAre e vezyAnI dizAmAM AgaLa vadhe che tyAre e ApaNI granthione prabhAvita kare che ane tanA mAdhyamathI ApaNA tamAma zarIra-taMtrane prabhAvita kare che. lezyAnI eka paribhASA che, karma-nirjharaNa. lezyA karmanuM jharaNuM che, karmano pravAha che. pravAhita thaIne karmano je pravAha bahAra Ave che, te granthionA mAdhyamathI bahAra Ave che. e che: granthiono srAva, granthionuM rasAyaNa ane rasAnubaMdha arthAt karmano anubhAga baMdha. A anubhAga baMdha paNa rasAyaNa che. karmanuM rasAyaNa A granthionA mAdhyamathI bahAra AvIne ApaNA samagra taMtrane prabhAvita kare che. ahIM sudhI paNa bicArA manane koI sthAna nathI maLyuM. A citta-taMtra ane lezyA-taMtra ApaNA kriyAtaMtrane prabhAvita kare che. kriyA-taMtranAM traNa aMga che: mana, vacana ane zarIra. kriyA-taMtranuM eka aMga che, mana. e to eka avayava che. tenuM kAma che kArya karavAnuM. mananuM kAma jJAna karavAnuM nathI. mananuM kAma karmane bAMdhavAnuM nathI. mananuM kAma karmane toDavAnuM paNa nathI. mananuM kAma che uparathI maLatA AdezonuM pAlana karavAnuM, e 211.-2 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 AbhAmaMDaLa Adezone kriyAnvita karavAnuM. e pramANe vANI paNa Adezone kriyAnvita kare che ane zarIra paNa Adezone kriyAnvita kare che. kriyAnvitinAM A traNeya sAdhano che, jJAnanAM nahi. jJAna-taMtra cittataMtra sudhI samApta thaI jAya che. bhAva-taMtra lezyA-taMtra sudhI samApta thaI jAya che. e baMnenA Adezone kriyAnvita karavA mATe kriyAtaMtra sakriya thAya che. tenA traNa sainika che: mana, vacana ane zarIra. A traNeya kAma kare che. mananuM kAma che-yAda karavuM, kalpanA karavI, ciMtana karavuM. A traNeya kAma eka sarasa kaoNmpyuTara paNa karI zake che. tyAre mana ane kaoNmpyuTaramAM taphAvata ja kayAM rahyo? mane lAge che ke temAM koI taphAvata nathI. keTalAka loko kahe che ke je kAma mana kare che te kAma eka kaoNmpyuTara paNa kare che, to pachI AtmAnA astitvano artha ja kayAM rahyo? ucita che A prazna. ApaNe jo manane ja vAstavika mAnI laIe to pachI AtmAnA astitvanI sAdhanA ApaNA mATe saMbhava nathI. kAraNa mana ane kaoNmpyuTaramAM koI vizeSa taphAvata jaNAto nathI. taphAvata mAtra ATalo ja che ke kaoNmpyuTara mANase banAvyuM che ane mananuM nirmANa ati sUkSma zarIre karyuM che. A ati sUkSma zarIra khUba ja zaktizALI kuzaLa kArIgara che tethI te ATalA sUkSma avacava banAvavAmAM sakSama banyuM che. mANasa eTalA sUkSmAtisUkSma avayava nathI banAvI zakato. basa ATalo ja taphAvata che mana ane kaoNmpyuTaramAM. ghaNuM ja gUMcavaNabharyuM che ApaNuM mastaka. ApaNuM mana ane magaja khUba ja gUMcavaNabharyAM che. mANasa tenuM nirmANa karavAmAM sakSama nathI. keTalAya saikAo sudhI tenuM nirmANa karavAnI te kalpanA paNa nathI karI zakato. magaja jevA jaTila ane sUkSma yaMtranuM te nirmANa nathI karI zakato. kaoNmpyuTara yAda rAkhI le che. tamAma vAto tamane yAda apAve che. tame kaMI bhUla karatA ho to tamane te sAvadhAna paNa kare che. gaNitanA prazna ukele che. kavitA paNa kare che. vAta vicArIne teno niSkarSa paNa kADhI Ape che. upAya batAve che ane bhaviSyanI yojanA paNa samajAve che. je traNa kriyAo magaja kare che te traNeya kriyAo kaoNmpyuTara paNa kare che. A sthitimAM ApaNe manane gharuM mahattva ApIne cAlIe chIe topaNa mananA AdhAra para AtmAne sthApita nathI karI zakatA. mana kriyAtaMtranuM eka aMga che. karmacArI che e. tenuM kAma che AdezonuM pAlana karavAnuM. te na sAruM kare che na kharAba. sArA ke kharAbanI javAbadArI mAlikanI hoya che, nokarmacArInI nahi. mana to eka nokara che. tenuM kAma che mAlikanA hukamanuM pAlana karavAnuM. tene kahyuM ke A laI Ava ane tyAM pahoMcADI de. e laI Ave che ane tyAM pahoMcADI Ave che. sArA-kharAbanI javAbadArI tenA para nathI. chatAMya tamAma doSano Topalo mana upara DhoLavAma Ave che, e ja sAme Ave che. kAma karanAra ja sIdho najare caDe che. Adeza Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyakitatvanI bhUharacanA 19 denAra sAme nathI dekhAto. e to paDadA pAchaLa Ubho hoya che. vyavahAramAM paNa ApaNe joIe chIe ke nokara koIno Adeza laIne Ave che. e Adeza apriya hoya che to sau prathama roSanuM bhAjana nokara ja bane che. badho gusso prathama tenA upara ja Utare che. prAcIna kALamAM jyAre eka dUta potAnA rAjAno saMdeza laIne bIjA rAjA pAse jato ane e saMdezo potAne pratikULa jaNAto tyAre e dUtane mArI nAkhavAnuM rAjAne mana thatuM. paraMtu e samaye rAjAo vacce saMdhi hatI tethI dUtane mArI nahoto naMkhAto. mananI sAthe paNa saMdhi che. e to bicAruM dUta che. gamatA ke aNagamatA Adezo mATe e javAbadAra nathI. e to mAtra saMdezavAhaka che. mananI sAthe saMdhi na hota to manane kyAreya paNa mArI naMkhAyuM hota. mana bApaDuM nirdoSa che chatAM paNa badho doSa teno ja manAya che. e to bicAruM adhyavasAya ane citta tene je kAma sepe tene pAra pADe che. mULa che dravyAtmA, mULa caitanya. tenA upara kaSAyataMtranuM prathama vartuLa che. bIjuM vartuLa che tenA upara yogataMtranuM. yogano artha che pravRtti. mana yoganuM ja eka aMga che. mananuM kAma pravRtti karavAnuM che. pravRtti karavI e teno svabhAva che. e te kevI rIte badale? mananuM kAma che pravRtti karavAnuM. vANI-vacananuM kAma che pravRtti karavAnuM. ane zarIranuM paNa kAma pravRtti karavAnuM che. manane jo tame pedA karazo to e pravRtti karavAnuM ja. mana sthAyI tatva nathI. jyAre tame tene pedA karo cho tyAre te janme che. ane tene pedA nathI karatA tyAre te nathI janamatuM. mANasa manovargaNAnAM pudgalo grahaNa kare che tyAre mana utpanna thAya che. manovargaNAnAM pudgalone grahaNa karavAnI icchA na karo to mana utpanna nahi thAya. IcchA thAya tyAre manane pedA karI zakAya che ane icchA thAya tyAre tene pedA nathI paNa karI zakAtuM. vacanane paNa icchA thAya tyAre pedA karI zakAya che ane pedA nathI paNa karI zakAtuM. zarIranI vAta thoDIka judI che, kAraNa tenI sAthe eka vAra saMbaMdha joDI dIdhA bAda zarIranI pravRtti cAlu thaI jAya che. paraMtu zarIrano upayoga icchIe to ApaNe karI zakIe chIe, na IcchA hoya to nathI karatA. upayogamAM baMne - traNe samAna che. AthI A vAtane khUba UMDANe jaIne samajIe ke ApaNe zarIra pratye jAgrata thavAnuM che, vacana pratye jAgrata thavAnuM che ane mana pratye jAgrata thavAnuM che. ApaNe traNeya pratye eTalA mATe jAgrata thavAnuM che ke temanA koI doSa na AvI jAya. bAhya paristhitino temanA para koI prabhAva na hoya. evuM jo banaze to e sArA raheze. kriyAtaMtra svastha raheze to e bhItarathI AvanAra pravAhane kAryAnvita kare ke na kare te tenA vazanI vAta haze. nokara kyAreka kAma karavAnI nA paNa pADe che. kAma karAvavA mATe tene khuza karavo paDe che. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 AbhAmaMDaLa khuza karyA vinA nokara pUro sahakAra nathI Apato. ApaNA adhyavasAya jyAre kiyAtaMtrane khuza kare che tyAre te enuM pUruM kAma kare che. tene pUrepUro sAtha Ape che. ApaNe jo AnAthI UMdhuM cAlIe, kiyAtaMtrane ApaNe bahArathI khuza karavAnuM zarU karI daIe ane adhyavasAya taMtrane asahakAra karavAnuM zikhavADI daIe to ApaNI sAdhanAnI pahelI maMjhila nakkI thaI jaze. AthI upazamananI prakriyAmAM ApaNe mana pratye jAgrata thavAnuM che. vANI pratye jAgRta thavAnuM che ane zarIra pratye jAgrata thavAnuM che. kSayanI prakriyA AthI bhinna che. doSone kSINa karavA mATe ApaNe jyAM jAgavAnuM che tenI bIjI paddhati che. A paddhati aMge ApaNe pachI vicAra karIzuM. ApaNA abhyAsano kama che: zvAsa-pekSA, zarIra-pekSA ane vezyA-dhyAna. A badhuM eTalA mATe cAlI rahyuM che ke bAhya raMgone paNa ApaNe ApaNA bhAvo sudhI laI jaIe, ApaNI sAdhanAmAM laI jaIe. raMgone manAvI laIe, jethI te ApaNane sAtha ane sahakAra Ape. zarIrane manAvI laIe, vacanane manAvI laIe ane manane paNa manAvI laIe, kAraNa temanI betaraphI mukelI che. bhItarathI je Adeza Ave che tene kAryAnvita karatAM karatAM tenI paNa eka Teva paDI jAya che. ane mANasanI paNa Teva banI jAya che. eka mANasane krodha Ave che to bhramaro taNAI Ave che, AMkho lAla thaI jAya che, hoTha phaphaDI UThe che, zarIra dhrUjavA lAge che. kodha Ave che tyAre AvuM thAya che. keTalAkane evI Adata thaI jAya che ke krodha na Avyo hoya to paNa e bhamaro tANe che, AMkho lAla kare che, zarIrane dhrujAve che ane krodha caDI jAya che. | nATaka cAlI rahyuM hatuM. aneka dRzyo sAme bhajavAI rahyAM hatAM. eka abhinetA Avyo. teNe eTalI kuzaLatAthI dRzya bhajavyuM ke darzakonI bhIDamAMthI UbhA thaIne jaoNrja barnArDa zoe maMca para jaIne e abhinetAne eka tamAco phaTakArI dIdho. te bolI UThyo: "mane tamAco kema coDI dIdho? bIjI ja kSaNe jaoNrja barnArDa zaoNe svasthatA meLavI lIdhI. temaNe kahyuM: "mAka karajo. mArI bhUla thaI gaI. mane khyAla ja na rahyo ke tame nATaka karI rahyA cho. meM to tamane asalI ja samajI lIdhA. mane lAgyuM ke tame kharAba kAma karI rahyA cho AthI meM tamane tamAco mAryo. . .' ApaNAM zarIra ane snAyuone paNa AvI eka Adata paDI gaI che ke jyAre krodha Ave che tyAre zarIranI evI hAlata banI jAya che athavA zarIranI evI hAlata banatAM krodha caDI Ave che. koI paNa kaheze ke mane zuM khabara ke tame zarIranI AvI hAlata banAvI lo cho. meM to joyuM ke tame AvuM karo cho eTale mAre AvavuM ja joIe, tamArAmAM UtaravuM ja joIe. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyakitatvanI vyuharacanA 21 pahelAM ApaNe A vAtane patAvIe ke snAyuonI je Adata banI gaI che, mana ane vANInI je Adata banI gaI che, je bAhya prabhAvothI tAtkAlika prabhAvita thaI jAya che temane upazamananI prakriyA dvArA e prabhAvothI bacAvIe ane je Adato paDI che te AdatothI bacIe. A kAma paheluM che. bIjuM kAma haze ke bhItaranA Adeza tyAM sudhI na pahoMce. tene samApta karI daIe, kSINa karI daIe. ApaNI sAdhanAnI sAthe upazamana ane kSayanI prakriyA joDAya che tyAre sAdhanAmAM vikAsa thAya che ane ApaNe je lakSya sAthe cAlIe chIe te lakSya tarapha AgaLa vadhavAmAM avazya saphaLa banIe chIe. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. sArA-kharAbanuM niyaMtraNa-kakSa 1 0 ApaNe kiyAne joIe chIe - krodhanAM lakSaNa joIe chIe. 0 bhAvane nathI jotA - krodhane nathI jotA. 0 legyA sudhI pahoMcI bhAvane joIe chIe, taraMgone nathI jotA. 0 adhyavasAya sudhI pahoMcI, taraMgone joIe chIe, jaLane nahi. 0 atisUkSma zarIra sudhI pahoMcIne, jaLane paNa joIe chIe. 0 jalamAM taraMga: taraMganuM saghanarUpa bhAva ane bhAvanuM saghanarUpa kriyA. 2 0 kaSAya maMda-moLA kema thAya? bAhyasaMgamuktithI. 3 0 zarIranI vyavasthAne mitra banAvI levI - 0 sArA AcAranI Teva pADIe. nukasAnakAraka joIe. 0 navI Teva jaDa na nAkhe tyAM sudhI apavAda na karavo. 0 Tevane baLa ApanAra manoyogothI lAbha laIe. 0 abhyAsa dvArA ceSTAne jIvita rAkhIe. 40. nizcayanI apekSAe AdatanuM mahattva adhika. 5 0 sArA jIvananI pahelI zarata: Atma-niyaMtraNa. Atma-niyaMtraNanI pahelI zarata: upavAsa. 6 0 maulika icchAo tenA upara phAle che. jaTila icchAo tenA upara phAle che. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa * * * darpaNa che ApaNuM zarIra. A darpaNamAM mananA bhAvo pratibiMbita thatA rahe che. bhAvone joIne ApaNe adRzyane paNa joI laIe chIe. je dUra che tene paNa oLakhI laIe chIe. darpaNanAM A pratibiMbo dvArA jyAM ApaNI pahoMca nathI hotI tyAM sudhI pahoMcI jaIe chIe. AMkhomAM ghaNAno bhAva tarI rahyo che evuM joIe chIe tyAre AMkhane joIe chIe ane bhAva sudhI pahoMcI jaIe chIe. jyAre joIe chIe ke AMkhamAMthI kazuMka nItarI rahyuM che tyAre ApaNe priyatAnA bhAva sudhI pahoMcI jaIe chIe. AMkhomAM joIe chIe, AkRtimAM joIe chIe. A samagra AkRti eTaluM sApha - svaccha darpaNa che ke temAM bhItaranA tamAma bhAvo pratibiMbita thaI jAya che. A AkRti na hota to kadAca ApaNI pAse bhAvone jANavAnuM koI ja mAdhyama na hota. AkRti joIne jANI javAya che ke mANasa gussAmAM che. AkRtine joIne jANI javAya che ke mANasa kSamAzIla che, sahiSaNa che. krodha ane kSamA baMne ApaNI samakSa pragaTa nathI thatAM. kAraNa sahiSNutA ane krodha baMne zarIranA dharma nathI. e jyAM janme che ane pragaTa thAya che temanuM sthAna koI bIjuM che. ApaNA tamAma bhAva sUkSma jagatamAM janme che ane A sthULa zarIramAM pratibiMbita thAya che. eka che ApaNAM pratibiMbonuM jagata athavA pratibibone pakaDavAnuM jagata ane bIjuM che ApaNA bhAvone janma levAnuM jagata. ApaNI yAtrA sthULathI sUkSma taraphanI thAya che. sthULane choDIe chIe tyAre sUkSma taraphanI yAtrA zarU karIe chIe. ApaNe sthULa zarIrane choDIne bhAva-zarIra sudhI pahoMcIe chIe. vezyA sudhI pahoMcI jaIe chIe. lezyAthI paNa AgaLa yAtrA zarU karIe chIe to adhyavasAya sudhI pahoMcI jaIe chIe. adhyavasAyathI AgaLa yAtrA zarU karIe chIe to kaSAya sudhI pahoMcIe chIe ane kaSAyathI AgaLa yAtrA zarU karIe chIe to paramatattva- AtmA sudhI pahoMcI jaIe chIe. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 AbhAmaMDaLa kaSAya ke ati sUkSma zarIramAM mAtra spaMdana che, korA taraMgo. tyAM bhAva nathI, korA taraMgo che. tyAM cetanAnuM spaMdana paNa che ane kayAyanuM spaMdana paNa che. baMne aMdana che. baMne mahAsAgara che. eka che caitanyano mahAsAgara, bIjo che kaSAyano mahAsAgara. baMnemAM spaMdano ja aMdana che, taraMgo ja taraMgo che. e taraMgo bahAra Ave che ane adhyavasAya sudhI pahoMce che tyAre paNa taraMgo-spaMdano ja hoya che. adhyavasAyano artha ja A che ke sUkSma caitanya spaMdana. sUkama eTalA mATe ke tenuM koI vizeSa kendra nathI. zarIramAM tenuM koI khAsa kendra nathI. te potAnA sUkSma rUpamAM spaMdana ja spaMdana che. adhyavasAyamAM ApaNe joIzuM to krodhanA taraMga haze, krodhanA bhAva nahi hoya. parama zarIramAM - sUkSma zarIramAM krodhanA taraMgo haze, krodhano bhAva nahi hoya. tyAM sudhI korA taraMgo ja haze. e taraMgo saghana banI bhAvanuM rUpa le che tyAre te vezyA banI jAya che. lazyAmAM pahoMcIne bhAva bane che ane taraMgo nakkara rUpa dhAraNa kare che. zakti - UrjA padArthamAM badalAI jAya che. taraMganuM saghanarUpa bhAva ane bhAvanuM saghanarUpa kiyA. bhAva jayAre saghana banI jAya che tyAre e kriyA banI jAya che ane ApaNA sthULa zarIramAM prakaTa thAya che ane ApaNane dekhAvA lAge che. ApaNe kriyAne joIe chIe kodhanI kriyAne joIe chIe, tenAM lakSaNo ane cihanone joIe chIe. kSamAnAM cihanone joIe chIe. kSamAnAM lakSaNone joIe chIe. e cihanonA AdhAre AgaLanI sthaLathI sUkSma taraphanI yAtrA zarU karIe chIe. tyAre pahelAM bhAvataMtra sudhI pahoMcIe chIe, lesthAtaMtra sudhI pahoMcIe chIe. ane pachI taraMgonA jagatamAM AvIe chIe to adhyavasAya Ave che ane pachI kaSAyataMtra. tyAra bAda e caitanyanA spaMdana sudhI pahoMcI jaIe chIe ke jyAMthI caitanyanAM spaMdana udbhave che. ghaNo moTo prazna che. caitanyano eka mahAsAgara che. tenI bahAra AvIe chIe to kapAyano mahAsAgara maLe che ke jyAMthI badhI ja malinatA bahAra Ave che. paraMtu caitanya malina nathI. e to zuddha che. to pachI A malinatA kema? kAraNa spaSTa che. e caitanya mahAsAgara pharatuM eka vartuLa che, kaSAyanA mahAsAgaranuM vartuLa. eka bIjo prazna ahIM thAya che ke kaSAyano mahAsAgara jyAre caitanyanA mahAsAgarane gherI rahyo che tyAre zuddhino prazna ja kyAM jAge che? je kaMI bahAra Avaze te azuddha ja haze. zuddha vezyA kevI rIte hoya? zuddha bhAva kakyAMthI hoya? zuddha adhyavasAya kayAMthI hoya? kaSAyathI gaLAIne ane kaSAyanA rasathI maLIne je paNa kaMI bahAra Avaze te malina, apavitra ane azuddha ja Avaze. e zuddha Ave ja kyAMthI? Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArA-kharAbanuM niyaMtraNa-kSa 25 lezyAnI zuddhi adhyavasAyathI thAya che ane adhyavasAyanI zuddhi maMda kaSAyothI thAya che. lezyA ApaNo bhAva che. adhyavasAya ApaNA zuddha na hoya to e kacAreya zuddha nathI hotA. kAyanA mahAsAgaranuM vartuLa caitanyanAM spaMdanone javA mATe rasto na Ape to adhyavasAya kayAreya zuddha nathI hotA. kaSAya maMda thAya che eno artha e ke kAya-mahAsAgara caitanyanAM kiraNone bahAra javAno rasto karI Ape che. caitanyanAM kiraNo e rastethI bahAra nIkaLe che ke jyAM pAyanA tIvra anubhavonA sparza nathI hoto. e rastethI caitanyanAM zuddha kiraNo bahAra Ave che ane e zuddha dhArAo adhyavasAyanuM nirmANa kare che. zuddha adhyavasAya zuddha bhAvonuM nirmANa kare che, ane zuddha bhAva vicArone zuddha banAve che mana, vacana ane kAyAne zuddha banAve che. zuddha ane azuddha thavAnAM be kAraNa thayAM. zuddha thavAnuM kAraNa che kaSAyanI maMdatA. azuddha thavAnuM kAraNa che, kaSAyanI tIvratA. kaSAyanI maMdatA kevI rIte thAya? ekamAtra upAya che eno, sAdhanA. je maNasa sAdhanA kare che te kaSAyane maMda karavAno upakrama kare che. sAdhanA jema jema AgaLa vadhe che tema tema kAyano majabUta moraco nabaLo paDavA lAge che, niSkriya thavA lAge che. sAdhanAno mULa hetu che kaSAyane maMda karavA, kaSAyanI zaktine kSINa karavI, caitanyanI pavitra dhArAmAM maLI jatA kaSAyanA apavitra jaLane bahAra pheMkI devuM jethI te zuddha ane pavitra banI jAya. pavitra zabda paNa maTI jAya. apavitra zabda paNa maTI jAya. caitanya evuM ne evuM ja rahe. kAraNa jyAre kaMIka apavitra hoya che tyAre tene pavitra karavAnI vAta Ave che. vAstavamAM caitanya ne apavitra che, na pavitra. e to eka prakAza che, Aloka che, jyoti che. jevI che tevI che. tene pavitra ke apavitranAM koI vizeSaNa lagADavAnI jarUra nathI. vizeSaNa eTalA mATe lagADavuM paDe che ke kaSAya dvArA jyAre caitanyanI dhArA apavitra banI jAya che, malina thaI jAya che tyAre tenI sApekSatAmAM caitanyane pavitra kahevuM paDe che. ApaNe sAdhanAthI -- sAdhanA dvArA e sthitinuM nirmANa karavA mAgIe chIe ke caitanya koruM caitanya ja rahe. pavitra ane apavitra tenAM vizeSaNo kharI paDe. jenAthI kaSAyane maMda karI zakAya che te sAdhanA zuM che? A prazna aMge ApaNe vicArIzuM to spaSTa thaze ke adhyAtmanuM samagra taMtra, adhyAtmano tamAma upadeza ane dharmanI tamAma gAthAo kaSAyane maMda karavA mATe che. te saunuM ekamAtra prayojana paNa A che. aparigraha, ahiMsA, satya, brahmacarya, kSamA, saMtoSa, dAna, zIla A badhAMno upadeza kaSAyane maMda karavA mATe che. upadeza ane upadezanuM AgaLanuM DagaluM che, abhyAsa. saue jANI lIdhuM ke kaSAyane maMda karavA mATe AtmaniyaMtraNa jarUrI che, abhyAsa anivArya che, to phrI Gros Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 AbhAmaMDaLa prazna thAya che ke abhyAsa kyAMthI zarU karavo? sauthI pahelAM zuM karavuM? A prazna para dharma ane adhyAtmanA kSetre carcAo thaI che to manovijJAne paNa A prazna para vicAra karyo che. baMne vijJAna ane adhyAtmanI vicAradhArAo kaMIka maLatI Ave che. aneka dArzanikoe A prazna para ciMtana karyuM che. vartamAnanA ciMtanane rajU karIne pachI huM atItanA ciMtanane rajU karIza. TaoNsToye A praznanuM suMdara samAdhAna ApyuM che. temaNe kahyuM: "sArA jIvananI pahelI zarata che-AtmaniyaMtraNa ane AtmaniyaMtraNanI pahelI zarata che, upavAsa. ApaNe AtmaniyaMtraNano abhyAsa upavAsathI zarU karavo joIe.' -A eka maharSinuM ciMtana che. vartamAna yuganA te sAdhaka, sAdhu ke maharSi kahevAya che. have ApaNe prAcIna ciMtanane laIe. bhagavAna mahAvIre tapasyAnA bAra prakAra batAvyA, temaNe kahyuM: 'AtmaniyaMtraNano prAraMbha tapasyAthI karo. anazanathI zarU karo.' prAcIna ane arvAcIna ciMtana baMne eka biMdu para maLI gayAM. baMne kathanamAM pUrNa sAmya che. A yathArtha che. je koI AtmAno anubhava karanAra sAdhaka che teo be mArga ke be lakSya para nathI pahoMcatA. saMpradAyonA vicAra be dizAomAM pahoMcI zake che. be dizAgAmI hoI zake che. paraMtu adhyAtmanA vicAra be dizAgAmI nathI hotA. adhyAtmanuM vibhAjana nathI karI zakAtuM. adhyAtma-mArge je pahoMcaze te eka ja biMdu para pahoMcaze. bhagavAna mahAvIre kahyuM: 'anazanathI AtmaniyaMtraNa zarU karo. AtmAnA niyaMtraNamAM sauthI moTo avarodha che AhAra - bhojana. bhojana sustI lAve che.' TaoNsToye kahyuM: 'je bhojanano saMyama nathI karato te sustIne kevI rIte dUra karI zakaze? je ALasa, sustI, pramAdane nathI miTAvI zakato te AtmaniyaMtraNa kevI rIte meLavI zakaze?" temaNe A paNa kahyuM: 'ApaNI keTalIka icchAo maulika hoya che. e icchAone ApaNe khatma na karI daIe to e icchAnA AdhAre poSAtI bIjI jaTila icchAone kayAreya khatma nahi karI zakAya. jIvavAnI icchA, bhojananI icchA, kAmanI kAmanA ane laDavAnI kAmanA - A maulika IcchAo che. dareka prANImAM A icchAo hoya che. tenA para niyaMtraNa - kAbU na meLavavAmAM Ave to e icchAonA AdhAra para poSAtI bIjI jaTila icchAo para kyAreya niyaMtraNa nathI meLavI zakAtuM. AthI sauthI prathama e jarUrI che ke sAdhaka maulika IcchAo para niyaMtraNa kare, tenA upara vijya meLave." maulika icchAomAM pahelI che bhojananI icchA. ghaNI mahatvapUrNa che A icchA, kAraNa ke ApaNA AkhAya zarIranI kriyAo bhojana dvArA saMcAlita thAya che. ApaNI prANa-UrjA bhojanathI bane che. ApaNe je khAIe chIe Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArA-kharAbanuM niyaMtraNa kakSA 27 tenuM eka rasAyaNa bane che. A rasAyaNa ApaNA jIvananI prANa-Urja banIne zarIrataMtranuM saMcAlana kare che. ApaNA zarIramAM be mahattvanAM kendra che: taijasa kendra ane zakti kendra. taijasa kendra khAdhelA bhojanane prANanI UrjAmAM badalI nAkhe che. zakti kendra prANanI UrjAno strota che, saMgrahasthAna che. eka UrjAne utpanna karanAra sthAna che, bIjuM tenuM saMgraha karanAruM sthAna che. ApaNe je kaMI bhojana karIe chIe tenuM rasAyaNa bane che ane te prANazaktinA rUpamAM badalAya che ane te sahayoga kare che. jevuM khAIe chIe tevuM rasAyaNa bane che. have prazna thAya che ke zuM khAvuM? kevuM khAvuM? keTaluM khAvuM? kevI rIte khAvuM? A praznonI carcA prastuta prasaMgamAM nathI karato. A badhA ciMtanathI eka mahattvanuM sUtra maLyuM ke ApaNe AtmaniyaMtraNano abhyAsa upavAsathI zarU karIe. anazanathI zarU karIe. ochuM khAvAthI karIe. khAvAnI vRttiono saMkSepa karIne karIe. ane ApaNI vRttione vakarAvanArA rasonA saMyamathI karIe upavAsa dvArA karIe. AtmaniyaMtraNanuM A prathama sUtra che. AtmaniyaMtraNanuM bIjuM sUtra che zarIra. ApaNe zarIrane sAdhIe te khUba ja jarUrI che. jayAM sudhI snAyuone navo abhyAsa nathI karAvAto, snAyuone navI AdatanI Teva pADavAmAM nathI AvatI tyAM sudhI vyaktitvanuM nirmANa nathI karI zakAtuM. viliyama jemsa potAnA pustaka "dha prinsipala oNpha sAikolaoNjImAM manovaijJAnika Dhabe carcA karatAM lakhyuM che ke "sAruM jIvana jIvavA mATe sArI Tevo pADavI jarUrI che. sArI Teva pADavA mATe abhyAsanI jarUra che. abhyAsa karyA vinA ja icchIe ke ApaNI Teva badalAI jAya to evuM kadI nahi bane. tema karavAthI to niSphaLatA ja maLaze. . ." sArI TevonA nirmANa mATe temaNe keTalAMka sUtro ApyAM che: 1. sArI Tevo pADavI che to sau prathama sArI Tevono vicAra karo, abhyAsa karo ane kharAba Tevone roko. 2. sArI Teva pADavA mATe zarIrane eka vizeSa abhyAsa karAvo. kAraNa zarIranI khAsa sthitinuM nirmANa karyA vinA ApaNI Tevo sArI nathI banI zakatI. pahelethI ApaNe snAyuone je Teva pADI che e Tevane jo na badalIe to e eka paiDAnI jema cAlu ja raheze. yogya samaya Ave che ane mIThAI khAvAnuM yAda AvI jAya che. kAraNa ApaNe jIbhane evI Teva pADI che. ThIka samaya Ave che ane snAyu e vastunI mAMga kare che. khAvAnI, vicAravAnI, kArya karavAnI jevI Teva nAyuone pADIe chIe tevI Teva paDI jAya che. je loko khUba UMcA makAnamAM rahe che teo pahelI vAra dAdaro Utare che tyAre khUba ja sAvadhAnIthI dAdaro Utare che. bIjI trIjI vAra Utare che tyAre sAvadhAnI ochI Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 AbhAmaMDaLa thaI jAya che ane somI vAra Utare che tyAre sAvadhAnInI koI jarUra nathI rahetI. paga ApoA5 pagathiyAM UtarI jAya che. cAlavAnI sAthe manane joDavAnI tyAre koI jarUra nathI rahetI. TAIpa karanAra zarUAtamAM akSaro joI joIne TAIpa kare che. abhyAsa thaI jatAM temanI AMgaLIo joItA akSaro upara paDe che ane jevuM joIe tevuM TAipa karI le che. pachI "kI borDane jovAnI koI jarUra nathI rahetI kAraNa AMgaLIo TevAI gaI che. ApaNe snAyuone jevI Teva pADIe chIe te pramANe te ApoApa kAma karavA lAgI jAya che. e kAmane pUruM karavAmAM mananA sAthanI jarUra nathI rahetI. A saMdarbhamAM temaNe A paNa kahyuM ke jyAre Teva pADo tyAre koI apavAda na rAkho, koI ja chUTachATa na mUko. pUrI Teva paDavA do. Aje dhyAna karyuM. snAyuone dhyAnanI Teva paDI. kAle dhyAne choDI dIdhuM. parama divase choDI dIdhuM. cothe divase pharI dhyAnamAM beThA. Ama chUTachATa mUkavAthI e Teva nahi paDe. chUTa mUko ja nahi. rojeroja e kArya karatA raho. bhagavAna mahAvIre kahyuM ke, pratikramaNa karo to yathAyogya samaye karo. ema nahi ke Aje karyuM, kAle na karyuM. vaLI karyuM, pharI pAchuM cAreka divasa na karyuM. ane pAchuM pratikramaNa sAtame divase karyuM. Ama karavAthI pratikramaNanI Teva nahi paDe. Aje kSamA karo, sahiSNutA batAvo ane kAle pharI laDo ane kSamA mAgo to kSamAnI Teva nahi paDe. Teva pADavI hoya to e Teva na paDe tyAM sudhI temAM koI ja apavAda na rAkho. e svabhAva na banI jAya tyAM sudhI temAM koI ja chUTachATa na mUko, A che ApaNA kAyakalezanuM sUtra. kAyakalezanuM sUtra che ke Asana, prANAyAma, kAyotsarga Adi kriyAo dvArA zarIrane evuM hastagata karI lo ke tame je Adeza tene karo te ja pramANe te kArya kare. AtmaniyaMtraNanuM A bIjuM sUtra che- zarIra-sAdhanA. zarIrane sAdhavuM. 3. AtmaniyaMtraNanuM trIjuM sUtra che-pratisaMvInatA. teno artha che - je kaMI thaI rahyuM che tene thavA na do paNa tene ulaTAvI nAkho. be krama cAle che. eka che. prAkRtika krima ane bIjo che sAdhanAno krama. eka prAkRtika krama che. ApaNane keTalAka vizeSa avayava upalabdha che. eka che zaktinuM kendra. tamAma kAmanI ceSTAo A kendrathI saMcAlita thAya che. tamAma kAmanI vRttio ahIM UbharAya che ane tenA sahAre mANasa potAnI kAma-vAsanA pUrI kare che. kAma-vAsanAnI pUrti mATe A prakRtidatta saMsthAna che. pratisaMlInatA dvArA ApaNe tene badalI zakIe chIe. - AcArAMgamAM eka mahattvapUrNa tathya pratipAdita che ke je Asava che te ja pariDhava cheane je parisava che te ja Ave che. je karmabaMdhanuM kAraNa che te ja kAraNe karmamuktinuM paNa kAraNa che. ane je karmamuktinuM kAraNa che Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArA-kharAbanuM niyaMtraNa kakSa 29 te ja karmabaMdhanuM kAraNa che. je kAma-vAsanAnuM saMsthAna che, te brahmacaryanuM saMsthAna che. koI AgavuM-alaga saMsthAna nathI. ApaNe ApaNI sAdhanA dvArA, evA prayogo dvArA e kAma-vAsanAnA saMsthAnane brahmacaryanI zaktinA saMsthAnanA rUpamAM badalI zakIe chIe. A indriya pratisaMlInatA che. zarIra racanAmAM inidraya je kAma mATe maLI che, sAdhanA dvArA tenI Tevone badalavI e pratisalInatAno abhyAsa che. AMkhanuM kAma che, rUpane jovuM. tenI sAthe priya ane apriyano bhAva joDAyelo che. sahaja joDAyelo che. mANasa AMkhathI be dRSTie ja jovAnuM jANe che. kAM to e priyane joze, kAM to apriyane. ApaNe je indriya-pratisalInatAno abhyAsa karIe to sAdhanA dvArA indriyonA e strotane badalI zakIe chIe. pachI AMkhothI joIzuM to temAM na priya haze, na apriya, tyAre raheze mAtra madhyasthabhAva. samatAbhAva raheze. kaSAyonI paNa pratisaMlInatA thAya che. kaSAya cAra che: kodha, mAna, mAyA ane lobha. A cAreya ApaNA magajanAM vizeSa kedro dvArA bahAra Ave che, prakaTa thAya che. A prakRti che, svabhAva che. eka nAno bALaka tenA pitAnI sAthe darzana karavA Avyo. teNe potAnA pitAne kahyuM ke je noTa ane pustaka tame lAvyA cho tenA upara mAruM nAma lakhI Apo.' pitAe kahyuM: "nAma lakhavAnI zI jarUra che? ema ja teno upayoga kara." bALake jIda karI paNa pitAe nAma na lakhyuM. bALaka gusse thaI gayo. te hAthapaga pachADavA lAgyo. pitAne lAto mAravA lAgyo. A joI huM ekadama vicAramAM paDI gayo. ATalo nAno chokaro ane teno Avo teja mijAja! A prakRtinuM anudAna che. ApaNA janamanI sAthe bhItarathI AvanAra anudAna che. AnA mATe-gusso karavA mATe sAdhanAnI jarUra nathI. e svayaM prApta che. krodha Avavo e svAbhAvika che. prakRtinuM e pradAna che. tethI temAM Azcarya nathI thatuM. sAdhanA dvArA ApaNe jyAre pratisaMlInatA karIe chIe tyAre e saMsthAnone badalI nAkhIe chIe, pratisaMlInatA karI laIe chIe. ApaNI sAdhanAnI A che upalabdhi. A tyAre thaI zake che ke jyAre krodha Adine ubhAranAra nimittothI bacavAmAM Ave. keTalAka kahe che, "nimittothI bacavAnI zI jarUra che? koI ja jarUra nathI enI. potAnA aMtaramAM vairAgya hovo joIe. vyavahAranI bhUmikAnI ApaNe jarUra ja kyAM che? ApaNe to nizcayanI bhUmikAe cAlavuM joIe...' mAnuM chuM ke AvuM karanAra sAmAnya janatAnI sAthe anyAya kare che ane temane avaLA mArge laI jAya che. nimitto pratye ApaNe jAgrata - sAvadhAna na thaIe ane tenAthI jo bacIe nahi to kaSAyothI kayAreya chUTakAro Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 AbhAmaMDaLa nahi maLe. to kaSAyanA mArgone nahi badalI zakAya. kaSAya maMda- moLA tyAre bane che ke jayAre ApaNe kaSAyane uttejita karanAra padArthothI bacIe. pAse karoDa rUpiyA rAkhIne koI kahe ke mane saMtoSa che, koI ja lobha nathI, koI ja mamatva nathI. mAnuM chuM tenI pAchaLa soe so TakA vaMcanA che, daMbha che. karoDomAM ekAda mANasa apavAdarUpa nIkaLI zake. nahi to dhokho ja dhokho che. bAhya saMbaMdhothI ApaNe mukta na thaIe ane kaSAyane maMda karavAnI vAta vicArIe to ghaNo moTo dhokho - khataro che. je mANasa kaSAyane maMda karavA mAge che. teNe kaSAyanI pratisaMlInatA karavI ja paDaze. mana, vacana ane kAyA-e traNa yoga che. traNeya kriyAtaMtranAM aMga che. temanuM kAma che, kArya karavuM. je kAma kare te caMcaLa haze. te kyAreya sthira nahi hoya. tamAre kapaDAM dhovAM che ane tame Iccho ke hAtha hAle nahi, sthira rahe to tame kapaDAM nahi dhoI zako. rasoI rAMdhavI che ane tame kAyotsargamAM besI jAo, sthira thaI jAo to rasoI kayAreya nahi bane. kAma karavuM che to caMcaLatA karavI ja paDaze. mananuM kAma caMcaLatA pedA karavAnuM che. vacana ane kAyAnuM kAma paNa caMcaLatA pedA karavAnuM che. caMcaLatA temanI prakRti che, svabhAva che. pratisaMlInatA karavI che to temanI dizA badalavI paDaze. sAdhanA dvArA pratisaMlInatA karI manane sthira karI zakAya che. vANIne sthira karI zakAya che. kAyAne sthira karI zakAya che. eka bAju che prakRtinuM pradAna ane bIjI bAju che sAdhanAno prayatna. sAdhanAnA prayatno dvArA ApaNe prAkRtika pradAnone palaTI zakIe chIe. A prAkRtika pradAnone badalavAnuM bIjuM nAma che sAdhanA ane e ja che kaSAyane maMda karavAnI prakriyA. bhagavAna mahAvIre AtmaniyaMtraNanA, lezyA-zuddhinA adhyavasAya-zuddhinAM traNa bAhya sUtro ke je bahArathI prabhAvita kare che te batAvyAM. A traNa sutra che: upavAsa, kAyotsarga ane pratisaMlInatA. A traNa bAhya sUtro che ke je ApaNA kaSAyane maMda kare che. vezyAne zuddha kare che. adhyavasAyane pavitra banAve che. AvuM jyAre bane che tyAre kapAya ApoApa maMda paDe che. kaSAyane maMda karavA mATe paNa ApaNe eka kramathI cAlavuM paDaze. sIdhA ja ApaNe kaSAyane maMda karavA jaIzuM to niSphaLa jaIzuM. kAraNa kaSAyonuM eTaluM teja ne tIvra AkramaNa che ke ApaNe te sahana nahi karI zakIe. AthI ApaNe sarvaprathama e vicAravuM paDaze ke kaSAyone poSaNa kyAMthI maLe che? je rastethI tene poSaNa maLatuM hoya e rastA ja kApI nAkho. poSaNa maLavuM baMdha thaI jAya che tyAre kaSAya maMda thaI jAya che. mana, vacana ane kAyA- A traNa mAdhyama che. A traNeya dvArA mela aMdara pahoMce che tyAre e traNeya dvArA kaSAya puSTa bane che. jyAre ApaNe Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArA-kharAbanuM niyaMtraNa-kSA 31 mana, vacana ane kAyA pratye sajAga - jAgrata banIe chIe, anazana zarU karIe chIe, kAyakaleza ane pratisalInatA zarU karIe chIe tyAre kaSAyane maLatuM poSaNa baMdha thaI jAya che. jyAre poSaNa nathI maLatuM, bahArano rasa nathI maLato tyAre dhIme dhIme mULa naSTa thaI jAya che. tenuM baLa kSINa thaI jAya che. ApaNA kaSAya maMda thatA jaze tema tema caitanyanAM kiraNo ApoApa bahAra prakaTI UThaze. baMne sthiti ApaNI sAme che: eka sthiti che vizuddha adhyavasAya ane vizuddha vezyAnI. bIjI sthiti che azuddha adhyavasAya ane azuddha lezyAnI. jema jema sAdhanAnuM jora vadhatuM jaze tema tema kaSAya maMda paDatA jaze. jema jema kapAya maMda thatA jaze tema tema adhyavasAya, vezyA, bhAva, karma ane vicAra ApoApa zuddha banatAM jaze. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. sthaLa ane sUkSma jagatanuM saMparka sUtra 1 0 vyaktitvanA be bhAga : 0 sthULa vyaktitvanuM niyaMtraNa 0 sUkSma vyaktitvanuM zodhana 0 mAtra damana ke niyaMtraNa nahi, zodhana. 2 0 niSedhathI kharAba raMgonA paramANu bhItara nathI jatA. phalata: lezyA zuddha. 3 0 sthaLa ane sUkSmanI vacce daza saMsthAna. 4 0 saMparka sUtra lezyA 0 A sthULa jagatanA kAcA mAlane bhItara pahoMcADe che ane sUkSma jagatanA pAkA mAlane bahAra pahoMcADe che. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra... sArA jIvana mATe AtmaniyaMtraNa jarUrI che. paraMtu AjanuM manovijJAna A bhASAne ochI pasaMda kare che. AtmaniyaMtraNa ane AtmadamananI bhASAne e jUnI - prAcIna bhASA mAne che. Ajano vicAra che ke manobhAvonuM damana nahi thavuM joIe. niyaMtraNa nahi hovuM joIe. manobhAvonuM niyaMtraNa karavAthI aneka vikRtio pedA thAya che. svAbhAvika manobhAvone dabAvavAmAM Ave che, rokavAmAM Ave che to e damita vAsanAo mANasane vikRta banAvI de che, ane magajamAM eka prakAranuM gAMDapaNa bharI de che. AthI tenuM damana na thavuM joIe. A vAtamAM thoDuMka satya che, paraMtu koI paNa vAtane ApaNe pUrA satyanA rUpamAM svIkAra karIe to svayaM satyano ja apalApa thAya che. dareka vicAra sApekSA hoya che. e sApekSatAne samajyA vinA tene sarvAgINa ke sArvabhauma vicAra mAnIne ene evA ne evA ja svarUpe svIkArI levAmAM Ave to satyanI dizA UlaTAI jAya che ane ApaNe svayaM asatyanI tarapha cAlyA jaIe chIe. mAtra damana ja thAya to ghaNI moTI upalabdhi na thAya. paraMtu adhyAnmanI sAdhanAmAM damananI sAthosAtha zuddhinI prakriyA paNa batAvI che. ekaluM mAtra damana nahi, ekaluM mAtra niyaMtraNa nahi, AtmaniyaMtraNa, Atmazuddhi baMne sAthosAtha cAle che. AtmaniyaMtraNa Atmazuddhi mATe che. Atmazuddhi uddeza che to AtmaniyaMtraNa tenuM sAdhana che. Atmazuddhi sAdhya che to AtmaniyaMtraNa tenuM sAdhana che. paraMtu sAdhanano upayoga na karavo te vAta samajamAM nathI UtaratI. sAdhanano upayoga khUba ja jarUrI che, paraMtu A vAtane paNa na bhUlavI joIe ke Atmazuddhi parama Avazyaka che ekadama jarUrI che. zuddhinI prakriyA satata thatI rahevI joIe. Atmazuddhi ke aMtarazuddhimAM sauthI moTo avarodha che, aham, A ghaNI moTI samasyA che. mANase keTaluMka upAjata kareluM hoya che. na jANe teNe keTalIya khoTI Tevo, khoTA saMskAra upAjata karyA che. paraMtu mANasa tenuM prAyazciA karavA nathI icchato, tenI zuddhi, parimArjana ane pariSkAra karavA nathI cAhato. A-3 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 AbhAmaMDaLa A badhuM te eTalA mATe nathI icchato ke aham temAM avarodhaka banI beThuM che. "meM ja A karyuM ane huM ja have ema kahyuM ke te barAbara - sAruM nathI karyuM, te nahi banI zake. ahamanI eka granthi banI jAya che. tenI zuddhi nathI thatI, prAyazcitta nathI thatuM. evo mANasa duSkRtanI gaha nathI karI zakato, sukRtanI anumodanA nathI karI zakato ane adhyAtmanA zaraNe nathI jaI zakato. je adhyAtmanA - AtmAnA zaraNamAM nathI jaI zakato te prAyazcittA nathI karI zakato. ahama no sauthI moTo avarodha emAM che. je ahaMbhAvathI pIDita che te vinamra nathI banI zakato. bIjAone te sahakAra nathI ApI zakato, saMyamano paNa sAtha nathI karI zakato. tene Dagale ne pagale aham satAve che. aham jyAre vistRta thAya che tyAre te mamakAra bane che. mamakAra koI alaga nathI. ahamanuM ja eka rUpa che, mamakAra. ahaMkAra koInI sAthe gADha saMbaMdha bAMdhe che, koIne gADha ane ghaniSTha mAne che tyAre e ahaMkAra mamakAranA rUpamAM badalAI jAya che. mAruM zarIra, mAruM ghara, mArA paisA, mAro parivAra - A je mArApaNuM che te mamakAra che. A ahamano ja vistAra che. ahaMkAre zarIra, dhana, Adi sAthe ghaniSTha saMbaMdha bAMdhyo ane e mamakAranA rUpamAM badalAI gayo. A ahamnuM visarjana kaThina hoya che. AtmazuddhimAM e moTo avarodha che. je mANasa AtmaniyaMtraNa kare che tenA mATe e saraLatA thaI jAya che ke jyAre e AtmaniyaMtraNa kare che, bahAranA Avego ane bahAranAM nimittothI bace che tyAre ahamanI zuddhinI ane ahanA visarjananI saMbhAvanAo tenI samakSa sahaja rUpe hAjara thaI jAya che. ahamnI granthi khUba ja jaTila hoya che. tene toDavI muzkela hoya che. tenI zuddhinI prakriyAnAM be mahattvanAM sUtra che: svAdhyAya ane dhyAna. A be sAdhanA dvArA ahamanI granthine kApI zakAya che. khuda potAne jANavAno prayatna adhyayana, manana-ciMtana ane svAdhyAya che. jyAre A jJAna ane ciMtananI ekAgratAnA nizcita biMdue pahoMce che tyAre e dhyAna banI jAya che. jJAna ane dhyAna, svAdhyAya ane dhyAna eka ja che, be nahi. mAtra mAtrAnuM aMtara che, pariNAmanuM aMtara che. pANI pANI che ane pANI barapha paNa che. pANI ane baraphamAM koI aMtara nathI, paraMtu biMdunuM aMtara che. tApamAnanA eka biMdu para pANI pANI che ane aMtima biMdu para e barapha banI jAya che, pANI jAmI jAya che. pANI tarala che, jJAna tarala che. barapha nakkara che, saghana che; dhyAna nakkara che, saghana che. jJAna ja eka biMdu para pahoMcIne dhyAna banI jAya che. jJAna ane dhyAna, svAdhyAya ane dhyAna e be evAM sAdhana che je ahamanI granthine toDI nAkhe che. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthaLa ane sUkama jagata 35 AtmazuddhinI prakriyAnAM be sAdhana che: jJAna ane dhyAna-svAdhyAya ane dhyAna. A baMne ahamnAM tamAma mULiyAMne ukhADI nAkhe che. Atmazuddhi AtmaniyaMtraNanI prakriyAnI sAthosAtha cAle che. jyAM mAtra AtmaniyaMtraNa ja thAya che, tyAM Atmazuddhi nathI thatI. mAtra upavAsa zAya che, kevaLa kAyakleza thAya che, mAtra pratisalInatA thAya che. jo tenI sAthe jJAna ane dhyAna nathI thatAM to manovijJAnanI vAta barAbara lAge che ke mAtra AtmaniyaMtraNathI mANasanI vikRtio vakare che. paraMtu adhyAtmanA sAkSAt draSTAoe koI eka ja satyanuM pratipAdana nathI karyuM ane koI ekAMgI sAdhanAno upadeza nathI Apyo. samaga- sarvAgI mArga prastuta karatAM teoe kahyuM ke AdhyAtmika jIvananI upalabdhi mATe, unnata jIvananI prApti mATe, sArA jIvananA nirmANa mATe AtmaniyaMtraNa ane Atmazuddhi baMne jarUrI che. baMne ekasAthe cAlavAM joIe. baMneno sahyoga sadhAvo joIe. mahAvIrane pUchavAmAM AvyuM: "zuM jJAna mokSano mArga che?' "nA. mAtra jJAna mokSanuM kAraNa nathI." zuM darzana mokSanuM kAraNa che?" "nA. mAtra darzana mokSanuM kAraNa nathI." zuM cAritra mokSano mArga che?" 'nA." sAMbhaLIne tamane Azcarya thaze ke mahAvIra kahe che ke jJAna mokSano mArga nathI. darzana mokSano mArga nathI. cAritra mokSano mArga nathI. to pachI prazna thAya che ke mokSano mArga kayo che? pharI mahAvIrane pUchayuM : "bho! to pachI mokSano mArga kayo che? mahAvIre kahyuM: 'ekaluM jJAna, ekaluM darzana, ekaluM cAritra mokSa tarapha nathI laI jatuM. jyAre e traNeyano yoga thAya che tyAre mokSa maLe che. jJAna, darzana ane cAritra- traNeyano samanvita prayoga ja mokSano mArga che. traNamAMthI koI eka ekaluM mokSa tarapha nahi laI jAya.' ApaNe koI vAtane pUrI vAta na mAnI laIe. ApaNe A dRSTie vicArIe ke koI mANasa koI siddhAMtanuM pratipAdana kare che, koI ciMtana raja kare che to e mAtra eka liMga che, eka cinagArI che. ApaNe eka cinagArIne pUrI Aga na mAnI laIe, tene mAtra eka cinagArI mAnIe. Aga eka che, cinagArI eka che. eka kathanane, eka pratipAdanane ke ciMtanane paripUrNa na mAnI laIe. ApaNe mAtra AtmaniyaMtraNane paNa sAdhaka na mAnIe ane kevaLa Atmazuddhine paNa sAdhaka na mAnIe. AtmaniyaMtraNa ane Atmazuddhi baMneno Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 AbhAmaMDaLa sahayoga thAya che tyAre adhyAtmanI yAtrA zarU thAya che ane ApaNe jyAM pahoMcavAnuM che tyAM pahoMcI jaIe chIe. ApaNe be vyaktitvamAM jIvIe chIe. eka che skULa vyaktitva ane bIje che sUkSma vyaktitva. bhautika zarIrathI, paulika zarIrathI ApaNo je saMbaMdha che te samagra sthaLa vyaktitva che. ApaNe jIva gaNAIe chIe. jIvanA rUpamAM ApaNe oLakhAIe chIe eTalA mATe ke ApaNA zarIramAM keTalIka evI kriyAo, evAM keTalAMka lakSaNo che je mAtra prANImAM ja maLe che, padArthamAM nahi. prANI ane padArtha vacce eka bhedarekhA doravAmAM AvI che. padArtha acetana-jaDa hoya che. prANI sacetana - sajIva. sacetana ane acetana vacce bhedarekhA doravAmAM AvI, keTalAMka lakSaNa nakkI karavAmAM AvyAM. jemAM amuka lakSaNa maLe te prANI ane jemAM te na maLe te prANI nathI hotuM. e hoya che acetana-padArtha hoya che, paudgalika hoya che. ApaNA A sthULa zarIranI je bhedarekhAo che te ApaNane jIva pramANita kare che. tenA dvArA ApaNe jIva sAbita thaIe chIe ApaNuM sUkSma vyaktitva, ApaNI dRSTimAM, jIva nathI, AtmA nathI ApaNuM dhULa vyaktitva ApaNI dRSTimAM jIva che, AtmA koI mAne ke na mAne. sUkSma vyaktitvathI sthULa vyaktitva sudhI pahoMcavA mATe dasa saMsthAnanuM nirmANa karavAmAM AvyuM che. gati, Indriya, kaSAya, vezyA, yoga, upayoga, jJAna, darzana, cAritra ane veda-A daza moTAM moTAM saMsthAna che, kArakhAnAM che. AjanAM virATa kArakhAnAM tenI tulanAmAM vAmaNAM paDI jAya. vAmaNAM paNa eTalAM ke eka bAju himAlaya, bIjI bAju rAIno dANo. AjanI duniyAnAM tamAma audyogika kArakhAnAMonA AMkaDA ekaThA karIe ane eka sthULa zarIranA kArakhAnAnA AMkaDA bhegA karIe to baMnenI tulanA nahi thaI zake. ApaNA zarIranuM kArakhAnuM sauthI moTuM pramANita thaze. AjanA vijJAne sUkSmatAnA jagatamAM ApaNI dRSTine eTalI spaSTa banAvI che ke A prAcIna sUkSma vAtone puSTa karavA mATe te pramANita karavA mATe ApaNAmAM hiMmata che, e mATe jarA paNa khacakATa nathI. vijJAnanI A sUkSma jagatanI yAtrA agAu ApaNe pote ja prAcIna tathyone sacoTa kahetAM khacakAtA hatA ane kyAreka manomana tenI yathArthatA pratye zaMkA paNa vyakta karatA hatA. paraMtu ApaNe vijJAnanA khUba ja AbhArI chIe. AjanA vijJAnIoe eTalAM sUma tathyone pratipAdita karyA che ke atItamAM pratipAdita sUkSma tathyone prakaTa karavAmAM ApaNane have jarA paNa saMkoca thato nathI. eka nAnuM sarakhuM udAharaNa ApuM. ApaNuM zarIra ghaTakonuM - selonuM baneluM che. koSANuothI nirmita che ApaNuM zarIra. zarIranA dareka koSa eka avayavanuM nirmANa kare che. A koSa khUba ja Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthaLa ane sUkSma jagata 37 sUkSma che. eka iMcanI laMbAImAM 2500 koSANuone sIdhI lAinamAM rAkhI zakAya che. dareka sUkSma koSANu eka moTuM kArakhAnuM che. tenA agiyAra vibhAga che. temanuM potapotAnuM vIjaLIgRha che, je vIjaLI pedA kare che. dareka koSanI pAse potAnuM mastiSka che je badhuM niyaMtraNa kare che. pUrI vyavasthA che. teno eka vibhAga evo che ke je prApya vastuone rasAyaNamAM badale che. tene viTAmina banAve che. dareka ghaTaka-selamAM dasa hajArathI mAMDIne lAkha sudhInA Adeza lakhelA hoya che. tene jo chApavAmAM Ave to briTananA ensAIkalopIDiyA jevA be hajAra bhAga (volyuma) nIkaLI zake. AvA abajo abajo selo ApaNA zarIramAM che. AnI tulanA konI sAthe karIe? kevI rIte karIe? A sthULa zarIranA sUkSma jagatanI vAta che. sUkSma zarIranuM sUkSma jagata kevuM haze tenI kalpanA paNa nathI thaI zakatI. je sUkSma zarIre A sthULa zarIranuM nirmANa karyuM che, e sthULa zarIranI A sUkSma racanA che. to je nirmAtA che sUkSma zarIra tenI sUkSmatAno vicAra kare to kadAca mANasanuM magaja ja kAma nahi kara. khUba ja sUkSma che, sUkSma zarIranuM sUkSma jagata. A sUkSma zarIre sthULa zarIra sAthe saMparka sthApita karavA athavA sthaLa zarIrane jIvanuM vyaktitva pradAna karavA mATe dasa moTAM kArakhAnAM kholyAM che. A kArakhAnAMonuM kAma A che ke je sUkSma Ave tene sthULa banAvavuM. tene sthULa zarIramAM mokalavuM ane e sthULa zarIranA vyaktitvane jIvanuM svarUpa ApavuM, jethI ApaNe oLakhI zakIe ke A jIva che. gatinuM kArakhAnuM evuM che ke je koIne manuSya, koIne pazu-tiryaMca banAve che. jIvonI jeTalI jAtio ane upajAtio che te badhI ja A gatinA kArakhAnAnI banAvaTa - utpanna che. e amuka amuka prakAranA selonuM nirmANa kare che ane potapotAnA DhaMganA prANI-jIva nirmita thaI jAya che. dareka prANInA sela bhinna bhinna prakAranA hoya che ane te bhinna bhinna prakAranuM kAma kare che. gatinA A kArakhAnAe khUba ja buddhinuM kAma levuM paDe che. eka nAno dAkhalo laIe. maccharone mAravA mATe DI.DI.TI.no prayoga karavAmAM Avyo. zarUnAM varSomAM to maccharo ochAM thavA lAgyAM, paraMtu maccharonA koSANuoe evuM parivartana karI lIdhuM ke have DI.DI.TI.nI temanA upara koI asara thatI nathI. UlaTAM te vadhI rahyAM che. indriyonuM kArakhAnuM paNa virATa che. te tamAma IndriyonA kAmanuM saMcAlana kare che. jIvanuM eka lakSaNa che gati. je mANasa che, pazu che tene ApaNe jIva mAnIe chIe. jIvanuM bIjuM lakSaNa che indriya. jemane Indriyo hoya che te jIva hoya che. ajIvamAM indriyo nathI hotI. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 AbhAmaMDaLa kaSAyanuM kArakhAnuM paNa ghaNuM vizALa che. jIvanuM trIjuM lakSaNa che kaSAya. je krodha kare che, mAna ane mAyA kare che, lobha kare che te jIva che. paththaramAM na krodha che, na mAna, na mAyA, ne lobha. te ajIva che. jemAM kaSAya che te jIva che, jemAM kaSAya nathI te ajIva che. kaSAya ApaNA sthULa vyaktitvanuM eka lakSaNa che. kaSAyanA paramANuone saMprekSita karavA, temanA pravAhane bahAra mokalavA, je sUkSma jagatamAM sUkSma che te paramANuone dhULa banAvI ane tene bhAvanuM rUpa ApI bahAra mokalavA te kapAya-kArakhAnAnuM kAma che. cothuM kArakhAnuM che vezyAnuM. jemAM vezyA hoya che te jIva hoya che. jemAM AbhA" (oNrA) hoya che te jIva hoya che. ahIM eka prazna thAya che ke AbhA (oNrA) to acetanamAM paNa hoya che, ajIvamAM paNa hoya che. je paNa padArtha che temAMthI kiraNo nIkaLe che. padArthanuM lakSaNa che kiraNone vikIrNa karavAM. dareka padArthamAMthI kiraNo nIkaLe che. A kiraNo 'AbhA' (oNrA) banI jAya che. eka IMTanAM kiraNo paNa AbhA banI jAya che. A saMjogomAM ApaNe kevI rIte mAnIe ke jemAM vezyA hoya che, AbhA hoya che te jIva hoya che? ane jemAM lezyA nathI hotI, AbhA nathI hotI te ajIva hoya che? A lakSaNa baMdhabesatuM nathI. temAM doSa che. AbhA to jIva ane ajIva baMnemAM hoya che. to sAruM zuM? ApaNe tene samajIe. A sAcuM che ke padArthamAM, jIvamAM paNa AbhA hoya che. paraMtu tenI A AbhA nizcita hoya che, badalAtI nathI. jIvanI AbhA anizcita hoya che, te badalAya che. jIvanI AbhA kayAreka sArI hoya che, kayAreka kharAba. kyAreka tenA raMga suMdara hoya che, kyAreka kharAba. Ama eTalA mATe thAya che ke tene badalanAra lezvAtaMtra, bhAvataMtra bhItara vidyamAna che. padArthamAM mAtra vikiraNa thAya che, paraMtu e vikiraNane badalanAra, tene parAvartata karanAra koI tava bhItara nathI. prANInI AbhAnuM niyAmaka tattva che vezyA. A vezyAnA be bheda che: dravya-lezyA ane bhAva-lezyA. paugalika vezyA ane Atmika lezyA. te anavirata badalAtI rahe che. padArthamAM A parivartana nathI thatuM. padArthanA saMbaMdhamAM eka vaijJAnika nizcita vAta kahI zake che, cokkasa niyama banAvI zake che. tenA sArvabhauma niyamanI vyAkhyA thaI zake che, paraMtu prANInI bAbatamAM koI cokkasa niyama ke vyAkhyA bAMdhI zakAtAM nathI. A maMDapa bAMdhyo che. enI icchA hoya to chAMyaDo Ape ane icchA na hoya to na Ape, AvuM kadI nathI banatuM. maMDapa bAMdhyo che to te chAMyaDo ApavAno ja. prANI mATe AvuM nathI banatuM. tenI icchA thAya tyAre e chAMyaDe bese che ane ThaMDI lAge tyAre taDake paNa bese che. prANInI A svataMtratA che. a-prANIne AvI svataMtratA nathI hotI, Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthULa ane sUkSma jagata 39 relave mATe A zakaya nathI ke e vicAre ke huM pATA para ATalI badhI cAlI chuM have huM saDaka para cAluM. paraMtu eka nAnI amastI kIDI mATe e zakaya che. prANInI je vizeSatA che e che enI svataMtratA, tenI vicAranI svataMtratA. vicAranuM taMtra, bhAvanuM taMtra eTaluM virATa ane vizALa che ke tenA mATe koI niyama nathI banAvI zakAto. tenI koI cokkasa vyAkhyA bAMdhI nathI zakAtI. AjanA manovaijJAnikoe hajAro hajAro prayogo ane zodho karI tema chatAMya tamAma prANIo mATe teo koI sArvabhauma niyama nathI banAvI zakayA ane banAvI paNa nahi zake. prANI ane padArthanuM A maulika aMtara che ke padArthanI AbhA nizcita hoya che. temAM parivartana karanAruM niyAmaka tattva nathI hotuM. prANInI AbhA badalAtI rahe che. temAM kayAreka kALo, kayAreka lAla, kayAreka pILo, kayAreka lIlo to kayAreka sapheda raMga jhalakAI Ave che. mANasanA bhAvane anurUpa raMga badalAtA rahe che. mANasa gussAmAM hoya che to lAla raMganI AbhA banI jAya che. mANasa zAMta hoya che to sapheda raMganI AbhA banI jAya che. AbhA prANInuM lakSaNa che paraMtu tenI sAthe A uMmerI devuM joIe ke parivartanazIla AbhA prANInuM lakSaNa che, lezyA prANInuM lakSaNa che. A lezyA eka totiMga kArakhAnuM che. kyAyanA taraMgo ane kaSAyanI zuddhi thatAM AvatA caitanyanA taraMgo--e badhAne bhAvanA sAMcAmAM DhALavA, bhAvanA rUpamAM temanuM nirmANa karavuM ane temane vicAra sudhI, karma sudhI, kriyA sudhI pahoMcADavA -- A tenuM kAma che. A sauthI moTuM taMtra ke kArakhAnuM che. sUkSma zarIra ane sthULa zarIra vacce jo koI saMparka-sUtra hoya to, e che lezyA. A lezyA ja saMparka-sUtra che. mana, vacana ane kAyAnI pravRtti dvArA je kaMI bahAra Ave che te kAco mAla hoya che. lezyA tene laI le che ane tene kaSAya sudhI pahoMcADI de che. A kAco mAla kaSAyanA kArakhAnA sudhI pahoMcI jAya che. A lezmAnuM kAma che. pachI bhItarano e kAco mAla pAko banIne bahAra Ave che, je karma jAya che te pachI vipAka banIne Ave che. rasAyaNa banIne bhItarI je sAva Ave che tene lezyA pachI adhyavasAyathI mAMDIne ApaNA samagra sthULa taMtra sudhI, mastaka ane anta:srAvI graMthio sudhI pahoMcADI de che. AthI je ApaNA sthULa zarIramAM lezyAnAM pratinidhi taMtrone zodhIe, tenAM vecANa kendrone zodhIe to jaNAze ke jeTalI anta:srAvI graMthio che te tamAma lezmAnI pratinidhi saMsthAo che, vecANa kendro che. tyAM temano selsa maeNnejara beTho che ane ghaNI sArI rIte temano mAla saplAya karI rahyo che. anta:srAvI graMthionA je sAva che te karmonA srAva lezyA dvArA bhItarathI Ave che ane tyAM AvIne e samagra vyaktitvane prabhAvita kare Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 AbhAmaMDaLa che. tethI bAhya sAruMya vyaktitva badalAI jAya che. je paNa mAla Ave che te raMgIna Ave che. bhItara jAya che te paNa raMgIna jAya che. bahAra Ave che te paNa raMgIna Ave che. kaSAya zabdanI pasaMdagI paNa ghaNI mahattvanI che. kaSAya eTale raMgeluM. lAla raMgathI raMgeluM ke mAtra raMgeluM. raMgelAM kapaDAMne kASAyika kapaDuM - kApaDa kahe che. bhItara raMgonuM - kaSAyanuM moTuM taMtra che. bhItara je kaMI jAya che te raMgIna banIne ja jAya che. tyAM raMga vinAnI koI vastu nathI. tyAM je kaMI che te badhuM ja raMgAyeluM che. raMgonuM ja samasta taMtra che. tyAMthI je kaMI bahAra Ave che te raMgAIne Ave che. karmanA jeTalA paramANuo che te tamAme tamAma raMganA paramANu che. eka mANasa hiMsAno vicAra kare che to kALA raMganA paramANuone AkarSita kare che. eka mANasa asatya bole che to kALA raMganA, gaMdA raMganA paramANuone AkarSita kare che. eka mANasa gusso kare che to e melA raMganA paramANuo AkarSita kare che. raMga be prakAranA hoya che: eka prakAzamAna raMga, bIjo raMga che gaMdo raMga. eka mANasa mAyAno vyavahAra kare che to e gaMdA lIlA raMganA paramANuo AkarSita kare che. je mANasa kharAba kAma kare che, aDhAra pAponuM sevana kare che, tenuM AcaraNa kare che to gaMdA kALA, gaMdA lIlA, gaMdA lAla, gaMdA pILA, gaMdA sapheda pAMca raMgonA paramANuo AkarSita thAya che. ane te bhItaranA kaSAyataMtra rAdhI pahoMce che. tene pahoMcADanAra che lezyA. saMparka-sUtranuM badhuM kAma lezyAnA hAthamAM che. pachI tyAMthI pAkIne jyAre vipAka thAya che, pUrA raMgAIne jyAre e bahAra Ave che, tyAre vezyA tene saMbhALe che ane temane bahAra sudhI pahoMcADI de che, vipAka sudhI mUkI de che. A vipAka ApaNI bhinna bhinna aMta:strAvI graMthiomAM AvIne bhinna bhinna prakAranI vedanAo ane pratikriyAo prakaTa kare che. A raMganuM sauthI moTuM taMtra che, lekSAtaMtra. ApaNuM samagra jIvanataMtra raMgonA AdhAre cAle che. AjanA manovijJAnIo ane vaijJAnikoe zodha karI che ke mANasanA AMtaramanane, acetana manane ane magajane sauthI vadhu prabhAvita karanAra che, raMga. raMga ApaNA samagra vyaktitvane prabhAvita kare che. rasano paNa prabhAva hoya che, gaMdha ane sparzano paNa prabhAva hoya che, paraMtu raMga jeTalo prabhAva pADe che teTalo prabhAva koI nathI pADatuM. ApaNe sau raMgathI prabhAvita chIe. ApaNA jIvanano saMbaMdha raMgathI che. ApaNA mRtyuno saMbaMdha raMgathI che. ApaNA punarjanmano saMbaMdha raMgathI che. ApaNA bhAvo, vicArono saMbaMdha raMgathI che. je prakAranA raMga ApaNe grahaNa karIe chIe tevA ja ApaNA bhAva bane che. jyAre ApaNe hiMsAnA vicAra karIe chIe tyAre kALA raMganA paramANuo AkarSita thAya che ane ApaNA AtmAnAM pariNAma paNa kALA Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthaLa ane sUkSma jagata 41 raMgane anurUpa banI jAya che. jevuM sAnnidhya maLe che tevuM banI jAya che. sphaTika sAme jevo raMga Ave che, te tevo ja dekhAvA lAge che. saphaTikano potAno raMga nathI hoto. tenI sAme kALo raMga Ave che to te kALo, pILo raMga Ave che to pILo, lAla raMga Ave che to lAla, ane lIlo raMga Ave che to lIlo banI jAya che. AtmAnA pariNAmano koI raMga nathI hoto. sAme je raMganA paramANu Ave che, AtmAnA pariNAma e raMgamAM badalAI jAya che. tevI ja ApaNI bhAva-lezyA thaI jAya che. A maMtra ApaNA jIvananI pratyeka gatividhithI saMbaddha taMtra che. AthI A viSaya para ApaNe khUba ja vistArathI carcA karavI paDaze. eka mANasa mare che. te bIjA janmamAM janme che. pUchayuM: 'AgalA janmamAM te zuM thaze? kevo thaze?' javAba maLyo: "je lephsAmAM maraze evI lezyAmAM te janamaze. je raMgamAM maraze tevA raMgamAM e janamaze." jJAna ane dhyAnanI sAthe, karma ane jIvananI sAthe mRtyu ane punarjanmanI sAthe- badhAnI sAthe raMgano saMbaMdha che. sthULa vyaktitvano evo eka paNa viSaya nathI ke jenI sAthe raMgano saMbaMdha na hoya. AMgaLI hAle che. teno paNa eka potAno raMga che. eka AMgaLInuM nAma che tarjanI. tenuM kAma che tataDAvavAnuM. tene ja tarjanI kema kahI? bIjI AMgaLIone tarjanI kema na kahI? tene tarjanI eTalA mATe kahI ke teno raMga tarjanA denAro che. ApaNI AMgaLIono, ApaNA ghUMTaNa ane eDIno, ApaNA paga sudhInA bhAgano raMga, ApaNI kamara sudhInA bhAgano raMga ane zarIranA uparanA bhAgano raMga alaga alaga che. badhe raMga ja raMga che. je paNa ApaNe khAIe chIe te AhAraparyAptinA koSomAM jAya che. AhAraparyAptinA e koSo sau prathama e paramANu one raMga ane rUpamAM badale che. temane raMga Ape che. ApaNA tamAma vicAra raMgathI saMbaddha che. ApaNuM ciMtana, ApaNI smRti raMgathI saMbaddha che. samagra vyaktitvane legyA-raMge prabhAvita kareluM che. AthI A viSaya para vistRta carcA karavI jarUrI che. pAMcamuM taMtra che yoganuM-pravRttinuM. A paNa vyaktitvanI oLakha lakSaNa che. yoga eTale caMcaLatA. prazna thAya ke jIvanuM A lakSaNa kevI rIte banI zake? caMcaLatA paramANumAM paNa hoya che. Ano javAba che ke jIvamAM svarachAkRta caMcaLatA hoya che, paramANumAM svecchAkRta caMcaLatA nathI hotI. prANInuM lakSaNa mAtra gati nathI. paraMtu svaicchika gati che. gati acetanamAM paNa hoya che. duniyAmAM evo eka paNa padArtha nathI ke jemAM gati na hoya. pudgala ane jIva baMnemAM gati che. pudagalamAM svaicchika gati nathI hotI, jIvamAM svecchAkRta gati hoya che. AthI yoga paNa jIvanuM eka lakSaNa che. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 AbhAmaMDaLa jJAna, darzana, cAritra, upayoga ane veda- A pAMceya jIvonAM lakSaNa che. jemAM jJAna hoya che te jIva ane jemAM jJAna nathI hotuM te ajIva. jemAM jovAnI zakti che te jIva ane jemAM javAnI zakti nathI hotI te ajIva. jemAM aniyamita AcaraNanI kSamatA hoya che te jIva, ane jenAmAM e kSamatA nathI hotI te ajIva. jemAM upayoganI zakti - cAhe to jANe ane na cAhe to na jANe- hoya che te jIva, bAkInA ajIva. jemAM bIjA prANIne utpanna karavAnI ke janma ApavAnI kSamatA hoya che te jIva ane jemAM e kSamatA nathI hotI te ajIva. A dasa evAM taMtra che je ApaNA sUkSma vyaktitva ane sthULa vyaktitvanI vacamAM beThAM che ane sUkSma zarIramAMthI AvanArA anudAnane upalabdha karIne tene sthaLa banAvI chULa vyaktitvamAM saMprekSita kare che ane sthaLa vyaktitvane eka jIva hovAnuM gaurava pradAna kare che. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. vyaktitvanuM je rUpAMtaraNa kare che [1] 1 0 vyakti badalavA cAhe che: vyaktitvanAM traNa aMga: bhAva, vicAra, vyavahAra zuddhi, niyaMtraNa, niyaMtraNa 2 0 zuddhinI mahatvapUrNa prakriyA-lezyA ke bhAvakendra para jAgavuM. 3 0 bhAvakendra aMtara ane bAhya baMnethI prabhAvita che. 4 0 kharAbanA niyaMtraNathI bAhya tattva lezyAne prabhAvita nathI karatAM tyAre bhAvakendra zaktizALI banIne bhItarathI AvanArA kharAba srAvo ke vipAkone niSkriya banAvIne bahAra pheMkavAmAM samartha thAya che. 5 0 azuddha bhAva zuddha bhAva 0 kRSNa - ajitendriya pA- jitendriya 0 kRSNa - capalatA taijasa-sthiratA 0 kRSNa - mananI azAMti pA-mananI zAMti. 0 nIla-rasalolupatA padma- rasavijaya 0 kApota-vakatA taijasa - saraLatA Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca . . . dareka samajadAra vyakti potAnuM rUpAMtaraNa icche che, vyaktitvane badalavA mAge che. je jevo che, temAM tene saMtoSa nathI ane vadhu sAro banavA icche che. vyaktitvanA rUpAMtaraNanI A bhAvanA dareka vyaktimAM satata rahe che. paraMtu prazna A che ke vyaktitvanuM rUpAMtaraNa kevI rIte thAya ane kyAMthI thAya? e kevuM kendra che ke jyAM pahoMcIne vyakti rUpAMtarita thaI zake, potAnA vyaktitvane badalI zake? vyaktitvanuM AvaraNa ane vyaktitvanuM rUpAMtaraNa- A be bAbata che. jyAre mana thAya tyAre vyaktitva para AvaraNa oDhI zakAya che. je vyakti jevI che tevI dekhAvAnuM ochuM pasaMda kare che. potAnA vyaktitva upara te ghaNI vAra AvaraNa DhAMkI de che ke jethI bIjo tene oLakhI na zake. potAnA asalI rUpa-svarUpane jANI na zake. mANasane yathArthamAM jANavo, oLakhavo khUba ja muzkela che, kAraNa tenA vyaktinA upara eTalAM badhAM AvaraNa che ke tenuM koI paNa mULa rUpa jANI nathI zakAtuM. koI paNa mANasa potAne krodhI ke mAyAvI batAvavA nathI icchato. krodhI mANasa potAne khUba zAMta ane kSamAzIla pradarzita karavA icche che ane mAyAvI mANasa paNa potAne khUba ja Rju ane saraLa dekhADavA cAhe che. te potAne vItarAga batAvavA mAge che. Ama vyaktitva upara aneka AvaraNa nAkhavAmAM Ave che. ethI vyaktinI oLakha nathI thaI zakatI. vyaktine samajavAmAM, mANasane samajavAmAM jeTalI thApa khavAI jAya che eTalI koIne samajavAmAM thApa nathI khavAtI. padArthane samajavAmAM koI thApa nathI khavAtI. paraMtu mANasane sAcA rUpamAM oLakhavAmAM jokhama hoya che ane tenuM kAraNa spaSTa che ke mANasa potAnA vyaktitva upara AvaraNa oDhavAnuM jANe che. AvaraNa oDhavAnI, mahorAM paheravAnI tenAmAM tIvra buddhi ane kSamatA che. vyaktitvanuM rUpAMtaraNa e eka bIjI bAbata che. rUpAMtaraNa karavuM e AvaraNa oDhavA barAbara nathI. rUpAMtaraNamAM mANasa bilakula badalAI jAya che. mANasa navo thaI jAya che. navo janma thAya che teno. pachI tyAre AvaraNa oDhavAnI vAta nathI rahetI. rUpAMtaraNathI mANasa sAro paNa thaI zake che ane Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyakitatvanuM je rUpAMtaraNa kare che [1] 45 kharAba paNa. sAro kharAba banI zake che ane kharAba sAro paNa banI zake che. ApaNI A duniyAmAM evo eka paNa mANasa nathI ke jene saMpUrNa - paripUrNa sAro kahI zakAya ane eka paNa mANasa evo nathI ke jene pUrepUro kharAba kahI zakAya. ApaNe jene kharAba mAnIe chIe te sAro paNa che ane jene sAro mAnIe chIe te kharAba paNa che. sArApaNuM ane kharAba paNe baMne sAthosAtha - joDAjoDa cAle che. aMtara eTaluM hoya che ke sArapa jyAre UbharAIne sAme Ave che tyAre kharAba nIce rahI jAya che. ane kharAba UbharAIne sAme Ave che tyAre sArapa nIce rahI jAya che. AthI ApaNe e biMdunI zodha karavI che ke jyAM vyaktinuM rUpAMtaraNa thAya che athavA je vyaktine rUpAMtarita kare che. zodhanuM pariNAma AvyuM ke e biMdu che, vezyA. vezyA eka evuM caitanya kendra che jyAM pahoMcIne mANasanuM vyaktinuM rUpAMtaraNa thAya che. cetanAnA traNa stara che: 1. sthULa cetanAno stara: sthULa zarIra sAthe A kriyAzIla rahe che. 2. vezyAno stara: A vidyuta zarIra - taijasa zarIra sAthe kAma kare che. 3. adhyavasAyano satara: atisUkSma zarIra (karma-zarIra) sAthe kAma kare che. zarIra traNa che: sthULa zarIra, sUkSma zarIra ane atisUkSma zarIra. zuLa zarIra che, dArika, sUkSma zarIra che, taijasa ane atisUkSma zarIra che karmazarIra. A traNeya stara para traNa cetanA-kendra kAma kare che. eka che, citta cetanAkendra. bIjuM che, vezyA cetanA-kendra, ane trIjuM che, adhyavasAya cetanA-kendra. A traNeya traNa staro para kAma kare che. cittano saMbaMdha ApaNA sthULa zarIrathI che. citta, mana ane indriyo-A badhAM sthULa zarIrathI saMbaddha che. vezyA ApaNA sthULa zarIrathI saMbaddha nathI. jemane magaja che, suSaSNA che, nADI-taMtra che temane lezyA hoya che. to je jIvomAM A traNa nathI hotAM ane mAtra sparzana Indriya hoya che teone paNa vezyA hoya che. A vezyA-taMtra, bhAvone nirmANa karanAra taMtra, A cetanA-kendra sauthI vadhu sajAga ane sakriya hoya che. jeTalI snAyavika kriyA che te badhI zarIrathI saMbaMdha rAkhe che. manano koI paNa vicAra, vANInI koI paNa pravRtti, zarIranI koI paNa kiyA ane buddhi ke cittanI koI paNa kiyA A zarIrataMtra vinA, snAyuonA sAtha vinA nathI thatI. jJAnavAhI snAyu ane kriyAvAhI snAyu-baMne prakAranA snAyuo A badhI kriyAonuM saMpAdana kare che paraMtu legyA mATe A snAyuonI koI apekSA nathI. te snAyuthI pAra, sthULa zarIrathI pAra che. ahIM e paNa spaSTa thaI jAya che ke AtmaniyaMtraNa snAyavika stara para thAya che ane Atmazuddhi vezyAnA stara para thAya che. ApaNA vyaktitvanI traNa bAja che: bhAva, vicAra ane vyavahAra. vyavahAra ApaNI kAyika pravRtti che. kAyika-- zArIrika AcaraNa che. vicAra Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 AbhAmaMDaLa ApaNI mAnasika pravRtti che. A baMne snAyuothI saMbaMdhita che. mana paNa snAyavika pravRtti che ane vyavahAra paNa snAyavika pravRtti che. bhAva snAyavika pravRtti nathI. te vezyA-kendrathI thanAra pravRtti che. vyavahAranuM niyaMtraNa karI zakAya che. Ama beso, Ama na beso, A karo, te na karo. A badhI snAyayika pravRtti che. tenA para niyaMtraNa karI zakAya che. vANInI pravRtti upara niyaMtraNa karI zakAya che ane mananI kriyA upara paNa niyaMtraNa karI zakAya che. paraMtu jyAre ApaNe vyavahAra ane vicArathI para ane pAra jaIe chIe, bhAvajagatamAM praveza karIe chIe ane e cetanA stara para jaIe chIe tyAM niyaMtraNa koI kAma nathI ApatuM. ApaNuM A prasiddha sUtra che ke yoganI pravRttino, kriyAtmaka AcaraNano tyAga karI zakAya che, tenuM pratyAkhyAna karI zakAya che paraMtu AMtarika malinatAno tyAga ane pratyAkhyAna nathI karI zakAtuM. pramAda ane kapAyano tyAga kyAreya nathI thato. jeTalo tyAga jeTaluM pratyAkhyAna thAya che te badhuM ja kriyAtmaka pravRttinuM thAya che. A kriyAtmaka pravRtti cAhe mananI hoya, cAhe vANInI hoya ke cAhe zarIranI. samagra niyaMtraNa, tyAga ke pratyAkhyAna thaze A kriyAtmaka pravRttionuM. AnuM tAtparya e che ke sthULa zarIranuM cetanA sudhI, sthULa zarIranI snAyavika kriyA sudhI ja tyAga ane niyaMtraNa thAya che. tenI AgaLa je kaMI thAya che te svAbhAvika thAya che, kareluM nathI thatuM. bhAva ane vezyAnA kSetramAM niyaMtraNa nahi, zuddhi thAya che. ApaNA jIvanamAM niyaMtraNane paNa avakAza che ane zuddhine paNa avakAza che. niyaMtraNanA kSetramAM ApaNe zuddhine na lAvIe ane zuddhinA kSetramAM niyaMtraNane na lAvIe. baMnene potapotAnI sImAo che. eka che, niyaMtraNanI sImA, bIjI che, zuddhinI sImA. ghaNI vAra evuM bane che ke mANasa niyaMtraNa karavA cAhe che, zuddhi karavA icche che, saMkalpa karavA mAge che, sAro thavA jhaMkhe che, paraMtu tevo te nathI banI zakato. tevuM te nathI karI zakato. tyAga kare che, pratyAkhyAna kare che, dRDha nizcaya kare che paraMtu aMtaramAM je badalAvuM joIe te nathI badalAtuM. je Adata banavI joIe, je Teva paDavI joIe te nathI banatI. tyAre mANasanA manamAM prazna thAya che, tenuM suMdara samAdhAna A vezyAtaMtra dvArA maLe che. ApaNe snAyavika stara para jo A praznane samAhita karavA icchIe to nathI thaI zakatuM. snAyavika staranI sAdhanA mAtra niyaMtraNa sudhI laI jAya che, rUpAMtaraNa sudhI nathI laI jatI. jyAM sudhI ApaNe rUpAMtaraNanA stara para jAgatA nathI, jayAM sudhI cittavRttiothI jAgrata thatA nathI, cetanAne tyAM jagADatA nathI, tyAM dhyAna nathI karatA to niyaMtraNa thaI zake che, zuddhi nathI thaI zakatI. jyAM sudhI zuddhi nahi thAya tyAM sudhI niyaMtraNanI vAta sAme AvatI ja raheze. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyakitatvanuM je rUpAMtaraNa kare che [1] 47 ane rUpAMtaraNa nahi thAya. rUpAMtaraNa bAda niyaMtraNa samApta thaI jAya che. kAraNa rUpAMtarita mANasane niyaMtraNanI jarUra nathI rahetI. je mANasa zukala-legyAmAM, padma-lesthAmAM ane tejo-lezyAmAM pahoMcI jAya che e mANasane niyaMtraNanI khUba ja ochI jarUra paDe che. je mANasa vItarAga banI gayo tene niyaMtraNanI koI ja jarUra nathI rahetI. je mANasa apramatta avasthAmAM cAlyo gayo tene niyaMtraNa zA kAmanuM? jyAM sudhI vezyA dvArA mANasanuM rUpAMtaraNa nathI thaI jatuM tyAM sudhI niyaMtraNane choDI zakAtuM nathI. A baMne sImAo che ane te baMneyane ApaNe khUba ja spaSTatAthI samajavAnI che. bhAvathI vicAra ane vicArathI kriyA. kriyA sthULa che, vicAra tenAthI sUkSma che ane bhAva tenAthI paNa sUkSma. kriyA ane vicAra baMne snAvika preraNAo che. bhAva snAyavika pravRtti nathI. bhAva zArIrika pravRtti nathI. te sthULa zarIrathI uparanI, phijhikala baoNDIthI upara je vezyA-zarIra ke leNyA-taMtra che, vezyAnuM kendra che, tenI pravRtti che, tenI kriyA che. zuddhinuM, rUpAMtaraNanuM A prathama biMdu che. A biMdue pahoMcIne ApaNe rUpAMtaraNa karI zakIe chIe. mANasane oLakhavAnuM paNa A biMdu che. snAyavika biMdunA jagatamAM ghaNo moTo dhokho daI zakAya che ane mANasane oLakhavAmAM ghaNI moTI thApa khAI javAya che. koI mANasa ghaNo dUra hoya che paNa bIjAne maLavAmAM eTalo vinamra vyavahAra kare che ke mANasa chetarAI jAya che, banI jAya che. vyAvasAyika jagatamAM na jANe evI keTalIya banAvaTa cAle che. e mAyAvI mANasa potAne eTalo milanasAra, eTalo vinamra ane svArthathI para batAve che ane jyAre tenuM aMtaraMga svarUpa prakaTa thAya che tyAre baMne svarUpamAM koI sAmaMjasya ja najaramAM nathI AvatuM. baMne ekabIjAthI sAva viruddha ane viparIta. AthI mANasanI oLakhanI kasoTI A mAnasa-jagata ane vyavahAra-jagata nathI paraMtu bhAvajagata che. jyAM koI dago-banAvaTa nathI hotI. je jevo che tevA ja rUpamAM tyAM maLe che. prAcIna kALamAM sAdhanAnA AcArya potAnA ziSyanI oLakha ane tenI yogyatAnI parakha tenA AbhAmaMDaLanA AdhAre karatA. tenI vezyAo ane bhAvamaMDaLone joIne tene jANI letA. jevuM bhAva-maMDaLa tevuM AbhAmaMDaLa. AbhAmaMDaLa batAvI de che ke A vyaktinuM bhAvamaMDaLa kevuM che ane bhAvamaMDaLa batAvI de che tenuM AbhAmaMDaLa kevuM che. tyAM koI parivartana nathI karI zakAtuM. AjanI duniyAmAM evAM vaijJAnika sAdhano upalabdha che ke jenA dvArA mANasanA aMtarmanane joI zakAya che. gunAonI tapAsa karI zakAya che. e mazIno kahI de che ke amuke corI karI che ke nahIM. amuka jaThuM bole Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 AbhAmaMDaLa che ke sAruM. mANasane pUchavAnI jarUra ja nahIM. mANasane mazIna sAme besADI devAmAM Ave che. yaMtranI soya phare che, grApha dorAya che, ane aparAdha ane aparAdhInI khabara paDI jAya che. temAM paNa chetarAmaNa banI zake che kAraNa ke sAme jo A vAtAvaraNa hoya che to vyaktinA manamAM paNa kriyAo badalAI jAya che. temAM chetarAI javAnI saMbhAvanA che paraMtu AbhAmaMDaLamAM tevI koI saMbhAvanA nathI. AjanA vaijJAnikoe aneka zodhakhoLanA aMte ghoSaNA karI ke zarIramAM je roga thaze tenI traNa mahinA agAu khabara paDI jaze. traNa mahinA pahelAM e roga AbhAmaMDaLamAM UtarI Avaze. pachI te dhIre dhIre sthaLa zarIra sudhI pahoMcaze. tyAM tene abhivyakta thavAmAM traNa mahinA lAgI jaze. traNa mahinA agAu ja amuka roga thavAno che evI khabara paDavAthI mANasa tenI pahelethI ja sAravAra karAvI leze ke jethI e roga vakare ja nahi. mahinAo pUrve jAhera karI zakAya che ke A mANasa amuka divase marI jaze. kAraNa AbhAmaMDaLa para mRtyu pahelethI ja UtaravA lAge che. devatAonuM AbhAmaMDaLa mRtyu pahelAM cha mahinA agAu jhAMkhuM thavA lAge che. temane sUcanA maLI jAya che ke cha mAsa bAda temaNe devajanma choDIne anyatra javAnuM che, bIjo janama levAno che. temanA mRtyune jANavA mATe AbhAmaMDaLa sazakta mAdhyama che. ApaNA sUkSma jagatamAM ghaTita thanAra tamAma nirdezone AbhAmaMDaLa lAve che. adhyavasAyamAM, karma-zarIramAM je je ghaTita thanAra ghaTanAo sUkSma spaMdananA rUpamAM ghaTita thAya che tene bhAvajagatamAM utAranAra AbhAmaMDaLa che. ane bhAvajagatamAM je ghaTanAo Utare che tenA tamAma nirdezo AbhAmaMDaLamAM pahoMce che. ApaNe bhASA ane lipithI paricita chIe. baMnene ApaNe jANIe chIe. paraMtu A khUba ja sthULa vAta che. mana jyAre kaMIka vicAre che tyAre citra bane che, tyAre tyAM bhASA nathI hotI. manamAM ApaNe je kaMI vicArIe chIe tene bhASAmAM abhivyakta karIe chIe. vicArIe chIe tyAre tenuM citra bane che ane bolIe chIe tyAre lipi banI jAya che. mana:paryavajJAnI ApaNA mananA bhAvone tatkALa jANI jAya che. te lipine nahi paraMtu citrone jue che, vAMce che. eka mANase Aje kaMIka vicAryuM. jevuM teNe vicAryuM, vicAra pUro karyA ke tenA vicAronuM citra manamAMthI nIkaLIne AkAzamaMDaLamAM patharAI jAya che. hajAro varasa pachI paNa, jemanAmAM mAnasika avasthAo vAMcavAnI kSamatA che tevA mana:paryavajJAnI, e vicAro dvArA utsajata citrone joIne jANI jaze ke Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyakitatvanuM je rUpAMtaraNa kare che [1] 49 amuka mANase A vicAra karyo hato. AkAza-maMDaLamAM mAnasika citra, mananI AkRtio bharAyelAM che. mananI bhASA citranI bhASA che, lipinI bhASA nathI. bhAvanI bhASA tenAthI paNa sUkSma che. te rekhAonI bhASA che. tyAM spaMdana rekhAonuM rUpa laI le che. adhyavasAyanI bhASA korI taraMgonI bhASA che. tyAM koI rekhAo nathI. adhyavasAyanI bhASA taraMganI bhASA che, spaMdananI bhASA che. glezyAnI bhASA rekhAMkananI bhASA che. ~~mananI bhASA citranI bhASA che. mANasanI bhASA lipinI bhASA che, akSarAtmaka bhASA che. sUkSma jagatamAM ApaNe je kaMI karIe chIe te badhuM skUla jagatamAM Utare che. manovaijJAnikoe je vyAkhyA karI che te vAstavamAM jaTila banI che. e vyAkhyAo adhUrI che. kAraNa vyavahAranI vyAkhyA paristhitine AdhAre thAya che. eka mANasa kayAreka prema kare che, kayAreka dhRNA kare che. A kema banI zake ke eka ja mANasa kayAreka prema ane kayAreka ghRNA kare? Azcarya e vAtanuM che ke je mANasa savAre je mANasane ghRNA kare che ane sAMje tene ja e prema kare che. Ama kema thAya che? vyAvahArika manovijJAna tenA javAbamAM kahe che ke je mANasa je prakAranA oNbjekaTathI je vAta zIkhe che te evuM ja karavA lAgI jAya che. e mANasa bALapaNamAM ja e vAta zIkhI cUkayo hoya che. mAe tene kayAreka lADa laDAvyAM, prema karyo to teNe prema zIkhI lIdho. mAtAe tene kayAreka dhamakAvyo, mAryo to teNe dhRNA zIkhI lIdhI, krodha karavAnuM zIkhI lIdhuM ane uttejita thavAnuM zIkhI lIdhuM. mANasa je kaMI zIkhe che te vyavahArathI zIkhe che. manovijJAna vyavahAranuM AthI vizeSa koI samAdhAna nathI karAvatuM. paraMtu ApaNo vyavahAra eTalo saraLa nathI. e eTaluM jaTila ane eTalI badhI jaTilatAthI bhareluM che ke mAtra paristhitionAM pratibibo grahaNa karavAthI pUruM samAdhAna nathI thatuM. paraMtu ApaNe je A badhI samasyAone vyavahArajagatathI vicArajagata sudhI laI jaIe, vicAra-jagatathI bhAva-jagata sudhI laI jaIe ane bhAva-jagatathI adhyavasAya-jagata sudhI laI jaIe to ApaNane saMpUrNa vyAkhyA maLI zake che ane pUrepUruM samAdhAna thaI zake che. adhyavasAyanA jagatamAM, karma-zarIranA jagatamAM eka mUrchA che. prema paNa mUrchA che ane ghRNA paNa mUrchA che. prema karavo e paNa mUrchA che ane ghRNA karavI te paNa mUrchA che. baMne eka che, be nathI. mAtra mAtrAnuM aMtara che. mAtra prakaMpanonuM aMtara che, bIjuM koI aMtara nathI. vijJAna-jagatamAM A virodhI vAtone ukelavAno khUba prayatna thayo che. eka che raMga ane 2011.-8 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 AbhAmaMDaLa eka che zabda. vaijJAnika kaheze ke temAM koI aMtara nathI. mAtra phrIkavansInuM aMtara che. AvRttinuM aMtara che. je raMgane zabdanI phrIkavansI prApta thaI jAya to te paNa saMbhaLAI zake che. phrIkavansInuM aMtara maTI jAya to raMga ane zabdamAM koI aMtara nathI rahetuM. dhvanine joI zakAya che, jo tene raMganI phrIkavansI maLI jAya. prema, ghaNA Adi mUcchanI phrIkvansIo che, mUcchanAM prakaMpana che. prakaMpanonI mAtrA vadhe-ghaTe che, tyAre prema UmaTe che, dhRNA chalakAya che. prema ja AvRttionA bhedathI dhRNA banI jAya che, eka ja mUrchAnAM vividha rUpa banI jAya che. krodha paNa mUrchA che, mAna paNa mUccha che. mAyA ane lobha paNa mUcche che. bhaya paNa mUcche che. kAmavAsanA paNa mUcche che. eka ja mUcchanAM A bahu rUpa che. A vividha rUpa ApaNA jIvanamAM abhivyakta thatAM rahe che. AthI eka bALaka kyAreka prema kare che, kyAreka vRNA kare che te, manovijJAna mAne che tema mAtra mAthI nathI zIkhato paraMtu bhItara poSAI rahelI mUcchathI prema ane dhRNAno pravAha Ave che. e mUccha bAhya jagatanI uttejanAonuM nimitta pAmIne chalakAya che, uttejita thAya che. ApaNe sUkSma jagata ane skUla jagatanI ghaTanAone barAbara samajI laIe to vyaktitvanA rUpAMtaraNanI vAta paNa spaSTa samajamAM AvI jAya. vyaktitvanuM rUpAMtaraNa vezyAnI cetanAnA stara para thaI zake che. lezyAo sArI haze to vyaktitva badalAI jaze. vezyAo kharAba haze to vyaktitva badalAI jaze. baMne bAju badalAze. baMne prakAranuM rUpAMtaraNa thaze. AthI ApaNane ghaNuM Azcarya thAya che ke eka khUnakhAra DAku hato ane e acAnaka eka saMta banI gayo. eka saMta hato ane ekAeka DAku banI gayo. Ama kema thAya che? eka mANasane ApaNe pacAsa varasa sudhI saMtanuM jIvana jIvatAM joyo ane tene aMtima avasthAmAM dhADa pADatAM joIe chIe tyAre Azcarya thAya che. je mANasane ApaNe pacAsa varasa sudhI DAkunuM jIvana jIvatA joyo ane tene saMtanuM jIvana jIvatAM joIe chIe tyAre Azcarya thAya che. ATaluM moTuM parivartana kevI rIte thAya che? temAM mAtra AvaraNa nathI badalAyuM hotuM. DAkue na saMtano veza paheryo che, saMte na DAkuno veza paheryo che. baMnemAM rUpAMtaraNa - parivartana thayuM che. A rUpAMtaraNa bhAva-jagatamAM bane che tyAre Ama bane che. A bhAvajagatanI ghaTanA che, vezyA-jagatanI ghaTanA che, e eka evuM taMtra che, eka evuM kArakhAnuM che jyAM badhuM ja badalAI jAya che. tyAM vyaktinA tamAma bhAvonuM rUpAMtaraNa thaI jAya che ane vyakti AmUlAgra badalAI jAya che. bhAva badalAI jAya che tyAre bhAva pAchaLa cAlatA vicAra ApoApa Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaktitvanuM je rUpAMtaraNa kare che [1] 51 badalAI jAya che. vicAra badalAI jAya che tyAre vicAra pAchaLa cAlato vyavahAra ApoApa badalAI jAya che. ApaNe pharIthI badalavAnI vAtane samajIe. ApaNe vyavahArane niyaMtraNa dvArA ja badalI zakIe chIe. vicArane ApaNe niyaMtraNa dvArA ja badalI zakIe chIe. evo vicAra na karo ke niSedha ja cAlaze. baMne cAlaze. vAstavamAM vidhi ane niSedha alaga alaga nathI. baMne eka ja che. keTalAka loko mUMjhAI jAya che ke A vaijJAnika yugamAM niyaMtraNanI vAta karavI e samagra vijJAnane ulaTAvI devA barAbara che. paraMtu teo A vAtane bhUlI jAya che ke vidhi ane niSedhane sarvathA alaga nathI karI zakAtA. vidyutanA be prakAra che: paoNjhiTiva ane negeTiva. baMnene alaga karI do. vIjaLI nahIM cAle. baMneno saMyoga karo, vIjaLI pragaTI UThaze. vidhi ane niSedha bane niraMtara sAthosAtha cAle che. ekanuM vidhAna karIe chIe to bIjAno niSedha ApoApa thaI jAya che. AjanI cikitsA paddhatimAM thoDoka pharaka che. e che khaMDa cikitsA paddhati. eka samaya hato tyAre akhaMDa cikitsA paddhatinuM calaNa hatuM. ghUMTaNamAM dukhAvo thayo. agAuno cikitsaka tyAre ghUMTaNano ilAja nahoto karato. e kaheto : "A to roganuM lakSaNa che je ghUMTaNamAM abhivyakta thayuM che. bhalA! ghUMTaNamAM te zuM che ke tyAM roga thAya? ghUMTaNano dukhAvo to khabara Ape che ke zarIramAM roga che." mAthuM dukhe che. mAthAnA dukhAvAno IlAja nahI thAya, zarIrano ilAja thaze. na ghUMTaNanA dardano ilAja, na zira-dardano IlAja, na kAnanA dardano IlAja, na hAthanA dardano IlAja. A badhAM to zarIranAM aMga ane avayava che. zarIrane tapAso ke roga kyAM che? mULane tapAso ke bImArI kyAM che? AkhA zarIranI cikitsA karo, tenAM tamAma darda-dukhAvA maTI jaze. zarIra svastha thatAM na ghUMTaNano dukhAvo raheze, na mAthAno, na kAnano, na hAthano. A akhaMDita cikitsA paddhati che. zarIranAM aMga-aMganI nahIM, sarvAga zarIrano ilAja karo. khaMDita cikitsA paddhatithI vikRtio paNa pedA thaI ane bhrAntio paNa. A paddhatinI cikitsAmAM mAdaka goLIo apAya che. evI goLIo lIdhI. snAyuomAM rAhata vadhI. thoDo samaya dukhAvo ocho thayAnuM lAge che. paraMtu jyAre rAhatanI zakti maMda paDe che tyAre e avayava pharIthI dukhavA lAge che. mAthAno dukhAvo thayo. seriDona, enisina vagere goLIo lIdhI. dukhAvo UtarI gayo hoya ema anubhavAya che. roje roja A goLIono prayoga thAya che. jevo goLIno nazo pUro thAya che ke tarata ja roga pharI pragaTa thaI jAya che. A zAmaka-rAhata goLIoe, khaMDa Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para AbhAmaMDaLa cikitsA paddhatie kyAreya roganuM samAdhAna nathI karyuM. rogane teNe kyAreya maTADyo nathI. akhaMDa cikitsA paddhati saMpUrNa zarIranuM nidAna kare che. e AkhAya zarIrano ilAja kare che ane zarIranAM mULa kendrone svastha banAve che. hRdayanI gati, livaranI gati, AMtaraDAnI kriyA vagere jyAre barAbara thAya che tyAre jyAM dukhAvo che, darda che, avarodha che te badhuM ja ApoApa ThIka thaI jAya che, tyAre tamAma avarodha samApta thaI jAya che. mAnasika cikitsA paddhati ke AdhyAtmika cikitsA paddhati paNa akhaMDa cikitsA paddhati che. A akhaMDa paddhatimAM ja vidhi ane niSedha sAthosAtha raheze. ahIM baMnene alaga nathI karI zakAtAM. niyaMtraNanuM kAma niyaMtraNa karaze, niSedhanuM kAma niSedha karaze ane vidhinuM kAma vidhi karaze. jyAM bhAvonI zuddhi thAya che tyAM bhAva zuddha thaze ane jyAM vicAra ane niyaMtraNanI sImA che tyAM temanI zuddhi thaze. vyaktitvanuM rUpAMtaraNa kevI rIte thAya che, tene ApaNe samajIe. ApaNe A spaSTapaNe jANI lIdhuM che ke vyaktitvanuM rUpAMtaraNa sthULa-zarIranI sImAmAM nathI thaI zakatuM. e to thAya che, vezyAnI cetanAnA stara para. ahIM have prazna thAya che ke A vezyAnI cetanAnA stara para ApaNe kevI rIte pahoMcI zakIe? kevA mAdhyamathI pahoMcIe ke jethI ApaNA vyaktitvanuM rUpAMtara thAya? A yAtrA ApaNe skUla-zarIrathI ja zarU karavI paDaze. e mATe raMgano ApaNe sAtha-sahakAra levo paDaze. A raMga ApaNA vyaktitvane khUba ja prabhAvita kare che. vyaktitva upara te jeTalo prabhAva pADe che teTalo prabhAva bIjuM koI nathI pADatuM. raMga bhULa vyaktitvane paNa prabhAvita kare che ane sUkSma vyaktitvane paNa prabhAvita kare che. te taijasa-zarIra ane vezyAtaMtrane paNa prabhAvita kare che. raMgonuM akhaMDa sAmrAjya che. adhyavasAyathI mAMDIne cheka karma-zarIra sudhI te kAma kare che. AgaLapAchaLa, cAre bAju raMga ja raMga che. ApaNe jo raMgonI prakriyA ane tenI manovaijJAnika asarone samajI laIe to vyaktitvanA rUpAMtaraNamAM ApaNane ghaNo moTo sahayoga maLI zake tema che. je vyakti potAnA vyaktitvane udAtta banAvavA cAhe che, sAruM banAvavA icche che, te sarva prathama kaMIka niyaMtraNa karaze. potAnAM mana ane indriyo upara te niyaMtraNa karaze. temane aMkuzamAM - vazamAM rAkhaze. kAraNa samAjamAM rahenAra koI paNa vyakti, jo potAnI indriyo upara, potAnA mana upara niyaMtraNa na rAkhe to te samAjamAM pratiSThita nathI banatI. AthI Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaktitvanuM je rUpAMtaraNa kare che [1] 53 sarva prathama pAna ane indriyo upara amuka hada sudhI e vyakti niyaMtraNa kare che. je vyakti samAjamAM UMcA sthAne che tenA mATe niyaMtraNa karavuM vadhu jarUrI banI jAya che. AthI rAjanItinA AcAryoe kahyuM- je moTo netA banavA icche che teNe sarva prathama potAnuM niyaMtraNa karavuM. potAnI indriyone te kAbUmAM rAkhe. e indriyo upara eTalo aMkuza to jarUra rAkhe ke jethI samAjamAM tenI uchuMkhalatA kayAMya dekhAya nahi. loko vyavahArane jue che. sAme adhyAtma nathI AvatuM, vyavahAra najara sAme Ave che. vyavahAramAM behudApaNuM na dekhAya te apekSita che. vyaktimAM behudApaNuM che ke nahi tenI samAja ciMtA nathI karato. vyaktinuM behUdApaNuM bahAra na Ave tenI ja samAja ciMtA kare che. netA potAnA bolavA upara eTalo to kAbU jarUra rAkhe ke tenA bolavAthI sAruMya saMgaThana kyAMka tUTI na jAya. kyAreka kyAreka netAnA ekAda vidhAnathI sAruMya zAsana-taMtra tUTI jAya che. netA potAnA mana upara paNa eTalo saMyama rAkhe ke potAnA manamAM Ave te bolI de, evuM kyAreya na kare. kaMIka samajI-vicArIne ja e kare. mana para, indriyo para, vANI para ane vyavahAra para eka sImita niyaMtraNanI apekSA sau koI rAkhe che. paraMtu jo kRSNa lezyA che, kALA raMganA paramANu satata kheMcatA rahe che to vyaktinA bhAva kharAba banI jAya che. e hajAra vakhata bhalene nirNaya kare, rAjanItinA pATha bhaNe, upadeza sAMbhaLe, chatAM paNa prasaMga Avye e evI vAta kahI bese che ke jenA para tenuM niyaMtraNa nathI hotuM. A kALA raMganA paramANuo tene saMcAlita kare che. kALA raMganA paramANuothI banatA bhAva tenuM saMcAlana kare che. A bhAva vicAro para Utare che. vicAra vyavahAramAM Utare che ane vyakti iche ke na icche to paNa e abhadra vAta kahI ja bese che. ane vyaktinA manamAM pachI vicAra Ave che ke pote AvuM nahotuM kahevuM joItuM. jyAM sudhI kALA raMganA, nIla raMganA ane kApota raMganA paramANuo AkarSita thatA rahe che ane te vezyA-taMtra ane bhAva-taMtrane prabhAvita karatA rahe che, tyAM rAdhI vyaktino vicAra hoya ke na hoya, te evo vyavahAra karavA che ke na icche to paNa tenAthI evo vyavahAra thaI jAya che. A bindu para AvIne puruSArthanI sImAne paNa samajavAnI che. A eka evuM bindu che ke jyAM puruSArthanI sImAnuM mUlya samajavAmAM Ave che. ApaNuM kartRtva svataMtra che. AtmAnuM kartRtva svataMtra che. ApaNe puruSArtha karIe chIe paraMtu puruSArthanI sImA cittA sudhI, sthULa zarIra sudhI, snAyavika jagata sudhI che. jyAM bhAvanuM jagata che tyAM puruSArthanI sImA badalAI jAya che. jo ApaNA evA paramANuono saMgraha thato raheto hoya, Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 AbhAmaMDaLa athavA ApaNe evo saMgraha karatA rahetA hoIe, to ApaNo A sthULa puruSArtha, citta, mana ane zarIra-taMtrartA puruSArtha -- tyAM kAma nathI Apato. sthUla jagatamAM ApaNane kayAreka kayAreka lAge che ke puruSArtha to karyo chatAM paNa te phaLyo nahi. te badhI vyAkhyA sthULa jagatathI levA mAge che. e snAyavika jagatathI, sthULa zarIranI sImA sudhI kAma karanArI cetanAthI samAdhAna levA cAhe che. tyAM tene samAdhAna nathI maLatuM. ApaNA puruSArthathI UlaTuM, puruSArtha karavA chatAM paNa tenAthI viparIta pariNAma jo AvatuM hoya, to pachI ApaNe lezyAnA jagatamAM jaIne, bhAva-jagatamAM jaIne tenuM samAdhAna zodhavuM paDaze. kayAMka evuM na banI rahyuM hoya ke eka bAju ApaNo puruSArtha thato raheto hoya ane bIjI bAju mana dvArA kharAba vicAronA paramANuone, kALA, nIla ane kApota raMganA paramANuone kheMcatA rahetA hoIe, to puruSArtha para evo prahAra thaze, e paramANuothI e puruSArtha TakarAze ane te saphaLa nahi thAya. dareka vAtane sApekSatAthI samajavAnI hoya che. . mahAvIre kahyuM, 'puruSa ! tuM ja tAro mitra che, tuM ja tAro zatru che.' A paNa sApekSa vAta che. kaI sImAmAM AtmA mitra hoya che ane ka sImAmAM zatru? mitra ane zatru banAvavAnI puruSArthanI kaI maryAdAo che? ApaNe jo sthULa jagatanI sAthe sUkSma jagatane samajatA nathI, vicAra, vyavahAra ane cittanI cetanAnI sAthe lezyA ane adhyavasAyanI cetanAne nathI joDatA to pUruM samAdhAna nathI maLatuM. AthI ApaNe vyaktitvanA rUpAMtaraNa mATe sUkSma jagata para dhyAna ApavAnuM che. be zabda che : ajitendriya ane jitendriya. sAmAjika pratiSThA prApta karanAra vyakti amuka hada sudhI jitendriya banavA cAhe che. sAdhanA karanAra vyakti vyApaka hada sudhI jitendriya thavA cAhe che. paraMtu samasyA baMne sAme che ke zuM niyaMtraNathI ja jitendriya thaI zakAya che? ghaNI kaThina vAta che. jitendriya thavA mATe A niyaMtraNa kakSathI pAra jaIne raMgonI samasyAo para paNa ApaNe dhyAna ApavuM paDaze. ApaNe jo camakatA pILA raMgone AkarSita karIe chIe to jitendriya thavAnI sthiti nirmANa thAya che. ApaNe to jitendriya thaI zakIe chIe. padma-lezyAno abhyAsa karanAra vyakti jitendriya thaI zake che. kRSNa ane nIla lezmAmAM rahenAra vyakti ajitendriya thAya che. - kRSNa lezmAnuM sUtra che: ajiiMdio - ajitendriya. padma lezmAnuM sUtra che: jiiMdio - jitendriya, A baMne prakAranA paramANuo ekabIjAnA virodhI che. jyAM sudhI kALA raMgano prabhAva rahe che tyAM sudhI ApaNe jitendriya nathI thaI zakatA Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaktitvanuM je rUpAMtaraNa kare che [1] papa jyAre pILA raMganA paramANuothI ApaNuM vezyA-taMtra ane AbhAmaMDaLa sakriya thAya che tyAre jitendriya thavAmAM suvidhAo maLI jAya che. sthaLa ane sUkSma - A baMne jagatanI asarone samajIne ApaNe ApaNA vyaktitvanA rUpAMtaraNa mATe prayatna karIe. to e puruSArtha kyAreya niSphaLa nahi jAya. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. vyaktitvanuM je rUpAMtaraNa kare che [2] 1 0 bhAvanA ke saMmohana- japa, maMtra, citra-nirmANa 2 0 raMgonuM dhyAna 3 0 viyenuM dhyAna 4 0 zarIra-pekSA 5 0 rItanya-kendra-prekSA 6 0 caitanya-kendra ane vRtti-jAgaraNa 0 svAdhiSThAna - krUratA, garva, mUccha, avajJA, avizvAsa 0 maNipura, suSupti, dhRNA, IrSA, paizunya, lajA, bhaya, moha, kaSAya, viSAda, tRSaNA 0 anAhata - caMcaLatA, bhAMgaphoDa, kapaTa, vitarka, AzA, ciMtA, mamatA, daMbha, vyAkuLatA, aviveka, ahaMkAra, icchA Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-niyaMtraNathI AgaLa AtmazuddhinI carcAvicAraNA thAya che. Atmazuddhi thayA vinA Atma-niyaMtraNanuM kAma pUruM nathI thatuM. AtmaniyaMtraNanI potAnI eka sImA - maryAdA che. AtmAne badalavA mATe, svabhAvane badalavA mATe, vyaktitvanA pUrA rUpane badalavA mATe Atmazuddhi jarUrI che. e na mAtra dizAnerAga che, na mArgonikaraNa. e to che saMpUrNa rUpAntarIkaraNa. manovijJAnanuM mArgonIkaraNa eka maulika vRttinA mArgane badalavAnI prakriyA che, tene bIjI dizAmAM laI javAnI paddhati che. eka mANasamAM kAmanI manovRtti che. A vRtti jyAre udAtta bane che tyAre te kalA, saundarya Adi aneka viziSTa abhivyaktiomAM badalAya che. AtmazuddhimAM dizAntara nathI thatuM, paraMtu temAM svabhAva jaDamULathI badalAI jAya che. svabhAva sarvathA cAlyo jAya che ane e vRtti badalAI jAya che. tenA tIvra vipAko, gADha anubhavone eTalA maMda ane moLA karI devAmAM Ave che ke e Adata ke svabhAva koI ja aDyANa UbhI na karI zake. prazna e che ke AtmazuddhinI prakriyA zuM che ane tenAM kayAM kayAM sUtra che? adhyAtmanA sAdhakoe, AtmadraSTAoe A dizAmAM ghaNI mahattvapUrNa zodho karI che ane ApaNuM saubhAgya che ke temanI e zodho Aje paNa ApaNI pAse surakSita che. mANasane jeTalI Tevo paDe che te badhAnuM udbhava-sthaLa che grathitaMtra. ApaNA zarIranA be mukhya bhAga che : eka nADI-taMtra, bIjuM grathi-taMtra. nADItaMtramAM ApaNI tamAma vRttio abhivyakta thAya che, anubhavamAM Ave che ane pachI vyavahAramAM Utare che. paraMtu Tevono janma, TevonI utpatti granthitaMtramAM thAya che. ApaNI je aMta:strAvI granthio che temAM Tevo jame che. e ja Tevo magaja sudhI pahoMce che, abhivyakta thAya che ane vyavahAramAM Utare che. AthI vijJAnanA kSetre eka navo zabda nyuro enDokrAina sisTama pracalita thayo che. Ano artha che: granthi-taMtra ane nADItaMtranuM saMyukta kArya. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 AbhAmaMDaLa ApaNI vRttio, bhAva ke Tevo- A badhAMne utpanna karanAra sakSama taMtra che- lezyA-taMtra. jyAM sudhI lezyA-taMtra zuddha nathI thatuM tyAM sudhI TevomAM parivartana nathI thatuM. vezyA-taMtrane zuddha karavuM jarUrI che. tene zuddha karavAnI prakriyAne samajatA pahelAM A samajavuM jarUrI che ke azuddhino janma kyAM thAya che ane te kayAM dekhA de che. e taMtrane barAbara samajI laIe to tene zuddha karavAnI vAta samajavI ghaNI saraLa banI jAya che. kharAba Tevone utpana karanAra traNa lezyAo che: kRSNa-lezyA, nIla lezyA ane kApota-lezyA. A traNa lezyAothI kUratA, khUnanI bhAvanA, asatya bolavAnI bhAvanA, chaLa-kapaTa, viSayanI lolupatA, pramAda, ALasa Adi doSo utpanna thAya che. ApaNA A sthULa zarIramAM A vezyAonAM saMvAdI sthAna che, jemAM A badhI vRttio ane vikAro utpanna thAya che. adhivRkka-garthIio eDrInala glenDajha ane janana-gandhio [gonA A lezyAonI pratinidhi che, saMvAdI sthAna che. A traNeya lezyAonA bhAva ahIM janme che. ApaNe, yogazAstranI dRSTie, vezyAnA siddhAMtanI dRSTie ane vartamAna zarIrazAstranI dRSTie-Ama traNa dRSTie tenA upara vicAraNA karIe ane tenI tulanA karIe. vartamAna vijJAnanI dRSTie kAmavAsanAnuM sthAna che janana-gandhio [gonAjhI. tyAM kAmavAsanA utpanna thAya che. tyAM bhaya, Avega, kharAba bhAva janme che. "eDrInala ane gonADuDjha - A baMne grathione yogazAstranI bhASAmAM svAdhiSThAna cakra ane maNipura-cakra kahe che. Azcarya na anubhavazo. satyane koI paNa khUNethI pakaDIe, eka ja satya upalabdha thaze. ApaNe jo satyanI dizAmAM cAlatA hoIe to koI paNa keDIethI cAlIe- pachI te zarIrane zodhatA zodhatA cAlIe, yoganI zodhamAM cAlIe, ke pachI adhyAtma-darzananI zodhamAM cAlIe, satyanuM bindu jyAM paNa hoya tenI zodhamAM cAlIe, to tyAM sudhI pahoMcI jaIzuM. darekano samAna anubhava thaze. Atmaviveka' nAmano yogano eka grantha che. temAM batAvyuM che ke krUratA, vaira, mUccha, avajJA ane avizvAsa - A badhAM svAdhiSThAna-cakamAM utpanna thAya che. tRSNA, IrSA, lajajA, dhRNA, bhaya, moha, kaSAya ane viSAda- A badhAM maNipuracakramAM janme che. - trIjuM che anAhata-cakra. A hRdayanA sthAnanuM cakra che. A cakramAM janme che lolupatA, bhAMgaphoDanI bhAvanA, AzA, ciMtA, mamatA, daMbha, ahaMkAra ane aviveka. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyakitatvanuM je rUpAMtaraNa kare che [2] 59 A traNa cakra che : svAdhiSThAna-cakra, maNipura-cakra ane anAhata-cakra. A traNeya cakromAM ApaNI tamAma vRttio janme che. have ApaNe vezyAnI dRSTie vicArIe. avirati, kSudratA, nirdayatA, nRzaMsatA, ajitendriyatA - A kRSNa-lezyAnuM pariNAma che. IrSA, kadAgraha, ajJAna, mAyA, nirlajajatA, viSayavAsanA, kaleza, rasa-lolupatA - A nIla-lezyAnuM pariNAma che. vakratA - vakra AcaraNa, potAnA doSone chAvaravAnI manovRtti, parigrahano bhAva, mithyA dRSTikoNa, bIjAnA marmane vIMdhavAnI vRtti, apriya kathana, A badhAM kApota-lezyAnuM pariNAma che. - have ApaNe traNeyane - zarIrazAstrIya dRSTi, yogazAstrIya dRSTi ane lezyA dRSTitulanAtmaka dRSTie joIe. lazyAnA siddhAMtamAM je traNa vezyAo che, yogazAstranI dRSTimAM je traNa cakra che ane zarIrazAstranI dRSTie je eDrInala ane gonADjha grathio che te darekanuM varNana samAna jevuM che. lezyAno siddhAMta mAne che ke badhI Tevo traNa lezyAmAM janme che. yogazAstra mAne che ke badhI Tevo traNa cakramAM utpanna thAya che ane zarIrazAstra paNa kahe che ke badhI Tevo A be granthiomAM janme che. traNeyanA pratipAdanamAM abhuta samAnatA che. Ama A satya spaSTa thAya che ke badhI ja kharAba vRttio peDhathI mAMDIne pUMTI sudhInA sthAna rAdhI ke hRdayanA sthAna sudhI janme che. ATalAM ja temanAM sthAna che. A satyane samajI levAthI badalavAnI vAtane samajavAmAM ghaNI saraLatA thaI jAya che. zarIranA traNa bhAga che: eka bhAga che TI-nAbhinI uparano. tene Urdhvaloka kahe che. bIjo bhAga che phUTI-nAbhino ADo bhAga. tene madhyaloka kahe che. trIjo bhAga che phUTI-nAbhinI nIceno bhAga. tene adholoka kahe che. Tevo ke kharAba vRttio adholokamAM ke madhyalokamAM janme che. Urdhvalokano thoDoka bhAga paNa AvI jAya che. jyAre ApaNuM mana, ApaNA vicAra nAbhithI nIcenA bhAgamAM zakti-kendra sudhI doDatA rahe che, tyAre kharAba vRttio UchaLe che, vikase che. temanuM cakra cAlatuM rahe che. pachIthI te Teva banI jAya che, teno anubaMdha baMdhAI jAya che. e vRttione hRdayanA uparanA bhAgamAM yAtrA karavA do. e ja uparanA bhAgamAM tene rahevA do. ApaNuM mana je uparanA bhAganI yAtrAmAM lAgyuM raheze to TevomAM ApoApa parivartana zarU thaI jaze. mananI yAtrA jeTalI nIce thatI raheze teTalI Tevo vadhu bagaDatI jaze. TevonuM banavuM, bagaDavuM e mananA ramaNa ane viramaNa para AdhArita che. manane zarIranA nIcenA bhAgamAM ramaNa na karavA do. tyAre tenuM viramaNa karo. manane zarIranA uparanA bhAgamAM ramaNa karavA do tyAre tenuM viramaNa na karo. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 AbhAmaMDaLa bhagavAna mahAvIre kahyuM: 'je AsavA te parisavA. je parisavA te AsavA - je AvavAno mArga che te ja javAno mArga che ane je javAno mArga che te ja AvavAno mArga che." AvavA ane javAnA be mArga nathI hotA. je bhItara jAya che te bahAra Ave che, je bahAra Ave che te bhItara jAya che. jeno Asava thAya che, teno parisava thAya che. A cakra barAbara cAlatuM rahe che. terApaMtha dharmasaMghanA cothA AcArya zrImajyAcArye A tathyane rAjasthAnI bhASAmAM eka padyamAM khUba ja suMdara rIte abhivyakta karyuM che. A padya che: jiNa karmanA udayathakI, haNe koI paraprANa, tiNa karIne kahIe sahI, prANAtipAta pApaThANa." je karmanA udayathI hiMsAkarmanA paramANu vipAkamAM AvyA, antaHstrAvI garthIio dvArA te bahAra AvyA, magaja sudhI pahoMcyA ane hiMsA karavAnI bhAvanA jAgI, A bhAvanA mANasamAM prabaLa banI ane vyavahAramAM hiMsA karavA taiyAra thayo. jyAre e vyavahAramAM hiMsA karavA taiyAra thayo tyAre karmano baMdha thayo. pachI e kALA paramANu AvyA ane bhItara cAlyA gayA. pUra vartuLa banI gayuM. A bAjuthI prakaTa thaIne pelI bAju kAmamAM Ave che ane pharIthI tenuM AkramaNa thatuM rahe che. A vartuLanI bahAra nIkaLavuM muzkela che. hiMsA Adi vRttiothI AkRSTa thanAra paramANu raMgIna hoya che. gaNadhara gautame bhagavAnane pUchyuM: 'bhagavaMta! prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, parigraha Adi vRttionA keTalA raMga, keTalA rasa, keTalI gaMdha ane keTalA sparza hoya che?" pagavAne kahyuM: 'prANAtipAta AdimAM be raMga, be gaMdha, pAMca rasa ane cAra sparza hoya che. krodha, mAna, mAyA ane lobhamAM - A badhAmAM paNa te hoya che. A badhI Tevo paudgalika che. temAM raMga hoya che, gaMdha hoya che, rasa hoya che ane sparza hoya che. A raMgIna paramANuo ApaNI pranthiomAM Ave che ane navI Tevo mATe navI sAmagrI mUkI jAya che." A vartuLanI bahAra nIkaLavAno rasto kayo che?-- A eka prazna che. prekSA-dhyAna dvArA A vartuLanI bahAra nIkaLI zakAya che. e ja ekamAtra sAdhana che, je e vartuLane toDI zake che. pharI prazna thAya che ke prekSA-dhyAna dvArA zuM thaze? prekSA-dhyAnathI ApaNe mananI gatine badalI zakIe chIe. mana ramaNa kare che. ramaNano artha che, priyatA ke apriyatAmAM javuM. kAM to mana priyatAno bhAva laI ApaNA zarIramAM eka laherakhI banIne doDe che kAM to apriyatAno bhAva laIne tema doDe che. priyatAno bhAva rAga che ane apriyatAno bhAva che. jyAre mana rAganI ke dveSanI laherakhI sAthe doDe che, tyAre aneka prakAranA taraMgo utpanna thAya che. A tenuM ramaNa che. manane jyAre Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyakitatvanuM je rUpAMtaraNa kare che [2] 61 ApaNe prekSAmAM lAvIe chIe tyAre te viramaNamAM badalAI jAya che. mana tyAre sIdhuM caitanyanI pAse pahoMcI jAya che. gautame mahAvIrane pUchayuM : "bhagavaMta! prANAtipAta-viramaNa, mRSAvAdaviramaNa, adattAdAna-viramaNa, maithuna-viramaNa, krodha-mAna-mAyA ane lobha-viramaNa - A badhAM viramaNamAM keTalA raMga, keTalA rasa, keTalI gaMdha ane keTalA sparza hoya che? bhagavAna mahAvIre kahyuM: 'temAM koI raMga nathI hoto, koI rasa nathI hoto, koI gaMdha nathI hotI ane koI sparza paNa nathI hoto. kAraNa e badhAM caitanyanAM kiraNo che." - ramaNa che pudgala, ane viramaNa che caitanya. ramaNa raMgayukta che, viramaNa raMgamukta. ApaNe jyAre prekSA-dhyAnano prayoga karIe chIe, rAga ane dveSa baMnethI chUTIne mAtra jANavAnI dRSTithI zarIrane joIe chIe, tyAre ApaNe mAtra jANIe chIe, joIe chIe. prekSA-dhyAnamAM ApaNe mAtra jANIe, joIe, koI saMvedana na karIe. priya-apriyanI koI pratikriyA na karIe. mAtra jANIe, joIe. samatAbhAva, taTasthabhAva ane draSTAbhAva jALavI rAkhIe. mananI AvI sthiti bane che tyAre rAga-dveSathI zUnya mane ApaNe zarIranI prekSA karIe chIe, to ApaNuM samagra zarIra eka kAraNa banI jAya che, pAradaza, zuddha ane pavitra banI jAya che. granthitaMtrane badalavA mATe ApaNe caitanya-kendronI prekSA karIe chIe. AkhAya zarIrane karaNa banAvavA mATe ApaNe zarIranI prekSA karIe chIe. sthAnAMga sUtrano eka mArmika prasaMga che. je mANasane atIndriya-jJAna, avadhijJAna upalabdha thAya che, to e avadhijJAnI mANasa kayA mAdhyamathI jue che? jovAnuM mAdhyama che, zarIra. zarIrathI ja prakAzanAM kiraNo nIkaLaze. avadhijJAnanI jyoti pragaTaze to A zarIrathI ja pragaTaze. A zarIra eka DhAMkaNa che. jyAM sudhI ApaNe mAtra snAyavika saMsthAnanI bhItara yAtrA karIe chIe ane snAyu saMsthAna(taMtra)nA mAdhyamathI jANIe, joIe chIe tyAM sudhI zarIra karaNa nathI banatuM. paraMtu ApaNe jyAre prekSAno prayoga karIe chIe - apAya vicaya, vipAka vicaya ane saMsthAnA vicayano prayoga karIe chIe tyAre A samagra zarIra karaNa banI jAya che. zarIra pUruM karaNa banI jAya che tyAre avadhijJAnI AkhA zarIrathI jue che. jo pUruM zarIra kAraNa nathI banatuM, mAtra jamaNo khabho karaNa bane che to avadhijJAnI jamaNA khabhAthI jue che. jo AgaLanA caitanya-kendra karaNa banI jAya to avadhijJAnI AgaLathI jue che. jo pAchaLa supukhtAmAM koI caitanya kendra karaNa banI jAya to avadhijJAnI pAchaLathI jue che. jo sahaya kendra jAgrata thaI gayuM, karaNa banI gayuM to Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 AbhAmaMDaLa avadhijJAnI mAthAthI joze. A dezAvadhijJAna che. jene dezAvadhijJAna thAya che te mANasa zarIranA koI eka bhAgathI jue che - jANe che. jene sarvAvadhijJAna thAya che te AkhAya zarIrathI jue- jANe che. ApaNA zarIranA dareka romamAM karaNa banavAnI kSamatA che. te pAradarzI, nirmaLa ane tejasvI banI zake che ane tamAma AvaraNone dUra karI zake che. karaNanA be artha che; eka che zarIranuM taMtra ane bIjo artha che cittanuM pariNAma. ApaNA A bhautika zarIrano sauthI moTo zAsaka che citta. samagra zarIramAM cittanuM zAsana che. mana tenuM anucara che, tenI pAchaLa cAlanAra teno karmacArI che. mULa zAsaka che citta. citta apaudgalika che, mana padgalika. citta avarNa che, mana sa-varNa. A sthULa zarIra-taMtramAM vezyA pachI sauthI prathama sthAna che cittanuM. te tamAma taMtrane saMcAlita kare che. mana, zarIra ane vacana traNeya tenA dvArA saMcAlita che. prekSA-dhyAna dvArA citta nirmaLa bane che, karaNa banI jAya che, tyAre ApaNI granthio paNa nirmaLa banavA lAge che. yogazAstramAM kamaLa ane cakra -- A be zabdo maLe che. ApaNA zarIramAM A kamaLa che, nAbhikamaLa, hRdayakamaLa Adi. ane e cakra che, maNipuracaka, anAhata-cakra Adi. jainAcAryoe tenA upara vizALa prakAza pADyo che. temaNe batAvyuM che ke zarIrano je avayava karaNa bane che, zarIramAM je zuddhi thAya che temAM mAtra kamaLa ane cakra be ja AkAra nathI banatA. svasitaka, naMdyAvarta, kaLaza Adi aneka AkAra bane che. jyAM sudhI mANasa jAgrata nathI thato, samyagdaSTi nathI banato tyAM sudhI tenAM tamAma caitanya-kendra beDoLa AkAranAM hoya che, kAcIMDAnA AkAranA hoya che. A badhAM caitanya kendra jAgrata thaI jAya che, mANasa samyagdaSTi banI jAya che, AMtarika zuddhi thAya che tyAre e badhA ja AkAra badalAI jAya che, pavitra ane suMdara AkAravALA banI jAya che. - nAbhinA uparanAM sthAna jayAre badalAI jAya che tyAre nAbhikendranI zuddhi ApoApa thavA lAge che. tene badalavAnuM sauthI moTuM sUtra che, granthitaMtranuM parivartana, mananI yAtrAnuM parivartana. mananI yAtrAne nAbhi, peDhu ane nIce sudhI na rAkhavI paraMtu tene hRdaya, gaLuM, nAsAga, bhUkuTi ane mAthA upara rAkhavI. mananI dizA nIce na rAkhavI. buddhinI dizA nIce na rAkhavI. A baMnenI dizA UrdhvagAmI rAkhavI. UrdhvaramaNanuM nAma ja che viramaNa ane nIcenI taraphanI yAtrAnuM nAma - ramaNa. UrdhvaramaNathI ApaNI granthio zuddha thavA lAge che. TevomAM ApoApa parivartana thavA lAge che, temAM svabhAvata: rUpAMtaraNa zarU thaI jAya che tyAre Tevone poSaNa ApanAruM koI nathI rahetuM. kRSNa-lezyA, nIla-lezyA ane kApota-vezyA-A traNeya lezyAo badalAI jAya che. kRSNa-lezyA zuddha thatAM thatAM nIla-lezyA banI jAya che. nIla-lezyA vizuddha Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyakitatvanuM je rUpAMtaraNa kare che [2] 63 banatAM banatAM kApota-lezyA banI jAya che ane kApota-lezyA jyAre zuddha bane che tyAre tejA-lezyA banI jAya che. ApaNI samagra yAtrA tejo-lezyAthI zarU thAya che. raMganuM manovijJAna batAve che ke adhyAtmanI yAtrA lAla raMgathI zarU thAya che. bALasUryanI jema lAla raMgathI adhyAtmanI yAtrAno AraMbha thAya che. ApaNI adhyAtma yAtrA tejolezyAthI zarU thAya che. tejo-lezyAno raMga bALasUrya jevo che. A yAtrA zarU thAya che tyAre badhA ja pravAha badalAI jAya che. kRSNa-lezyAmAM vartuLa vadhu ane taraMgo nAnA hoya che. nIla-lezyAmAM taraMganI laMbAI vadhI jAya che ane vartuLa ochAM thaI jAya che. kApota-lezyAmAM taraMganI laMbAI vadhu vadhI jAya che ane vartuLa vadhu ochAM thaI jAya che. tejo-lezyAmAM AvatAM ja parivartana zarU thaI jAya che. padma-lezyAmAM vadhu badalAya che. zukala-lezyAmAM pahoMcatAM ja vartuLa ochAM thaI jAya che ane mAtra taraMganI laMbAI ja phakta rahI jAya che. eka ja taraMga banI jAya che. A lezyAmAM vyaktitvanuM saMpUrNa rUpAMtaraNa thaI jAya che. vyaktitvanA rUpAMtaraNanI prakriyA che--lezyAnI zuddhi . - lezmAnI zuddhinI prakriyA che--granthi-taMtranI zuddhi. - granthi-taMtranI zuddhinI prakriyA che--prekSA-dhyAna. ApaNe jo prekSA-dhyAna dvArA AkhAya zarIrane joIe chIe to AkhuM zarIra karaNa banI jAya che, e eka darpaNa banI jAya che, nirmaLa darpaNa. tenI malinatA dUra thaI jAya che, tenAM AvaraNa khalAsa thaI jAya che. jJAnanuM AvaraNa ane darzananuM AvaraNa samApta thaI jAya che. zaktino pratirodha pUro thaI jAya che. moha ke mUrchAnuM vartuLa tUTI jAya che. jovAnI zakti teja banI jAya che. je mANasanI vidyuta teja-tIvra banI gaI, taijasa-tIvra thaI gaI, e mANasanA jevA mAtrathI zarIra vajra jevuM banI jAya che. gAMdhArIno jIvana-prasaMga che. gAMdhArIe duryodhanane joyo. tenA jovA mAtrathI duryodhananuM zarIra vajramaya banI gayuM. e abhedya banI gayo. tene mAravAnuM muzkela banI gayuM. kaurava-pAMDavo vacce yuddha thayuM. duryodhana aya hato. tene mAravo saraLa na hato. kAraNa tenuM AkhuM zarIra vajramaya hatuM. saunI samakSa kaThina samasyA hatI. bhIma ane arjuna jevA samartha paNa tene mArI nAkhavA mATe asamartha hatA. vajra para koI prahAra Takato nathI. enA rahasyadAtA tyAM hatA. temaNe rahasyano phoDa pADayo ke duryodhanane jo mAravo hoya to tenA kaTibhAga upara prahAra karo. kAraNa e bhAga vajramaya nathI banI zakayo. gAMdhArIe duryodhanane jyAre joyo tyAre teNe kaTivastra paheryuM hatuM. zarIrano jeTalo bhAga nirvastra hato gAMdhArInI taijasa-zaktithI vajramaya banI gayo ane je savajra bhAga hato te temano tema Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 AbhAmaMDaLa rahI gayo. pAMDavone rahasya maLI gayuM. duryodhananI kaTi upara prahAra karAyo ane tatkSaNa ja te bhoMya para DhaLI paDayo. taijasa-zarIranA vikAsanI sAthe nIkaLatAM kiraNonA kAraNe, darzana-zaktinA kAraNe zarIrano kye kaNa-ANue aNu vajramaya banI jAya che. jyAre nirmaLa mana, nirmaLa cetanA ane taijasa-zarIranI vikasita zaktinI sAthe zarIranA rome romane jovAmAM Ave che tyAre zarIranuM AvaraNa tUTe che ane zarIranAM sUtelAM caitanya-kendra jAge che. tenI mUrchA tUTe che ane zaktinuM vartuLa banI jAya che. svabhAvane badalavA mATe, vyaktitvanuM rUpAMtara karavA mATe be sAdhana che: jJAna ane darzana. mAtra jANavuM ane jovuM, tenAthI bIjuM koI moTuM sAdhana nathI. sAdhana te hoya che, je upAdAna hoya che. mATInA ghaDAnuM sAdhana mATI ja hoI zake. mATI na hoya to, kuMbhAra game teTalo kuzaLa hoya, cAka hoya ane bIjAM paNa sArAM sAdhana hoya, mATIno ghaDo na banI zake, upAdAna joIe. upAdAna vinA kArya thatuM nathI. mULa upAdAna che, jANavuM ane jovuM. AtmAno mULa svabhAva che, jANavuM ane jovuM. ApaNe jAgI jaIe chIe, mAtra jovA ane jANavAnI zaktino upayoga karavA lAgIe chIe, ane jyAre ApaNuM citta ke mana mAtra jovA ane jANavAnI zaktino sAtha laIne granthi-taMtrane jANe che, jue che tyAre granthi-taMtra zuddha thavA lAge che. A nivAraNa mUrchAzUnya ane pratirodhanI zaktithI zUnya thavA lAge che. granthi-taMtra zarU thAya che tyAre lezyAtaMtra ApoApa zuddha thavA lAge che. kAraNa lezyAtaMtra pAse je kaMI jAya che te granthi-taMtranA mAdhyamathI ja jAya che. cakra nAmanI paNa sArthakatA che. cakra eTalA mATe ke te dhUmatuM rahe che. reMTanI mALA che. e nIce kUvAmAM jAya che. tyAMthI pANI bharIne lAve che. bahAra AvIne khAlI thaI jAya che ane pharI bhItara jaIne bhare che. A cakra cAlatuM ja rahe che. bhItarathI je parisAva Ave che te strAvane granthio bahAra lAve che ane zarIranI granthio potAnA mAdhyamathI bahAranI vastuone aMdara laI jAya che. jyAre granthio zuddha thavA lAge che tyAre lezyA paNa zuddha thavA lAge che. jyAre lezyA zuddha thavA lAge che tyAre adhyavasAya zuddha thavA lAge che ane jyAre adhyavasAya zuddha thavA lAge che tyAre kaSAyanA tIvra vipAka nathI AvI zakatA. te maMda -- moLAM paDI jAya che. tenAM pariNAma maMda banI jAya che. maMda vipAka koI paNa kharAba TevanuM nirmANa nathI karI zakatA. A che zuddhinI prakriyA. adhyAtmanA AcAryoe A AtmazuddhinI prakriyAne eTalA suMdara DhaMga ne DhabathI prarUpita karI che ke tene barAbara samajIne ApaNe teno je barAbara prayoga karIe to vyaktitvanA rUpAMtaraNamAM koI ja muzkelI nathI rahetI. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ O 7. vRttionA rUpAMtaraNanI prakriyA bhAvanAnA prayoganI paddhati : 0 kAyotsarga [oNTo-rilaoNkasezana 0 anuprekSA selpha-enelisisa-oNTo-eNnaeNlisisa] d bhaya zuM che? zuM huM bhayane dUra karI zakuM chuM? mAre zuM thavuM che? pariNAma-bhayathI zakti kSINa thAya che. deg pAya vicaya 0 viSAka viya O darzana kendra para dhyAna viveka O 0 AtmasUcana-bhAvanA [oNTo-sajezana] 0 vyutsarga-visarjana [oNTo-therepI] 0 pratipakSa-bhAvanAnuM citta-nirmANa Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAta .. mANasa dharmanuM zaraNa levA icche che. dharmamAM zaraNa ApavAnI kSamatA che. badho dIvo paiThThANa.' dharma eka dIpaka che. prakAza-puMja che e. te eka pratiSThA che, AdhAra che, gati che. zaraNa ApanAra bIjA paNa aneka hoI zake che paraMtu dharma uttama zaraNa che. te ApaNane bacAvI le che. mANasa adharmathI bacavA cAhe che ane dharmanA zaraNe javA mAge che. teno hetu che-rUpAMtaraNa, badalavuM. adharmanA jIvanamAM je upalabdha nathI thatuM, tene meLavavA mATe ane je maLe che tene choDavA mATe mANasa dharmanA zaraNe jAya che. kharAba vicAra, kharAba Tevo, bhaya, dhRNA, IrSA, ciMtA, vyagratA ane mAnasika tANa -A badhuM adharmanA jIvanamAM --adhamI jIvana jIvavAthI maLe che. mANasa tenAthI chuTakAro jhaMkhe che. tene mananI zAMti joIe che. te tANamukti, prema, maitrI, saunI sAthe saujanyapUrNa vyavahAra, udAratA ane sauhArda meLavavA Icche che, AthI te dharmanA zaraNe jAya che. | dharmanuM zaraNa maLe ane mANasa badalAya nahIM? Avo eka prazna ApaNI pAse javAba mAge che. dharmanuM zaraNa maLe ane kaMI paNa na badalAya to mAnavuM kayAMka kazI UNapa che. kAM to dharma nathI maLyo, kAM to mANasa dharmane upalabdha nathI thayo. kyAMka ne kyAMka truTi jarUra che. A prazna para ApaNe vicAra karIe. A e prazna che jyAM mANasa badalAI zake che. jenA jIvanamAM dharma siddha thaI jAya che tenAmAM dharmanAM lakSaNa pragaTa thavA lAge che, tenAmAM tejo-lezyA, padma-lezyA ane zukala-lezyAnAM lakSaNa prakaTa thavA lAge che. dharmanI yAtrA zarU thAya che ane ApaNA jIvanamAM lezyAonA bhAva, vicAra ane vyavahAra sAkAra thavA lAge che. "audArya dAkSiNya pApajugupsA ca nirmalo bodha: liMgAni dharmasiddha prANa janapriyavaM ca." jenA jIvanamAM dharma siddha thAya che, tenAmAM A lakSaNa prakaTa thAya che. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRttionA rUpAMtaraNanI prakriyA 67 tarkazAstrano eka niyama che ke liMga dvArA liMgIne jANI zakAya che. sAdhana dvArA sAdhyane oLakhI zakAya che. dhumADAne joIne mANasa AganuM anumAna kare che. te ja pramANe uparyukta lakSaNone joIne kahI zakAya che ke amuka mANasanA jIvanamAM dharma siddha thayo che. je mANasamAM udAratA che, dAkSiNya che, dareka vAtane anukULatAthI. svIkAre che, pApajugupsA che-kharAba Tevo pratye dhRNA che, bIjAnI kharAba Tevo pratye ja dhRNA nahIM paraMtu potAnI kharAba Tevo pratye paNa dhRNA che, tenuM jJAna eTaluM nirmaLa hoya che ke tenI dareka vAta satyapUrNa ja hoya che, tenA meMethI kadI jUThI-khoTI vAta nathI nIkaLatI. e je vicAre che, je bhAva kare che temAM jJAnanuM dareka kiraNa, pratyeka pravAha nirmaLatAnI sAthe vahe che. - A lakSaNo batAve che ke mANasamAM dharma siddha thaI gayo che. pAMcamuM lakSaNa che ke dhArmika mANasa lokapriya hoya che. e hoya ja evuM jarUrI nathI. paNa cAra lakSaNa hovAM to jarUrI ja che. lezyAnA parivartana dvArA ja jIvanamAM dharma siddha thaI zake che. jyAre kRSaNa, nIla ane kApota-A traNeya vezyAo badalAya che ane tejo, padma ane zukala - A traNe vezyAo avatarita thAya che tyAre parivartana thAya che. lezyAone badalyA vinA jIvana nathI badalI zakAtuM. vezyAone mAtra jANavAnI ja nathI. te koruM tattvajJAna nathI. vyaktitvane badalavAnAM e sUtra che. A sUtra gokhavAnAM nathI. abhyAsanAM che e sUtra. mAkarse yogya ja kahyuM hatuM ke darzana koruM jJAna Ape che, jIvanane te badalatuM nathI, rUpAMtarita nathI karatuM. A ja dharmanuM rUpa paNa lagabhaga AvuM ja banI gayuM che. mANasa jIvanabhara dharmanuM AcaraNa kare che paraMtu maraNa samaye kasoTI karavAmAM Ave to pariNAma zUnya jaNAya che. jIvanamAM koI ja parivartana thayuM nathI. AvI dazAmAM je vicAra bane che e asvAbhAvika nathI lAgatA ke dharma mAtra priyatAnI anubhUti Ape che, lukhuM jJAna Ape che. mANasane te badalato nathI. paraMtu A saccAI dharmanA AvaraNanI saccAI che, dharmanI saccAI nathI. A mAtra dharmanI cAmaDInI saccAI che, dharmanA AtmAnI saccAI nathI. dharmanI saccAI -- dharmanuM satya e che ke dhArmika haze te ni:zaMka badalAze ja. evuM banI ja na zake ke mANasa dhArmika hoya, dharmanuM AcaraNa karato hoya ane pahelAMnA karatAM te kaMI badalAyo na hoya. dhArmika thavAno artha ja A che ke parivartananI yAtrA para cAlI nIkaLavuM, rUpAMtaraNanI dizAmAM prayANa karavuM. ahIMthI teja-lezyAnI yAtrA zarU thAya che. adhyAtmanI yAtrAno ahIMthI AraMbha thAya che. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 AbhAmaMDaLa tejo-lezyAnI yAtrA zarU thAya che tyAre adhyAtmanAM spaMdana jAge che. adhyAtmanAM spaMdana jAge che tyAre parivartana ApoApa zarU thAya che. evI rIte--evAM sukhada spaMdana jAge che ke jeno jIvanamAM agAu kayAreya anubhava na karyo hoya. tyAre ghaNI moTI bhramaNA bhAMge che. mANase mAnI lIdhuM hoya che ke sukha padArthathI ja maLe che. paraMtu tejolezyAnAM spaMdano jevAM jAge che, jevuM darzana-kendra para dhyAna thAya che ane e camakaMtAM spaMdana jAge che tyAre. sukhano je anubhava thAya che te apUrva hoya che. mANasano bhrama bhAMgI jAya che. tyAre e vicAre che ke meM to mAnyuM hatuM ke sukha to padArthathI ja maLe che. paraMtu Aja A spaSTa anubhava thayo ke darzana-kendra jAgavAthI je sukha anubhavAya che tevuM sukha jIvanamAM bIjA koI paNa padArthathI nathI maLatuM. badhI ja dhAraNAo - mAnyatAo badalAI jAya che, AkhI yAtrA badalAI jAya che ane svabhAvanA parivartanano prAraMbha thaI jAya che. mAnuM chuM ke dharmanA AcaraNathI mANasano jo svabhAva na badalAya, kharAba Tevo na badalAya to dharmanuM AcaraNa vyartha che. evA dharmanuM AcaraNa zA mATe karavuM joIe? zuM prayojana che to tenuM? ApaNI sAme koI prayojana to hovuM joIe. adharmane choDIe, ghaNI badhI vAtonuM niyaMtraNa karIe ane upalabdha kazuM ja na thAya to baMne bAjuthI gayA. dhobInA kUtarA jevo ghATa . thAya. na gharano rahe, na ghATano.-'no havAe no pArAe." vyaktitvane rUpAMtarita karavAnI sauthI moTI prakriyA che prekSA-dhyAna. prekSA-dhyAna dvArA ApaNuM saMpUrNa vyaktitva badalAI jAya che. ajANatAM ja badalAI jAya che. ApaNe mAtra eka ja lakSya dhArIe chIe. eka beya nakkI karIe chIe ke manane nirmaLa karavuM che. mananI malinatAthI thatI kharAba Tevone choDavI che-A dhyeya dhArIne ApaNe prekSA-dhyAnamAM besIe chIe. zarIranI prekSA karIe chIe. dIrdha-zvAsanI prekSA karIe chIe, caitanya-kendronI prekSA karIe chIe. ane ApaNane khabara sudhdhAMya nathI paDatI ne dhIme dhIme rUpAMtaraNa thavA lAge che. ApoApa parivartana zarU thaI jAya che. khabara karavI jJAnanI vAta che. jJAnathI khabara karI zakAya che. jJAna na hoya to khabara nathI karI zakAtI. khabara paDe ke na paDe paNa badalavAnuM zarU thaI jAya che. jJAna hovuM eka vAta che ane badalavuM e bIjI vAta. prekSA-dhyAnanI sAdhanA karanArAonA jIvanamAM kalpanAtIta rUpAMtaraNa thayuM che. amane paNa jANa na thaI ke rUpAMtaraNa kema thayuM ane sAdhakane paNa jANa na thaI ke e kema banyuM. rUsI vijJAnIoe evAM sUkSma yaMtro banAvyAM che ke jenAthI ApaNA jaivika sakriya binduonI jANa karI zakAya che. tyAM soya lagADavAmAM Ave Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRttionA rUpAMtaraNanI prakriyA 69 che aneM icchita pariNAma meLavavAmAM Ave che. mANasane kharAba TevomAMthI kevI rIte mukta karI zakAya - A ciMtA Aja AkhI duniyAnA loko karI rahyA che. prAcIna samayamAM kharAba TevomAMthI chuTakAro apAvavAnI ciMtA mAtra dhArmika loko ja karatA hatA. paraMtu Aja jJAna ghaNuM badhuM vadhyuM che. Aja A ciMtA tamAma kSetronA mANasa kare che. rAjakAraNIo paNa tenI ciMtA kare che ane vaijJAniko paNa. DaoNkaTaro paNa kare che ane dhArmika loko paNa kare che, sahu koI tenI ciMtA kare che. rUsI vaijJAniko samakSa prazna Avyo ke mANasane taMbAkunI TevamAMthI kevI rIte choDAvavo? temaNe sittera mANaso pasaMda karyA. temanA kAno para ekayupaMkacarano prayoga karyo. kAnanA traNa bhAga che: eka che bhItarano bhAga, bIjo che madhyano bhAga ane trIjo che bahArano bhAga. vaijJAnikoe mANasanA kAnanA madhya bhAgamAM ke jyAM jaivika sakriya bindu che tyAM, soyo lagADI. pAMca divasa sudhI A prayoga cAlyo. tenuM pariNAma e AvyuM ke sitteramAMthI pacAsa mANasoe tamAku pIvAnI choDI dIdhI. bAkInA vIsa mANasoe te pIvAnuM ochuM karyuM. Ano niSkarSa e kADhavAmAM Avyo ke bahiSkarNanAM jaivika binduo para soya lagADavAmAM Ave to mANasanA manamAM tamAku pratye dhRNA pedA thaI jAya che. prekSA-dhyAna svabhAva-parivartananI mahattvapUrNa prakriyA che. mAtra A eka ja prakriyA nathI, bIjI paNa prakriyAo che. prekSA-dhyAnamAM traNa tattva mukhya che; prekSA, bhAvanA ane anuprekSA.--A traNa mukhya ane mahattvanAM tattva che. ApaNe mAtra prekSAno ja prayoga nathI karI rahyA, mAtra darzana-zaktino ja prayoga nathI karI rahyA, tenI sAthosAtha ApaNe bhAvanAno paNa prayoga karI rahyA chIe. ane anuprekSAno paNa prayoga karI rahyA chIe. parivartana mATe bhAvanAnA prayoganuM mahattva paNa kaMI ochuM nathI. ghaNuM badhuM tenuM mahattva che. AjanA ghaNA badhA manovijJAnIo AtmasaMmohana ke para-saMmohana dvArA aneka sakhta Tevone badalavAmAM saphaLa thayA che. A dizAmAM ghaNuM vizALa sAhitya sarajAyuM che. bhAvanAno prayoga e Atma-saMmohana ke Atma-saMzanano prayoga che. ... mahAvIre kahyuM : je sAdhaka bhAvanAyogathI zuddha banI jAya che te pANImAM nAvanI jema banI jAya che-- bhAvanAyoga-zuddhA, jale na . . . bhAvanAnA sahAre mANasa saMsAra-sAgara tarI jAya che. bhAvanA-yogathI kharAba TevomAMthI mukta thavuM e kaMI moTI vAta nathI. bhAratIya sAhityamAM Atma-saMzananuM ghaNuM moTuM mahattva che. enA prayogo thatA rahyA che. vaidika sAhityamAM eno prasaMga A pramANe che: Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 AbhAmaMDaLa mArA mukhamAM vANI sadAya sphare. mArI nasomAM sadAya prANa pravahe. mArI AMkhomAM jovAnI zakti rahe. mArA kAnomAM sAMbhaLavAnI zakita rahe. - Ama Atma-sUcana dvArA prAcIna RSi potAnI zaktiono vikAsa karatA hatA ane potAnI zaktione jALavatA hatA. jIvatI rAkhatA hatA. teo so varasa sudhI jIvavAmAM saphaLa banatA hatA. mANasanA akALa-maraNanuM eka kAraNa che - hIna bhAvanA. mANasa jyAre hIna bhAvanAthI gherAI jAya che tyAre te potAnI badhI zaktio khoI bese che. potAnI zaktione sUcanA ApavI, jAgrata karavI ane jIvita rAkhavI te Atma-saMzanano eka prakAra che. potAnI zaktio pratye mUcchita thavuM, udAsIna banI javuM, hIna bhAvanAthI gherAI javuM-A paNa Atma-saMzanano eka prakAra che. baMneno potapotAno prabhAva che. phrAnsanA prophesara vAladIe Atma-saMzananA keTalAka prayoga karyA che. eka mANasane kahyuM: 'tArA hAthamAM eka camaco ApuM chuM. e ghaNo garama che. tene kevI rIte laIza? aDIza to hAtha baLI jaze. le, A camaco.' mANase camaco hAthamAM lIdho ane te dAjhI gayo. hAthamAM phollA thaI AvyA. vAstavamAM camaco garama na hato. bilakula ThaMDo hato. chatAMya camacAthI hAtha dAjhI gayo. phollA thaI AvyA. Ama kema thayuM? A thayuM Atma-saMzana, Atma-sUcana ke AtmasaMmohana dvArA. mANasanuM eka stara che. cetanAnuM, vezyAnuM ke bhAvanAnuM. jyAre koI vAta e stara sudhI cAlI jAya che, taijasa zarIra-zArIrika vidyuta sudhI vAta cAlI jAya che tyAre je IcchavAmAM Ave che te tyAM bane che. padArtha ja prabhAvita nathI karato, paraMtu padArthanI sAthe jatI cetanA paNa prabhAvita kare che. cetanAnA stare ApaNe je vAta pakaDI laIe chIe te ApaNA jIvanamAM banavA lAge che, sAce ja tema bane che. |oNkTaroe eka prayoga karyo. eka taMdurasta mANasa hato. oNkTare tenI nADI joIne kahyuM: "are! tane to tAva Avyo che.' e mANasa gharanI bahAra nIkaLyo. rastAmAM bIje DaoNkaTara maLyo. teNe kahyuM : 'A zuM? lAge che, tane tAva Avyo che.' mANasa AgaLa cAlyo. tyAM trIje DaoNkTara maLyo. teNe paNa kahyuM : "are! tane keTalA divasathI tAva Ave che? ' pelo mANasa gabharAI gayo. ghare gayo. potAnA phemilI DaoNkaTarane bolAvIne kahyuM : 'tAva caDyo che." ane tAva caDato ja gayo. 104 DigrI sudhI pahoMcyo. mANasa khUba ja gabharAI gayo. A to Atma-saMzanano prayoga hato. prayoganuM cakra pharI karyuM. navo DaoNkaTara Avyo. nidAna karIne kahyuM : "are! tane koNe kahyuM ke tane tAva che? Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRttionA rUpAMtaraNanI prakriyA 71 tuM to bilakula taMdurasta che. tArI nADI barAbara che. tAva jarA paNa nathI. je DaoNkaTare tane tAva che evuM kahyuM te pAgala hovo joIe. tane tAva-bAva kaMI nathI. jarAya ciMtA na kara tuM. manamAMthI tAvanI vAta tuM kADhI nAkhI thoDAka kalAka pachI tenuM parIkSaNa karyuM to tAva UtarI gayo hato. bImArI vinA ja tAva Ave che. tAva UtarI jAya che. kaMI paNa banyA vinA gusso caDe che, gusso UtarI jAya che. sthAnAMgasUjhamAM krodhanI utpattinAM keTalAMka kAraNa batAvyAM che. temAM eka che, para-hetuka hodha ane bIjuM che, Atma-hetuka krodha. eka-bIjAnA nimitte caDato krodha. bIjuM potAnA upara ja caDato krodha. manamAM evA prakArano bhAva utpanna thayo ke krodha phATI nIkaLyo, krodha thaI gayo. bahAranuM koI ja kAraNa nathI. A potAnA nimittathI Avato krodha che. e ja pramANe potAnA nimittathI, bahAranA koI paNa nimitta vinA abhimAna paNa Ave che, kapaTa ane bhaya paNa Ave che. ghaNA paNa Ave che. ApoApa thatA bhayathI ApaNe khUba paricita chIe. tame beThA cho. vicArono pravAha cAle che. tyAM acAnaka vicAra Ave che ane mANasa ekadama bhayaMkararUpathI DaravA lAge che. zArIrika dRSTie te pratADita-saMtApita thato hoya ema lAge che. ApaNA bhItarI jagatamAM banatI ghaTanAo ghaNI vicitra che. ApaNe mAtra bAhya nimittothI ja nathI hotA. bahAranA jaMtu Ave che ane ApaNe bImAra paDI jaIe chIe paNa evuM ja nathI. bahAranA jaMtuo vinA paNa ApaNe bImAra paDI jaIe chIe. ApaNI bhItara paNa bImArInAM aneka nimitta che. homiyopathInA pravartaka DaoN. hanImene kahyuM hatuM, "bImArInI jaDamAM kITANu nathI. paNa tenI ApaNAmAM ghaNe UMDe che? vAstavamAM bImArInAM mULa legyAomAM che. vezyAo zuddha raheze tyAM sudhI mANasa kadI bImAra nahIM paDe. vezyAo jyAre jyAre vikRta bane che tyAre tyAre mANasa bImAra paDI jAya che. A zarIramAM to e bImArInI mAtra abhivyakti thAya che. bahAranA kITANuo na maLe to paNa bImArI vyakta thaI jAya che.. sAdhanAmAM bhAvanAnuM ghaNuM mahattva che. kharAba TevonI jaDone ukheDI pheMkI devAmAM te eka sabaLa mAdhyama che. tenAthI kharAba Tevo maTe che ane navI TevonuM nirmANa thAya che. bhAvanA baMne kAma kare che. e nAza paNa kare che ane nirmANa paNa. kharAba Tevone badalavAnuM ane navI TevonA nirmANanuM bindu che - zyA-taMtra, bhAva-taMtra. tyAM rUpAMtaraNa thAya che. kAraNa legyAnI pAse tejasa zakti che, vidyutanI zakita che. Ajano tamAma vaijJAnika camatkAra vidyuta para AdhArita che. AjanA yugamAM je vidyuta samApta thaI jAyakhatma thaI jAya to sAruMya vijJAna dhULadhANI thaI jAya. vijJAnanuM potAnuM koI svataMtra jIvana nathI. taijasa-zarIramAM je kSamatA che, je vidyuta che tenA Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 AbhAmaMDaLa dvArA ja jIvana-taMtranuM samagra parivartana thAya che. vezyA pAse vidyutanI A ghaNI moTI zakti che. taijasa-zarIra ane vezyAnI cetanA -A badhe hAthamAM hAtha meLavIne cAle che. baMne sahakArI che. baMne sAthe maLIne kAma kare che. AthI parivartana mATe legyA para dhyAna devAnuM che. temAM saMmohanano paNa ghaNo moTo hAtha che. AnuM kAraNa spaSTa che ke ApaNe cetanAnA je stare prabhAvita thaIe chIe te cetanA che, vezyA. saMmohananI asara ahIM thAya che. AthI bhAvanAnuM mahattva che. bhAvanA, saMmohana, maMtra - A badhAM eka kakSAmAM Ave che. eka ja vAtanuM vAraMvAra uccAraNa karavuM, vAraMvAra doharAvatAM e vAta bhItara sudhI pahoMcI jAya che. ane maMtra zuM che? A ja che maMtra. ApaNe maMtrano jApa karIe chIe, maMtranI ArAdhanA karIe chIe, ane maMtra dvArA ApaNo prANapravAha, ApaNI UrjA bhItaranI taijasa-UrjA sudhI pahoMcI jAya che. jyAM sudhI tyAM e nathI pahoMcatI tyAM sudhI maMtra jAgrata nathI banato. maMtra jAgrata thayA vinA, maMtranuM caitanya thayA vinA maMtra kazuM ja kAma nathI Apato. e ja maMtra phaLa Ape che je jAgrata che, cetanAmaya che. maMtra-jAgRtino artha che, bhItaranI taijasazaktithI bahAranI prANa-Urjane joDI devI, te beno eka saMbaMdha sthApita karavo. bhAvanA, Atma-saMzana, jApa ane maMtra-A badhAM parivartananAM sAdhana che. have ApaNe samajavAnuM che ke bhAvanAno prayoga kevI rIte karavo? bhAvanAnA prayoganI vidhi samajyA vinA ApaNe parivartana nahIM karI zakIe. siddhAMtarUpe ApaNe A svIkArI lIdhuM ke bhAvanA dvArA vyaktitvanuM parivartana thaI zake che, thAya che; paNa prazna e che ke te thAya che kevI rIte? bhAvanAno prayoga ApaNe kevI rIte karIe? A prakriyAne jANI levI jarUrI che. A prakriyAnuM prathama sUtra che: kAyotsarga. bhAvanAno prayoga karavo che to prathama kAyotsarga karavo paDaze. kAryotsarga nathI, zarIranI pravRttionuM zithilIkaraNa nathI, snAyuonI pravRttionuM zithilIkaraNa nathI to vAta AgaLa nahIM vadhe. kAraNa AgaLa avarodha che. snAyuo avarodha pedA kare che. AgaLa javAno rasto sApha nathI. AthI sarva prathama rastAnA badhA avarodho dUra karavA paDaze. kAyotsarga tenuM sAdhana che. tenA dvArA ApaNe samIkaraNa karIe chIe. jaina yogaparaMparAmAM sauthI vadhu bhAra kAyotsarga para mUkyo che. kAyosarga ApaNA jIvananuM avibhAjya aMga che. muni sthAnathI bahAra jAya, ekAda mAIla dUra ke vadhu dUra jAya - Ave to sauthI prathama kAyotsarga karavAno hoya che. pachI ja muni bIjAM kAma karI zake che. bhikSA-gocarI mATe, zauca mATe ke bIjA koI kAraNasara bahAra jAya to AvIne prathama kAyotsarga kare che. kAyotsarga karavo anivArya che. svAdhyAya kare to svAdhyAya pahelAM kAyotsarga karavAno. dhyAna Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRttionA rUpAMtaraNanI prakriyA 73 kare to dhyAna pahelAM kAyotsarga karavAno. sUe to sUtA pahelAM kAyotsarga karavAno. UThe to UThatAM ja kAyotsarga karavAno. paDilehaNa kare- ahiMsAnI dRSTie vastronuM nirIkSaNa kare to nirIkSaNa karatA agAu kAyotsarga karavAno ane nirIkSaNa pachI kAryotsarga karavAno. koI kAraNavaza ke pramAdavaza koI hiMsA thaI jAya, jaTha bolI javAya, kyAreka asvAbhAvika ke kharAba AcaraNa thaI jAya to prAyazcitta mATe kAyotsarga karavAno. nadI pAra karavAnI hoya to kAyotsarga karavAno. pratikramaNanA prAraMbhamAM kAyotsarga karavAno ane pratikramaNa pUruM thatAM pUrve kAyotsarga karavAno. AThazvAsozvAsano kAyotsarga, paccIsa, pacAsa, so, pAMcaso ane hajAra zvAsozvAsano kAyotsarga. kAyotsarga ja kAyotsarga. kAyotsarga vinA muninuM koI jIvana nathI hotuM. A vyavasthA eTalA mATe karavAmAM AvI che ke ApaNe jo koI vAtane bhItara sudhI pahoMcADavI che to jyAM sudhI kAyotsarga nahIM thAya, zarIranuM zithilaNa nahIM thAya, snAyavika avarodha dUra nahIM thAya tyAM sudhI vAta bhItara sudhI nahIM pahoMce. kAyotsarga atyaMta Avazyaka che. zarIranI pravRttionuM visarjana karIe, zithilIkaraNa karIe, mAMsapezIonuM, hAtha-paganuM zithilIkaraNa karIe. adhyAtmanI yAtrA kyAre zarU thAya? kyAre samAdhi prApta thAya? enI zarata zuM? zarata che enI - kazI ja, koI ja pravRtti na karavI. hAthano saMyama karavo. tamane thaze ke hAthano saMyama karavo emAM te vaLI zuM moTI vAta che? hAtha ApaNA zarIranuM ghaNuM mahattvapUrNa aMga che. ekayupaMkacara paddhatinA vikAsa A siddha karyuM che ke ApaNA magajamAM - mastakamAM je caitanya kendra che, je jaivika sakriya bindu che te tamAme tamAma kendra hAthamAM che. hAthamAM zuM nathI? zarIramAM je che te badhuM hAthamAM che. pachI kahyuM - pagano saMyama karo. A eka ajaba vAta che. kAraNa hAtha to game tema toya eka uttama aMga che. paga zarIrano nimnatama bhAga che. paga eka mahattvapUrNa aMga che. paganA aMgUThA ane AMgaLIomAM caitanya-kendra che; glaeNDjha che. paganA aMgUThAmAM piTyuTarI glaeNnDa che. paganA aMgUThAmAM AMkha che, kAna che. prAcIna kALamAM batAvAtuM ke AMkhanI jyoti - AMkhanuM teja ochuM thaI jAya to paganI AMgaLIo para mAliza karavI. A te kevo be vacce saMbaMdha? teja AMkhanuM ochuM thAya ane tela-mAliza paganI AMgaLIonI karavAnI? paNa Aja A vAta vicitra nathI lAgatI. Aje ApaNane khabara paDI gaI che ke paganI AMgaLIomAM AMkha che, kAna che, to A vAta vicitra nathI lAgatI. AMkha ane kAnano upacAra paganI AMgaLIothI karI zakAya che ane piyuTarI ke piniyala blenDanuM samAdhAna paganA aMgUThAthI karI zakAya che. prAcIna kALamAM jaina paraMparAmAM mahAprANa dhyAnanI paddhati pracalita hatI. dhyAnanI e mahattvapUrNa paddhati hatI. AcArya bhadrAbAbue bAra varasa sudhI Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 AbhAmaMDaLa mahAprANa dhyAnanI sAdhanA karI hatI. je mahAprANa-dhyAnamAM jAya che, mahAprANadhyAnanI sAdhanA kare che, te saMpUrNapaNe saMsArathI alaga thaI jAya che. saMsArathI teno koI saMparka nathI raheto. badhA ja bAhya-saMbaMdha tUTI jAya che. sAdhaka gahanaUMDI samAdhinI avasthAmAM cAlyo jAya che. saMyogavaza sAdhakane samayathI agAu jagADavo paDe to teno ekamAtra upAya che, paganA aMgUThAne dabAvavo. AcArya puSyamitra mahAprANa dhyAnanI sAdhanAmAM beThA. eka ziSya temanI sArasaMbhALa mATe nImavAmAM Avyo hato. thoDA divasa gayA. koIne khabara na hatI ke AcArya viziSTa sAdhanAmAM saMlagna che. UhApoha thayo. keTalAka ziSyone lAgyuM ke pelA ziSya AcAryane mArI nAkhyA. UhApoha vadhyo. vAta rAjA sudhI pahoMcI. rAjA Avyo. teNe uttara sAdhakanI pUchaparacha karI. teNe kahyuM : "AcArya viziSTa sAdhanAmAM saMlagna che. sAdhanAno samaya hajI pUro nathI thayo!' rAjA bolyo, "mAre hamaNAM ja AcAryane maLavuM che. jarUrI kAma che uttara sAdhaka aMdara gayo. AcAryanA paganA aMgUThAne dabAvyo. AcArya jAgI gayA. temaNe pUchayuM : "kasamaye mane kema uThADayo?" uttara sAdhake kahyuM: "badhuM banyuM ja evuM ke mArA mATe koI vikalpa na rahyo. prazna thaI zake che aMgUThA ane dhyAna vacce zuM saMbaMdha hoI zake? darzanakendra ane jyoti-kendramAM UMDANamAM javAthI ApaNAmAM samAdhi Ave che. aMgUThAmAM A baMne kendro che. A suMdara sthAna che. sthULa zarIra ane sUkSma zarIranuM e saMgama-bindu che. te IDA ane piMgalAnuM saMgama-sthaLa che. je mANasa tyAM pahoMcI jAya che tene samAdhi siddha thAya che. sAdhaka mahAprANanI sthitimAM cAlyo jAya che. A kendrane ApaNe jAgrata karavAnuM che. hAtha ane paga ghaNAM ja mahattvanAM kendra che. pagane nakAmA na gaNo. ApaNe jyAre jamIna para cAlIe chIe tyAre eDI vidyuta grahaNa karIne samagra zarIrane pahoMcADe che. keTaluM mahattvanuM A kAma che! jyAre hAthano saMyama, hAthanuM zithilIkaraNa, jyAre pagano saMyama, paganuM zithilIkaraNa, jyAre vANIno saMyama - vANInuM zithilIkaraNa thAya che tyAre indriyonI tANa tanAva ochI thAya che. temAM UThanArI AkAMkSAonA taraMgo ochA thAya che. A badhuM bane che tyAre adhyAtma-ramaNa ke adhyAtmanI yAtrA zarU thAya che. adhyAtmanI yAtrA zarU thAya che tyAre AtmA samAdhimAM cAlyo jAya che. niSkarSanI bhASAmAM kahI zakAya ke adhyAtmanI yAtrA zarU karavA mATe, Tevone badalavA mATe sauthI prathama zarata che - kAyotsarga. jyAM sudhI ApaNe kAyotsarga karavAnuM nathI zIkhI letA tyAM sudhI A badhuM nathI banatuM. bhAvanA-yoganI prAthamika carcA meM karI che. tenI vistRta carcA AgaLa samaye karIzuM. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. svabhAva-parivartananuM bIjuM pAna 1 0 svabhAva-parivartananAM cha sUtra : 0 kAyotsarga 0 anuprekSA 0 viveka 0 dhyAna 0 zaraNa 0 bhAvanA 2 0 adhyAtmathI rUpAMtaraNa. sAdhaka kRSNa, nIla ane kApote lezyAonuM ati kramaNa karIne taijasa, padma ane zukala leyAomAM cAlyo jAya che. 3 0 lakika ane lokottaranI bhedarekhA 4 0 rUpAMtaraNanuM aMtima caraNa che-pratipakSa bhAvanAnuM nirmANa Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATha * * * mANasane badalavAnI adhyAtma eka mahattvanI prakriyA ApI che. A prakriyAnAM aneka sopAna che. paheluM sopAna che, kAyotsarga. kAyotsarga eTale zarIranuM zithilIkaraNa. tenAthI jUnI TevomAM parivartana Ave che, e TevomAM sudhAro thAya che. kAyotsarganuM saMkalpa sUtra che : " tassa uttarIkaraNeNaM pAyattikaraNeNaM, visohI karaNeNaM visallIkaraNeNaM pAvANuM kammANa nighAyaNaThAe hAmi kAussagga. sAdhaka saMkalpanI bhASAmAM kahe che : je Teva ke svabhAva priya nathI tene suMdara karavA mATe, tene udAtta karavA mATe, prAyazcitta karavA mATe, vizeSa zuddhi mATe, manane nirmaLa banAvavA mATe, vyasana ke Tevono je ghA thaI gayo che te ghAne pUrI devA mATe, e zalyane miTAvavA mATe, e kharAba TevothI mUccha ane karmanA je paramANuo zarIra ane mana para cotarapha vIMTaLAI vaLyA che e pApakArI paramANuone ukheDIne pheMkI devA mATe huM kAyotsarga karuM chuM.' kAyotsarga tamAma du:khothI mukti apAvanAra che, svabhAvone badalanAra che. kAyotsarganI prakriyA nathI jANato te svabhAvane badalI nathI zakato. sepha hipnoTijhamanA vizeSajJoe cAra sUtra ApyAM che. A paddhatinuM prathama sUtra che: oNTo-rilekasezana. arthAt sva-zithilIkaraNa. kAyotsarganI ja A prakriyA che. kAyotsarga karyA vinA svabhAva-parivartananI prakriyA saphaLa nathI thatI. svabhAvane badalavuM hoya ke pachI koI roganI sAravAra karavI hoya to sarva prathama kAyotsarga karavo paDaze.A paheluM sUtra che. svabhAva-parivartananuM bIjuM sUtra che : selpha-enelisisa, arthAt anuprekSA. jene ApaNe badalavA icchIe chIe, je TevomAM parivartana karavA cAhIe chIe, tenuM vizleSaNa karavuM paDe che. tenI anuprekSA karavI paDe che. A mATe AtmanirIkSaNa ane AtmavizleSaNa karavAM paDaze. selapha-eNnalisisa hipnoTijhamanuM bIjuM sUtra che. kAyotsarganI paddhatinuM bIjuM sUtra che: anuprekSA. baMne samAMtara rekhAo para cAle che. huM jo koIne choDavA icchato houM to sarva prathama mAre mAruM AtmavizleSaNa karavuM paDaze ke Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svabhAva-parivartananuM bIjuM sopAna ka krodha kharAba kema che? zAthI tene huM choDavA icchuM chuM? jo te kharAba na hoya to tene choDavAnI koI jarUra nathI. zuM krodha kharAba che? - AnuM huM vizleSaNa karyuM. tenuM vizleSaNa karato jAuM. anuprekSA karuM, UMDANamAM UtaruM ane apAya vicaya dhyAnanI sthitie pahoMcI jAuM. tyAM mane jaNAze ke krodha eka prakArano tAva che. A tAva zarIramAM Utare che tyAre zarIrane toDe che ane zaktione kSINa karI nAkhe che. krodha magajano tAva che, hradayano tAva che, ane eDrInala granthino tAva che. e traNeyanI zaktione kSINa kare che. mANasa krodha kare che tyAre sarva prathama teno prahAra magaja para thAya che. magaja tAvathI pIDAya che. e samaye gajabano uzkerATa thAya che ane eTalI badhI UrjA kharcAya che ke sakhta becenI lAge che ane tamAma aMgaavayava garama garama hoya ema lAge che. krodhano bIjAM prahAra hradaya para thAya che. krodha AvatAM ja hRdayanA dhabakAra vadhI jAya che. tenI gati teja banI jAya che ane asvAbhAvikapaNe tene kAma karavuM paDe che. krodhano trIjo prahAra eDrInala granthi para thAya che. krodha AvatAM ja eDrInala granthine vadhu srAva karavo paDe che ane tenI zaktio kSINa thavA lAge che. Ama magajanI, hRdayanI ane eDrInala granthi - A traNeyanI zakti kSINa thAya che. magaja, hRdaya ane eDrInala granthi - A traNeya jIvananAM mahattvapUrNa aMga che. krodhanA kAraNe A traNeyanI zaktio ghasAya che, ghaTe che. magajanI zaktio kSINa thAya che tyAre samagra nADItaMtramAM garabaDa UbhI thAya che. hRdayanI zaktio kSINa thAya che tyAre saMpUrNa lohI-bhramaNa AghuMpAchuM thaI jAya che. ane eDrInala granthinI zaktio kSINa thAya che tyAre mANasanI karmaNA zaktino nAza thAya che--A che krodhanAM pariNAma. A teno vipAka vicaya che. anuprekSA karatAM karatAM jyAre huM tenA pariNAma sudhI pahoMcuM chuM tyAre mane lAge che ke krodha ocho karavo joIe, mAre kodhane choDavo joIe. toya prazna to thAya che: zuM huM krodhane choDI zakuM chuM? sAdhaka A prazna para vicAra kare che. vicAra karatAM karatAM sAdhaka e tathya para pahoMce che ke potAnAmAM ghaNI badhI kSamatA che. huM krodhane choDI zakuM chuM. A vicAramaMthanathI te anuprekSAnA AgaLanA sopAne pahoMcI jAya che. e viveka para AvIne Ubho rahe che. kAyotsarganuM trIjuM sUtra che: viveka. sAdhaka vicAre che ke huM krodhane eTalA mATe choDI zakuM chuM ke huM krodha nathI. krodha mAro svabhAva nathI. krodha mAro svabhAva hota to huM kayAreya krodha na choDI zakuM. koI paNa mANasa potAno svabhAva nathI choDI zakato. paraMtu krodha mAro svabhAva nathI, svarUpa nathI. huM krodha nathI. huM tenAthI bhinna chuM. huM to jJAnamaya chuM. darzanamaya chuM. AnaMdamaya chuM huM to. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 AbhAmaMDaLa kodha mArA jJAnane Avare che. koI mArA darzanane DhAMke che. koI mArA AnaMdane avarodhe che, tene vikRta kare che. te mArI zaktiono nAza kare che. A ciMtanathI sAdhaka e viveka para pahoMcI jAya che ke, huM krodha nathI ane krodha mAro svabhAva nathI. traNa sUtra che svabhAva-parivartananAM: kAyotsarga, anuprekSA ane viveka. sAdhakane samajAI gayuM ke krodha mAro svabhAva nathI ane huM pote krodha nathI tyAre vAta ghaNI saraLa banI jAya che. tyAre jJAna spaSTa thaI jAya che. jJAna jyAre spaSTa thaI jAya che tyAre paga ApoApa AgaLa ne AgaLa cAlavA lAge che. bhagavAne kahyuM: 'paDhamaM nANuM tao dayA." prathama jJAna spaSTa thavuM joIe. Atma-saMmohananuM eka kathana che - jJAna eka zakti che. jJAna jyAre spaSTa thaI jAya che tyAre AcaraNanI saraLatA thaI jAya che. svabhAva-parivartananuM cothuM sUtra che: dhyAna. darzana-kendra para dhyAna kendrita karo. baMne bhramaranI vaccenuM sthAna darzana kendra che. A ApaNA aMtarajJAnanuM kendra che. ane dRSTi ane samyaka-dRSTinuM paNa kendra che. jeTaluM paNa AMtarika jJAna prakaTa thAya che te A kendrathI prakaTa thAya che. jyAre dhyAna darzana-kendra para sthira thAya che tyAre potAnI vAtane bhItara sudhI pahoMcADavAmAM sugamatA thaI jAya che. manovijJAna mAne che ke je vAta ApaNA sthaLa mana sudhI pahoMce che te kAryagata nathI banatI. tenAthI vyaktitvanuM parivartana nathI thaI zakatuM. ApaNe jyAre darzana-kendra para dhyAna kendrita karIe chIe tyAre ApaNA vicAra ane saMkalapa aMtarmana sudhI pahoMcI jAya che. e saMkalpa lezyA-taMtra ane adhyavasAyataMtra sudhI pahoMcI jAya che. ane pachI parivartana thavA lAge che. Ama darzana-kendra para dhyAna karavuM e cothuM sopAna che. svabhAva-parivartananuM pAMcamuM sUtra che: zaraNa. ApaNe zaraNamAM javAnuM che. Atma-saMmohananA vartamAna siddhAMtamAM zaraNanI vAta jovA nathI maLatI. tyAMAtma-saMmohanamAM Atma-zithilIkaraNa, Atma-vizleSaNa ane oNTo-sajezananI vAta maLe che. svataHsUcanAnI vAta paNa maLe che, paraMtu zaraNanI vAta nathI maLatI. zaraNamAM javuM. A eka ghaNuM mahattvanuM sUtra che. paNa konA zaraNamAM javuM?- A eka prazna che. teno javAba che: koInAya zaraNamAM javAnI jarUra nathI. khuda potAnI ja zaktinA zaraNamAM javAnuM che athavA to emanA zaraNamAM javAnuM che ke je anaMta-jJAna, anaMta-darzana, anaMta-AnaMda ane anaMta-zaktinA dhaNI che. jemanAmAM A cAreya anaMta prakaTI cUkyAM che temanA zaraNamAM javAnuM che. jemanAmAM A bIja aMkurita ane pallavita thayAM che, jemanA jIvanamAM A badhAM bIja puSpita ane phalita thaI cUkyAM che temanA zaraNamAM javAnuM che. koI vyakti vizeSanA zaraNamAM javAnuM nathI. paraMtu A anaMta catuSTayInA Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvabhAva-parivartananuM bIjuM sopAna 79 zaraNamAM javAnuM che. A zaraNa upalabdha thAya che tyAre taijasa-zaktino vikAsa thAya che. e samaye vidyutanA evA tIvra taraMgo utpanna thAya che ke rUpAMtaraNano krama zarU thaI jAya che. eka sUphI saMta hatA. nAma temanuM saMta raiyAda. ghaNA moTA sAdhaka hatA. e. jaMgalamAM jaI rahyA hatA. sAthe ziSya paNa hato. samaya thatAM namAja karavA, beThA. Asana pAtharyuM ane tenA para besI gayA. ziSya paNa namAja karavA beTho. tyAM siMhanI garjanA saMbhaLAI. ziSya Daryo. Asana sameTI laI te tarata ja eka jhADa para caDI gayo. paraMtu saMta raiyAda avicaLa bhAve ema ja besI rahyA ane namAja bhaNatA rahyA. siMha tyAM Avyo. AsapAsa sUMghIne cAlyo gayo. namAja pUrI thaI. ziSya jhADa parathI UtarIne nIce Avyo. guru-ziSya baMne AgaLa cAlyA. rastAmAM sAmethI eka jaMgalI kUtaro Avyo. kUtaro sAme AvatAM ja saMta raiyAde potAno DaMDo UMco karyo ane sAmano karavAnI mudrAmAM UbhA rahI gayA. ziSya joto ja rahI gayo. teNe pUchayuM : gurudeva! A zuM? siMha Avyo tyAre to tame avicaLabhAve besI rahyA hatA ane A eka kUtaro sAme Avyo to teno sAmano karavA tame taiyAra thaI gayA? A zuM rahasya che? - saMta raiyAde kahyuM: "vatsa! e samaye khudA mArI sAthe hatA ane atyAre tuM mArI sAthe che. e samaye huM paramAtmAnA zaraNamAM hato. tyAre khudA mArI rakSA karatA hatA. atyAre tuM mArI sAthe che." sAce ja jyAre ApaNe anaMtanA zaraNamAM jaIe chIe, anaMta catuSTayInA zaraNamAM jaIe chIe tyAre anaMta-catuSTayInA spaMdanathI taijasa zarIra ane cetanAnA kaNekaNa tAdAbhya sAdhe che, tadrupatA anubhave che. e samaye ApaNI taijasanI dhArAo eTalI badhI phUTI paDe che ke pachI koIno bhaya nathI raheto. zaraNamAM javuM -e svabhAva-parivartananuM pAMcamuM sUtra che. ApaNe jyAre anaMta catuSTayInA zaraNamAM jaIe chIe tyAre ApaNI samakSa anaMta-jJAna doDe che. anaMta-darzananI dhArAo doDe che. anaMta-AnaMdanI dhArAo vikase che ane anaMta-zaktinAM bIja phUTavA lAge che. Ama thatAM rUpAMtaraNa - parivartana thAya kema nahi? thAya ja. e kSaNomAM je vidyamAna hoya che temAM tevuM pariNamana thavA lAge che. bhItarI pariNamana prAraMbhAya che. eka biMdu evuM Ave che ke pariNamana thatAM thatAM te sthUla rUpa laI le che, saghana rUpa laI le che ane mANasa sAce ja badalAI jAya che. svabhAva-parivartananuM chaThThuM sUtra che: bhAvanA. A che, Atma-sUcana - sepha sajezana. ApaNe khuda potAne sUcanAo ApIe. ApaNe jyAre gahana dhyAnanI sthitimAM beThA hoIe tyAre jAtane sUcanA ApIe ke huM krodhane choDavA cAhuM chuM. huM krodhathI mukta thaI rahyo chuM. huM koI nathI icchato. krodhanA paramANu Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 AbhAmaMDaLa mArI pAse nathI rahI zakatA. krodha mane uttejita nathI karI zakato. krodha mArA magaja ane snAyu-taMtramAM potAnA taraMgo kayAreya phelAvI nathI zakato. makkamatA ane dRDhatAthI A sUcanAo Apo. khuda potAne A rIte saMbodho ane bhAvita karo. cittane eTaluM bhAvita karo, tenA para evo thara jamAvI do ke citta ekadama bhAvita thaI jAya. eka sAmAnya vastu che, paraMtu tene bhAvita karavAthI tenI zakti ane kSamatA vadhI jAya che. bhAvita karyA vinA koI paNa vastunI kSamatA vadhatI nathI. anAja Aga para rAMdhavAmAM Ave che tyAre e AgathI bhAvita thaI jAya che. raMgIna zIzAomAM pANI sUryanAM kiraNomAM rAkhavAmAM Ave che. e pANI raMgathI bhAvita thaI jAya che. sAmAnya pANInI je zakti che ane sUryanAM kiraNothI raMgIna zIzAo dvArA bhAvita pANInI je zakti che tenI tulanA nahIM thaI zake. e bhAvita pANImAM sAravAranA guNa utpanna thAya che. e pANIthI asAdhya rogono upacAra karAya che. bhAvita pANIthI aneka rogo maTe che. pANI bhAvita karAya che, dUdha bhAvita karAya che, khAMDa ane zAkabhAjI bhAvita karAya che, na mAlUma keTalIya cIjavastuo bhAvita karavAmAM Ave che. lohacuMbaka para pANInI baoNTalo rAkhavAmAM Ave che ane pANI lohacuMbakathI bhAvita thaI jAya che. e pANI paNa pachI cuMbakIya banI jAya che. e cuMbakIya pANImAM auSadhIya guNa vadhI jAya che. aneka prakAranA rogo maTADavA mATe e pANI kAma Ave che. khANIpINInA padArtho jo taDakAmAM mUkavAmAM Ave to tenA guNadharma badalAI jAya che. maMtravidyAno prayojaka pANIne bhAvita kare che. e maMtrano japa karato jAya che ane pANIne abhimaMtrita karato rahe che. e pANI zaktizALI banI jAya che. temAM eTalI kSamatA AvI jAya che ke te moTA moTA upadravone dUra karI zake che. pachI e pANI mAtra pANI na rahetAM bIjuM kaMIka vizeSa banI jAya che. ApaNe eka bhAvanAne laIe ane pAMca-dasa miniTa sudhI manane bhAvita karIe. evo prayatna karIe ke e bhAvanAthI ApaNuM pUruM citta bhAvita thaI jAya, mAtra ekabe vakhata gheharAvavAthI kazuM nahi bane. temAM samaya Apavo paDaze. pahelAM moTethI bolI bolIne manane bhAvita karIe, pachI dhImA svare bhAvita karIe ane chelle hoTha phaphaDAvyA vinA mAnasika stara para cittane bhAvita karIe. ApaNe traNeya prakArathI manane bhAvita karIe ane bhAvanAne jyAM pahoMcADavI che tyAM pahoMcADI daIe. mana jyAre bhAvita thaI jAya tyAre ApaNe vyutsarga karIe. mana bhAvita thaI jatAM kahIe ke, huM mArA jUnA svabhAvano vyutsarga karuM chuM, choDuM chuM, tenI sAthe have mAro koI saMbaMdha nathI. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svabhAva-parivartananuM bIjuM sopAna 81 jyAM sudhI 'huM" ane 'mAru"no saMbaMdha rahe che tyAM sudhI na Teva badalAya che, na svabhAva. ApaNe 'huM" ane 'mAruM'-no vyutsarga -- tyAga karavo paDaze. have, huM A Tevane choDuM chuM. tenI sAthe mAro koI saMbaMdha nathI.. e Teva mArI nathI. huM e Tevano nathI - ATaluM thaI jatAM ja sAdhaka bolI UThe che ke 'huM have e phrIthI nahi karuM. enA mATe have huM saMpUrNa sAvadhAna ane jAgrata thAuM chuM.' svabhAvaparivartananI, vyaktitvanA rUpAMtaraNanI, Teva badalavAnI A che pUrI prakriyA. A eka sAmAnya mAnyatA che ke svabhAva nathI badalAto, nathI badalI zakAto. paraMtu A barAbara nathI. koI mANasa betraNa mahinA sudhI A sUtrano prayoga karato rahe to nizcayapUrvaka kahI zakAya ke Tevane badalAvuM ja paDe. e Teva pahelAMnI jema rahI ja na zake. je satya che e satyane ApaNe kevI rIte TALI zakIe ? nizcayanI bhASAmAM eTalA mATe kahI rahyo chuM ke A prakriyAnA pariNAmamAM koI ja zaMkA nathI, je zAzvata satya che tyAM saMdigdha bhASA bolavAnI jarUra nathI. AthI ja huM nizcayapUrvaka kahuM chuM ke Teva badalAya che. A dhruva satya che. je koI prayoga karaze, je koI A prakriyAmAMthI pasAra thaze te potAnI Tevone jarUra badalaze. hA, samayanuM aMtara hoI zake che, saMkalpazaktinuM aMtara hoI zake che, nizcaya ane AMtarika zaktionI zrAddhAnuM aMtara hoI zake che paraMtu niSpattinuM-- pariNAmanuM aMtara nathI hotuM. dRDha nizcayathI prakriyAno abhyAsa karavAthI svabhAva ApoApa badalAI jAya che. ApaNe je svabhAva-parivartananI vAta na mAnIe to mithyAdRSTi kayAreya samyagdaSTi na banI zake, samyagdaSTi kayAreya vratI na thaI zake, vratI kayAreya mahAvratI na banI zake. mahAvratI kadI apramatta na banI zake ane apramatta kayAreya paNa na vItarAga banI zake, na kevalI. je dharma svabhAva-parivartananI vAta nathI mAnato te dharma potAnA anuyAyIone aMdhArAmAM rAkhe che, te temano vikAsa nathI karI zakato. eka yogya zikSaka potAnA ziSyone badalavAmAM sakSama hoya che, e ziSyone badale che. temanA jIvananuM te rUpAMtara karI de che. te AInsTAIna zALAmAM bhaNatA hatA. adhyApake gaNitano prazna pUchayo. AInsTAIna yogya javAba na ApI zakayA. adhyApake kahyuM : 'AInsTAIna! tuM hoTha che ane hoTha ja rahevAno. tuM kayAreya jIvanamAM AgaLa nahi vadhI zake.' samaya badalAyo ane e savAra UgI ke AinsTAIna ane gaNita paryAyavAcI zabda banI gayA. dhramAM eka guru potAnA pAMcaso ziSyone bhaNAvI rahyA hatA. temanA haiye bhAvanA jAgI. temaNe eka prayoga zarU karyo. ane pAMcasoe pAMcaso ziSya smRti, buddhi ane medhAmAM AgaLa vadhI gayA. Ada Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 AbhAmaMDaLa mArI potAnI vAta karuM. eka divasa evo hato ke huM mArA sAthIothI ghaNo badho pAchaLa hato. AcArya tulasInuM mArgadarzana maLyuM. temano varada hasta mane upalabdha thayo. dhIme dhIme jJAnanA kSetramAM, vidyA ane medhAnA kSetramAM, svabhAva ane vyavahAranA kSetramAM rUpAMtara thavA lAgyuM. rUpAMtaraNanI prakriyAthI dareka mANasa taLeTIthI Toca sudhI pahoMcI zake che. prakriyA vinA A saMbhava nathI. rastA para cAlyA vinA, ArohaNa karyA vinA koI zikharane sparzI zakatuM nathI. e vinA jyAM che tyAM ja raheze. pacAsa varSa pahelAM jyAM hato tyAM e ja hAlatamAM pacAsa varasa pachI paNa raheze. koI pheraphAra nahi thAya. kAraNa tene prakriyA maLI nathI. ane prakriyA maLI che to teno te abhyAsa nathI karato. AvI hAlatamAM koI parivartana nathI thaI zakatuM. adhyAtmano saMpUrNa mArga rUpAMtaraNanI prakriyA che. A prakriyAno abhyAsakama che. je mANasa A abhyAsakamane apanAve che te bezaka potAnI vezyAone badalI nAkhe che. e mANasa kRSaNa, nIla ane kApota lezyAone atikramIne ke tene badalIne tejasa, padma ane zukala vezyAomAM cAlyo jAya che. tyAM jatAM svabhAvamAM ApoApa parivartana zarU thaI jAya che. - A che ApaNA svabhAvaparivartananI prakriyA. pharI eka vAra huM vAta kahevA mAguM chuM ke je dhArmika mANasa potAnA svabhAvane badalavA nathI icchato te yathArthamAM dhArmika nathI. je dharmaguru potAnA anuyAyIonA svabhAvane badalavAno prayatna nathI karatA te potAnA kartavya pratye jAgrata che tema nahi kahI zakAya. baMne taraphathI prayatna thavo joIe. anuyAyI badalAvA icche ane mArgadarzaka tene badalAvAnI prakriyA batAve, abhyAsakama batAve. AvuM thAya to ja dharmanI tejasvitA ane vAstavikatA pragaTa thaze ane dharmanuM alaukika rU5, lokottara svarUpa ApaNane prApta thaze. dharma laukika nathI, lokottara che e. lokottara eTalA mATe che ke laukika padArthathI je nathI maLatuM te dharmathI maLe che. dhana laukika puruSArthathI prApta thAya che. sattA laukika prayatnothI maLe che. duniyAnA tamAma upakrama laukika che. laukika prayatnothI aneka cIjavastuo maLe che. paraMtu mananI zAMti, svabhAvanuM parivartana, vyaktitvanuM rUpAMtaraNa, sahaja ane laukika AnaMda, - A badhuM laukika prayatnothI nathI maLatuM. e badhuM maLe che dharmathI. adhyAtma enI upalabdhinuM sAdhana che. AthI dharma ke adhyAtma lokottara ke lokottama tattva che. ApaNe jyAre lokottama tava bhaNI jaIe, e dizAmAM AgaLa vadhIe ane ApaNane jo e maLe ke je laukika prayatnothI maLe che ane e kaMI paNa na maLe ke je laukika prayatnothI nathI maLatuM, to pachI laukika upAya ane lokottara upAya vacce koI ja bhedarekhA nahi dorI Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svabhAva-parivartananuM bIjuM sopAna 83 zakAya. laukika ane lokottara vacce A ja bhedarekhA hoI zake ke je laukika upAyothI nathI maLatuM te lokottara upAyothI maLe che. bhedarekhAnuM Adi bindu A raheze. AjanA A bauddhika, tArkika ane vaijJAnika yugamAM A prazna para vadhu UMDANathI citana karavuM jarUrI che. ApaNe dharma ane adhyAtmanA lokottara svarUpano abhyAsa karIe ane e abhyAsa dvArA evI upalabdhio meLavIe je laukika abhyAsathI saMbhava nathI. Aja aparAdhonAM ghoDApUra jANe AvI rahyAM che. laukika sAdhano hovA chatAM paNa Aja aparAdha vadhI rahyA che, ochA nathI thatA. hiMdustAna jevA garIba dezamAM jo aparAdha thAya to mAnavAmAM Ave che ke ahIM- hiMdustAnamAM dhanano abhAva che, garIbI che, ethI loko gunA kare che. paraMtu duniyAnA sauthI vadhu samRddha ane zrImaMta dezamAM jo hiMdustAnamAM thatA gunAothIya hajAragaNA vadhu gunAo thatA hoya to zuM mAnavuM? ema to nahi ja kahI zakAya ke tyAM gunAo abhAva ke garIbInA kAraNe vadhI rahyA che. tyAM gunAonuM mULa kAraNa che- atibhAva - aDhaLaka, besumAra samRddhi ne vaibhava. tyAre ApaNe A niSkarSa para AvIe chIe ke laukika-bhautika padArthonA vikAsathI gunAo khatma nathI karI zakAtA, ethI mANasane badalI nathI zakAto. A bindu para AvIne ja ApaNane adhyAtmanI dizAmAM javAnI ke parivartana karavAnI jarUra samajAya che. tyAre ApaNane pratIta thAya che ke duniyAmAM eka evuM paNa tattva che je laukika nathI, padArthathI saMbaddha nathI. e tava to alaukika ane padArthotIta che. A bindue pahoMcIne ja ApaNe gunAonI saMkhyA ochI karI zakIe, kharAba Tevone badalI zakIe ane vyaktitvanuM rUpAMtaraNa karI zakIe. svabhAva-parivartana bAda eka vAta para khAsa dhyAna ApavAnI jarUra che. vyatsarga thayA bAda pratipakSI svabhAvanuM citta-nirmANa jarUrI che. A ghaNuM ja mahattvanuM che. dA. ta. huM krodhane choDavA mATe tenI pUrI prakriyAmAMthI pasAra thAuM chuM ane vyutsarga sudhI pahoMcuM chuM. tyAM pahoMcIne mAre eka kAma karavAnuM hoya che ke jeno huM vyutsarga karI rahyo chuM te kyAMka pharI na AvI jAya, mArAthI baMdhAI na jAya. eka DozI hatI, tene cAra jamAI hatA. cAre marIne bhUta thayA. e vArApharatI DozInA ghare AvavA lAgyA. A eka bhUtane gaMgAmAM choDI AvatI to bIjuM bhUta ghare hAjara rahetuM. tene gaMgAmAM choDI AvatI to trIjuM bhUta ghare hAjara rahetuM ane tene paNa gaMgAmAM nAkhI AvatI to cothuM bhUta ghare maLatuM. cothAne gaMgAmAM padharAvI AvatI to puna: paheluM bhUta hAjara thaI jatuM. A krama cAlato ja rahyo. DozI e bhUtothI kadI mukta na thaI zakI Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 AbhAmaMDaLa eka mANase garIbIne kahyuM : huM kamAvA mATe paradeza jauM chuM. pravAsa karavA mAguM chuM. tuM ahIM rahIne mArA gharanI saMbhALa rAkhaje, garIbI bolI : e kevI rIte banI zake? Aja sudhI meM tane sAtha Apyo che. Aja huM tane ekalo paradeza kevI rIte javA dauM? tuM videzamAM rahe ane huM ahIM rahuM? e banI ja kevI rIte zake? huM tArI koI lebhAgu nathI. huM to tArI sAthe sarvatra rahIza. tyAre e mANase kahyuM: to pachI mAre karyAya have videza javAnI jarUra nathI. AvuM ja jo cAle ke ApaNe je Teva choDIe, jeno ApaNe vyutsarga karIe ane ghare pahoMcIe tyAre e ja Teva ane vyutsarga pAchA maLe to ApaNI prakriyA pUrI nahIM thAya. AthI ApaNe pratipakSI bhAvanAnuM cittA nirmANa karavuM paDaze. ApaNe jo krodhane choDavo che to tenA pratipakSa 'kSamA'nA cittanuM ApaNe nirmANa karavuM paDaze. kSamAnuM citra eTaluM spaSTa ane pratyakSa hovuM joIe ke pachI krodhane AvavAnI koI taka ja na maLe. DozInA jamAIne AvavAno avasara na rahe ane garIbIne sAthe cAlavAno koI moko ja na rahe. rUpAMtaraNanuM aMtima caraNa che, -- pratipakSa bhAvanAnuM nirmANa. krodhane choDavo hoya to, tene badalavo hoya to upazamanA cittanuM nirmANa karo. abhimAnane choDavuM, badalavuM hoya to mRdutAnA cittanuM nirmANa karo. mAyAne choDavI - badalavI hoya to RjutAMnI pratimAnuM nirmANa karo. ane lobhathI chuTakAro meLavavo hoya to saMtoSanI pratimA kaMDAro. ApaNe prekSAdhyAnanA prAraMbhamAM kAryotsarga bAda eka dhyeya nakkI karIe chIe ke huM mArA manane nirmaLa banAvavA cAhuM chuM ane manane malina karanAra Tevone tilAMjali ApavA mAguM chuM. A dhyeya nirdhAra karyA bAda kAyotsarga, prekSAdhyAnamAM besIe chIe to ApaNI tamAma UrjA e Tevone badalavAmAM, mananI nirmaLatAne vikasita karavAmAM ApoApa sakriya thaI jAya che ane eka divasa evo Ave che ke A prayogamAMthI pasAra thanAra mANasa sAce ja eka navo janma pAme che ane eka navo mANasa banI jAya che. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. raMgonuM dhyAna ane svabhAva-parivartana 10 aMdhakAranA raMge lakSmI pAse jaIne kahyuM : amane sAtha-sahakAra Apo.' lakSmIe pUchyuM : 'tamane priya koNa che?" aMdhakAranA raMge kahyuM : 0 khuddo sAhasio naro 0 nisyaMso aIiMdio 0 gehI paose ya same 0 pamatte rasalolue 0 beMke TUMkasamAyare 0 micchadidghi aArie 0 uppAlaga duTThavAI 0 teNe yAvi yu maccharI. lakSmIe kahyuM : 'AvIza paNa huM AMgaNe rahIza, bhItara nahi AvuM. pariNAme mananI azAMti. 2 0 prakAzanA raMge lakSmI pAse jaIne kahyuM : "amane sAthansahakAra Apo. lakSmIe pUchyuM : 'tamane zuM priya che? prakAzanA raMge kahyuM: 0 nIyAvittI acavale 0 amAI akuUhale 0 piyadhamme daDhadhamme 0 payaNUkomANe ya 0 pasaMtacitte daMtappA uvasaMte jiidie 7 tehA payaNuvAI ya 0 vajajabhIrU hiesae lakSmIe kahyuM : 'huM jarUra AvIza ane bhItara rahIza.' pariNAme mananI zAMti. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMdhakAranA raMgo eka vakhata lakSmIne maLavA gayA. jemanuM vyaktitva sArvajanika hoya che temane maLavA sahu koI jAya che. te sahu koInA hoya che. tene saunI sAthe saMbaMdha rAkhavAno hoya che. lakSmInuM vyaktitva sArvajanika che. duniyAmAM eka paNa prANI evuM nathI jeno saMbaMdha lakSmI sAthe na hoya athavA lakSmIno tenI sAthe saMbaMdha na hoya. duniyAnuM eka paNa prANI evuM nathI je lakSmI vinA jIvI zake, tenI chatrachAyA vinA jIvI zake. AthI lakSmInuM vyaktiva vyApaka, virATa ane sArvajanika che. aMdhakAranA raMgo lakSmI pAse jaIne bolyA: 'devI! Apa amane sAtha Apo. ApanA sahakAra vinA, ApanI chatrachAyA vinA amAro koI bhAva nathI pUchatuM. amAro kayAMya AdarasatkAra nathI thato. AthI jyAM amAruM astitva che, amArI pratiSThA che tyAM Ape amane sahakAra ApavAno che. ane Ape amArI sAthe rahevAnuM che. ame ApanI chatrachAyA icchIe chIe.' - lakSmIe kahyuM: "sArI vAta che, AvIza." tyAM lakSmInA manamAM prazna thayo. raMgone teNe pUchayuM: 'paNa tame mane e to kaho ke tamArI chatrachAyAmAM koNa koNa rahe che? ane kayA mANaso tamane sArA lAge che? aMdhakAranA raMgoe javAbamAM kahyuM: jeo zudra hoya che, ochA mananA hoya che, svArthI hoya che, samajyA-vicAryA vinA kAma kare che, je nRzaMsa hoya che, indriyo para jemano kAbU nathI hoto, jeo Asakta hoya che, krodha kare che, vAta vAtamAM dveSa kare che, je kUDakapaTathI bharapUra che, pramatta che, edI ne ALasu che, rasalolupa che, jenuM AcaraNa vakra che, jeno dRSTikoNa mithyA che, koInI paNa vAta sAcI rIte grahaNa nathI karato UlaTuM koI jo tene kahe ke AjakAla tArI tabiyata ghaNI sArI thatI jAya che tyAre e kahe che ke emAM tAre zuM? tArA bApanA roTalA khAuM chuM? koI kahe ke tuM dUbaLo thato jAya che to kahe che, emAM tuM zuM karavA ciMtA kare che? mArI jiMdagI che, huM game tema jIvuM.- Ama koI paNa vAtane je sAcI rIte leto nathI, patnI khAvA mATe kahe Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raMgonuM dhyAna ane svabhAva-parivartana 87 topaNa e jhaghaDo karaze ke ATaluM jaladI te khavAtuM haze, rahevA de, moDethI khAIza. ane jo patnI khAvAnuM na kahe to kaheze, che mArI koIne citA? - Ama je dareka bAbatamAM UlaTuM ja vicAre che ke varte che tevA mANaso, je kaDaka, karkaza ane kaThora bole che, je corI kare che, je IrSA adekhAI kare che tevA mANaso amane bahu game che." lakSmIe A badhuM sAMbhaLyuM. te to dvidhAmAM paDI gaI. kALA raMgone chatrachAyA ApavAnI, temanI sAthe jIvavA ane rahevAnI paNa hA pADI dIdhI. have zuM karavuM? AvA mANaso sAthe kevI rIte rahI zakAya? khUba vicArIne teNe rasto kADhyo. raMgone teNe kahyuM: 'huM jarUra tamArI sAthe AvIza. paraMtu tamArA gharamAM nahi rahuM. gharanI bahAra parasALamAM rahIza.' lakSmI aMdhakAranA raMgo sAthe gaI. teNe tyAM potAnI chatrachAyAno vistAra paNa karyo. paraMtu te kyAreya gharamAM na gaI. ghara bahAra parasALamAM ja besI rahI. jeo A pramANe kRSNa vezyAvALA, nIla vezyAvALA ane kApota lezyAvALA loko che, jeo kALA raMgavALA che, tyAM paNa lakSmI hoya che, paraMtu te gharanI bhItara nahi, zarIranI bahAra hoya che. zarIrane e suvidhA Ape che. paraMtu gharanI bhItare nathI jatI. mananI bhItara nathI jatI. AthI mananI zAMti nathI hotI. thoDA samaya bAda evo ja eka bIjo banAva banyo. prakAzanA raMgo bhegA thaIne lakSmIne maLyA ane vinaMtI karI: 'mahAdevI! amAre ApanI chatrachAyA joIe che. kAraNa tenA vinA koI jIvI nathI zakatuM. sukharUpa rahI nathI zakatuM. - lakSmIe kahyuM: 'sArI vAta che. tamArI pAse AvIza. tamane chatrachAyA ApIza. paNa pahelAM tame mane kaho ke tamAruM ghara kevuM che? tamArA loko kevA che? tamArI AsapAsanuM vAtAvaraNa kevuM che? tamane kevA loko game che? prakAzanA raMgoe kahyuM: 'jemano vyavahAra vinamra hoya che, je caMcaLa nahi paNa sthira mananA hoya che. je bahArathI paNa acaMcaLa hoya che ane bhItarathI paNa acaMcaLa hoya che, je kapaTI nathI hotA, je hAMsI-mazkarI nathI karatA, je priyadharmI hoya che, je dharmamAM dRDha hoya che, jemanAM krodha ane mAna kSINa thaI cUkyAM che, jemanuM citta eTaluM zAMta che ke du:kha temane sparzI sudhdhAM nathI zakatuM, AvA loko amane priya che ane teo amArA parivAranA sabhya che.' eka ghaNA moTA saMta thaI gayA. nAma temanuM milaregyA. e maraNapathArIe hatA. tIvra vedanA thatI hatI. ziSyoe pUchayuM : "gurudeva! Apane du:kha thAya che? Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 AbhAmaMDaLa temaNe kahyuM: "nA, saMsAramAM cotarapha du:kha che. paNa mane duHkha nathI thatuM. kAraNa mAruM mana zAMta che.' jenuM citta zAMta hoya che, tene du:kha nathI thatuM. du:kha che ane du:kha thavuM e be alaga bAbata che. duniyAmAM du:kha che ane e du:khano anubhava thavo e eka bIjI vAta che. kyAreka kyAreka jIvanamAM evI paLo paNa Ave che ke jyAre mana bIjA kAmamAM rokAyeluM hoya che, moTA kAmamAM vyasta hoya che tyAre du:kha saMpUrNa bhUlI javAya che. - barnArDa zaoNnA jIvanano eka prasaMga che. te khUba ja mazkarA ane hasamukha hatA. eka vakhate temane hRdayano dukhAvo UpaDayo. DaoNkTarane bolAvyA ane kahyuM: 'hadayamAM dukhAvo UpaDyo che.' DaoNkaTara e jANatA hatA. temaNe kahyuM: zaoN ! mane khUba ja vedanA thAya che. zuM karuM?" ema kahIne DaoNkaTare eka evo AkAra cItaryo ke zo te joIne gabharAI gayA. te tarata ja UbhA thaI gayA ane DaoNkTara mATe pANI laI AvyA. temanI sevA-suzruSA karI. DaoNkaTarane sAruM thaI gayuM. UbhA thayA ane kahyuM: 'zo! mArI phI Apo." zaoNe kahyuM: 'zenI phI ApuM?" DaoNkTara: kema, meM tamArI TrITamenTa karI tenI. zaoN: paNa TrITamenTa to meM tamArI karI. sevA karI meM tamane svastha karyA. AthI phI to UlaTI tamAre mane ApavI joIe.' DaoNkaTare kahyuM: 'nahi, zo, TrITamenTa to meM ja tamArI karI che. mArI vedanA e to tamane svastha karavAnuM nATaka hatuM. have tame mane kaho, tamAro dukhAvo kyAM che? vAstavamAM barnArDa zo e samaye potAno dukhAvo bhUlI ja gayA hatA. temane AtmavismRti thaI gaI hatI. darda ke dukhAvAnuM temane bhAna ja nahotuM rahyuM. jenuM citta prasanna hoya che tenI AsapAsa duHkha bhale hoya, paraMtu du:kha tenI bhItara pravezI nathI zakatuM. dhyAna dvArA tenA zarIrano kaNekaNa eTalo vajaya banI jAya che ke du:khane bhItara ghUsavAnI jagA ja nathI maLatI. je upazAMta hoya che, je jitendriya hoya che, je mitabhASI hoya che, je pApabhIru hoya che ane hitanI kAmanA karanAra hoya che tevA loko amane priya che. A vAta prakAzanA raMgoe lakSmIne kahI. tyAre lakSmIe kahyuM: "mane paNa evA loko ja pasaMda che. tame sau jAo. jarAya ciMtA na karazo. huM tamAre tyAM AvIza. bahAra nahi, bhItara rahIza." lakSmI AvI ane bhItara Asana jamAvIne rahI. tejo, padma ane zukala lezyAvALAo pAse lakSmI rahe che. bahAra nahi, temanI bhItara e rahe che. AthI evA lokonA haiye sadAya zAMti rahe che. ghaNI vakhate temane zArIrika taklIpho satAve che, padArthono abhAva paNa rahe che paraMtu temanuM mana kayAreya azAMta Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ve raMgonuM dhyAna ane svabhAva-parivartana nathI thatuM kAraNa temanI bhItara lakSmInuM Asana hoya che. temanA haiye lakSmI birAjamAna hoya che. ghaNI vAra A puchAya che ke kharAba kAma karanArAo pAse keTalo badho paiso hoya che? jarUra temanI pAse paiso hoya che. paraMtu ApaNe A pAyAnI vAta na bhUlIe ke lakSmI bahAra beThI che, bhItara nahi. evA mANasone zArIrika suvidhAo maLI zake che paNa temanuM mana azAMta rahe che. loko A paNa kahe che ke sAruM AcaraNa karanAra pAse paiso to hoya che paraMtu eTalo paiso nathI hoto ke jeTalo apekSita hoya che. teo vaibhavazALI jIvana jIvI nathI zakatA. A sAcuM che, paraMtu ApaNe A na bhUlIe ke tejsa, padma ane zukala lezmAvALAnA haiye lakSmI beThelI hoya che. temanA mananI zAMti kayAreya tUTatI nathI. teo kayAreka kayAreka zArIrika asuvidhAo bhogave che, paraMtu temanuM mana azAMta nathI thatuM. zAMti ane azAMtino prazna lezyAo sAthe joDAyelo che. kRSNa-lezyA ane zukala-lezyAno A prazna che. padma-lezyA ane nIla-lezyAno A prazna che. tejolezyA ane kApota-lezyAno A prazna che. ApaNe je lezyAonA marmane samajI laIe to praznanuM ApoApa samAdhAna thaI jAya che. ApaNo dRSTikoNa eTalo to bahirmukhI thaI gayo che ke ApaNe mANasanuM mUlyAMkana mAtra padArthanA AdhAre karIe chIe ane mAtra padArthane ja paiso ke lakSmI mAnIe chIe. jarUra che dRSTikoNa badalavAnI. mUlyAMkanano eka ja dRSTikoNa nathI, keTalAya dRSTikoNa che. bhagavAna mahAvIrane pUchyuM : he bhagavana! alpa RddhivALA jIva koNa che? ane mahAna RddhivALA jIva koNa che? bhagavAne kahyuM : 'nIla-lezyAnA jIva alpa RddhivALA hoya che, garIba hoya che. kApota-lezyAnA jIva temanI apekSAthI mahaddhika hoya che, teje-lezyAnA jIva vadhu mahaddhika hoya che. padma-lezyAnA jIva tethIya vadhu RddhizALI hoya che ane zukala-lezyAnA jIva sauthI vadhu RddhizALI ane vaibhavazALI hoya che. kRSNazlezyAnA jIva sauthI ochA vaibhavazALI hoya che ane zukala-lezyAnA jIva sauthI vadhu vaibhavazALI hoya che.' mahAvIre ema na kahyuM ke je karoDapati hoya, abaoNpati hoya te maddhika hoya che ane jemanI pAse so hajAra ja hoya che te alpa RddhivALA hoya che. mUlyAMkanano mahAvIrano dRSTikoNa bhinna che. vaibhavazAlitA ane saMpadAno A dRSTikoNa jo ApaNI pAse hoya to mananI azAMtino prazna ATalo jaTila na hota. Aja samagra vizvamAM mananI azAMtino prazna khUba ja jaTila banyo che. tenuM kAraNa e che ke Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 AbhAmaMDaLa mANasa sukhasaMpattine eka ja AMkhathI jue che. bahAranI sukhasaMpattine ja e sukhasaMpatti mAne che. eka AMkhathI bhale jue paNa tenI bIjI AMkha phUTelI nahi hovI joIe. e bIjI AMkhathI bhItaranI sukhasaMpatti paNa jue. bhItara paNa e DokiyuM kare. eka cAraNa kavi nyAya mATe hAkema pAse gayA. hAkeme nyAya barAbara na karyo. AthI cAraNa haiyuM bolI UThayuM : "suna hAkama saMgrAma kaha, AMdho mata havai yAra aurAM re do cAhi, thArUM cAhijai cAra." arthAt hAma sAheba AMdhaLA na bano, yogya nyAya karo, be AMkha bahAra jovA mATe che ane be bhItara jovA mATe joIe. lezyAnI bhASAmAM kahI zakuM ke ApaNe paNa cAra AMkha hovI joIe. be AMkho bahAranI sukhasaMpatti jovA mATe ane be AMkho bhItaranI sukhasaMpatti jovA mATe. paraMtu jaNAya che evuM ke bahAranI sukhasaMpatti jAvA mATe to ApaNI A be AMkho ghaNI moTI banI jAya che, cAra thaI jAya che ane bhItarI sukhasaMpatti jovA mATe AMkha ja nathI. mANasa e mATe aMdha banyo che. mahAvIre vezyAnA siddhAMtamAM, lezyAnA AdhAra para Rddhi ane vaibhavanI carcA karI. be dRSTikoNa hoya che. eka che padArthano ane bIjo che vyakti - mANasanA bhAva ane AcaraNano. je mANasa kRSNa Adi traNa lezyAmAM rahe che, tene bahAranI sukhasaMpatti kayAreka maLI jAya che paraMtu tenuM AMtarika jIvana khalAsa thaI jAya che. adhyAtmasAdhanAnA saMdarbhamAM ApaNe A spaSTapaNe samajI laIe ke divALInA A mahAna parva prasaMge ApaNe mAtra dhananI ja kAmanA na karIe, guNonI paNa kAmanA karIe. ApaNe mAtra bAhya vyaktitvane ja sukhI banAvavAnI nahi paNa AMtarika vyaktitvane paNa sukhI, samRddha ane AnaMdamaya banAvavAnI paNa kAmanA karIe. A baMneM vAta banaze to sAmAjika vyaktinuM jIvana pUruM banaze; nahi to khaMDita raheze, tUTeluM raheze. bahAranuM jIvana akhaMDa lAgaze paNa bhItara badhuM chinnabhinna * tUTeluM--phUTeluM raheze. bahAranI sukhasaMpatti meLavIne paNa lAgaze ke bhItara khAlIpo che. kaMIka khUTe che bhItara. hajI kazuM meLavyuM nathI. manane kayAreya ema cena ane zAMti nahi maLe. A garIbAI banI ja rahevAnI. AthI A adhyAtma-divALI manAvavA mATe ApaNe raMgonI upAsanA karIe, raMgonuM dhyAna karIe. vyaktitvane badalavAnAM traNa sAdhana che: 1. prekSA-dhyAna, 2. bhAvanAno prayoga, ane 3. raMgonuM dhyAna. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raMgonuM dhyAna ane svabhAva-parivartana 91 be sAdhanonI carcA ApaNe karI gayA chIe. je mANasa prakAzamaya raMgonuM dhyAna kare che, te potAnA AMtarika vyaktitvanuM ghaDatara kare che ane je aMdhakAranA raMgonuM dhyAna kare che te potAnA vyaktitvane aMdhakArathI bharI potAnA vyaktitvane te chinnabhinna karI nAkhe che. prakAzanA betraNa raMgonI huM carcA karavA mAguM chuM. tejo-lezyAno raMga bALa-sUrya jevo lAla raMga che. lAla raMga nirmANano raMga che. lAla raMganuM tattva che agni. ApaNI tamAma sakriyatA, zakti, tejasvitA, dIpti, pravRttino srota che, lAla raMga, lAla raMga ApaNuM svAsthya che. DaoNkaTara sarva prathama jue che ke lohImAM sapheda kaNa keTalA che ane lAla kaNa keTalA che? lAla kaNa ochA hoya to te bImArIno nirdeza kare che. lAla raMga pratirodhAtmaka zaktinuM pratIka che. bahArathI AvanArane te bahAra ja rokI rAkhe che, bhItara nathI javA detA, lAla raMgamAM A kSamatA che ke te bAhya jagatamAMthI aMtarjagatamAM laI jaI zake che. jyAM sudhI kRSNa, nIla ane kApota laizyA kAma kare che tyAM sudhI mANasa aMtarmukhI nathI thaI zakato. AdhyAtmika nathI thaI zakato, aMtarjagatanI yAtrA nathI karI zakato. prekSA-dhyAnanI prakriyAmAM AMtarika sUkSma saMvedanono anubhava karavAnuM ame zIkhavIe chIe. mana jyAre sUkSma hoya che tyAre e sUkSma kaMpanone pakaDavAmAM sakSama banI rahe che. trIjI vAta che, raMgono anubhava karavo. teMjasa zarIra sAthe ApaNo saMparka sthapAya che tyAre raMga dekhAvA lAge che. jyAre ApaNe darzana-kendrane sakriya karIe chIe tyAre bALa-sUryano lAla raMga dekhAvA lAge che. e samaye mANasane keTalI badhI AnaMdanI anubhUti thAya che tenI kalpanA thaI zakatI nathI. e AnaMdano jAtaanubhava karanAra ja te jANI zake che. paNa eya ene batAvI nathI zakato. A lAla raMganA anubhavathI, tejA-lezyAnAM spaMdanonI anubhUtithI aMtarjagatanI yAtrAno AraMbha thAya che. lAla raMga nADI-taMtra ane lohIne sakriya banAve che. ApaNe jyAre darzana-kendra para lAla raMganuM dhyAna dharavAnuM zarU karIe chIe ane e dhyAna sadhAya che tyAre TevomAM parivartana thavAnI zarUAta thAya che. kRSNa, nIla ane kApota lezyAnA kALA raMgothI thatI Tevo tejA-lezyAnA prakAzamaya lAla raMgamAM khatma thavA lAge che, ane svabhAvamAM acAnaka parivartana Ave che. padma-lezyAno raMga pILo che. A raMga ghaNo ja zaktizALI hoya che. garamI pedA karanara A raMga che. lAla raMga paNa garamI pedA kare che. utkramaNanI tamAma prakriyA garamI vadhAravAnI prakriyA che. tejalezyAmAM garamI vadhe che, padma-lezyAmAM paNa garamI vadhe che. ane jyAre A garamI pUrI mAtrAmAM vadhI jAya che, carama zikhare pahoMcI jAya che ane te pachI garamI vadhavAnI koI Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 AbhAmaMDaLa guMjAza na rahe tyAre zukala-lezyA dvArA garamInuM upazamana karAya che ane tyAre nirvANanI ghaTanA bane che. zArIrika dRSTie pILo raMga' magaja ane nADI-taMtrane baLa Ape che. je bALakanI buddhi ane yAdazakti nabaLI hoya, magaja maMda hoya tene je pILA raMganA khaMDamAM rAkhavAmAM Ave to tenAmAM pheraphAra thavo zarU thaI jAya che. je mANasa dasa miniTa sudhI magajamAM pILA raMganuM dhyAna kare che tenuM buddhibaLa majabUta thatuM jAya che. pILA raMgano je manovaijJAnika prabhAva che te che- cittanI prasannatA. Aja raMganA vijJAnamAM ghaNI zodho thaI che ane e zodho hajI cAlu ja che. raMganuM manovijJAna kahe che ke pILo raMga mananI prasannatAnuM pratIka che. tenAthI mananI nirbaLatA ghaTe che ane AnaMda vadhe che. Agamo kahe che ke pIta-lezyAthI citta prazAMta thAya che, zAMti ane AnaMda vadhe che. pILA raMgathI darzananI zakti vikasita thAya che. darzana eTale sAkSAtkAra - anubhava. tenAthI tarkanI zakti nahi paNa sAkSAtkAra ane anubhavanI zaktino vikAsa ane vistAra thAya che. manane prasanna karavuM, buddhino vikAsa karavo, darzana-zaktine vadhAravI, magaja ane nADI-taMtrane sudRDha ane sakriya karavAM-A badhuM karavuM e pILA raMganI kSamatA che. ApaNe jo hRdaya-kendra ke AnaMda-kendra para pILA raMganuM dhyAna karIe chIe, magaja ke vizuddhi-kendra para pILA raMganuM dhyAna karIe chIe to aMdhakAranA raMgo dvArA nirmita Tevo chUTavA lAge che ane navI Tevo banavI zarU thaI jAya che. lezyA-dhyAnano prayoga khUba ja mahattvapUrNa prayoga che. jaina sAdhanApaddhatino A apUrva prayoga che. A prayogathI AtmasAkSAtkAranI eka jhalaka maLe che. ghaNA sAdhakoe AvI jhalaka meLavI che. lezyA mAtra jANavA, jevA ne raTavAnI vAta nathI, sAdhanAnI e pUrI prakriyA che. samagra vyaktitvane badalavAnI e prakiyA che. je traNa kALI lezyAoe vyaktitvanuM nirmANa karyuM che, te vyaktitvane toDavA-phoDavA mATe traNa prakAza-lezyAo pUrI sakSama che. A traNa prakAza-lezyAo vyaktitvane navAM rUpa-raMga Ape che. lezyAonA cha raMga che. temAM traNa kharAba ane traNa sArA che. traNa prazasta raMga che ane traNa aprazasta, kALo, nIlo ane bUtariyo (kApota) A raMga kharAba ja nathI hotA. ApaNe be bhAga karavA paDaze: prakAzanA raMga ane aMdhakAranA raMga. kALo, nIlo ane kabUtariyo-A traNa aMdhakAranA raMga che, je kharAba che. ane prakAzanA kALA, nIlA ane kabUtariyA raMga sArA che. e ja pramANe aMdhakAranA lAla, pILA ane sapheda raMga kharAba Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raMgonuM dhyAna ane svabhAva-parivartana 3 hoya che ane prakAzanA lAla, pILA ane sapheda raMga sArA hoya che. kRSNalezyA vizuddha thatI thatI nIla-lezyA bane che. mahAvIrane pUchavAmAM AvyuM : he bhagavaMta! zuM kRSNa vezyA, nIla leyA ane kApota-lezyAnAM pariNAma aprazasta hoya che?" mahAvIre kahyuM: 'evuM nathI. kRSaNa, nIla ane kApota vezyAnA samaye ApaNAM pariNAma prazasta ane aprazasta bane hoya che. AthI sApekSatAthI kahI zakAya ke kRSaNa-lezyAnI apekSAe nIla-lezyA vizuddha che, ane nIla-lezyAnI apekSAe kApota-lezyA vizuddha che." ApaNe be prakAra karavA paDaze. eka saMkalezano ane bIjo asaMkalazano. saMkalezanuM carama bindu che, kRSNa-lezyA ane saMkalezanuM carama bindu che, zukala-lezyA. asaMkaleza eTale vizuddhi. vizuddhinI jaghanya avasthA che te jolezyA, madhyama avasthA che padma-vezyA ane utkRSTa avasthA che zukala-lezyA. saMkaza eTale avizuddhi. avizuddhinuM carama bindu che kRSNa-lezyA, madhyama bindu che nIla-lezyA ane jaghanya bindu che kApota-lezyA. badhA raMga na kharAba hoya che, na sArA. sapheda raMga paNa jo aMdhakArano hoya to te kharAba hoya che ane prakAzano hoya to e sAro hoya che. amerikana mahilA vaijJAnika jA. je.sI TrasTe mANasanA AbhAmaMDaLa viSayamAM ghaNI zodho karI che. temaNe raMgonuM eka vargIkaraNa ApyuM. eka prakAzano raMga. bIjA aMdhakAranA raMga. tenI tulanA prazasta ane aprazasta raMgothI karI zakAya. kALo raMga kharAba ja hoya AvuM thoDuM che? te saMrakSaNa ApanAro raMga che. dhyAnamAM paNa kALA raMganuM ghaNuM mahattva che. tIrthakaronI upAsanA paNa kALA raMgathI karAya che. vaidika sAdhanApaddhatimAM brahmAnI upAsanA lAla raMgathI karavAmAM Ave che. vikhaNanI upAsanA kALA raMgathI paNa karavAmAM Ave che kAraNa kALo raMga saMrakSaNano raMga che. mahezanI upAsanA sapheda raMgathI karAya che, kAraNa maheza- ziva saMhAra karanAra che. kALo raMga sAro paNa hoya che ane kharAba paNa hoya che. sapheda raMga sAro paNa hoya che ane kharAba paNa hoya che adhyAtmanA vikAsamAM rIMgaNiyA raMganuM ghaNuM mahatva che. mANasanI hiMsAtmaka vRttione badalavAmAM A raMga ghaNI mahattvanI bhUmikA adA kare che. AjanA lakSmI-pUjA ane prakAzanI pUjAnA avasare ApaNe pavitra raMgonuM dhyAna dharIe. sapheda ane pILA raMganuM dhyAna dharIe. ApaNA pavitra saMkalpone aMtarjagata sudhI pahoMcADIne ApaNe evI ArAdhanApaddhati vikasAvI zakIe chIe ke je laukika paddhatithI paNa vadhu zaktizALI hoya. A paddhatithI be lAbha thAya che. eka to mananI zAMti ane buddhinI nirmaLatAnI sAdhanAno vikAsa thAya che, ane bIjuM bAhya vyaktitvano vikAsa paNa thAya che. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zibira - 2 dinAMka : 5-12-78thI 17-12-08 sudhI sthAna : lADhanuM rAjasthAna ] * prajJApradIpa' Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. dhyAna zA mATe? 1 0 satya zodhavA mATe, cetanAnI svataMtra sattAno anubhava karavA mATe, zAtAne pratiSThita karavA mATe. 2 0 cetanAne vyApaka banAvavA mATe, padArtha-pratibaddhatAne toDavA mATe. 3 0 aMtardaSTine jAgrata karavA mATe. ja 0 caitanya-kendrone jAgrata karavA mATe. 5 0 vezyAne rUpAMtarita karavA tema ja AbhAmaMDaLane svaccha ane zaktizALI banAvavA mATe. 6 0 cittane nirmaLa, jAgrata, sazakta ane aMtarmukhI banAvavA mATe. 7 0 du:khamukti mATe. 8 0 pravRttithI zakti kSINa thAya che. nivRttithI zakti saMrakSita ane vikasita thAya che. smRti. vizleSaNa, cayana nirdhAraNa - A badhuM nAnA magajamAMseiribelama)mAM saMbhave che. te sarvano vikAsa dhyAna dvArA thAya che. 9 0 vicAra ane saMvedanAnA niyaMtraNathI atIndriya zAna thAya che 10 0 bhautika-padArthavijJAnI Ivana zreDiMgare kahyuM che ke padArthanuM mULa svarUpa kaNa che ke taraMga e vivAda eTalI mahatvano nathI ke jeTalo jaDa ane cetanAnA pArasparika saMbaMdhonI gUMcane ukelavAno che. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka ... manamAM saheje prazna thAya ke dhyAna zA mATe karavuM? prayatna choDIne aprayatna zA mATe? sakriyatAne choDIne niSkriyatA zA mATe? ceSTAne mUkIne niSTa zA mATe? mANasa sAmAnyata: ALasu hoya che. muzkelIthI te puruSArthI bane che. kyAreka teno puruSArtha jAge che ane e prayatna kare che. saMsAramAM prayatna karanArAonI apekSA aprayatnakAronI saMkhyA ghaNI che. mahenata karanArAonI sarakhAmaNImAM mahenata nahi karanArA jhAjhA che. puruSArthInI tulanAmAM ALasu ane akarmaNya aneka che. A hAlatamAM ApaNe dhyAnanA bahAnA heThaLa akarmaNyatA tarapha zA mATe jaI rahyA chIe? zA mATe prayatna choDIne aprayatnane AvakArI rahyA chIe? A prazna manamAM Ubho thAya che. svAbhAvika che A prazna. ApaNe je prayatna ane aprayatnane barAbara samajI laIe to praznanuM samAdhAna thaI zake che. ane e samajavAmAM talamAtra paNa bhrAnti thaI to dhyAna pratye paNa ApaNe bhramamAM rahI jaIzuM. jIvananI yAtrA cAlu rAkhavA mATe prayatna che. ApaNo puruSArtha ke ApaNo parizrama A jIvana-naukAne haMkAratI rAkhavA ane zvAsanI maryAdA nibhAvavA mATe che. jyAre aprayatna che. jIvananI saccAIne pAmavA mATe. karma che, jIvananI yAtrA calAvavA mATe ane akarma che jIvananI saccAI pAmavA mATe. pravRtti che, jIvananI yAtrA calAvavA mATe ane nivRtti che jIvananI saccAI meLavavA mATe. jeo mAtra karma kare che teo jIvananI yAtrAne calAvI zake che paraMtu jIvananI saccAIne teo prApta nathI karI zakatA. dhyAna karanArA prayatnane nathI choDatA, paraMtu mAtra prayatna karanArA dhyAnane choDI de che. dhyAna karanArA karmane nathI choDatA, paraMtu karma karanArA dhyAnane choDI de che. je mANasa jIvananI saccAI meLavavA mATe potAnI yAtrA zarU kare che, te jIvananI Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAna zA mATe? 97 yAtrA calAvavA mATe karma paNa kare che. tenuM karma akarmamAMthI ja nIkaLe che. tenI pravRtti nivRttimAMthI ja nIkaLe che ane tenI sakriyatA niSkriyatAmAMthI ja utpanna thAya che. je karma akarmamAMthI nIkaLe che te khUba ja pavitra ane zaktizALI hoya che. je pravRtti nivRttimAMthI janme che ane je sakriyatA niSkriyatAmAMthI utpanna thAya che te nirdoSa ane svaccha hoya che. karmamAM badhA doSa eTalA mATe AvyA che ke karma karSamAMthI nIkaLe che. pravRttimAMthI pravRttio nIkaLe che. jyAre karmamAMthI karma ane pravRttimAMthI pravRtti nIkaLe che tyAre mANasa mAtra karmamaya ane pravRttimaya banI jAya che. pachI karma tenA mATe sAdhana na banI rahetAM sAdhya banI jAya che. karma sAdhana che. ApaNA jIvananuM te sAdhya nathI. pravRtti ApaNI jIvanayAtrAnuM sAdhana che, sAdhya nathI. paraMtu jyAre pravRttimAMthI pravRtti ane karmamAMthI karma nIkaLe che tyAre pravRtti ane karma sAdhya banI jAya che, sAdhana nathI rahetAM. pharaka mAtra ATalo ja che ke dhyAna karanAra mANasa karma ane pravRttine sAdhana mAne che. jIvana-yAtrA karanAra ane dhyAna nahi karanAra mANasa karma ane pravRttine sAdhya mAnI le che. AthI jIvanamAM eka ghaNI moTI bhramaNA AvI jAya che. jIvananI saccAI pAmavA ApaNe aprayatna karIe chIe. AjanA vaijJAnika yugamAM padArtha para ghaNI zodho thaI che ane Aje paNa e zodhakhoLa cAlu ja che. padArthanI prakRtine, padArthanA astitvanA kaNekaNane tapAsavA cakAsavAmAM Ave che. tamAma saMzodhana padArtha para thaI rahyuM che ane padArthanI zodhanA ghaNA badhA niyama banyA che. vaijJAnika saMzodhana bAda eka dhAraNA khUba ja spaSTa banI che ke padArtha che. padArthoya che. te eka viSaya che. paraMtu padArthanI pAra koI na koI jJeya che, na koI viSaya. viSayI ane viSaya, jJAtA ane jJeya, padArtha ane padArthAtIta sattA - e be bAbata che. vaijJAnika zodho bAda A dhAraNA khUba ja majabUta banI gaI ke mAtra padArtha che, paramAN che, paramANuonA skaMdha che. paraMtu tenI upara cetanA nAmanI koI svataMtra sattA nathI. svataMtra zAtAnuM koI astitva nathI. padArtha Aja eTalo mahattama banI gayo che ke tenI sAme mANasanuM astitva vilIna thatuM jAya che. mANasa gauNa banyo che ane padArtha mukhya. padArtha siMhAsana upara besI gayo che ane mANasa tenA caraNe hAtha joDIne besI gayo che. Ama banavuM svAbhAvika che, kAraNa vijJAnIo upakaraNonA mAdhyamathI, yaMtronA mAdhyamathI, bhautika sAdhanonA mAdhyamathI saMzodhana karI rahyA che. A. 7 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 AbhAmaMDaLa je mANasa sAdhanonA mAdhyamathI zodha karaze te padArtha sudhI ja pahoMcaze, AtmA sudhI nahi pahoMcI zake. e badhAM AtmA sudhI pahoMcavAnAM sAdhana nathI. padgalika sAdhano dvArA pAMgalika sattAne ja jANI zakAya, Atmika sattAne nahi. padgalika sattAne jANavA mATe vijJAnIoe jeTalA niyama banAvyA ane je niyamono upayoga karAya che te badhA padArthanI vyAkhyA kare che, koI cetana sattAnI vyAkhyA nathI karatA. cetana sattA temano viSaya banI paNa nathI zakatI. AthI vaijJAnika jagate cetana sattAno inkAra karyo che. A inkAra ane asvIkAranA kAraNe ja ApaNane dhyAnanI mAtra ATalI ja upayogitA samajAya che ke tenAthI tANa tinAva ochI thAya che ane zArIrika svAthya sAruM rahe che, vagere vagere. basa dhyAnanI ATalI ja upayogitA, ethI vizeSa nahi. paraMtu dhyAna mAtra tANa ochI karavA mATe ja nathI. e kharuM ke dhyAnathI snAyavika tANa, mAnasika tANa ane bhAvanAtmaka tANa ochI thAya che ane tabiyata sudhare che. lohInA bhramaNamAM pharaka paDe che. paNa dhyAnano jo A ja udeza hoya to dhyAnanI yAtrA ghaNI nAnI banI jAya, tenI upayogitA sImita banI jAya. to dhyAna ApaNA mATe zarIrane puSTa ane svastha karavAnuM eka sAdhana ja banI rahe. ethI vizeSa pachI tenuM koI mUlya na rahe. paraMtu ApaNe dhyAnano je upakrama zarU karyo che, te kaMIka viziSTa uddezathI zarU karyo che. temAM zArIrika svAthyanI paNa gaNanA che. zArIrika svAthya paNa kaMI ochuM mahattvanuM nathI. paraMtu zarIrathIya vadhu vizeSa jenuM mUlya ne mahattva che tene huM ochuM ane alpa karavA nathI mAgato. sauthI vadhu mUlyavAna che ApaNA astitvano bodha. astitvano bodha nathI thato tyAM sudhI svAsthano prazna jaTila banI rahevAno. ApaNe ema na mAnIe ke svAzyano saMbaMdha mAtra saMjoga, vAtAvaraNa ane kITANuothI ja che. svAsthayano prazna ghaNe UMDe jaDAyelo che. mANasa jyAM sudhI potAnA astitvano bodha nathI karI leto tyAM sudhI svAsthanI samasyAne paNa ukelI nathI zakato. miA dRSTikoNonA lIdhe ja rogo thAya che. jyAM sudhI mithyA dRSTi khatma na thAya tyAM sudhI du:kho khatma nathI thatAM. du:khone khatma karavAnuM ekamAtra sAdhana che satyanI upalabdhi, astitvanI upalabdhi. satyanI prApti thAya che tyAre du:khonA ucchedanI prakriyA zarU thaI jAya che. chevaTe pariNAma e Ave che ke du:kho badhAM jaDamULathI UkhaDI jAya che. sAdhakane savadukhapahINamagga-du:khone prakSaNa karavAno mArga maLI jAya che. Aja sudhI je lokoe duHkhonuM umUlana karyuM che, te sau satyane pAmyA hatA. jemaNe satya upalabdha nathI karyuM teo kadI du:khothI chaTayA nathI. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAna zA mATe? 9 banI zake ke phUla ane pAMdaDA toDIne mAnI lIdhuM ke vRkSanAM mULa ukhADI nAkhyAM. Ama mAnavuM e narI bhramaNA che. phaLa, phUla ane pAMdaDA toDavAM mAtrathI patI nathI jatuM. ApaNe mULane ukhADI nAkhavAnuM che, to ja da:kho badhAM ja nAmazeSa thaze. mANasa jaDamULanI vAta nathI vicArato. te mAtra upara uparanuM vicAre che. upara je dekhAya che tenI vyAkhyA kare che. bhItaranI vyAkhyA e nathI karato. AthI ghaNI badhI samasyAo ane praznonuM jaMgala Uge che. mANasa dhvaja banavA cAhe che, pAyAno paththara nahi. mANasa pAMdaDAM jue che, mULa nathI joto. jyAM sudhI jaDane na jovAya, pAyAnA paththarane na jovAya tyAM sudhI samasyAno ukela nathI Avato. je mULabhUta samasyA che te che astitvanI samasyA. tamAma du:khonI e janetA che. badhuM ja tyAMthI AvI rahyuM che. roga eka du:kha che, mota eka du:kha che. mota eTaluM du:kha nathI jeTaluM du:kha motanA bhayathI che. janma eTaluM du:kha nathI jeTaluM du:kha janmanA bhayathI che. roga eTaluM du:kha nathI, jeTaluM du:kha roganA bhayathI che. Ama ApaNe jANe-ajANe eka prakAranA ajJAta bhayathI AkrAnta thatA jaIe chIe ane e bhaya ApaNane satata satAvyA kare che. moTAmAM moTo banAva bane, paNa jo tenI sAthe ApaNA manane na joDIe, saMvedanane na joDIe to koI ja du:kha nathI thatuM. eka khUba ja marmasparzI kyA che. paradeza gayAne pitAne bAra bAra varasa thaI gayAM hatAM. gharanI yAda satAvavA lAgI. te ghare AvavA nIkaLyo. A bAju bAra varasano putra pitAnI zodhamAM nIkaLyo. akasmAta baMne ekabIjAthI bekhabara eka ja dharmazALAmAM UtaryA. rAtre putranA peTamAM bhayaMkara dukhAvo UpaDyo. te cIso pADavA lAgyo. pitA bAjunI ja rUmamAM hatA. cIsonA kAraNe temanI UMgha vAraMvAra tUTI jatI hatI. temaNe potAnA nokarane kahyuM: 'jA, e cIso baMdha karAva." nokara gayo. putranI sAthe paNa nokara hato. pitAnA nokare chokarAne cIso na pADavA kahyuM. putranA nokare kahyuM: 'bALaka che, peTamAM sakhta dukhe che. dukhAvo zAMta thatAM ApoApa e cUpa thaI jaze.' paNa dukhAvo vadhato gayo. cIso vadhatI gaI. zeTha gusse thaI gayA. temaNe nokarane hukama karyo ke jAo, e chokarAne dharmazALAnI bahAra kADhI mUko. baMne nokara gayA ane e bALakane sAmAna sAthe dharmazALAnI bahAra kADhI mUkyo. bALakano dukhAvo vadhu jorathI UpaDyo ane kalAkamAM te marI gayo. cIso have sAva zAMta thaI gaI. zeThe ArAmanI UMdha lIdhI. zeThane khabara paDI Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 AbhAmaMDaLa ke chokaro marI gayo che tyAre teNe pUchaparacha karAvI ke e koNa hato, kyAMthI Avyo hato? zeTha bahAra AvyA. tapAsa karatAM khabara paDI ke e chokaro to khuda emano ja sago putra hato!! have zeThano jIva bahAra nIkaLavA lAgyo: "arere! mAro dIkaro marI gayo!!' pahelAM putra cIso pADato hato. have pitA cIso pADato hato. putra cIso pADato hato tyAre tene zAMta karanAra zeTha hatA. have zeTha pote cIsatA - raDatA hatA tyAre tene zAMta karanAra koI na hatuM. prazna che ke du:kha kayAMthI AvyuM? e chokaro marI gayo ethI zeTha du:khI thayA hatA? chokaro marI javAthI zeTha du:khI thayA hota to dasa AiniTa pahelAM ja te du:khI thAta. maravAthI - chokarAnA maraNathI koI du:kha nahotuM thayuM. tene dharmazALAnI bahAra kADhI mUkyo tyAre koI du:kha nahotuM thayuM. bALaka pratye tene koI na sahAnubhUti hatI, na saMvedanA. te mAtra potAnA ahaMkAranI pUrti karavA mAgato hato, te mAtra potAnA ahaMkAranuM pradarzana karavA icchato hato. tene mAtra eka ja vicAra hato ke potAnI UMgha kharAba na thAya. paNa jyAM tene khabara paDI ke A mAro dIkaro che te sAthe ja tenA para du:khanA pahADa tUTI paDyA. prasaMganI sAthe mana joDAya che, gamA-aNagamAnI saMvedanA joDAya che tyAre ekAeka sukha ke du:khano anubhava thAya che. ApaNA du:khanuM mULa na paristhiti che, na padArtha, na prasaMga. A badhAM nimitta banI zake che. sukha ane duHkha jyAM pedA thAya che te sArI cetanazaktinI anubhUtimAM pedA thAya che. ApaNe anubhUtinI ja bAdabAkI karI nAkhI. mAtra paristhitivAda ane ghaTanAcakra, mAtra padArtha para ja badho Aropa DhoLI dIdho. jyAM sudhI mithyA dRSTikoNa samULago dUra nahi thAya tyAM sudhI du:khonAM kAraNone dUra nathI karI zakAtAM. du:khanAM upAdAnane samApta nathI karI zakAtAM ane du:khane jaDamULathI ukhADI nathI zakAtuM. samyagdaSTino artha che, manane gamA-aNagamAnI anubhUtithI mukta karavuM. jyAM sudhI ApaNuM mana gamA-aNagamAnI cAnubhUtithI mukta nathI thatuM tyAM sudhI ApaNane samyagdaSTi upalabdha nathI thatI. ApaNe moTAM moTAM zAstro vAMcI laIe, tattvonAM nAma kaMThastha karI laIe, tattvonuM pArAyaNa karIe, paNa ApaNe jo gamA-aNagamAnI anubhUtithI alaga na hoIe to ApaNane samyagdaSTi upalabdha nathI thatI. ApaNI A saMvedanA jo samApta na thAya kare to ApaNane satya upalabdha nathI thatuM. ane satya upalabdha na thavAthI tamAma du:khone samApta karavAno koI upAya upalabdha nathI thato. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAna zA mATe? 101 samyagdaSTi, samyakatva, satya - A badhuM eka ja che. satyanI upalabdhi ApaNane tyAre thAya che ke jyAre ApaNe mULa sattAne jANIe, astitvane oLakhIe. dhyAna ApaNe eTalA mATe karI rahyA chIe ke ApaNe jJAtAne jANIe, viSayIne jANIe, draSTAne jANIe. draSTA, jJAtA ane viSayI - je paDadA pAchaLa cAlI gayA che teno ApaNe anubhava karIe. eka vijJAnI tene nathI jANI zakato paNa eka dhyAnI tene jANI zake che. dhyAnanA tamAma niyama jJAtA sudhI pahoMcADavAnA niyama che. vijJAnIo pAse evo eka paNa niyama nathI, jenAthI teo e parama sattAne jANI zake. dhyAnI je viSayonA AdhAre cAle che, potAnAM saMvedanone zuddha karato jAya che, potAnA bhoktA svarUpane choDato jAya che, tene jJAtAsvarUpano sAkSAtkAra thaI jAya che. sukhadu:khano anubhava tene thAya che je bhoktA hoya che. bhoktA e che ke je gamA-aNagamAne anubhave che. je jJAtA hoya che te ghaTanAne jANe che, tene bhogavato nathI. tenuM kAma che mAtra jANavAnuM, jyAM mAtra jANavAnI vAta Ave che tyAM jJAna zuddha thAya che, saMvedana zuddha thAya che. pachI tyAM mAtra padArtha rahe che, naryo padArtha, mAtra ekalI sattA ja rahe che. ApaNe padArthane padArthanA rUpamAM nahi paNa koI vizeSaNa sAthe tene jANIe chIe. dareka paramANune paramANunI dRSTithI, zaradIne zaradInI dRSTithI, garamIne garamInI dRSTithI nathI jANatA. ThaMDInI Rtu che ane rUmamAM hITara lagADayuM che to lAgaze ke hITara ghaNuM mUlyavAna che. vaizAkhI bapore dhomadhakhatA tApamAM koI hITara lagAvI de to lAgaze hITara jevI nakAmI bIjI koI cIja nathI. hITaranuM potAnuM koI mUlya nathI. hITara na sAruM hoya che, na kharAba. garamImAM barapha sAro lAge che ane ThaMDInA divasomAM sAro nathI lAgato. padArthanuM ThaMDA hovuM ' e paNa eka paryAya che ane garama hovuM e paNa eka paryAya che. je mANasa bhoktA che, gamA-aNagamAnAM saMvedanothI saMvedAya che to tene garamImAM ThaMDI vastu sArI lAgaze ane ThaMDImAM garama vastu sArI lAgaze. A sAruMkharAba lAgavuM e padArthano na guNa che, na dharma che, na astitva che. e mAtra mANasanA mananuM saMvedana che. mananI sAthe Ama 'lAgavuM" saMlagna haze, mananI sAthe pratibhAva joDAyelo haze tyAM sudhI padArthane padArthanI AMkhe nathI joI zakAto, paraMtu jevA raMganAM cazmAM paheryA hoya tevA ja raMgamAM te dekhAze. ApaNe mAtra eTaluM ja karavAnuM che, A cazmAM utArIe. cazmAMne lIdhe ja gamAnI AMkha ane aNagamAnI AMkha banI gaI che. ApaNe A cazamAne utArI nAkhIe. padArthane mAtra korI AMkhothI joIe, padArthanI najare joIe, to e Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 AbhAmaMDaLa banaze samyagdaSTi, samyagdarzana, samyaktva. e banaze tyAre prasaMga prasaMga raheze, cetanA cetanA raheze. tyAre prasaMga--banAva--ghaTanA na sukha Apaze, na du:kha. sukhanI cetanA ane du:khanI cetanA evuM paNa nahi bane. Aje ApaNI cetanA na zuddha cetanA che, na prasaMga zuddha prasaMga che. prasaMga cetanAne prabhAvita kare che ane cetanA prasaMgane prabhAvita kare che. prasaMga ane cetanAmAM eTalA vikAra pedA thaI gayA che ke baMnemAMthI koI zuddha nathI rahyuM. prasaMga paNa zuddha nathI rahyo ane cetanA paNa zuddha nathI rahI. na dUdha dUdha rahyuM che, na pANI pANI. baMnenuM mizraNa thaI gayuM che. Aja a-mizraNa che kAMya? loko cIja-vastuonI bheLaseLanI vAta kare che paraMtu dRSTikoNanA bheLaseLanI koI vAta nathI karatuM. kevuM Azcarya! vepArIo na mAlUma keTalI bheLaseLa kare che paraMtu mANasa UThe che tyArathI sUtA sudhImAM bheLaseLa ja bheLaseLa kare che. badhAmAM ja bheLaseLa. ApaNe bheLaseLane bhUlIne padArthane padArthanI dRSTie joIe. dhyAna dvArA ApaNane je upalabdha thaze te vizuddha tattva maLaze, na padArtha samApta thaze, na cetanA samApta thaze. samApta - khatma koIne karavA nathI. banAvI rAkhavAnA che. cAlu rAkhavAnA che. eka vakhata eka mANase AcArya bhikSune kahyuM : 'mahArAja ! Apa mUrtione khatma karI rahyA cho, uThAvI rahyA cho.' AcArya bhikSue kahyuM : 'mUrtione khatma karanAra huM koNa ? mUrtione uThAvanAra huM koNa? huM to mUtione mAnuM chuM, cetanAne cetanA mAnuM chuM ane jaDane jaDa mAnuM chuM. ethI vizeSa kaMI nathI karato.' dhyAna dvArA tamAre vizeSa kaMI karavAnuM nathI. na padArthane choDavAno che, na khuda tamArI jAtane, mAtra ATaluM ja karavAnuM che ke ApaNe padArthane padArthanA rUpamAM jANIe ane astitvane astitvanA rUpamAM jANIe. vAstavamAM kazuM ja karavAnuM nathI. saccAInuM bIjuM nAma che, na karavuM. saccAInuM nAma ja A che ke je jevuM che tevuM jANo. potAnA astitvamAM hovuM e saccAI che. svayaM hoya che. karanAra koNa che? karanAra koI nathI. e badho upacAra che. padArtha hoya che. bIjA mAtra nimitta bane che ane e mAnI le che ke meM ghaNuM moTuM kAma karyuM. ApaNe badhAM ja nimitta chIe. koI mANasa upAdAna nathI banato. koI paNa mANasa eTalo sakSama nathI banato ke te upAdAnane badalI zake. IzvaramAM paNa e tAkAta nathI. na vijJAnI upAdAna badalI zake che, na dhyAna-yogI. A AkhuM nATaka nimittonuM che. ApaNe nimittono abhinaya karatA jaIe chIe ane temAM potAnA kartRtvane mAnatA rahIe chIe. ApaNAM tamAma kartRtva nimittonAM kartRtvo che, upAdAnonAM nahi. koI mANasa Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAna zA mATe? 103 acetanane cetana banAvI de ke cetanane acetana banAvI de to mAnavuM paDaze ke teNe upAdAnanuM parivartana karyuM che. paraMtu evuM na thayuM che, na thaze. Aja vijJAnIo je jinsa banAve che e mAtra paryAyonuM parivartana che, vyavasthAnuM parivartana che, upAdAnonuM parivartana nathI. Aja saMkara-bAjaro, kalamI Ama thAya che. A be jAtinA saMyogathI trIjI jAtinuM utpAdana che. khaccara paNa eka trIjI jAti che. e na ghoDo che, na gadheDo. khaccara trIjI jAtinuM pazu che. cotarapha mizraNa ja miThANa che. vanaspatimAM mizraNa, pazuomAM paNa mizraNa A badhuM upAdAnanuM parivartana che? nA. A mAtra nimittonuM ja parivartana che. na cetanAmAM parivartana thayuM che, na padArthanA pudagalamAM parivartana thayuM che. mAtra sAMyogika parivartanathI Ama banyuM che. upakaraNomAM parivartana thaI jAya che. rasa ane gaMdhamAM parivartana thaI jAya che. eka ja DALa para sapheda phUla paNa Ave che ane pILAM phUla paNa Ave che. sapheda phUlavALI ane pILA phUlavALI - A baMne judI judI DALothI A DALa nirmita thaI che, je eka trIjI jAti banI gaI. A paNa kaMI upAdAnanuM parivartana nathI. mAtra nimittonuM parivartana che. ApaNAM zarIra, magaja, indriya ane buddhinA jeTalA paramANuo che temAM thoDuM ja parivartana karavAmAM Ave to badhuM ja badalAI zake che. raMga ane AkAra badalAI zake che. gaMdha ane rasa badalAI zake che. tene upAdAnanuM parivartana nahi kahI zakAya. - DaoN. iravina DaoN. sveDina jemsa kahe che ke jeo padArtha vijJAnIo che teo e vAtamAM lAgyA che ke padArthano mULa kaNa zuM che? teo mAtra A ja vAtane ukelavAno prayatna karI rahyA che. paraMtu A kaMI bahu mahatvano prazna nathI. mULa mUMjhavaNa - koyaDo A che ke padArthanuM mULa cetana che ke acetana? cetana ke acetananI pArasparika gUMcavaNane kevI rIte ukelI zakAya? vijJAna samakSa A sauthI moTo paDakAra che. vijJAna jJAtAnA saMbaMdhamAM hajI bhrAnta che. temanI samakSa prazna che ke cetana sattA che ke nahi? vartamAnamAM padArthanA viSayamAM aneka dRSTio spaSTa thaI che. paraMtu cetananA saMbaMdhamAM hajI paNa gUMcavaNo che. e gUMcavaNo dUra nathI thaI zakatI kAraNa cetanane jANavAno ekamAtra upAya che, svayaMno anubhava. potAnI saMvedanAnuM nirmalIkaraNa ane UrvIkaraNa. ApaNe jyAM sudhI ApaNI saMvedanAone nirmaLa nahi karIe, rAgadveSa ane mUcchanuM jIvana jIvIzuM tyAM sudhI AtmA mATenI dhAraNA sAcI nahi bane, tyAM sudhI jJAtAnA viSayamAM nahi jANI zakAya. A ja dhArmika loko AtmAno prazna zAstronA mAdhyamathI ukelavA mAge che. tarka dvArA tenuM samAdhAna cAhe che. AtmAne vAcika prayatno dvArA, sAhitya dvArA jANavA icche che. kharekhara A vicitra paristhiti che. eka bAju ema kahevAya Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 104 AbhAmaMDaLa che ke AtmA taskRtIta, padAtIta ane zabdAtIta satya che ane bIjI bAju ApaNe tene tarka dvArA, pada dvArA ane zabda dvArA meLavavA cAhIe chIe. kevo virodhAbhAsa che A! je takatIta che te tarkathI nahi pAmI zakAya, je padAtIta che te padathI nahi pAmI zakAya. ane je zabdAtIta che te zabdathI nahi pAmI zakAya. A saMjogomAM ApaNe e parama sattAne e mAdhyamothI kevI rIte jANI ane pAmI zakIe? AtmAne ApaNe pote zodhIe. ApaNe mAtra zAstro para, mAnyatAo para nirbhara na rahIe, paraMtu tene svayaM zodhIe. jyAM sudhI ApaNe khuda tene nahi zodhIe tyAM sudhI tenA sagaDa nahi maLe. zAstromAM lakhyuM che ke AtmA che. A ApaNA mATe zAbdika saccAI che. dhyAnano prayoga karyo, ApaNI aMtaracetanAne jagADI, sAkSAtkAra karyo ane jANavuM ke AtmA che to e ApaNI potAnI saccAI banI jAya che, anubhavanI saccAI banI jAya che. paraMtu zabdone vAMcanAra mATe e mAtra zAbdika saccAI ja banI rahe che. bALaka pANImAM pratibiMbita caMdramAne jue che ane tene pakaDavAno prayatna kare che. te vAstavamAM caMdra nathI, e mAtra tenuM pratibiMba che. zabda paNa e AtmAno vAcaka che, pratibiMba che, mULa nathI. ApaNe jo mULane jovAno prayatna nahi karIe ane mAtra pratibiMbane ja joIzuM to ApaNA hAthamAM pratibiMba ja Avaze, mULa hAthamAM nahi Ave. satyane zodhavAno artha ja A che ke ApaNe pratibiMba para na aTakIe. AgaLa vadhIe ane mULa sudhI javAno prayatna karIe. e banI zake che ke jeNe AkAzamAM kayAreya caMdra nathI joyo, tene pratibiMba joIne jijJAsA thAya ke mULa zuM che? e pramANe jeNe AtmAne na jAgyo hoya, te zAstromAM AtmAno zabda vAMcIne jANavAno prayatna kare ke A zuM che? mULa zuM che? to huM kahuM ke e pratibibe tenI jijJAsAne jAgratA karI che. evuM thAya to eTalI hada sudhI e ucita che. paraMtu pratibiMbane ja sarvasva mAnIne besI javuM, mULanI jijJAsA ja na thavI te ucita nathI. dhyAna dvArA ApaNe pratibiMbanI duniyAthI alaga thaI mULa sudhI pahoMcI zakIe chIe. A eka sazakta mAdhyama che. AjanI sauthI moTI samasyA che, pratibiMbanI samasyA. pratibiMbonA paDachAyA para ApaNe yAtrA karI rahyA chIe. mULa to bApaDuM kyAMya rahI gayuM che. biMba kayAMka paDayuM che ane pratibiMba pUjAI rahyuM che. eka mArmika kathA che. eka kalAkAre potAnI tamAma buddhi nicovIne eka citra banAvyuM. temAM teNe eka gAmaDAnI nArI cItarI. citra khUba ja maulika hatuM. grAmINa nArI suMdaratAnI pratimUrti hatI. sahaja saundarya ane prAkRtika saundarya temAM UtaryuM hatuM Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAna zA mATe? 105 zaheramAM citranuM pradarzana bharAyuM temAM teNe e citra mokalyuM. hajAronI bhIDa jAmI. citronuM vecANa zarU thayuM. grAmINa nArInA citranA rU. pacAsa hajAra bolAyA. eka mANase e citra kharIdI lIdhuM. citra laI darzananI bahAra nIkaLyo. e bahAra daravAjA pAse eka strI raDI rahI hatI. pAMca-dasa paisAnI e bhIkha mAgI rahI hatI. pacAsa hajAranuM citra kharIda karanAre e bhikhAraNane dhutkArI kADhI. e bhikhAraNe e citra joyuM to e stabdha rahI gaI. kAraNa e citra tenuM ja hatuM. biba pAMca-dasa paisA mATe raDI rahyuM hatuM ane pratibiMba pacAsa hajAra rUpiyAmAM vecAtuM hatuM. kevI viDaMbanA?!!! dhyAna sivAya evuM bIjuM koI mAdhyama nathI ke je pratibibone haTAvIne mULa sudhI pahoMcADI de. pratibiMbane bibanuM mUlya nahi ApI zakAya. biba baba hoya che ane pratibiMba pratibiMba. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. tANa ane dhyAna [1] 1 0 darzananuM navuM rUpa - anubhava ane prayoga 20 be prakAranA padArtha: 0 hetugamya 0 ahetugamya 0 anubhavagamya 0 sva-saMvedanagama 0 prayogagamya 0 vijJAnIo prayoga karI rahyA che. 0 AdhyAtmika lokoe prayoga karyA che. 3 0 vanaspati jIva ahetugama. tene ahesugamya karavA mATe vaijJAnika prayoga 4 0 vanaspatimAM kutarAna. tenI siddhimAM vyAkhyAkArone kaThaNAI. vaijJAnika prayogothI e kaThaNAInuM samAdhAna maLI gayuM. 5 0 vanaspatimAM saMvedana che, smRti che, oLakha che. 6 0 dhyAna dvArA tANa tinAva dUra thAya che. tANanuM Adibindu bhAva che, te para jAgavAthI tANa dUra thAya che. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be ... ApaNe satyanI zodha mATe dhyAna karI rahyA chIe. satyanI zodha be sAdhanothI thaI zake che. eka sAdhana che tarka. bIjuM sAdhana che anubhava ke sAkSAtkAra. padArtha be prakAranA hoya che, hetugamya ane ahetugamya. bIjA zabdomAM kahIe to padArtha be prakAranA hoya che, tarkagamya ane takatIta. padArthanAM be svarUpa che, sthULa ane sUkSma. padArthanA sthULa paryAya ApaNI indriyo, mana ane buddhinA viSaya bane che. tarkathI temanI vyAkhyA karI zakAya che. paraMtuM padArthanuM je sUkSma svarUpa che, takatIta svarUpa che te indriya, mana ane buddhino viSaya nathI banatuM. sUkSma paryAya tarkatIta hoya che. indriya, mana ane buddhithI te pakaDI nathI zakAtA. madhyakALamAM darzananuM svarUpa badalAI gayuM. tenA upara tarkanuM prabhutva sthapAI gayuM ane mAnI levAmAM AvyuM ke darzanane tarka dvArA ja samajI zakAya che. darzana ane tarka bane paryAyavAcI jevA banI gayA. paraMtu tarka darzanano ghaNo chIcharo bhAga che. sAgaranA kinArAne Akho sAgara nathI kahevAto. sAgarano e chIcharo bhAga che. tyAM chIpalAM ja maLe che jyAre sAgaranA UMDe bIjuM ja kaMI maLe che, tyAM ratno maLe che. darzananuM UMDANa tarkathI nathI mApI zakAtuM. tarkathI darzananI vyAkhyA nathI karI zakAtI. darzanano eka upalo bhAga sthaLa paryAyone abhivyakti Ape che. e bhAga bhale ne tarka dvArA samajAvI zakAto hoya paraMtu sUkSma paryAyanI abhivyaMjanA tarka dvArA nathI thaI zakatI. e to mAtra anubhava dvArA ja thaI zake. madhyakALanI dhAraNAe ApaNI anubhavanI cetanAne UMghADI dIdhI. ApaNe mAtra tarkanA maMthanamAM ja mUMjhAI gayA. svaanubhava ane prayoga-parIkSaNanI vAta ja chUTI gaI, vIsarAI gaI. vijJAne eTalo vikAsa karyo ke te mAtra siddhAMtanA AdhAre na cAlyuM. mAtra tarkanA AdhAre na cAlyuM. teNe siddhAMta ane tarka baMneno sAtha lIdho paraMtu temanA para ja AdhArita na rahyuM. darzane eTalA mATe koI pradAna na karyuM ke te mAtra tarkanA sahAre ja rahyuM. teNe mAtra zAstra, vAmaya Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 AbhAmaMDaLa ane siddhAMtano ja sahAro lIdho. AjanA vijJAnanI doTamAM darzana eTaluM pAchaLa rahI gayuM ke jANe baMne vacce koI saMbaMdha ja na hoya. vAstavamAM darzana ane vijJAna be nathI. vijJAna darzanathI bhinna nathI ane darzanavijJAnathI bhinna nathI. darzana pitA che to vijJAna putra che. pitA putrathI ke putra pitAthI sarvathA bhinna na hoI zake. paraMtu Aja te sarvathA bhinna pratIta thAya che. evuM nathI ke A mAtra be peDhIo vaccenuM ja aMtara che, paNa evuM lAge che ke jANe baMnenA mArga svataMtra che. te baMne vacce koI sagapaNa nathI, saMbaMdha nathI. pitA-putrano saMbaMdha to che ja nahi. Aje darzanane navuM rUpa ApavAnI jarUra che. tene jo navuM rUpa niha apAya to darzana sarvathA prayogazUnya ane arthazUnya banI jaze. huM pote darzananA graMtho lakhato rahyo, darzana para ciMtana-manana karato rahyo paraMtu te saghaLuMya tarkanI sImAmAM hatuM. tarkanI parikramA pharatuM hatuM. tarkanI sImAne ullaMghIne potAnA anubhavanI vAta kahuM evuM na banyuM. evuM lAgatuM paNa na hatuM ke A tarkanI sImAnuM atikramaNa karavuM joIe. paraMtu jyAre adhyAtmanI sImAmAM praveza karIne anubhava karyo tyAre thayuM ke je darzana lakhAI rahyuM che te darzana nathI, e to che mAtra zAstronuM ane graMthonuM saMkalana. e to che mAtra vartamAnanI bhAva-bhASAmAM rajUAta. A saMdarbhamAM mane anubhava thayo ke darzanane navuM svarUpa maLavuM joIe. e maLI zake che mAtra anubhavanI dharA para, prayoga ane parIkSaNanI jamIna para. jyArathI dArzanikoe svAnubhava ane svasaMvedananI tathA prayoga ane parIkSaNanI vAta paDatI mUkI tyArathI darzanano viSaya avaruddha banI gayo. teno unmeSa aTakI paDayo. e jyAM hatuM tyAM ja rahI gayuM. AvI hAlatamAM jUnA graMthonI vyAkhyA karavAmAM paNa muzkelI paDavA lAgI. eka udAharaNa ApuM. jaina sUtromAM vanaspatimAM jIvatva aMge aneka sthaLe carcA che. A viSayanI carcA anyatra durlabha che. AgamakAro dArzanika hatA. svayaM draSTA hatA. temaNe sAkSAtkAranA AdhAre nirUpaNa karyuM. A anubhavanI vAta hatI, mAtra jJAnanI vAta na hatI. sAkSAtkArathI upalabdha satyanuM prarUpaNa hatuM, mAtra bauddhika kasarata kaMI na hatI. te temanuM potAnuM 'sva' hatuM. paraMtu temanI pachInA AgamavyAkhyAkAra tarkanA jagatamAM janmyA hatA. temane potAno anubhava nahoto. temane potAnuM saMvedana na hatuM. vanaspati jevA avyakta cetanAdhArI jIvo sAthe temano koI sIdho saMbaMdha na hato. AthI sAkSAta draSTAo dvArA nirUpita tathyonI vyAkhyA karavAmAM temaNe paNa muzkelI anubhavI. ta vanaspati jIvomAM be jJAna hoya che: matijJAna ane zrutajJAna. vyAkhyA kArone matijJAnanI vyAkhyA karavAmAM khAsa muzkelI na naDI. kAraNa e jJAna Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tANa ane khAna [1] 109 indriya cetanAthI saMbaMdhita che. vanaspatimAM indriyanacetanA hoya che. pAMca indriyo nathI hotI paraMtu eka sparzendriya hoya che. AthI vyAkhyAkAroe saMtoSa mAnyo ke temAM sparzendriya che to matijJAna mAnavAmAM koI bAdha nathI. paraMtu jyAre prazna Ubho thayo ke vanaspatimAM zrutajJAna paNa che tyAre vyAkhyA kaThina banI gaI. kAraNa zrutajJAna, tyAre hoya che ke jyAre bhASA hoya, tenI zrotrendriya hoya ane mananI vikasita avasthA hoya. vanaspatimAM na to bhASA che, na zrotrendriya che ane na mananI vikasita avasthA. atIta ane anAgatanuM jJAna saMkalita karI zake ane vartamAnamAM upalabdha jJAnanI sAmagrIne atIta ane anAgata sAthe saMtulita karI zake tevI dIrdhakAlIna saMjJA paNa vanaspatimAM nathI hotI. A kSamatA vanaspati jIvomAM nathI hotI. AvI sthitimAM temanAmAM zrutajJAna kevI rIte hoI zake? teoe tarkano Azaro lIdho ane tarka dvArA A prasthApanAne Teko ApavAno paNa prayatna karyo. temanI pAse buddhi hatI, tarkabaLa hatuM. teoe siddha karavAno prayAsa karyo ke vanaspatimAM zrutajJAna spaSTa nathI, chatAM paNa temanAmAM aspaSTa zratajJAna che. teoe udAharaNa ApIne kahyuM ke - vanaspatimAM kodhanI saMjJA hoya che, AhAranI saMjJA hoya che, bhaya ane maithunanI saMjJA hoya che. parigrahaNanI saMjJA hoya che. A badhuM kathana buddhinA baLa para hatuM, tarkanA baLa para hatuM. tenA sAkSAtkAra jevI vAta na hatI. darzananI sAthe sAkSAtkAranI prakriyA che joDAyelI hota, prayoga ane parIkSaNanI vAta joDAyelI hota to e AcAryo vanaspati saMbaMdhamAM upalabdha sAmagrInA AdhAra para kaMIka navuM ja ApI zakayA hota. agAumAM teo navuM umerI zakyA hota. jeTalAM tathya vijJAnIo ApI rahyA che teTalAM tathya e raSio paNa ApI zakayA hota. paraMtu evuM eTalA mATe nathI thatuM ke sAkSAtkAranI prakriyA chUTI gaI che. Aje ApaNI pAse zabda tarka ane ciMtana sivAya bIjuM koI jJAna nathI jenAthI sAkSAtkAranI vAta thaI zake. ethI ApaNI cetanA kuMThita thaI gaI. darzana laMgaDuM banI gayuM. teno eka paga bhAMgI gayo ke kApI nakhAyo. sAkSAtkAravALo paga kapAI gayo ane tarkavALo paga laMgaDAto laMgaDAto cAlavA lAgyo. sauthI zaktizALI paga hato anubhavano. te kapAI jatAM tarkanI ghoDI para darzana cAlatuM rahyuM. ghoDInI eka maryAdA hoya che. e eka sImita sAdhana che. tenA Teke cAlanAra jhaDapathI thAkI jAya che. tenA paga ja nathI thAkatA, khabhA ane hAtha paNa thAkI jAya che. darzananI paNa AvI dazA banI gaI. te laMgaDuM thaI gayuM. vaijJAnika vizvamAM jyAre A sthApanA thaI ke vanaspati sajIva che, temAM cetanA che tyArathI vividha prayoga ane parIkSaNa thavA lAgyAM. DaoN. jagadIzacaMdra bojhathI mAMDIne Aja sudhI prayoga thatA rahyA che ane roje roja navI navI jANakArI maLatI rahI, jenI kalpanA sAmAnya mANasa nahi karI zake. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 AbhAmaMDaLa DaoNkaTara vekasTare vanaspatinA viSayamAM ghaNA prayoga karyA che. temaNe A prasthApita karyuM ke vanaspatimAM khUba ja zaktizALI saMvedanA hoya che. mANasanA bhAvone e eTalI sUkSmatAthI pakaDI zake che ke mANasa paNa tene eTalI sUkSmatAthI pakaDI na zake. e eka prayoga karI rahyo hato. eka divasa tenI AMgaLI kapAI gaI. lohI TapakavA lAgyuM. choDa para mUkelA gelvenomITaranI soya tarata ja ghUmI ane choDe potAnI vedanA aMkita karI dIdhI. tenA pratye potAnI sahAnubhUti prakaTa karI. A joIne DaoN. vesTara Azcaryacakita thaI gayA. temaNe vicAryuM ke soyanuM pharavuM e koI Akasmika ghaTanA nathI. temaNe pharI prayoga karyo. vaDanA jhADa para paoNligrApha lagAvyo. mALI Avyo. vRkSe koI pratikriyA na ApI. soya pharI nahIM. koI ja kaMpana na thayuM. eTalAmAM eka kaThiyAro kuhADI laIne tyAM Avyo. AkhuM jhADa dhrUjI UThyuM. tarata ja soya ghumavA lAgI. grApha para bhayanuM aMkana thayuM. DaoN. vekasTare joyuM. temane ghaNuM ja Azcarya thayuM. vRkSa kevI rIte banene oLakhyA ke A potAne poSaNa ApanAra mALI che ane bIjo potAne kApanAra kaThiyAro che? trIjI vAra paNa evuM ja banyuM. keneDAnI eka mahilA DaoN. vekasTarane maLavA AvI. e zarIrazAstrI hatI. choDo upara e prayoga karatI hatI. e choDavAone sUkavIne nahi paNa bhaThThImAM zekIne bhUMjI nAkhatI hatI. keTalAya mahinAothI e prayoga cAlato hato. jevI e DaoN. vekasTaranA rUmamAM AvI ke tyAM choDo upara mUkelA gelvenomITaranI soyo dhUmavA lAgI. e aMkanathI e sApha jaNAtuM hatuM ke badhA ja choDa e mahilAnI hAjarIthI phaphaDI rahyA hatA. vekasTare e joyuM ane e mahilAne pUchayuM : "zuM tame vRkSa-choDa aMge kaMI kharAba vicAro cho?" mahilAe kahyuM: "hA, mArA prayoga ja evA che ke mAre choDa-vRkSane bALavA paDe che, kApavA paDe che. hamaNAM paNa huM e ja vicAratI hatI ke choDavAne bALIne temanuM vajana karuM. ane e mahilA jyAM sudhI e rUmamAM rahI tyAM sudhI soya ghUmatI rahI. ane choDavAo batAvatA rahyA ke teo e mahilAthI bhayabhIta che. jevI e rUmanI bahAra gaI ke mITaranI soya sthira thaI gaI. choDavA zAMta banyA. bhaya nIkaLI gayo. Ama vRkSa-choDavA mANasanI bhAvanAone khUba ja sUkSmatAthI, pakaDI le che. - raziyAnA prasiddha manovijJAnI bI. ena. puzkine eka prayoga karyo. tAniyA nAmanI eka suMdara yuvatIne saMmohita karI tene aneka prazno pUchayA, e yuvatI javAba ApatI gaI. praznonI jhaDI varSAvI dIdhI. yuvatI praznothI becena banI khoTA javAba ApavA lAgI. jevo te khoTo javAba ApatI, Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tANa ane dhyAna [1] 111 paoNligrAphanI soya tarata ja tenuM khaMDana karatI. grApha para evuM aMkana thayuM ke jethI sahaja samajAtuM hatuM ke yuvatI khoTuM bolI rahI che. puzkine niSkarSa kADho ke mANasanA nADI-taMtra sAthe choDano koI gADha saMbaMdha che. AvA prayoga aneka jagAe thaI rahyA che ane vanaspatinA viSayamAM navI navI jANakArIo prakaTa thaI rahI che. mANasa ane vanaspati baMne cetana che. mANasanI cetanA vikasita che, saMkalpa prasphuTita che. tenI indriyo spaSTa che, indriyonuM taMtra spaSTa che. mananuM taMtra banI gayuM. buddhinuM kendra banI gayuM. vanaspatimAM A badhuM nathI. paraMtu jANavAvALo je AtmA che te tenAmAM vidyamAna che. mANasa potAnI viziSTa saMracita taMtro dvArA jANe che jyAre vanaspati potAnA samagra zarIrathI jANe che. AtmA samagra zarIramAM vidyamAna che. AtmA samagra zarIra dvArA pudgalone grahaNa kare che. bhagavatI sUtramAM kahyuM che, 'sanTreLa sabve', ApaNI cetanAnA asaMkhya pradeza che. dareka pradeza dvArA AtmA jANe che. mAtra koI eka pradezathI nathI jANato. badhA ja pradezothI jANe che. tame ema na mAnazo ke ApaNe AMkhothI ja joI zakIe chIe, magajathI ja vicArI zakIe chIe. ApaNe samagra zarIrathI joI zakIe chIe, vicArI zakIe chIe. eNkanUpaMkacaranA vijJAnIoe ApaNA zarIramAM sAtaso caitanya kendra zodhyAM che. je magajamAM che te kendra aMgUThAmAM paNa che. je magajamAM che te kendra AMgaLIomAM paNa che. piniyala, pacyUTarI ane thAiraoNiDanAM je sthAna che te sthAna hAtha ane pagamAM paNa che. ApaNuM samasta zarIra cetanAnuM kendra che. temAM jANavAnI apAra kSamatA che. kAna avAja pakaDavAnuM mAdhyama che paraMtu jemane kAna nathI teo samagra zarIrathI avAjane pakaDe che. zarIranI saMvedanA eTalI zaktizALI thaI jAya che ke samagra zarIrathI te avAjane pakaDI le che. avAjane pakaDavAnI jarUrata paNa nathI. avAjane pakaDavAnA mAdhyamathI kAnane vikasita karIne ApaNe avAjane sImita karI dIdho. ApaNe kAna para eTalA nirbhara thaI gayA ke ApaNe mAtra kAnathI ja sAMbhaLI zakIe chIe. atIndriya kSamatAo vistRta thaI gaI. avAja tyAre thAya che jyAre koI bole che. avAja koI moTI vAta nathI. moTI vAta che taraMga. je mANaso taraMgone, sUkSma prakaMpanone pakaDI zake che te jeTaluM jANI zake che teTaluM avAja sAMbhaLanAra nathI jANI zakato. ApaNe indriyo para eTalA nirbhara thaI gayA chIe ke kAnomAM koI zabda paDe che to ja te ApaNe sAMbhaLI zakIe chIe. kAnanI kSamatA sImita che. amuka phrIkavansInA ja zabda sAMbhaLI zakIe chIe, pakaDI zakIe chIe. paraMtu je mANasa prakaMpanone pakaDI zake che, e sUkSma dhvanione pakaDI zake de, jANI zake che Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 AbhAmaMDaLa tIrthaMkara jyAre bole che tyAre sAMbhaLanArA tene potapotAnI bhASAmAM samajI jAya che. pazu paNa potAnI bhASAmAM samajI jAya che. Ama kevI rIte thAya che? enI pAchaLa ghaNuM moTuM rahasya chupAyeluM che. tIrthaMkara bolatA nathI, temanAmAMthI divya dhvani nIkaLe che. A vAtane je mAnI laIe to A spaSTa thaI jAya che ke tIrthaMkaranI vANInA nahi, mananA paramANu nIkaLe che, temAM spaMdana thAya che. e spaMdanone loko pakaDe che ane e teno arthabodha karAve che. bhASAnA pudgalo nathI pakaDI zakAtA paraMtu taraMgone, spaMdanone pakaDI zakAya che. taraMgone pakaDavAnI ApaNI pAse vadhu kSamatA che, bhASAne pakaDavAnI kSamatA ochI che. ApaNe jyAre mAnI ja lIdhuM ke kAna ja sAMbhaLavAnuM sAdhana che tyAre ApaNe bIjI kSamatAone bhUlI gayA. AjanuM vijJAna kahe che ke kAnonI apekSAe dAMtathI sAruM sAMbhaLI zakAya che. dAMta sAMbhaLavAnuM zaktizALI sAdhana che. thoDuMka ja jo yAMtrika parivartana karavAmAM Ave to jeTaluM sAruM dAMtathI sAMbhaLI zakAya che teTaluM sAruM kAnathI nathI sAMbhaLI zakAtuM. eka labdhinuM nAma che - saMbhinna-zoto-labdhi. je mANasa A labdhisaMpanna hoya che tenI cetanAno eTalo vikAsa thaI jAya che ke tenuM samagra zarIra, kAna, AMkha, nAka, jIbha ane sparzanuM kAma karI zake che. tenA mATe kAnathI sAMbhaLavuM ane AMkhathI jovuM jarUrI nathI. zarIranA koI paNa bhAgathI te sAMbhaLI zake che, joI zake che. pAMceya indriyonuM kAma te samagra zarIrathI laI zake che. tenA jJAnano srota abhinna thaI jAya che, vyApaka banI jAya che. AkhuMya zarIra tenuM sabhinna ane vyApaka banI jAya che. A anubhavanI vAta che. tarkano viSaya e nahi banI zake. darzane tene visArI dIdhuM. tenuM pariNAma ghaNuM viparIta AvyuM. Aja pharIthI dArthanikoe, darzananA vidyArthIoe, dhArmika ane AdhyAtmika lokoe ciMtana karavuM joIe ke darzanane tarkanA vADAmAMthI bahAra kADhIne tene anubhavanA vyApaka kSetramAM kevI rIte lAvI zakAya. darzanane ApaNe anubhavanI sAthe joDavAno prayatna karIe, jethI darzana pharIthI pitAnuM sthAna laIne potAnA putra - vijJAna para niyamana karI zake. niyamana e arthamAM ke vijJAne Aje navAM navAM satyo zodhyAM che. tenA navA navA paryAyo ughADayA che, navAM navAM rahasyo chatAM karyAM che, A dizAmAM vijJAna ghaNuM ja sakSama thayuM che. paraMtu je mULa jJAtA AtmA che, tene tenuM mULa sthAna ApavAmAM te saphaLa nathI thayuM. te paNa bhaTakI paDayuM che. jANyA pachI pratyAkhyAnanI vAta Ave che, choDavAnI vAta Ave che. A vAta vijJAnane paNa Aja upalabdha nathI. darzana jo pharI sakSama banI zake, tarka ane anubhava baMneno ucita prayoga karI zake, vijJAnano Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tANa ane dhyAna [1] 113 pitA darzana puna: zaktizALI thaI zake che, to ja te vijJAnane navuM svarUpa ApI zake che. darzananI sAthe sva-anubhavanI vAta joDI do. vijJAnano ATalo vikAsa thavA chatAM paNa mANasa becena ane azAMta che. te vadhu ne vadhu tANa grasta thato jAya che. vijJAnanI pAse evo koI upAya nathI ke je mANasane tANathI sarvathA mukta kare. paraMtu darzana mANasane tANamAMthI mukta karavA sakSama ne samartha che. tarkothI anuprANita darzana A nahIM karI zake. A e ja darzana karI zake ke je adhyAtmathI anuprANita che. svAnubhava saMracita che. darzananI A bAjune huM rajU karavA cAhuM chuM. jagata zuM che? dravyono samavAya ja jagata che. e dravya samavAyamAM eka dravya che, jIvAstikAya. jIvonuM eTaluM moTuM saMgaThana che ke jagatanA AkAzamAM eka paNa pradeza evo nathI ke je jIvazUnya hoya. samasta jagata jIvonA samUhathI bhareluM che. AkAzanA eka eka pradezamAM asaMkhya jIva che. mArI AMgaLI hAlI rahI che te zUnya AkAzamAM nathI hAlI rahI. e AMgaLInI AsapAsa ja nahIM, bhItara paNa asaMkhya jIva beThA che. AkAzanA eka eka pradezamAM, tenA eka eka kaNamAM asaMkhya jIva beThA che. temanA caitanyanA pradeza vyApta thaI rahyA che. traNa vAta che: dravyamaya saMsAra, dravyomAM jIvAstikAya, ane jIvAstikAyamAM jIva. eka jIva che paNa te avyakta che. ApaNe avyaktathI vyaktine jANavA icchIe chIe. ApaNe avyakta sRSTi tarapha cAlavA cAhIe chIe. dravya avyakta, jIvAstikAya avyakta ane eka jIva paNa avyakta. ApaNI samakSa vyakta nathI. eka jIva che. e jIvanI AsapAsa bhAva-saMsthAna che. eka bhAvasaMsthAna cetanAnuM nirvahana kare che. cetanAnA pravAhane bAhya jagatamAM saMkAnta kare che. eka e bhAva-saMsthAna che je cetanAnI sAthe joDAyelI pratikriyAonA pravAhane A jagatamAM pravAhe che. tenuM nAma che karma. be pravAha thaI gayA. eka che cetanAno pravAha ane bIjo che cetanAnI prakriyAno pravAha, bhAvasaMsthAnanI sAthe joDAyeluM che karma, pratikriyAonuM taMtra- saMsthAna. e karmathI saMlagna che mohanIya, mUrNa, dravya, jIvAstikAya, jIva, bhAva ane karma - A tamAme tamAma avyakta saMsAra che. e ApaNI samakSa vyakta nathI. have ApaNe prekSAdhyAnanA mAdhyamathI vyaktine bindu para AvIe chIe, tyAre ApaNane mUcchanI jANa thAya che. tene ApaNe joI zakIe chIe, anubhavI zakIe chIe. paraMtu mUrchA paNa saMpUrNa vyakta nathI. mohanIya paNa parI vyakti nathI. mUccha pachI Ave che rAga, je thoDoka vyakti hoya che. A -8 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 AbhAmaMDaLa mUcchathI pedA thAya che rAga, dveSanuM koI svataMtra sthAna nathI. phaoNiDe kAma (sakasa)ne prANImAtranI maulika manovRtti mAnI che. rAga ane kAmasiksa)mAM bhASAbheda che, arthabheda nathI. kraoNiDe je saMdarbhamAM sekasanI vyAkhyA karI ane Agamoe je saMdarbhamAM rAganI vyAkhyA karI te saMdarbhone jo barAbara samajI levAya to baMnemAM koI aMtara jaNAtuM nathI. aMtara mAtra ATaluM ja rahe che ke phaoNiDanuM jJAna mAtra sekasa sudhI ja pahoMcI zakyuM. tethI tenuM jJAna AgaLa na vadhyuM. AgamakAro sUkSmajJAnI hatA. temane potAno anubhava hato, sAkSAtkAra hato. te rAga sudhI pahoMcIne aTakI na jatAM, dravya sudhI pahoMcyA. seksanI vRttine mULa mAnIne mANasanA vyavahAranI vyAkhyA karavAmAM Aja manovijJAna samakSa aneka muzkelIo che. A muzkelIono pAra eTalA mATe nathI Avato ke manovijJAna pAse sekasathI AgaLa vyAkhyA karavAno koI AdhAra ja nathI, koI sUtra ja nathI. paraMtu ApaNI pAse rAganI AgaLa vyAkhyA karavAnA khUba ja spaSTa AdhAra ane sUtra che. rAganI pAchaLa mUcche che. mUcchanI pAchaLa karma zarIra che, karma che. karmanI pAchaLa ApaNuM bhAva-taMtra che. bhAva-taMtranI pAchaLa cetanAno pravAha che. AthI manovijJAna samakSa Aja je je samasyAo che te dareka samasyAnuM samAdhAna karanAra sUtra ane AdhAra ApaNI pAse upalabdha che. manovijJAna pAse A sAdhana upalabdha nathI. tyAM ApaNe kAma(sekasa)thI cAlyA, ahIM ApaNe rAgathI. AgaLa baMne vicAradhArA samAMtara rekhAe cAle che. rAgathI utpanna thAya che lobha, lobhathI utpanna thAya che mAyA. mAyAthI utpanna thAya che ahaMkAra, ane ahaMkArathI utpanna thAya che krodha. ApaNA jagatanI sauthI vadhu vyakta cetanA che- krodha-cetanA. ahaMkAracetanA sauthI sUkSma che, ane mAyA-cetanA tenAthI vadhu sUkSma che. AthI mAyAnuM eka nAma che, gUDha, aspaSTa. lobha-cetanA tenAthI paNa vadhu sUkSma che ane rAga-cetanA tenAthIya vadhu sUkSma che, avyakta che. sauthI vadhu vyakta che, krodha-cetanA. mANasa jyAre gusse thAya che, krodhI bane che tyAre tenA hoTha phaphaDe che. AMkho lAla thaI jAya che, bhramaro taNAI jAya che, AkhuM zarIra dhrUjI UThe che. paraMtu mANasa jyAre ahaMkAra kare che, mAyA kare che, lobhamAM hoya che tyAre kazI ja khabara paDatI nathI. zarIra para tenI abhivyakti nathI thatI. A ApaNuM avyakta jagata che. ApaNe avyaktathI vyakta thatAM thatAM jyAre krodha-cetanA para AvIe chIe tyAre pUrA vyakta banI jaIe chIe. ApaNe avyakta jagatathI cAlyA ane vyakta jagata sudhI pahoMcI gayA. dravya jagatathI Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tANa ane dhyAna [1] 115 ApaNe cAlyA ane kodhanI cetanA sudhI pahoMcI gayA. ApaNA vyaktitvano vistAra thayo ane ApaNo eka eka paryAya prakaTa thato gayo. AthI AgamakAroe kama Apyo, krodha, mAna, mAyA ane lobha. A krama nirarthaka nathI. temaNe lobha, mAna, mAyA, krodha - A krama kema na rAkhyo? zabdono kama ema ja nathI rAkhI devAto. UMDANathI vicArIzuM to saccAI mAluma paDaze. ApaNe jyAre vyaktathI avyakta tarapha jaIe chIe tyAre prathama krodha Ave che. krodhathI cAlIzuM to ahaMkAra thaze. krodha ahaMkAramAM vilIna thaI jaze. ahaMkArathI cAlIzuM to ahaMkAra mAyAmAM vilIna thaI jaze. mAyAthI cAlIzuM to lobhamAM e vilIna thaI jaze. tANa - tanAva saMbaMdhamAM meM carcA zarU karI. Aja tenI thoDIka ja bAjuone cheDI che. vistRta carcA pachI karIza. prazna : bhagavAna mahAvIranI bhASAne sau potapotAnI rIte samajI letA hatA. e dhvanitaraMgone samajavAno upAya zuM che? uttara: taraMgone samajavAno e ja upAya che je ApaNe karI rahyA chIe. jyAM sudhI vicAro ane saMvedano upara niyaMtraNo nahi mukAya tyAM sudhI taraMgonI bhASA nahi samajAya. ApaNe lezyAonI carcA eTalA mATe karI rahyA chIe ke vezyAnI bhASA taraMgonI bhASA che. je mANasa vezyAnI bhASA samajI zake che te taraMgonI bhASA samajI zake che. taraMgonI bhASA mananI bhASAmAM, citronI bhASAmAM AvI jAya che tyAre ApaNe tene samajI zakIe chIe. citronI bhASA akSaronI bhASAmAM badalAI jAya che tyAre ApaNe ApaNI cetanAne samajI zakIe chIe ane tene grahaNa karI zakIe chIe. ApaNe taraMgono vikAsa karavo che to ApaNe vezyA-jagatamAM javuM paDaze ane vezyA gatamAM tyAre jaI zakAya che ke jyAre ApaNe ApaNA vicAro ane saMvedanAo para saMyama - niyaMtraNa karavAnuM zIkhI jaIe. ApaNe zvAsane jovAno abhyAsa karIe chIe. zvAsa sivAya bIjuM kaMI na joIe, mAtra zvAsane ja joIe. A saMvedana ane vicAronA niyaMtraNano mArga che. A abhyAsa jema jema vikasita thato jaze tema tema taraMgonI bhASAne samajavAmAM eTalA ja sakSama thatA jaIzuM. prazna 2: zuM mahAvIranA samayamAM badhA ja lokomAM ane pazupakSAomAM A kSamatA hatI? uttara 2: vakra prazna che. pazupakSIomAM saMvedanAne samajavAnI zakti mANaso karatAM vadhu vikasita che. kAraNa teo potAnA stroto para bharoso na rAkhatAM potAnA samagra zarIra para bharoso rAkhe che. mANase potAnA stroto Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 AbhAmaMDaLa para vadhu bharoso rAkhyo AthI samagra zarIrathI jANavAnI kSamatA te khoI beTho che. paraMtu koI samartha yogI, samartha adhyAtmano tejapuMja hoya che to temanAM prakaMpanomAM eTalI kSamatA hoya che ke te aneka mANasonI sUtelI zaktine jagADI de che. temAM mAtra sAMbhaLanArAonI kSamatAno ja sAtha nathI hoto, paraMtu e sAdhakanA paramANuono paNa ghaNo moTo sAtha hoya che, je saMpekSaNa kare che. prazna 3: supRSNA nADI zuM sIdhI nathI hotI? sIdhI karyA vinA zuM dhyAna na thaI zake? uttara 3: suSaSNAno AkAra ekadama to sIdho nathI. thoDoka vAMkocUko che. ApaNe tenI ciMtA na karIe. ApaNe mAtra eTaluM ja dhyAnamAM rAkhIe ke besatI vakhate karoDarajaju TaTTAra hoya, padmAsana A mATe sAruM che. A Asane besatAM karoDarajaju ApoApa sIdhI TaTTAra thaI jAya che. A pramANe adha padmAsana, siddhAsana Adi AsanomAM besavAthI paNa karoDarajaju sIdhI rahe che. ApaNe namIne - vaLIne na besIe. namIne besavuM e sAdhAraNa vAta che. jyAre paNa sIdhA TaTTAra besavAnI vAta Ave che tyAre loko phariyAda kare che ke dukhAvo thaI Avyo. dukhAvo thayo nahi ane du:khanI khabara paDI gaI. je dukhAvo pALI rAkhyo hato, je chUpo hato, tenI khabara paDI gaI. mananA vikalpone zAMta karavAno A saraLa upAya che ke, ApaNe cetanAne suSumaNAnA mArgethI laI jaIe. prANane e mArgethI upara-nIce laI jaIe. cetanA jeTalI AgaLa raheze - caMcaLatA teTalI vadhaze. cetanA jeTalI suSumaNA tarapha jaze teTalI caMcaLatA ghaTaze. cetanAne AgaLa ne AgaLa rAkhavAno artha ja A che ke phUlone sIMcavAM. cetanAne pAchaLa jaI javI, suSAmAM laI javI eno artha che mULane sIMcavuM. have ApaNe pote ja vicArIe ke phUlone sIMcavAthI phUla haryAbharyA banaze ke mULane sIMcavAthI. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. tANu ane dhyAna [2] 1 0 tANanuM - tanAvanuM Adibindu rAga, lobha ke priyatAnI granthi. 20 priyano viyoga na thAya -- A bindu che jyAMthI bhaya ane ArtadhyAnano - AraMbha thAya che. 30 priyatAthI dveSa, dveSathI mAna ane mAnathI krodhano janma thAya che. 4 0 tANathI bacavA mATe jJAtA -- draSTAbhAvano abhyAsa. 5 0 cetanAno kUvo khodIe ane zodhIe karyAM che caitanya ane kayAM che AtmA? 6 0 sva-saMmohana ke bhAvanAno prayoga karIe. 70 kAyotsargano abhyAsa karIe, bhAvone badalIe, lezyAonuM vizodhana karIe 8 0 krodha, bhaya AdinuM damana na karIe, nirjarA karIe, recana karIe. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNI samakSa be jagata che. eka che vyakta jagata ane bIjuM che avyakta jagata. eka che sthULa jagata ane bIjuM che sUkSma jagata. baMne jagatanI avasthAomAM ApaNe jIvIe chIe. kayAreka ApaNe vyaktathI avyaktanI tarapha jaIe chIe to kayAreka ApaNe avyaktathI vyakta tarapha jaIe chIe. kayAreka sthULa avasthAonI anubhUti karIe chIe to kayAreka sUkSma avasthAomAM vicaraNa karavA lAgIe chIe. mANasa jyAre avyaktathI vyaktanI tarapha Ave che tyAre eka navI avasthA UbhI thAya che. mANasa sAmAjika banI jAya che. mANasa jyAre avyakta avasthAmAM ja rahe che tyAre e mANasa ja rahe che, te sAmAjika nathI banato. ApaNuM karma-zarIra, ApaNI mUrchA ane ApaNA bhAva ~ A avyakta jagata che. tyAM bIjA koIno saMparka nathI thato. vyakti karma-zarIramAM jIve che. e tenuM vyaktigata jIvana che. vyakti bhAvamAM jIve che. bhAva vyaktinuM vaiyaktika svarUpa che. mUrchA paNa vaiyaktika che. mANasa jyAre mUrchAnuM atikramaNa karIne rAgamAM praveza kare che, rAganI cetanAmAM Ave che tevo ja e mANasathI sAmAjika banI jAya che. sAmAjikatAnuM paheluM bindu che, rAga. je rAganuM Adibindu che te tANanuM - tanAvanuM Adibindu che. jyAMthI sAmAjikatA zarU thAya che tyAMthI tANa zarU thAya che. tANa ane sAmAjikatAnuM astitva alaga alaga nathI. jyAM sudhI mANasa mANasa che tyAM sudhI tANa ghaNe UMDe hoya che AthI tenI anubhUti nathI hotI. paraMtu mANasa jevo sAmAjika bane che tevI ja tANa prakaTa thavA lAge che, tenI anubhUti thavA lAge che. tANanuM Adibindu che - rAga, priyatAnI anubhUti, kAmanA. rAgathI tANa zarU thAya che. priyatAnI anubhUtithI tANanI zarUAta thAya che. kAmathI -- sekasathI tANa utpanna thAya che. rAga na hoya to mANasa sAmAjika nathI banI zakato. ekathI bIjAne joDanAra che, rAga, rAga arasaparasano anubaMdha kare che. jyAM arasaparasatA thaI, Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tANa ane dhyAna [2] 119 ekabIjAthI baMdhAyA ke saMbaMdha thayo tyAM sAmAjikatA zarU thaI jAya che. rAga mANasone bAMdhe che. te mANasone padArthathI sAMkaLe che. rAga nathI hoto to mANasa padArtha-pratibaddha nathI hoto. rAga nathI hoto to eka mANasa bIjA mANasathI nathI jeDAto. mANasa tyAre ekalo hoya che, mAtra ekalo. koI koInI sAthe nathI joDAvuM. jyAM joDAvAno prazna che tyAM rAga hovo jarUrI che. rAga vinA koI kevI rIte joDAI zake? eka paramANu paNa jo bIjA paramANu sAthe joDAya che to tyAM paNa rAganuM hovuM, cIkAzanuM hovuM jarUrI che. snigdhatA vinA baMdha nathI thato. A je paoNjhiTiva prakriyA che, vidhAyakatA che te rAga che, sneha che, snigdhatA che. e ja baMdhana kare che, baMdhanamAM bAMdhe che. rAgathI baMdhana zarU thAya che. rAgathI bIjAnI sAthe saMbaMdha ke saMparka baMdhAya che. e pachI e rAga-cetanAnA kaNa AgaLa ne AgaLa taraMga banAvatA jAya che ane lobhano janma thAya che. tyAre mANasa saMgraha tarapha vaLe che ane vadhu ne vadhu meLavavA prayatna kare che. rAgathI janme che lobha ane lobhathI ja janme che mAyA. manamAM lobha pedA thAya che tyAre parigrahanI bhAvanA jAge che ane mAyA utpanna thAya che. mAyA vinA saMgraha nathI thaI zakato. chupAvyA vinA saMgraha nathI thaI zakato. je chAnuM rAkhavAnuM nathI jANato te saMgraha karavAnuM paNa nathI jANato. je chupAvAnI kaLAmAM nipuNa che te vipula saMgraha karI zake che. tame hIrA-motI, sonuM-cAMdI khullAmAM mUkI do to savAre e gAyaba thaI jAya. tene sAcavavA mATe tene saMtADavuM jarUrI che. duniyAmAM saMtADavAnAM, chupAvavAnAM keTalAM sAdhana che? jeTalAM vadhu sAdhana che tenAthI vadhu mAyA che. saMgrahane sAcavavA mATe, lobhanI pUrti mATe ke lobha dvArA prApta upakaraNonI surakSA mATe mAyAne janma levo jarUrI bane che. mANasa jyAre saMgraha karavAnuM zIkhyo tyAre ja te mAyA karavAnuM paNa zIkhyo. rAge janma Apyo lobhane lobhe janma Apyo mAyAne. mAyAe ja janma Apyo ahaMkArane - ahaMbhAvane. mAyAno vistAra thayo. mANasa pAse ghaNuM badhuM thaI gayuM to mANase keTalIka potAnI mAnyatAo banAvI. huM moTo chuM. mArI pAse ghaNuM che. huM mAlika chuM. mArI pAse ATaluM badhuM che Ama ahaMkAra janme che. mArI pAse che, enI pAse nathI - eno artha ja e che ke huM moTo chuM, te nAno che. A saMgrahe moTAI ane nAnAIne paNa janma Apyo. nAnA vinA koI moTo nathI banI zakato. abhimAna mATe anivArya che ke koI nIco hoya. jo koI nAno na hoya, ocho na hoya, samAna ja hoya to bicAruM abhimAna zuM kare? abhimAna thayuM toya zuM ane na thayuM toya zuM? samAnatAmAM kayAreya abhimAna nathI hotuM. UMcAI hoya che tyAre khADAnI khabara paDe che. UMcANa hoya, ane khADo hoya, tyAre UMcANa ane Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 AbhAmaMDaLa nIcANano koI sApekSa artha hoya che. samathaLamAM UMcANa-nIcANa kazuM nathI hotuM. badhA ja loko samAna ja hoya to abhimAnane UcharavAno avasara ja nathI maLato. abhimAna tyAre ja thAya che ke jyAre koInI pAse kaMIka hoya ane bIjA pAse kaMI na hoya. mAyAe abhimAnane janma Apyo ane abhimAne krodhane. abhimAna na hoya to krodha nathI thato. krodha thavA mATe abhimAnanuM hovuM jarUrI che. krodha nathI Avato to ahaMkAra para coTa lAge che, abhimAna para ghA thAya che. ahaMkAra para ghA thayA vinA krodha nathI thato. abhimAna eTale mArApaNuM. tame koIne potAnA mAnI lIdhA, A mAro putra che, putrI che, patnI che, pitA che, mAtA che, mAro bhAI che, mAro mitra che. jene potAnA mAnI lIdhA, mArA mAnI lIdhA e jo thoDIka paNa avagaNanA kare to krodha thaI Ave che. je potAnA nathI te keTalI paNa avagaNanA kare eTalo krodha nathI caDato. potAnI vyakti anAdara-upekSA kare to gusso caDe che. gussA mATe, krodha mATe potApaNuM, mArApaNuM iMdhaNa che. Aga mATe iMdhaNa apekSita che. krodha Aga che, ahaMkAra, mamakAra tene bhaDakAvanAra IMdhaNa che. ahaMkAranI jo U na maLe to krodha bujhAI jAya che. krodha ApaNA vyaktitvane abhivyakta karanAra sAdhana che. krodha sudhI pahoMcatAM ja ApaNA vyaktitvanI abhivyakti thaI jAya che. rAga, lobha, mAyA, ahaMkAra-A badhAM tattvo sAmAjika saMbaMdhomAM kAma kare che. A badhAM tattva tANa pedA kare che. priyatAnI anubhUti thAya che ane tANa banI jAya che. priyatAnI sAthe saMbaMdha baMdhAI jAya che, tevuM eka dhyAna zarU thaI jAya che. dhyAnanuM Adibindu paNa A che rAga, sAmAjikatAnuM Adibindu paNa rAga che. jenA pratye rAgano saMbaMdha joDAyo ke tenA pratye eka gADha- UMDuM dhyAna zarU thaI jAya che ke kyAMka teno viyoga na thAya. ArtadhyAna zarU thaI jAya che. ArtagaveSaNAno prAraMbha thAya che. lobha AgaLa cAlyo. bhaya pedA thayo. priyatA-rAgathI lobhano janma thAya che ane lobhathI bhaya janme che. tANa vadhAranAra tattvomAM bhayanI mukhya bhUmikA rahe che. bhaya ghaNI badhI tANa pedA kare che. bhaya lobhano upajIvI che. koI paNa vastune pakaDI rAkhavI te bhaya che. zarIra hovuM eka vAta che ane zarIrane pakaDI rAkhavuM, mamatvanA dorAthI bAMdhI rAkhavuM te bIjI vAta che. zarIrane ApaNe eTalA mATe pakaDI rAkhyuM che ke ApaNA manamAM A bhaya chavAyelI che ke zarIra kyAMka chUTI na jAya. maravuM eTaluM muzkela ane du:khadAyI nathI, jeTaluM maravAno ane du:khadAyI thavAno bhaya che. maravAno bhaya ja ghaNI moTI samasyA che. roga e du:kha che paraMtu roga eTaluM du:kha nathI ? Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tANa ane dhyAna [2] 121 Apato jeTaluM du:kha rogano bhaya Ape che. kayAreka kayAreka roganI khabara nathI paDatI paraMtu jyAre DaoNkaTara kahe che ke tamane amuka roga thayo che ane have vadhu jIvavAnI AzA nathI tyAre A rogano bhaya, mRtyuno bhaya vadhu bhayaMkara banI jAya che. roga jeTalo bhayaMkara nathI eTalo bhayajanaka che rogano bhaya. maravuM jeTaluM du:khada nathI teTalo du:khada che maraNano bhaya. ApaNe hajAro prakAranA bhayane pALyA che. bhaya eTalA mATe poSAI rahyA che ke enI pazcAdbhUmAM priyatAnI bhAvanA che. tyAM rAga kAma karI rahyo che. ApaNe eTalA gabharAI rahyA chIe ke kyAMka je priya che- game che te chUTI na jAya. padArtha chUTI na jAya, zarIra chUTI na jAya, priyajanono saMbaMdha chUTI na jAya, dhana cAlyuM na jAya. A bhaye mANasane eka dhyAnamAM nAkhI dIdho. mANasa e dhyAnamAM satata vaheto jAya che. dareka mANasa dhyAna kare che. sAdhaka ja dhyAna dhare che evuM nathI. dareka jIvadhArI dhyAna kare che. bALaka dhyAna kare che. vRddha dhyAna kare che. puruSa paNa dhyAna kare che ane strI paNa dhyAna kare che. tame ema na mAnazo ke prekSAdhyAna-zibiramAM AvIne ja tame dhyAna karo cho. tame varasothI tamArA ghare dhyAna-zibira calAvI rahyA cho. ahIM to tame mAtra dizAparivartana mATe AvyA cho, dhyAna mATe nahIM. je dizAmAM tamArA dhyAnanI dhArA vahI rahI hatI tenI dizA badalavA tame ahIM AvyA cho. ghare je dhyAna thaI rahyuM hatuM te to priyatA-rAga ane bhayathI saMcAlita hatuM. ghare ArtadhyAna ane raudradhyAna thaI rahyuM hatuM. viSayone meLavavA ane tenI surakSAnuM dhyAna thaI rahyuM hatuM. padArthone prApta karavAnuM dhyAna ane tenI surakSAnuM dhyAna-A dhyAna satata cAlatuM rahe che. divasa-rAta cAle che. A dhyAna UMghatAM paNa cAle che ane jAgatAM paNa cAle che. prekSA dhyAna mAtra jAgrata avasthAmAM ja thAya che. UMghamAM te nathI thatuM. ArtadhyAna ane raudradhyAna niraMtara cAlatuM dhyAna che. tame A prakAranA dhyAnathI TevAI gayA cho. tame ema na kahezo ke tamAruM mana sthira thatuM nathI, ekAgra banatuM nathI. Ama mAnavuM e bhramaNA che. tamArI A bhramaNAno bhAra mArA para na nAkhI detA. huM mAnuM chuM ke tamAruM mana ghaNuM Take che, sthira rahe che. e eTaluM ekAgra thAya che ke teTaluM ekAgra kadAca koI saMnyAsInuM paNa nathI thatuM. chatAM paNa tame A prekSA-dhyAna-zibiromAM Avo cho. eTalA mATe Avo cho ke tame dizAparivartana karavA iccho cho. jyAM mana Take che tyAM e na Take ane jyAM e nathI TakatuM tyAM e Take - mAtra ATaluM ja parivartana karavA mATe prekSAdhyAnano abhyAsa thAya che. tame tamArI jAtane saraLa rahevA do, chupAvo nahi. eTaluM karo ke je priyatAnI anubhUti joDAyelI che, tene vaLAMka Apo, Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 AbhAmaMDaLa anurAganI dizA badalI nAkho. anurAganI dizA je vastu ane vyakti sAthe joDAyelI che tene badalIne ApaNA astitvanI sAthe joDavAnI che. bhagavAna mahAvIrane koIe pUchyuM: "he bhagavan! dharma-zraddhAthI zuM thAya che? dharma pratye anurAga thavAthI zuM thAya che? bhagavAne kahyuM: "dharma pratye anurAga thavAthI anusukatA janme che. arthAta je utsukatA hoya che te samApta thaI jAya che. emanA pratye jyAre utsukatA samApta thaI jAya che tyAre bIjA pratye utsukatA jAge che.' padArtha pratye rahIsahI utsukatA jyAre samApta thaI jAya che tyAre dharma pratye utsukatA jAge che. Ane A pramANe paNa kahI zakAya ke jyAre dharma pratye utsukatA jAge che tyAre padArtha pratye anutsukatA pedA thAya che. utsukatA eka para ja haze. kAM padArtha para, kAM dharma para. baMne upara utsukatA nathI hotI. ekasAthe be ghoDe savArI nathI thatI. ApaNI utsukatA, ApaNI zraddhAne ApaNe baMne tarapha laI nathI jaI zakatA. padArtha pratye utsukatA che to dharma pratye utsukatA nahi rahe. dharma pratye utsukatA che to padArtha pratye utsukatA nahi rahe. utsukatAno pravAha je tarapha jaze te dizAne te lAbha Apaze ane bIjI dizA ApoApa haTI jaze. ApaNe ApaNI utsukatAne caitanyanI dizAmAM pravAhita karavAnI che. padArtha pratye ApaNI utsukatA jeTalI gADha haze teTalI ja tANa manamAM bharAI jaze. tANathI ApaNe eTalA mATe pIDAI rahyA chIe ke ApaNI tamAma zraddhA, ApaNuM badhuM ja AkarSaNa padArtha pratye che, bIjA pratye nathI, potAnA pratye nathI. bIjAne pratye hoya che tyAre manamAM taNAva bharAI jAya che. tANanuM mULa kAraNa che, ArtadhyAna ane raudradhyAna, tANanuM kAraNa paNa dhyAna che ane tenuM nivAraNa paNa dhyAna che. dhyAnathI ja tANa pedA thAya che ane dhyAnathI ja tANa dUra thAya che. ApaNA mananI ekAgratA jyAre padArthane meLavavAmAM ane tene sAcavavAmAM lAge che tyAre mana tANathI bharAI jAya che ane mananI ekAgratA jyAre padArtha parathI haTIne potAnA AMtarika anubhavamAM lAge che tyAre tANa ApoApa dUra thavA lAge che. tANanuM sauthI moTuM kAraNa che, ArtadhyAna. padArtha pratye thanArI ekAgratA. tANanuM sauthI moTuM kAraNa che, raudradhyAna. padArthanI surakSA mATe thatI dUra ekAgratA, krUratama ekAgratA. Arta ane raudra dhyAnamAM lezyAo vikRta banI jAya che. e samaye kALI legyAo hoya che ane dhUma varNanI - dhumADiyA raMganI lezyA hoya che. e samaye AbhAmaMDaLa vikRta thaI jAya che. bhAvataMtra vikRta banI jAya che. Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tANa ane dhyAna [2] 123 vicAra ane AcaraNa vikRta thaI jAya che. badhuM ja bagaDavA lAge che. tyAre mANasane manamAM thAya che ke AkhuM taMtra bagaDI rahyuM che, tene huM kevI rIte sudhAre? A prazna thAya che tyAre dizA badalavAnI vAta Ave che. mANasa tyAre pAchuM vALIne jovA icche che. pAchuM vaLIne jue che tyAre tene lAge che ke krodha khUba ja satAvI rahyo che. sAmAjika ane kauTuMbika saMbaMdhone bagADanAra tatva che, krodha. bIjA badhA doSa te pachI Ave che. eka mANasa kaMIka cAhe che. bIjo mANasa bIjuM kaMIka cAhe che. eka mANasanA AcaraNathI bIjAnA aham para coTa thAya che. bIjI vyaktinA vyavahArathI trIjI vyaktinA aham para coTa vAge che, aprIti vadhe che, vaimanasya vadhe che, dveSa vadhe che, pa koI maulika tatva nathI. mULa che tenuM rAga. vAstavamAM rAga ane dveSa be nathI. eka ja sikkAnI e be bAju che. tame jo rAga na karo to Sa kyAreya nahIM thAya. SanuM koI svataMtra sthAna nathI. mUcchathI rAga, rAgathI lobha, lobhathI mAyA, mAyAthI abhimAna, ane abhimAnathI krodha thAya che. AmAM zreSane koI ja sthAna nathI. vastu ne vyakti pratye ApaNane rAga thayo, lobha thaI gayo, mAyAnI jALa vaNAI gaI. badhe rAga ja rAga cAle che. ApaNe mAyAnA je tANAvANA vaNyA, temAM jo koI avarodha nAkhe che to aprIti zarU thaI jAya che. aprItinuM ghaTaka che ahaMkAra. prIti - prema ja jo cAlato rahe nAnAmoTAno bheda nathI raheto. nAnA-moTA mAnavA mATe aprIti hovI jarUrI che. aprItino janma thAya che abhimAnathI. ane tenuM bIjuM moTuM sopAna che. te che krodha. krodha ane ahaMkAra A baMne dveSa che, aprIti che; paraMtu aprItinuM potAnuM koI svataMtra astitva nathI. prIti ja aprIti banI jAya che. aprItino artha che, prItimAM avarodha. aprItinuM AgavuM alaga astitva nathI. ApaNe aprItine miTAvavAno prayatna karIe. enA aMge vadhu ciMtA karavAnI jarUra nathI. jyAM citita thavAnuM che, jyAM jAgavAnuM che te che rAga, prIti, A che Adibindu jyAM ApaNe jAgavAnuM che. adhyAtmanA sAdhake je bindu para jAgavAnuM che te bindu che, rAga. je mANasa rAganA bindu para nathI jAgato, priyatAnA bindu para nathI jAgato te yathArthamAM sAdhaka nathI banato. tame ema na mAnazo ke je sAdhaka bane che, dhyAna kare che, te dhyAnanI dizAne badale che, Arta ane raudra dhyAnathI dUra thaIne dharma-dhyAnamAM praveza kare che- padArthathI te vimukha banI jAya che. evuM nathI thatuM. dhyAna karanAra mANasa zuM ghara gRhasthI nahi saMbhALe? khAze nahi? pIze nahi? kapaDAM nahIM pahere? makAna nahIM banAve? kuTuMbanuM bharaNapoSaNa nahi kare? zuM tene patnI nahi hoya? putra-putrI nahi hoya? badhuM ja hoya che. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 AbhAmaMDaLa dhyAna karanAra badhA sAdhaka sAdhu-saMnyAsI nathI hotA, gRhastha paNa hoya che. sAdhu-saMnyAsIne paNa ghaNA padArthanI jarUra rahe che. te paNa khAya che, pIe che, pahere che, badhA ja padArtho-vastuone choDIne kevI rIte jIvI zake? huM mAnuM chuM ke je mANasa padArthano dveSa kare che, tenI dhRNA kare che, dhutkAre che to samajavuM joIe ke tenAmAM koI AtmaglAni thaI gaI che. manovikRti pedA thaI gaI che. vastu ane vyaktine choDI nathI zakAtAM. paNa temanA pratyenA miththAnA dRSTikoNane choDI zakAya che. jeo sAdhanA zibiromAM Ave che teo padArthane choDavA mATe nathI AvatA. padArthane choDavA mATe Ave to kadAca tenA kuTuMbIjano tene AvavA ja na de. patnIne khabara paDe ke potAne choDI javA mATe pati tyAM - zibiramAM jAya che to bhAgye ja koI pati ahIM AvI zake. koI patine khabara paDe ke potAne choDI javA patnI tyAM jaI rahI che to bhAgye ja koI patnI ahIM Ave. zibiramAM koI koI daMpatI paNa Ave che, pati-patnI sAthe Ave che. baMnene khabara paDI jAya to teo bIjI dizAmAM cAlyAM jAya. ahIM na Ave. zibiramAM padArtha choDavA koI nathI AvatuM. teo mithyA dRSTikoNane badalavA Ave che. ApaNe eka mithyA dRSTi banAvI lIdhI ane ApaNe padArthane padArthanA rUpamAM na jAgyo, padArthane yathArtha rUpamAM na jANyo, na joyo. ApaNuM potAnuM AvaraNa oDhADIne ApaNe padArthane joIe chIe. je dRSTie tene jovA joIe te dRSTie tene jotA nathI. ghaNI moTI A bhramaNA ane bhArita che. dhyAnanI dizAnuM parivartana tyAre ja thaze ke jyAre ApaNI samyagdaSTi jAgaze. mAtra kAyotsarga ke zithilIkaraNathI dizA nahi badalAya. padmAsana ke koI Asana dizA parivartananA mukhya hetu nathI. padmAsanamAM beThAM beThAM koIne mAravAnI yojanA paNa banAvI zakAya che. AMkho baMdha karIne beThAM beThAM koIne dhokho devAnI, kayAMka corI karavAnI yojanA paNa banAvI zakAya che. enAthI dizAparivartana nathI thatuM. dizAparivartana tyAre ja thAya che jyAre samyagdaSTi jAge che. samyagdaSTinI jAgRtinuM pariNAma A che ke mANasa padArthane mAtra padArthanI dRSTie jue, tene gamA-aNagamAnI najare na jue. Aja paisAnI samasyA jaTila kema banI che? eTalA mATe banI ke ApaNe paisAne paisAnI daSTie nathI jotA. paisAne mAtra bhAvanAtmaka najare joIe che. ApaNI najare joIe chIe, satyanI najare nathI jotA. duniyAmAM padArtha hatA, che ane raheze. "saMpatti vyaktinI nahi, samAjanI che - samAjavAde ApelA A sUtrathI mArA mate bhUlamAM thoDoka sudhAro thayo che. mANasa saMpattine potAnI mAnI beTho hato. samAjavAdanA manISIoe Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tANa ane dhyAna [2] 125 vicAryuM ke vyaktigata saMpattinI vAta samAja mATe ghaNI ghAtaka che ane A ghaNI moTI bhrAnti che. A bhAtinA nirAkaraNa mATe temaNe kahyuM: "saMpatti para vyaktino adhikAra nahi hovo joIe. saMpatti vyaktinI nahi, samAjanI hovI joIe.' samyagdaSTiprApta mANasanuM sUtra haze - saMpatti vyaktinI paNa nathI hotI, samAjanI paNa nathI hotI, e koInI paNa nathI hotI. saMpatti saMpattinI hoya che, padArtha padArthano hoya che, te koIno nathI hoto. eka saMskRta kavie bhUmine eka evI kanyA mAnI che ke je sadA kuMvArI che ane kuMvArI ja raheze. te koInI nathI banI ane banaze paNa nahi. tenI sAthe koI lagna nahi kare. aneka rAjA-mahArAjA AvyA. aneka zaktisaMpanna samrATa thaI gayA. temaNe mAnI lIdhuM ke amuka bhU-bhAga para temano adhikAra che. paNa A bhramaNA hatI. bhUmi koInI na banI. badhA AvyA ane gayA. padArthane potAno mAnavo e bhrama che, bhUla che. adhyAtmanuM sUtra che, saMpatti na vyaktinI che, na samAjanI. te padArtha che. padArtha padArtha hoya che. te koIno nathI hoto. badhA ja padArtha potapotAnA svarUpamAM hoya che. koI padArtha koIno nathI hoto. A sUtra upalabdha thatAM ja samasyAo UkalI zake che. saMpattine vyaktigata mAnavAthI samasyA gUMcavAya che teno anubhava samAje ryo. vyaktigata saMgrahathI viSamatA phelAya che. samasyAo vadhe che. tenuM koI samAdhAna nathI thatuM. AthI saMpatti samAjanI hovI joIe. vyaktigata mAlikIne miTAvI devI joIe. A ciMtana lagabhaga be abaja mANasonuM che: jeo samAjavAdI nathI teomAMthI paNa keTalAka A bhASAmAM bole che, vicAre che. Ama mAnavuM e mAtra bhUlano sudhAro mAnI zakAya. paraMtu tenAthI agAunI bhUla jevI che tevI ja rahe che. jyAM sudhI e bhUlane sudhAravAmAM nahi Ave tyAM sudhI samasyA nahi Ukale. Aja samAjavAdanI sthApanA bAda paNa, sAmyavAda pracalita thavA chatAM paNa samasyAo UkalI nathI. vyakti samasyAhIna nathI banI. Aja sAmyavAdI dezamAM paNa nAgarika ghaNI anaitikatA Acare che. lAkho karoDonA goTALA kare che. A eTalA mATe thAya che ke sAmyavAdI mAnyatAthI eka bhUla jarUra sudharI paraMtu bIjI bhUla sudharI na zakI. jyAM sudhI mANasa A mAnaze nahi, jANaze nahi ke padArtha padArtha che, te koIno nathI, tyAM sudhI goTALAo thatA aTakaze nahi. anIti ane aprAmANikatA aTakaze nahi. ApaNe je dizAparivartana cAhIe chIe te A che- padArtha padArtha rahe. mANasa mANasa rahe. padArtha ane mANasa vacce saMbaMdha na baMdhAya, arasa Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 AbhAmaMDaLa parasa ghaniSThatA na keLavAya. ApaNI samyagdaSTi jAge. ApaNo draSTAbhAva jAge. ApaNe padArthane padArthanI najare ja joIe, tenI upayogitAne samajIe, teno mAtra upayoga karIe paNa tenI sAthe mamatva na bAMdhIe. ekatAnI anubhUti na karIe. draSTAbhAvano vikAsa tANa-visarjananuM prathama sUtra che ane tenuM bIjuM sUtra che, bhAvanAno vikAsa. bhAvanAno artha che- sva-saMmohana, AtmasaMmohana. jyAre ApaNe Atma-saMmohana bIjAo mATe karIe chIe tyAre bIjAonI sAthosAtha ApaNI zakti paNa kSINa thAya che. ApaNe badhA padArtha pratye saMmohita chIe. padArthane jotAM ja eTaluM saMmohana jAge che ke mANasa viveka khoI bese che. moTA moTA mANasa paNa evI corIo kare che ke jenI kalpanA paNa nathI thaI zakatI. emAM e mANasano koI doSa nathI. e padArtha pratye saMmohita che. padArtha sAme Ave che tyAre tenI cetanA lupta thaI jAya che, teno viveka sUI jAya che. ApaNe svayaM Atma-saMmohanano prayoga karIe. ApaNe ApaNA astitva pratye jAgrata banIe. sva-saMmohananI sauthI moTI zakti che-- jJAnanI zakti. ApaNe ApaNI jJAnanI zaktino anubhava karIe. ApaNe sAdhanAnA prAraMbhamAM ahaMno dhvani karIe chIe, ahaMnI bhAvanA bhAvIe chIe. tyAre dareka mANasamAM anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta zakti ane anaMta AnaMdanI bhAvanA jAge che. e vicAre che, mArAmAM anaMta jJAna che, anaMta zakti che, anaMta darzana che ane anaMta AnaMda che. mane koI bIjA AnaMdanI jarUra nathI. koI padArthathI mane AnaMda maLavAno nathI. je zUnya hoya tene koI AnaMdathI bharo. huM anaMta AnaMdathI saMpanna chuM, paripUrNa chuM. mANasa jyAre A anaMta catuSTayInI bhAvanAthI bhAvita thAya che, saMmohita bane che tyAre bAkInAM badhAM ja saMmohana bhAMgIne bhukko thaI jAya che, kazuM ja TakatuM nathI. sva-saMmohana ke bhAvanAthI dizAparivartana thAya che. tenAthI tANanuM visarjana thAya che. tANa-visarjananuM trIjuM sUtra che-- vicaya dhyAna. vicaya eTale vizleSaNa. prekSA eka vizleSaNa che. e Atma-vizleSaNa che, selpha eNnelisisa che. mANasa Atma-vizleSaNa kare. krodha zA mATe Ave che? lobha zAthI jAge che? mithyA dRSTi kema jAge che? tenuM ApaNe vizleSaNa karIe. ApaNe vizleSaNa nathI karatA to A bhAvanAo UcharatI rahe che. ApaNe jyAre ApaNuM vizleSaNa zarU karIe chIe, ApaNI jJAnazaktine jagADIe chIe tyAre A badhI vAto kharavA lAge che. je mANasa potAnI jJAnazaktino upayoga nathI karato tenAmAM A badhI vikRtio UcharatI-pAMgaratI rahe che. ApaNe ApaNI jJAnazaktino upayoga karIe, vizleSaNa karIe. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tANa ane dhyAna [2] 127 ApaNe jyAre ApaNuM vizleSaNa karIe chIe tyAre Arta ane raudra dhyAna chUTI jAya che ane dharmadhyAna zarU thaI jAya che. dharmadhyAnano prAraMbha thAya che vicaya dvArA, vizleSaNa dvArA. A vicayanI prakriyA, vileSaNanI prakriyA cikitsAnI prakriyA che. AjanA manocikitsaka sarva prathama vizleSaNano sahAro le che. koI paNa mAnasika bImArIthI pIDita mANasa mAnasa cikitsaka pAse jAya che tyAre e cikitsaka sarva prathama tene kAyotsarga karAve che, zithilIkaraNa karavAnuM kahe che. te pachI kahe che - "tamAruM vizleSaNa karo. pratikramaNa karo, bhUtakALamAM jAo ane manamAM je je vAta Ave te ni:saMkoca kahetA jAo, kazuM chupAvo nahi." have e rogI potAnuM vizleSaNa kare che, pratikramaNa kare che. manocikitsaka e badhuM sAMbhaLato jAya che ane sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM e vAta pakaDI le che ke mananI gAMTha kyAM paDI che? mAnasika pranthi kyAM che? zuM bImArI che? kaI vRttionuM damana thayuM che? kayA prakAranI granthi banI che? pachI e te garthIione choDavAno prayatna kare che. adhyAtmanI sAravAra paNa A pramANe cAle che. dhyAnanI paNa A prakriyA che. Arta-raudra dhyAna dvArA je granthio banI che te garthIio zArIrika mAnasika vikRtio pedA kare che. roga pedA kare che. huM mAnuM chuM ke manovijJAnanuM A sUtra khoTuM nathI ke je vRtti dabAvavAmAM Ave che te vRtti zArIrika ane mAnasika roga pedA kare che. Ane ApaNe adhyAtmanI bhASAmAM samajIe. jevuM vRttinuM damana karyuM, dabAvavAno prayatna karyo, jo nirjarA na karI, tenuM recana na karyuM to teno baMdha thaI jaze. e baMdha satAvato raheze. krodha Ave che, cAlyo jAya che. tame ema na mAnazo ke krodha Ave che ane cAlyo jAya che. ema mAnavAmAM ghaNI moTI bhUla karI gaNAze. krodha Avyo, cAlyo gayo. sthULa zarIrathI cAlyo gayo. khabara nathI paDatI ke krodha che. krodha Avyo hato A zarIranA AkAramAM have krodha aNu banIne ApaNI bhItara pesI gayo. je krodha potAnA rUpamAM vyakta thayo hato te to cAlyo gayo paraMtu tene potAnuM ANivaka rUpa mUkato gayo. karmanA paNa paramANuM che. ApaNo je karmano baMdha thAya. che, te paramANuno baMdha thAya che. e ANivaka krodha ApaNI bhItara che. te satAvato rahe che, e tANa pedA kare che. ApaNe nirjarA karavAnuM, recana karavAnuM, zodhana karavAnuM zIkhavuM paDaze. A ApaNe dhyAna dvArA zIkhIe. ApaNe krodhanuM damana na karIe, tenuM recana karIe, tenuM zodhana karIe. kodhano saMvara karIe, krodhano viveka karIe. kevI rIte karIe? A eka lAMbI carcA che. prazna : rAgathI sAmAjikatA zarU thAya che to zuM vItarAga sAmAjika nathI hotA? ke vItarAgane sAmAjikatA nathI hotI? Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 AbhAmaMDaLa uttara: sAce ja vItarAga kayAreya sAmAjika nathI hotA. vItarAga mAtra vyakti hoya che. te samAjamAM rahe che paNa sAmAjika nathI hotA. ApaNe vItarAga ene mAnIe chIe ke je samAjamAM rahevA chatAMya ekalA rahe, vyakti rahe. vItarAga to ghaNA dUranI vAta thaI. sAdhaka e hoya che ke je samAjamAM rahevA chatAM ekalo rahe. AcArya bhikSue kahyuM che, 'gaNameM rahe nirdova akelo." sAdhu saMghamAM rahe paraMtu ekalo banIne rahe. koInI sAthe jUthabaMdhI na kare. gADha saMbaMdha na banAve. vAstavamAM dhArmika e che je samUhamAM rahevA chatAM ekalo rahe. e ekatvanI bhAvanAthI abhibhUta hoya. bhagavAna mahAvIre 'ekatva anuprekSAne ghaNuM mahattva ApyuM. temaNe kahyuM : 'puruSa! tuM potAne A bhAvanAthI bhAvita karato rahe ke tuM aMtata: ekalo che. samAja mAtra eka upayogitA che. jIvanayAtrA calAvavA mATenuM e ekamAtra AlaMbana che. hakIkate tuM ekalo che.' " pate tanumAna, 9 ga vipatti-mANasa ekalo ja janme che ane ekalo ja mare che. "g gva uThTha karma vite, saiva mera - mANasa ekalo ja karma bAMdhe che ane ekalo ja e kamane bhogave che. vItarAga ja nahi, vAstavamAM ApaNe paNa eklA chIe. paraMtu bhramaNAthI ApaNe mAnI beThA chIe ke ApaNo samUha che, parivAra che, samAja che. A mithyAdRSTi che. tene toDavAnI che. prazna : padArtha padArtha che, vyakti vyakti che. temAM jo koI paraspara saMbaMdha na hoya, rAga na hoya to pachI samAjanuM kAma kevI rIte cAle? uttara: evI sthitimAM samAjanuM kAma khUba ja suMdara DhaMgathI cAlaze. samasyAthI mukta banIne cAlaze. eka bAju bhojana che. bIjI bAju bhUkha che. mANasa samyagdaSTithI A svIkArI le ke A bhojana che ane A bhUkha che, bhojanathI bhUkha zAMta thAya che. e arthamAM padArthane mAtra upayogitAnA rUpamAM svIkAra kare che to e vadhu paDatuM nahi khAya. jeTalI bhUkha haze teTaluM ja te khAze. paraMtu jyAre padArthanI sAthe priyatA joDAya che tyAre mANasa bhUkhane zAMta karavA nathI khAto, jeTalI bhUkha hoya teTaluM nathI khAto. bhAve che tethI bhUkhathIya vadhu khAya che. svAdane vaza banI te khAya che. priyatA mATe padArthano upayoga na karIe paraMtu prayojananI pUrti mATe teno upayoga karIe. padArtha padArtha che ane teno upayoga pArasparikatA che. ekano upayoga bIjA mATe thAya che. A upayogane samajI je padArthano ApaNe upayoga karIe to aneka samasyAo UkalI zake che. padArtha khatma nahi thAya. na padArthane khatma karavAno che. na saMpattine khatma karavAnI che, paraMtu padArtha ane saMpatti sAthe ApaNo je anubaMdha che tene toDavAno che. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tANa ane dhyAna [2] 129 ame paisA nathI letA paraMtu kapaDAM Adi laIe chIe. ame dasa rUpiyAnI noTa nathI letA paraMtu dasa rUpiyAnI kiMmatanAM kapaDAM Adi laIe chIe. tamane prazna thaze ke zuM kapaDAM rUpiyA nathI? zuM rUpiyA jeTaluM tenuM mUlya nathI? A prazna svAbhAvika che. amArI pAse eka paNa paiso nathI paraMtu eka eka hastalikhita patra evo che jenuM mUlya lAkhomAM AMkI zakAya. e lAkho rUpiyAnI kiMmatanI hoI zake che. Aja paNa amArI pAse evI vastuo che, chatAM paNa ame aparigrahI chIe. Ane samajo. je paisA rAkhe che teno paisA sAthe anubaMdha thaI jAya che. te upayogitAno anubaMdha na rahyo. mUrchAno anubaMdha thaI jAya che. A mUrchAne toDavAnI che. padArtha padArtha che, vyakti vyakti che, AtmA AtmA che. eka bIjA eka bIjAnA kAmamAM Ave che. eka bIjA bIjAnA upayoga mATe che. A bhAvanA jyAre pAMgare che, tyAre samAja svastha bane che. tANa thavAnA ochAmAM ochA prasaMga bane che. paraMtu jyAre e upayogitA badalAIne paiso banI jAya che, sikko banI jAya che tyAre tenI upayogitA khatma thaI jAya che. ane mUrchA mAtra paisAparasta banI jAya che. e mUrchAne toDavI jarUrI che. ethI sAmAjika vyavahAra tUTaze nahi, UlaTo vadhu svastha banaze. e saMjogomAM e samasyAo paNa samApta thaI jaze ke je samAjavAda mATe samasyAo che. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. AbhAmaMDaLa 1 0 dhyAnano uddeza: zakti, cetanA ane AnaMdasaMpanna vyaktitvanuM nirmANa. 2 0 prANa-zaktinA pravAhanA be mArga : kAma ane jJAna. pahelo prAkRtika. bIjo sAdhanA-labha- mANasa ane pazunI bhedarekhAnuM A bindu che. 3 0 navA mArga kholo. kAma ke rAganuM damana na karo, cetanAno anubhava karo. 4 0 kAmanuM rUpAMtaraNa nahi, u.nuM mArganataraNa karIe. na bhoga, na damana, paraMtu recana karIe. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra... huM evA vyaktitvanuM nirmANa cAhuM chuM ke je zaktisaMpanna, cetanAsaMpanna ane AnaMdasaMpanna hoya. A tripuTIthI saMpanna hoya evo mANasa maLavo muzkela che. pazumAM zakti ghaNI hoya che paraMtu te potAnI zaktino upayoga nathI karI zakatuM kAraNa tenI cetanA vikasita nathI. temanI zaktino upayoga mANasa kare che kAraNa tenI cetanA vikasita che. cetanAno vikAsa karyA vinA zaktino suyogya upayoga nathI thaI zakato. siMha ane hAthImAM pracaMDa zakti hoya che. baLada ane bheMsamAM paNa pracura zakti hoya che. paraMtu badhAM pazuonI zaktino upayoga mANasa ja kare che. temanI tamAma zakti mANasanA kAmamAM Ave che. siMha ane vAgha potAnI zaktino upayoga bIjAne mArI nAkhavAmAM kare che. temanI zaktino koI sarjanAtmaka upayoga nathI thato. e zaktithI nirmANa nathI thatuM, bhaMgANa thAya che, vinAza thAya che. A prakAre pazuonI zaktinAM be ja kAma hoya che. mANasanA kAmamAM AvavuM athavA bIjAne mArI nAkhavAnA kAmamAM AvavuM. jyAre jyAre huM baLada ane bheMsone bhAra kheMcatAM jouM chuM tyAre manamAM thAya che ke temanI cetanAno jo vikAsa thayo hoya to teo Aja zuM hota? temanAmAM cetanAno vikAsa nathI. hajAro varasothI e bhAra upADatAM AvyAM che ane hajAro varaso sudhI bhAra upADatAM raheze. koI parivartana na AvyuM. koI krAnti na thaI, koI vikAsa na thayo. temanA mATe badhA yuga samAna che. prastarayuga Avyo, madhyayuga Avyo, Aja ANuyuga cAlI rahyo che. paraMtu pazuo mATe badhA ja yuga sarakhA - samAna che. temaNe koI vikAsa na karyo. vaijJAnika yuga ane prastarayuga temanA mATe eka barAbara che. mANasamAM paNa zakti che paraMtu zaktithI vizeSa temanAmAM cetanAno vikAsa che, AthI e potAnI alpazaktino upayoga e prakAre kare che ke te khUMkhAra ane pracaMDa zaktizALI jAnavarone paNa niyaMtraNamAM le che ane temanI pAse kAma karAve che. zaktimAM mANasa pazunI barAbara nathI. paNa e Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 AbhAmaMDaLa cetanAno upayoga karavAnuM jANe che. AthI ochI zaktithI paNa vipula zaktizALI jAnavarone vazamAM laIne temanI pAse anokhAM kAma karAve che. zaktinI apekSAe buddhi moTI hoya che, baLavAna hoya che. vRzciryacca varlDa tasya - jenI pAse buddhi che, tenI pAse baLa che. buddhinuM baLa, cetanAnuM baLa, jJAnanuM baLa - A badhAM baLa zArIrika baLathIya vizeSa hoya che. zArIrika baLane teo oLaMgI jAya che. mANasanI pAse zakti che, cetanA che, paraMtu tenI pAse eka trIjI vastu nathI. A trIjI vastu che, AnaMda. mANasa potAnI cetanA dvArA zaktino upayoga kare che paraMtu e paNa zaktino samyak upayoga karavAnuM nathI jANato. potAnI zaktino upayoga karIne pote ja uddega anubhave che ane bIjAne udbha ga karAve che. e pote koIno ghoDo bane che athavA bIjAne potAno ghoDo banAve che. e pote bIjA para caDe che athavA bIjAne potAnA khabhe caDAve che, paraMtu AnaMdano anubhava te nathI karI zakato. AnaMdano anubhava e karI zake che ke jenI pAse zakti hoya, cetanAno vikAsa hoya, ane cetanAno, zaktino sAco upayoga hoya. pazuomAM cetanA to che paraMtu teno vikAsa nathI thayo. eno suyogya upayoga karavAnuM te nathI jANatAM. mANasamAM cetanAno vikAsa che chatAM paNa e teno yogya upayoga nathI karato AthI tene AnaMda nathI maLato. pazu mATe AnaMdano prazna ja Ubho nathI thato, jenAmAM cetanAno vikAsa nathI thato tenAmAM AnaMdano anubhava karavAnI kSamatA nathI hotI, jenAmAM cetanAno vikAsa hoya che tenAmAM AnaMdano anubhava karavAnI kSamatA hoya che. je cetanAnuM yogya niyojana kare che te AnaMdano upabhoga kare che. je cetanAno barAbara upayoga nathI karato te AnaMdano anubhava nathI karato. dhyAna-sAdhanA dvArA mANasa potAnI cetanAnuM evA prakAre niyojana kare jenAthI tamAma zakti AnaMdanI dizAmAM pravAhita thaI jAya ane AnaMda upalabdha thAya. AnaMdanuM bAdhaka tattva che, zakti. ane AnaMdanuM sAdhaka tattva paNa che, zakti. zakti ja avarodha che ane zakti ja sAdhaka sAmagrI che. zaktine yogya dizAmAM pravAhita karavAthI AnaMda prApta thAya che ane zaktine viparIta dizAmAM pravAhita karavAthI AnaMda para kALAM vAdaLo gherAya che. badho ja AnaMda khalAsa thaI jAya che. mULa prazna che zaktinA pravAhano. tene kaI dizAmAM pravAhita karavo te mULa prazna che. zakti vinA krodha nahi Ave, ahaMkAra nahi Ave. rAga nahi Ave, prema nahi thAya. kAma, sekasa, vAsanA paNa zakti vinA nahi thAya. duniyAnuM koI paNa kAma zakti vinA nathI thaI zakatuM. IzvaravAdI kahe che Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa 133 ke Izvara vinA eka pAMdaDuM paNa hAlatuM nathI. huM kahI zakuM chuM ke duniyAmAM je kaMI thAya che te zakti dvArA thAya che. zakti vinA kazuM nathI thatuM. zakti vinA na cetanAnI pravRtti thAya na AnaMdanI upalabdhi thAya che. badhuM ja zaktithI thAya che. pharaka enAthI paDe che ke zakti kaI dizAmAM pravAhita thAya che. krodha karanAra potAnI zakitano upayoga krodhanI dizAmAM kare che. ApaNI Urja jyAre krodhanI dizAmAM pravAhita thAya che tyAre krodha chalakAya che. jyAre Urja kAma-kendra tarapha pravAhita thAya che tyAre kAmavAsanA saLavaLe che. ApaNA zarIramAM krodhanAM kendra che, kAmavAsanAnAM kendra che, jJAnanAM kendra che. Urja je kendranI tarapha pravAhita thAya che, te kendra sakriya thaI jAya che. e pravRtti UchaLIne sAme Ave che. have prazna e che ke e pravRttine kevI rIte rokavI? temAM sau ekamata nathI. keTalAka kahe che, je vRtti jAge tene bhogavI lo. tene rokavAnI jarUra nathI. bhogavI lo. A mAbhoganI vicAradhArA che. A vicAradhArA kahe che ke kodha Ave to krodha karo. peTa bharIne krodha karI lo ke jenAthI kodha samApta thaI jAya. jene muktabhAvathI bhogavavAmAM Ave che te krodha carama bindue pahoMcIne visajita thaI jAya che. eka che damanano siddhAMta. e kahe che, dabAvo, kacaDo. krodha Ave to tenuM damana karo. kAmavAsanA jAge to tene dabAvo. je paNa vRtti jAge tenuM damana karo. damanane siddhAMta ghaNI vyApaka che. mANasa samAjamAM jIve che. e sAmAjika prANI che. samAjamAM damana cAle che. samAjanI potAnI mAnyatAo ane dhAraNAo che, samAja vyavasthA cAhe che. sAmAjika prANI nathI icchato ke je paNa vRtti jAge teno sAmAjika stare muktabhoga karavAmAM Ave. krodha Ave ane krodhano mukAbhoga karavAmAM Ave tevuM sAmAjika prANI nathI icchato. krodha jAge koI koIne thappaDa mAre, lAThI mAre ke khUna karI nAkhe to samAja tene sahI nathI zakato. koInAmAM lobhanI vRtti jAge, e bIjAnI saMpatti para adhikAra jamAvI le, lobhano muktabhoga upabhoga kare to samAja tene mAnya nathI karato. samAje potAnI vyavasthA banAvI. teNe kahyuM - damana karo. tame sAmAjika prANI cho, samUhamAM raho cho, AthI tamAre damana karavuM paDaze. evuM nahi thaI zake ke manamAM AvyuM te karI lo. evuM kyAreya nahi thaI zake. sAmAjika bhUmikAmAM damanano vikAsa thayo, niyaMtraNano vikAsa thayo, daMDa-vyavasthAno vikAsa thayo. daMDanI tamAma vyavasthA samAje ane rAjya karI. rAjya A kyAreya sahana nahi kare ke eka mANasa potAnI mukta vRttionA kAraNe bIjAnA hakone haDapa kare ane manamAnyuM kare. A nahi thaI zake. eka maryAdA banAvavI Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 AbhAmaMDaLa paDaze. ane je mANasa e maryAdAnuM ullaMghana karaze tene sajA phaTakArAze. kAM to te pote potAnI vRttione dabAve athavA tene daMDita thavuM paDaze. damananI A vAta vyApaka che ane te samAjanA stara para cAle che. bIjI vAta che bhoganI. e vyApaka nathI. e thoDAka lokono siddhAMta che. A siddhAMtanI pRSThabhUmimAM temanuM A ciMtana che ke mANasa je vRttione dabAve che, kacaDe che ane tene bhogavato nathI to e dabAyelI vRttio eTalI bhegI thaI jaze ke eka divasa teno bhayaMkara visphoTa thaze ane mANasa tyAre e visphoTano sAmano nahi karI zake. AthI vRttione dabAvo nahi, kacaDo nahi paNa tene bhogavo. samAjavyavasthAmAM A mAnya nathI. paraMtu A siddhAMtonA pratipAdakoe mANasanI aMta:cetanA, aMtarmana, avacetana mananA AdhAre A niSkarSa kADhayo ke vRttionuM je damana karavAmAM Avaze to tenuM pariNAma sAruM nahi Ave. ghaNI badhI lAya lAtha phodha AvI rahyo che tene je parANe rokavAmAM Avaze to tenuM pariNAma e Avaze ke mANasanA mAthAmAM bhakira dukhAvo upaDaze. hRdaya para paNa humalo thaze. mANasa A humalAne jIravI nahi zake. e dabAyelI vRttio bhItara ne bhItara durgadha pedA karaze, zArIrika ane mAnasika bImArIo pedA karaze. AthI vRttione dabAvo nahi huM mAnuM chuM ke A suMdara siddhAMta che. damana karaunI AgaLanI vAta che damana na karo. manovijJAnanuM A pratipAdana ghaNuM ja mahattvanuM che. temaNe mananA atalamAM jaIne je sUkama satya zodhyA che, temAM saccAI che. te mAtra mAnasika kalpanAo nathI. paraMtu temAM paNa kazuMka khUTe che. temAMya adhUrApaNuM che. 'dabAva nahi - ATalI vAta to ThIka che. paraMtu teno bephAma upabhoga ko'- A vAtanI kaDavA pariNAma AvyA. "dabAvo nahi'no artha bephAma upabhoga karIne A sikkAMtanA hRdayane toDI nAkha. keTalAka sAdhakoe adhyAtmanA nAme, dharma ane dhyAnanA nAme muktabhAganA prayoga zarU karI dIdhA ane e prayogathI adhyAtmane laine lAgyuM. Aja A munabhogano vyApaka virodha thaI. rahyo che. sAmAjika vyavasthAno A virodha che. bhAratIya samAjavyavasthA A prakAranA muHbhoganA prayogone mAnya nathI karatI AthI virodha thavI vAbhAvika che. paraMtu ApaNe je sAmAjika virodhane chaDI paNa daIe ane UMDANamAM UtarIne anubhavanA AdhAre joIe to mAluma paDaze ke bhaga adhyAtma tarapha nathI thaI jato. kyAreya kadI nathI laI jato. 'dabAvI nahi-no artha pratibhoga nathI thato. phroIDe kahyuM ke damana na karavuM joIe. sAthosAtha teNe e paNa kahyuM ke saplimezana thavuM joIe, Tormezana thavuM joIe - patarANa thavuM joIe. ApaNe badhI vAtane pakaDI Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAbhAmaMDaLa 15 lIdhI ane AgaLanI ardhI vAta choDI dIdhI. ane ahIMthI ja samasyA pedA thaI. 'dabAvavuM sAruM nathI' - A vAta dharmanA maMca parathI paNa kahI zakAya, adhyAtmanA maMca parathI paNa kahI zakAya. 'dabAvo nahi'-no artha thaze - vRttinuM udAttIkaraNa, vRttinuM rUpAMtaraNa. huM jyAre adhyAtmanI bhASAmAM vicAruM chuM tyAre mane lAge che ke rUpAMtaraNanI vAta eka manovijJAnI kahI zake che paraMtu adhyAtmanI bhASAmAM 'kAma'nuM rUpAMtaraNa nathI thatuM, tenuM AyIkaraNa thAya che. samAptIkaraNa thAya che. 'kAma'nA paramANu che, krodhanA paramANu che, tenuM rUpAMtaraNa nathI thatuM. tene to khalAsa ne khatma ja karI zakAya. moTI muzkelI e thaI che ke ApaNe UrjAne vaheMcI nAkhI che. A krodhanI UrjA che, ane A kAmanI UrjA che. evuM mAnI lIdhuM. UrjA eka ja che. na kAmanI UrjA che, na krodhanI UrjA che, na ahaMkAranI UrjA che. UrjA UrjA che. te koInI paNa nathI. te zaktimAtra che. zaninuM kAma che bIjAne sakriya karavAnuM, puSTa karavAnuM. UrjA je kAmavAsanA pratye pravAhita thAya che to te kAma-kendrane sakriya banAve che. te jo jJAnakendranI tarapha pravAhita thAya che to te jJAna-kendrane sakriya kare che. te je krodhanI pAse jAya che to krodhanI vRtti sakriya thAya che ane je kSamAnI pAse jAya che to kSamAnI vRtti sakriya bane che. ApaNe jo kAmavAsanAnA rUpAMtaraNanI vAta svIkArIe chIe to 'kAma'ne eka zAzvata satyanA rUpamAM svIkArI laIe chIe. kAmanI UrjA koI zAzvata satya nathI. te eka ANvika saMracanA che. ANuonuM saMsthAna-taMtra che. kAmavAsanA ApaNI caitanA para chavAyelI aNuonI eka saMracanA che. e aNuone ApaNe vilIna karI zakIe chIe, samApta karI zakIe chIe. paraMtu tenuM rUpAMtaraNa nathI karI zakatA. ApaNe jo icchIe to rUpAMsaraNa A arthamAM kahI zakIe chIe ke ApaNe kAmanI tarapha pravAhita thatI UrjAnI dizAne badalI zakIe chIe. tenA sivAya koI rUpAMtaraNa nathI thatuM. AthI kAma ke sekasanuM rUpAMtaraNa nahi paraMtu sekasanA mArge janAra UrjAne rIkavI. tenI dizAmAM parivartana karavuM. e apekSita che. mahAvIre layAnA siddhAMtanuM pratipAdana karyuM. A ghaNo ja mahattvapUrNa siddhAMta che. dareka mANasa pAse eka AbhAmaMDaLa ane eka bhAvamaMDaLa hoya che. bhAthamaMDaLa ApaNI cetanA che ane cetanAnI sAthesAtha je eka pIMchuM - galika sthAna che, tene AbhAmaMDhaLa kahe che. cetanA ApaNA tejas zarIrane sakriya banAve che. jyAre A vidyuta-zarIra sakriya thAya che tyAre e kiraNonuM dhoraNa kare che. A vikiraNa mANasanA zarIranI cotarapha valayAkAramAM gherI banAvI le che. A AbhAmaMDaLa che. jenuM bhAmaMDaLa hoya che tevuM AbhAmaMDaLa Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 AbhAmaMDaLa bane che. bhAvamaMDaLa vizuddha haze to AbhAmaMDaLa paNa vizuddha banaze. bhAvamaMDaLa malina haze to AbhAmaMDaLa paNa malina banaze, dhAbAvALuM banaze. e kALA raMganuM haze, vikRta haze, aMdhakAramaya haze. tamAma camakatA raMgo samApta thaI jaze. ApaNe bhAvadhArAne, pariNAmadhArAne badalIne AbhAmaMDaLane badalI zakIe chIe. adhyAtma vRttionA parivartananuM je sUtra ApyuM, te che - recana. teNe kahyuM, vRttionuM damana na karo, tenuM recana kare. khuda potAne daMDita na karo. jabaradastI na karo. potAne hIna bhAvanAthI na bharo. e vRttio bImArIo pedA kare che. Atma-bharjanA ane hIna bhAvanA damano roga kare che ane bIjI paNa aneka vikRtio pedA kare che. Ama traNa vAta sAme AvI: damana, bhoga ane recana. recana eTale nirjarA. vRttinuM recana karo. krodha jAge to jarapUrvaka tene dabAvo nahi, dabAvAthI UrjA dhakko mAre che. je UrjA krodhanI sAthe bahAra nIkaLavA cAhe che tene jabaradastIthI rokavAmAM Ave che to e bhItarathI dhakko mAre che. e to zakti che. jyAM e dhakko mAre che tyAMnA avayavane nukasAna pahoMce che. manane AghAta lAge che. AthI dabAvo nahi paNa recana karo, nirjarA karo. vRttine kADhI nAkho, miTAvI do. dhyAna dvArA tenuM recana karo. bhAvanA dvArA, zabda dvArA tenuM recana kare. adhyAtmanA AcAryoe recana karavAnAM aneka sUtra ApyAM che. temaNe kahyuM-jyAre krodhanI vRtti jAge tyAre eka evA zabdanuM uccAraNa karo ke jethI krodhanI vRttine dhakko paNa na lAge ane krodhanuM recana paNa thaI jAya.' koho pII paNAI - krodha prItino nAza kare che. ApaNI bhItara vahetI premanI gaMgAne koi gaMdI banAvI de che. maitrInA pravAhane kodha malina kare che, dUSita kare che. AthI krodha AvatAM ja evA zabdanuM AlaMbana lo, eka zabdane yAda karo ke jethI kodhanuM tatkALa recana thaI jAya. zabdanuM AlaMbana, zabathI nIkaLatA dhvanitaraMgonuM AlaMbana. bhAvanA ane lAMbA zvAsanuM AlaMbana paNa kodhanI vRttinA recanamAM sahAyaka thAya che. jevo manamAM krodha Ave ke tarata ja dIrdI zvAsano prayoga zarU karI do. vAsanA recana sAthe kArbana nIkaLe che ane sAthosAtha kodhinI UrjA paNa nIkaLI jAya che. mANasamAM kAma - sekasanI vRtti jAge che. jyAre te bahAra nIkaLe che tyAre mANasa sukhano anubhava kare che. eTaluM sukha ke je Urja kAmanI vRtti sAthe joDAI, je ApaNI jaivika vidyuta kAmanI vRtti sAthe joDAI te vidyuta bahAra nIkaLavA cAhe che. jyAre e bahAra nIkaLe che tyAre evuM lAge che ke zAMti Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa 137 maLI, sukha maLyuM. jyAre e aMdara ne aMdara rahe che tyAre pratirodha kare che ane aMdara ne aMdara amaLAya che. sekasanuM sukha, krodhanuM sukha, vRttinuM sukha mAtra eTaluM ja hoya che ke vidyutanuM bahAra nIkaLI javuM. jema phollAmAM rasI thaI jAya che ane phollAne dabAvIne rasI kADhI nAkhatAM mANasane sukha ane zAMti thAya che. jema rasI vijAtIya padArtha che ane te bahAra nIkaLatAM zAMti maLe che tema ja kAmanI vidyuta bahAra nIkaLI jAya che tyAre mANasane lAge che ke kaMIka khAlI thayuM. tene sukhano anubhava thAya che. krodha Ave che ane e krodhI mANasa jo dasa-bAra gALo daI de che to tenuM mana zAMta thaI jAya che. tene sukhano anubhava thAya che. jene mAravA-pITavAno hoya che tene jo mAravA-pITavAmAM Ave che to sukhano anubhava thAya che. temAM hoya che zu? mAtra ATaluM ja hoya che ke je vidyuta e vRttionI sAthe joDAyelI hatI te bahAra nIkaLI gaI. kAma pUruM thaI gayuM. vidyuta kharcI nAkhavAthI mANasa khAlI thaI jAya che. te nirAzAthI bharAI jAya che. tenI dhIraja tUTI jAya che. tenI pratibhA bhAMgI jAya che. tenI ciMtana-zakti khatma thaI jAya che. badhI ja sArapa te khoI bese che. zarIranuM baLa, mana ane buddhinuM baLa naSTa thaI jAya che. prANa-pravAhane sakriya rAkhanAra iMdhaNa khalAsa thaI jAya che. iMdhaNanI sAthosAtha sakriyatA samApta thaI jAya che. AthI iMdhaNane kharcI nAkhavuM te mahA mUrkhatA che. eka divasa evo Ave che ke mANasa zaktizUnya banI jAya che. te DhIlo paDI jAya che. mana zaktihIna banI jAya che. sarvasva - saghaLuM zUnya jevuM lAge che. ApaNe vidyuta kharcI na nAkhIe, mAtra vRttinuM recana karIe. vRttionA je paramANu che, e paramANuonuM recana karo, vidyutane kharcI na nAkho. vidyutane surakSita rAkho.- A che adhyAtmanI prakriyA. damananI vAta upayukta nathI. adhyAtmanA koI paNa AcAryo damananuM pratipAdana nathI karyuM. prAcIna granthomAM damananI bhASA nathI maLatI. hoI zake ke dharmanA keTalAka AcAryoe evuM lekhana karyuM hoya paraMtu tene anubhavazUnya lekhana ja mAnavuM joIe. harakoI lekhakanI vAta mAnya nathI hotI. e lekhakanI vAta mAnya hoya che ke je pratyakSajJAnI che, kaSAyazunya che, samyagadRSTikoNathI saMpanna che, AtmAne upalabdha che. je adhyAtmanA UMDANe UtaravA abhyasta che tenI vAta mAnya thAya che. pramANa thAya che, bIjAnI vAta pramANa nathI thatI. dharmagranthomAM kayAMka kayAMka damananI vAta maLe che paraMtu ema nahi kahI zakAya ke badhA ja dharmagranthamAM A vAta mAnya rahI che. AcArya rajanIze dharmaguruo upara, dharma upara ghaNo moTo AkSepa karyo che ke dharmaguru damana zIkhave che, dharma damana zIkhave che. A jUTho AkSepa Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 gAbhA maMDaLa che. temAM saccAI nathI. dharmazAstra kayAreya damana nathI zIkhavatAM. dharmazA maeNcananI vAta zIkhave che. tapasyAnI saMpUrNa prakriyA nirjarAnI prakriyA che. dharmazAsra nirjarAnI prakriyA zIkhave che. dharmaguru nirjarAno mArga batAve che. nirjarAnI prakriyA damananI prakriyA nathI, recananI prakriyA che. je karma-paramADuo AtmAnI sAthe joDAyA che, je ApaNI vRttione jagADe che, te tamAma paramANuonu recana karavuM, tene samApta karI devA, tenuM vizodhana karavuM - A che nirjarAnI prakriyA, recana-nirjarA ane saMvara baMne sAthosAtha cAlavA joIe. purANA - jUnA paramANuone khaMkherI nAkhavA ane navA paramANuo bhItara na AvavA pAme, evI vyavasthA karavI, dharmanA AcAryae A bevaDI dhruvasthA karI. AthI huM mAnuM chuM ke dharmanA AcArya ke dharmazAstro vRttionA damananI vAta nathI batAvatAM. vRttionA damananI ja vAta hota to nirdezanI prakriyA ApaNI samakSa na Avata. manovijJAne je rUpAMtaraNanI vAtanuM pratipAdana karyuM, te sAmAjika staranuM rUpAMtaraNa che. tenI pAse adhyAtmanI prakriyA nathI. adhyAtma-sAdhanAmAM eka evI prakriyAnuM pratipAdana che ke je dvArA vyaktinI vRttionuM vilInIkaraNa thaI jAya che ane navA dhRtamyano udaya thayo che. ApaNI vRttio jAge che kAma-kendranI pAse. krodhanI vRtti, bhaya ane kAmavAsanAnI vRtti kAma-kendranI AsapAsa jAge che. DUMTInI pAse be eDrInala granthio che. e vRttione uttejita kare che. UrjA jyAre DUMTInI AsapAsa ghUme che tyAre krodha, bhaya ane kAmanI vRttio vAraMvAra saLavaLe che ane mANasane pajavatI rahe che. sAdhanAthI UrjAnuM dizAMtaraNa karavAnuM che. tenA pravAhane badalavAno che. tenI dizAne badalavAnI che. je UrjA nIcenI tarapha pravAhita thaIne nimna vRttione baLa Ape che, sakriya kare che tene UrdhvagAmI banAvavI, jJAna-kendranI to pravAhita karI A sAdhanAnuM mULa lakSya che. UrjA jyAre uparanI tarapha vahevA lAge che tyAre vRttio zAMta thAya che. UrjA jJAna-kendra sudhI pahoMca che tyAre vRtti-kendronuM ja vizodhana thavA lAge che. lezyAnA siddhAMtamAM batAvyuM che ke kRSNa-vaizyA nIla-lezvAnA bhASIne meLavIne nIla-krayAmAM badalAI jAya che, nIla-leyA kAryAtavaizyAnA bhAvIne prApta karIne kAryAta vaizyAmAM badalAI jAya che. A pramANe kArpAta-lethA tejolezyAmAM, tejo-lethA padma leMthAmAM ane padma-leSA zukala-lezyAmAM badalAI jAya che. dUdhamAM meLavaNa nAkhyuM. dUdha dahIM banI gayuM. sapheda kapaDAne je raMgathI phUggu te e raMganuM banI gayu. sapheda kapaDuM kALA, pILA, nIlA, lAla, bhUtariyA tamAma raMgonuM banI jAya che. vaiDUmaNi kALA dozamAM parovavAthI kALA Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa 139 raMgavALo. nIlA dorAmAM parovavAthI nIlA raMgavALo ane lAla raMgamAM parovavAthI lAla raMgavALo banI jAya che. sphaTikanI sAme jevo raMga Ave che tevo ja te pratibiMbita thAya che. jema jema vezyAo badalAya che tema tema ApaNuM AbhAmaMDaLa paNa badalAtuM rahe che. ApaNe vezyAonuM parivartana karIne ApaNI vRttione badalI zakIe chIe, tenuM saMzodhana karI zakIe chIe. A prakriyAthI ApaNe kAma-kendranuM paNa vizodhana karI zakIe chIe. tene evuM nirmaLa banAvI zakIe chIe ke tyAM kAma ane kodhanI vRttio Ave paNa jAge nahi, sakriya na bane. e eTaluM nirmaLa banI jAya ke vRttio jAge ja nahi. tyAM eka evuM maeNgneTika phIlDa- cuMbakIya kSetra banI jAya ke pachI e nimna vRttione tyAM sthAna nathI maLatuM. vRttio jAge paNa bhItara ja vilIna thaI jAya - A UrjAnI UrdhvayAtrAthI je zakaya che. ApaNe dhyAna-sAdhanA dvArA vRttionuM damana nathI karatI paraMtu UrjAne Grve mArgamAM pravAhita karIne tene vilIna karI daIe chIe. ApaNI UrjA jayAre jJAna-kendramAM jAya che tyAre badhI nikha vRttio khatma thaI jAya che. thAIroIDa, kaMThamaNi, piyuTarI, piniyala, vizuddhi-kendra, darzana-ke, jyoti-kendra, zAni-kendra - A badhA zAna-kendra che, jJAnanA bhAga che. e upara UThIne e kendrone zakidha kare che. jayAre A kendro sakriya thAya che tyAre vRttio ApoApa zuddha thavA lAge che. tenuM recana thavA lAge che. jAgyA vinA, udayamAM AvyA vinA, vipAka thayA vinA, phaLa ApyA vinA eka evI udIraNA thAya che ke vRttionuM svata: recana thAya che. sAdhakanuM sarvoparI kAma che UrjAnuM urdhvagamana karavAnuM nahi ke vRttionuM damana karavAnuM je mANasa dhArmika thaIne paNa UrjAnA UrdhvagamananI prakriyAne jANatI nathI te vRttionuM vidhAna na karatAM, mananI sthitimAM ghAlyA jAya che. adhyAtmanI, ganI, dhyAnanI saMpUrNa sAdhanA UMjanA vIkaraNanI sAdhanA che. koInuM mAthuM dukhe che. bIje mANasa tenA mAthA para hAtha mUke che, mAthuM dabAve che to tene lAge che ke kaMIka ArAma maLI rahyo che. zarIranA koI paNa bhAgamAM darda thAya tyAre spardhA karavAmAM Ave, dabAvavAmAM Ave to daI dUra thAya che. mANasane sukhano anubhava thAya che. A badhuM prANa-zaninuM kA che. eka mANasanI prANadhArA, vidhutadhArA bIjA mANasanI prANadhArA ke vidhutadhArAthI pUrNa thAya che tyAre sukhano anubhava thAya che. A prANacikitsA che. Ane ApaNe je adhyAtmacikitsA ke adhyAtmamAdhanA mAnI Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 AbhAmaMDaLa laIe, dhyAnanI sAdhanA mAnI laIe to e ghaNI moTI bhUla ne bhrAnti banI raheze. e sAcuM che ke prANa-cikitsA dvArA rogone maTADI zakAya che. prANazakti dvArA eka mANasa bIjA mANasanI vidyutane sparzIne tenI mAnasika kaMTAone miTAvI zake che. tenI damita vAsanAone rUpAMtarita paNa karI zake che. koI puruSa ke strI pratye anAsakta bhAva thaI gayo. koI durghaTanAnA kAraNe manamAM glAni AvI gaI to prANa-zaktinA prayogathI e glAnine dUra karI zakAya che. e puruSamAM strI pratye puna: anurAga utpanna thaI zake che. paraMtu A koI dhyAna ke adhyAtmano prayoga nathI. A mAtra prANano prayoga che. sthUlibhadra maMtrI-putra hatA. nAnapaNamAM te sIothI DaratA hatA. strIonA sahavAsathI gabharAtA hatA. maMtrIne A yogya na lAgyuM. te potAnA putrane pariNIta jovA icchatA hatA. temaNe potAnA rAjyanI prasiddha gaNikA kozAnA ghare sthUlibhadrane mokalyA. maMtrIe kozAne kahyuM: 'enAmAM strI pratye AkarSaNa pedA karavAnuM che. tuM tArI tamAma kalAno upayoga karIne tene kAmakalAmAM kAbela banAvI de. kozAe prayoga karyA ane sthUlibhadramAM kAma pratye AkarSaNa vadhavA lAgyuM. Ane zuM ApaNe adhyAtmanA prayoga kahIzuM? dhyAnasAdhanA kahIzuM? e kharuM ke gaNikAe - kozAe skUlibhadranI mAnasika cikitsA karI ane tene strIo pratye unmukha karyo, strIo pratye sthUlibhadranA manamAM je glAni hatI te dUra thaI gaI. AjakAla dharmanA nAme ke yogAbhyAsa ane dhyAna-sAdhanAnA nAme cAlatA keTalAka AzramomAM A prakAranA kuMThita strI-puruSo upara mukta yaunAcAra-svacchedAcAranA prayoga karAya che ane temanI rUMdhAmaNane dUra karAya che. je puruSa strInI pAse jatAM ke je strI puruSa pAse jatAM gabharAya che, tenI A rUMdhAmaNane svecchAcAra dvArA samApta karI devAya che. Ama kahIne dhyAna-sAdhanAnI AratI utAravAmAM Ave che te mizyA dRSTikoNa che. dhyAnanA nAme vyabhicArane vadhAravAno A prayAsa che. e mAnI zakAya ke A prakAranI prakriyAthI tenI mAnasika sAravAra thaI zake che. paraMtu tene ApaNe adhyAtma-sAdhanA ke dhyAnasAdhanA nahi mAnIe. e mAtra mananI rUMdhAmaNanI sAravAra sivAya vizeSa kaMI nathI. ApaNe Ane jo dhyAna ke adhyAtmanI sAdhanA mAnIe to gaNikA kozAnuM sthAna paheluM mUkavuM paDe. teNe sthUlibhadranI mAnasika rUMdhAmaNane maTADI. tene eTaluM ja mahattva ApavuM joIe jeTaluM mUlya Aja keTalAka Azramone apAI rahyuM che. kozA ekalI ja eka evI gaNikA na hatI. aneka gaNikAoe A prakAranA kArya karyA che. teo cosaTha kaLAomAM nipuNa hatI. temAM Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa 141 eka mukhya kaLA hatI ke teo enA prayogathI yaunakuMThAone maTADatI hatI. e prayogathI teo aneka puruSone kAmuka prANI banAvI detI hatI. zuM ApaNe e vezyAlayone - gaNikAgRhone adhyAtma dhyAna-kendra mAnIzuM? AjanA keTalAka AzramomAM ane e gaNikAgRhomAM aMtara zuM che? e AzramomAM prayoga A AdhAra para thAya che ke teo damana na karo, bhogavo.'-nA siddhAMta para cAle che. temaNe damana" zabdane pakaDI lIdho. tenuM pratiphalana thayuM- mukta-vAsanA. AthI bephAma vyabhicArate ughADechoga avasara maLI gayo. mAkarse kalpanA karI hatI ke sAmyavAdI zAsanamAM koI kuTuMba nahi hoya. koI pati nahi hoya, koI patnI nahi hoya. koI bApa nahi hoya, koI dIkaro nahi hoya. tenI kalpanA sAkAra na thaI. sAkAra thaI hota to Aja adhyAtmanA koI AcAryane mukta-vyabhicAra jevA prayoga na karavA paData. A to mAkarsa pahelAM ja karI gayA. kalpanA hatI. e saphaLa na thaI e alaga vAta che. Aja je sAmyavAdI deza che, jyAM mAkarsanA siddhAMto kAryAnvita thaI rahyA che tyAM paNa A vAta na banI. Aja tyAM paNa kuTuMba che. pati-patnI che. pitA-putra che. badhuM ja che. AjanA yuvAnane mukta-vyabhicAra pratye AkarSaNa che ane te evAM sthAnomAM javA icche che jyAM mukta-vyabhicAra koI paNa nAme cAlatA hoya. pachI te dhyAnanA UMDANamAM javAnA nAme cAle ke kuMThA-nivAraNanA nAme cAle. paraMtu tenuM pariNAma keTaluM bhayaMkara hoya che te saune khabara che. ApaNe e pariNAmone na bhUlIe. pravRttinI kSaNa ApaNA mATe mUlyAMkananI kSaNa nathI hotI. ApaNe tene kasoTI nahi mAnI zakIe. kasoTI banI zake che pariNAmanI kSaNa. kasoTI bane che pariNAma ane phaLanI kSaNa. mukta-vyabhicAranA prayogonAM pariNAmo para ApaNe vicAra karIe to A spaSTa thAya che ke tenAthI evAM kharAba pariNAma Avaze ke samAjanuM samasta mALakhuM ja vikRta thaI jaze, khakhaDI jaze. gAMdhIjIe A dizAmAM prayoga karyA. prayoga thaI zake che. prayogono huM asvIkAra nathI karato. jaina paraMparAmAM vijaya zeTha ane vijyA zeThANInI kyAnI carcA che. e baMnee AjIvana brahmacarya vrata aMgIkAra karyuM hatuM. baMne eka pathArImAM sUtAM. paraMtu saMpUrNa brahmacArI hatAM. e emano prayoga hato. paraMtu AvA virala mANasonA prayogone ApaNe sAmAjika stare lAvavA icchIzuM to e himAlaya samI bhUla thaze. badhAM ja mukta-bephAma thaI jaze. koI Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 AbhAmaMDaLa para pratibaMdha nahi rahe. kuTuMba nAmanI koI cIja nahi bace. pativrata ane patnIvrata jevA zabda AkAza-kusuma banI jaze. | mukta-vyabhicAranA prayoga karanArA tene bhAratIya vikAsanA hetu mAne che. A temanuM ciMtana che. potapotAnI pasaMda. emAM ApaNe zA mATe du:khI thavuM? paraMtu siddhAMtata: ane anubhavanA AdhAra para A vAta para vicAra karIe to ApaNe baMne kinArA - damana ane mukta-vyabhicAra-ne eka najare joIzuM ke damana jeTalo aparAdha che potAnA vyaktitva pratye teTalo ja aparAdha che unmuktatA ke uchuMkhalatA potAnA vyaktitva pratye. baMnethI bacIne ApaNe recananI vAta zIkhIe. recana karavAnuM jANIe. UrjAnI UrNayAtrA thaze tyAre ApaNI samasyAo ApoApa UkalI jaze ane ApaNe A bhUlabharelI dizAomAM javAthI bacI jaIzuM. Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. AbhAmaMDaLa ane zakti-jAgaraNa [1] 1 0 sAdhanA dvArA navA dvAranuM udghATana 2 0 prAkRtika dvAra navAM dvAra 0 kAma 0 brahmacarya 0 tANa tanAva 0 zithilIkaraNa 0 vicAra 0 nirvicAra 0 kolAhala 0 mauna 0 vastunA vidyuta-spaMdana 0 AMtarika vidyutanuM spaMdana 3 0 eneleTikala sAikolaoNjInA pravartaka jaMge kahyuM: libiDo matalaba ke mAnasika-zakti kAma-zakti nathI, paraMtu sAmAnya zakti che. kAma-zakti teno eka mAtra bhAga che." Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca . .. ApaNe sau jyotinI sAdhanA mATe upasthita chIe. jyoti be che : AtmAnI jyoti ane tejanI jyoti. ApaNe be jyotinI vacce ApaNo upakrama karI rahyA chIe. - eka che AtmAnI jyoti. e saLage che paraMtu tenA prakAzanI khabara nathI paDatI. e prakAza kayAreya bujhAto nathI. e eka evo dIvo che je satata-akhaMDa saLagato rahe che. temAM IMdhaNanI koI jarUra nathI paDatI. temAM sahaja ja evI zakti che je harahaMmeza prajavalita rahe che. bIjI che tejasa-jyoti. A ApaNA zarIranI jyoti che. ApaNuM eka sUkSma zarIra che. tenuM nAma che, teja-zarIra, bAna-kALamAM kyAreka sphaliMga sAme Ave che, kyAreka cinagArIo UchaLe che, kyAreka raMga paNa sAme Ave che. A raMga cinagArIo ane skuliMga - tamAma teja-zarIramAMthI nIkaLe che ane kayAreka kayAreka te dekhAya che. jyAre ApaNuM mana sUkSma hoya che, ekAgra hoya che tyAre e ene pakaDI le che. jyotinI sAdhanAmAM keTalIka aDacaNo paNa che. A aDacaNo -avarodho vRttionI che. ApaNe ghaNIbadhI vRttio pedA karI mUkI che ane te samaye samaye UchaLI Ave che. ApaNA nADI-taMtramAM taraMgo UThatA rahe che. kayAreka A caitanya-kendrathI taraMga UThe che to kyAreka te caitanya-kendrathI taraMga UThe che. aneka vRttio, aneka kendra ane aneka prakAranA taraMgo. A taraMgo snAyuone uttejita kare che. uttejanA abhivyakta thAya che. te sAdhanAmAM avarodha banI jAya che. ApaNe abhyAsa karIe chIe ke taraMga na UThe, ApaNe snAyu-taMtra e taraMgane sthAna na Ape. tene potAnA upara na utAre. ApaNe snAyutaMtranA vizodhananI sAdhanA karIe chIe. saMskAronI zuddhinI sAdhanA karIe chIe. sAdhanAmAM sauthI moTo avarodha che krodha, bhaya ane kAmavAsanA. A traNa mukhya avarodho che. kayAreka aNagamAnI anubhUti thAya che ane tarata Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa ane zakti-pagaraNa [1] 145 krodha thaI Ave che. kayAreka kAmanA taraMgo UThe che. bhayanA taraMgo to banatA ja rahe che. sAdhaka jyAM sudhI A taraMgothI chuTakAro nathI meLavato tyAM sudhI te nivedane AgaLa nathI vadhI zakato. Ane pahoMcI vaLatAM pahelAM ApaNe ApaNA dRSTikoNane zuddha karavo paDaze. ApaNo dRSTikoNa ghaNo saMtAna che. e eka pAradarzI sphaTika che. tenI paNa eka muzkelI che. je pAradarzI hoya che te bIjAnA pratibiMbane jaladI pakaDI le che. sphaTika sAme jevo raMga Ave che e raMgane te pakaDI le che, ema pratibhAsita thavA lAge che. dRSTikoNanI muzkelI che pAradarzitA ane pAradarzitAnI muzkelI che tenI saMkrAmakatA. A saMkrAmakatAthI ApaNe kevI rIte bacIe? ApaNI samakSa anekavidha vicAra Ave che ane te ApaNA dRSTikoNathI saMkrAnta thaI jAya che. ApaNe adhyAtmanI yAtrA mATe UpaDIe chIe. ApaNe taiyArI karI ke ApaNe Atmadarzana karIe, AtmAnI yAtrA karIe. rAga ApaNI vacce avarodha banIne Ubho rahI jAya che. e ApaNA dRSTikoNamAM saMkAnta thaI jAya che. adhyAtmanI bhASAmAM je rAga che te manovijJAnanI bhASAmAM sekasa ke kAma che. manovijJAnIoe eka zabdaprayoga karyo - libiDo [libidol. e kAmazaktino bodhaka che. je kAma-zakti che teno saMbaMdha mAtra sekasathI ja nathI. libiDo' zabda sekasano paryAyavAcI zabda nathI. chatAM paNa sthaLa ke sAMketika rUpamAM manovijJAna kAma zabdane sekasa dvArA abhivyakta kare che. jyAM sudhI kAmanuM dizAMtaraNa nathI thatuM, jyAM sudhI rAgane navI dizA nathI ApatA tyAM sudhI adhyAtmanI yAtrA nathI thaI zakatI. kAmanuM dizAMtaraNa ke mArthAntaraNa khUba jarUrI che. eka dizAthI pANI AvI rahyuM che. e jene siMcana kare che te jarUra pAMgare che. jyAM sudhI ApaNe jala-praNAlikAne nahIM badalIe tyAM sudhI navA choDa nahi Uge. navA choDa ugADavA che to jala-praNAlikAne vaLAMka Apavo paDaze. tenI dizA badalavI paDaze. je pahelethI siMcAI rahyo che te mArgane baMdha karIne navI nahera kADhavI paDaze jethI e pANI bIjAnuM siMcana karI zake. rAga, AkarSaNa ke zraddhA - A traNeya ekAIka che. sAdhanAnuM A lakSya che ke ApaNI rAgAnubhUti, ApaNuM AkarSaNa je vidyuta pratye che, tene vALIne navA vidyuta pratye AkarSita karavuM. kAma, rAga - A badhA vidyuta sAthe joDAyelA che. A badho vidyutano ja camatkAra che. rAga zuM che? eka mANasanI vidyuta sAmA mANasanI vidyutathI saMyukta thAya che. baMneno saMyoga thAya che ane rAga nirmita thAya che. jo vidyuta sAnukULa nathI hotI to rAga nirmita nathI thato. AthI eka mANasa pratye rAga thAya che ane bIjA mANasa pratye Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 AbhAmaMDaLa rAga nathI thato, ApaNane ghaNI vakhata vicAra Ave che ke eka atyaMta kadarUpA puruSa pratye eka suMdara strIne rAga kevI rIte thayo? jenI vidyuta zaktizALI hoya che te bIjAne AkRSTa karI le che. temAM raMga, rUpa ke saMsthAna bAdhaka nathI banatAM. vidyutanI anukULatAmAM evo anurAga utpanna thAya che ke jenI bIjo koI vyAkhyA nathI karI zakatuM. mugdhatA raMga pratye nathI hotI. mugdhatA saMsthAna ke AkRti pratye nathI hotI. mugdhatA hoya che vidyuta pratye. anukULadharmA vidyuta maLI jAya che tyAre be mANasa ApasamAM baMdhAI jAya che. vidyuta vidyutane pakaDe che, bAMdhe che. kAvya-zAstromAM ullekha che ke strI bIjAne AkRSTa karavA mATe potAnAM kaTAkSa-bANo pheMke che. A kaTAkSa zuM che? ghaNI vAra vicAryuM paraMtu tenuM yathArtha samAdhAna na maLyuM. paraMtu jyAre dhyAna-sAdhanAmAM Utaryo tyAre spaSTa thaI gayuM. ApaNA magajamAM khUba ja vidyuta pedA thAya che. AMkha magajano daravAjo che. magajane jovAnA be upAya che. kAM to magajane zalyakriyA dvArA joI zakAya che, kAM to AMkhanA mArgathI tene pUruM joI zakAya che. magajanI vidyuta AMkhathI bahAra nIkaLe che. zarIranI vidyutane bahAra nIkaLavAnAM traNa mukhya sthAna che: AMkha, AMgaLIo ane vANI. A traNa mukhya dvAra che. AMkhanA mAdhyamathI je vidyuta bahAra Ave che te jyAre bIjA mANasanI vidyutathI TakarAya che tyAre mANasa saMmohita jevo thaI jAya che. badhuM kAma vidyutanuM che. AthI jyAM sudhI ApaNe vidyutanI garimAne ke tenI kAryapaddhatine nahIM samajIe tyAM sudhI kAma ke rAganuM dizAAraNa ke mArthAntaraNa nahIM ghaTe. je mANasa potAnI vidyutane, UrjAne vaLAMka Ape che, je jJAna pratye, dharma pratye, AtmA pratye Urjane vALe che, tenI kAma-UrjA zakti zithila thaI jAya che. tenI rAmAnubhUti ochI thaI jAya che. je rAga-praNAlikAthI vahetuM pANI kAmane, sekasane siMcana karatuM hatuM, e mArga dhIme dhIme baMdha thato jAya che ane navo mArga khUlI jAya che. e pANI pachI bIjA mArgethI vahevA lAge che. adhyAtmazAstramAM rAganA be bheda maLe che : prazasta rAga ane aprazasta rAga. je rAga dharma pratye hoya che, AtmA pratye hoya che, dharmamUrti puruSa pratye hoya che te che prazasta rAga. je rAga viSayo bhaNI, padArtho pratye hoya che, te che aprazasta rAga. dhammAzurAgara - je mANasa dharmanA anurAgathI rata che te dhArmika hoya che. tyAM paNa anurAga che. rAga samApta - niHzeSa nathI thayo. mAtra eTaluM aMtara AvyuM ke je zaga viSayo ke padArtho tarapha doDato hato, te rAga have dharma pratye thaI gayo. e rAga satyanI zodha pratye thaI gayo. rAga vinA kAma nahIM thAya. jyAM sudhI mANasa vItarAga avasthA sudhI Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa ane zakita-jAgaraNa [1] 147 nathI pahoMcato, jyAM sudhI tenAM badhAM ja kaSAya kSINa nathI thaI jatAM tyAM sudhI rAgathI sarvathA chuTakAro nathI thato, paraMtu ahIM rAganuM dizAntarANa thAya che. mANasano rAga dharmamaya banI jAya che. dharma pratye, satya pratye rAga thaI jAya che. sAdhanAnuM mahatvanuM sUtra che: "anurAgA virAgaH - anurAgathI virAga thAya che. ekanA pratye anurAga, bIjA pratye virAga. virAga ane rAga baMne sApekSa che. AtmA pratye jyAre rAga utpanna thAya che tyAre padArtha pratye virAga thAya che. padArtha pratye rAga utpanna thAya che tyAre AtmA pratye virAga thAya che. AtmA ane padArtha baMne pratye ekasAthe rAga ke virAga nathI thato. keTalAka kahe che ke kAma naisargika che. tene choDIne navo mArga zA mATe banAvavo? maithuna saMjJA prANImAtranI svAbhAvika saMjJA che. tene zA mATe badalavI? A prazna svAbhAvika che. kAma mANasano naisargika guNa che, prAkRtika guNa che eTaluM mAtra kahevAthI samasyAnuM samAdhAna nathI thaI jatuM. sAcuM A che ke jyAM sudhI ApaNe prAkRtika guNonuM paNa udArIkaraNa nathI karI letA tyAM sudhI ApaNe pazunI bhUmikAmAM ja rahIe chIe. pazu mANasa eTalA mATe nathI banatuM ke te prakRti-pradatta niyamono vikAsa karavAnuM nathI jANatuM. mArgAntarIkaraNa ke udArIkaraNa karavAnuM nathI jANatuM. mANasanI kSamatAno vikAsa eTalA mATe thayo ke e prakRti-pradatta ke naisargika guNa je tene upalabdha che, tenuM e vizodhana karavAnuM jANe che, vikAsa karavAnuM jANe che, tenuM udArIkaraNa karavAnuM jANe che ane tene navuM mUlya ApavAnuM jANe che. AthI mANasa mANasa che. teNe navI dizAo zodhI che ane te potAnI cetanAne sArthaka karI zakyo che. mANasa je kAmane naisargika mAnIne besI jAya ane pazunI jema teno aniyaMtrita upabhoga karato rahe to samAja ja na bane. samAja tyAre ja banyo ke jyAre teNe eka vyavasthA UbhI karI, keTalIka maryAdAo bAMdhI. pazu navo mArga zodhavAnuM nathI jANatuM. navo daravAjo kholavAnuM nathI jANatuM ane potAnI UrjAnA pravAhane vadhu upayogI banAvavAnuM nathI jANatuM. AthI e jyAM hatuM tyAM ja che ane tyAM ja raheze. eka tarka karAya che ke pazu nagna rahe che paNa beDoLa nathI lAgatuM pazu mukta-caunAcAra kare che. tene tema karavAmAM saMkoca-zarama nathI naDatAM. jyAre pazu AvuM kare che to mANasa zA mATe na kare? "saMbhogathI samAdhi jevA siddhAMtomAM AvA tarka apAya che. A take keTalo hAsyAspada che?! Aja je samasta mAnavasamAja pazu banI jAya ane pachI e prAkRtika niyamono upayoga kare to koI Azcarya nahIM thAya. eka bAju mANasa pAvika Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 AbhAmaMDaLa niyamone choDIne navA samAjanuM nirmANa karavA mAge che ane na jANe keTalAya guNadharmono vikAsa karavA Icche che, jyAre bIjI bAju kAma-vAsanAnI pUrti ne tRpti mATe pazunA guNadharmono upayoga karIne mukta bhogecchAne samarthana karavA cAhe che. A te kevo virodhAbhAsa?! krodha svAbhAvika che. bhaya svAbhAvika che. kAma-vAsanA svAbhAvika che. A badhuM zIkhavuM nathI paDatuM. svAbhAvikano artha ja A che ke jene zIkhavuM paDe. je janmanI sAthosAthe ja Ave che te hoya che, svAbhAvika. kodha zIkhavo nathI paDato, kSamA zIkhavI paDe che. bhaya zIkhavo nathI paDato, abhaya zIkhavo paDe che. abrahmacarya zIkhavuM nathI paDatuM, brahmacarya zIkhavuM paDe che. Ama keTaluMka naisargika che, keTaluMka sAdhanAlabdha. naisargikane ja badhuM mAnI levAthI samAja nathI banato. mANase A badhI naisargika bAbatone udAtta karI che. tenuM mArgottarIkaraNa karIne mANase aneka vizeSatAo ajita karI che. mANasanI badhI UrjA prAkRtika niyamone pUrNa karavAmAM ja vahetI hota to Aja mANasa ATalo jJAnI na hota, to e ATalo kalA-nipuNa na hota. te na satyone zodhI zakayo hota, na te sUkSama rahasyone pAmI zakyo hota. mANase je mahAnatAo, vizeSatAo upalabdha karI che te teNe potAnI UrjAnuM dizAntaraNa karIne ja karI che. eka mANasa satyanI zodhamAM lAgyo, dharmanI sAdhanAmAM lAgyo ane samagra jIvana temAM kharcI nAkhyuM. tenI UrjA satyanI zodhamAM lAgI ane teNe samagra jagatane navAM navAM satyothI bharI dIdhuM. samagra saMsAra, AkhI duniyA tenI traNI banI. jyAre jyAre paNa mANase moTuM kAma karyuM che tyAre tyAre teNe potAnA anurAganA pravAhane dizAntarita karIne ja karyuM che. vAcaspati mie eka mahattvapUrNa grantha lakhavAno zarU karyo. e paraNelA hatA. hajI hamaNAM hamaNAM lagna thayAM hatAM. rAtadivasa e granthanA lekhanamAM lAgI gayA. tamAma anurAga granthalekhanamAM lAgI gayo. bAra varasa vahI gayAM. rojeroja navoDhA AvatI ane bujhAtA dIpakamAM tela pUrIne cAlI jatI. teno A krama roja cAlato. grantha pUro thavAnI aNI para hato. rAtano samaya, vAcaspati lakhI rahyA hatA. patnI AvI. dIpamAM tela pUrIne e javA lAgI. vAcaspatie mAthuM UMcuM karIne pUchyuM: "are! tuM koNa che? ahIM kema AvI che?" teNe kahyuM : "huM tamArI patnI bhAmatI chuM." A sAMbhaLatAM ja vAcaspatine lagnanI yAda AvI gaI. bAra varasanA lagna-saMskAra sAkAra thaI UThayA. temaNe kahyuM: 'mApha karaje. huM bhUlI ja gayo hato. mane bhAna ja na rahyuM ke me lagna karyA che. chevaTe temaNe potAnI patnInI smRtimAM e granthanuM nAma rAkhyuM: "bhAmatI'. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa ane zakita-jAgaraNa [1] 149 ATalA mahatvapUrNa granthanI racanA tyAre thaI zakI ke jyAre anurAga no pravAha badalAyo. UrjAno pravAha jo kAma-vAsanA pratye vahyo hota to A mahAna granthanI racanA na thaI zakI hota. AthI maithunane, saMbhogane ke kAma-vAsanAne naisargika mAnI laIne paNa ApaNe naisagika nIkamAM vahetI Urjane bIjI dizAmAM nahIM laI jaIe to pachI mANasa pazu ja raheze. e AjanA arthamAM mANasa nahIM banI zake. AthI A atyaMta jarUrI che ke ApaNe naisargika rAgane eka navo mArga ApIe, navo rasto ApIe, ane tenA mATe eka navo daravAjo ughADIe. eka vAta che ke muktabhoganuM pratipAdana karanArI vicAradhArA pramANe premanI mahAsattAnuM ja bIjuM nAma che "kAma". AthI premano vistAra karavA mATe kAmanI muktatA anivArya che. kAma premanuM ja eka aMga che. arthAt rAganuM ja aMga che. A sAcuM che ke badhuM ja rAgathI ja cAle che, premathI ja cAle che. paraMtu rAgane mukta karavAnI vAta ghaNI bhayaMkara che. kAmano mukta upayoga kevI rIte zakaya che? ApaNe A saMbhAvanAno vicAra karIe. krodha prAkRtika guNadharma che. zuM ApaNe teno mukta upayoga karIzuM? kodhano mukta upayoga jo zarU thaI jAya to na samAja cAlaze, na kuTuMba cAlaze, na pADoza cAlaze. badhuM ja vIkharAI jaze. mANase sau prathama eka samAdhAna karyuM. tenI zarata che: "huM tane bAdhA nahIM pahoMcADuM, tuM mane bAdhA na pahoMcADato. A samAdhAnanA AdhAre samAja banyo. gAma banyAM. hajAro mANasa sAthe rahevA lAgyA. A samAdhAna na thayuM hota to na samAja banata, na koI gAma vasata. badhuM jaMgala ja hota, jyAM eka jAnavara bIjA para trATake che ne mAre che. prema, ahiMsA ane maitrInI prathama niSpatti che, samUhamAM rahevuM, gAmanuM vasavuM, gAma ke nagarano vikAsa, samAjano vikAsa A ahiMsAnI samajatInA AdhAra para thayo che. kuTuMbano vikAsa paNa tenA AdhAre thayo che. kAma-vAsanA ja aniyaMtrita hota, teno upabhoga mukta hota to na kuTuMba banata, na samAja banata ke na gAma banata. mukta bhoga ekabIjAnA parivAramAM hastakSepa che. samAjavyavasthAmAM A dakhalagIrI amAnya rahI che. AvI sthitimAM jyAM adhyAtmano prazna che, mANasanA udArIkaraNano prazna che tyAM muktabhoganI vAta kayAreya mAnya na thaI zake. huM mAnuM chuM ke koI paNa vRttinuM damana na thavuM joIe. Diprezana khataranAka che. manovijJAne tenA para ghaNA prahAra karyA che. te yogya paNa che. damana nahIM karavuM joIe. dabAvavuM-pharavuM nahIM joIe, teno artha e kadI nathI thato ke tene sarvathA mukta karI devI joIe. ApaNe trIjo mArga zodhavo joIe. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 AbhAmaMDaLa mAtra samAjavyavasthAnI dRSTiethI ja nahIM paraMtu vyaktitvanA vikAsanI dRSTie paNa ApaNe trIjo mArga khoLI kADhavo joIe. na damanano mArga sAro che, na muktabhogano mArga sAro che. sAro mArga che rUpAntaraNano. sAro mArga che udAttIkaraNano, vizuddhino. prazna che kAmanA rUpAntaraNanAM sUtra kayAM kayAM che? temAM udAttIkaraNa ane zuddhinAM sUtra karyAM che? nitzee kahyuM - "badhA ja dharmoe sekasane jhera pAIne mArI nAkhavAnI icchA rAkhI, paraMtu te marI nahIM, eTaluM jarUra thayuM ke te viSAkta banIne, jherIlI banIne jIvIta thaI gaI.' A ja kAma viSAkta banIne jIve che. te jherIlI nAgaNa banIne DaMkhe che. A ghaNI moTI saccAI che. jyAM damana thAya che tyAM kAma marato nathI, viSAkta thaI jAya che. mANasa kAmane ghaNo moTo anartha mAne che. tenI vAta karavAmAM zarama anubhave che. eTalo asvAbhAvika Dara, eTalo kAlpanika bhaya ke bhItara kAmanI Aga bhaDake baLe che ane bahArathI eTaluM pANI chAMTavAno prayAsa thAya che. dekhADo thAya che ke bhItara kazuM baLatuM ja nathI. A bevaDA vyaktitve, kAlpanika bhaye aneka prazno UbhA karyA ane nitze jevA prabuddha mANasane A vAto dharmanA saMdarbhamAM lakhavI paDI. temAM saccAI che. tene nakArI nahIM zakAya. ApaNI dhAraNA che ke AMkha jue che. temAM vikAra paNa Ave che. to zuM AMkhane phoDI nAkhavI joIe? keTalI AMkho phoDIzuM? to zuM duniyA AkhI AMdhaLI nahIM banI jAya? to navI samasyAo pedA thaze. kAma svAbhAvika che. sAdhanAnI zarUAtamAM ja je koI ema batAve ke e kAmathI pAra pahoMcI gayo che, niSkAma banI gayo che, vItarAga banI gayo che to e eka banAvaTa che, chalanA che. e eka ghaNI moTI pravaMcanA che. khuda potA sAthe chetarapiMDI, bIjA sAthe paNa chetarapiMDI. ApaNe A mAnIne cAlIe ke je mANasa sAdhanA zarU kare che, dizAntaraNano prayatna zarU kare che te eka ja divasamAM siddha nathI thaI jato. prayatnano svIkAra karo. mArgAtaraNano svIkAra karo. abhyAsano svIkAra karo. sAdhanAno svIkAra karo. paraMtu siddhinuM pradarzana na karo. siddha thavAnuM pradarzana na karo. mANasamAM svAbhAvika vRttio jAge che. sAdhakamAM paNa jAge che ane sAmAnya mANasamAM paNa jAge che. sAdhaka e che ke je vRttionA mArgAntaraNa nI dizAmAM prayANa karI cUkayo che. bIjuM kaMI aMtara nathI paDatuM. je A dizAmAM yAtrA nathI zarU karato te sAdhaka nathI hoto. bhale pachI te gRhastha hoya ke saMnyAsI. je A dizAmAM prAraMbha kare che te sAdhaka hoya che. bhale pachI Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa ane zakita-jAgaraNa [1] 151 te gRhastha hoya ke saMnyAsI. prazna che prayANano. prayANa karatAM agAu prazna thaze ke ApaNo yAtrA-patha kayo che? ApaNA prayANanI dizA kevI che. kaI che? rAgano pravAha je kAmanI dizAmAM jAya che, tenuM sauthI moTuM kAraNa che - tANa. mANasamAM jeTalI tANa hoya che teTalo ja sekasa - kAma prabaLa hoya che. jeTalI tANa teTalI vAsanA. tANa thavI, kAmanI uttejanA thavI. A kRSNalezyAnuM pariNAma che. kRSNa-lezyAvALo ajitendriya hoya che. A kRSNa-lezyAno bhAva che. tenuM AbhAmaMDaLa kALuM hoya che. kRSNa-lezyAnuM pariNAma jeTaluM prabaLa haze tANa teTalI ja vadhu haze. tANanA kAraNe mANasa ghaNI badhI kharAba Tevono zikAra bane che. vyasanono zikAra bane che. tANane dUra karavAno eka vicitra prayoga vAMcyo. eka mahilA tANagrasta hatI. AzramamAM gaI. prayoga karyo. cheDachADa karavAmAM AvI. e haLavI thaI gaI. A prayoga vAMcI hasavuM AvI gayuM. haLavI thaI haze e mahilA. eka tANa hatI. eka vidyuta bahAra nIkaLavA icchatI hatI. cheDachADathI e bahAra nIkaLI gaI. tANa dUra thaI gaI. eka vAra Avo anubhava thayo paraMtu e mahilA pote bIjI tANothI keTalI bharAI jaze? tANa maTADavAno A koI mArga nathI, upAya nathI. A ghaNo ja tAtkAlika ane kSaNika upAya che. eka vakhata haLavAza lAge che paraMtu tANa ghaTADavAno A koI upAya nathI. tame pravAsamAM cho. sAthe pAMca kilo pANI che. thAkI gayA. pANI pheMkI dIdhuM. anubhava thaze ke bhAra haLavo thaI gayo. AgaLa vadhyA. tarasa lAgI. have zuM karazo? have ja mAlUma thaze ke haLavApaNuM zuM che. bhArepaNuM zuM che? ApaNe pariNAmadarzI banIe. pariNAmane na bhUlIe. ApaNe yAda rAkhIe ke pravAsamAM chIe, tarasa lAgI zake che tarasane bhUlIne sAthe lIdheluM pANI DhoLI daIzuM to e yogya nahIM gaNAya. je mANasa dArU pIe che te paNa tANane maTADavA ja to dArU pIe che. e zuM kharAba kare che? jyAre e tANathI bharAI jAya che ane potAne bhulAvI devA icche che tyAre e dArUnA zaraNe jAya che. khuda potAne bhUlyA vinA becena thAya che. ajaMpo - azAMti thAya che. mANase khudane bhUlI javA dArU pIvAnuM zarU karyuM. mANase potAne bhulAvI devA tamAku pIvAnuM zarU karyuM. mANase gAMjo, carasa vagere pIvAnuM zarU karyuM, potAnI jAtane bhUlI javA mATe. mANasa bhUkhe nahoto ke eNe koI hetu vinA A vastuonuM sevana zarU karyuM hoya. Ajano mANasa aneka prakAranA Dragsano prayoga kare che. kAraNa e icche che ke e bhayanI tANathI, ciMtA ane saMjogonI tANathI AsapAsanA vAtAvaraNanI tANathI mukta thaI jAya. tene bhUlI jAya. enI koI yAda ja na Ave. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15ra AbhAmaMDaLa tANa maTADavA mATe dArU pIvo e kaMI khAsa kharAba vAta nathI paraMtu dArU pIvAnI Teva snAyugata banI jAya che tyAre ghaNI kharAba vAta banI rahe che. eka ghUMTa pIdho. be pega pIdhA ane mANasa pIto gayo. have e tenI Teva thaI gaI. snAyu TevAI gayA. have dArUpAna vyasana thaI gayuM. A ghaNuM ja kharAba che. adhyAtmano upAya paNa tANa maTADavA mATe che. paNa te koI paNa hAlatamAM kharAba nathI. adhyAtma udArIkaraNanI prakriyA ApI. A mArga nirApada che. temAM koI doSa nathI. eka gAma hatuM. tyAM eka vAra roga phelAI gayo. roga maTADavA aneka mAMtriko AvyA. eka mAMtrike kahyuM : "mArI pAse eka bhUta che. te badho ja roga maTADI deze. paraMtu dekhAvamAM e beDoLa ne badasUrata che. tene joIne koIe majAka-mazkarI karI to e AkhA gAmano nAza karI nAkhaze." bIjA mAMtrike kahyuM : "mAruM bhUta kurUpa che paNa khUba ja zAMta che e. koI game te kare, kahe topaNa te koIne trAsa nahIM Ape. te badho roga maTADavAmAM sakSama che." rAjAe pahelA mAMtrikane kahyuM: 'tuM cAlyo jA. tAruM bhUta bhayAnaka che. roga maTADavAnI vAta pachI, e AkhA gAmano nAza karI nAkhaze. evuM bhUta amAre nathI joItuM. gAmamAM bALako paNa che, vRddho che, strIo paNa che. koI paNa tenuM kadarUpa joIne hasI zake che. temanuM hasavuM AkhA gAmanuM mota banI jAya. nA, bAbA! amAre tArA bhUtanuM kAma nathI. tene tuM laI jA." rAjAe bIjA mAMtrikane kahyuM: 'tuM A gAmanA rogane maTADa. tAruM bhUta. sAruM che. e upAya nirApada che." tANa maTADavAnA be upAya che. eka upAya che dArU-sevanano. ane bIjo upAya che vRttinA udArIkaraNano. dArU-sevanano upAya sthAyI nathI. e pharI tANa pedA kare che. vRttinA udArIkaraNano upAya sthAyI che. ethI pharI tANa nathI thatI. dArU-pAna nazo che to dhyAna paNa eka nazo che. enAthI paNa mAdakatA Ave che. paNa A mAdakatA koI kharAba pariNAma nathI mUkI jatI. e bilakula nirdoSa che. tenI koI sAiDa-iphekaTa nathI thatI. adhyAtma kahyuM : "mANase pote potAne bhUlavAnI jarUra che. ene miTAvI nathI zakAto.' tANane maTADavAnI vAtane nakArI nahi zakAya. tANane maTADavAmiTAvavAno acUka - amogha upAya che, dhyAna. dhyAnanA traNa prakAra che: eka: kAyika dhyAna arthAta zithilIkaraNa. be: vAcika dhyAna arthAt mauna. tenAthI vAcika tANa maTe che. trIjuM che: mAnasika plAna arthAta nirvicAritA. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa ane zakita-jAgaraNa [1] 153 vicArothI tANa Ave che. nirvicArathI tANa dUra thAya che.- A traNa sAdhana che. cothuM sAdhana che AMtarika vidyutano anubhava. A ghaNo ja mahatvano upAya che. AMtarika spaMdanono anubhava karavo e khUba ja mahattvanuM che. mANasa jyAre padArthanAM spaMdanono anubhava kare che tyAre tANathI bharAI jAya. che. mANasa potAnA bhItaranAM spaMdanono anubhava kare che. jyAre e sukhada spaMdano jAgI jAya che tyAre sukhano anubhava thavA lAge che. tyAre alaukika sukhanI anubhUti thAya che. A tejo-lezyAnuM spaMdana che. jyAM sudhI A spaMdana nathI jAgatAM tyAM sudhI navI dizA nathI UghaDatI. mANasa jyAM sudhI lAla raMganAM spaMdanomAM nathI jato tyAM sudhI navI dizA khUlatI nathI. lAla raMga mANasane AdhyAtmika banAve che. teja-lezyA navo daravAjo khole che.. tyAre mANasanI rAganI dhArA badalAI jAya che. mArganataraNa thaI jAya che. navI zaktino anubhava thAya che. mArgottarIkaraNanAM pAMca sAdhana che. dhyAna, zithilIkaraNa, mauna, nirvicAritA ane AMtarika vidyutanAM spaMdanono anubhava. tame ema na mAnazo ke abhyAsanA AraMbhamAM ja badhI tANa maTI jaze. abhyAsa karatA raho. prayatna cAlu rAkho. niraMtara sAdhanA cAlu rAkho. maMjila najIka AvatI jaze. eka divasa ApaNe nizcita bindu para pahoMcI jaIzuM. ApaNe rojarojano hisAba rAkhavAno che. pratikramaNa karavAnuM che. ApaNe jovAnuM che ke ATalA samayathI sAdhanA karI rahyA chIe to kyAM sudhI pahoMcI zakyA chIe. rojeroja ApaNe AgaLa vadhI rahyA chIe ke pAchaLa ne pAchaLa paDatA jaIe chIe? eka DAyarImAM ApaNe tenI noMdha rAkhIe. dhyAnanuM mULa sUtra che- jAgRti, aMtarmukhatA. jyAM sudhI jAgRti ane aMtarmukhatA raheze tyAM sudhI gRhastha sAdhakane kAma nahIM satAve. tANathI te bharAI nahIM jAya. ane tANa maTADavA mATe tene dArU nahIM pIvo paDe. A sAdhanAthI sAdhu eka chalAMge vItarAga nahIM bane. paraMtu UrjAnuM UrdhvIkaraNa thatuM raheze ane AMtarika zaktio jAgaze, pratibhAmAM nikhAra Avaze. prajJAnuM jAgaraNa thaze, aMtaranA Alokano vikAsa thaze. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. AbhAmaMDaLa ane zakti-jAgaraNa vize 1 0 ApaNe zaktinuM saMvardhana icchIe chIe. 2 0 zaktinA be strota che: Atmika ane tejas. 0 tejasvargaNA AkAzamAM vyApta. 30 saMkalpa-zaktino prayoga. prANa bharavAno prayoga AtApanAno prayoga raMga dhyAna, 4 0 dharma-lezyA- tyAre zaktino pravAha A dizAmAM vahe che: potAne jANuM. potAne pAmuM. 5 0 "adharma-lezyA - tyAre zaktino pravAha A dizAmAM vahe che : - "bIjAne vaza karuM. - bIjAne dabAvuM. - bIjAne ThaS. 6 0 zaktizALI AbhAmaMDaLamAM bAhya saMkramaNa alpa. 7 0 oNrAnA be prakAra : Hidrats dial (Mental Aura) bhAvanAtmaka oNrA (Imotional Aura) 8 0 oNrika raMga ane mAnasika ane AvegAtmaka oNrAno pArasparika saMbaMdha. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakti-saMpanna vyaktitvanA ghaDatara mATe zaktinuM jAgaraNa khUba ja jarUrI che. zakti-jAgaraNa vinA cetanAnI UrdhvayAtrA paNa nathI thaI zakatI ane AnaMda paNa upalabdha nathI thato. AthI sarvaprathama zakti-jAgaraNa jarUrI che, tenuM saMvardhana jarUrI che. che... -- be zakti kAma karI rahI che. eka che AtmAnI zakti ane bIjI che tejas-zakti - vidyutanI zakti. ApaNA AtmAnI zaktinAM spaMdana satata thaI rahyAM che. ApaNA sUkSma zarIranI bhItara Atmika-zaktinAM prakaMpana niraMtara thaI rahyAM che. tejanA paramANuo samagra AkAzamaMDaLamAM vyApta che. ApaNe tenuM grahaNa karIe chIe. tenuM pariNamana karIe chIe, teno prayoga karIe chIe. AtmAnI zakti ane tejanI zakti - A baMneno jyAre yoga thAya che tyAre ApaNI kriyAonuM saMcAlana thAya che. zakti vinA visphoTa nathI thato. visphoTa mATe zakti joIe. zakti dvArA ApaNe visphoTa karIe chIe ane bhItara chupAyelI cetanAne bahAra lAvIe chIe. bhItara chupAyelA AnaMdanA srotane bahAra lAvIe chIe ane teno upayoga karIe chIe. tejanI zakti kaoNsmika pAvara che. e samasta jagatanA kaNakaNamAM vyApta che. AkAzano eka paNa kaNa, eka paNa pradeza evo nathI jyAM tejas paramANuonI vargaNA na hoya. prazna mAtra ATalo che ke ApaNe Atmika-zaktinAM spaMdanone jagADIe ane tejaszaktine grahaNa karIe. A prakriyA ApaNe jANavAnI che. prakriyAne jANyA vinA ApaNe zaktino upayoga nathI karI zakatA. zaktine jAgrata nathI karI zakatA. ApaNA sUkSma zarIranI bhItara jyAM Atmika-zaktinAM spaMdana thaI rahyAM che tyAM aMtarAyanAM spaMdano paNa thaI rahyAM che. aMtarAya zaktine rokanArI zakti che. zaktine rokanAra karma-taMtra che, aMtarAya, eka bAjuthI spaMdana bahAra Ave che, pUrNarUpe bahAra AvavA icche che. pUro vikAsa karavA cAhe Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 AbhAmaMDaLa che, jyAre bIjI bAju aMtarAya karmanA paramANuonAM spaMdana eTalA sakriya che ke temAM te avarodha Ubho kare che. ApaNuM eka kAma A banaze ke AtmazaktinAM je spaMdana bahAra prakaTa thavA cAhe che, temAM avarodha nAkhanAra karma paramANuonAM spaMdanane dUra karIe. rasto sApha karIe ane Atma-zaktine bahAra AvavA daIe. bIjuM kAma A raheze ke tejazaktine vikasita karIe. ApaNane tejazarIra maLyuM che. A sUkSma zarIra che. vidyutanuM zarIra che e. tejanA paramANuonuM e zarIra che. e ApaNane sahaja upalabdha che. ApaNe tenI zaktine sakriya banAvIe. tene sakriya banAvavA mATe bahAranA teja-paramANuone levA khUba ja jarUrI che. tenA paramANuo jeTalA pramANamAM vadhu maLaze teTalA pramANamAM teja-zarIra zaktizALI banaze ane tenI kSamatA vadhaze. enI prakriyA paNa ApaNe jANavAnI che. tejasa zaktine kevI rIte vadhArI zakAya ane kevI rIte bahArathI tejasu-paramANuone bhItara laI javAya A badhuM prakriyA para nirbhara che. pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa, Urdhva ane adho - A chaye dizAothI tejasanA paramANu bhItara laI jaI zakAya che. e paramANuone grahaNa karavAnI ane bhItara laI javAnI eka zakti joIe. zakti vinA evuM nathI thaI zakatuM. A zakti para ApaNe vicAra karavAno che. mAtra zArIrika zakti ja zakti nathI. mananI paNa zakti che ane vacananI paNa zakti che. zarIranI zakti eTale kAya-baLa, vacananI zakti eTale vacana-baLa ane mananI zakti eTale manobaLa - A traNeya zaktio jarUrI che. zarIranI zakti paNa joIe, vacananI zakti paNa joIe ane mananI zakti paNa joIe. zakti traNa nathI. e badhI zaktinI zAkhAo che. zakti eka sAmAnya che jenI pAchaLa kazuM joDAtuM nathI. zakita mAtra zakti che. e to zaktinA alaga alaga prayoga che. zAkhAone ApaNe mULathI alaga nahi mAnIe. eka vRkSanI so zAkhAo che. zAkhA vRkSa nathI. zAkhA zAkhA hoya che. vRkSa vRkSa hoya che. vRkSA ane zAkhAne eka nahi mAnI zakAya. zAkhAne koI nAma nathI ApI zakAtuM ane jo nAma koI ApavAmAM Ave che to A bhramane paNa toDavo paDaze ke e mAtra zAkhA che, mULa nathI. manobaLa paNa mULa zakti nathI. vacana-baLa paNa mULa zakti nathI ane kAya-baLa paNa mULa zakti nathI. A badhI prANa-zakti, teja-zaktinI zAkhAo che. manovijJAna kSetre eka bhramaNA pedA thaI. A bhramaNA manovijJAnIo dvArA nahi thaI hoya paraMtu manovijJAnanA vidyArthIoe manovijJAnanI carcA karatAM A bhramaNA UbhI karI. temaNe mAnI lIdhuM ke zakti eka che ane te che kAma-zakti. badhuM ja kAma-zakti che ane zeSa teno vikAsa Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa ane zakita-jAgaraNa ]i 157 che, tenuM saplimezana che. A ghaNI moTI bhramaNA che. DaoN. jaMge A bhramanuM ghaNI saraLatAthI nirasana karyuM. enAliTikala sAikolaoNjInA pravartaka juge kahyuM : "libiDo kAma-zaktino paryAyavAcI zabda nathI. libiDo eka sAmAnya zakti che. bAkInI tamAma zaktio libiDonI zAkhAo che." temaNe eka ghaNA moTA bhramanuM nirasana karyuM. A sAcuM che ke zakti che mAtra tejanI. A zakti je dizAmAM jAya che, jene saMcAlita kare che ane sakriya banAve che, e saMcAlananA AdhAra para ApaNe tenuM nAma ApIe chIe. manane saMcAlita karanAra prANa-zaktine ApaNe mananI zakti kahIe chIe. je zakti vacanane saMcAlita kare che te kAma-zakti kahevAya che. je jIvanayAtrAne saMcAlita kare che te jIvana-zakti, AyuSya-prANa kahevAya che. je zakti indriyone saMcAlita kare che te indriya-prANa, je zakti zvAsa-taMtrane saMcAlita kare che e zvAsozvAsa prANa kahevAya che. eka ja zaktinA kArya-bhedanA kAraNe aneka nAma banI jAya che. e badhI alaga alaga zaktio nathI. zakti eka che. eka ja zakti aneka kAma kare che. je dizAmAM e pravAhita thAya che e dizAmAM eTaluM siMcana kare che ke bIja choDa banI jAya che ane laherAI UThe che. ApaNe zaktinA taMtrane ane zaktinA siddhAMtane samajIe. zaktinA saMvardhana mATe ApaNe keTalIka prakriyAnuM avalaMbana levuM paDaze. e zakti jayAre vikasita thaI jAya che tyAre ApaNe je dizAmAM cAhIe e dizAmAM pravAhita karIne teno lAbha meLavI zakIe chIe. zaktine vikasita karavAno pahelo upAya che, ApaNe saMkalpazaktino upayoga karIe. ApaNA zakti-taMtrathI eka cetanA praphuTita thAya che. cetanAno eka stara che. bhAva-taMtra- legyA-taMtra. ApaNA jIvananA tamAma vyavahAra bhAva-taMtrathI saMcAlita thAya che. Atma-spaMdana bahAra Ave che ane bhAvanuM eka taMtra bane che. e eka evuM taMtra bane che ke jIvanAM spaMdanonA taraMgo eka AkAra le che ane eka bhAvanA rUpamAM badalAI jAya che. jevA ApaNA aMtaranA bhAva hoya che, jevI aMtaranI vezyA hoya che tevuM hoya che ApaNuM bahAranuM vyaktitva. ApaNA vyaktitvane prabhAvita karanAra sauthI zaktizALI taMtra che, bhAva-taMtra ke vezyA-taMtra. ApaNe vezyAne badalIe. zaktino vikAsa karIe. zaktino prayoga vezyAne badalavAmAM karIe. zaktinA vikAsa ane tenA sAcA upayoga mATe vezyAne badalavI jarUrI che. vezyA-taMtrane badalyA vinA na zaktino vikAsa thaI zake che ane na zaktino samyaka upayoga karI zakAya che. leyA-taMtrane badalIe. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 AbhAmaMDaLa badalavAnI eka prakriyA che. sau prathama ApaNe cetanAno upayoga karIe. samyagdaSTithI ApaNe vicArIe ke amuka bhAva vyaktitva mATe ahitakara che. mANasanA manamAM nirAzAno bhAva jAge che, zaktino kSaya karavAno bhAva jAge che, akarmaNyatAno bhAva jAge che tyAre e bhAva mANasane nIce pachADe che. mANasanuM jIvana ja maDadAla banAvI de che. A hAlatamAM cetanAnuM paheluM kAma A che ke mANasa A bhAva-vicAra kare ke -- 'huM nirAza nahi banuM, hatotsAha nahi thAuM, mArA hAtha-pagane niSkriya nahi banavA dauM. huM mArI kSamatAono upayoga karIza. AzA ane utsAha rAkhIza. ane mArA dhyeya sudhI pahoMcavAno prayatna karIza.' A bhAva banI jAya tyAre tene AkAra ApavA mATe ApaNe ApaNI saMkalpa-zaktino upayoga karIe. - eka evuM spaSTa mAnasika citra banAvIe ke jemAM A spaSTa hoya ke zuM banavuM che? 'huM A banavA mAguM chuM. huM A karavA icchuM chuM. huM mArI zaktiono vikAsa karavA cAhuM chuM.' citra jeTaluM spaSTa haze teTalA ja jaladI temAM raMga AvatA jaze. pahelAM citra banAvo pachI ekAgratAnI zaktino upayoga karo. sarva prathama saMkalpa-zaktino upayoga ane pachI ekAgratAnI zaktino upayoga karo. mananI tamAma ekAgratA tenA para kendrita karo. manane bIjA badhA vicArothI khAlI karI nAkho. koI vicAra na karo. koI vikalpa na karo. pUrI ekAgratAthI e citrane juo. manamAM je kaMI vikalpa jAge teno javAba na Apo. mAtra dRSTA-prekSaka banIne tene dekhatA raho - jotA raho. ekAgratAnI zaktino sAtha maLaze tyAre saMkalpazakti AkAra leze, e pachI icchA-zaktino upayoga karo. ApaNA bhAva AMtarika zabdono, AMtarika Atma-sUcanono sAtha meLavIne icchA-zaktinA rUpamAM badalAI jAya che. bhAvanA dvArA icchA-zaktinA rUpamAM badalAI jAya che. ApaNe eka bhAva lIdho, citra banAvyuM, ekAgratAnI tarapha pharI bhAvanAno prayoga karyo. Atma-sUcanano (oNTo sajezana) prayoga karyo : 'huM Ama thavA cAhuM chuM. huM A karavA icchuM chuM. huM mArI tejaszaktino vikAsa karavA mAguM chuM.'- A Atma-sUcanathI bhAva icchA-zaktimAM badalavA lAgaze. e dRDha nizcayamAM badalAI jaze ane pUro spaSTa AkAra levo zarU karaze. - saMkalpa-zaktino prayoga, ekAgratAnI zaktino prayoga ane icchAzaktino prayoga - jyAre A traNeya prayoga ekasAthe maLe che tyAre lezmAnuM rUpAntaraNa thaI jAya che. lezyA badalAya che tyAre AbhAmaMDaLa paNa badalAya che. ApaNA aMta:karaNamAM sUkSma zarIranI bhItara cha lezyA, bhAvanuM maMDaLa ane tenuM saMvAdI aMga che AbhAmaMDaLa. A ApaNA zarIranI cotarapha vartuLAkAramAM Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa ane zakti-jAgaraNa [2] 159 hoya che. jevI vezyA tevuM AbhAmaMDaLa. jevuM bhAvamaMDaLa tevuM AbhAmaMDaLa. bhAva badalAya che tenI sAthosAtha AbhAmaMDaLa badalAI jAya che. bhAva udAra ane pavitra hoya che tyAre AbhAmaMDaLanA raMga badalAI jAya che. rasa badalAI jAya che, sparza badalAI jAya che. bhAva kharAba thAya che tyAre AbhAmaMDaLano raMga kALo thaI jAya che. bhAva sAro hoya che tyAre AbhAmaMDaLano raMga pILo thaI jAya che, lAla ke sapheda thaI jAya che. tamAma dhAbAM sApha thaI jAya che. baMne sAthosAtha - joDAjoDa cAle che. bhAvamaMDaLa ApaNI zaktine vikasita kare che ane AbhAmaMDaLa bahArathI AvatI bAdhAone - avarodhone aTakAve che. ghaNI vAra evuM bane che ke mANasa zAMta beTho che ane acAnaka ja tenA manamAM evo vicAra Ave che ke je vicAra karavA te kadI nathI icchato. bIjI ja kSaNe bIjo vicAra Ave che. A vicAra kema Ave che? kyAMthI Ave che A vicAra? A zodhavuM joIe. vicAranA paramANuo AkAzamaMDaLamAM cakkara mAratA hoya che. abajo abajo mANasonA vicAra Aja paNa AkAzamaMDaLamAM vyApta che. mANasa A vicAronI renjamAM Ave che tyAre enA manamAM paNa e vicAra utpanna thAya che ane e vicAra e mANasano banI jAya che. ApaNe evuM na mAnIe ke ApaNe je vicArIe chIe te badhA vicAra ApaNA vicAra hoya che. e ApaNA nahIM, bIjAnA vicAra hoya che. bIjAnA vicArono bhAra ApaNe upADIe chIe. evA evA vicAra ApaNA magajamAM ghUsI jAya che ke jenI ApaNe kalpanA paNa na karI zakIe. A nirNaya karavo muzkela bane che ke ApaNo potAno vicAra kayo che ane bIjAno kayo che? huM zuM vicAravA mAguM chuM ane zuM vicArI beTho chuM? na mAlUma kevA kevA mANasonA vicAra mArA manamAM ghUsI jAya che. ghaNI moTI kaThaNAI che. ApaNe A vizva eTaluM badhuM saMkramaNazIla che ke koI paNa mANasa ekalo nathI. ekalo koI rahI nathI zakato. mANasa jaMgalamAM cAlyo jAya, koInuMya moM na jue, koI pakSIne paNa na jue. chatAM paNa te tyAM ekalo nathI kAraNa sUma lokanI yAtrA karanArA sUma padArtha eTalA AMTApherA mAre che ke e mANasa ekalo nathI rahI zakato. e enAthI saMkAnA thaI jAya che. vicAronuM jabaradasta saMkramaNa thAya che. e vicAra khAlI jagAmAM nathI ghUsatA. ghase che bharelI jagAmAM. mANasa bharelo hoya che tyAre e vadhu ghUse che. mAluma nahIM teno zuM svabhAva che. mANasa je potAnA manane khAlI karI nAkhe to e vicAra tene AkAta nathI karatA. mANasanA magajamAM vicAronI bhIDa che to bIja vicAra AvIne e bhIDane vadhAre banAvI de che. e bhIDane Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 AbhAmaMDaLa ja pasaMda kare che. khAlIpaNuM tene pasaMda nathI. vicAronuM A kraM cAlatu rahe che. ApaNuM AbhAmaMDaLa zaktizALI nathI banatuM tyAM sudhI ApaNe A vicAronA AkramaNane rokI nathI zakatA. tejo-lezyAnuM AbhAmaMDaLa bane che tyAre vicAro mATe daravAjA baMdha thaI jAya che. tyAre bahAranA bhItara nathI joI zakatA. padmavezyAnuM AbhAmaMDaLa bane che tyAre kharAba vicAra aMdara pravezI nathI zakatA. zukala-lezyAnuM AbhAmaMDaLa bane che tyAre badhI vAtonuM pUrNavirAma AvI jAya che. bahAranuM saMkramaNa baMdha thaI jAya che. A sthitimAM ja mANasa ekalo hoya che. samUhamAM rahevA chatAM paNa ekalo banI rahe che. saMkramaNanA A jagatamAM jIvanAra koI ekalo nathI banI zakato. e bhale ekalo rahe, paraMtu e sUkSma paramANuo mATe ekalo nathI raheto. e tenI bhIDanI aDapheTamAM AvI ja jAya che. bIjI bAju je mANasa tejo-lezyA, padma-lezyA ane zukala-lezyAthI AbhAmaMDaLanuM nirmANa kare che te hajAro-lAkhonI bhIDamAM rahevA chatAM paNa kharekhara ekalo banI jAya che. jyAre AbhAmaMDaLa ke bhAvamaMDaLa zaktizALI banI jAya che tyAre bahArano tamAma praveza pratibaMdhita thaI jAya che. zakti-jAgaraNa mATe A jarUrI che ke mANasa paLepaLa jAgrata rahe, apramatta rahe. manane jAgrata karavuM ghaNuM jarUrI che. jAgRti vinA e nathI banI zakatuM. bhItarathI jevAM spaMdana Avaze tevuM ApaNuM AbhAmaMDaLa, ApaNI lezyAo, ApaNuM bhAva-taMtra banaze. mohanAM spaMdana Ave che tyAre lezmA kRSNa banI jAya che, nIla ane kApota banI jAya che. AbhAmaMDaLa paNa tevuM vikRta, aMdhakAramaya ane dhAbAMvALuM banaze. mohanI zRMkhalA tUTe che tyAre dharma-lezyAonAM spaMdana jAge che, tyAre AbhAmaMDaLa pavitra bane che. badhA ja raMga tyAre badalAI jaze. AbhAmaMDaLano raMga lAla, pILo ke sapheda thaze. zaktino saMcAra zarU thaze. zaktimAM avarodha mUkanAra spaMdana samApta thaI jaze. prakriyAnI vAMta batAvatA meM kahyuM hatuM ke ApaNe saMkalpa-zaktino upayoga karIe. ekAgratAnI zaktino upayoga karIe, ane icchA-zaktino prayoga karIe. A pUrI prakriyA nathI. prakriyA bAkI rahI jAya che. saMpUrNa prakriyA jANyA vinA vyaktitvamAM parivartana nathI lAvI zakAtuM. tejasnA paramANuono saMcaya ane saMgrahaNa nathI karI zakatA. UrjAnI UrdhvayAtrAnI prakriyA ghaNI kaThina che. sAmAnya mANasanA samaja bahAranI vAta che. eno adhogAmI pravAha mANasane kAmanI tarapha prerita kare che. kAmano bephAma bhoga mANasane patita ane asAmAjika banAve che. AthI tenA sabaLa kAmane damana sivAya bIjo koi vikalpa nathI bacato. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa ane zakita-jAgaraNa [2] 161 enAthI bacavAno ekamAtra upAya che, zaktinuM saMvardhana. UrjAnI UrdhvayAtrA karavI e khUba abhyAsa sAdhya che. ApaNe A vAtane na bhUlIe ke je dizAmAM ApaNI zaktino pravAha vadhu hoya che e dizA sakriya banI jAya che ane bAkInI badhI dizAo niSkriya rahI jAya che. indriyonI dizAmAM ApaNI ghaNI zakti kharcAya che. kAmanI dizAmAM zaktino vyaya vadhu thAya che. sparza, rasa, gaMdha Adi jeTalA viSaya che temAM zaktino ghaNo vyaya thAya che. e dizAmAM UrjAne pravAhita karavAno mArga sahajalabdha che. eka prazna thAya che. zuM saMbhoga samAdhinuM Adi bindu che? A prazna eka mANasano nathI. A prazna aneka mANasone vicAra karatA karyA che. ApaNe zaktinI carcA karIe chIe, zaktinA vikAsanI carcA karIe chIe, paraMtu zaktino vikAsa tyAM sudhI saMbhavita nahi bane ke jayAM sudhI zaktinA vyayane rokavAmAM na Ave. eka bAju zaktinA saMcayano prayatna karIe ane bIjI bAjue zaktino vyaya karatA rahIe to reTanI jema e krama cAlato raheze. jyAre ghaDo kUvAnI bhItara jAya che tyAre pANI bharAya che ane bahAra Ave che tyAre pANI khAlI thaI jAya che. bharavuM ane khAlI thavuM, enAthI moTI zakti pedA nathI thatI. nadI satata vahetI rahe che tenAthI koI moTI zakti pedA nathI thatI. strotathI pANI AvatuM rahe che, AgaLa jatuM rahe che. e pravAhane rokIne pANIne bAMdhI devAya che tyAre e niyojita pANIthI vidyuta pedA thAya che ane ghaNI moTI zakti utpanna thAya che. AthI zaktinA vikAsa mATe A khUba ja jarUrI che ke zaktino vyaya rokavAmAM Ave. 'saMbhogathI samAdhi - A prakArano dRSTikoNa sAme Ave che tyAre lokonA manamAM bhAni thAya che. keTalAka ema paNa mAnavA lAge che ke samAdhi prApta karavAnuM sazakta mAdhyama che, saMbhoga. A siddhAMtanuM pratipAdana karanAra vyaktinI bhAvanA kaMIka bIjI hoya, gUDha hoya, paraMtu sAmAnya mANasa e guDhatAne kevI rIte pAmI zake? tAMtrika prayogonAM je rahasya hatAM, e rahasya mAtra e mANaso mATe hatAM ke jeo AgaLa vadhIne vizeSa prakAranA prayoga karavA icchatA hatA. AthI vAraMvAra kahevAyuM - "gokham gopyama, punarapi gokha." "gokhamanI vAta jyAre DhIlI paDI jAya che tyAre e rahasya sAmAnya mANasa samakSa Ave che to e rahasyono artha sAmAnya mANasa potAnI buddhi anusAra kare che ane bhUlo paDI jAya che. A tarka karAya che- saMbhoganI avasthAmAM nivicAratA Ave che. sukhano anubhava thAya che. A nivicAratA ane sukhanI anubhUtie ja samAdhine janma Apyo che. mANase samAdhinI zodha eTalA mATe karI ke tene nirvicAratAmAM A.--11 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 AbhAmaMDaLa sukhanI anubhUti thaI. samAdhi nirvicAratAnuM sAdhana che. A tarkanA AdhAre ApaNe cAlIe to teno bIjo tarka A paNa thaI zake ke samAdhinI zodha zikArIe karI. mAchImAre paNa karI. eka zikArI nizAna tAke che tyAre e potAnA lakSyamAM eTalo badho khovAI jAya che ke tene nirvicAratAnI sthiti prApta thAya che. tenI ekAgratA sadhAI jAya che. e zikArIe samAdhinI zodha karI. nizAna para tIra lAgatAM tene je AnaMdanI anubhUti thAya che te avarNanIya che. eka cora chIMDuM pADatAM keTalo ekAgra hoya che! bagalo mAchalIne pakaDavAmAM keTalo sthira ane ekAgra hoya che! ApaNe ema kema na mAnIe ke A badhA srotothI samAdhinI zodha thaI che? bhagavAna mahAvIre ene dhyAna mAnyuM che, ekAgratA dhyAna che. pachI bhale te koI paNa dhyAna hoya. eka mANasa lakSyavedhI hato. tene potAnI kalA para garva hato. eka bIjo mANasa tene maLyo. teNe kahyuM : 'mArA guru dhanuSya-tIra vinA ja lakSyane vIMdhe che.' tenA manamAM jijJAsA jAgI. baMne guru pAse pahoMcyA. guru baMnene laIne pahADanA zikhara para gayA. tyAM e eka evA khaDaka para UbhA rahyA ke jyAM nIce UMDo khADo ane khINa hatI. baMne gabharAyA, paraMtu gurunI sAthe UbhA rahI gayA. gurue potAnI AMkho UMcI karI. pakSIonuM eka jhuMDa UDatuM jaI rahyuM hatuM. jevuM e jhuMDa AMkhonI renjamAM AvyuM ke tarata ja badhAM pakSI eka eka karIne nIce AvI paDayAM. lakSyavedha thaI gayo. AMkhoe e pakSIone vIMdhI nAkhyAM. zuM A dhyAna nathI ? ghaNuM moTuM che A dhyAna. ghaNI moTI ekAgratA che. khUba ja moTI samAdhi che. paraMtu badhI samAdhi samAdhi nathI hotI. AcArya bhikSue kahyuM : 'gAyanuM dUdha hoya che. thoranuM dUdha hoya che. AkaDAnuM dUdha hoya che. dUdha dUdha che; temAM koI pharaka nathI, paraMtu koI gAyanA dUdhane badale AkaDAnuM dUdha le to te jIve nahi.' badhI samAdhi eka nathI hotI. zuM ApaNe ema mAnI laIzuM ke mANase kayAreka AkaDAnuM dUdha pIdhuM haze, AthI dUdhanI zodha thaI? to e keTalI moTI bhUla ne bhramaNA banaze! sAmAnya mANasa mAnI le che ke saMbhoga samAdhinuM sAdhana che. saMbhogamAM javAthI samAdhi prApta thAya che. pachI dhyAna-zibiromAM zA mATe javuM? zA mATe dhyAna karavuM? ApoApa je bane che te mATe ATalA prayatno zA mATe? A eka bhulabhulAmaNI che. dhyAna ane samAdhinA nAme tame emAM bhaTako nahi, bhrAnta na bano. nAma-sAmya hoI zake che. A paNa samAdhi, e paNa samAdhi. A paNa dhyAna, e paNa dhyAna. nAmanI samAnatAthI na bhaTako. saMskRta zabdakozamAM jeTalA nAma dhaMtUrAnAM che eTalAM nAma suvarNanAM Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa ane zakita-jAgaraNa [2] 163 paNa che. dhatUrA ane suvarNanAM nAma eka che. je zabda dhatUrAno vAcaka che, e zabda suvarNano vAcaka che. "nAmasAmA hi citta dhatUropi madaprada:' nAmanI samAnatAnA kAraNe jema suvarNa mANasamAM mada pedA kare che tema ja dhatUro paNa manamAM mada pedA kare che. nAmanA cakkaramAM ApaNe na paDIe. vAstavikatAne samajIe. evuM mAnavAmAM koI vAMdho nathI ke saMbhogathI prApta sukhanI anubhUtie mANasane preraNA ApI hoya ke AnAthI paNa bIjo koI AnaMda ke bIjuM koI sukha hovuM joIe je AnAthI paNa UMcuM hoya. tarkazAstranuM eka sUtra che. mANase paththarane jANyo. teno tarka AgaLa vadhyo. teNe vicAryuM ke eka paththarane jo jANI zakuM chuM to AkhI khANane paNa jANI zakuM chuM. eka mANasane jANI zakuM chuM to samaga-samasta prANIjagatane jANI zakuM chuM. tarka vadhu AgaLa vadhe che ane tenuM aMtima bindu A Ave che ke jyAre huM ekane jANI zakuM chuM to sarvane jANI zakuM chuM. eka paththara sarvajJatAnA siddhAMtano upreraka banI zake che. eka paththarano bodha, eka paththaranuM jJAna, eka paramANunuM jJAna samasta jagatanA jJAnanuM, sarvajJatAnA jJAnanuM preraka banI zake che. je ekane jANI zake che te sarvane jANI zake che. jeNe saMbhoganA kSaNika sukhano anubhava karyo tenA manamAM A vikalpa UDyo hovo joIe ke A sukha che to bIjuM sukha paNa hovuM joIe. khAvApIvAnA padArthothI sukha maLe che. sugaMdhathI paNa sukha maLe che. tarka AgaLa vadhato jAya che. AmAM paNa sukha che, temAM paNa sukha che. AgaLa cAlatAM cAlatAM vicAra Ave che ke eka bindu evuM paNa hovuM joIe ke jyAM carama sukhanI paNa anubhUti thatI hovI joIe. jyAM nAnAM nAnAM sukha samApta thaI jAya che. A preraNA bane, temAM koI vAMdho nathI. paraMtu mANase sAcI samAdhinI zodha A AdhAra para karI ke kAmajanya sukha che te nirAzA pedA kare che. e zaktine kSINa kare che. viSAda pedA kare che. AvI hAlatamAM evuM paNa sukha hovuM joIe ke je AnaMda upalabdha karAve, zakti kSINa na kare ane viSAda pedA na kare. A dizAmAM mANase zodha zarU karI ane eka divasa e sAcI samAdhi sudhI pahoMcI gayo. mahAvIre kahyuM : "khaNamezsokakhA, bahukAladakakhA" - indriyonA jeTalA viSaya che tenAthI thatAM sukha kSaNasthAyI hoya che. teno aMta du:kha hoya che. pravRttikALamAM e sukha Ape che ane pariNAmakALamAM e duHkha Ape che. samAdhinI zodha pravRttinA AdhAra para nathI thaI. pariNAmanA AdhAra para thaI che. matabhedanuM bindu che pravRtti ane pariNAma. ApaNe jyAre mAtra pravRttine mAnIne sukhanI vAtane AgaLa vadhArIe chIe tyAre ApaNe Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 AbhAmaMDaLa zaktinA vyayanA daravAjA kholI daIe chIe. badhI zakti kharcAI jAya che pachI kazuM prApta nathI thatuM. A vikAsa thayo che pariNAmanA AdhAra para. mANase jyAre vicAryuM ke badhA daravAjA kholavAnuM pariNAma e Ave che ke badhuM pANI vahI jAya che, tamAma zakti kSINa thaI jAya che to koI evo upAya zodhavo joIe ke jethI zakti kSINa na thAya ane AnaMda paNa maLe. pravRttinI paLa paNa sArI hoya ane pariNAma paNa sAruM hoya. pravRttinI paLa paNa sukhadAyI ane pariNAmanI paLa paNa sukhadAyI. A ciMtanathI prerita banIne mANase samAdhinI zodha karI. zaktinA vyayane rokavAno upakrama vicAryo. oNkalTa sAyansanA puraskartAoe be prakAranI oNrAonuM pratipAdana karyuM che. 1. Imozanala oNrA [bhAvanAtmaka AbhAmaMDaLa] 2. menTala oNrA [mAnasika AbhAmaMDaLa] lezyAnA siddhAMtamAM paNa A be zabda maLe che. legyA be prakAranI hoya che. eka prakAranI vezyAno saMbaMdha che kaSAyathI ane bIjA prakAranI lezyAno saMbaMdha che yogathI. kaSAyapravRttiraMjitA vezyA - vezyA kaSAyanI pravRttithI (udayathI) rajita hoya che ane legyA yoga dvArA saMcAlita hoya che. lezyAno saMbaMdha be AMtarika zaktiothI che- kaSAyathI ane yogathI. yoga-vezyA mAnasika AbhAmaMDaLamenTala oNrAnuM nirmANa kare che ane kapAya-lezyA bhAvanAtmaka AbhAmaMDaLa[imozanala oNrAnuM nirmANa kare che. Ama AbhAmaMDaLamAM be tatva kAma kare che. eka manasa ane bIjI bhAvanA. kaSAyano strota jeTalo tIvra hoya che, ApaNI zaktio eTalI ja kSINa thAya che ane teja zarIra durbaLa banatuM jAya che. caMcaLatA vadhatAM AbhAmaMDaLa kSINa thatuM jaya che, mAnasanuM AbhAmaMDaLa kSINa thatuM jAya che. kAraNa mana jeTaluM sakriya raheze, vANI jeTalI sakriya raheze ane zarIra jeTaluM sakriya raheze teTalo ja zaktino vadhu vyaya thaze. zaktino vyaya vadhu thAya che tyAre teno saMgraha nathI thaI zakato. zaktinA vadhu saMgraha vinA navI dizAo UghaDatI nathI. sAdhanAnA navAM svarUpa khUlatAM nathI. AthI zaktinA vadhu paDatA vyayane rokavo joIe. Ano ekamAtra upAya che kAyotsarga ApaNe kAyotsarga karIe. zithilatAno anubhava karIe jethI ApaNA zarIranA koSo, ApaNA zarIrano ANue aNu vizrAma laI zake ane tenI zakti na kharcAtAM teno saMcaya thAya. zvAsane zAMta karIe. lAMbA zvAsa laIe. vAsane maMda karIe. zvAsa jyAre dhImo thAya che tyAre zithilatA thAya che. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAmaMDaLa ane zakita-jAgaraNa [2] 165 tyAre kAyagupti ane kAyotsarga sadhAya che. oNkisajananI khapata ochI thaI jAya che. prANa-zaktino vyaya ocho thato jAya che. ApaNe ochuM bolIe. anAvazyaka na bolIe. mauna rahevAnuM zIkhIe. vidyutano vyaya ocho thaze. vANInI sAthe je vidyuta kharcAya che te bacaze. ApaNe teno bIjo upayoga karIzuM. ApaNe vAgupta banIe. mauna rahIe. vicAra paNa ochA karIe. vicAronA cakrane toDavAnuM zIkhIe. vicAronA cakrathI magajanI UrjA eTalI badhI kharcAya che ke tenI pUrti mahA muzkelIe thAya che. Ameya magajane vidyutanI ghaNI jarUra rahe che. ApaNo uparano bhAga je zarIranA bhAgathI be TakA mAtra che tene vidyuta joIe vIsa TakA. jyAM be TakAno bhAga vIsa TakA vIjaLI mAge to zuM thAya? ApaNe nivicAra rahevAnuM zIkhIe. nirvicAratAmAM vidyuta ochI vaparAya che. vidyutano ane tejano saMcaya thaze. eka bAju ApaNe prANaprayoga dvArA, prANane vadhu khecavA dvArA, bhItara prANa-zaktine bharIe, tejazarIrane zaktizALI banAvIe ane bIjI bAju e vidyutanA vaparAzane ocho karIe. ApaNI zaktino bhaMDAra tyAre vadhaze jyAre ApaNe eka bAjuthI saMkalpa-zaktinA prayoga dvArA, prANa-saMgrahanI prakriyA dvArA, prANa bharavAnI kriyA dvArA zaktinA bhaMDAranuM saMvardhana karIe ane bIjI bAjue vaparAza ghaTADIe. vyaya ocho karIe. Ama zaktino bhaMDAra vadhaze. zaktinuM jAgaraNa thaze. ApaNuM AbhAmaMDaLa zaktizALI banaze. ApaNuM bhAvataMtra zaktizALI banaze ane ApaNe ApaNI AsapAsa evuM kavaca banAvavAmAM saphaLa thaIzuM ke je kavaca ApaNane bahAranAM tamAma AkramaNo ane saMkramaNathI bacAvaze. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. lezyA : eka vidhi sAravAranI 1 0 jIvananI be bAju bhAva ane vicAra 2 0 kaSAya-saMbaddha bhAva ane vicAra Avega utpanna kare che. jJAna-saMbaddha bhAva ane vicArathI caitanyanI dhArA pravAhita thAya che. 30 AdhyAtmika svAsthya eTale mUrchAnI samApti 0 mAnasika svAsthya eTale mananI durbaLatAnI samApti. 0 zArIrika svAsthya eTale dUSita bhAvothI utpanna viSayonuM nissaraNa. 4 0 raMga-dhyAna ane maMtra-prayogathI bhAva-parivartana karI zakAya che. Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAta . . . ApaNe eka evI duniyAmAM jIvIe chIe ke jemAM sUryodayathI sUryAsta sudhI virodhAbhAsa cAlatA rahe che. evI eka paNa kSaNa pasAra nathI thatI jemAM virodhAbhAsa na hoya. eka paNa deza evo nathI jyAM virodhAbhAsa na hoya. eka paNa mANasa evo nathI jemAM virodhAbhAsa na hoya. saMbhavata: eka paNa padArtha evo nathI ke jemAM virodhAbhAsa na hoya. koI mANasa virodhI vAta kare che tenI e vAta khaTake che, e mANasamAM virodhAbhAsa che. paraMtu ApaNe e na bhUlIe ke ApaNuM samagra jIvana virodhAbhAsathI bhareluM che. eka paNa mANasa evo jovA nahi maLe je soLa AnI svastha hoya ane evo paNa eka mANasa jovA nahi maLe ke je soLa AnI bImAra hoya. e svastha paNa che ane bImAra paNa. eka paNa mANasa evo nathI ke jenuM mana pUrNarUpeNa svastha hoya ane jenAmAM gAMDapaNano eka aMza paNa na hoya. eka paNa mANasa evo nathI je saMpUrNa paNe gAMDo hoya. gAMDo che tenAmAM paNa kaMIka thoDIka samajadArI hoya che. samajadAra hoya che tenAmAM paNa thoDuMka gAMDapaNa hoya che. samajadArI ane gAMDapaNa baMne sAthe sAthe cAle che. na mAlUma A jagatano A te kevo niyama che ke dareka kANe dareka bhAgamAM virodhAbhAsa che! A virodhAbhAsI sthitimAM paNa bhagavAna mahAvIre anekAntanuM pratipAdana karyuM hatuM. temaNe kahyuM: "ApaNe virodhAbhAsone nahi miTAvI zakIe. evI koInI tAkAta nathI ke tene miTAvI zake. ApaNe mAtra ApaNI dRSTimAM samatulA lAvI zakIe chIe, samanvaya lAvI zakIe chIe, sApekSatA lAvI zakIe chIe ane virodhomAM avirodha joI zakIe chIe. A ApaNA hAthamAM che paraMtu prakRtigata virodhAbhAsone ApaNe miTAvI nathI zakatA. mANasa bImAra paNa che ane svastha paNa che. bImArI eka apAya che. tene maTADavAno upAya paNa che. apAya ane upAya baMne joDAjoDa cAle che. jeTalA apAya che teTalA upAya paNa che. apAya che to zodhavuM paDaze. apAya sAme Avyo to mANase upAya zodhyo. zarIra bImAra paDe che. bImArI eka apAya che. mANase zarIrane nIroga ane svastha rAkhavA mATe sAravAra - Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 AbhAmaMDaLa cikitsApaddhatinI zodha karI. zarIrano roga eka apAya che. tenI sAravAra- paddhati upAya che. mananI bImArI apAya che. mANase upAya zodhyo ke mana svastha rahI zake ane e mAnasika svAstha sAthe jIvI zake. dUSita bhAva eka apAya che. mANase upAya zodhyo ke bhAva prasanna rahI zake, nirmaLa ane nirdoSa rahe. bhAvano doSa AdhyAtmika bImArI che to bhAvane svastha rAkhavA e AdhyAtmika cikitsA - sAravAra che. dhyAnanI sAdhanA eTalA mATe che ke tenAthI bhAva zuddha karI zakIe, vicArone svastha rAkhI zakIe ane sAthosAtha zarIrane paNa svastha rAkhI zakIe. bhAvanuM svAthya, vicAronuM svAgye ane zarIranuM svAthya - A traNeya svAthya ApaNane upalabdha thAya eTalA mATe ApaNe dhyAnanI sAdhanA karIe chIe. ApaNe dIda- lAMbA zvAsano prayoga eTalA mATe karIe chIe ke bhItara je jhera bharAyeluM che, bhItara je jherano jaththo jAmyo che te bahAra nIkaLI jAya ane zuddha prANa-zaktino temAM praveza thAya. samavRtti zvAsano prayoga eTalA mATe karIe chIe ke mananI mUccha tUTe, mananI jAgRti vadhe. mUccha ane jAgRti - A be dhArAo che. eka che mUcchanI dhArA, bIjI che jAgRtinI dhArA. jeo AtmAne pramAdamAM laI javA cAhe che, zUnyatAmAM laI javA icche che, AtmavismRtimAM laI javA icche che teo mUcchanI dhArAnA samarthaka che ane jeo Atma-cetanAne jAgrata karavA cAhe che teo jAgRtinI dhArAnA samarthaka che. mUcchanI dhArAnA samarthako mANasane mUcchanI samAdhimAM laI jAya che. teo gAMjA, carasa, aphINa Adi mAdaka padArthonuM sevana karAvIne mANasane Atma- vismRti, mUccha ane vicArazUnyatAmAM laI jAya che. teo mANasane evI duniyAmAM laI jAya che jyAM tene samAdhino anubhava thAya che. Ama mANasanI AtmacetanA lupta karI, mAtra mUcchanuM samarthana karanArI dhArA mUcchanI dhArA che. prekSA-dhyAnanI dhArA mUcchanI dhArA nathI, e jAgRtinI dhArA che. teno uddeza che, satata jAgRti. eka paLa mATe paNa AtmAnuM vismaraNa na thAya. jayoti satata prajavalita rahe. potAnA astitvanuM niraMtara bhAna rahe. mANasa Atma-cetanA khoI bese, bebhAna bane evI samAdhine ApaNe samAdhi nathI mAnatA ane evI samAdhine ApaNe mahAna samAdhinuM mUlya paNa nathI ApatA. ApaNe evI samAdhinuM samarthana karIe chIe, e samAdhine mUlya ApIe chIe jemAM vikalpa-zUnyatA Ave chatAMya astitvanuM bhAna satata rahe. astitvanuM bhAna bhulAvI denArI vikalpa-zUnyatA jAgRti nahi, mUrchA che. ApaNane mUcchano prayoga nathI joIto. dI-zvAsa-pekSAthI mUccha tUTe che. mana zAMta thAya che, sthira thAya che. temAM mUccha nathI hotI. potAnA Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lezyA: eka vidhi sAravAranI 169 astitvanI vismRti nathI hotI. A prayogamAM ApaNe manane jAgrata banAvavA cAhIe chIe ane jAgrata banAvIe chIe. samavRtti-zvAsa-pekSAmAM paNa manane atyaMta jAgrata rahevuM paDe che. mananI jAgRti kSaNa mATe paNa tUTe che to tenI sAthosAtha kama paNa tUTI jAya che. mana ajAgrata hoya che tyAre A saMbhavita nathI ke mANasa eka nasakorAthI zvAsa le ane bIjA nasakorAthI mUke. A krama tUTI jAya che. saMpUrNa jAgRtino prayoga che. zarIra-pekSA paNa pUrI jAgRtino prayoga che. jevo mANasa macchamAM jAya che, zarIra-pekSAno krama tarata tUTI jAya che. mana UMghamAM cAlyuM jAya che. zarIrano aNue aNu, tyAre joI zakAya che ke mana pUruM jAgrata rahe. sAthosAtha vikalpazUnya rahe. rAgadveSanA vicArothI khAlI rahe, nista raMga rahe. caitanya-kendronI prekSAno prayoga paNa jAgRtino prayoga che. bhAvane nirmaLa rAkhavAno prayoga paNa jAgRtino prayoga che. bhAva zuddha nathI hotA to vicAra zuddha nathI hotA, to zarIra paNa zuddha nathI hotuM. ApaNe vicAronI jhAjhI ciMtA na karIe. vicAranI ciMtA manovijJAnIo ghaNI kare che. e temano viSaya che. paraMtu adhyAtmano sAdhaka sauthI prathama bhAvanI ciMtA kare che, vezyAnI ciMtA kare che. bhAva ane vicAra be bAbata che. baMne bhinna che. bhAvano saMbaMdha che kaSAyanAM spaMdanothI ane vicArano saMbaMdha che magajanAM AvaraNothI. ApaNA sUkSma zarIranI aMdara be prakAranAM spaMdana samAMtara rekhAe cAle che. eka che mohanuM spaMdana, bIjuM che mohanA vilayanuM spaMdana. baMne spaMdana thAya che ane te bhAva bane che. kapAya jeTalA kSINa banaze, mohanAM spaMdana eTalAM ja nirvIrya banaze, zaktizunya ane niSkriya banI jaze. te khatma nahi thAya paraMtu tenI sakriyatA ghaTI jaze. teno prabhAva tenI asara kSINa thaI jaze. mohanA vilayanAM spaMdana zaktizALI banaze tyAre bhAva maMgaLamaya ane zaktizALI banaze. kaSAyanAM spaMdana ochAM thatAM jaze tema tema teje-lezyA, pA-lezyA ane zukala-lezyAnAM spaMdana tema ja bhAva zaktizALI banatAM jaze. mohanAM spaMdana jema jema zaktizALI thatAM jAya che, nIla ane kApota lezyAnAM spaMdano zaktizALI thAya che tema tema teja-lezyA ane padya-zyAnAM spaMdano kSINa thatAM jAya che. be dhArAo che. eka bAju traNa kALI vezyAo che, bIjI bAju traNa prakAzamaya vezyAo che. mahAvIre kahyuM: 'traNa vezyAo prazasta che ane traNa aprazasta che. traNa vezyAo lukhkhI che ane traNa vezyAo cIkaNI che. traNa vezyAo ThaMDI che ane traNa garama che. bhAvone samajavAnuM keTaluM Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 AbhAmaMDaLa B mahattvapUrNa sUtra che! AjanA raMga vijJAnamAM tenuM saMbhAvI sUtra ApaNane upalabdha thAya che. hamaNAM meM 'kalara therApI'nuM eka pustaka vAMcyuM. temAM raMganA be vibhAga karavAmAM AvyA che. eka che Acho raMga, bIjo che ghero raMga. phIko raMga ane khUlato raMga. eka che garama raMga, ane bIjo che ThaMDo raMga, valaya che nakkara. raMganI cAra chAyA hoya che. garama raMga ane prakAzamaya chAyA, garama raMga ane aMdhakAramaya chAyA, prakAza ThaMDo ane aMdhakAra garama, ApaNI traNa lezyAo ThaMDI ane lukhkhI hoya che. kALo, nIlo ane kabUtariyo - kApotI -- A traNeya raMga ane traNeya raMganI vezyAo ThaMDI ane lukhkhI hoya che. mANasanA manamAM A lezmAonAM spaMdana jAge che tyAre tenA manamAM hiMsA, jUTha, corI, IrSA, zoka, dhRNA ane bhayanA bhAva jAge che. e raMga A bhAva utpanna kare che. kALo raMga bhayanuM nirmANa kare che. kALA raMganAM spaMdana jAge che tyAre mANasane anAyAsa ja bhayanI anubhUti thavA lAge che, bhayano bhAva tyAre nirmANa thAya che. tejo-lezyA, padma-lezyA ane zukala-lezyA - A traNeya lezyAo garama ane cIkaNI che. tenAM spaMdano jAge che tyAre mANasanA bhAva nirmaLa bane che. abhaya, maitrI, zAMti, jitendriyatA, kSamA Adi pavitra bhAvonuM nirmANa thAya che. bhAva nirmaLa ane pavitra hoya che tyAre vicAra paNa nirmaLa hoya che. vicArono saMbaMdha kaSAyo sAthe nathI. teno saMbaMdha che magaja ane zAna sAthe. vicAra, smRti, ciMtana, vizleSaNa, cayana, nirdhAra - jJAnanI A jeTalI zAkhAo che temano sabaMdha magajathI che. jeTalA bhAva che te badhAno saMbaMdha ApaNI aMta:srAvI granthio sAthe che. tenI abhivyakti mATe ApaNA zarIramAM be taMtra che. eka che, granthitaMtra, bIjuM che, nADI-taMtra: eka che magaja, bIjuM che karoDarajaju. granthi-taMtra ApaNA bhAvonuM nirmANa kare che, ane nADI-taMtra vicAronuM. pahelo che bhAva, bIjo che vicAra. vicArathI bhAva nathI banato, bhAvathI vicAra bane che, jevo lezyAno bhAva hoya che tevo vicAra bane che. bhAva aMtaraMga-taMtra che ane vicAra karma-taMtra che. A karanAra taMtra che bhAva. AthI ApaNe vicAro para vadhu dhyAna ApavAnI jarUra nathI. vicAro para teo dhyAna Ape che, jeo bahAra AthaDe che. je bhItaranI yAtrA karI rahyo che, je bhItara beTho che tene vicAra para dhyAna ApavAnI jarUra nathI. e bhAva para dhyAna Ape. bhAvane nirmaLa kare. prazna thaze ke bhAvane kevI rIte nirmaLa karavA? tenI prakriyA zuM che? bhAvone nirmaLa banAvavAno sauthI saraLa upAya che, raMgonuM dhyAna karavuM. A ghaNo ja mahattvano upAya che. bhAvone nirmaLa banAvavAmAM cIkaNA raMgonuM dhyAna upayogI banI rahe che. pILo, sapheda ane lAla-- A traNa raMga bhAva-zuddhinAM kAraNa che. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lezyA : eka vidhi sAravAranI 171 taMtrazAstra aMge lokomAM ghaNI bhramaNAo che. bhramaNA thavAnuM kAraNa paNa che ke taMtranA AdhAra para bhairavIcakra jevI paddhatio zarU thaI ane vAmamArga pracalita banyo. A paddhatioe bhramaNA phelAvI. paraMtu huM mAnuM chuM ke taMtrazAstra sAdhanAnA mahattvanA prayogo ApyA che. tene ApaNe zuddha AdhyAtmika prayoga kahI zakIe. temAM kayAMya doSa nathI. kayAMya kazI khAmI nathI. taMtrazAstramAM eka prayoga che: sAdhaka AkhA zarIrane lAla sUrya jevA lAla raMgamAM juo, dhyAna dhare. A prayoga cha mahinA sudhI karavAthI vItarAgatA siddha thAya che. taMtrazAstramAM A paNa eka prayoga che: sAdhaka potAnA zarIrane AkAzamAM adhdhara jue ane zaradaRtunI saMdhyA jevA raMganuM dhyAna dhare. cha mahinA sudhI niraMtara AvuM dhyAna karavAthI vItarAga bhAva Ave che. taMtrazAstramAM A paNa eka prayoga che: nAsAgra para suvarNanA raMganuM ke zveta raMganuM dhyAna dharavAthI dUSita bhAvanAthI chuTakAro maLe che. Ama taMtrazAstra cetanAnA vikAsanA, indriyayanA, jJAnazaktionA, vItarAgatAnA aneka prayogo ApyA che. e tamAma mahattvapUrNa prayogo lezyAnA siddhAMtathI saMbaddha che. raMgonuM mahattva ochuM nathI. ApaNA samagra bhAvataMtra para raMgonuM prabhutva che. raMgo dvArA zArIrika bImArIo maTADI zakAya che, mAnasika bImArIo maTADI zakAya che ane AdhyAtmika mUrchAne toDI zakAya che. lezyApaddhati AdhyAtmika mUrchAne maTADavAnI mahattvapUrNa sAravArapaddhati che. dUSita bhAvo ane vikRta vicAro dvArA zarIramAM je jhera pedA thAya che, je jhera jamA thAya che tene bahAra kADhavAnI A abhUtapUrva paddhati che. raMgonA dhyAnathI ke raMga-cikitsAthI ekatrita jhera bahAra nIkaLe che ane bhAvo tathA vicArone nirmaLa banAve che. mANasa kharAba bhAvanA bhAve che. bhAvanA cAlI jAya che paraMtu e potAnI pAchaLa jhera choDI jAya che. e jhera zArIrika ke mAnasika bImArI banIne mANasane satAvatuM rahe che. e mANasa becena ane bedila banI jAya che. mANasano A svabhAva che ke te pariNAma para jhAjhuM dhyAna nathI Apato. e jo pariNAmano vicAra karato thaI jAya to pachI e kayAreya kharAba bhAvanA nahi kare, aniSTa vicAra nahi kare. mANasa pariNAma sAme AMkha mIMcIne ja kharAba pravRttio kare che, kharAba bhAvanA bhAve che ane kharAba vicAra kare che. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 AbhAmaMDaLa raMgonuM dhyAna ghaNuM mahattvanuM che. je mANasa sapheda raMgamAM ahamnuM dhyAna dharuM che te aneka prakAranA rogothI mukta thaI jAya che. tenA zarIramAM saMcita jhera khalAsa thaI jAya che. je mANasa aruNa raMga [bALa sUrya jevo lAla raMga]nuM dhyAna kare che tenAmAM tejo-lezyAnAM spaMdana jAge che ane tenA mananI durbaLatA dUra thaI jAya che. mananI badhI muzkelIo UkalI jAya che. mANasa mananI muzkelIothI AkrAnta che. e tene jANe che. manathI kaMI paNa pratikULa thAya to mana tUTI jAya che, khakhaDI jAya che ane udhamAta macAve che. koI apriya ghaTanA bane che, mana bhAMgI paDe che. koI priya vyakti cAlI jAya che to mANasa ApaghAta karavA taiyAra thaI jAya che. mANasanuM mana eTaluM mulAyama ane nAjuka che ke e thoDI paNa pratikULa paristhiti sahana nathI karI zakatuM. evA saMjogomAM e bhAMgI paDe che. mananI A durbaLatAne lezyA-dhyAna dvArA maTADI zakAya che. enA dvArA manane eTaluM prabaLa banAvI zakAya che ke koI paNa ghaTanA bane, kevI paNa bane to tyAre manane bhAMgI paDatuM bacAvI zakAya che. ghaTanAne ~ banAvane -- rokI nathI zakAtI, manane bhAMgI paDatuM -- tUTI paDatuM bacAvI zakAya che. - ahaMnA dhyAna dvArA bhAvonuM paNa adbhuta DhaMgathI parivartana thAya che. ApaNe jyAre garama raMgo[pILo, lAla, saphedonuM dhyAna dharIe chIe ane temAM tanmaya, tadrupa ne tadAkAra banIe chIe tyAre ApaNA bhAva badalAI jAya che. vicAravA ane samajavAnI jarUra nathI ke Ama kema bane che. e ApoApa sahaja badalAI jAya che. tamAma spaMdano badalAI jAya che. A garama raMgonAM spaMdanathI vicAronAM, vikalponAM ane mohanAM spaMdano rokAI jAya che. nirvIrya banI jAya che ane sAthosAtha kaSAya-vilaya ane mUrchA-vilayanAM je spaMdano hoya che, tene zakti maLe che ane te sakriya banI jAya che. lAla raMga ke TaoNnika raMga TaoNnikanuM kAma kare che. A mahattvapUrNa rasAyaNa che. tenAthI pUrI sakriyatA pedA thAya che ane romeromamAM garamI AvI jAya che. raMgonuM dhyAna e eka mahattvapUrNa prakriyA che. A dhyAnathI tana ane mananI nirbaLatA dUra thAya che. smRti ane buddhino vikAsa thAya che. jJAnataMtuo zaktizALI bane che. A badhA mATe alaga alaga prayogo che. bhAvone badalavAnuM bIjuM zaktizALI mAdhyama che, zabda. maMtronI paddhati tenI sAkSI che. maMtro dvArA bhAvone badalI zakAya che. A mUlyavAna sAdhana che. tana ane mana sAthe maMtrano ghaNo moTo saMbaMdha che. taMtra ane maMtra baMne sAthosAtha cAle che. taMtrazAstramAM paNa ghaNA badhA maMtro che. maMtrano prayoga zabdano prayoga che. tenAthI bhAva badalAya che. mANasanA manamAM je bhAva Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lezyA: eka vidhi sAravAranI 173 bane che tene toDavo muzkela che. koI samajadAra mANasa potAne bhAva sudhI pahoMcADI de to te saphaLa thaI jAya che. A eka mahattvapUrNa cikitsA paddhati che. thoDAka prasaMgo kahuM. eka mANasa bImAra paDyo. khUba ja DarI gayo hato. vaida AvyA. rogIne joyo. tenI gabharAmaNa joI. vaide kahyuM: "gabharAzo nahIM. sAMja sudhImAM to tame ghaNA sArA thaI jazo. harIpharI zakazo. tamArI gabharAmaNa dUra thaI jaze. huM evI davA ApuM chuM ke jethI tamAro roga bilakula cAlyo jaze. vaida bahAra gayA ane rAkha ane mIThAnAM paDIkAM bAMdhyAM. paDIkAM ApatAM kahyuM: 'juo, A ghaNI ja moMghI davA tamane ApuM chuM. be paDIkAM letAM ja tamArI bImArI gAyaba thaI jaze. vaide rogIne eTalI zraddhA besADI ke sAjA thavAnI vAta bhAva sudhI pahoMcI gaI. rogIe paDIkAM khAdhAM. bIjuM paDIkuM khAdhA bAda tene ArAma thavA lAgyo ane sAMja paDe te pahelAM ja te vaidanA ghare cAlato gayo. na roga, na gabharAmaNa. A kaMI paDIkAno koI camatkAra na hato. camatkAra hato to vAta bhAva sudhI pahoMcI gaI. AcArya bhikSunA jIvananI vAta che. tyAre e muni nahotA banyA. e samaye kyAreka te UMTa para kayAMka jaI rahyA hatA. sAthe eka mANasa hato. tene chIMkaNI suMghavAnI Teva hatI. pAse hatI te chIMkaNI khalAsa thaI gaI. chIMkaNI vinA tenuM zarIra tUTavA lAgyuM. azakti anubhavI rahyo che ane rastAmAM ja besI paDyo. bhikSue pUchayuM : "zuM thayuM? Ama Dhagalo thaIne kema besI paDyo?" pelAe kahyuM: 'bhIkhAjI! have huM AgaLa eka DagaluM paNa bharI zakuM ema nathI. chIMkaNI khalAsa thaI gaI che. teno nazo UtarI gayo che ane chIMkaNI na sUvuM tyAM sudhI mArAthI cAlI nahi zakAya. bhikSue kahyuM: ciMtA na kaze. AjubAjumAMthI koInI pAsethI chIMkaNI maLe to laI AvuM chuM.' e gayA. jaMgalamAM koNa evuM maLe? temaNe eka sUkuM pAdaDuM lIdhuM. tenuM bArIka cUrNa karyuM. paDIkuM bAMdhIne laI AvyA. AvIne kahyuM: "lo bhaI! tame nasIbadAra cho. A jaMgalamAM paNa chIMkaNI suMghanAruM maLI gayuM. tenI pAsethI A chIMkaNI laI Avyo chuM. joke bahu sArI nathI. paNa cAlI jaze." pelA sAthI mANase paDIkuM kholyuM. capaTI laI suMdhI. ekAda miniTa pachI kahyuM: "have calo, nazo AvI gayo. have ArAmathI pahoMcI jaIzuM." A zuM che? mAtra sUkA pAMdaDAnuM cUrNa chIMkaNI banI gayuM. zabdamAM bhAvane badalavAnI eTalI moTI zakti che ke eka mANasano zabda bIjA mANasanA bhAva sudhI pahoMcI jAya to sArI paristhiti badalAI jAya che. eka prasaMga yAda Ave che. vahune khUba ja gusso Avato hato. gharanAM badhAM ja herAna hatAM. eka vakhata sAsu vahune laIne eka mANasa pAse Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 AbhAmaMDaLa gaI. zarIranI sAravAranI sAthosAtha te mana ane bhAvonI paNa sAravAra karato hato. vahue kahyuM: "mane khUba ja gusso caDI Ave che. tenI tame davA Apo." pelAe tene eka zIzI ApIne kahyuM: 'jyAre gusso Ave tyAre A davAno eka ghUMTaDo moMmAM bharI levo ane dasa paMdara miniTa pachI teno kogaLo karI nAkhavo. gusso utAravAnI A rAmabANa davA che." vahue vizvAsanI A vAtane bhAva-taMtra sudhI pahoMcADI dIdhI. e zIzImAM zuM davA hatI? mAtra pANI hatuM. vahue teno prayoga karyo. dasa divasamAM teno gusso gAyaba thaI gayo. gujiyepha raziyAno ghaNo moTo sAdhaka hato. eka vakhata tenA pitAe kahyuM : "beTA! mArI eka vAta mAnaje. jyAre gusso Ave tyAra pachI covIsa kalAke gusso karaje. e pahelAM nahi." A eka nAnakaDI vAte gujakane mahAna sAdhaka banAvI dIdho. zuM koI covIsa kalAka pachI gusso karI zake kharuM? kyAreya ema na bane. tyAre gusso osarI jAya che. gussAnI garamI Ave tyAre karI levAya to e gusso che. e pachI gusso nathI raheto. garamI UtarI jAya che. zabdo bhAvone badalavAnuM sabaLa sAdhana che. ApaNe zabdane jyAre mANasanA bhAva-taMtra sudhI pahoMcADI daIe chIe tyAre yatheccha kAma thaI jAya che. yogya zabdonI pasaMdagI karIe, yogya zabdono prayoga karIe. evA zabdo ane nirdezone pasaMda karIe ane tene bhAva-taMtra sudhI pahoMcADIe. tene AMdolita karIe, temAM prakSobha karIe, tene prakaMpita karIe ane mohanAM spaMdanone zAMta karIe to sAce ja bhAva-parivartananI prakriyA zarU thaI jAya che. duniyAmAM jeTalI paNa samajadAra vyaktio thaI che temaNe zabdonI pasaMdagI para ghaNuM dhyAna ApyuM che. bolavAno viveka ane zabdonI pasaMdagI ghaNI ja mahattvanI vAta che. mANasa koI upAyathI badalAto nathI. zabdanI sAcI pasaMdagI kare. mANasa badalAI jaze. eka mANasa hato. tene dahIM ghaNuM bhAvatuM. e dahIM choDI nahoto zakato. eka vakhata te bImAra paDyo. sakhata khAMsI thaI. vaida AvatA, davA ApatA ane dahIM na khAvAnuM kahetA. e davA leto nahi. vaida badhA nirAza thaI gayA. eka divasa bIjo eka vaida Avyo. te zarIranI samasyAo to jANato ja hato, mana ane bhAvonI samasyAothI paNa paricita hato. bImAre kahyuM: 'tamAre davA ApavI hoya to Apo. huM dahIM khAvAnuM nahIM choDuM.' vaide kahyuM: "huM tane dahIMnI manAI nathI karato. khUba dahIM khAo." A sAMbhaLatAM ja bImAra mANasanuM kutUhala vadhI gayuM, teNe pUchyuM: 'vaidarAja! badhA ja dahIM nahi khAvAnuM kahe che ane tame te khAvAnI chuTa kema Apo cho?" Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vezyA: eka vidhi sAravAranI 175 vaide kahyuM: 'dahIMmAM aneka guNa che. temAM traNa guNa mukhya che. kapha ke khAMsInI bImArImAM jo koI dahIM khAya che to tene traNa lAbha thAya che. pahelo lAbha e thAya che ke te kadI bo nathI thato. bIje lAbha, tenA gharamAM kayAreya corI nathI thatI. ane trIjo lAbha e thAya che ke tene kUtaruM karaDatuM nathI.' rogIe kahyuM : "dahIM khAvAnI sAthe A badhI vAtono zuM saMbaMdha che?" vaide kahyuM: 'khAMsImAM je dahIM khAya che te buDho eTalA mATe nathI thato ke buDhApA pahelAM ja te marI jAya che. tenA gharamAM corI eTalA mATe nathI thatI ke rAta-divasa te khAMsato jAgato rahe che. tene kUtaruM eTalA mATe nathI karaDatuM ke lAkaDInA TekA vinA te cAlI nathI zakato. hAthamAM lAkaDI hoya to kUtaro kevI rIte karaDe? rogIe kahyuM: "Ama vAta che, to huM dahIM nahIM khAuM." ane teNe dahIM khAvAnuM choDI dIdhuM. mANasano svabhAva kevo che! vaidoe dahIM khAvAnI manAI karI. to dahIM khAvAnI teNe jIda pakaDI rAkhI. ane vaide dahIM khAvAnuM kahyuM to te dahIM choDavA taiyAra thaI gayo. zabda jyAre bhAvano sparza kare che tyAre yathArtha bane che. zabdonI zaktino ThIka upayoga karIe, zabdonI yogya pasaMdagI karIe to " bhAva-taMtramAM ghaNuM moTuM parivartana thaI zake che. maMgaLa bhAvanA mATe ame keTalAMka sUtro taiyAra karyA che. dareka sAdhaka maMgaLa bhAvanA kare. maMgaLa bhAvanAnAM nava sUtra che: 1. zrIsaMpano huM sAma- huM zrIsaMpanna banuM. 2. brIsaMpanno haMsyAma-huM lajjAsaMpanna banuM. 3. dhIsaMpanno haM svAma- buddhisaMpanna banuM. 4. dhRtisaMpanno haM sAma- huM pairyasaMpanna banuM. 5. zAMtisaMpano huM syAma-huM zAMtisaMpanna banuM. 6. nandIsaMpano huM syAma- huM AnaMdasaMpanna banuM. 7. zaktisaMpanno haM svAma- huM zaktisaMpanna banuM. 8. tejasaMpanno haM svAma- tejasaMpanna banuM. 9. zukalasaMpanno haM sAma- huM pavitratAsaMpanna banuM. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 AbhAmaMDaLa A sUtro ApaNI AMtarika bhAvanAne jAgrata karanArAM sUtro che. huM zrIsaMpanna banuM. lazyAnA siddhAMtamAM garIbAInuM, daridratAnuM, koI sthAna nathI. jenI legyAo pavitra hoya che te mahAna RddhivALo hoya che, mahAna vaibhavavALo hoya che. jema sAmAnya mANasa potAnI zrIvRddhi karavA cAhe che tema ja zuddha vezyAvALo adhyAtmano sAdhaka potAnA AbhAmaMDaLane zaktizALI banAvavA cAhe che. zrI eTale lakSmI. zrI eTale AbhA. lakSmInuM saMvardhana ane AbhAnuM saMvardhana. hI eTale lajjA. hRI eTale anuzAsana. sAmAjika prANI mATe lajjA paNa jarUrI che ane anuzAsana paNa. bhAvone badalavA mATe, vezyAone zuddha karavA mATe ApaNI samakSa be prayoga che. eka che raMgonuM dhyAna, bIjo che maMtrono prayoga. maMgaLa bhAvanAno prayoga ane bhAva-taMtrane sakriya karanAra, pavitra banAvanAra zabdono prayoga. ApaNe A baMne prayogo dvArA bhAva-taMtrane gaMgAjaLa jevuM nirmaLa banAvIe, gaMgotrI jevuM nirmaLa banAvIe ane tana, mana ane AtmAnI sAravAra- cikitsA karIe. ApaNe zarIranA doSa ane apAya, mananA doSa ane apAya ane adhyAtmanA doSa arthAt mRcchanA doSa ane apAya - A badhA apAyone khatma karIe ane upAyono prayoga karIe. Ama banatAM vezyAno siddhAMta mAtra tAttvika siddhAMta na banatAM e ApaNA mATe cikitsAnI pUrI paddhati banI raheze. Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. zyA: eka vidhi rasAyaNa-parivartananI 1 0 aMtarzAna dvArA caitanya-kendronI zuddhi 2 0 AnaMda dvArA rasAyaNa-parivartana 3 0 karmanA anubhAvanuM maMdIkaraNa 4 0 upavAsathI rAsAyaNika parivartana 0 dhyAnathI rAsAyaNika parivartana 0 dIvAsathI rAsAyaNika parivartana 0 prekSAthI rAsAyaNika parivartana 50 vezyA-rasa, gaMdha ane sparza - sArI paNa ane kharAba paNa. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATha * * * viSa - jheranAM paNa rasAyaNa che ane amRtanAM paNa rasAyaNa che. Ayuvaide rasAyaNo para ghaNuM kAma karyuM che. AyurvedanA AcAryoe evA prayoga karyA ke jenAthI zarIra saMpUrNa svastha rahI zake ane temAM jamA thayelAM jhera badhAM sosavAI- sukAI jAya. adhyAtma rasAyaNa samagra rasAyaNanI prakriyA che. rasAyaNone badalavAnI e prakriyA che. kemisTrIno vidyArthI jANe che ke padArthonAM rasAyaNonuM parivartana karavAthI navI avasthA utpanna thAya che. mAnavIya rasAyaNano paNa A siddhAMta che. hyumana AlkamI - human alchemy para jeoe kAma karyuM che, jemane mAnavIya rasAyaNonI saMracanAnuM jJAna che, teo sArI peThe jANe che ke ApaNA zarIranAM rasAyaNonuM parivartana karavAthI eka navI sthiti utpanna thAya che. dhyAnanI, yoganI ane tapanI saMpUrNa prakriyA rasAyaNa-parivartananI bhUmikA che. upavAsa eTalA mATe karavAmAM Ave che ke zarIranAM rasAyaNa badalAI jAya, rasAyaNonI saMracanA badalAI jAya. khAtAM khAtAM jherI rasAyaNo pedA thAya che, jamA thAya che ane e rasAyaNo manamAM vikRti pedA kare che. manamAM je vikAra thAya che te vikAro anAyAsa nathI utpanna thatA, zArIrika vikAronA kAraNe e utpanna thAya che. bhagavAna mahAvIrane pUchavAmAM AvyuM: "he bhagavan! brahmacaryanI sAdhanA mATe zuM karavuM?" bhagavAne kahyuM: 'va nivAsa - nirbaLa bhojana karo." zaktizALI bhojana na karo. gariSTha bhojana na karo. evuM bhojana karo jethI peTanA roga maTI jAya. evuM bhojana na karo jenAthI vAsanA utpanna karanAra rasAyaNo pedA thAya. pharI pUchyuM : "bhagavan! bIjuM zuM karIe?" bhagavAne kahyuM: "ochuM khAo" jethI rasAyaNa evuM na bane ke je vAsanAne uchere ne uchALe. kAma-saMjJA(vAsanA)nI utpattinAM aneka kAraNa che. temAMnuM eka kAraNa che - mAMsa ane lohIno upacaya. zarIramAM lohI ane mAMsa vadhu hoya che, teno upacaya thAya che tyAre kAmanI saMjJA tIvra bane che. A badhAM rAsAyaNika kriyAonAM sUtra che. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lezyA: eka vidhi rasAyaNa-parivartananI 179 ApaNA zarIramAM aneka prakAranAM tattva utpanna thAya che. kozo potAnA mATe viTAmina, proTIna utpanna kare che. ApaNI cAmaDInI bhItara thoDo paNa tApa- garamI utpanna thAya che tyAre viTAmina sI utpanna thAya che ane aneka prakAranAM rasAyaNo pedA thAya che. bhojanathI paNa aneka prakAranAM rasAyaNa utpanna thAya che ane ApaNI vRttio para te asara pADe che- kare che. pharI pUchavAmAM AvyuM: "he bhagavanAthI vizeSa zuM karavuM joIe? bhagavAne kahyuM: 'evI sthiti Ave ke vAsanA zAMta na thatI hoya to AhArano tyAga karo. khAvAnuM choDI do." khAvAnuM baMdha thaI jAya che, lAMbA divaso sudhI upavAsa karavAmAM Ave che, dasa-vIsa divasanI tapasyA karavAmAM Ave che tyAre indriyo ApoApa zAMta thaI jAya che, kAmavAsanA dUra thaI jAya che. indriyonAM rasAyaNone bhojana nathI maLatuM to te zAMta thaI jAya che. mANasane khAvAnuM nathI maLatuM to e paNa zAMta thaI jAya che. bhUkhyo mANasa sahaja zAMta banI jAya che. Indriyo zAMta, mana zAMta, zarIra zAMta ane badhuM ja zAMta. rasAyaNonuM parivartana thAya che. jUnAM rasAyaNa badalAI jAya che ane navAM rasAyaNa utpanna thAya che, to uttejanA pedA nathI karatAM. tapoyoga rasAyaNa-parivartanano yoga che. upavAsa dvArA evAM rasAyaNo utpanna thAya che jenAthI zArIrika rogo zAMta thaI jAya che. upavAsa pote eka sAravAra - cikitsApaddhati che. prAcInakALamAM upavAsano prayoga cikitsAnA rUpamAM karato hato. Aje A cikitsAtmaka dRSTikoNathI loko alpa jJAta che. pazcimanA lokoe AnA para ghaNuM saMzodhana karyuM. prayoga karyA ane upavAsanI cikitsA paddhatinuM vidhivata vidhAna karyuM. Aje upavAsanI cikitsA pracalita che. upavAsanA vidhisara prayogothI aneka roga maTADI zakAya che. kAraNa eka ja che tenuM ke upavAsa dvArA rAsAyaNika parivartana thAya che ane roga zAMta thaI jAya che. keTalAkane pakSAghAta thayo hato. temaNe ATha divasanA nirjaLA - covihAra upavAsa karyA ane te sAjA thaI gayA. AryabilathI aneka roga maTe che. Ama bIjA paNa aneka prakAranA prayogo che - AyaMbila, ekAMtara upavAsa, pAMca divasanA upavAsa, ATha divasanA upavAsa, ochuM khAvAno prayoga, ochI vastuo khAvI, ochA TaMka khAvuM - A badhA prayoga zArIrika rasAyaNomAM parivartana lAve che. ame dilhImAM hatA. saurASTrano eka mANasa Avyo. e lukhkhA bhAta khAto hato. so grAma bhAta khAIne pAMca-sAta loTA pANI pI leto. teNe kahyuM: "A prayoga dvArA meM kensara jevA asAdhya rogo paNa maTADyA che." A badhuM jotAM A spaSTa che ke upavAsa, tapasyA, saMyama ane Asano dvArA parivartana thAya che. prAyazcitta dvArA paNa rasAyaNomAM parivartana thAya che. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 AbhAmaMDaLa - mANasanA manamAM prAyazcittanI nirmaLa bhAvanA jAge che tyAre jUnI granthio khUlI jAya che. AjanI mAnasika cikitsAnuM sauthI moTuM sUtra che, jUnI granthione kholavI. manamAM granthi baMdhAI jAya che tyAre anekavidha bImArIo satAve che. e granthione kholavAnI -- choDavAnI sauthI mahattvapUrNa vidhi che, prAyazcitta. prAcIna bhASAmAM prAyazcitta ane AjanI bhASAmAM manovizleSaNa - Atma-vizleSaNa. rogI AtmavizleSaNa kare che tyAre manocikitsaka tenI badhI granthione jANI le che ane upAyothI e badhI granthione choDI nAkhe che. vinamratA, ahaMkArazUnyatA rasAyaNa-parivartananuM ghaNuM mahattvanuM sUtra che. vinaya mATenI ApaNI dhAraNAo bhrAnta che. ApaNe mAnI lIdhuM che ke vinaya bIjAno karavAno che. A bhUla che, bhrama che. A bhramaNAe aneka praznone janma Apyo che. loko ema mAnI beThA che ke je nAnAo hoya te vinaya kare. moTAone vinaya karavAnI jarUra nathI. temaNe ThUMThA jevA banavAnI jarUra che. A kevI bhramaNA che! saccAI A che ke vinaya koI bIjA pratye nathI karavAno. vinaya khuda potAMnA pratye karavAno che. - vinaya che -- ahaMkArazUnyatA. A ApaNA AtmAnI avasthA che. vinarsa bIjA pratye thato nathI. jyAM sudhI mAnatA rahIzuM ke vinaya bIjAo pratye thAya che, karavAno che tyAM sudhI je moTo che te akDa raheze. e bIjAo pAsethI vinaya cAhaze - mAgaze. bIjAnA manamAM A pratyAghAta paDaze ke huM zA mATe vinaya karuM? e bIjAo pAse vinayanI apekSA rAkhaze, sAdhu paNa vicAraze ke pote moTo che. e zA mATe vinaya kare?! vinaya e kare ke je anuyAyI hoya. vinaya karavAnuM kAma zrAvakanuM che. sAdhunuM e kAma nathI. A aupacArika vAte eka bhramaNA pedA karI. sAdhuno sauthI moTo dharma che vinaya - ahaMkArazUnyatA. A mANasano potAnA mATeno potAno dharma che, koI bIjA mATe te nathI. ApaNe A bhramaNAno bhukko karIe. vinayanA sAta prakAra che: jJAna-vinaya, darzana-vinaya, cAritra-vinaya, manano vinaya, vacanano vinaya, zarIrano vinaya ane sAtamo che lokopacAravinaya. hAtha joDavA e vAstavika vinaya nathI, lokopacAra vinaya che. vAstavamAM vinaya che, manano vinaya. manane anuzAsita rAkhavA manano vinaya che. manane ahaMkArathI zUnya karI devuM e manano vinaya che. vANImAM uDatA na thavA devI te vANIno vinaya che. zarIramAM akkaDa na hovuM te zarIrano vinaya che. dRSTikoNane saraLa, Rju ane anekAntamaya banAvavA e darzanano vinaya che. jJAna pratye ApaNI pragADha AsthA samarpita karavI e jJAnano vinaya che. pavitra AcaraNa karavuM e cAritrano vinaya che. A vinaya che Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ layA: eka vidhi rasAyaNa-parivartananI 181 te sau mATe jarUrI che. zrAvaka mATe jarUrI che to sAdhu mATe paNa jarUrI che. A vinaya koI bIjA pratye nahIM, potAnA pratye hoya che. aupacArika vinaya bIjA pratye karavAmAM Ave che. sAdhvI mane hAtha joDe che. A upacAra che ane huM sAdhvIne hAtha je te paNa upacAra che. A jUTho upacAra, jaThI aupacArikatA lAMbA samaya sudhI TakAvI zakAya che. kayAreya AMkha nathI maLatI paNa maLe che tyAre hAtha jarUra joDI devAya che. A lokopacAra che. A vinayanuM moTuM sUtra nathI. ApaNe tene ghaNuM moTuM sUtra mAnI lIdhuM. ApaNe vinayanI A sImAmAM ja badhuM vicArIe chIe. AthI aneka prakAranI samasyAo UbhI karIe chIe. vinaya ahaMkArazUnyatAnI prakriyA che. A tamAma madothI - abhimAnothI potAne khAlI karavAnI prakriyA che. jyAM A prakriyAnuM sevana thAya che tyAM rAsAyaNika parivartana ApoApa thAya che. svAdhyAya rAsAyaNika parivartananI sabaLa prakriyA che. dhyAnathI paNa rAsAyaNika parivartana thAya che. rAsAyaNika pravRttinuM ghaNuM moTuM sUtra che, dhyAna. dhyAna dvArA ApaNe evAM rasAyaNa pedA karIe ke je kaSAyanAM rasAyaNa tIvra anubhAva laIne AvI rahyAM che te badhAM rasAyaNa moLAM paDI jAya, temanuM sAmarthya kSINa thaI jAya. temanI zakti ane temanuM AkramaNa naSTa thaI jAya. e rasAyaNa navA anubhAva utpanna kare. ApaNe jyAre caitanya-kendro para dhyAna karIe chIe, caitanya-kendro para bAjhelI cIkAzane sApha karIe chIe, tene svaccha darpaNa jevAM banAvIe chIe to bhItarathI ApoApa keTalAMka navAM tattvo prakaTa thAya che. jyAM sudhI ApaNAM zaitanya-kendro svaccha nathI thatAM, dhUMdhaLAM ane AvRta rahe che tyAM sudhI bhItarano prakAza bahAra nathI AvI zakato. ApaNe loko jJAnane jANIe chIe, sukhane jANIe chIe, paraMtu ApaNe e jJAnane jANIe chIe je bahArathI maLe che. ApaNe e jJAnathI paricita chIe jene ApaNuM nADItaMtra udghATita ane prerita kare che. ApaNe e jJAnathI jarA paNa paricita nathI ke jeno udbhava bahArathI nathI, jeno saMbaMdha magajathI nathI, jeno saMbaMdha nADItaMtrathI nathI. ApaNe e jJAnathI jarAya vAkepha nathI. ApaNe sukhathI paricita chIe paraMtu mAtra e sukhathI paricita chIe ke je padArthathI maLe che. ApaNe e sukhathI paricita nathI ke je sukha koI paNa padArthanA upabhoga vinA maLe che. ApaNe na aMtarnAnathI paricita chIe na aMtarcetanAthI. ApaNe AMtarika sukhAnubhUti ane AdhyAtmika sukhAnubhUtithI taddana anabhijJA chIe. caitanya-kendronA dhyAna dvArA ApaNI vezyAomAM parivartana thAya che tyAre bhAva-taMtramAM parivartana thAya che. tenAM raMga, rasa, gaMdha ane sparza nathI Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 AbhAmaMDaLa badalAtAM tyAM sudhI aMtarzAna nathI thatuM, AMtarika AnaMda upalabdha nathI thato. dareka vezyAne potAnAM raMga, rasa, gaMdha ane sparza hoya che. ApaNane tenI khabara nathI paDatI kAraNa ApaNA bhAvo sAthe evA jakaDAyelA chIe ke ApaNane vAstavikatAnI khabara nathI paDatI. gAmamAM eka saMnyAsI Avyo. e tejasvI ane zaktizALI hato. rAjAe tenAM vakhANa sAMbhaLyAM. tenAM darzane gayo. tene apUrva zAMtinI anubhUti thaI. teNe kahyuM: 'mahArAja! thoDAka divasa mATe Apa mArA mahelamAM padhAro." saMnyAsIe kahyuM: 'mahelomAM mane sonAnI gaMdha Ave che. huM tyAM nahi rahI zakuM" rAjAe kahyuM : "kevI vAta karo cho? sonAnI vaLI gaMdha kevI? loko sonAnuM nAma paDatAM ja tene levA doDAdoDa karI mUke che. Apa tenAthI dUra javA mAgo cho. huM tyAM ja rahuM chuM. Aja sudhI mane sonAnI koI gaMdha nathI AvI." saMnyAsIe kahyuM: "cAlo! mArI sAthe.' saMnyAsI rAjAne laIne camAronI vasatimAM gayo. rAjAne cAmaDAMnI durgadha satAvavA lAgI. teNe potAnuM nAka kapaDAthI DhAMkI dIdhuM. saMnyAsI eka camAranA ghare jaIne Ubho rahyo. rAjAe kahyuM: 'mahArAja! Apa mane kayAM laI AvyA? ghaNI durgadha AvI rahI che. mAro jIva gUMgaLAI rahyo che. ahIMthI jaladI pAchA pharyuM.' saMnyAsIe kahyuM: 'durgadha kevI? Apa ghaNI vicitra vAta karo cho. Apa A gharanA mAlikane pUcho.' gharanA mAlike kahyuM: 'nahIM re! ahIM kayAM durgadha che? pacAsa varasathI ahIM ja rahuM chuM. mane to kyAMya dudhanI anubhUti nathI thaI." saMnyAsI rAjAne mahelamAM laI Avyo. eNe rAjAne kahyuM: 'juo rAjana! Apane tyAM cAmaDAMnI durgadha AvI rahI hatI. tyAM rahenArAone eno anubhava ja na hato. e pramANe mane ahIM sonAnI durgadha Ave che. Apane teno anubhava nahi thAya." je jemAM racyopacyo rahe che te tevo ja banI jAya che. kharAba bhAvonI gaMdhamAM, kharAba bhAvonA kaDavA rasamAM, kharAba bhAvonA sparzamAM mANasa eTalo badho ekAtma ane ekarUpa banI jAya che ke tene anubhava ja nathI thato ke bhItaranAM rasAyaNomAM keTalI durgadha che! keTalA kharAba rasa ane sparza che! kRSNa-lezyAno raMga lAla hoya che. mAtra raMga ja kALo nathI hoto temAM durgadha paNa hoya che. kRSNa-lezyAnA paramANuomAM durgadha hoya che. durgadha paNa evI ke marelA kUtarAnI durgadhathI paNa kaMIgaNI vadhu. ApaNe bhItara A durgadha bharIne beThA chIe. ApaNe bahAranI durgadha dUra karavA ghaNI vakhata Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zyA : eka vidhi rasAyaNa-parivartananI 183 attara ke sugaMdhano prayoga karIe chIe. tenAthI bahAranI durgaMdha satAvatI nathI. paraMtu ApaNe A anubhava to karIe ke bhItaranA paramANuonI keTalI ne kevI durgaMdha che. kRSNa-lezyAno rasa kaDavI kAkaDInA rasathIya kaMIka gaNo vadhu kaDavo che. teno sparza karavatathI kaMI gaNo karkaza che. Ama kRSNalezyAnA paramANuone ApaNe bhItara AbhAmaMDaLathI joDIne beThA chIe. ApaNe UbhA thaIe chIe to e AbhAmaMDaLa UbhuM thaI jAya che. ApaNe sUIe chIe to e AbhAmaMDaLa sUI jAya che. cAlIe chIe to AbhAmaMDaLa cAlavA lAge che. e ApaNo sAtha kayAreya nathI choDatuM. A pramANe nIla-lezyAnuM AbhAmaMDaLa paNa ApaNo sAtha nathI choDatuM. nIla-lezyAnA AbhAmaMDaLamAM nIla-lezyAonA paramANuono rasa tIkho hoya che. ane A rasa gajapIparanA rasathI anaMtagaNo tIkho hoya che. kApota-lezyAnA AbhAmaMDaLamAM kApota-lezyAnA paramANuono rasa kAcI kerI ane kAcA koThAnA rasathI paNa anaMtagaNo khATo hoya che. ApaNe bhItara evAM evAM rasAyaNo saMgrahIne beThA chIe, chatAM paNa bahArathI UjaLA rahevAno prayatna karIe chIe. paraMtu bhItaranI nirmaLatA vadhu mUlyavAna hoya che. amerikana vijJAnI mahilA DaoN. je. sI. TrasTe sUkSma saMvedanazIla kaeNmerAthI AbhAmaMDaLanI tasavIro lIdhI. teNe kahyuM ke, meM joyuM ke je loko bahArathI banIThanIne UjaLA rahe che paraMtu bhItara malinatA-gaMdavADa rAkhe che temanAM AbhAmaMDaLa khUba ja vikRta ane gaMdAM hoya che. je loko zarIrathI sApha ane svaccha nathI hotA paNa bhItara pavitra che temanAM AbhAmaMDaLa khUba ja svaccha ane nirmaLa hoya che. ApaNe ApaNAM kapaDAM ane zarIranI svacchatA pratye jeTaluM dhyAna ApIe chIe teTaluM dhyAna potAnI bhItarathI prakaTa thatA AbhAmaMDaLa para nathI ApatA. potAnA bhAvo para nathI ApatA. pariNAma A Ave che ke bahArathI to ApaNe svaccha ane suMdara dekhAIe chIe paraMtu bhItaramAM gaMdakIne ja jALavIe chIe. A gaMdakI ApaNA manane toDe che. mana paLe paLa bhAMgatuM jAya che. AvI hAlatamAM azAMtinA sAmrAjya sivAya bIjuM zuM thAya? loka kahe che ke duniyAmAM ATalI badhI azAMti ane ajaMpo ?! paraMtu A azAMti ane ajaMpo thAya ja ne? ApaNI bhItaranAM badhAM ja rasAyaNa manane toDanArAM che pachI azAMti na thAya e kema banI zake? lezyA dvArA ApaNe ApaNAM rasAyaNone jANI zakIe chIe. A dizAmAM aneka vaijJAnika prayogo thayA che. parasevA dvArA jANI zakAya che ke Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 AbhAmaMDaLa mANasanuM AcaraNa kevuM che. prazna thaI zake ke parasevA ane AcaraNano zo saMbaMdha? je mANasa krodhI che, IrSALu che, jhaghaDALu che, dUSita manobhAvavALA che, temanA parasevAmAM eka prakAranI durgadha jaNAze. je mANasa saraLa che, nirdabha che, pavitra manobhAvavALo che tenA parasevAmAM bIjA prakAranI durgaMdha jaNAze. jaina paraMparAmAM A mAnyatA che ke tIrthakarane zarIramAMthI kamaLanA phUla jevI sugaMdha Ave che. A gaMdha zubha bhAvonuM pratIka che. je mANasanA bhAva nichaLa, pavitra ane saraLa hoya che tenA zarIramAMthI paNa nirmaLatA nItaraze, sugaMdha Avaze. teja-lezyA, pA-lezyA ane zukala-lezyAnAM raMga, rasa, gaMdha ane sparza prazasta hoya che. tejo-lezyAno raMga navodita sUryanA jevo lAla hoya che. pagha-lezyAno raMga caMpAnA phUla jevo pILo hoya che. zukala-lezyAno raMga zaMkhanA jevo sapheda hoya che. A traNeya lezyAonI gaMdha sugaMdhita phUlonI gaMdhathI anaMtagaNI sugaMdhI, khajUra ane drAkSanI mIThAzathI anekagaNI mIThI - mIThA rasavALI ane e traNeyano sparza navanIta tathA zirISanAM puSpothI anaMtagaNo mulAyama hoya che. rasonA parivartananI dizAmAM vaijJAnika vizvamAM aneka saMzodhano cAlu che. vijJAnIo eka evA rAsAyaNika padArthanI zodhamAM che ke jenAthI mANasano krodha khalAsa thaI jAya ane kSamA ApoApa pragaTe. pachI kSamA pragaTa karanArAM iMjekSana, goLIo vagere bajAramAM Avaze. Aja kAmavAsanAnI (sekasa) ghaNI moTI samasyA che. paraMtu vijJAnIo ciMtita nathI. teo A dizAmAM prayogo karI rahyA che. teo evAM rasAyaNonA nirmANamAM lAgyA che ke rasAyaNonA sevanathI kAmanI granthio ja khatma thaI jAya sekasa-granthio ja prabhAvahIna thaI jAya. evI sthitimAM na bhojana ochuM karavAnI jarUra che, na UNodarI karavAnI jarUra che, na dhyAna-Asana karavAnI jarUra che, na caitanya-kendrone jAgrata ane sakriya karavAnI jarUra che. e rAsAyaNika goLIothI kAmavAsanA samApta thaI jaze. A prakAre krodha, mAna, mAyA, lobha ane tamAma uttejanAone ochI karI zakAze. ema lAge che ke jema jema A zodho AgaLa vadhatI jaze tema tema adhyAtma ane dhyAnanI jarUra ApoApa ochI thatI jaze. badhuM kAma vijJAnIonA hAthamAM AvI jaze. pachI loko adhyAtma-zibiromAM nahi Ave, vaijJAnika prayogazALAmAM jaze. sArI vAta che. dizA kaMI khoTI nathI. A saccAIno ApaNe asvIkAra nahi karIe ke A badhA rasAyaNa-parivartananA prayoga che. adhyAtmasAdhaka upavAsa ane dhyAna dvArA, svAdhyAya dvArA rasAyaNonuM parivartana kare Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lezyA : eka vidhi rasAyaNa-parivartananI 185 che, jyAre vijJAnI ke DaoNkaTara kRtrima rasAyaNo dvArA rasAyaNomAM parivartana lAve che. ghaTanA eka ja ghaTaze -- rasAyaNonuM parivartana. lezyAno prayoga rasAyaNonA parivartanano prayoga che. ApaNe jyAre lezyAnA parivartananA prayogane samajI laIe chIe tyAre ApaNI bhItaranAM rasAyaNo badalAvAnuM zarU karI de che. lezyAnAM rasAyaNone badalavAnuM eka mAdhyama che, tapa. tapamAM upavAsa paNa Ave che. svAdhyAya paNa Ave che ane dhyAna paNa Ave che. bIjuM mAdhyama che, padArtha. tame ema na mAnazo ke mAtra AjanA vijJAnIoe ja saMzodhana karyuM che. ema mAnI lezo to bhUla thaze, bhramaNA thaze. prAcInakALanA sAdhakoe A dizAmAM aneka mahattvanI zodho karI che. taMtra-sAdhakoe tema ja adhyAtma-sAdhakoe rasAyaNone badalavAnI moTI moTI zodho karI. teoe evI auSadhio zodhI ke jenA sevanathI rasAyaNonuM parivartana thaI jatuM. Dara lAge che? auSadhinuM sevana karyuM, bhaya gAyaba. eka mANasa UMghamAM babaDe che. tene bhayaMkara sapanAM Ave che. ozIkAnI bAjue eka jaDIbuTTI mUkI dIdhI ane svapna adRzya. babaDavAnuM baMdha. eka mANasa kAmavAsanAthI uttejita thAya che. eka auSadhino upayoga karyo ane kAmavAsanA gAyaba. ghaNAM varaso pahelAM mArA manamAM prazna thayo hato ke zuM brahmacaryanI sAdhanAmAM vanaspatino sahayoga hoI zake? aneka anubhavI vaidone pUchyuM. prAcIna grantho joyA. tenuM pArAyaNa karyuM. ane aneka rahasya jANavA maLyAM. nakkI thayuM ke vanaspatinA judA judA prayogothI lAbha uThAvI zakAya che. A zodho ghaNA prAcIna samayamAM thaI hatI. hajAro sAdhakone teno lAbha maLyo hato. jitendriyatA mATe vanaspatino eka kalpa che. amuka vanaspatinuM sevana karavAthI, kaMI paNa sAdhanA karyA vinA, mANasa jitendriya banI jAya che. manobhAvone badalavA mATe vanaspatino ghaNo moTo upayoga che. 'nityo maLimaMtraupathInAM pramAva: maNi, maMtra ane auSadhiono prabhAva aciMtya hoya che. tenA prabhAvanI koI kalpanA nathI thaI zakatI. prabhAvanI koI sImA nathI. jeTalo maMtrono prabhAva che teTalo ja vanaspatino prabhAva che. jeTalo ratnono prabhAva che teTalo ja vanaspatino prabhAva che. vanaspati dvArA zArIrika ane mAnasika rasAyaNomAM parivartana lAvI zakAya che. vijJAnIo Aje je parivartananI zodho karI rahyA che te kaMI navI-navAInI vAta nathI. ATaluM thaI javA chatAM paNa, vanaspatio dvArA rasAyaNonI prakriyA ke kRtrima rasAyaNo dvArA rasAyaNonA parivartananI prakriyA hastagata thaI jAya topaNa ApaNe ApaNI svataMtratA gumAvavA nahi icchIe. svataMtratAne khoI devI khataranAka banI raheze. P Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 AbhAmaMDaLa ApaNe UrjAnuM Urdhvagamana cAhIe chIe. ApaNe ApaNI UrjAne UrdhvagAmI banAvavA icchIe chIe. mAtra rAsAyaNika parivartananI vAta pUrI ne pUratI nathI. UrjAnuM Urdhvagamana aMtarsAna kholavAnuM dvAra che. puruSArtha vinA e UghaDatuM nathI. IMjekSano dvArA, TebleTsa dvArA A thaI zake ke eka IMjekSana lIdhuM ke eka TebleTa - goLI lIdhI ane krodha UtarI gayo. kAmavAsanA pUrI thaI gaI, ke bIjI uttejanAo upazAMta thaI gaI. Ama thavuM zakaya che. vijJAnIo A dizAmAM saphaLa paNa thayA che. paraMtu ApaNe je aMtarthAna ke AMtarika AnaMdane prApta karavA jhaMkhIe chIe, jIvanamAM je navI dizA kholavA cAhIe chIe, te A kRtrima upAyothI. iMjekSano ane goLIo dvArA prApta nahIM thAya. e eka negeTiva eproca che, nakArAtmaka abhigama che, niSedhAtmaka upAya che. ethI krodha nahIM Ave, kAmavAsanA nahIM jAge, paraMtu je sthitimAM jaIne ApaNe eka visphoTa karavAno che te nahIM thAya. aMtarthAna ane aMtarAnaMda - AtmAnaMdanAM je dvAra baMdha paDayAM che te nahi UghaDe, tene ughADavA mATe paoNjhiTiva eproca - vidheyAtmaka abhigama joIe. A abhigama che manane zaktizALI banAvavAno, bhAvonI vizuddhino, tapasyAno, dhyAnano ane caitanya-kendrone nirmaLa banAvavAno. caitanya-kendrone nirmaLa banAvavAthI be kAma thAya che. eka bAju rasAyaNonuM parivartana thAya che ane bIjI bAju krodha khatma thaI jAya che, vyasana ane vAsanAnI kharAba Tevo chUTI jAya che. bIjI bAju ApaNI svacchatAnAM kiraNo, nirmaLatAnAM kiraNo AgaLa vadhe che ane e daravAjA ughADI nAkhe che ke jenAthI aMtarzana pragaTa thAya che. AMtarika AnaMda abhivyakta thAya che. bhagavAna mahAvIranA upadezamAM avAranavAra A udghoSaNA saMbhaLAya che ke ~~ lezyAnI zuddhi thayA vinA jAtismaraNa jJAna nathI thaI zakatuM. lezmAnI zuddhi vinA avadhijJAna nathI thaI zakatuM. lezmAnI zuddhi thayA vinA mana:paryAvajJAna nathI thatuM. ane lezmAnI zuddhi vinA kevaLajJAna nathI thaI zakatuM. je paNa aMtarthAna utpanna thAya che te lezyAnI vizuddhithI ja thAya che. lezmAnI zuddhi vinA AnaMdano anubhava nathI thato. dhyAna Adi dvArA ApaNe je puruSArtha karIe chIe te eTalA mATe karIe chIe ke tenAthI bhAvonI zuddhi thAya, lezmAnI zuddhi thAya. tapasyA dvArA, dhyAna dvArA, caitanya-kendrone jAgrata karavAthI ke caitanya-kendrone nirmaLa banAvavAthI lezmAnuM rUpAMtaraNa thAya che tyAre AMtarika zaktio jAge che ane e zaktio rasAyaNone badale che ane e AvaraNone dUra kare che je jJAnane AvRta karIne beThAM che. e jAgrata zaktio tenI pragADha mUrchAne toDe che ke je AnaMdane vikRta banAvIne beThI che. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lezyA: eka vidhi rasAyaNa-parivartananI 187 ApaNe maMgala-bhAvanA karIe, dhyAnano evo upakrama karIe jenAthI jIvanamAM saraLatA, zAMti ane saMtoSa Ave. rAsAyaNika parivartano dvArA bahAranA jIvanamAM A badhuM Ave ane bhItaranA e baMdha daravAjA UghaDe, e badhAM AvaraNo dUra thAya ane aMtaina bahAra Ave. bhItara AnaMdanA sAgaranI je lahero laherAI rahI che te bahAra Ave. caitanya-kendronA jAgaraNa dvArA jyAre A baMne kAma banaze, e divase A pramANita thaze ke mAtra bahAranAM rasAyaNonA parivartanathI ApaNe je cAhIe chIe te upalabdha nathI thatuM. bahAranAM rasAyaNonI sAthosAtha mUccha tUTaze, AvaraNa haTaze tyAre A badhuM banaze je ApaNe yathArthamAM cAhIe chIe. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 zyA: eka preraNuM che jAgaraNanI 1 0 kaivalya - bhItaramAM jAgavuM. 2 0 mUccha karma-taMtrane prabhAvita kare che, bhAva-taMtrane nahi. 3 0 cetanAnI jAgRti karma-taMtra ane bhAva-taMtra baMnene prabhAvita kare che. 4 0 jAgrata cetanAthI AbhAmaMDaLa vizuddha bane che. 5 0 jAgrata cetanAthI samyagdaSTino vikAsa thAya che. e avasthAmAM - 0 padArthano upayoga to thAya che, paraMtu padArthanI pratibaddhatA nathI hotI. 0 padArtha mAtra upayogitAno hetu bane che, sukhadu:khano hetu nathI banato. 0 sahiSNutAno vikAsa thAya che, ghaTanAnA pravAhamAM taNAI nathI javAnuM. 0 aprabhAvita avasthAno anubhava thAya che. 0 avicalita cetanAno anubhava thAya che. 6 0 jAgrata cetanAnI avasthAmAM vyavahAra ane paramArtha bane saphaLa thAya che. 7 0 mUcchita cetanAvAna mANasa jIvana pratye Asakta hoya che, AthI te sAruM mRtyu nathI pAmato. motathI te bhayabhIta rahe che, AthI e sAruM jIvana nathI jIvI zakato. 8 0 jAgrata cetanAvAna mANasa jIvana ane mRtyu pratye taTastha hoya che. AthI e samAdhinuM jIvana jIve che ane samAdhi-maraNa pAme che. Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nava. dhyAnanI prakriyA mUrchAne toDavAnI prakriyA che. je upAya cetanAne mUcchita kare che te dhyAnano sAco upAya nathI. dhyAnano sAco upAya e che ke je mUrchAne toDe che. jeTalA padArtha che teTalA upakrama che. mANasanI cetanAne mUcchita karanAra e badhAM ApaNA karma-taMtrane prabhAvita kare che. karma-taMtrane e niSkriya banAvI de che, paraMtu mUrchAne e toDI nathI zakatA. mAtra karma-taMtrane prabhAvita ke mUcchita karavAthI mUrchAno vinAza nathI thato. mUrchAno vilaya nathI thato. mUrchA tUTatI nathI. sAdhaka jyAre karma-taMtrane pAra karIne bhAva-taMtrano sparza kare che tyAre mUrchA tUTe che. * *bhAva-taMtrano sparza mAtra cetanA dvArA ja karI zakAya che. tyAM sudhI na koI padArtha paNa che, na koI upakaraNa. mAtra cetanA dvArA ja ApaNe teno sparza karI zakIe chIe. ApaNuM pravRtti-taMtra niSkriya thaI javA chatAMya kaSAya-taMtra niSkriya nathI thatuM. e satata sakriya rahe che. sthAvara jIvomAM mana vikasita nathI thatuM, vANI vikasita nathI hotI, ane zarIra paNa sudRDha nathI hotuM, paraMtu temAM paNa kaSAya-taMtra, lezyA-taMtra ane bhAva-taMtra niraMtara sakriya rahe che. ane te samaye pratyeka paLe karma-baMdha thatA rahe che. temanI mUrchA ghanagADha hoya che. temanI mUrchA tyAnIM mUrchA hoya che. mUrchAnI A carama Toca hoya che. karma-taMtra temAM eTaluM sakriya nathI hotuM chatAM paNa mUrchA ghaNI pragADha hoya che. ApaNe mAtra karma-taMtra para AvIe nahi, tyAMthI AgaLa vadhIe, mULane joIe ane kaSAya-taMtra sudhI pahoMcIe. kaSAya-taMtranI cikitsA lezyA-taMtrane samajIne ja karI zakAya che. mahAvIre be zabda ApyA - bhAva ane dravya bhAva-ahiMsA ane dravya-ahiMsA. zarIrathI koInI hiMsA thAya che, vANIthI koInI hiMsA thAya che ane manathI koInI hiMsA thAya che. hiMsA ATalI ja nathI. tenI sImA AgaLa paNa che. zarIrathI koI ahiMsA thAya che, vANIthI koI ahiMsA thAya che ane manathI koI ahiMsA thAya che. ahiMsA ATalI ja nathI. tenI sImA paNa ghaNI AgaLa che. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 AbhAmaMDaLa mahAvIranA samayamAM kAlasIrika nAme prasiddha karAI hato. rojanI e pAMcaso bheMso mArato. tene ahiMsaka banAvavA zreNika rAjAe tene eka khAlI kUvAmAM nAkhyo. ahIM kUvAmAM tenI pAse koI ja bheMsa na hatI ke jene te mArI zake. Ama karavAthI kAlasaurika ahiMsaka na banyo, kAraNa tenA bhAva badalAyA nahIM. mAtra hAtha aTakI javAthI, mAtra hAthothI hiMsA nahi thavAthI e ahiMsaka na banyo. koI hiMsaka mANasane mUcchita karI devAmAM Ave to e sthitimAM na e manathI hiMsA kare che ke na zarIrathI. AthI zuM te ahiMsaka banI jAya che? nA, e ahiMsaka nathI banato. ApaNe tene ahiMsaka nahi kahIe. kAraNa e mUcchita che. UMghamAM che, bebhAnImAM che, tenI bAhya cetanA lupta che, e hiMsaka che kAraNa tenuM bhAva-taMtra niraMtara sakriya rahe che, tene satata hiMsAno baMdha thato rahe che. bhAvanuM parivartana nathI thatuM, vezyAnuM parivartana nathI thatuM tyAM sudhI mAtra zarIrane niSkriya banAvI devAthI, manane mUcchita karI devAthI kAma nahi cAle. mananI mUccha ane zarIranI niSkriyatA ApaNA karma-taMtranI mUrchA hoI zake che paraMtu bhAva-taMtra para teno koI prabhAva nathI hoto. ApaNe bhAva-taMtranI zuddhi karavAnI che. bhAva-taMtranI vizuddhi thaI jAya che, tyAre zarIra hAla-cAle, mana caLe chatAM paNa na hiMsAno bhAva haze, na hiMsAno vyApAra haze, na koI kharAba pravRtti haze. mULa karaNIya che bhAvanI zuddhi. mUcchamAM vizvAsa vadhAranAra sAdhanAnA jeTalA upakrama che, mUrchAne protsAhita karanAra sAdhanAnI jeTalI paddhati che te badhI ApaNA karma-taMtra sudhI pahoMce che, bhAva-taMtra sudhI tenI koI pahoMca nathI. e lokone evo vizvAsa che ke karma-taMtra niSkriya thaI javAthI badhuM ja ghaTita thAya che, paraMtu je lokoe UMDANamAM jaIne joyuM to anubhava thayo ke bhAva-taMtra niSkiya nathI thatuM tyAM sudhI mUccha nathI tUTatI. mUccha nahi tUTe to e navA mArge pravAhita thaze. mUcchane khatma karyA vinA AdhyAtmika vikAsa nathI thaI zakato. mahAvIrane kevaLajJAna thayuM. indrabhUti gautame pUchyuM: "bhagavan! tava zuM che?" bhagavAne kahyuM: "gautama! je utpanna thAya che, nAza pAme che ane sthira rahe che te tattva che. jJAna dhruva che, jJAnanI malinatA naSTa thAya che ane kevaLajJAna utpanna thAya che.' gautame pUchyuM : "bhagavaMta! Apane kevaLajJAna kevI rIte prApta thayuM?" bhagavAne kahyuM: 'gautama! huM pUro jAgI gayo. jevo jAgyo, badhI mUccha tUTI gaI. jAgatAM ja tamAma AvaraNa dUra thaI gayAM. jyAM sudhI mUcchamAM hato, jyAM sudhI AvaraNamAM hato, jyAM sudhI UMghamAM hato, tyAM sudhI paDado Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSezyA; eka preraNA che jAgaraNanI 191 rahyo. jevo jAgyo paDado dUra thaI gayo. jevuM AvaraNa haTavuM, vighnanA khaDaka, aMtarAyanI dIvAlonA cUrecUrA thaI gayA ane tatkSaNa kevaLajJAna upalabdha thaI gayuM. sarva prathama mUrchA tUTavI joIe. mUrchA tUTayA vinA AvaraNa dUra nathI thatuM. mUrchA tUTayA vinA jJAnanuM AvaraNa dUra nathI thatuM. zaktino avarodha dUra nathI thato. jJAnano vikAsa tyAre ja saMbhave che ke jyAre mUrchA tUTe, mohano saMpUrNa vilaya thAya. mUrchAne toDayA vinA baMne bAbata nathI banatI. pahelAM jJAna meLavavAno prayatna na karo, pahelAM aMtarAyane dUra karavAno prayatna na karo. sarva prathama mUrchAne toDavAno prayatna karo, jAgo, jAgavAno ekamAtra upAya che, cetanAne jagADavI. dhyAna dvArA jyAM sudhI cetanAnuM saMpUrNa jAgaraNa nathI thatuM --sArI cetanA jAgrata nathI banatI tyAM sudhI bhAva-taMtranI mUrchAne toDavI zakaya nathI banatI. ApaNo prayatna A hoya ke bhAva-taMtranI mUrchA tUTe. lezyAno siddhAMta jAgaraNanI preraNA che. ApaNe jAgIe. mana doDI rahyuM che, mana pratye jAgIe, mananI caMcaLatA pratye jAgIe. hAtha hAlI. rahyA che, hAtha pratye jAgIe. A mUlyavAna che paNa ATaluM mUlyavAna nathI. ghaNuM mUlyavAna che bhAva pratye jAgavAnuM. je bhAvanA kAraNe A mana vikSepa utpanna karI rahyuM che, manano ghoDo doDI rahyo che, te mananA pratye jAgavAthI mana sthira nathI thatuM. hAtha pratye jAgavAthI hAtha sthira nahi thAya. hAthamAM je zakti prakaMpana pedA karI rahI che manane je zakti calAvI rahI che, te che tamAma bhAvanI zakti, A bhautika zarIrathI AgaLa eka taMtra che je potAnI zaktinuM vikiraNa kare che. je AMtarika zaktinuM utpAdaka che, te che lezyA-taMtra, bhAva-taMtra. ApaNe jyAre bhAva-taMtra pratye jAgIe chIe tyAre parivartana thAya che. bhAva-taMtrane jAgrata na rAkhavAno ekamAtra upAya che, satata jAgRti, apramAda. ApaNe ApaNA astitva pratye, caitanya pratye jAgrata banIe, mUcchita na banIe, ApaNAmAM zUnyatA na Ave. mUrchA Ave che paNa ApaNane koI khabara nathI paDatI. UMgha Ave che, ApaNane koI jANa nathI thatI. cetanAne jagADavA mATe mAdaka padArthonuM sevana karavAnI koI jarUra nathI. dhyAna mATe mAdaka padArthonuM sevana jarUrI nathI. dhyAna mATe mUrchA vadhAranAra upAyo ane upakramanI koI ja jarUra nathI. jarUra che satata jAgRtinI, pratipaLa jAgaraNanI. ApaNe ApaNA caitanya pratye jAgrata rahIe, manane zUnya banAvIe. manane zUnya banAvavuM Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 AbhAmaMDaLa eTale manamAM koI saMkalpa-vikalpa na thavA devA. caitanyanI anubhUti satata thatI rahe- A che vicArazUnyatA, vikalpazUnyatA. A bhUmikAe pahoMcatAM caitanyanuM jAgaraNa thaze, cetanA jAgrata thaze. tyAre prazna thaze ke ApaNe A karma-taMtranI pAra cAlI jaIe chIe, ApaNe A bAhya vyaktitvathI para ane pAra banI jaIe chIe tyAre ApaNA jIvananI yAtrA kevI rIte cAlaze? jIvanavyavahAra kema cAlaze? jIvananA vyavahAramAM ApaNe kevI rIte saphaLa thaIzuM? bhUkhano praznana, pArasparika sahayogano praznana, bhojanano prazna kapaDAMno prazna - A badhA prazna nagna satya banI ApaNI samakSa Ave che, ane ApaNe bhAva-taMtranI zuddhi karavA besI jaIe to ane tyAre zuM jIvanamAM muzkelIo nahi Ave? A dhyAna zuM ApaNane avyAvahArika nahi banAvI de? jIvananI badhI samasyAo zuM ApaNI sAme tAMDava nahi kare?-- A prazno svAbhAvika che ane dareka mANasanA mana-magajamAM UThe che. ApaNe jyAre vicAranI bhUmikAmAM jIvIe chIe ane vicAranI pAranI vAta vicArIe chIe tyAre jarUra A prazna - vicAra satAve che. praznanuM kAma che satAvavAnuM. nirvicAratAmAM ApaNe cAlI jaIe chIe tyAre A badhA prazna nathI satAvatA. bhAva-taMtramAM je cAlyo jAya che tenA manamAM A prazno nathI satAvatA paraMtu jyAre mANasa bhAva-taMtra tarapha cAlavAnuM vicAre che tyAre ja A prazno satAve che. kAraNa A vicAravuM paNa vicAranuM kAma che ane satAmaNa paNa vicAranuM kAma che. vicAra vicArathI jarUra TakarAze, vicAra vicAramAM bezaka saMgharSa thaze. A praznanuM samAdhAna huM mArI bhASAmAM ApuM to tamane kevuM lAgaze! kAraNa mArI abhivyaktinI bhUmikA ane tamArI samajavAnI bhUmikAmAM aMtara che. je vAta dhyAnanI bhUmikA para samajavI joIe, e vAta tarkanI ane vicAranI bhUmikA para samajavA jaIzuM to muzkela banaze samajavuM. huM A muzkelI anubhavI rahyo chuM. huM samajAvIza topaNa A vAta samajavAmAM nahi Ave. eka kuzaLa vaktA bhASaNa karavA Ubho thayo. e bolyo: "huM je kahevA mAguM chuM ke jo tame jANatA ho to mAre e kahevAnI jarUra nathI. ane tame e jANatA ja na ho to mAre e kahevAnI jarUra zI che?" ATaluM kahIne e besI gayo. lAge che ke huM paNa bolavAnuM baMdha kare, besI jAuM. tame jo A vAtane samajo cho to tamAre e samajavAnI jarUra nathI ane nathI samajatA to mAre e samajAvavAnI jarUra zI che? paraMtu vyavahArano prazna sAme Ave che. vyavahAra A ja kaheze ke samajavAmAM nathI AvatuM topaNa samajAvavAmAM Ave. vyavahAra vyavahAranI bhUmikA para cAle che, e nizcayanI bhUmikAno Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lezyA : eka preraNA che jAgaraNanI 193 sparza nathI karato. nizcayanI bhUmikA alaga che ane vyavahAranI bhUmikA paNa alaga che. ApaNe sau vyavahArathI joDAyelA jIvI rahyA chIe. zarIra che tyAM sudhI vyavahArane toDI nahi zakAya. zarIramAM rahetAM je vyavahArAtIta banavAnI vAta kare che, vicAre che te bhramamAM che. ema kahI, vicArI e khuda potAne dhokho Ape che ane bIjAne paNa dhokhAmAM nAkhe che. zarIra rahe che tyAM sudhI vyavahAra choDI nathI zakAtA. zarIra chUTatAM vyavahAra ApoApa chUTI jaze. zarIra che, zarIrane calAvavAnuM che, jIvana-yAtrA calAvavAnI che to sAthosAtha vyavahArane paNa calAvavo paDaze. huM mAnuM chuM ke bhAva-zuddhinI sAdhanA karanAra mANasanA vyavahAra tUTatA nathI paNa e vAstavika banI jAya che. vyavahAra vighaTita nathI thatA, e saphaLa thAya che. Ane samajavA mATe UMDANamAM vicAravuM paDaze. eka che ghaTanA, ane bIjI che kalpanA. mANasa jIvanamAM kayAreka sukhano anubhava kare che, kayAreka du:khano anubhava kare che to kayAreka apriyatAno anubhava kare che. kayAreka anukULatA anubhave che, to kayAreka pratikULatA. ApaNI samakSa prasaMga--ghaTanA-banAva eTalo moTo nathI hoto, jeTalI moTI hoya che saMvedanA ane kalpanA. keTalAka mANasa khUba ja saMvedanazIla hoya che. kalpanAzIla hoya che. nAnA banAvane paNa teo moTo banAvI de che, rAIno parvata karI de che. je mANase saMvedana para niyaMtraNa meLavI lIdhuM, jeNe potAnI kalpanAo para meLavI lIdho tenA manamAM evI zakti jAge che ke te parvatane paNa rAI banAvI de che. pahADa jevI moTI ghaTanAne paNa te rAI jevI nAnakaDI banAvI zake che. ghaTanA kayAreya moTI nathI hotI. moTI hoya che ApaNI saMvedanA. moTI hoya che ApaNI anubhUtinI prakriyA. Ane huM eka ghaTanAthI samajAvuM. kAbU ghaTanA che IMglaMDanI. eka vakhata tyAM lazkaramAM pharajiyAta bharatInI vicAraNA thaI. jAherAta thavAnI hatI ke dareka nAgarike lazkaramAM pharajiyAta bharatI thavuM paDaze. eka mANasa ciMtAmAM paDI gayo. eka moTA mANasa pAse jaIne teNe kahyuM : zuM tamane bIka nathI lAgatI? pharajiyAta bharatI thavAnI jAherAta thavAnI che. huM to A samAcAra jANIne ja gabharAI gayo chuM. mAruM to magaja kAma nathI karatuM. zuM tamane koI ja Dara nathI lAgato ?" pelA mANase kahyuM : "bIka ane Dara zAnAM? hajI to koI jAherAta nathI thaI. mAno ke jAherAta thaI to kone khabara ke te mane senAmAM bharatI karI deze? bharatI karI paNa de to kone khabara ke e mane moracA para ja mokalaze ? mAnI lo ke moracA para mokale to duzmananI goLI mane ja lAgaze ane tenAthI huM marI ja jaIza, enI paNa kayAM khabara che? ane kadAca goLI A. 13 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 AbhAmaMDaLa lAgavAthI marI paNa jAuM to temAM DaravAnI zI jarUra che? maryA bAda Dara kevA? ane bIka kevI? AthI bhAI! huM to atyArathI kalpanA karIne bhayathI DarI javA nathI mAgato." sAce ja banAvanuM du:kha nathI thatuM. banAva banI jAya che, banAva ApaNane becena nathI karato. becena banAve che duHkhanI kalpanA. ApaNe kAlpanika banAvo dvArA potAne mATe du:khonI jALavaNIe chIe ane temAM satata phasAtA jaIe chIe. banAva nathI becena karato. becena banAve che banAvanuM saMvedana. satAve che kalpanAnuM du:kha. dhyAna karanAra mANasa banAvathI potAnA saMvedanane kApI nAkhe che. e banAvathI baMdhAyelo nathI raheto. tame ema na mAnI lezo ke dhyAna karanAramAM eTalI zakti AvI jAya che ke te banAvone rokI de che. Aja sudhI evuM thayuM nathI ane evuM kyAreya, kadI, kayAMya nahi thAya. bananAra banAvane rokI nathI zakAto. banAvathI utpanna thatA saMvedanane rokI zakAya che. evuM kyAreya nathI thatuM ke dhyAna karanAramAM evI zakti AvI jAya ane jagatamAM aneka varSothI banatA banAvone aTakAvI de ane e evo bhagavAna banI jAya ke jenA IzArA para banAvo bane, na bane. AvuM kadI zakya nathI. dhyAnanuM A pariNAma hoya che ke je banAvo bane che tenI sAthe dhyAnasAdhakanI kalpanA nathI joDAtI. saMvedana saMkaLAtuM nathI. banAva potAnA sthAne bane che ane dhyAna-sAdhaka potAnA sthAne sthira hoya che. na banAvI tene aDakI zake che, na tenuM mana banAvane sparze che. dhyAnanuM kAma che, vighaTana karavuM, toDavuM. banAvathI manane toDI nAkhavuM. je joDAyeluM rahe che tene chUTuM pADI devuM. pachI banAva potAnA sthAne rahe ane mane potAnA sthAne. vyavahAra kevI rIte tUTaze? vyavahAra tUTe che kalpanAone lIdhe, zaMkAo ane saMvedanAone lIdhe. pAMca-dasa mANasanuM eka kuTuMba che. badhAnI rUci ekasarakhI nathI hotI. badhAnA vicAra ekasarakhA nathI hotA. vividha rUci, vividha vicAra ane vividha rasa. rasa-rUcinI bhinnatAne kAraNe eka nAno banAva bane che. tANa (taLAva) - taMgadilI pedA thAya che. nAnI vAta moTI banI jAya che. rAIno parvata thaI jAya che. banAva moTo nathI hoto. huM to mAnuM chuM ke moTA banAve Aja sudhI duniyAne laDAvI nathI. je mahAyuddha thayAM te nAnA sarakhI vAta para thayAM che. mahAyuddha mATe moTI vAta nathI hotI. cakravartI bharate kahyuM: 'bAhubalIe mArI AjJA mAnavI paDaze." bAhabalIe kahyuM : "bAhubalI koInI AjJA nathI mAnato. baMne vacce kheMcatANa zarU thaI gaI. bAhubalI AzA na svIkAre to bhAratanuM zuM javAnuM hatuM? Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ layA: eka preraNA che jAgaraNanI 15 kayo moTo anartha thaI javAno hato? bAhubalI potAnA rAjyamAM hatA ane bharata potAnA rAjyamAM. paraMtu A badhAM sAmrAjya ahaMnA AdhAra para UbhAM thAya che. sAmrAjya yathArthanA AdhAre UbhA nathI thatAM. ahaM ja sAmrAjyanuM nirmANa kare che. eka mANasano ahaM eTalo vizALa ane virATa banI jAya che ke te sAmrAjya banAvavAno prayatna kare che. bharatano ahaM eTalo prabaLa banI gayo ke e bhItara javA taiyAra na hato. kahevAya che ke bhAratanuM cakraratna bhItara javA taiyAra na hatuM. ene ApaNe rUpaka mAnI laIe to bharatanA ahaMkAranuM cakra potAnI AyudhazALAmAM javA taiyAra na hatuM. e bahAra ja ghUmavA vivaza hatuM. pariNAma A AvyuM ke bAra varasa sudhI laDAI cAlI. e yuganuM e paheluM mahAyuddha hatuM. yuddhano AraMbha thaI gayo. nAnakaDI vAte moTuM vikarALa svarUpa dhAraNa karI lIdhuM. A sAcuM che ke dhyAna karanAra mANasoe kyAreya vyavahArano viccheda nathI karyo. vyavahArano viccheda e lokoe karyo ke jemaNe dhyAnano kayAreya abhyAsa nathI karyo. lokomAM A eka Dara che ke dhyAna karIzuM to vyavahAra toDavA paDaze ke vyavahAra tUTI jaze. dhyAna karanAra jo koI vyavahAra toDaze to evA vyavahAra toDaze ke jenI koI jarUra nathI. saccAI A che ke vyavahAramAM mUMjhavaNo, muzkelIo ane samasyAo e lokoe UbhI karI che ke jemaNe ahaMnI sAdhanA karI che, dhyAnanI sAdhanA nathI karI. Aja sudhI mane kayAreya lAgyuM nathI ke dhyAna karanArA mANasoe kyAreya vyavahArano lopa. karyo hoya, vyavahAra toDyA hoya ke teno viccheda karyo hoya. tame A bhramaNAne kADhI nAkho. A Dara kADhI nAkho ke dhyAnamAM jaIzuM to vyavahAranuM zuM thaze? kauTuMbika vyavahAranuM zuM thaze? jIvananA vyavahAronuM zuM thaze? cetanAnA jAgaraNano pahelo lAbha A che ke vyavahAra suMdara ane svastha bane che. teno bIjo lAbha A che ke mANasa sAruM jIvana jIvI zake che ane sArA mote marI zake che. je mANasa cetanAne jAgrata nathI karato, je mANasa dhyAnamAM nathI jato te na to sAruM jIvana jIvI zake che, na to e sArA mote marI zake che. je sArA mote marI nathI zakato te sAruM jIvana jIvI kevI rIte zake? je mANasane jIvana pratye Asakti hoya che te sArA mote nathI marI zakato ane je mANasa motathI Dare che te sAruM jIvana jIvI nathI zakato. sAruM jIvana jIvavA mATe A jarUrI che ke motano bhaya nAbUda thAya. sAruM jIvana jIvavA mATe A jarUrI che ke jIvana pratyenI Asakti tUTe. dhyAna dvArA, cetanAnI jagRti dvArA A banne bAbata banI zake che. jIvananI Asakti ane motano bhaya bane nestanAbUda thAya che. ApaNe cetanAnI e bhUmikAmAM Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 AbhAmaMDaLa cAlyA jaIe chIe ke jyAM jIvana ane maraNa baMne eka saMyoga pratIta thAya che. anitya anuprekSAnuM A sUtra cheH "jIvana paNa eka saMyoga che ane mRtyu paNa eka saMyoga che. gItA kahe che : "jema mANasa jUnAM kapaDAM utArIne navAM pahere che tema ja mRtyu pachI AtmA jUnA zarIrane choDIne navuM zarIra dhAraNa kare che." motathI DaravAnI zI jarUra che? paraMtu mANasa mRtyu aMge jANe che, sAMbhaLe che, mRtyunuM nAma sAMbhaLatAM ja tenuM mana bhayathI gherAI jAya che, bhaya jato nathI, rahe che. upadeza sAMbhaLavA mAtrathI bhaya nathI jato. bhaya jAya che cetanAnI jAgRtithI. Agamoe ghaNI moTI saccAI pragaTa karI che. paraMtu jyAM sudhI A saccAI cetanAmAM nahi jAge tyAM sudhI Agama ane gItAnI saccAI pakaDamAM nahIM Ave. mahAvIre kahyuM, buddhe kahyuM, kRSNa kahyuM, Isue kahyuM, badhAe ja A kahyuM ke mRtyu anivArya che, tenAthI Daro nahi, tenAthI bhayabhIta na bano. paraMtu A saccAI tyAM sudhI samajamAM nahi Ave ke jyAM sudhI mANasa anubhavanA stara para pahoMcIne dhyAna dvArA potAnI cetanAne jagADe nahi. eka kathAkAra mahAbhAratanI kathA karI rahyo hato. kathA pUrI thayA pachI teNe zrotAone pUchayuM : "kathAno sAra samajI zakyA? eka bhakta UbhA thaIne kahyuM: "huM ATalI vAta samajI zakyo chuM. zrIkRSNa kauravone kahyuM ke pAMDavone pAMca gAma ApI do ane tame pUruM rAjya karo. tyAre duryodhane kahyuM ke "sUyAmapi no dAsya, vinA yuddhana kezava!' - kRSaNa! yuddha karyA vinA huM temane soyanI aNI jeTalo bhAga paNa nahi ApuM. - AthI huM samajI zakyo chuM ke mArA adhikAramAM je dhanasaMpatti che, te, laDyA karyA vinA mArA bhAIone temAMthI soya mAtra paNa nahi ApuM. A mANasa barAbara samajyo hato. jyAM sudhI ApaNe dhyAna dvArA potAnI zaktine jagADatA nathI tyAM sudhI uttamamAM uttama grantho ane zAstronuM pArAyaNa karIne paNa e ja samajazuM ke je ApaNA svArthane siddha karanAra hoya. mahAvIrane samajavA mATe mahAvIranI bhUmikA sudhI pahoMcavuM jarUrI che. paraMtu e bhUmikA sudhI pahoMcavAmAM ghaNo samaya lAgaze. paNa eTaluM to jarUra thavuM joIe ke sAdhaka e bhUmikAnI dizAmAM prayANa prAraMbhI de. ApaNe buddhane samajavA icchatA hoIe, rAmane samajavA icchatA hoIe, kRSNa ane Isune samajavA icchatA hoIe ke bIjA koI avatAra ke mahApuruSane samajavA cAhatA hoIe, to jo ApaNe e bhUmikAnI dizAmAM Daga nahi bharIe to temanA upadezamAMthI ApaNe e ja sAra laIzuM ke je pelA bhakate lIdho hato. jeTalA vyAkhyAnakAroe anubhavanA stare pahoMcyA Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lezyA: eka preraNA che jAgaraNanI 17 vinA zAstronI vyAkhyA karI che teoe zAstronA artha sAthe anyAya karyo che. teoe satya para potAnI vyAkhyAno vAvaTo vIMTALI dIdho jethI vyAkhyA vAMcanAra zAstranI saccAI sudhI pahoMcI na zake. AthI Avazyaka ane anivArya che ke ApaNe dhyAna dvArA ApaNI cetanAne jAgrata karIe, jethI ApaNe saccAI sudhI pahoMcI zakIe ane yathArthatAno sparza karI zakIe. mAtra zabdo dvArA tyAM nathI pahoMcI zakAtuM. hajAro hajAro varSa pahelAMnI zAstragata anubhUtione ApaNe zabdo dvArA kevI rIte pakaDI zakIe? anubhUtine pakaDavA anubhUtinA stare javuM jarUrI che. mahApuruSonI cetanAne samajavA mATe mahApuruSa jevI cetanAnuM nirmANa karavuM jarUrI che. cetanAnuM A nirmANa, cetanAnI A jAgRti mAtra dhyAna dvArA ja saMbhavita che. mUcchane toDavA ApaNe cetanAne jagADIe. A jAgRti dvArA je kArya saMpanna thaze temAM paheluM kArya A haze: karma-taMtranI zuddhi ane bIjuM kArya haze, bhAva-taMtranI zuddhi. cetanA ja eka evuM zastra che ke jenAthI A baMne taMtra samArI zakAya che, tenI zuddhi thaI zake che. cetanAnI jAgRtinI vAta legyAne samajyA vinA nathI samajAtI. ApaNe dhyAnano abhyAsa karavA cAhIe, adhyAtmano vikAsa karavA cAhIe, adhyAtmanI unnati karavA IcchIe ane adhyAtma dvArA samasyAo ukelavA cAhIe to A jarUrI che ke cetanAne vyApaka banAvIe. cetanAne vyApaka banAvavI eTale cetanAnI padArtha-pratibaddhatAne toDavI. padArthano upayoga thaze paNa cetanA padArthathI pratibaddha niha rahe. upayoga karavo ane pratibaddha hovuM e baMne alaga vAta che. roTalI khAvI e padArthanI upayogitA che. roTalIthI baMdhAI javuM e tenI pratibaddhatA che. jenI cetanA jAgI jAya che te paNa roTalI khAya che. dhyAna-sAdhaka paNa roTalI khAya che, pANI pIe che, paisA rAkhe che. jIvana-jarUriyAtonAM A upakaraNa che. saunA mATe e jarUrI che. dhyAna karavAnI matalaba e nathI ke padArtha chUTI jAya. dhyAnathI padArtha nathI chUTatA. jyAM sudhI jIvana che tyAM sudhI padArthane choDI nathI zakAtA. AdhyAtmika thavAno artha e nathI ke bhautika chUTI jAya. bhautika chUTatuM nathI. padArthano upayoga nathI chUTato, mAtra padArthanI pratibaddhatA chUTI jAya che. sAdhaka e padArthathI baMdhAyelo nathI raheto. padArthanI cuMgAlamAM phasAyelo nathI raheto. cetanAnI jAgRtinuM mukhya ane mahattvanuM pariNAma A che ke temAM padArthanI upayogitA zeSa rahe che ane pratibaddhatA samApta thaI jAya che. samasyAnuM mULa upayogitA nahi, pratibaddhatA che. dhyAnathI cetanAne jAgrata karavAthI vyavahAra sIdho ane saraLa Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 AbhAmaMDaLa banI jAya che. vyavahAranI mUMjhavaNo maTI jAya che, vyavahAra nizvaLa thaI jAya che. koI paNa mANasa tene khullA pAnAnI jema vAMcI zake che. saccAI A che. sAcuM A che ke saphaLa jIvana jIvavA mATe, mRdu ane nizcaLa vyavahAra mATe adhyAtma-cetanAnI jAgRti jarUrI che. AMtarika vikAsa ane zaktine jagADavA mATe, jJAnanA avarodhone dUra karavA mATe, aMtarAyanI dIvAlo toDavA mATe, ane mUrchAnA durgama pahADo phUMkI mAravA mATe cetanAnuM jAgaraNa jarUrI che. jIvanavyavahArane sukhamaya, kalahamukta ane mRdu banAvavA mATe adhyAtmanI cetanAne jagADavI jarUrI che. je dhyAnanI sAdhanA mATe hAjara che, te badhI bhramaNAone vaTAvIne, AvanAra tArkika praznomAM na phasAya -- mUMjhAya. UMDe UtarIne e satyano sAkSAtkAra kare. anubhavane pradhAnatA ApIne saccAIno svayaM sparza kare. eNe bIjA para nirbhara nathI rahevAnuM. tenuM sUtra che : 'arpaNA samesejA' ---- svayaM satyane zodho. mAtra bIjAnuM mAnIne na cAlo. jyAre svayaM zodhavAnI vAta aMta:cetanAmAM besI jaze, jyAre dhyAna dvArA ApaNe anubhavanA stara para pahoMcI jaIzuM e divase ApaNI AMtarika mUrchA ane vyavahAranI samasyAonuM pUrNavirAma mukAI jaze ane ApaNe saphaLa ane AnaMdamaya jIvana jIvavA sakSama banIzuM. prazna : dhyAnanA UMDANamAM janAra keTalAka sAdhaka hasavA lAge che, raDavA lAge che. temane temanAM kapaDAMnuM bhAna nathI rahetuM. A zuM AdhyAtmikatA che? javAba : sAdhanAmAM mUrchA hoya che tyAre AvuM badhuM bane che. paraMtu jAgRtinI sthitimAM evuM nathI banatuM. A sAcuM che ke mANasamAM hasavAno paNa bhAva che ane raDavAno paNa bhAva che. kapaDAM paheravAnI paNa Teva che. hasavuM ane raDavuM sUkSma bhAva che ane kapaDAM paheravA e sthULa bhAva che. huM mAnuM chuM ke A badhA saMmohananA prayoga che. saMmohananA prayogamAM hasAvI zakAya che, raDAvI zakAya che, kAraNa A vRttio to mANasamAM che ja. saMmohanano prayoga karyo ane pragaTa thaI jAya che. cetanAne jagADavAno prazna che tyAM A vRttione A prakAre recana karavAnI jarUra nathI. e kharuM che ke tenuM recana karavuM paDaze. hasavAnuM, raDavAnuM, bhayanuM - A badhAMnuM recana karavAnuM che. paraMtu A jarUrI nathI ke hasAvIne ja hasavAnuM recana karAya, raDAvIne raDavAnuM recana karAya, ke bhoga ke abrahmacaryamAM laI jaIne ja kAmavAsanAnuM recana karAya. recananI ghaNI badhI prakriyAo che. hasAvyA vinA hasavAnuM ane raDAvyA vinA raDavAnuM recana thaI jaze. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hezyA: eka preraNA cha jaga2NanI 19 be paddhati che: eka che mUcchanI, bIjI che jAgRtinI - jAgaraNanI. ApaNe je jAgRtinA upAyo karIe chIe to tyAM hasavAnI, raDavAnI jarUra nathI rahetI. hajAro-lAkho sAdhakoe satyanI sAdhanA karI, satyano sAkSAtkAra karyo, A badhuM teoe jAgRtinI prakriyAthI karyuM. evo kyAMya ullekha nathI maLato ke teo kayAMya bahu hasyA hoya ke raDyA hoya. hasavuM-raDavuM e mUcchanI prakriyA che. mUcchanI prakriyAmAM bhoga dvArA recana karAvAya che. hasavuM e bhoga che, raDavuM e paNa bhoga che. je bhItara che teno bhoga che. bhoga dvArA recana karAvavAnI paddhati mUrchAnI paddhati che. bhoga karAvyA vinA, maMdavIrya banAvIne e vRttionI nirjarA karI devI, recana karI devuM e jAgRtinI prakriyA. prazna : bhAva ane bhAvanAmAM zuM aMtara che? javAba: bhAva eka nirmita taMtra che. bhAva prakaTa thAya che tyAre bhAvanA banI jAya che. bhAvanI abhivyakti eTale bhAvanA.. prazna : keTalIka vanaspationA jIvonI mUccha carama sImA sudhI pahoMcelI hoya che. e jIvo vAraMvAra e vanaspatimAM janma le che ane mAre che. zuM temanA uddhArano koI mArga che? javAba : pragADha mUccha rahe che tyAM sudhI uddhArano koI mArga nathI. A satyAnaddhi mUccha tUTe che tyAre mArga nIkaLe che. tenA tUTavAnAM be kAraNa che. kAlalabdhi ane sAdhanA. eka che svAbhAvika, bIjuM che prayatnajanya. A pragADha nidrA tUTavAmAM kALa - samaya ja kAraNa bane che. kAlalabdhithI evo paripAka thAya che ke bhItara ne bhItara ja mUrchA tUTavA lAge che. mUccha tUTe che tyAre e jIvonI utkrAMti thAya che tyAre teo bIjI yoniomAM janma levAno vikAsa karI le che. prazna: ghaTanAnI sAthe kalpanAne nahi meLavI tenuM tAtparya zuM che? enAthI zuM lAbha thAya che? uttara: ghaTanAnI sAthe kalpanAne nahi joDavAnuM tAtparya A che ke sukha-du:khanuM saMvedana na karavuM. paNa saccAInI saccAI to jANavI ja paDaze. e mANasa ghaTanAne ghaTanA jANaze. tenA mATe upAya paNa karaze. paraMtu sukhadu:khano anubhava nahi kare. pADozInA gharamAM corI thaI gaI. A eka ghaTanA che, enI sAthe mana eTaluM nathI joDAtuM to du:khanuM saMvedana nathI thatuM. mana thoDuMka joDAya che to du:kha thAya che. potAnA gharamAM corI thAya che tyAre e corInI ghaTanA sAthe mana tIvratAthI joDAya che. ane saMvedana paNa tIvra thAya che. bIje paNa kyAMya corI thAya che to mana joDAtuM ja nathI AthI saMvedana kazuM ja thatuM nathI. kyAreka kyAreka dUranI ghaTanA sAthe ApaNane sahAnubhUti thAya che. sahAnubhUti eTale sApekSatA. A sahAnubhUtino A Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 AbhAmaMDaLa AdhAra che. kyAreka evuM paNa thAya che ke jenA ghare corI thAya che tene eTaluM du:kha nathI thatuM jeTaluM bIjAne thAya che. AmAM mananI sabaLatA ane nirbaLatA ja kAraNa bane che. eka bahenanA pati marI gayA. bahenanuM mana majabUta hatuM. e A anivArya ghaTanAne sahajarUpamAM svIkAra kare che ane manamAM saMvedanane saLavaLavA detI nathI. bIjA loko e bahenanI pAse Ave che. raDatAM raDatAM potAnI sahAnubhUti batADavA cAhe che. sahAnubhUti hovI eka vAta che ane tenuM pradarzana karavuM e bIjI vAta che. ghaTanAnuM ghaTita thavuM e taddana alaga ja vAta che. bhAratamAM bhikhArIo pratye sahAnubhUtinA nAma para bhikhArIonI paNa durdazA thaI ane dezanI paNa durdazA thaI. jyAM bhikhArIo mATe vyavasthA karavAmAM AvI, temanA mATe kAmanI ane jIvananI bIjI vyavasthA karavAmAM AvI tyAM badhuM barAbara thayuM. bhikhArIo dUra thaI gayA. sahAnubhUti vAstavamAM A che ke vyavasthAno pariSkAra thAya. ghaNI vakhata vyavasthAno dekhADo thAya che. vAstavikatAno anubhava nathI thato. dhyAna dvArA eka evI cetanAnuM jAgaraNa thaze ke jyAM karavuM joIe tyAM tevuM ja thaze. sAthosAtha jUThI vAto pUrI thaI jaze. prazna : vyavasthA-taMtranA keTalAka niyama hoya che. sAdhaka sAdhanA kare che to e vyavasthA-taMtranA niyamonuM pAlana kare ke sAdhanA kare? javAba : sAdhaka sAdhanA karaze. vyavasthAno e jeTalo upayoga karaze teTalA niyamonuM e pAlana karaze. e jo e bhUmikA para pahoMcI jAya ke jyAM tene vyavasthAno upayoga karavAnI jarUra na rahe to e niyamono sarvathA asvIkAra karaze. e ekalo jaMgalamAM jaIne sAdhanA kare ane je kaMI sahaja upalabdha thaI jAya te khAya-pIe to vyavasthA-taMtranA niyamonI ene koI jarUra ja nahi rahe. e kalpanAtIta sthitimAM cAlyo jAya che. paraMtu sAdhaka vyavasthA-taMtrano upayoga kare che tyAM sudhI teNe tenA niyamonuM dhyAna rAkhavuM paDaze. e niyamonuM teNe pAlana karavuM paDaze. baMne sApekSa bAbato che. Aje ja dhyAnanI zarUAta karI ane Aje ja vyavasthA-taMtrane nakArI kADhayuM, to A asaMgata vAta che. amuka avasthAe pahoMcIne ja vyavasthAtaMtrane nakArI zakAya. A mATe ghaNI badhI taiyArI apekSita che. prazna : AtmAmAM sattva, rajasa ane tamoguNa prApta hoya che? AtmA saguNa che ke nirguNa? javAba : sattva, tamasa ane rajasa - A AtmAnA guNa nathI. A badhA bahAranA prakRtinA guNa che. AtmAno guNa che caitanya. A dRSTie AtmA saguNa che ane zeSa sava Adi AtmAnA guNa nathI- A dRSTie AtmA nirguNa che. AtmAnA mukhya guNa traNa: caitanya, zakti ane AnaMda. caitanya che tyAM zakti che ane zakti che tyAM AnaMda che. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 deg 0 7 0 AbhAmaMDaLa raMga ane zabda prakaMpanonA ja stara che. te ekabIjAmAM badalI zakAya che. AroTaoNna mazIna'thI raMgane sAMbhaLI zakAya che. sAta raMga che ane sAta svara che. teno zarIra para prabhAva paDe che. raMgono zArIrika, bhAvanAtmaka, mAnasika ane AdhyAtmika prabhAva paDe che. pariziSTa raMga niSedhAtmaka che ane prakAza vidheyAtmaka, raMga mAtra prakAzano ja eka vibhAgIya hisso che. A 49muM prakaMpana che. enDokrAina vyavasthA ane cakra vyavasthA eka ja che. dareka enDokrAina avayavano potAno raMga che. raMganA AdhAra para tene sakriya banAvI zakAya che. prakAza prakaMpana che. dRzya prakAza 49muM prakaMpana che. A raMga che. dRzya prakAzamAM je vibhinna raMga dekhAya che. te vibhinna prakaMpanonA AdhAra para thAya che. lAla raMganAM eka sekanDamAM 436 kharva prakaMpana thAya che. vAyoleTa jAMbalI raMganAM eka sekanDamAM 731 kharva prakaMpana thAya che. raMga roga-nivAraNanuM sAdhana che. kAraNa e zarIranI asamatulAne barAbara kare che. raMga zarIranuM svAbhAvika bhojana che. kAraNa bhojana vanaspatijagatathI maLe che. te saghana avasthAmAM ja raMga che. zarIranA dareka avayavane kriyAzIla rAkhavA mATe vibhinna raMga che ane tene suSupta rAkhavA mATe paNa aneka raMga che. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 AbhAmaMDaLa o alla 201 Red colour A agni tattva che. e nADa-taMtra ane lohIne sakriya banAve che. e jJAnavAhI nADIone kriyAzIla banAve che. pAMce IndriyonI sakriyatA A raMga para AdhArita che. A seribrospAinala dravya padArthane prerita kare che. lAla raMga garamI pedA kare che ane zarIramAM zaktino saMcAra kare che. A kiraNo livara ane mAMsapezIo mATe lAbhadAyI thAya che. lAla raMga magajanA jamaNA bhAgane sakriya kare che. lAla kiraNo zarIranAM kSAra dravyone toDIne AyonAijhezana kare che. tenA vinA zarIra bahArathI kazuM nathI laI zakatuM. e Ayonsa vidyuta-cuMbakIya zaktinA vAhaka hoya che. manovijJAnanI dRSTie lAla raMga svAthyaprada manAya che. te pratirodhAtmaka hoya che. lAla raMgano vAraMvAra upayoga karavAmAM Ave to te tAva ane nabaLAIne pedA kare che. tenI sAthe lIlA raMgano upayoga karavo joIe. O ulun zal Yellow colour A raMga kriyAvAhI nADIone sakriya ane mAMsapezIone zaktizALI banAve che. A svataMtra raMga nathI. lAla ane lIlA raMganuM e mizraNa che. temAM lAla ane lIlA raMganA ardhA ardhA guNa che. e mRta selone sajIva paNa kare che ane tene sakriya paNa banAve che. temAM praoNjhiTiva cuMbakIya vidyuta hoya che. A vidyuta nADI-taMtrane zaktizALI ane magajane sakriya kare che. A pILo raMga buddhi ane darzanano raMga che, tarkano nahi. tenAthI mAnasika nabaLAI ane udAsInatA dUra thAya che. e prasannatA ane AnaMdano sUcaka raMga che. | nAraMgI raMga Orange colour A lAla ane pILA raMganuM mizraNa che. A baMne raMgothI paNa A : raMga vadhu garamIvALo che. te garamI, Aga, saMkalpa ane bhautika zaktiono vAcaka raMga che. te zvAsane prabhAvita kare che ane thAiraoNiDa glaeNnDane sakriya banAve che. A raMganAM prakaMpana phephasAMne pahoLAM ane baLavAna banAve che. tenAthI strIonA dhAvaNamAM vRddhi thAya che. e penkriyAsane sahayoga Ape che. e pittanA mizraNa ane tenI gatizIlatAmAM sahAyaka thAya che. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa 203 teno manovaijJAnika prabhAva A pramANe che:-- zArIrika zaktione mAnasika guNo sAthe joDe che. e Spleen ane penkriyAsa - A baMne cakrothI zaktine pravAhita kare che. -- A vicAra ane mAnasika kalpanAono sUcaka raMga che. -- e prema, prasannatA, bhAvanAonI sajIvatA ane yogakSemanI bhAvanAne banAve che. -- e etharika-baoNDIne zaktizALI banAve che. [1] lIlo raMga Green colour A nAiTrojana gesano raMga che. e zAMtino raMga che. mAnasika zAMti ane zarIranA svAthya mATe upayogI che. te mAMsapezIo, hADakAM tathA selsane zaktizALI banAve che. te lohInA dabANa ane raktavAhinI nADIonI tANa-tanAvane haLavI kare che. thAkelA mANasane zarUmAM lIlo raMga lAbhaprada thAya che. paraMtu bAdamAM hAnikAraka thAya che. te piTyuTarI glaeNnDane sakriya kare che. mAMsapezIo ane TisyunuM nirmANa kare che ane sekasane vakarAve che. te kITANunAzaka, eNnTisepTika manAya che. mANasamAM bhAvanAtmaka garabaDa thAya che tyAre lIlA raMganAM kiraNo magaja para nAkhIne sAravAra karAya che. te zakti, yauvana, anubhava, utpAdana, AzA ane navajIvananA pratIkano raMga che. sAthosAtha te IrSyA-dveSa ane aMdhavizvAsano paNa sUcaka che. [] nIlo raMga Blue colour A raMgano prabhAva mukhya rUpe lohI para thAya che. lohI mATe te TaoNnika che. te zaktivardhaka, zItaLa, vidyutIya ane saMkucana guNathI yukta che. tenAthI lohInuM dabANa vadhe che, nADIo saMkocAya che. lohI vadhu sakriya ane garama banI jAya che tyAre tene sAmAnya banAvavA A raMgano upayoga karavAmAM Ave che. nADItaMtranI uttejanAne te ochI kare che. bhAvanAtmaka saMjogomAM A raMgathI vadhu lAbha thAya che. A raMga dhyAna ane AdhyAtmika vikAsano sUcaka che. te manane zAMta kare che. vizuddhi cakrane sakriya kare che. e mANasane svArthIpaNAthI dUra haTAvI sAmAjika banAve che ane tene pAripAvika vAtAvaraNane anukULa banAve che. te Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 AbhAmaMDaLa dasa miniTa sudhI nIlA raMganA taraMgothI mANasa thAka anubhave che. nIlAM (bhUrAM-AsamAnI kapaDAM ane nIluM phanacara mANasane thAkanI anubhUti karAve che. tenI sAthe bIjA raMgonuM mizraNa hoya to koI vAMdho nathI naDato. te satya, samarpaNa, zAMti, prAmANikatA tathA AMtarika jJAna ane prAtija jJAnano sUcaka raMga che. ] jAMbuDI raMga Indigo colour A raMga thAiraoNiDa laeNnDane niSkriya banAvIne perAthAiraoNiDa glaeNnDane sakriya kare che. te mAMsapezIonI zaktine vadhAre che. lohIne zuddha kare che ane zvAsocchavAsane maMda kare che. rogI koI raMgIna cazmAMthI jAMbuDI raMga tarapha apalaka jue che. ane sajAga rahetA potAnA zarIranA avayavanA darda pratye zUnya thaI jAya che. A jAMbuDI raMga cetanAne eTalAM UMcAM prakaMpano sudhI pahoMcADI de che ke e hAlatamAM tene potAnA zarIranuM paNa bhAna nathI rahetuM. A raMga sUkSma zarIronI AMtarika vidyutano AMtarika vigha tane tema ja sahastrAra cakrane niyaMtrita kare che. te bhAvanAtmaka ane AdhyAtmika stara para zravaNa ane sugaMdhanI zaktine prabhAvita kare che. [] rIMgaNI (vAyoleTa) raMga violet colour A uparanA magajane poSaNa denAro raMga che. te pittane prabhAvita kare che. kAryavAhI nADI-taMtrane susta banAve che. lohInI zuddhimAM ane hADakAnI vRddhimAM sahAyaka thAya che. hiMsAtmaka gAMDapaNathI chuTakAro meLavavA A raMga ghaNo upayogI che. te preraNAdAyaka ane atyadhika bhUkha para niyaMtraNa sthApita karavAmAM sahayoga Ape che. te svAthyano pratIka che. ane svAdhiSThAna cakrane saMyamita kare che. keTalAka vidvAnonuM mAnavuM che ke vAyoleTa prakAzamAM dhyAna dasagaNuM sAruM thAya che. jaDa kAcathI vAyoleTa prakAza nAkhavAmAM Ave to dhyAna-zaktimAM vikAsa thAya che. | haLavo pILo ke lIlo-pILo Lemon colour magajane uttejita karanAra A raMga che. thAImasa zlenDamAM yureniyama hoya che. A zArIrika saMvardhanamAM te sahAyaka thAya che. yureniyama pUruM thaI jAya che tyAre buddhi rokAI jAya che. A raMga thAimasa zlenDane sakriya banAve che. temAM lIlA ane pILA baMne raMganA guNa hoya che. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa 205 0 cakra ane raMga 0. 1. mUlAdhAra-cakra teno raMga pILo ane tattva pRthvI che. suSumyA tyAM khUle che ane kuMDalinIno praveza tyAMthI thAya che. 2. svAdhiSThAnacakra teno raMga nAraMgI ane tattva jaLa che. tenA dvArA oNrA - AbhAmaMDaLanuM nirmANa thAya che. A cakra sUryanAM kiraNo tathA alhA-vAyoleTa prakAzanAM kiraNothI oNkisajananI sAthe vizuddha prANatattva le che. nADI-taMtrathI e prANa tatva samagra zarIramAM pravAhita thAya che. A uparAMta kAmamAM levAyelA aNu cAmaDInA mAdhyamathI bahAra Ave che. A oNrA Auro che. dareka mANasamAM oNrA -- AbhAmaMDaLa hoya che. paraMtu helo Halo prabhAmaMDaLa thoDAka mANasomAM ja hoya che. prANatattva phephasAthI nahi paraMtu vAsathI saMbaMdhita che. 3. maNipuracakra teno raMga lAla che ane tenuM tatva che, agni. 4. anAhata caka teno raMga vAyoleTa che ane tatva, vAyu. 5. vizuddhi-caka teno raMga jAMbuDI che ane tattva Ithara. 6. AzA-caka teno raMga nIlo che ane tattva sapheda. tenI upara IDA, piMgaLA saSamatA - A traNeyanuM milana thAya che. iMDAno raMga nIlo, piMgalAno raMga lAla ane suSaNAno raMga ghero lAla che. 7. sahastrAra-cakra teno raMga lIlo che. te sakriya thAya che tyAre tenA badhA raMga jovA maLe che. Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ () 206 AbhAmaMDaLa * thoDuMka jANavA jevuM che 0 raMganAM sAta kiraNo dRzya, aneka kiraNo adRzya. 0 raMga jIvanane lAMbuM ke TUMkuM karI zake che. raMgonuM saMtulana lAMbuM jIvana Ape che ane raMgonuM asaMtulana mota. 0 raMgothI samyaka jJAna ane samyaka prayogathI jIvanane zAzvata jevuM banAvI zakAya che. 0 "tuM tArI jAtane jANa" nI sAthe A joDavuM joIe - jevo raMga tamane batAve che tevA tamane potAne jANo.' Know thyself as your colour dictates. raMga-cikitsA eka pUrNa praNAlI che. bALaka janme che tyAre tenAmAMthI jAMbuDI raMga bahAra nIkaLe che. e tIvratama gatithI cAle che. tenI "vava-letha' nyUnatama hoya che. jema jema e bALaka moTuM thAya che, prakaMpananI niraMtaratA tUTatI jAya che, e lAMbA "veva-letha'vALA thaI jAya che. jyAre e lAla raMganA aMtima cheDe pahoMce che 49mA stare pahoMce che tyAre tenuM mRtyu thAya che. nAkanA Terave jo lIlo raMga na dekhAya to samajI levuM ke prANI marI gayuM che. mANasanA ja nahi, tamAma prANIonA avayavonA raMga hoya che. 0 mANasa raMganA 49mA prakaMpana sudhI jIvita rahe che. nIlA raMganA 49mAM prakaMpana para prayoga karavAthI rogamukti thAya che. 0 49mA prakaMpanathI AgaLa prakaMpano para nIlA raMgano prayoga karavAthI mRtyu thAya che. AMkhanA raMgathI AMkhanA rogone jANI zakAya che. AMkhanA botera prakAranA roga che. nakhanA raMgathI livaranI sthiti jANI zakAya che. zArIrika bImArI pakaDI zakAya che. 0 0 0 0 0 0 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yuvAcArya mahAprajJa sanma : vi.saM. 1977, aSADha 16 13 Tamaau2 (2|04sthaan) hobA : vi.saM. 1887, bhalA suha 10 sa26272 (2arsthAna) dayAna ane ye saMbaMdhita anya kRtio * cetanA kA uArohaNa (hindI-gujarAtI), * kisane kahA mana cacala hai (hindI-gujarAtI) * jaina yoga (hindI-gujarAtI) * ghaTa ghaTa dIpa jale * tuma anaMta zaktike srota ho * aiso paMca NamokAro (hindI-gujarAtI) * maiM merA mana : merI zAnti (hindI-aMgrejI) * prekSA dhyAna (hindI aMgrejI) 0 manake jIte jIta (hindI gujarAtI-aMgrejI) samasyA samAdhAna (hindI-gujarAtI) 0 appANa' saraNa gacchAmi * manakA kAyAkalpa * sambodhi (hindI-gujarAtI) 0 zvAsa prekSA (hindI-aMgrejI) * anekAnta tIsarA netra (hindI-gujarAtI) 0 kaise soce' (hindI-gujarAtI) * avacetana mana se saMparka * merI dRSTi, merI sRSTi * prekSAdhyAna AdhAra aura svarUpa (hindI-gujarAtI) * prekSAdhyAna kAryAtsarga (hindI-gujarAtI) prekSAdhyAna-zvAsaprekSA (hindI-gujarAtI) mAva29 - hI54 prinTarI . amAvA6-1. Fruction International Private BP Somal Use Only Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________