________________
આભામંડળ ૧૩૯ રંગવાળો. નીલા દોરામાં પરોવવાથી નીલા રંગવાળો અને લાલ રંગમાં પરોવવાથી લાલ રંગવાળો બની જાય છે. સ્ફટિકની સામે જેવો રંગ આવે છે તેવો જ તે પ્રતિબિંબિત થાય છે. જેમ જેમ વેશ્યાઓ બદલાય છે તેમ તેમ આપણું આભામંડળ પણ બદલાતું રહે છે.
આપણે વેશ્યાઓનું પરિવર્તન કરીને આપણી વૃત્તિઓને બદલી શકીએ છીએ, તેનું સંશોધન કરી શકીએ છીએ. આ પ્રક્રિયાથી આપણે કામ-કેન્દ્રનું પણ વિશોધન કરી શકીએ છીએ. તેને એવું નિર્મળ બનાવી શકીએ છીએ કે ત્યાં કામ અને કોધની વૃત્તિઓ આવે પણ જાગે નહિ, સક્રિય ન બને. એ એટલું નિર્મળ બની જાય કે વૃત્તિઓ જાગે જ નહિ. ત્યાં એક એવું મૅગ્નેટિક ફીલ્ડ- ચુંબકીય ક્ષેત્ર બની જાય કે પછી એ નિમ્ન વૃત્તિઓને ત્યાં સ્થાન નથી મળતું. વૃત્તિઓ જાગે પણ ભીતર જ વિલીન થઈ જાય – આ ઊર્જાની ઊર્ધ્વયાત્રાથી જે શકય છે.
આપણે ધ્યાન-સાધના દ્વારા વૃત્તિઓનું દમન નથી કરતી પરંતુ ઊર્જાને Gર્વે માર્ગમાં પ્રવાહિત કરીને તેને વિલીન કરી દઈએ છીએ. આપણી ઊર્જા
જયારે જ્ઞાન-કેન્દ્રમાં જાય છે ત્યારે બધી નિખ વૃત્તિઓ ખત્મ થઈ જાય છે. થાઈરોઈડ, કંઠમણિ, પિયુટરી, પિનિયલ, વિશુદ્ધિ-કેન્દ્ર, દર્શન-કે, જ્યોતિ-કેન્દ્ર, શાનિ-કેન્દ્ર – આ બધા શાન-કેન્દ્ર છે, જ્ઞાનના ભાગ છે. એ ઉપર ઊઠીને એ કેન્દ્રોને શકિધ કરે છે. જયારે આ કેન્દ્રો સક્રિય થાય છે ત્યારે વૃત્તિઓ આપોઆપ શુદ્ધ થવા લાગે છે. તેનું રેચન થવા લાગે છે. જાગ્યા વિના, ઉદયમાં આવ્યા વિના, વિપાક થયા વિના, ફળ આપ્યા વિના એક એવી ઉદીરણા થાય છે કે વૃત્તિઓનું સ્વત: રેચન થાય છે.
સાધકનું સર્વોપરી કામ છે ઊર્જાનું ઉર્ધ્વગમન કરવાનું નહિ કે વૃત્તિઓનું દમન કરવાનું
જે માણસ ધાર્મિક થઈને પણ ઊર્જાના ઊર્ધ્વગમનની પ્રક્રિયાને જાણતી નથી તે વૃત્તિઓનું વિધાન ન કરતાં, મનની સ્થિતિમાં ઘાલ્યા જાય છે.
અધ્યાત્મની, ગની, ધ્યાનની સંપૂર્ણ સાધના ઊંજના વીકરણની સાધના છે.
કોઈનું માથું દુખે છે. બીજે માણસ તેના માથા પર હાથ મૂકે છે, માથું દબાવે છે તો તેને લાગે છે કે કંઈક આરામ મળી રહ્યો છે. શરીરના કોઈ પણ ભાગમાં દર્દ થાય ત્યારે સ્પર્ધા કરવામાં આવે, દબાવવામાં આવે તો દઈ દૂર થાય છે. માણસને સુખનો અનુભવ થાય છે. આ બધું પ્રાણ-શનિનું કા છે. એક માણસની પ્રાણધારા, વિધુતધારા બીજા માણસની પ્રાણધારા કે વિધુતધારાથી પૂર્ણ થાય છે ત્યારે સુખનો અનુભવ થાય છે. આ પ્રાણચિકિત્સા છે. આને આપણે જે અધ્યાત્મચિકિત્સા કે અધ્યાત્મમાધના માની
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org