Book Title: Gnatadharmkathanga Sutram Part 01
Author(s): Kanhaiyalalji Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
www.kobatirth.org
२६४
शाताधर्मकथासत्रे गतश्च, कलाव्यापारपदर्शनादित्यर्थः, तद्यथा-द्विसप्ततिकलानामानिदर्शयति'लेहं'. लेखः१, गणियं-गणितम् एकद्विव्यादि संख्यालक्षणम् २, एवं 'मवं' रूपं मणिवस्त्रादिषु चित्रकरणलक्षण प३, 'नह' नाटयं साभिनयनिरभिनयपूर्वकं नर्तनम्४, 'गीय' गीतं गन्धर्वकलाज्ञानविज्ञानलक्षणम्५. 'वाइयं' वादित्रं वीणापटहादिकम् ६, सरगयं' स्वरगतं-गीतमूलभूताना षड्जऋषभादिस्वराणां परिज्ञानं७, 'पोक्खरगयं' पुष्करगतं-मृदङ्गविषयकं विज्ञानम्, वाद्यान्तर्गतत्वेरिमृदङ्गदेः पृथक कथनं परम संगीताङ्गत्वबोधनार्थम् ९, समतालं-गीतादिमानकालस्तालः, ससमः-न्यूनाधिकमात्रातो ज्ञायते यस्मात् तत् समतालविज्ञानम्९, 'जूयं' द्यूतम्-'जुगार'जूवा' इतिभाषायाम् १०, जणवायं' जानवाद जनेषु बाद प्रतिवाद वादकरणरूपं द्यूतविशेषरूपंवा११, 'पासयं' पाशकं-छूतोः गई और सिखलाई गई (तंजहा) वे ७२ कलाएँ ये हैं-(१ लेहं २ गणियं ३, रूवं ४, नर्से ५ गीयं, ६ वाइय, ७ पोक्खरगयं ८, सरगयं,९ समतालं ७२ सउणरुयं) लेख कला १ गणितकला २ मणिवस्त्रआदिकों में चित्र काढनारूप रूपकला ३, नाटयकला, अभिनय दिखलाकर या नहीं दिखलाकर नाचना ४, गीतकला-गाते की विशेष निपुणता ५, वादित्रकला-वीणा पटह आदि का ढंगसर बजाना ६, म्वर गतकला-गीत के मूलकारण षडज ऋषभ आदि स्वरों का ज्ञात होना ७, पुष्करगत कलामृदंग के बजाने हा विशेष जान ८, समतालकला गीतादि के प्रमाण :या काल सम हैं न्यूनाधिक नहीं है ऐमा जानना ९, धनकला-जुआ खेलने में विशेष निपुण होना १०, जनगदकला-मनुष्यों के साथ वाद-विवाद करने का निपुणता का होना११, અર્થની અપેક્ષાએ પણ આ બધી કળાઓ તેને સંભળાવી અને સમજાવી. તેમજ ४७॥ प्रयो॥३५ आया। २. धी ४ामो तेने समजावी मने शिवी . (नं जहा) ये २ ४॥ ॥ प्रभारी छ (१ लेहं, २ गणियं, ३, रूवं, ४ ; नद्रं ५, गीयं, ६, वाइय, ७ सरगयं ८, पोक्खबरगयं, ९: समतोलं! ७२म ग्राउयं) सेपसा (१) शित(२) मणिवत्र वगेरेमी थि अत:३५, ३५४७॥ (3) नाटय अभिनय सहित अथवा अभिनय २ नाय, (४) गीत (५) वाशिત્રકળા, વગેરેને સારી રીતે વગાડવાં (૬) સ્વરગતકળા-ગીતાના મૂળ કારણ ષડજ, રાષભ વગેરે સ્વરેનું જ્ઞાન થવું (ભ) પુષ્કર ગતકળા-મૃદંગ બજેવવાનું સવિશેષ शान यु. (८) समतlasst. oीत वगेरेन। प्रमाण सम छ, विषम नहि मे ज्ञान , (6) धूत -॥२ २भवामा सविशेष निपुण थयु. (१०) नवाમાણસની સાથે વાદ-વિવાદ કે ચર્ચામાં હોંશિયાર થવું. (૧૧) પાશકકળા-પાશા રમ
For Private and Personal Use Only